Transcript Pieken met pepernoten

Jaargang 15, Nr. 7 – november 2014
Pieken met pepernoten
WRR: Van landbouwnaar voedselbeleid
01_Cover.indd 1
‘Transparantie
begint bij het pand’
16-10-14 15:47
www.renault.nl
WAT ALS UW BEDRIJFSWAGEN
GELD VOOR U BESPAART?
SLECHTS 5,9L/100KM
VANAF € 16.990,ALL-IN-ONE VANAF € 72,- PER WEEK
INCL. 5 JAAR ONDERHOUD EN GARANTIE
DE NIEUWE RENAULT TRAFIC
UW SUCCESBOOSTER
DRIVE THE CHANGE
Vanaf prijzen zijn exclusief BTW, BPM en kosten rijklaar maken. De vanafprijs is gebaseerd op de uitvoering Renault Trafic Générique dCi 90. Vanafprijs geldig vanaf 1 juni 2014. Op elke nieuwe Renault Trafic geldt een fabrieksgarantie van 2 jr. zonder kilometerbeperking
en 12 jr. plaatwerkgarantie. Getoonde modellen kunnen afwijken van standaarduitvoering. Drukfouten, prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Voor meer informatie en/of de voorwaarden bel gratis 0800- 0303 of kijk op
renault.nl. Min./max. verbruik: 5,9 - 6,5 l/100 km. Resp. 16,9 - 15,4 km /l. CO 2 155 - 170 g/km.
100008140 Trafic BS 230x300_verbruik.indd 1
29-09-14 15:37
Jaargang 15, Nr. 7 – november 2014
Inhoud
nr. 7 – november 2014
Pieken met pepernoten
WRR: Van landbouwnaar voedselbeleid
‘Transparantie
begint bij het pand’
01_Cover.indd 1
16-10-14 15:47
Bij de voorpagina:
Bij Modderman draaien op dit moment drie lijnen volop
voor de productie van kruidnootjes en pepernoten. Het
bedrijf produceert jaarlijks zo’n 3500 ton strooigoed.
Vanaf pagina 26.
Kimchiwawa
16
Gefermenteerde groenten
in modern jasje
Algen
36
38
42
47
49
50
Mobiele proeffabriek opent
Algen
Mild drogen en granuleren
Loadcells
Vakbeurs Intrafood
Mixed
4
8
18
22
23
26
28
30
35
Gemak voor producent
en consument
Kleurstoffen
Kort nieuws uit de sector
WRR Voeding
Overheid moet meer
tegenspel bieden
Voedingscommunicatie
10
Hoe breng je adviezen
rond gezondheid over?
Aluminiumvrije karmijn
is populair
Voedselverspilling
Tetra Pak raadpleegt
creatieven
Aanpassingsset
beperkt stilstand
Productnieuws
Dijksma enthousiast over
lupineteelt
Productnieuws
Flexibel kartonneren
Service
Cartoon, agenda en colofon
Pepernoten
Van deeg tot verpakking
in 15 minuten
Vakbeurs Macropak
Vleesverpakkingen
zonder ‘luier’
Salmonella bestrijden
Marketing & sales
13
Architect Herman Bessels:
‘Transparantie door emotie’
Proceshulpstof op basis
bacteriofagen
Smaakillusie
Tijdens open dag
Shuffle-Mix
Extra voor EVMI-lezer:
Zakenauto, met als thema de zuinige,
milieuvriendelijke auto’s (plug-in hybrids):
tips, ervaringen en valkuilen.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
03_Inhoud.indd 3
­3
16-10-14 15:47
Kort nieuws
‘Rol koolhydraten ontrafelen’
Er is nog relatief weinig bekend over de rol van
koolhydraatmoleculen in de darmen en de invloed
op de gezondheid. Prof. Henk Schols wil hier verandering in brengen. Hij aanvaardde 18 september
het ambt van persoonlijk hoogleraar Biochemie van
levensmiddelen aan Wageningen University.
Insectenburger in Belgische super
Het Belgische Damhert Nutrition heeft een lijn groenteburgers, nuggets en schnitzels op basis van larven
van de buffalokever op de Belgische markt gebracht.
Promoten kleinere flesjes
Coca-Cola, Pepsi en Dr Pepper hebben beloofd dat
ze hun kleinere eenheden, light-varianten en waters met een smaakje gaan promoten. Coca-Cola en
Pepsi zetten al langer in op kleinere flesjes en blikjes om overgewicht en obesitas tegen te gaan.
Nominaties Herman Wijffelsprijs
Smaakgeheimen en Condifood zijn twee van de genomineerden voor de Herman Wijffels Innovatieprijs
2014. Smaakgeheimen ontwikkelde het MaxiMaaltje, een volledig menu in kleine porties met een
zeer hoog eiwit- en caloriegehalte voor mensen met
slikproblemen. Condi van Condifood is een nieuw
inspectiesysteem met sensoren voor het vaststellen
van voedselkwaliteit en -veiligheid.
Promotie Heiko Schipper
De Nederlander Heiko Schipper is sinds 1 oktober
als deputy executive vice president verantwoordelijk
voor Nestlé Nutrition. Ook is hij lid geworden van
de Executive Board van Nestlé.
RvC Vion compleet
Vion heeft twee nieuwe commissarissen benoemd.
Sinds 1 oktober is Sipko Schat voorzitter en Cees
van Rijn commissaris met de portefeuille financiën.
Met hun benoeming is de Raad van Commissarissen
nu op volle sterkte. Hans Huijbers heeft de functie
van voorzitter van de Raad van Commissarissen van
Vion neergelegd. Hij blijft aan als vice-voorzitter.
Padberg directeur Arla Foods Nederland
Bas Padberg (43) is per 1 oktober benoemd tot managing director van zuivelonderneming Arla Foods
Nederland. Hij volgt daarmee de Brit Andrew Simpson op die deze positie vanaf 1 januari 2011 heeft
bekleed. Hij vertrekt bij Arla.
Catalogus Biobased Verpakkingen
Wageningen UR heeft een catalogus samengesteld
van biobased verpakkingen voor onder meer vers
en houdbaar voedsel. De catalogus Biobased Verpakkingen is geschreven voor inkopers, gebruikers
en producenten van verpakkingsmaterialen en voor
beleidsmedewerkers van overheden.
4
Mixed
Nitraatrijke groente mag elke dag
Het Voedingscentrum heeft de consumptieadviezen om niet meer dan twee keer week
nitraatrijke groente te eten, aangepast. Uit
nieuwe analysegegevens blijkt dat de consumptie van nitraatrijke groente een verwaarloosbaar
risico vormt voor de gezondheid.
Nitraat zit met name in bladgroente, zoals spinazie, sla, bietjes, andijvie en bleekselderij. Het
Voedingscentrum trekt zijn eerdere adviezen in
op basis van de nieuwe factsheet ‘Adviezen nitraat en nitraatrijke groente’. “Niets staat de consumptie van nitraatrijke groente in de weg”, zegt
Stephan Peters, kennisspecialist voedselveiligheid van het Voedingscentrum. Nitraat is ongevaarlijk, maar
in het lichaam kan het omgezet worden in nitriet en vervolgens in schadelijke nitrosamines. De laatstgenoemde stof wordt geclassificeerd als ‘mogelijk kankerverwekkend’. Omdat juist door de combinatie met
vis nitrosamines zouden kunnen ontstaan, werd afgeraden om vis en schelpdieren tegelijk met nitraatrijke
groente te eten. “Inmiddels weten we dat deze combinatie prima gegeten kan worden, omdat de hoeveelheid gevormde nitrosamines veel te klein is voor gezondheidsrisico’s”, legt Peters uit. Het dagelijks gebruik
van nitraatrijke (sport)supplementen als bietensap of bietensapconcentraat wordt nog wel afgeraden.
B
D
z
n
D
g
k
s
FrieslandCampina richt
Chinese joint venture op
FrieslandCampina en Huishan Dairy hebben een joint venture opgericht voor een volledig geïntegreerde productieketen voor kindervoeding in China. Beide bedrijven krijgen een belang van 50 procent.
De twee bedrijven gaan met de joint venture een nieuw merk kindervoeding op de Chinese markt introduceren. Onder dit nieuwe merk wordt kwaliteitskindervoeding geproduceerd, op basis van een volledig geïntegreerde keten. Daarbij wordt gebruikgemaakt van de productieketen van Huishan en de internationale kennis
en ervaring van FrieslandCampina.
De joint venture wordt eigenaar van de moderne zuivelproductiefaciliteit van Huishan in Xiushui (Shenyang).
Beide bedrijven zetten de eigen activiteiten op het gebied van kindervoeding voort. Huishan blijft haar eigen
merken op de markt brengen en FrieslandCampina blijft Friso zelfstandig in China op de markt brengen. De
productie van Friso blijft exclusief in Nederland plaatsvinden.
Royaan en Algae Factory gaan samenwerken
M
i
Snackfabrikant Royaan gaat samenwerken met The Algae Factory. Ze willen de mogelijkheden onderzoeken
voor snacks op basis van algen. Royaan, fabrikant van premium snackmerken als Van Dobben en Kwekkeboom, wil zich er samen met The Algae Factory op toeleggen nieuwe snacks te ontwikkelen, waarbij bijzondere, duurzame en gezonde nieuwe grondstoffen worden gebruikt. CEO Bart Bakker van Royaan: “Een goede
snack is lekker, verantwoord, gemakkelijk en ‘fun to eat’. We willen samen met The Algae Factory de mogelijkheden onderzoeken voor het gebruik van nieuwe, innovatieve en duurzame ingrediënten zoals Spirulina
om deze te gebruiken in snacks waar je echt goed van kunt genieten.”
Royaan stelt dat de samenwerking met The Algae Factory goed aansluit bij de filosofie van ‘goed genieten’
van Royaan. Daarbij committeert Royaan zich aan de belofte om snacken niet alleen lekkerder, makkelijker
en leuker te maken maar vooral ook beter, aldus de snackfabrikant. The Algae Factory is opgezet door Stefania Abbona en Pierluigi Santoro, studenten aan Wageningen University.
E
e
w
D
e
i
d
g
D
d
S
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
04-05-06-07_mixed.indd 4
C
v
16-10-14 15:48
Column
Crowdfundingactie voor
verpakkingsloze super
Bag & Buy wil de eerste supermarkt zonder voorverpakte producten in Nederland worden. Op 1 oktober is op
Doorgaan.nl een crowdfundingactie gestart. Initiatiefnemer Wim van Dijk denkt voor zijn kleinschalige supermarkt
zo’n 75.000 euro nodig te hebben. De crowdfundingactie duurt tot 1 december. De verpakkingsloze super opent
naar verwachting volgend jaar zomer de deuren. Waar de winkel komt, is nog niet bekend.
De producten in de supermarkt worden zoveel mogelijk uit bakken, vaten en kruiken verkocht. De schappen zijn
gevuld met noten, muesli, rijst, wijn, pasta, zaden, superfoods, kruiden, olie en pitten. De klant kan zelf verpakkingen als dozen en tassen meenemen en ook zelf de hoeveelheid bepalen. Met dit duurzame initiatief wordt bespaard op verpakkingen. In België, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Spanje zijn er al verpakkingsloze winkels.
Grolsch lanceert nieuwe fles
Grolsch brengt vanaf 3 november een vernieuwd ‘pijpje’ op
de markt voor Grolsch Premium Pilsner. Ook Grolsch Radler,
Stender en Kornuit worden verkrijgbaar in de nieuwe fles.
“Het nieuwe design is gebaseerd op de voorkeuren van Nederlandse bierliefhebbers voor optimaal drinkgenot”, stelt de
brouwer. De karakteristieke lijnen van de Grolsch beugelfles
zijn gebruikt als inspiratie voor het design.
Uit onderzoek van Grolsch naar de wensen van consumenten voor de beste drinkervaring, blijkt dat de vorm en het
design van de fles cruciaal zijn voor de ultieme bierbeleving.
De beugelfles is veruit de meest gewaardeerde Grolsch-fles.
Grolsch wil het uiterlijk van het ‘pijpje’ daar beter bij laten
aansluiten. De grip van het pijpje wordt verstevigd door de
combinatie van afgeplatte zijden en reliëf. Verder krijgt het
pijpje een iets langer mondstuk en nek, zodat het aangenamer is om uit de fles te drinken.
Grolsch voegt bovendien een ‘koelmeter’ toe op het etiket van het pijpje. De koelmeter kleurt blauw zodra
het bier op de aanbevolen drinktemperatuur is (minder dan 6 graden Celsius). De inhoud van het pijpje
wordt teruggebracht van 33 cl naar 30 cl, de standaard inhoudsmaat voor de Nederlandse markt.
Medewerkster foodfabrikant
in Amerika onthoofd
Een 54-jarige werkneemster van voedingsmiddelenfabrikant Vaughan Foods in de VS is eind september met
een mes onthoofd door een net ontslagen collega. Toen deze een tweede medewerkster trachtte te doden,
werd hij neergeschoten door de COO van het bedrijf.
De neergestoken vrouw van 43 is opgenomen in het ziekenhuis. Haar toestand is stabiel. De COO die een
einde maakte aan de aanval, was als ‘reserve deputy’ aan de politie verbonden. Volgens de politie van Moore
in de staat Oklahoma had de 30-jarige verdachte eerder getracht collega’s tot de islam te bekeren. Onduidelijk is of zijn ontslag daarmee verband hield. De verdachte zou zelf in het voorjaar van 2013 moslim zijn
geworden.
De verdachte heeft het overleefd. De New York Times schrijft dat hij in 2011 veroordeeld is voor diverse
drugs- en geweldsdelicten. Volgens de FBI is er geen verband gevonden tussen de verdachte en Islamitische
Staat of andere radicale groeperingen.
Sommige dingen
zijn ingewikkeld.
Andere lijken eenvoudig, maar zijn
toch complex. Ik heb
het over duurzaamheid en gezondheid.
Die twee thema’s
worden behandeld
in het rapport ‘Naar
een voedingsbeleid’,
dat de Wetenschappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid (WRR) heeft overhandigd aan de
staatssecretaris van Economische Zaken. De WRR
pleit voor een actieve rol van de overheid bij het
stimuleren van gezonde en duurzame voeding.
Stoplichten
Het adviesorgaan noemt twee bijzondere instrumenten om de consumptie van duurzaam en
gezond te bevorderen. De eerste is een heffing op
ongezonde voeding, die ten goede komt aan gezonde voeding, net zoals er bij de introductie van
loodvrije benzine een opslag op loodhoudende
benzine was. Brancheverenigingen zouden hiertoe het voortouw kunnen nemen en de overheid
kan de afspraken algemeen bindend verklaren.
De andere is een dubbel stoplichtensysteem op
producten: één voor gezondheid en één voor
duurzaamheid.
Consumenten hebben eigen ideeën over wat gezond en wat ongezond is. In de ogen van velen
verdienen producten met gluten en veel suikers
‘rood’, maar dat kan over twee jaar heel anders
zijn. Ook de visie van de wetenschap verandert.
In het verleden zijn met grote stelligheid beweringen gedaan, die nu achterhaald zijn. Denk aan de
campagnes voor verlaging van de vetinname, terwijl de nadruk nu verschoven is naar een gezondere vetzuursamenstelling. Een ander voorbeeld
is het advies veel zuivel te drinken en onlangs
paste het Voedingscentrum het consumptieadvies
van nitraatrijke groente aan. De risico’s van vaker
dan twee keer per week bietjes of spinazie eten,
blijken toch gering. Vaststellen wat gezond is, is
niet eenvoudig.
Duurzaamheid is complex omdat er veel verschillende kenmerken zijn, die zich niet laten vergelijken. Leg je de nadruk op fairtrade, diervriendelijkheid, non-gmo, biologische productie, of milieuaspecten zoals CO2-uitstoot, energieverbruik
(foodmiles), waterverbruik, landgebruik... Een
duurzaamheidsstoplicht gaat dus tot eindeloze
discussie leiden. De één vindt dit belangrijker, de
ander dat. Het lijkt me geen overheidstaak om
voor consumenten te bepalen wat het zwaarste
weegt. Stoppen met dat dubbele stoplicht dus.
Norbert van der Werff, redactiecoördinator
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
04-05-06-07_mixed.indd 5
5
16-10-14 15:48
Kort nieuws
Hoge doses in kindervitamines
Multivitaminepillen voor kinderen bevatten veel
meer vitamines dan ze dagelijks nodig hebben. Dat
blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond naar
15 potjes kindervitamines. De ADH die op de etiketten staat, slaat op volwassenen en niet op kinderen.
Award composteerbare lijm
Bio4Life uit Bleiswijk heeft bij de Label Industry
Global Awards 2014 in Chicago de prijs gewonnen
in de categorie Sustainability. Bio4Life ontving de
prijs voor de combinatie van composteerbaar materiaal met een composteerbare lijm die het bedrijf
toepast op de EN-gecertificeerde fruitstickers.
De Boer directeur Fishmasters
Edwin de Boer (47) is sinds 1 oktober algemeen directeur bij Fishmasters in Urk. Hij neemt de rol over
van het bestuur van moedermaatschappij Kennemervis Groep, die nu nog het algemeen management
van Fishmasters verzorgt. De Boer was de afgelopen
jaren customer development manager bij Stegeman.
Schaafsma lector voedselveiligheid
Anne Schaafsma is gestart als parttime lector Food
Safety & Health bij Hogeschool VHL in Leeuwarden.
Schaafsma combineert het lectorschap met zijn
baan bij FrieslandCampina.
Grety Gerritsen CFO Zwanenberg
Grety Gerritsen (1975) is benoemd tot CFO bij Zwanenberg Food Group. Eerder was ze business controller bij de onderneming. Sjoerd van der Laan (1981) is
benoemd tot directeur van de Business Unit Ambient
Foods. Maarten Elsinga (1974) is sinds 1 september
directeur van de business unit Fresh Foods.
Belg kiest voor goedkoop
Twee derde van de Belgische consumenten kiest
in de supermarkt eerder goedkope dan duurzame
(fairtrade) producten. Dat blijkt uit een enquête
onder 1000 Belgen. 79 procent van de consumenten in België noemt prijs het doorslaggevende criterium bij de aankoop van voedingsproducten.
Recall Plus Gevulde brie
Plus heeft begin oktober de Gevulde brie Toscane
teruggeroepen. Het product bevat cashewnoot,
terwijl dit niet op de verpakking vermeld staat.
Investeringsfonds gezonde voeding
Menzis, Rabobank, Wageningen UR, TU Delft en
het Wereld Natuur Fonds hebben een nieuw investeringsfonds opgericht. Shift Invest investeert
in Nederlandse ondernemingen met innovatieve
technologieën of oplossingen binnen de thema’s:
agro, voeding & gezondheid en schone en bio-based
technologieën.
6
Mixed
A
m
Bedrijven omzeilen Russische boycot
Telers in het Westland omzeilen de Russische boycot door tomaten en paprika’s aan Turkije te leveren in blanco
kistjes. Deze kistjes worden daar gelabeld als Turks product en gaan vervolgens naar Rusland.
Handelaren noemen het in het AD een publiek geheim dat bij verpakkingsbedrijven de witte, bruine en zwarte
dozen zonder etiketten als warme broodjes over de toonbank gaan. Het ministerie van Economische Zaken is
sinds augustus zo’n tien keer op vermoedens van fraude met etiketten gestuit. Daarom zijn de controles opgevoerd. Eén keer werd aan de hand van de verpakking in Rusland zelf ontdekt dat producten uit Nederland
afkomstig waren. Die partij verdween daarom in de afvalverwerker.
Sinds augustus mogen de EU-lidstaten, Noorwegen, Australië, Canada en de Verenigde Staten geen rund-, varkens- en kippenvlees, vis, kaas, zuivel, groenten en fruit meer exporteren naar Rusland. Dit als reactie op maatregelen die die landen namen vanwege de Russische steun aan de separatisten in Oost-Oekraïne.
F
F
g
S
z
e
b
d
Siroop voor on-the-go
Britvic Soft Drinks heeft Teisseire Mix
& Go voor onderweg geïntroduceerd,
een extra geconcentreerde siroop in
zakformaat. De flesjes zijn volgens de
fabrikant lekvrij. Consumenten kunnen de siroop aanlengen voor een
verfrissend drankje. De flesjes zijn
goed voor twintig drankjes van 250
milliliter.
De siroop bevat 50 procent vruchtensap en geen toegevoegde suikers
of kunstmatige kleur- en smaakstoffen. Teisseire Mix & Go is verkrijgbaar
in de smaken aardbei & framboos,
appel & zwarte bes en sinaasappel
& perzik. In het voorjaar van 2015
worden meer smaken geïntroduceerd.
Teisseire Mix & Go is verkrijgbaar bij
Jumbo, Makro, Plus en Hoogvliet.
F
v
NVWA haalt vlees met miltvuurbacterie terug
De NVWA heeft eerder deze maand een partij rundvlees die vanuit Polen is geleverd aan een Nederlandse
uitsnijderij, uit voorzorg van de markt laten halen. Mogelijk bevatte het vlees de bacterie die miltvuur veroorzaakt. Het besmette vlees is geleverd aan 19 bedrijven in Nederland. Die zijn door de uitsnijderij geïnformeerd.
Volgens de NVWA was het risico voor de consument zeer klein. Toch heeft de NVWA direct de betrokken
uitsnijderij opgedragen het vlees uit de handel te nemen, omdat het niet voldoet aan de voedselveiligheidsvoorschriften. De zending bestond uit Poolse en Slowaakse karkasdelen. Twee van de karkassen blijken afkomstig van een Slowaakse veehouderij waar naderhand miltvuur is vastgesteld. Dit is een infectieziekte, die wordt veroorzaakt door de bacterie Bacillus anthracis.
Behalve bij Nederlandse ondernemingen is het vlees terechtgekomen bij 26 bedrijven in België, Duitsland,
Denemarken, Zweden, Frankrijk, Portugal en Italië.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
04-05-06-07_mixed.indd 6
S
m
D
b
J
d
b
o
H
w
v
‘
16-10-14 15:48
Z
n
h
e
G
N
n
s
w
d
p
b
e
c
b
D
t
g
p
L
o
2
o
s
g
AH heeft meeste producten
met duurzaamheidskeurmerk
Supermarktketen Albert Heijn heeft het grootste assortiment aan producten met een duurzaamheidskeurmerk.
Dat blijkt uit een inventarisatie door de Consumentenbond bij 119 winkels van zeven supermarktketens. Ook
Jumbo en Plus hebben een relatief groot aanbod producten met keurmerken zoals het Beter Leven Kenmerk,
biologisch, Rainforest Alliance en Fairtrade. Aldi eindigt
onderaan in het onderzoek.
Het duurzamere productassortiment van Albert Heijn
wordt als ‘goed’ beoordeeld. Jumbo en Plus scoren ‘ruim
voldoende’ en Dirk ‘voldoende’. Coop en Lidl krijgen een
‘onvoldoende’ en Aldi krijgt het oordeel ‘slecht’.
FrieslandCampina sluit Belgische locatie Sleidinge
FrieslandCampina sluit medio volgend jaar de vestiging in het Belgische Sleidinge. De productie wordt
grotendeels overgebracht naar de vestiging in Aalter. Dit heeft gevolgen voor de 134 medewerkers in
Sleidinge. De maatregel is volgens het zuivelconcern nodig vanwege de afgenomen vraag naar klassieke
zuiveldranken, door ongunstige marktomstandigheden in Europa. Ook voldoen in Sleidinge de technologie
en de verpakkingen van producten niet langer meer aan de wensen van de huidige consument, stelt het
bedrijf. FrieslandCampina verwacht dat zeker zo’n twintig medewerkers kunnen worden overgeplaatst naar
de locatie in Aalter.
Foppen opnieuw onder
verscherpt toezicht
Zalmverwerker Foppen in Harderwijk staat opnieuw onder verscherpt toezicht. Dat blijkt uit
het antwoord van minister Schippers van VWS
eind september op vragen van SP-Kamerlid Van
Gerven.
Ná de Salmonella-affaire in 2012 zijn er ook
nog overtredingen geconstateerd. Bij een inspectie in 2013 heeft de NVWA een schriftelijke
waarschuwing gegeven voor niet-schone bedrijfsruimten en het niet goed reinigen van apparatuur. Bij een andere inspectie, in april 2014,
bleek dat vis werd verpakt in folie waarop het
erkenningsnummer van de andere productielocatie van Foppen stond geprint. In september 2014 zijn opnieuw tekortkomingen geconstateerd. Er is een
boeterapport opgemaakt voor onder andere schimmelachtige aanslag in kitranden boven productiebanden.
Daarnaast werd vastgesteld dat condensvorming boven een inpakband van garnalen onvoldoende werd
tegengegaan. In 2012 was er bij Foppen in Griekenland een grote voedselveiligheidsaffaire met verwerkte
gerookte zalm die besmet was met Salmonella Thompson. Circa 1150 mensen werden ziek en van vier
personen staat officieel vast dat ze door de Salmonella-besmetting zijn overleden.
Later bleek uit onderzoek van Omroep Gelderland dat in 2010 de Listeria-bacterie ook al was aangetroffen
op zalm. Dat was toen niet gemeld. Ook waren besmette producten niet teruggehaald. Verder zijn in 2010,
2011 en 2012 hygiëneregels overtreden. Minister Schipper gaf in het antwoord op de Kamervragen aan een
omzetgerelateerde boete in de Warenwet te willen opnemen voor overtredingen die met opzet of grove
schuld zijn begaan. Die boete kan dan oplopen tot maximaal 81.000 euro. Het gaat daarbij om overtredingen met betrekking tot eerlijke handel en goede voorlichting aan de consument.
Kort nieuws
Unilever en IOI gaan samenwerken
Unilever en IOI Loders Croklaan hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten om de markt van
palmolie duurzamer te maken.
Gulpener wordt De Vrije Brouwer
Gulpener komt met een nieuwe uitstraling en huisstijl van het merk, onder het motto Gulpener - De
Vrije Brouwer. “Ons gedachtegoed en al onze (toekomstige) activiteiten laten zich hierin samenvatten”, aldus de Brouwer.
FrieslandCampina versterkt positie
FrieslandCampina neemt in Italië de activiteiten
van DEK Srl over en verwerft een belang van 80
procent in Orange Srl. Zo wordt de positie van het
zuivelconcern op de Italiaanse kaas- en botermarkt
versterkt en het marktaandeel verder uitgebreid.
Recall Ikea pasta
Ikea heeft begin oktober alle (volkoren)pasta met
elandvorm teruggehaald. Pastaälgar en Pastaälgar
Fullkorn konden namelijk soja bevatten terwijl dit
niet op de verpakking was vermeld.
Ross stopt bij Ik Kies Bewust
Clémence Ross is teruggetreden als voorzitter bij
stichting Ik Kies Bewust (IKB). Zij is voorzitter van
het bestuur van Choices International Foundation
(CIF) geworden. Haar rol als IKB-voorzitter wordt
tijdelijk waargenomen door Teun Verheij, algemeen
directeur van Albron.
Meer vertrouwen in mens
Consumenten hebben meer vertrouwen in mensen
dan in merken, blijkt uit de Foodmonitor van Food
for Food en Trendbox. Volgens het onderzoek verklaart dit ook waarom grote merken tegenwoordig
steeds persoonlijker proberen te worden.
EFSA-aanvragen digitaal
Aanvragen voor gezondheidsclaims, additieven voor
feed, enzymen voor food of andere producten die aan
EFSA moeten worden voorgelegd, dienen voortaan
digitaal te worden ingediend. EFSA wil zo het proces
van de risicobeoordeling efficiënter laten verlopen.
Spar rolt Eet smakelijk! uit
Spar gaat maaltijdservice ‘Eet smakelijk!’, speciaal
voor ouderen, vanaf januari landelijk uitrollen.
Lector Zuivelprocestechnologie
Peter de Jong is bij Hogeschool VHL gestart als de
nieuwe lector Zuivelprocestechnologie. Samen met
studenten, docenten, projectingenieurs en bedrijven richt lector De Jong zich op de ontwikkeling en
toepassing van innovatieve technologieën voor een
duurzame productie bij zuivelbedrijven.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
04-05-06-07_mixed.indd 7
7
16-10-14 15:48
Met oog op duurzaamheid en gezondheid
WRR: Overheid moet
meer tegenspel bieden
Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: EVMI
Van oudsher is er in de food-
•
sector een sterke focus op productiviteitsstijging en export en
dat werd ondersteund door de
overheid. Er was daardoor minder aandacht voor waarden als
ecologie en gezondheid. Door
internationale ontwikkelingen is
dat achterhaald, meent de Wetenschappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid (WRR).
De WRR wil dat consumenten minder
vlees en zuivel en
meer plantaardige
producten gaan consumeren.
8
De WRR pleit in het rapport ‘Naar een voedingsbeleid’ dat begin oktober aan staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken werd
overhandigd, voor een verschuiving van een
‘landbouwbeleid’ naar een ‘voedselbeleid’.
In het verleden was er een landbouwbeleid,
gericht op het verhogen van de productiviteit,
voedselveiligheid en het bevorderen van de
export. Later kwamen daar volksgezondheid,
dierenwelzijn, milieu en landschapsbeheer bij.
De WRR schrijft in haar advies aan het kabinet
dat internationalisering in de sector steeds
meer een rol is gaan spelen. Internationaal is
er bovendien een scheve verdeling van voedsel. Ondervoeding en overvloed aan voedsel
zorgen wereldwijd tegelijkertijd voor problemen. Deze problemen zullen nijpender worden
met de verwachte bevolkingsgroei, verstedelijking en veranderende eetpatronen door de
toegenomen welvaart. Er moet daarom meer
aandacht komen voor drie aspecten:
• de ‘ecologische houdbaarheid’ (duurzaamheid, voedselzekerheid);
• volksgezondheid (waaronder ongezonde
voeding en de risico’s van multiresistente
bacteriën);
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
08-09_wrrvoeding.indd 8
16-10-14 11:31
V
H
s
i
g
s
r
e
n
h
o
p
n
T
A
l
n
b
v
Z
t
t
m
t
z
s
l
t
k
s
p
d
t
g
d
d
d
s
s
Vermelden van de hoeveelheid kilocalorieën, zout, vet en suiker heeft volgens de WRR maar beperkte
Heffing op ongezond
Loodhoudende benzine kreeg in het verleden een opslag die
gebruikt werd om de prijs van loodvrije benzine te verlagen. De
WRR doet de aanbeveling een dergelijke regeling in te voeren
voor het bevorderen van duurzamer geproduceerd en gezonder
voedsel. Zo’n fonds kostte de overheid geen geld en bleek opmerkelijk effectief, schrijft de WRR. Brancheorganisaties kunnen
het initiatief nemen voor zo’n maatregel, terwijl de overheid de
overeenkomst algemeen verbindend kan verklaren om ‘freeriders’ te voorkomen.
invloed op het aankoopgedrag van consumenten.
• en de ‘robuustheid van het voedsel­systeem’
(de veerkracht van de voedselproductie bij
al dan niet plotselinge veranderingen).
Voedselnet
Het voedselproductiesysteem is geïndustrialiseerd en grootschaliger geworden en daarbij
is de productieketen langer en internationaler
geworden. Het belang van niet-agrarische
spelers als de levensmiddelenindustrie en de
retail is groter geworden. Volgens de WRR is
er een ‘voedselnet’ ontstaan, een complex
netwerk van stromen van grondstoffen en
halffabricaten, dat grenzen en jurisdicties
overschrijdt. In dat netwerk zitten knoop­
punten, zoals zaadbedrijven en inkooporga–
nisaties van retailers.
Tegenspel bieden
Al die veranderingen vereisen een nieuw beleid en die nieuwe koers behoeft ‘institutionele verankering’. Voedselbeleid raakt aan
beleidsonderwerpen die verdeeld zijn over
verschillende departementen: Economische
Zaken, VWS, Infrastructuur en Milieu en Buitenlandse Zaken. Er is daarom een goede interdepartementale coördinatie nodig. De WRR
meent dat de overheid het bedrijfsleven meer
tegenspel moet bieden, met het oog op gezondheid en ecologie. “Historisch bezien bestaat er een sterke band tussen het voormalige ministerie van Landbouw (nu het ministerie van Economische Zaken), de
kennisinstellingen en de sector. Deze hechte
samenwerking leidde tot een sterke focus op
productiviteitsstijging en export, waardoor andere waarden en belangen en andere opvattingen over voedsel moeilijk voet aan de
grond kregen binnen het beleid.” Het voedingsbeleid moet periodiek geëvalueerd worden door een onafhankelijke instantie want
dat levert input voor het politieke en maatschappelijke debat en houdt alle partijen
scherp.
Convenanten
De overheid moet meer convenanten afsluiten met de levensmiddelenindustrie, de retail
en de horeca. Die convenanten kunnen deel
uitmaken van de noodzakelijke brede en gecoördineerde aanpak van voedinggerelateerde
gezondheidsproblemen. Het effect van het
vermelden van de hoeveelheid kilocalorieën,
zout, vet en suiker heeft volgens de WRR
maar beperkte invloed op het aankoopgedrag
van consumenten. Om gezondheidsproblemen op te lossen, moet er niet alleen worden
gekeken naar de consument, maar ook naar
de productie en de aanbodzijde.
De WRR noemt het ‘Akkoord verbetering productsamenstelling zout, vet, suiker’ een welkome stap die echter nog niet voldoende is.
“Het zet geen rem op het daarnaast aanbieden van ongezonde producten.” Het adviesorgaan doet de aanbeveling dat overheid en
publieke instellingen hun inkoopmacht inzetten voor een gezonder aanbod.
Ook meent de WRR dat er een stimulerende
werking van uitgaat als de levensmiddelenindustrie en de horeca verplicht jaarlijks hun
hoeveelheden verwerkte suiker, zout en ongezonde vetten publiceren. “Dat zal het debat
over volksgezondheid een andere dynamiek
geven.” De WRR pleit er verder voor dat de
overheid de regievoering overneemt als een
bedrijfstak of branchevereniging naleving van
de afspraken niet blijkt te kunnen garanderen.
Plantaardig
De WRR wil vervanging van dierlijke door
plantaardige producten stimuleren. De productie van zuivel en vlees heeft een onevenredig hoge ecologische impact. Ook de volksgezondheid is gebaat bij een substantiële verschuiving van dierlijke naar plantaardige
producten. Het adviesorgaan realiseert zich
dat zo’n verschuiving een deel van de sector
economisch zal raken, maar meent dat het
maken van lastige afwegingen nu eenmaal bij
een voedselbeleid hoort.
Stoplichten
De WRR is bovendien voorstander van een
dubbel stoplichtensysteem voor voedingsmiddelen. Consumenten kunnen dan in één oogopslag zien of een product gezond is en of
het duurzaam is geproduceerd. De twee
aparte stoplichtsystemen kunnen met simpele
symbolen betrouwbare informatie verschaffen. Het adviesorgaan stelt dat productinformatie en logo’s een belangrijke motor kunnen
zijn voor verandering, zowel doordat zij consumenten kunnen aanzetten tot andere productkeuzes, als door de anticipatie hierop
door het bedrijfsleven.
Het aantal logo’s en keurmerken is inmiddels
zo groot dat de consument door de bomen
het bos niet meer ziet. Soms is niet duidelijk
waarop de claim is gebaseerd. De WRR
meent dat de overheid daarbij een ordenende
taak heeft. “Zij dient heldere en eenduidige
informatie over gezondheid en duurzaamheid
op verpakkingen te bevorderen, door daarover convenanten te sluiten of zo nodig door
daar eisen aan te stellen.”
De regering dient zich bovendien hard te
maken voor een brede voedselstrategie op
EU-niveau, aangezien een belangrijk deel van
het (impliciete) voedselbeleid tot stand komt in
EU-verband en via internationale afspraken.
Reststromen verwaarden
De WRR adviseert het kabinet te bevorderen dat reststromen
optimaal worden verwaard. Het innovatiebeleid kan erop gericht
worden dat reststromen worden gebruikt voor de productie van
diervoeder in plaats van voor biobrandstoffen. Zo kunnen reststromen bijvoorbeeld worden aangewend voor de productie van
eiwitten via insectenkweek.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
08-09_wrrvoeding.indd 9
­9
16-10-14 11:31
Maatschappelijk Café over Voedingscommunicatie
Hoe breng je over
wat gezond is?
Tekst: Tom van der Meer | Foto’s: Harmen de Jong
Foodexperts zijn de uitgelezen personen om te
communiceren over wat wel en wat niet gezond
is. Maar hoe moeten zij dat doen? Op elk forum
en over ieder onderwerp, hoe disputabel ook, je
mening spuien? Of juist terughoudend zijn? Het
Maatschappelijk Café van Schuttelaar & Partners
zwengelde de discussie aan.
“We leven in een tijd van orthorexia nervosa:
een ongezonde obsessie voor gezond eten”,
vindt Renger Witkamp, hoogleraar Voeding
en Farmacologie van Wageningen UR. Onzekerheden in de voedingswetenschap laten
ruimte aan talloze foodgoeroes, die via social
media hun soms dubieuze standpunten kunnen verkondigen. Op internet wordt brood
bijvoorbeeld al bijna als de nieuwe plofkip afgeschilderd. “Voedingswetenschappers reageren op iedere discussie rond voeding en gezondheid vaak te veel en te snel”, zegt Witkamp, “Ze mogen best wel wat vaker
terughoudend zijn. We moeten niet altijd ons
gelijk willen halen. Laten we daarmee ophouden. Zo maken we de consument gek.” Witkamp opende het Maatschappelijk Café door
de knuppel in het hoenderhok te gooien.
Maar hij trok ook zelf het boetekleed aan.
“Dan lees ik weer eens dat ontbijten niet
nodig is. En dan zegt het Voedingscentrum
dat ontbijten wél nodig is. Ik heb zelf ook
weer gereageerd, maar kan dat beter niet
doen. Want zo weten consumenten het echt
niet meer.”
Consensus
“Negentig procent van het debat over voeding gaat over de tien procent onzekerheden
die nog bestaan”, vertelt Stephan Peters,
manager kennis & kwaliteit van het Voedingscentrum. “Laten we focussen op de ad10
Renger Witkamp: “We moeten niet altijd ons gelijk willen halen. Zo maken we de consument gek.”
N
viezen waar we het wél over eens zijn.” In
debatten wordt in zijn ogen vaak gereageerd
op foodcritici en foodies die het toch al
(beter) weten en bij weerwoord alleen maar
gesterkt worden in hun mening. Juist van-
c
f
n
n
c
l
m
t
p
n
w
d
s
d
b
t
wege deze tegenstrijdige meningen ziet de
consument vaak door de bomen het bos niet
meer, vindt Peters. Slechts één op de drie
Nederlanders weet voedingsinformatie naar
waarde te schatten, stelt hij. Het Voedings-
Stephan Peters: “Negentig procent van het debat over voeding gaat over de tien procent onzekerheden
die nog bestaan.”
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
10-11-12_voedingscommunicatie.indd 10
16-10-14 11:33
D
E
M
m
t
i
t
e
i
Lagerhuisdebat
Het Maatschappelijk Café heeft traditioneel ook een Lagerhuisdebat aan de
hand van diverse stellingen, met ‘speaker of the house’ Gijs Weenink.
De voedingswetenschap is af
Een ruime meerderheid (85 procent) van de deelnemers is het
oneens met deze stelling. Zij vinden dat het nooit af is, omdat
nog veel onzekerheden moeten worden weggenomen. Voorstanders zeggen dat het nu zaak is, de beschikbare kennis over
te brengen, vooral naar niet-voedingsbewuste mensen.
Binnen 10 jaar leven laag opgeleide doelgroepen
veel gezonder door nieuwe online tools
Een fors deel (zo’n 85 procent) is het niet eens met deze stelling.
Volgens hen is meer nodig om mensen daadwerkelijk aan te
zetten tot gezonder gedrag. Prijs en smaak zijn veel zwaarwegender factoren.
Consumenten moeten te allen tijde boerenbedrijven
kunnen bezoeken, om te zien hoe hun eten wordt
geproduceerd
Een ruime meerderheid (naar schatting 70 procent) is tegen.
Velen vinden dit gewoonweg niet uitvoerbaar en zien beren op
de weg op het gebied van veiligheid. Een deel stelt dat de intentie goed is, zeker als middel om het voedselvertrouwen te
herstellen.
Nard Clabbers: “We gaan toe naar eten, meten en gedrag aanpassen aan die meting.”
centrum richt zich dan ook niet op de
foodies, maar op de ‘grote groep die nog
niet gezond eet en die haalbare adviezen
nodig heeft’. “Dit is de vergeten groep
consumenten die niet is geholpen met zandlopers en superfoods, oftewel de mensen
met een lagere sociaal-economische positie.” Peters vindt dat voedingswetenschappers het bij de advisering niet alleen af kunnen. Zij hebben gedrags- en communicatiewetenschappers nodig om adviezen over te
dragen. “Wij bij het Voedingscentrum plaatsen met hun hulp teksten op zo’n manier
dat het niet afschrikt. Het gaat erom de
boodschap over te brengen en consumenten
te motiveren hun eetgedrag te veranderen.”
Dilemma’s
Eline Veninga, senior category manager van
Marqt, gelooft in de kracht van online dialoog
met de klanten, ook om voedselvertrouwen
terug te winnen. “Niet doen of je de waarheid
in pacht hebt. De consument plaatst vraag­
tekens bij massaproductie, standaardisatie en
efficiency en met Marqt springen we daar op
in. Via Facebook gaan we in gesprek met de
klant en delen we ook onze dilemma’s.” Dat
geeft in haar ogen transparantie, niet alleen
over de herkomst van producten en hoe ze
geproduceerd worden, maar ook over de beweegredenen van Marqt. Het bedrijf laat consumenten bijvoorbeeld nadenken over het al
dan niet onder kostprijs verkopen of over producten van ver halen of niet.
Personalisatie
De Schijf van Vijf van het Voedingscentrum
gold jarenlang als ijkpunt bij adviezen rond
gezonde voeding. Maar het bolwerk brokkelt
onder invloed van de mondiger burger af. Kritiek is er vooral op de ijzeren wetmatigheden,
waar geen eigen inbreng of discussie over
mogelijk lijkt. Peters geeft aan dat de nieuwe
Schijf van Vijf in ieder geval persoonlijker
wordt. Nard Clabbers, business line manager
gezonde voeding van TNO, ziet in het verlengde hiervan een gouden toekomst weggelegd voor self-scanning of self-tracking devices, zoals slimme weegschalen. “Er is iets mis
in de relatie voeding en gezondheid”, merkt
hij op. “Een individu vindt het moeilijk te bepalen hoe die relatie precies zit.
>>>
De Schijf van Vijf moet blijven
Iets meer dan de helft van de aanwezigen is het hiermee eens.
Zij zien het als een waardevol tussenstation. Als Nederland zich
aan de adviezen zou houden, zou de bevolking al een stuk
gezonder worden. Tegenstanders vinden de Schijf van Vijf te kort
door de bocht en zien een toelichting dan ook als noodzakelijk.
Er moet een rapid reaction force komen om snel en
effectief te reageren op online voedingsdiscussies
Zo’n 85 procent is tegen. Te veel informatie zingt al rond
op internet, waardoor je al snel achter de feiten aanloopt. En
bovendien: wie zou deze autoriteit dan moeten zijn? Voorstanders verwachten dat voedingswetenschappers juist in een vroeg
stadium hypes kunnen duiden en nuanceren.
Om mensen gezonder te laten eten moeten we
investeren in gedragswetenschappen, niet in
voedingswetenschappen
Zo’n 80 procent is het hier niet mee eens. De voedingswetenschap ís multidisciplinair, dus een voedingswetenschapper denkt
al na hoe mensen gezonder te laten eten. Voorstanders zeggen
dat al bekend is wat gezond eten is en wat niet, en dat die
informatie ook beschikbaar is. Nu moet meer geïnvesteerd
worden in gedragswetenschappen en educatie, zodat mensen
ernaar gaan handelen.
Verantwoorde voedsel-apps vergroten het voedselvertrouwen
75 procent is het hier niet mee eens. Fabrikanten moeten aan
de boodschap werken, niet aan het middel. Transparantie is
daarin essentieel. Bovendien zorgen meer apps alleen maar voor
meer verwarring. Voorstanders zeggen dat er al heel veel informatie is en dat een app als middel om die informatie voor
consumenten toegankelijk te maken, uitstekend is.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
10-11-12_voedingscommunicatie.indd 11
?
­11
16-10-14 11:33
‘Boodschap komt niet over’
“Informatie over gezonde voeding is altijd en overal beschikbaar”, stelt Ad Nagelkerke, managing partner bij Schuttelaar &
Partners en dagvoorzitter van het Maatschappelijk Café. “Toch
heeft de consument weinig interesse in voeding en gezondheid
en blijven hart- en vaatziekten en obesitas een probleem. De
boodschap komt blijkbaar nog steeds niet over.”
Hij wil juist weten wat voeding voor hem persoonlijk doet. We moeten dus zoeken naar
personalisatie. Binnenkort kun je altijd je gezondheid meten en zie je direct welke invloed
je voedingspatroon heeft én wat er gebeurt
als je je gedrag verandert. Ik ben optimist.
We gaan echt toe naar eten, meten en gedrag aanpassen aan die meting.” Door echte
data uit de praktijk te gebruiken, neemt volgens Clabbers het wantrouwen af en is er ook
geen discussie meer over wat gezond is en
wat niet.
Crowdfeeding: Voedingscommunicatie anno nu
Maatschappelijk Café ‘Crowdfeeding: Voedingscommunicatie
anno nu’ is vorige maand gehouden in Nieuwspoort in Den Haag.
Een eerder onderwerp was voedselvertrouwen. Nu is een stap
verder gegaan: hoe moet worden gecommuniceerd over gezonde voeding? Moet er eigenlijk wel over gecommuniceerd worden? Crowdfeeding staat voor: hoe kan uit de brij aan informatie,
díe informatie gepikt worden, die je gezonder laat leven. Blogger
Francesca van Berk (van www.francescakookt.nl) en Dirk Haen
(filosoof, onderzoeker Universiteit Maastricht en voormalig lid van
de Nationale Denktank over food) zaten in het panel.
­12
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
10-11-12_voedingscommunicatie.indd 12
16-10-14 11:34
Architect Herman Bessels: ‘Breng beleving over’
Transparantie
door emotie
Tekst: Tom van der Meer | Foto’s: Bessels architekten & ingenieurs
Foodfabrikanten laten de consument te weinig zien hoe zij hun
producten maken, vindt architect Herman Bessels. Ze zijn wel
enthousiast over hun producten
maar hygiëne-eisen maken het
vaak lastig om bezoekers in de
productie toe te laten. Toch is
openheid in zijn ogen mogelijk
en zelfs noodzakelijk. “Transparantie via beleving en emotie
leidt tot klantenbinding.”
Als de voedingsmiddelenindustrie zo enthousi­
ast is over de eigen producten maar tegelijker­
tijd de productie in afgesloten fabrieken houdt,
komt het enthousiasme niet over, zegt archi­
tect Herman Bessels van bureau Bessels archi­
tekten & ingenieurs. “Kijk naar BMW. Daar
hebben klanten de keuze om hun nieuwe auto
bij de dealer af te halen óf bij de fabriek.
Volkswagen heeft met Autostadt iets vergelijk­
baars: een fabriek waarbij consumenten de fi­
losofie en de beleving van het merk zien. Daar
kunnen klanten van het grootste model, de
Phaeton, de productie van hun nieuwe auto
met eigen ogen aanschouwen en mee helpen
afmonteren. En klanten willen dat, zelfs als ze
de auto hierdoor pas weken later krijgen. Au­
to’s worden op deze manier niet gemaakt,
maar geboren, als een ‘love baby’.”
Zintuigen prikkelen
Een dergelijke emotie is ook waar hij voor
pleit in de voedingsmiddelenindustrie. In een
tijd dat voeding door diverse schandalen ge­
plaagd wordt en de online verkopen ook in
food steeds belangrijker worden, moeten
fabrikanten hun marketing, merkstrategie en
assortiment aanpassen om kansen te grijpen.
De juiste weg ligt in zijn ogen níet in het con­
curreren op prijs, maar veel meer op het in­
zetten op transparantie en emotie. Consu­
menten die bedrijven op internet ‘bezoeken’
krijgen nooit de beleving die ze bij een be­
drijfsbezoek krijgen. In het computertijdperk
wordt het gevoel vergeten. Alles wordt be­
leefd via beeldschermen. Door mensen rond
te leiden en de productie te laten zien, geef
je ze een openheid en beleving die alle zin­
tuigen prikkelt.
De architect wijst op de Oostenrijkse brood­
fabrikant Haubi’s, die een ‘Erlebniswelt’ heeft
voor een kijkje achter de schermen van de
brood­ en banketproductie. “Daar komen
jaarlijks 100.000 mensen kijken hoe brood
en gebak geproduceerd wordt. Mede hierdoor
vragen consumenten van buiten Oostenrijk in
hun supermarkt ook al naar Haubi’s. Brouwe­
rijen als Carlsberg in Kopenhagen weten met
een rondleiding die eindigt in een proeflokaal,
de zintuigen van bezoekers te prikkelen en
een bijzondere ervaring mee te geven. Ook
Ben & Jerry’s doet dat goed.”
Steriele rvs-omgeving
Nederlandse voorbeelden van zo’n beleving in
food ziet hij bijna niet. Volgens hem komt dat
mede doordat hygiëne­eisen bij voedselpro­
ductie steeds strikter zijn geworden. “We zijn
hierin steeds meer een gidsland. Dat legt ons
geen windeieren. Kijk maar naar de naam die
Nederland in de wereld heeft op het gebied
van melkpoeder.” Toch zorgen die hygiëne­
eisen er ook voor dat productie steeds verder
van de consumenten komt af te staan. “Een
rondleiding door de productie gaat vaak ge­
paard met lastige plastic schoentjes en verve­
Herman Bessels:
“Transparantie is
zeker voor de toekomst gewoon noodzakelijk.”
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
13-14-15_bessels.indd 13
13
16-10-14 11:32
Een transparante gang biedt gelegenheid om
het gehele productieproces achter glas te vol­
gen. Bessels werkt nu voor enkele bedrijven
aan het ontwikkelen van inspiratiecentra. Dit
zijn centra waarbij zowel producten worden
ontwikkeld als waarbij afnemers de mogelijk­
heid hebben om tijdens proefsessies eigen
werkzaamheden te verrichten. “Prima! Zo
laat je zien dat je je inleeft in je klanten.
Alleen hiermee haal je echt niet ineens fors
meer omzet, maar het is een én-én-verhaal:
als onderdeel van de schakel, samen met de
website en andere communicatiemiddelen.”
De bezoekersgang bij
Plusfood: direct zicht
op de productie.
Traditioneel weer hot
Sommige fabrikanten laten bij de ingang in vitrines hun totale
productengamma zien. “Dat werkt, omdat dit het product emo­
tionaliseert”, vertelt Herman Bessels. “Door op een andere ma­
nier over je product na te denken, vind je het opnieuw uit.” Een
prachtig voorbeeld speelde volgens hem in Italië. Pasta’s raakten
ze op een gegeven moment aan ‘de straatstenen niet meer
kwijt’. Het roer ging om toen een industrieel ontwerper zich
ermee ging bemoeien. Er kwamen pasta ’s in allerlei geometri­
sche en wiskundige vormen en kleuren. Hierdoor werd het toch
traditionele product weer hot. De 3D-printer opent hiervoor ook
ongekende mogelijkheden. Wij hebben zelf een 3D-printer waar
we flink mee experimenteren.”
­14
lende mutsjes en stofjassen.” De voedings­
middelenindustrie als steriele bijna labora­
toriumachtige rvs-omgeving. Volgens Bessels
laten Nederlandse bedrijven juist daar kansen
liggen. “We zeggen wel waar we voor staan
en wat we doen, maar laten het veel te wei­
nig zien. De emotionele beleving is onderbe­
licht. Kruip in het gevoel van de consument.”
Glazen gang
Hoe? Dat laat Bessels zien bij de nieuwbouw
van Plusfood (kip- en kalkoenspecialiteiten)
in Oosterwolde. “Hier kunnen afnemers, rela­
ties en consumenten in hun eigen kleding
zonder extra maatregelen rondgeleid worden.
Transparantie noodzaak
Hoewel hygiëne een belangrijke rol speelt in
de terughoudendheid van voedingsmiddelen­
bedrijven om bezoekers in de productie toe
te laten, is er ook nog een andere reden: de
angst dat de concurrentie meekijkt. Bessels
wuift dat weg. “Transparantie is zeker voor
de toekomst gewoon noodzakelijk. Een glazen
gang biedt zelfs nog voordelen boven rond­
leidingen door de fabriek. Dan kun je namelijk
cruciale, concurrentiegevoelige procedés veel
beter buiten beeld houden. En door de
grotere afstand zijn ook de etiketten van
grondstoffen van specifieke afnemers, of van
producten die gemaakt worden voor anderen,
niet meer te lezen. Je geeft zicht zonder
inzicht.”
Bessels vindt het raar dat foodproducenten
in de productielocaties hun kernactiviteit toch
vaak wat wegstoppen. Bezoekers en eigen
(niet-productie) medewerkers komen vooral
in gangen en kantoren op de eerste verdie­
ping. Met glazen gangen met overal zicht op
de productie krijg je niet alleen letterlijk
transparantie, maar ook een veel betere bin­
ding van kantoorpersoneel met de productie.
Voor Jeurgens Banket (fabrikant van biscuits
en lange vingers) heeft Bessels net de nieuw­
bouw in Beek en Donk opgeleverd. Hier zijn
de kantoren boven de productie gehuisvest,
maar geven grote ramen voortdurend zicht
op de productie beneden. Voor een grote
vleesverwerker wordt zelfs een niveau extra
ingebracht als gang voor bezoekers.
Geen pretpark
Bessels pleit overigens niet voor pretpark­
achtige toestanden. “Dat gaat veel te ver.
De beleving moet wel kloppen met de ver­
wachting van mensen. In een vleesbedrijf
moet het bijvoorbeeld niet naar olie ruiken en
in een broodfabriek moet de geur van vers
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
13-14-15_bessels.indd 14
16-10-14 11:32
Artist impression van
het nieuwe pand van
Jeurgens Banket.
brood hangen. Maar de persoonlijkheid van
de ondernemer mag best worden getoond.
Dus als je klassieke auto’s spaart: laat dat
vooral zien. Kantoren zijn vaak onpersoonlijk
en overal hetzelfde. Ik was eens bij iemand
die als ontvangstruimte een saloon had. Dát
blijft hangen.”
“Ik zie nog steeds winkels en supermarkten
die eruit zien als mislukte voormalig OostDuitse exemplaren. Het is er vies, de produc­
ten staan schots en scheef en er is geen be­
zieling. Ook in de horeca is er nog veel on­
verschilligheid. Dát is anti-beleving.
Foodbedrijven en -specialisten moeten con­
sumenten het gevoel geven dat het een feest
is dat zij er zijn. De eerste hand die je de
klant geeft, is toch de knop van de voordeur.”
Helpen kopen
Verkopen is helpen kopen, vindt hij. “Geur is
één van de belangrijkste zintuigen van de
mens. Het is het eerste zintuig dat werkt,
denk aan de geur van moedermelk. Alleen al
geuren zorgen ervoor dat meer gekocht
wordt. Zelf actief zijn, werkt altijd beter dan
afwachten. Dus kies in plaats van een ano­
nieme plastic broodzak voor verpakkingen die
het enthousiasme in je product uitstralen.
Restaurants die het vlees bereiden, spelen
met emotionaliteit. Denk ook aan rijpkasten
en bake-off in winkels en supermarkten die
gerechten bereiden met versproducten en
wijnen. Zo neem je de consument bij de hand
en laat hem ervaren wat met de producten
mogelijk is. Duurzame supermarktketen Marqt
doet dat bijvoorbeeld goed, net als diverse
traiteurs. Doordat de enthousiaste verkoper
weet waar hij over praat en laat zien en
proeven, zijn mensen bereid om meer te
betalen.”
Passie en betrokkenheid kunnen veel doen
om consumenten te veroveren. “Zo is er in
Rotterdam-Zuid een supermarkt waar volgens
deskundigen geen droog brood te verdienen
valt. Het loopt echter heel goed, omdat de
bedrijfsleidster weet wat de doelgroep wil. Zij
heeft bijvoorbeeld vier of vijf leesbrillen die de
oudere klanten in die buurt kunnen lenen om
de etiketten te lezen. Dat is nou binding met
de klant. Wie ben je en wat straal je uit? Durf
te laten zien wie je bent.”
Transparantie is ook meer een verandering in
denkcultuur dan een geldkwestie, vindt hij.
“Vaak hebben simpele ingrepen al grote ef­
fecten, alleen al doordat het enthousiasme
daadwerkelijk wordt overgebracht naar de
klant. Bij mijn slager ga ik bijvoorbeeld nooit
weg zonder iets te proeven. Hij heeft altijd
weer iets nieuws, met zo’n mooi verhaal erbij
dat ik wel wat móet kopen.”
Bureau Bessels
Bessels uit Twello heeft behalve voor Plusfood en Jeurgens Ban­
ket in de afgelopen dertig jaar ruim honderd projecten in de
foodbranche ontworpen en gerealiseerd, onder meer bij Vion
(varkensslachterij) in Boxtel, Hutten en Zonen (runderslachterij)
in Heeten, Zuivelhoeve in Twekkelo, Oliehoorn (oliën en sauzen)
in Zwaag, Van Wijngaarden (sauzen) in Wormerveer, Ruitenberg
(ingrediënten) in Twello en LePoole (glutenvrije producten) in
Twello. Verder heeft het bedrijf ervaring met (mode)winkels,
supermarkten en winkelinrichting.
Artist impression van de nieuwbouw van runderslachterij Hutten en Zonen.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
13-14-15_bessels.indd 15
­15
16-10-14 11:33
Top Foodlab ontwikkelt ‘funky’ Kimchiwawa
Groenten fermenteren
voor smaakmaker
Tekst: Tom van der Meer | Foto: Top Foodlab
Kimchiwawa is een nieuwe seasoning op basis van
gefermenteerde groenten. Deze worden gedroogd
en vervolgens tot poeder vermalen. Ideaal als biologische smaakversterker voor een ‘funky boost’.
Het poeder, geproduceerd door Top Foodlab
uit Wageningen, is gebaseerd op kimchi, een
traditioneel gerecht uit Korea, dat in heel Azië
populair is. Het wordt gemaakt op basis van
Chinese witte kool, specerijen en kruiden en
bevat veel vitamines, vezels en calcium. Kimchi wordt gefermenteerd met melkzuurbacteriën om het langer houdbaar te maken. Door
de fermentatie veranderen textuur, geur en
smaak. Deze typische fermentatiesmaak kennen we in Nederland bij zuurkool. De complexe kimchi-smaak is in het westen nog relatief onbekend.
Trendy blikje
Tegenwoordig is fermentatie voor houdbaarheid niet meer nodig, maar is het wél interessant voor de smaak, om gezondheidsredenen
én om iets te doen met groentereststromen.
“Maar hoe maken we kimchi toegankelijk in
de keuken, bij koks en consumenten?”, vroeg
Dennis Favier van Top Foodlab zich af. Het
bedrijf koos ervoor het goedje te drogen en
te vermalen tot poeder. “Dit stoppen we in
Top Foodlab
Top Foodlab is de ‘speeltuin’ van Top BV uit Wageningen. Innovaties ontstaan hier niet
vanuit klassieke marktonderzoeken, maar vooral uit nieuwsgierigheid. Het team bestaat uit
voedingstechnologen, marketeers, food designers en een development chef. Sparren met
afnemers is vaak de basis voor nieuwe producten. Ideeën van het creatieve team beslaan
onder meer groentepillen (via milde droging), barbecueproducten met pascalisatie (onder
hoge druk) en verse, koudgeperste sappen (met pascalisatie en milde conservering met
Pulsed Electric Fields).
een trendy blikje van 65 gram en geven het
een funky naam: Kimchiwawa was geboren.”
Kimchiwawa smaakt zuur (door de fermentatie), zoet (restsuikers), zout (sojasaus) én pittig (door rode pepers).
Experimenten
Er zijn experimenten gedaan met talloze
groenten, zoals broccoli, pastinaak en rode
kool. Koks maar ook foodproducenten raakten enthousiast en willen met het gedroogde
product werken, stelt het bedrijf. Zo heeft
een bakker inmiddels Kimchiwawa-brood gebakken, maar er staan nog meer producten
op de rol om een ‘funky’ smaakbehandeling
te ondergaan. Ook andere toepassingen zijn
mogelijk. Zo kan het vocht met kimchi-
smaak dat overblijft na het uitpersen van de
groente weer gebruikt worden voor bijvoorbeeld barbecuesaus of ketchup. “Maar dat
komt misschien volgend jaar”, aldus Favier.
“Eerst willen we Kimchiwawa goed in de
markt zetten.”
Nieuwe batch
Bij het fermenteren, drogen en vermalen is
ruim twintig kilo kimchi-groenten nodig voor
uiteindelijk één kilo kimchiwawa-poeder.
Mede om bezoekers van de Food Inspiration
Days te laten kennismaken met de zout-zuurzout-pittige smaak, heeft het bedrijf net een
batch van zestig kilo groenten, dus drie kilo
Kimchiwawa, geproduceerd.
Meer info: www.kimchiwawa.nl.
Nog niet te op de markt
Kimchiwawa is nog niet op de markt. Het kruidige poeder kan
gebruikt worden als smaakmaker in gerechten, bijvoorbeeld als
marinade bij vis of vlees of in een stoofschotel. Zelfs ijs behoort
tot de mogelijkheden. Aan de hand van diverse kooksessies
wordt besloten welke vorm het gaat krijgen. Dat kan dan als
seasoning in supermarkten en groothandels of via internet en
speciaalzaken, maar ook als smaakmaker voor voedingsmiddelenfabrikanten, bijvoorbeeld voor popcorn of (groente)chips.
16
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
16_groentenalskruiden.indd 16
16-10-14 11:33
AROVAC ADV FOOD Portrait_NL_HiRes.pdf
Bag Filling Units
Bag Vacuumisers
Palletisers
1
24/04/14
11:03
Stretchhooders
VACUÜM
M FOOD ZAKKENVUL MACHINES
Arodo ontwerpt en ontwikkelt zakkenvul machines voor het vacuüm
verpakken van diverse voedsel producten. Dit brengt vele voordelen met
zich mee ten opzichte van conventioneel verpakken:
C
M
Y
CM
ichten
w
e
g
l
u
v
Voor af 50 kg!
tot
Geen micro perforaties
Langere levensduur
100% bescherming tegen vocht
Geen geuren en/of lekkages
Zeer geschikt voor fijn poederproducten zoals melkpoeder, voedsel ingrediënten, etc.
Capaciteit op aanvraag.
MY
CY
CMY
K
ARODO BVBA
Tel. +32 14 67 23 32
[email protected]
www.arodo.com
Maak kennis met andere vakbladen
van de Eisma Media Groep
Bakkers in bedrijf is een onafhankelijk
vakblad voor de brood- en banketbakkersbranche, bestemd voor alle professionele bakkers in Nederland: ambachtelijk,
industrieel, in het grootwinkelbedrijf, in de
horeca, in de foodservice of op school.
Vismagazine is het vakblad voor iedereen
die professioneel vis verwerkt, verhandelt
en verkoopt. Vismagazine is al 29 jaar hét
vakblad voor elke visspecialist, dé nieuwsbron voor de vissector.
Het vakblad Vlees+ stimuleert slagers en traiteurs bij
hun ondernemerschap en wil haar lezers informeren
over de actualiteit in deze levendige branche, maar
geeft ook achtergrondinformatie over de diverse vleessoorten, producten, machines, scholing, personeel en
veel meer gerelateerde onderwerpen.
Vakblad IJs! zit iedere editie boordevol informatie
over verschillende ijssmaken, over het ambacht,
techniek, achtergrond en productinnovaties.
Ook staat ieder nummer een ijssalon centraal.
Ga naar www.eisma.nl voor een vrijblijvend proefabonnement of om u aan te melden voor relevante gratis digitale nieuwsbrieven.
onze kennis, uw succes
Hier vindt u ook alle andere vakbladen van de Eisma Media Groep.
Beurs Intrafood
Convenience voor
producent en consument
Tekst en foto’s: Norbert van der Werff
De beurs Intrafood op 17 en 18 september in het
Belgische Kortrijk kende slechts iets meer dan 80
exposanten. Toch waren er op de ingrediëntenbeurs veel noviteiten. EVMI nam een kijkje.
Het Franse bedrijf Roquette gaat bloem van
eiwitrijke gefermenteerde microalgen op de
markt brengen, als functioneel ingrediënt
voor (sport)voedingsmiddelen. Voor de vetrijke variant won het bedrijf in 2013 de innovatie-award van de beurs Food Ingredients
Europe.
Roquette verkoopt de algentoepassingen
sinds enkele maanden onder de merknaam
Algility, verklaarde Johan Devaere van grondstoffenleverancier Barentz op de gezamenlijke
stand. Barentz is in Nederland en België de
agent van Roquette.
De eiwitrijke versie, Algility HP (high protein),
wordt waarschijnlijk in 2015 geïntroduceerd.
Algility HP bestaat uit plantaardige eiwitten,
die gebruikt kunnen worden als alternatief
voor dierlijke eiwitten, in combinatie met
voedingsvezels en onverzadigde vetzuren.
“Het vetzuurprofiel van de chlorella-alg ligt
dicht bij dat van olijfolie”, legt market development manager Frank Denoulet van
Roquette uit. Algility HL (high lipid) kan het
totale vetgehalte in producten verlagen en
het vetzuurprofiel verbeteren. Bovendien kan
het ei vervangen. Het product wordt onder
meer gebruikt voor muffins, cake en zachte
koekjes en daarnaast voor sauzen.
Beide producten worden geproduceerd van
dezelfde gele chlorella-stam. De samenstelling van de eencellige microalg kan worden
beïnvloed door de omstandigheden aan te
passen, zoals bijvoorbeeld de temperatuur en
de druk waaronder de algen leven. Daardoor
bestaat de ene alg voor 50 tot 60 procent uit
vet, terwijl de andere tot wel 85 procent uit
eiwit bestaat.
Daarnaast biedt Roquette een groene chlorella-alg. Die is rijk aan chlorofyl en antioxidanten en wordt onder meer toegepast in
voedingssupplementen. De algen werden eerder gekweekt bij een partner van Roquette in
de Verenigde Staten, maar inmiddels is er in
Frankrijk een eigen productielocatie.
Een artikel over de mobiele proeffabriek
Valorie, die ingrediënten uit algen zuivert, is
te lezen op pagina 36. Op pagina 38 staat
een artikel over de efficiënte verwerking van
algenpasta tot poeder.
Opgeklopte appelmoes
Ook IMCD besteedde aandacht aan het gezonder maken van de samenstelling van producten. Zo was op de stand een praline met
bijzondere vulling te zien. “Die vulling is niet
op basis van suiker of vet, maar op basis van
appelmoes”, legde productmanager Liesbeth
Crijns uit. Om het fruit te kunnen opkloppen
is alphadextrine van Wacker toegevoegd. Als
stabilisator is pectine gebruikt, dat ook al van
nature in appels zit. De flavour is een natuurlijk aroma afkomstig van Givaudan.
IMCD werkt veel samen met partners. Voor
de ontwikkeling van koekjes met 30 procent
minder suiker is gebruikgemaakt van de prebiotische vezels inuline en oligofructose van
Beneo’s Orafti. De ingrediënten zijn afkomstig
van de cichoreiwortel. Ze maken niet alleen
de reductie van suiker mogelijk, maar leveren
ook een bijdrage aan de inname van de
dagelijkse behoefte aan voedingsvezels.
Zonnebloemlecithine
Voedingsmiddelenfabrikanten stappen steeds
vaker over van lecithine op sojabasis naar
zonnebloemlecithine. E & R Food Ingredients
uit Vlaardingen levert een door Sternchemie
ontwikkelde lichtere variant zonnebloemlecithine die de kleur van het eindproduct minder
beïnvloedt. Sternchemie ontwikkelde twee
varianten van de nieuwe lecithine, die gebruikt wordt als emulgator. LeciStar S200
18
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
18-21_intrafood.indd 18
17-10-14 08:33
h
e
S
t
z
t
k
g
N
t
l
d
p
t
E
L
b
c
m
v
t
b
D
v
d
heeft een lichte, Karamelkleur en een milde,
enigszins nootachtige smaak, terwijl LeciStar
S300 ook licht van kleur is, maar vrijwel neutraal in smaak en geur. Er is bovendien een
zonnebloemlecithine in poedervorm om toe
te voegen aan meel. Daarmee kunnen bakkerijproducten langer houdbaar en zachter
gemaakt worden.
Net als sojalecithine wordt zonnebloemlecithine gebleekt met peroxide. Bij zonnebloemlecithine is dat echter lastiger. Onder meer
door extra te filteren kan Sternchemie het
peroxidegehalte van zonnebloemlecithine
toch laag houden, vertelt Stan Houben van
E & R Food Ingredients.
Lecithine (E322) is een hulpstof die wordt gebruikt als emulgator in de bakkerijsector en
chocolade-industrie. Ook fabrikanten van
margarine en frituurvetten maken er gebruik
van. Bij de productie van wafels wordt lecithine gebruikt als lossingsmiddel; de wafel
blijft dan niet aan het ijzer kleven.
Dat voedingsmiddelenfabrikanten overstap­­pen
van soja- op zonnebloemlecithine komt doordat dat soja een allergeen is. Bovendien is een
IMCD presenteert
een praline met een
vulling op basis van
appelmoes.
groeiend aandeel van het soja-aanbod genetisch gemodificeerd. Veel consumenten willen
geen GMO-ingrediënten in hun voeding.
Palmvet in flakes
Het Belgische Aigremont heeft palmvet in
flakes ontwikkeld, die gemakkelijker in gebruik zijn. De flakes worden onder meer ge-
bruikt bij de productie van sauzen en pizza’s
en voor brioche-achtige broden. In pizza’s
wordt palmvet gebruikt in het deeg. Het zorgt
daar voor een open kruimstructuur.
Met de flakes wordt voorzien in vragen uit de
markt, legt salesmanager Industry Benelux
Frank Minne uit. “Eerder werd het palmvet in
blokken van 10 kilo aangeboden.
Er moest dan eerst een deel van het blok afgesmolten of afgehakt worden. De flakes zijn
ook veel gemakkelijker te doseren.”
De flakes hebben ook andere smelteigenschappen, waardoor ze gemakkelijk kunnen
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
18-21_intrafood.indd 19
­19
17-10-14 08:33
worden verwerkt. Dat komt door de afwijkende samenstelling. De flakes bestaan uit
geraffineerd palmvet in combinatie met stearine, een derivaat van palmolie van een hogere fractie. “We gebruiken geen geharde
vetten, er zitten geen transvetten in.” Dat
voorheen grote blokken werden gemaakt,
hangt volgens hem samen met het gebruik
van bestaande machines, die voor de productie van margarine zijn ontwikkeld. Voor de
productie van de flakes wordt andere apparatuur gebruikt.
Krokante coating
Dutch Protein & Services (DPS) toont op de
beurs twee innovaties: een nieuwe krokante
coating voor ovenproducten en injectie-/tumblingmixen. In de drie glazen op de desk van
DPS zit geen alcoholische drank, maar de
nieuwe marinades om te injecteren of tumblen: de rode voor rundvlees, de witte voor
pluimveevlees en de rosékleurige voor varkensvlees. Met de oplossingen kunnen de
producten worden gemarineerd. Het gaat dus
niet om het zo maar toevoegen van water,
licht directeur Jan-Christoph Driessen toe.
“De hoofddoelstelling is verbetering van de
productkwaliteit, de smaak en de sappigheid.
De mixen bevatten geen dierlijke ingrediënten
en geen allergenen. Het aantal E-nummers is
zo beperkt mogelijk gehouden, maar helemaal zonder gaat niet. Ze zijn nodig in verband met de waterstabiliteit, voor de houdbaarheid.”
Op de desk staat eveneens een bord met
banen kruim in zwart, geel en rood. Ze vormen de Belgische vlag. Een grapje van DPS,
want alleen de gele en rode zijn echte coatings voor ovenproducten. “De nieuwe crust
coatings voor vlees, vis en gevogelte komen
in de oven het best tot hun recht. Ze zijn vol
van smaak door de verse kruidenpasta’s. Er
zijn drie varianten: tomaten, kerrie en tuinkruiden.” De coatings zijn niet te produceren
met een traditionele coatingmaker, want dan
worden ze te compact. Het gaat wel met een
‘drum breader’, die de ingrediënten losjes
transporteert.
DPS onderstreepte op de Intrafood bovendien
de certificering van het bedrijf voor Riskplaza,
begin mei van dit jaar. “Dat is voor ons een
belangrijk thema.” Bij zo’n Riskplaza-audit+
voert een certificerende instelling een aanvullende audit uit bovenop het al aanwezige
voedselveiligheidscertificaat, speciaal gericht
op de borging van de voedselveiligheid van
ingrediënten. Het bedrijf laat daarmee zien
­20
DPS introduceert onder meer nieuwe marinades voor rund-, pluimvee- en varkensvlees.
dat de mogelijke gevaren van grondstoffen
worden beheerst.
Controlled release
Ook Raps presenteerde in Kortrijk een nieuwe
coating. De Coatec-coating bestond al voor
kleine ingrediënten, maar is nu ook op grotere stukken toepasbaar. Door de coating
blijft de grondstof kleurvast en houdbaar.
De coating kan ook vroegtijdige chemische of
fysische reacties voorkomen. “We hebben de
Coatec-producten doorontwikkeld”, vertelt
general manager Ton van de Vijfeijken van
Raps Benelux (rechts op de foto). “Het zijn
functionele coatings voor controlled release,
bijvoorbeeld van zout. Zout trekt vocht aan
en als het in aanraking komt met vlees, krijg
je drip. De coating zorgt ervoor dat het zout
pas in de pan, als de coating wegsmelt, in
aanraking komt met het vlees.” Een ander
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
18-21_intrafood.indd 20
17-10-14 08:33
voorbeeld is om met de coating de zuurgraad
van het product te sturen, door te bepalen
wanneer het zuur vrijkomt. Dat kan in bijvoorbeeld vleeswaren en bakkerijproducten.
Raps brengt naast de coating ook een nieuw
concept voor de vleeswarenindustrie onder de
aandacht van de bezoekers: olijfolieham. Het
bedrijf slaagde erin problemen met de binding
te overwinnen. De olijfolie loopt dus niet uit
de ham, legt productontwikkelaar Johan de
Roeck (links op de foto, p. 16) uit.
Glutenvrije snacks
Ingrediëntenleverancier Fromatech uit Sittard presenteerde onder meer de smoked salmon &
wasabi flavour compound, een glutenvrije kruidenmix voor chips. Met het product tracht het
bedrijf de glutenvrije trend te volgen, legt area salesmanager Dominique Maassen uit. Fromatech produceert de glutenvrije mix in de productiefaciliteit in Deurne. Om kruisbesmetting te
voorkomen, gebeurt dat uitsluitend na grondige reiniging van de productieruimte.
“De meeste vraag naar glutenvrije snacks komt uit het Verenigd Koninkrijk”, aldus Maassen.
“Maar waarschijnlijk gaan andere landen volgen, meent hij. Producten zonder natriumglutamaat (msg) zijn ook in trek. “De belangstelling daarvoor is breder dan alleen de UK. Er is
vraag vanuit heel Europa, in Oost-Europa begint nu ook belangstelling te komen voor msgvrije producten.” Hij constateert dat ook de vraag naar natuurlijke ingrediënten en clean label
toeneemt.
Pindavrije satésaus
Net als DPS lanceert Verstegen op Intrafood
nieuwe marinades voor de industrie: biologische marinades en yoghurtmarinades. De biologische marinades zijn bedoeld voor (pluimvee)vlees-, vis- en agf-producten. De producten vallen onder het Pure-label van
Verstegen. “Dat betekent dat er minder zout
in zit, dat ze geen natriumglutamaat (msg)
bevatten, dat ze vrij zijn van de 14 verplicht
te declareren allergenen en dat er geen fosfaten in zitten”, licht manager industrie Peter
Schreurs toe.
Er zijn drie varianten van de bio-marinades:
Kari, Rubi en Verde. Kari is de gele kerriemarinade met kurkuma, komijn, karwij, kardemom
en zwarte peper. Verstegen omschrijft de rode
Rubi als het pittige één-tweetje van paprika en
chili dat de marinade een eigen karakter geeft.
De paprika en chili worden gecombineerd met
smaakmakers als knoflook, oregano en zwarte
peper en aangevuld met zonnebloemolie.
Verde is de groene, mediterrane marinade met
rozemarijn, tijm, oregano en knoflook. Ze worden gebruikt in een dosering van 150 gram
per kilo. Verstegen adviseert een marineertijd
van 12 uur. De marinades worden geleverd in
emmers van 2,7 liter.
Verstegen is bovendien bezig met de ontwikkeling van marinades op basis van yoghurt voor
onder meer vlees en kip. “Die komen eraan in
een drietal smaken. Er is al veel interesse voor
getoond”, zegt Schreurs. De yoghurtmarinades
zullen worden geleverd in de smaken Indian,
Greek en South-American Style.
Naast de biologische marinades toonde het
bedrijf op de stand de nieuwe pindavrije satésaus, eveneens onder het Pure-label. De satésaus is op basis van zonnebloempasta en
kan dus ook gegeten worden door consumenten met pinda-allergie. Verstegen levert
al enkele jaren satésaus zonder pinda’s, maar
de nieuwe saus is helemaal vrij van de 24 allergenen van de LeDa-lijst. De satésaus wordt
geleverd in een emmer van 11 liter.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
18-21_intrafood.indd 21
­21
17-10-14 08:34
Gevolgen nieuwe Europese wetgeving:
Aluminiumvrije
karmijn in trek
Tekst en foto: Norbert van der Werff
Holland Ingredients presenteerde op Intrafood
2014, die 17 en 18 september plaatsvond in het
Belgische Kortrijk, onder meer aluminiumvrije
karmijn (E120).
Holland Ingredients koopt de pure, poedervormige kleurstof karmijn, ook wel karmijnzuur of cochenille genoemd, in bij Montana,
de producent in Peru. Daar komt het leeuwendeel van deze stabiele, donkerrode kleurstof vandaan. Karmijn wordt (van oudsher)
gemaakt van cochenilleluizen die leven op
cactussen.
Karmijn kan volgens Marc van Os in veel applicaties nog steeds gebruikt
worden.
22
Aluminiumhoudende karmijn is een onoplosbaar pigment dat gemaakt wordt door het
combineren van een oplosbare organische
kleurstof, karmijn en aluminiumoxide als een
soort hechtmiddel. Karmijnzuur is echter wateroplosbaar en bevat geen aluminium. Het
karmijnzuur ontstaat door de reactie van ammonia en karmijnzuur. Van de aluminiumvrije
varianten zijn ook zuurstabiele producten verkrijgbaar.
De vraag naar aluminiumvrije lakken is gestegen door de per 1 augustus 2014 veranderde
wetgeving over aluminiumverbindingen in additieven. Holland Ingredients heeft in verband
met de nieuwe EU-verordening 380/2012
een stukje op zijn website geplaatst om de
gevolgen van de nieuwe wetgeving voor voedingsmiddelenbedrijven te verduidelijken. Karmijn kan in veel applicaties nog steeds gebruikt worden en door de geringe doseringen
wordt de maximaal toelaatbare inname
meestal niet overschreden, legt Marc van Os
van Holland Ingredients uit.
Aluminiumoxide
Aluminiumlakken ontstaan door de reactie
van een kleur met aluminiumoxide. Het aluminiumoxide is doorgaans vers bereid, gedroogd materiaal dat door een chemische reactie verkregen wordt. Nadat de lak gevormd
is, wordt het product met water gefilterd en
dan gedroogd. In het eindproduct kan echter
nog wat niet omgezet aluminiumoxide voorkomen.
In de nieuwe Europese wetgeving is vastgelegd dat alleen aluminiumlakken van een beperkt aantal kleuren zijn toegestaan en
slechts in bepaalde productgroepen. Voor die
categorieën zijn maximaal toegestane hoeveelheden aluminium in de lakken vastgesteld. Er is een groep kleurstoffen die zijn
toegestaan tot de hoeveelheid die noodzakelijk wordt geacht (quantum satis) en een
groep kleurstoffen met een gecombineerd
maximum. Voor de eerste groep geldt sinds 1
augustus een maximum aan aluminium afkomstig van die lak en voor de andere een
maximum aan de totale hoeveelheid aluminium uit de kleurstoffen. E120 valt in de
groep met het gecombineerde maximum.
Consumptie-ijs
In sommige gevallen zijn er per applicatie
specifieke maxima per kleur. Zo mag consumptie-ijs volgens de nieuwe verordening
niet meer dan 30 milligram aluminium per
kilo ijs bevatten van alle aluminiumlakken
samen. In zoetwaren geldt een maximum van
70 milligram aluminium per kilo product, terwijl daar eerder nog geen eisen aan werden
gesteld. Banketbakkerswaren mogen niet
meer dan 5 milligram aluminium per kilo product bevatten. Dat mag alleen afkomstig zijn
uit E120, andere aluminiumlakken zijn dus
niet toegestaan. Ook voor worst is de hoeveelheid aluminium uit E120 aanzienlijk verlaagd, van 100 milligram naar 1,5 milligram
per kilo vlees.
Toelaatbare inname
De verlagingen hangen samen met de in mei
2008 al door EFSA voorgestelde nieuwe toelaatbare wekelijkse inname (twi) van maximaal 1 milligram per kilo lichaamsgewicht per
week. Bovendien stelde EFSA dat deze herziene twi in een aanzienlijk deel van de EU
doorgaans werd overschreden door de grootverbruikers en met name door kinderen. De
nieuwe wetgeving dateert al van mei 2012,
maar vanwege de overgangstermijn, is zij pas
in augustus 2014 van kracht geworden, zodat
voedingsmiddelenfabrikanten de tijd hadden
zich aan te passen. Leveranciers van kleurstoffen moesten al sinds februari 2013 het
aluminiumgehalte in aluminiumlakken gaan
vermelden, zodat fabrikanten van voedingsmiddelen hun productformuleringen konden
aanpassen.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
22_karmijn.indd 22
16-10-14 11:35
Tetra Pak legt probleem voor aan creatieven
Voedselverspilling bestrijden
met behulp denktank
Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Tetra Pak
Het is lastig uitleggen wat hernieuwbare grondstoffen zijn. Dat ondervond verpakkingsfabrikant
Tetra Pak. Het bedrijf raadpleegde daarom een
denktank van creatieven, die op een andere manier
naar vraagstukken kijkt dan mensen in de sector.
De denktank leverde geweldige feedback, legt
Stefan Fageräng, managing director van Tetra Pak
North West Europe, uit.
Fageräng is donderdag 6 november één van
de sprekers op het Stop Food Waste Symposium in Amsterdam. In zijn betoog en dat van
andere sprekers zal waarschijnlijk het getal 9
miljard voorkomen. Dat is het aantal verwachte aardbewoners in 2050. Om die allemaal te kunnen voeden, moet voldoende
voedsel geproduceerd worden én moet ervoor gezorgd worden dat voedselverspilling
drastisch wordt teruggedrongen. Nu gaat namelijk een groot deel verloren. Die derving
vindt plaats in alle delen van de keten: bij de
primaire productie, tijdens de verwerking, bij
de retailer en bij de consument. De aandacht
daarvoor is de laatste jaren in een stroomversnelling gekomen. De managing director van
Tetra Pak North West Europe is blij met de
toegenomen belangstelling voor het terugdringen van food waste. “Tetra Pak is er de
afgelopen zestig jaar al mee bezig geweest.
Het zit in ons DNA, we gebruiken de slogan
‘Protect what’s good’.” Daarmee wordt verwezen naar de bescherming van het product
dat in de verpakkingen zit. De verpakkingstechnologie heeft de afgelopen decennia
grote stappen gemaakt. Aseptisch verpakte
producten hebben een houdbaarheid tot wel
12 maanden. Fageräng stelt dat Tetra Pak
daarmee een grote bijdrage heeft geleverd
aan het voorkomen van voedselverspilling.
Stefan Fageräng: “Tetra Pak is al zestig jaar bezig met het terugdringen van verspilling.”
Juiste verpakkingsgrootte
Ondanks de betere conservering, gaat bij de
consument thuis veel voedsel verloren.
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
23-25_denktank.indd 23
23
16-10-14 11:36
V
h
Fageräng meent dat een verpakkingsfabrikant,
in samenwerking met fabrikanten en retailers,
daar wel degelijk invloed op kan uitoefenen.
“Onder meer door producten in de juiste hoeveelheid te verpakken. Het aandeel eenpersoonshuishoudens groeit. In Nederland bestaat
een huishouden uit gemiddeld 1,4 personen.
Waarom zou je dan een pak melk van 2 of
2,5 liter kopen? Daarbij komt dat grote ver-
Denktank
De denktank met conceptdenkers is een initiatief van Monique
Juffermans, eigenaar van conceptbureau Dutchlabelin Amsterdam. In haar visie verschuift het denken van analytisch naar
conceptueel denken. Met conceptdenken worden andere delen
van de hersenen geactiveerd wat leidt tot creatievere oplossingen
voor de ingewikkelde problemen waar de wereld nu mee kampt.
Dutchlabel bracht tien creatieve denkers bij elkaar. Dat leidde al
tot publicaties in NRC Next over oplossingen voor tien wereldproblemen. De denktank wil nu de volgende stap maken door
meer concrete oplossingen te bieden voor actuele maatschappelijke problemen, waaronder voedselverspilling. De resultaten
komen aan de orde tijdens het Stop Food Waste Symposium, op
6 november. Het Stop Food Waste Symposium is bestemd voor
managers en professionals uit de levensmiddelenbranche, werkzaam in foodretail, -productie, -transport, horeca en catering.
Meer informatie: www.stopfoodwaste.nl.
24
pakkingen goedkoper zijn. Het kan voor consumenten voordeliger zijn gewoon een deel
van de melk weg te gooien… De voedingsmiddelenindustrie, retailers en de maatschappij
zelf, moeten daar eens over nadenken.”
Hernieuwbare grondstoffen
De verpakkingsindustrie kan ook nog verduurzamen. De verpakkingen van Tetra Pak bestaan uit karton, met een klein laagje plastic
en een dun laagje aluminium. 70 tot 80 procent van de verpakking bestaat uit hernieuwbare grondstoffen, zoals hout voor het karton
en suikerriet voor sommige doppen. “Het is
technisch mogelijk voor al het plastic van de
verpakking bioplastic te gebruiken, maar dat is
niet beschikbaar. Daarom moeten we keuzes
maken. We zijn begonnen met de doppen en
dit jaar willen we ook voor de verpakkingen
van producten die niet aseptisch zijn afgevuld
100 procent bioplastic gebruiken.”
Vervanging van het aluminium is nog een
probleem, vanwege de barrièrefunctie. Het
aluminium houdt alle licht en lucht tegen en
bij vervanging door ander materiaal mag de
voedselveiligheid niet in het geding komen.
Een oplossing met verschillende soorten plastics is mogelijk, maar erg duur, legt de managing director uit.
Het overgrote deel van het materiaal komt
dus nu al van hernieuwbare bronnen. Dat
zijn gewassen die steeds teruggroeien, waardoor de grondstof altijd voorradig blijft, mits
verantwoord beheerd. Het begrip ‘hernieuwbare grondstoffen’ is lang niet zo bekend
als de term ‘recycling’. Fageräng zegt recycling te omarmen, maar ook het belang van
‘renewable sources’, hernieuwbare bronnen,
aan de consument te willen overbrengen,
zodat die daar eerder voor kiest. De verpakkingsspecialist communiceert vooral businessto-business en geeft daarnaast uitleg aan
consumenten via de verpakkingen. Daartoe
wordt zelfs ‘advertentieruimte’ op de pakken
gekocht bij fabrikanten en retailers. Fageräng
erkent dat Tetra Pak nog niet erg succesvol is
geweest in het overbrengen van de boodschap dat gebruik van grondstof uit hernieuwbare bronnen duurzaam is. “We hebben eerder de experts in het veld gevraagd
hoe we dat konden aanpakken, nu hebben
we dat aan experts van buiten gevraagd.”
Denktank
Tetra Pak heeft het vraagstuk namelijk
voorgelegd aan een denktank van tien
conceptuele denkers, die er op een creatieve
manier een oplossing voor bedenken.
Naast Tetra Pak hebben ook bedrijven als
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
23-25_denktank.indd 24
16-10-14 11:36
Van deze verpakking kan de plastic bovenkant van het pak worden afgehaald. De verpakking kan dan gemakkelijker worden leeggemaakt. De bovenkant kan bij
het plastic afval, het overige deel gaat bij het restafval.
FrieslandCampina, Bake Five en La Place de
denktank gevraagd zich over hun problemen
met voedselverspilling te buigen. De deelnemende bedrijven zijn actief in verschillende
schakels van de voedingsketen: van oogst en
transport, tot prognose, planning, logistiek,
verpakking, bevoorrading en schapmanagement. De denktank bestaat uit: Edward de
Bono, Daan Roosegaarde, Lidewij Edelkoort,
Erik Kessels, Joep van Lieshout, Wim Michels,
Raoul Heertje en Frank Tjepkema. Ook Piet
Hein Eek en Rob Wagemans maken deel uit
van de denktank, maar zij zijn niet bij dit onderwerp betrokken. Toine Timmermans, programmamanager en themadirecteur duurzame voedselketens bij Wageningen University en het Top Instituut Food & Nutrition, is
inhoudelijk betrokken en tevens dagvoorzitter
van het symposium op 6 november.
Het tweede advies was om het begrip hernieuwbaar/renewable niet meer te gebruiken,
omdat het te ingewikkeld is. De denktank
heeft tijdens de brainstormsessie nog geen
betere term bedacht. Daar zou nog verder
over worden gesproken in kleinere vervolgsessies. Dan worden ook twee andere vraagstukken aan de orde gesteld, die Tetra Pak
indiende. Het bedrijf wil namelijk ook weten
wat er nog meer gedaan kan worden om met
de verpakking voedselverspilling tegen te
gaan en hoe fabrikanten en retailers kunnen
worden overgehaald innovatieve verpakkingsoplossingen in gebruik te nemen als de prijs
daarmee iets omhoog gaat. In Nederland
blijkt dat namelijk een groot obstakel. Tijdens
de lezing op het Stop Food Waste Symposium zal Fageräng ook die twee thema’s belichten.
De denktank kwam op 24 september bijeen.
Tetra Pak werd daarbij vertegenwoordigd door
Birgit Kamp, marketing- en communicatiemanager bij Tetra Pak Benelux. Ze kreeg het
advies om de boodschap nog directer aan
consumenten over te brengen. Kleine advertenties op verpakkingen zijn niet voldoende.
Of retailers en fabrikanten bereid zijn meer
ruimte op de verpakking af te staan, moet
Tetra Pak nog aan zijn klanten vragen. Fageräng noemt het een uitdaging.
Ook zonder oplossingen voor het tweede en
derde vraagstuk is hij al zeer tevreden met
het resultaat. “Het is zeer interessant met
zo’n groep van hoogst intelligente out of the
box-denkers te werken. Ze kwamen zeer snel
met oplossingen. Het is voor ons een bevestiging dat we de juiste weg zijn ingeslagen.
Sommige dingen moeten we nog méér doen
dan we al deden. Bovendien zal ik de bevindingen ook aan de orde stellen bij de andere
teams van Tetra Pak in Europa.”
Innovatieve producten
De Zweedse managing director noemt Nederland een interessant land, omdat er zeer veel
innovatieve producten in de winkel liggen. Maar tegelijkertijd is het aantal innovatieve verpakkingen beperkt. “Consumenten willen een innovatief product, maar dan in een gewone
verpakking.” De laatste beetjes yoghurt gaan makkelijker uit de Tetra Top, een kartonnen
fles, dan uit een normale kartonnen verpakking, maar toch blijven veel consumenten daar
de voorkeur aan geven.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
23-25_denktank.indd 25
25
16-10-14 11:36
Tekst: Hilco Wagenaar | Foto’s: Dick Verton
De drie productielijnen van Bakkerij Modderman in het Friese Rotsterhaule draaien op
dit moment op volle toeren om de vraag
naar pepernoten en kruidnootjes voor de
aankomende Sinterklaasperiode aan te kunnen. De bakkerij levert het strooigoed aan
bijna alle retailketens in Nederland. Al in mei
is begonnen met het bakken van de eerste
charges. De piek van de productie ligt in de
26
maanden augustus, september en oktober.
De bijna twintig medewerkers van de in 1916
opgerichte bakkerij werken dan in ploegen,
van ’s ochtends half zes tot middernacht.
“We hebben een goede naam opgebouwd”,
verklaart directeur Minne Modderman het
succes. Hij meldt dat zijn bakkerij marktleider
op dit vlak is. “Onze pepernoten zijn goudbruin van kleur en krokant, door een uitge-
balanceerd, uniek en traditioneel recept.” De
totale productietijd van een pepernoot van
deeg tot verpakking is 15 minuten. “Echt razendsnel. Al onze productielijnen zijn daarom
volledig geautomatiseerd.” Modderman produceert zo’n 3.500 ton aan pepernoten en
kruidnootjes per jaar. Het bedrijf beschikt
verder over bakkerijen in Blija (cake) en
Wijnjewoude (kruidkoek).
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
26-27_pepernoten.indd 26
16-10-14 11:37
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
26-27_pepernoten.indd 27
2
­7
16-10-14 11:38
Op Macropak
Vleesverpakkingen
zonder ‘luier’
Tekst en foto’s: Norbert van der Werff
Utrecht was eind september en begin oktober toneel van de beurzen Macropak, Industrial Processing,
World of Technology and Science en Industrial European Dairy Show. Er waren onder meer vleesverpakkingen zonder absorberende onderlegger (‘luier’) te zien.
Tijdens de eerste beursdag, op 30 september
werd tijdens het tiende NVC Verpakkingsinnovatie Diner de Gouden Noot 2014 uitgereikt,
de prijs voor de meest innovatieve oplossing
op verpakkingsgebied. De award ging naar
Dampack International voor de BeeMagicTray,
een vleesverpakking met ‘honingraat’.
Capillaire werking
De verpakkingstray voor vleesproducten maakt
gebruik van een geperforeerde film boven een
honingraatbodem. Het overtollige vocht uit het
vlees wordt doorgelaten door de folie en komt
in de honingraten terecht. Daar wordt het vocht
door de oppervlaktespanning in de honingraten
vastgehouden. Door deze capillaire werking zijn
traditionele vochtabsorbeerders niet meer nodig.
“Een oude natuurwet werd opnieuw ontdekt en
dat maakte het mogelijk een heel eenvoudige
verpakking te maken waar complexiteit tot nu
toe standaard was”, stelt juryvoorzitter prof. Dr.
Onno Omta. Het concept, geschikt voor MAPverpakkingen, levert een positieve bijdrage aan
voedselveiligheid en hygiëne van producten.
Ook zorgt deze consumentenverpakking ervoor
dat de vleesproducten langer houdbaar blijven.
De BeeMagicTray kan bovendien makkelijk op
de bestaande productielijnen worden geproduceerd en ingezet.
Op de Macropak waren meerdere oplossingen
ter vervanging van de absorberende onderlegger, ook wel luier genoemd. Ultrapak demonstreerde op de beurs de door het Duitse
Sealpac ontwikkelde TenderPac, een vacuüm
verpakkingssysteem waarbij vleessappen in
de TenderPac stick, in een apart reservoir,
worden opgesloten. Ook restgassen worden
aan het product onttrokken. De houdbaarheid
wordt daardoor aanzienlijk verlengd, terwijl
de enzymatische rijping van bijvoorbeeld
rundvleesproducten doorgaat.
D
m
c
l
p
s
s
l
d
i
v
t
g
d
d
l
k
d
s
h
n
h
t
l
t
s
v
e
f
p
d
e
S
A
v
Een complete TenderPac-verpakking (met in dit geval een witte TenderPac stick) en een losse stick, waarbij
De BeeMagic Tray.
28
de ‘voelsprieten’ duidelijk zijn te zien.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
28-29_macropak.indd 28
16-10-14 15:54
O
g
v
g
t
1
t
V
g
n
D
b
Door onderdruk in de stick kan de drip niet
meer terugvloeien over de tray. Ook als de
consument de stick uit de verpakking haalt,
lopen er volgens de producent geen vleessappen uit. De verpakking maakt bovendien
staande of zelfs hangende presentatie in het
schap mogelijk. Dat voordeel is er ook in de
logistiek: de verpakkingen kunnen rechtop in
de krat staan, waardoor ze minder ruimte
innemen, legt salesmanager Peter Roorda
van Ultrapak uit. “De skin blijft langer als een
tweede huid om het product zitten, omdat er
geen gassen uittreden.” Een sleeve om een
deel van de verpakking heen, kan de stick afdekken. Roorda: “Je moet immers toch labellen.” De stick is niets meer dan een opengeklapt kunststof buisje, met twee ‘voelsprieten’
die onder het vlees worden gelegd. De vleessappen lopen dan langs de uitsteeksels naar
het buisje. Het buisje, dat volgens de salesmanager maar een dubbeltje kost, wordt tijdens
het vacumeren op het laatste moment gesloten, waarbij gezorgd wordt voor de noodzakelijke onderdruk. De technologie kan worden
toegepast op alle Sealpac dieptrekkers en traysealers van de A-serie. Het kan zowel op een
voorgevormde flexibele of harde tray, als op
een flexibele tray die op een dieptrekker van
folie gevormd wordt. Binnenkort legt een supermarkt in Nederland premium rundvlees in
de verpakking in het schap. Dan zit de tray in
een doosje met venster.
Skin-up verpakking
Anneke Werdmuller (rechts) en Melanie Breij,
voor de ReeFlex 150.
Ook bij de Skin-up verpakking van Reepack is
geen vochtabsorbeerder nodig, want de
vleessappen worden in de skinverpakking opgesloten. Reepack ontwikkelde een nieuwe
techniek voor skinverpakken. Met de ReeFlex
150 kunnen ook producten die ver boven de
tray uitsteken, geseald worden. Dijkstra
Vereenigde, dat Reepack in Nederland vertegenwoordigt, presenteerde de nieuwe technologie op de Macropak.
De nieuwe techniek is bedoeld voor bijvoorbeeld kippenbouten, rollade, vis of een blok
Met de Fresh ’n’ Goverpakking kan veel
worden bespaard op
verpakkingsmateriaal.
kaas. De producten mogen tot wel 40 millimeter boven de tray uitsteken. Ook zachtere
producten als gegaard vlees of maaltijdcomponenten kunnen van een skinverpakking
worden voorzien. “De klanten willen vernieuwen”, vertelt Anneke Werdmuller, productspecialist van de Machine Divisie van Dijkstra
Vereenigde. Ze stelt dat de belangstelling
voor skinverpakken groeit, bijvoorbeeld van
bedrijven die wild verpakken.” Om de producten die boven de tray uittorenen te verpakken, is iets dikkere folie nodig. De folie
wordt voorgerekt, niet op een plaat zoals
normaal, maar door de folie met een vacuumpomp naar boven te trekken in een ‘kommetje’ in de verpakkingsmachine. Als tray kan
EPS gebruikt worden, maar ook PET of PP,
afhankelijk van de wens van de klant.
Besparingen
Kiwi’s zitten vaak in plastic bakjes met een
netje en een vastgeniet hengsel. Een kiwi ziet
er aan de buitenkant niet zo aantrekkelijk uit,
maar heeft een hoge voedingswaarde én is
lekker. De Britse retailer Tesco onderzocht op
welke manier de pluspunten van de kiwi op
de verpakking onder de aandacht kunnen
worden gebracht. Het Duitse verpakkingsbedrijf Schur ontwikkelde in samenwerking met
Tesco Fresh ’n’ Go, een stazak met ruimte
voor communicatie. Er gaan twee lagen van
drie kiwi’s in. Bovendien wordt bespaard op
verpakkingsmateriaal en zijn er logistieke
voordelen, legt salesmanager Ruud van den
Heiligenberg van Schur uit. “Tesco verkocht er
20 tot 30 procent meer kiwi’s door.”
Naast kiwi’s worden de zakken gebruikt voor
kleine paprika’s, tomaatjes (Duitsland), gemengd fruit (Ierland) en appels (Frankrijk). De
zak voor kiwi’s moet handmatig gevuld worden, maar bijvoorbeeld de tomaatjes worden
automatisch afgevuld. De zakjes zijn verkrijgbaar met laserperforatie en met zipsluiting.
De besparingen op de verpakking zijn enorm,
rekent Van den Heiligenberg voor. Een beker
met bol deksel voor 250 gram tomaatjes weegt
16 gram terwijl de Fresh ’n’ Go-stazak slechts
2,6 gram weegt. Een emmertje voor 500 gram
tomaatjes weegt 32 gram, terwijl de halve kilo
Fresh ’n’ Go-verpakking 7 gram weegt. “Bovendien heb je minder verborgen kosten. De zakjes
voor 250 gram tomaatjes zitten met 6000
stuks in een doos. Voor de bekers heb je vijf
keer zoveel dozen en pallets nodig en dus extra
opslag- en transportkosten.”
Cupjes vormen en vullen
Multivac toonde op de Industrial European Dairy Show de Multivac R900 die cupjes afvult. De cupjes worden gemaakt van folie
van een rol. De folie wordt verwarmd, waarna de cupjes kunnen
worden gevormd. Vervolgens worden de cupjes inline afgekoeld.
Dan worden ze afgevuld met bijvoorbeeld yoghurt, water, saus,
compote of soep. Voordat de cupjes met folie worden gesloten,
is er een behandeling met UV-licht om bacteriën te doden. Ook
de sealnaad wordt gekoeld. Als laatste stap worden de cupjes
van elkaar losgesneden. “De gebruikte technieken zijn niet
nieuw, maar deze machine, die dit allemaal combineert, is dat
wel”, licht accountmanager Hans Schalkwijk van Multivac toe.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
28-29_macropak.indd 29
29
16-10-14 15:54
Micreos lanceert proceshulpstof op basis bacteriofagen
Salmonella bestrijden met
de natuurlijke vijand
Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Norbert van der Werff, Micreos
Het Nederlandse bedrijf Micreos heeft een proceshulpstof op basis van bacteriofagen
ontwikkeld, waarmee Salmonella kan worden bestreden. Pluimveeverwerkers in de VS
werken er al mee. Ook producenten van varkensvlees en van petfood kunnen Salmonelex toepassen om hun producten veiliger te maken.
De roots van Micreos liggen in de VS. Daar
was in 2005 een management buy-out van
een spin-off van het Amerikaanse Institute of
Health. De nieuwe Nederlandse eigenaren
van EBI, zoals het bedrijf toen nog heette,
gingen verder met het onderzoek naar de be-
s
m
b
h
h
o
e
B
M
o
r
j
p
g
p
F
h
b
M
t
F
B
v
m
b
p
s
k
w
l
b
g
m
v
z
t
“Salmonelex moet
je zien als een extra
S
“
d
c
b
b
M
‘layer of protection’.
Nu heeft een bedrijf
misschien één keer per
jaar een voedselveiligheidsprobleem. Als ze
een preventief middel
gebruiken, is dat één
keer per 100 jaar.”
30
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
30-31-32-33_salmonelex.indd 30
16-10-14 11:39
strijding van ziekteverwekkende bacteriën
met behulp van hun natuurlijke vijanden:
bacteriofagen. In Wageningen vestigden ze in
het BioPartner Center aan het Nieuwe Kanaal
het Phage Technology Center. Inmiddels is de
onderneming uitgegroeid tot 60 medewerkers
en productievestigingen in Wageningen en
Bilthoven.
Micreos bracht in oktober 2006 Listex P100
op de markt, een proceshulpstof tegen Listeria monocytogenes. Aanvankelijk moest de
jonge onderneming voortdurend de basis­
principes van de nieuwe technologie uitleggen. Sinds 2007, toen met Listex P100 de
prestigieuze innovatie-award van de beurs
Food Ingredients Europe werd gewonnen,
hoeft dat echter steeds minder, legt director
business development Dirk de Meester van
Micreos uit. Ook omdat tevreden klanten optraden als ambassadeur.
Fagen
Bacteriofagen, ook wel fagen genoemd, zijn
voor mensen, dieren en planten onschadelijk,
maar zijn dodelijk voor bacteriën. De fagen
brengen DNA-materiaal in de bacteriën in en
programmeren de cel om het materiaal
samen te voegen tot nieuwe fagen. Die breken vervolgens de cel open. De bacterie
wordt hierbij ‘gelyseerd’ en kan niet verder
leven. Verschillende ondersoorten fagen gebruiken verschillende serotypes bacteriën als
gastheer, maar sommige soorten fagen zijn
minder kieskeurig dan andere. Zij kunnen zich
vermeerderen in meerdere ondersoorten en
zijn dus breder inzetbaar, net zoals er antibiotica zijn voor een ‘breed spectrum’.
Selecteren en isoleren
“Er zijn 10 tot de macht 32 bacteriofagen op
deze planeet”, doceert De Meester. “Per seconde wordt 10 tot de macht 27 keer een
bacteriecel gelyseerd en iedere 48 uur gebeurt dat met de helft van alle bacteriën.”
Micreos doet onderzoek om de juiste bacte-
riofagen te selecteren, te isoleren en te vermeerderen. Voor Listex, de processing-hulpstof die Listeria monocytogenes bestrijdt,
kon worden volstaan met één type faag,
voor Salmonelex is een cocktail ontwikkeld
met twee soorten fagen, die samen alle ondersoorten van Salmonella kunnen vernietigen. Van Salmonella zijn 2400 serotypes bekend.
Verenigde Staten
Met de ontwikkeling van nieuwe producten is
ontzettend veel onderzoek naar bacteriofagen
gemoeid. Het duurde dan ook ruim zeven
jaar voordat Listex P100 in de vorm van Salmonelex een zusje kreeg, al is er in de tussentijd onder het merk Gladskin wel een product tegen onder meer acne op de markt gekomen. “Sinds de lancering van Listex P100
hebben we tientallen miljoenen euro’s geïnvesteerd in onderzoek naar de productie van
fagen en in het aanleggen van wetenschappelijke dossiers, bijvoorbeeld voor GRAS-erkenning in de VS.” Die GRAS-status (Generally Recognized As Safe) werd Salmonelex in
december 2013 verleend door de FDA en het
Amerikaanse landbouwministerie USDA.
De Meester roemt de helderheid van de
Amerikaanse regelgeving. “Ik zal niet zeggen
dat het gemakkelijker is in Amerika een product op de markt te brengen, maar de wetgeving is daar wel transparanter dan in de
EU.” Hij meent dat in de VS vooral productveiligheid centraal staat. Hoe veiliger het product, hoe beter dat is voor de consument. De
overheid is daarom eerder geneigd middelen
als Listex en Salmonelex toe te staan, om de
laatste kleine hoeveelheden bacteriën te vernietigen. In de EU draait het echter meer om
de voedselveiligheid van het proces. “HACCP
is volwassen. Nu is de vraag of de politiek
een stapje verder wil gaan door de fabrikant
tools te geven. In de rest van de wereld
wordt dat omarmd. Onze producten richten
zich op specifieke pathogenen. Je praat niet
over chemicaliën, maar over een biologisch
Met Listex P100 kan
Salmonella monocytogenes worden
bestreden.
product dat voorkomt dat bacteriën tijdens
het productieproces het levensmiddel besmetten.”
Ook bij zeer hygiënisch werken, is niet uit te
sluiten dat zich voedselveiligheidsincidenten
voordoen. Een nultolerantie noemt hij niet
>>>
Begeleiding
Net als Listex P100 is Salmonelex oplosbaar in water en kan het
als spray worden gebruikt, of in een waterbad worden gedaan.
De bacteriofagen hebben volgens Micreos geen invloed op
smaak, geur, textuur of kleur. Ze kunnen ook worden gebruikt
in biologische producten. Salmonelex wordt in dozen van piepschuim met coolpacks aangeleverd. Het bewaaradvies is tussen
de 2 en de 8 graden Celsius, maar het product is niet heel
kwetsbaar. De houdbaarheid is zes maanden.
Micreos begeleidt de klanten bij het gebruik van de proceshulpstof. Medewerkers van het bedrijf, of de agent ter plaatse, bezoeken het bedrijf om te helpen bij het vaststellen waar in het
productieproces het middel het beste kan worden ingezet.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
30-31-32-33_salmonelex.indd 31
­31
16-10-14 11:39
Salmonella
De ziekteverschijnselen van een Salmonellabesmetting zijn koorts, buikkrampen en diarree. Ook hoofd- en spierpijn
komen voor. In sommige gevallen kan de ziekte salmonellose leiden tot ernstige ziekteverschijnselen, zoals longontsteking, abcessen in organen, nierfalen of een shock.
In het najaar van 2012 werden zo’n 1150 mensen in Nederland ziek door het eten van zalm van Foppen die besmet
was met Salmonella Thompson. Zeker vier mensen overleden door salmonellose. De oorzaak was besmetting van
schalen die werden gebruikt als onderlegger van de zalm tijdens het productieproces in de Griekse vestiging van
Foppen. Die zalmaffaire was volgens het RIVM in 2012 verantwoordelijk voor circa 37 procent van de Nederlandse
Salmonella-gevallen. Los van die grote uitbraak lag net als in voorgaande jaren de oorzaak in ongeveer 24 procent
van de gevallen bij varkensvlees, voor 14 procent bij kippenvlees en voor 15 procent bij rundvlees. In 24 procent van
de gevallen was er een relatie met eieren, stelt het RIVM.
De meldingen in het Europese waarschuwingssysteem RASFF geven een iets ander beeld. In de eerste helft van
2014 werden 150 meldingen gedaan van grensoverschrijdende incidenten door besmetting van producten met Salmonella. In de helft van de gevallen (77 keer) ging het om kip en kalkoen en 16 keer om andere vleessoorten. Er
werden 19 meldingen gedaan over groente en fruit, 12 over kruiden en specerijen en 11 over noten.
realistisch. De proceshulpstoffen van Micreos
kunnen alleen gebruikt worden als aanvulling
op een hygiënische productie en niet ter vervanging daarvan. De producten richten zich
immers alleen op specifieke pathogenen; een
onhygiënisch geproduceerd product, valt er
niet mee schoon te wassen. “Gebruik van
Listex P100 en Salmonelex moet je zien als
een extra ‘layer of protection’. Nu heeft een
bedrijf misschien één keer per jaar een voed-
Salmonelex kreeg in
december 2013 in de
VS de GRAS-status.
­32
selveiligheidsprobleem. Als ze een preventief
middel gebruiken, is dat één keer per 100
jaar.”
Grijs gebied
In de EU is het gebruik van veilige proceshulpstoffen toegelaten. EFSA heeft inmiddels
bevestigd, in navolging van onder andere de
FDA, Health Canada en de Food Standards
Australia New Zealand, dat de Listex-fagen
veilig zijn. Voor sommige toepassingen in de
EU, bijvoorbeeld op karkassen, zijn er nog
extra registratie-eisen. Ook voor veilige proceshulpstoffen kunnen lidstaten echter nog
steeds hun eigen beleid voeren. “Dat lijkt onlogisch, gezien de afspraken om de EU als
één interne markt te beschouwen”, zegt CEO
Mark Offerhaus. “Bovendien maakt het registratie tot een kostbaar en tijdrovend proces.
Dat is ironisch, als je je realiseert dat dagelijks
veel mensen ziek worden of zelfs dood gaan
als gevolg van voedselvergiftigingen door
deze pathogenen. Zo heeft onlangs in Denemarken een Listeria-uitbraak bij een worstenfabrikant het leven gekost aan inmiddels 16
mensen.”
De Europese Commissie antwoordde in 2008
op vragen over de wettelijke status van gebruik van bacteriofagen dat een definitieve
interpretatie van de regelgeving pas gegeven
kan worden na “technische bijstand” van
EFSA over de vraag hoe fagen werken. EFSA
publiceerde in maart 2012 een opinie over de
veiligheid en doelmatigheid van Listex P100
bij het verwijderen van Listeria monocytogenes op rauwe vis. EFSA noemde Listex P100
veilig, maar concludeerde dat de doelmatigheid op basis van de aangeleverde data niet
onomstotelijk vast was komen te staan. EFSA
deed de aanbeveling verder te testen op
pilot- en industriële schaal. Micreos heeft
sindsdien samen met partners veel onderzoek
gedaan. Ook naar de toepassing van het middel op onder meer zachte kaas, gekookte kalkoen en rosbief.
Er is nog steeds geen officiële goedkeuring
van de Europese Commissie voor behandeling
van producten van dierlijke oorsprong met
behulp van bacteriofagen, om bacteriële verontreiniging te bestrijden. Micreos verwijst op
zijn website naar diverse Europese verordeningen waaruit blijkt dat Listex niet alleen gebruikt mag worden, maar bovendien niet gedeclareerd hoeft te worden, aangezien het
een ‘processing aid’ is.
De Meester spreekt van een grijs gebied, vanwege de Europese hygiëneverordening
853/2004. Daarin staat dat producten van
dierlijke oorsprong alleen mogen worden behandeld met drinkwater of een daartoe goedgekeurde stof. “Regelgeving is vaak tegenstrijdig. Zoals de brandweer wil dat de nooddeur
openstaat, terwijl de verzekeringsmaatschappij eist dat die deur op slot zit… Gebruik van
biologische middelen om schadelijke bacteriën
uit te schakelen is ethisch gezien een juist
besluit. Gelukkig zijn er veel fabrieken in Europa die hun verantwoordelijkheid nemen,
bijvoorbeeld bedrijven die twee ordners vol
met challenge-studies hebben en moeten
vaststellen dat het niet lukt om van bepaalde
bacteriën af te komen.” Binnenkort zal Micreos trachten Salmonelex ook in de EU te
registreren als instrument in te strijd tegen
Salmonella.
Pluimveevlees
Micreos is begin dit jaar gestart met pilots
met het nieuwe product Salmonelex bij
pluimveeverwerkers in de Verenigde Staten.
De geplukte, nog warme karkassen van kippen worden daar in een pre-chiller snel teruggekoeld van 20 graden naar 1 graad Celsius. In het bad neemt de kip dan zo’n drie
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
30-31-32-33_salmonelex.indd 32
16-10-14 11:40
procent water op. Tijdens het terugkoelen
krimpt de kip en sluiten de follikels, waar de
veren in zaten. Het opgenomen water, met
daarin eventuele Salmonella-bacteriën, zit
opgesloten in het vlees en kan dan niet
worden bereikt bij de nabehandeling met
chloor of CPC, die in de VS is toegestaan.
Fagen kunnen de bacteriën dan nog wel bestrijden, legt de business development director uit. “We werken met de grote kipfabri-
kanten en de resultaten zijn veelbelovend.”
De keuze voor de pilots in de VS heeft ook
te maken met de grote volumes die daar
worden geproduceerd. “In de staat Georgia
wordt per dag net zoveel geslacht als in Denemarken in een heel jaar…” Andere afzetgebieden van het bedrijf zijn Zuid-Amerika
en het Midden-Oosten. Naast pluimveevlees
is Salmonelex bedoeld voor varkensvlees,
groente en kruiden. Bovendien zijn er con-
tacten met een grote producent van petfood
in de VS.
Micreos wil na Listeria monocytogenes en
Salmonella ook andere pathogenen aanpakken. Daarbij wordt onder meer gedacht aan
Campylobacter, dat wereldwijd een probleem
vormt, met name in pluimveevlees. Daarna
zijn er nog wel andere ziekteverwekkende
bacteriën waarvoor een oplossing moet worden bedacht.
De koelcel in Wageningen met flessen
Listex P100 en Salmonelex.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
30-31-32-33_salmonelex.indd 33
­33
16-10-14 11:40
Munters-nieuw.pdf
Gelderlandhaven 5A
3433 PG NIEUWEGEIN
1
07-02-13
10:55
T 030 601 99 20
Vocht
de onzichtbare vijand
Het maakt niet uit wat u produceert.
Wij leveren het ideale productieklimaat.
Natural colo
rs
Enzymes
Cultures
Vragen over food & beverage?
Charlotte Spoorenberg
T 06 42 39 24 20
E [email protected]
Vragen over zuivel?
Christa Schut
T 06 53 81 06 20
E [email protected]
www.chr-hansen.com
Droge bulkproducten zijn vaak
minder droog dan goed is voor
een vlot verlopend productieproces. Droge lucht is een efficiënte
oplossing van begin tot eindproduct.
Als vocht uw rendement bedreigt,
praat dan met Munters.
Munters Vochtbeheersing
Energieweg 69, Po box 229
NL 2400 AE Alphen aan den Rijn
Tel +31 (0) 172433231 • Fax +31 (0) 172442960
www.munters.nl/vocht
Shuffle-Mix houdt open dag in nieuwe pand
‘De illusie
van smaak’
Tekst en foto: Tom van der Meer
Smaak is te beïnvloeden, zeker als er vooraf extra over gecommuniceerd wordt. Dat zei Marjolein van der Glas van Wageningen UR bij
Shuffle-Mix in Barneveld. De machinebouwer vierde de ingebruikname
van het nieuwe pand met een open dag en demonstraties van diverse
shufflemixers.
Marjolein van der Glas liet tijdens haar presentatie wat blokjes kaas rondgaan. Een deel van
de zaal kreeg daarbij kaas van een tray met
een bordje ‘2,2 procent minder zout’. Aanwezigen die deze kaas kregen, beoordeelden de
kaassmaak vaker als ‘wat flauw’. Het bleek
echter om dezelfde kaas te gaan. “Het effect
van een mededeling vooraf heeft dan ook
grote gevolgen voor de smaak die daarna ervaren wordt”, vertelde Van der Glas. Dat geldt
ook voor informatie op verpakkingen.
Wageningen UR voert onderzoek uit voor diverse opdrachtgevers, bijvoorbeeld bij het toepassen van alternatieve ingrediënten om voeding gezonder (of goedkoper) te maken, of om
smaak of textuur te veranderen. Voor ShuffleMix wordt bijvoorbeeld onderzocht hoe de
luchtigheid in banket behouden kan blijven.
Voor Zijerveld is ‘smaakillusie’ gecreëerd met
Arina geitenkaas light. “Deze kaas smaakt volvet maar bevat toch dertig procent minder vet.
De eigenschappen van het product blijven behouden door meer eiwitten toe te voegen.”
‘Positieve draai’
Fabrikanten die producten gezonder maken,
moeten ook nadenken over de communicatie
eromheen, stelt Van der Glas. Bedrijven die
producten met minder zout en minder vet op
de markt brachten en dit trots op de verpak-
Afnemers kregen tijdens de open dag, begin oktober, uitleg over de machines. Ook werd gedemonstreerd
hoe de beluchting werkt.
king meldden, zagen namelijk hun verkopen
kelderen. “Dat blijkt ook uit tests die we
deden met consumenten en waarbij soms wel
en soms niet gemeld werd, dat iets minder
zout of minder zoet is.” Consumenten associëren producten met de omschrijving ‘minder
zout’ of ‘minder suiker’ automatisch met
‘minder smaak’. Volgens haar werkt een positieve draai beter. Te denken valt aan ‘Smaakvol met minder suiker’ of ‘smaakvol met minder zout’.
Hoe slecht geproefd wordt, of hoe betrekkelijk
eenvoudig smaak te manipuleren is, blijkt volgens haar ook uit de actie Raad de Smaak.
Lay’s heeft drie kleuren chipszakken, waarbij
consumenten moeten raden om welke smaak
het gaat. “De roze kleur zal ongetwijfeld allerlei
zoete suggesties opleveren en de groene kleur
diverse Italiaans gekruide varianten. Ook dat
zijn smaakillusies”, vertelt ze.
Beluchten voor banket
Het Nederlandse Shuffle-Mix is in 1998 opgericht door Kees van
der Manden, om een nieuwe techniek toe te passen voor het
beluchten van vloeistoffen in onder meer de bakkerijsector. Bij
de Shufflemixer 100 bewegen shuffles op en neer. Ze slaan
geïnjecteerde lucht in het product, waardoor banketmixen, maar
ook botercrème, bavaroises en mousses luchtig worden en langer luchtig blijven. De verschillende soorten machines zijn volgens het bedrijf compact, zuinig, starten snel op (waardoor weinig productverlies optreedt) en zijn flexibel in bestaande productieprocessen in te passen. Het bedrijf heeft inmiddels honderden
shufflemixers in binnen- en buitenland geleverd.
Shuffle-Mix stond in 2011 op de achtste plek in de MKB Innovatie-top 100 en greep in oktober net naast de innovatieprijs van
Top Barneveld. In 2012 hebben Gerard van de Kraats en Erik
Kamphuis het bedrijf overgenomen. Oprichter Van der Manden
is met pensioen, maar nog altijd nauw betrokken bij Shuffle-Mix.
Het nieuwe pand, dat in juni in gebruik is genomen, heeft een
moderne werkplaats, een professionele testkeuken en een demonstratie- en trainingsruimte.
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
35_shufflemix.indd 35
35
16-10-14 15:54
Mobiele algenraffinagefabriek Valorie geopend
Celwand open,
waarde omhoog
Tekst en foto’s: Tessa Nederhoff
Een mobiele proeffabriek die op maat ingrediënten uit algen zuivert. Zo kan de onlangs
in Lelystad geopende Valorie het beste worden omschreven. Valorie zorgt ervoor dat
de verschillende ingrediënten uit algen kunnen worden benut. “Onze droom is om alle
ingrediënten uit algen te halen”, stelt Corjan van den Berg van TNO. Dat brengt de inzet
van algen in allerlei voedingsmiddelen een stuk dichterbij.
Algen zijn een goed alternatief voor bijvoorbeeld soja en visolie. Maar algen hebben ook
een prijskaartje. Het winnen van alle waardevolle bestanddelen die algen bevatten, was
tot voor kort lastig. De onlangs in Lelystad
geopende proeffabriek Valorie brengt daarin
verandering. Het is de eerste mobiele algenraffinagefabriek die de gewenste ingrediënten
uit algen zuivert. Als alle ingrediënten kunnen
worden benut, blijkt het kostentechnisch gezien ineens een stuk interessanter om algen
in te zetten.
Waarom algen
“Algen zijn een belangrijke duurzame grondstof”, stelt Jan de Boer, werkzaam bij polychemisch bedrijf Sabic. “Het zijn echte CO2vreters.” Naar schatting zetten algen wereld-
wijd 435 miljard ton CO2 per jaar om en
produceren ze daarbij net zoveel zuurstof als
alle andere groene planten op de aarde bij
elkaar. “Daarnaast zijn ze eiwit- of olierijk en
voor veel doeleinden inzetbaar, zoals als
grondstof in food, feed, petfood, chemische
producten en farmaceutische producten.”
Ook Arnout van Diem, werkzaam bij Algae
Food & Fuel, ziet in dat algen een belangrijke
grondstof zijn. “Er zijn 80.000 soorten die allemaal een andere samenstelling hebben. Zo
bevat de ene soort veel eiwit, de andere veel
olie of pigment. Daarnaast houden ze van
bacteriën en delen ze zichzelf snel; in een
paar uur tijd kunnen ze zich verdubbelen. De
productie is dus enorm, zo’n 600 kilogram
drogestof per hectare per jaar. Het levert dus
een grote bijdrage aan oplossing van de wereldwijde voedselproblematiek.”
Betere diergezondheid
Het eerste doel is volgens Van Diem dan ook
om zo veel mogelijk biomassa te produceren
en zo de productiekosten omlaag te brengen,
zodat algen bijvoorbeeld kunnen worden ingezet in food en feed. “De diergezondheid wordt
beter. Het aantal eieren bij legkippen gaat omhoog, kippen gaan langer mee, biggen kunnen
eerder van biest overstappen op vast voer
zonder dat dit gezondheidsproblemen met zich
meebrengt en bij kuikens gaat het antibioticagebruik omlaag wanneer een paar gram algen
aan het voer wordt toegevoegd”, geeft Van
Diem als voorbeelden. “Maar de productie is
nog niet groot genoeg. Er moet meer waarde
uit algen worden gehaald. Bioraffinage is
daarvoor een goede optie.”
Valorie is compact en mobiel gemaakt, zodat de proeffabriek de hele wereld over kan.
36
Celwand openbreken
Binnen Valorie wordt de taaie algencelwand –
door middel van een door TNO ontwikkelde
technologie – opengebroken, om stoffen als
eiwitten, oliën en koolhydraten op een energie-efficiënte manier te winnen. De techniek
is in het laboratorium van TNO getest en vol-
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
36-37_algenvalorie.indd 36
16-10-14 15:49
D
d
i
V
l
s
V
d
g
g
e
h
V
d
k
D
a
m
f
n
n
h
b
w
w
l
“
De proeffabriek Valorie wordt momenteel gevoed vanuit de twee algenvijvers in Lelystad (250m2 groot en 125 cm diep).
deed. “Het breken van de celwand van algen
is lastig, maar het is gelukt. Daardoor maakt
Valorie het mogelijk om in de praktijk en op
locatie van algenkwekers de gewenste bestanddelen uit algen te winnen”, legt Chris de
Visser van Acrres uit. Na het openbreken van
de celwanden, wordt het product gecentrifugeerd, waardoor de olie van de rest wordt
gescheiden. Met eiwitvalorisatie, microfiltratie
en ultrafiltratie worden de proteïnen eruit gehaald, waarna het kan worden gedroogd.
Vetten worden eruit gehaald door middel van
drogen, extractie en decantatie en ruwe suiker door decantatie en eiwitbehandeling.
Deze ingrediënten worden gesproeidroogd
aangeleverd.Het openbreken van de cellen is
momenteel het duurste onderdeel van de raffinage. “We kijken nog naar goedkopere manieren om de cel open te breken. Maar wanneer alle componenten worden geoogst, is
het kostenplaatje nu al interessant. De opbrengsten zijn hoger dan de kosten.” Voorwaarde is wel dat er genoeg algen per jaar
worden geproduceerd, het hele jaar door. Nu
ligt de productiepiek van algen in de zomer.
“Wellicht dat algenraffinage kan worden ge-
combineerd met zeewierraffinage. Zeewier
groeit voornamelijk in de winter”, oppert Corjan van den Berg van TNO.
Proeffabriek
Het doel van Valorie is om algenkwekers te
laten zien wat de mogelijkheden zijn voor algenraffinage. “Een demofabriek”, aldus Van
den Berg.
De eerstvolgende stap is het transporteren
van Valorie naar meerdere algenproductielocaties. Om deze reden is de proeffabriek mobiel en compact gemaakt. “Zo kunnen we de
hele wereld laten zien welke voordelen bioraffinage kan bieden.”
Er zal worden getest met verschillende algensoorten. Door met Valorie significante hoeveelheden geraffineerd product te produceren, kunnen de ingrediënten uit algen in verschillende toepassingen worden getest en is
het mogelijk om meer inzicht in de kosten te
krijgen. Uiteindelijk hopen de partners van
Valorie (Sabic, De Wit Speciality Oils, Van
Wijhe verf, Royal Haskoning DHV en Algae
Food & Fuel) dat er commerciële algenbioraffinagefabrieken verschijnen.
Lager in piramide
Wanneer de ontwikkelingen rondom algenraffinage versnellen, hoopt Van den Berg dat
algen lager in de ‘biobased’ piramide komen.
Hoe hoger producten zich in de piramide bevinden, hoe hoogwaardiger ze worden ingezet. “Algen worden nu voornamelijk hoogwaardig ingezet, bijvoorbeeld als antioxidant,
superfood, in gezichtscrème of in visvoer van
hoge kwaliteit. Allemaal hoogwaardige markten. Lager in de piramide bevinden zich bijvoorbeeld food, petfood en diervoer. Door
raffinage krijgen de verschillende ingrediënten
een hogere verwaarding, waardoor algen in
de piramide zullen zakken.” In voedsel kunnen algen bijvoorbeeld worden ingezet in:
vleesvervangers, emulgatoren, verdikkingsmiddelen, stabilisatoren, oplosbare vezels,
plantaardige olie, nutritionele oliën, oppervlakte-actieve stoffen, cholesterolverlagende
middelen, vitamine precursors, antioxidantia
en schuimmiddelen.
“Met Valorie willen we dit realiseren door alle
ingrediënten uit de algen te halen, zoals lipiden, koolhydraten, proteïne, nucleïnezuren,
kleurstoffen, antioxidanten en polymeren.”
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
36-37_algenvalorie.indd 37
­37
16-10-14 15:49
Mild drogen en granuleren verwaardt restproducten
Van algenpasta
naar poeder
g
o
v
Tekst en foto’s: David Hollestelle (eigenaar van IP&D)
Procestechnologen hebben moeite met het vinden
van een economische, efficiënte opwerking van
algenpasta tot een functioneel, niet stuivend poeder. IP&D heeft een economisch proces ontwikkeld,
waarbij algen en natte restproducten beide worden
verwaard.
Microalgen bevatten voor de voedingsmiddelenindustrie waardevolle componenten, zoals
oliën, eiwitten en mineralen. Algen zijn bovendien een duurzame grondstof; ze groeien
snel, verbruiken CO2 en nemen geen landbouwgrond in. Sommigen kweken algen in
fotoreactoren met CO2, anderen in bioreactoren op basis van fermentaties van suikers.
Hierbij ontstaat na oogsten en een eerste
(mechanische) droogstap een algenpasta. De
kweek en raffinage van algen bevindt zich
echter nog in de pioniersfase en dat geldt ook
voor het vinden van toepassingen van algen,
Flottweg en IP&D
Flottweg Nederland BV in Heemstede, dochteronderneming van
Flottweg AG in het Duitse Vilsbiburg, is specialist in industriële
scheidingstechnieken. De directie wordt sinds de oprichting in
1985 gevoerd door Pieter van Donselaar. Sinds 2000 is ook zijn
dochter Liselotte werkzaam in het bedrijf. Eind 2014 zal Pieter
het stokje aan Liselotte overdragen. Flottweg Nederland voert al
acht jaar de vertegenwoordiging van het programma filtratietechniek van BHS uit het Duitse Sonthofen. Hierdoor kan het
bedrijf een breed palet aan oplossingen aanbieden op het gebied
van indikken, ontwateren, classificeren, wassen, extraheren en
drogen.
Independent Powder & Drying Experts (IP&D) houdt zich bezig
met poeder- en droogvraagstukken. Het bedrijf werkt als onafhankelijke kennispartner voor de food- en feed-industrie en
onderhoudt een samenwerking met de Universiteit van Magdeburg en een breed veld van experts uit de industrie.
in vloeibare of vaste vorm. Belangrijke vragen
voor nader onderzoek betreffen de efficiency
van de algenwinning, de schaalgrootte van
processen, de productveiligheid (denk aan
pathogene bacteriën en toxines) en de productkwaliteit (denk aan smaak, oxidatie en
eiwitdenaturatie). Verder is nader onderzoek
nodig van de eigenschappen van het uit de
algenpasta gevormde poeder, met name op
het gebied van stromingsgedrag en stofvorming. Enkele bedrijven en instellingen die zich
met algenwinning of algenproducten bezighouden, zijn Roquette, Wageningen Universiteit, TNO, Acress, Algaspring, Algaecom en
Phycom.
Ontwateren
De geringe deeltjesgrootte van algen maakt
het niet eenvoudig om ze efficiënt te oogsten
en mechanisch te ontwateren. Hiervoor wordt
dan ook een speciale decanteercentrifuge ingezet: de Sedicanter van Flottweg Nederland
BV. Deze machine realiseert een algenopbrengst tot 99 procent, waarbij sprake is van
een zeer hoog drogestofgehalte van zo’n 28
tot 35 procent.
Een mogelijke vervolgstap voor het verpoederen van de algen is het walsdrogen van de
verkregen pasta. Hierbij wordt de pasta over
een verwarmde wals gevoerd. Deze contactdroger heeft een hoge temperatuur, waardoor de algen een flinke thermische schok
krijgen. Bovendien is walsdroging een duur
concept, omdat hoogwaardige warmte wordt
verbruikt.
In sommige gevallen worden banddrogers ingezet. Deze eenvoudig toepasbare techniek
leidt echter in veel gevallen tot een inhomo-
F
E
h
f
De Sedicanter realiseert een algenopbrengst tot 99 procent, waarbij sprake is van een zeer hoog drogestofgehalte van zo’n 28 tot 35 procent.
38
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
38-39_algen.indd 38
P
H
e
a
n
p
a
e
v
h
m
m
v
E
w
v
m
e
g
v
z
16-10-14 15:49
gene droging, waardoor het product vaak
overdroogt en vergeelt. Bovendien is het gevormde poeder erg stuifgevoelig.
Processen
Het vinden van een meer economische en
efficiënte methode voor de opwerking van de
algenpasta tot een poeder is een procestechnologische uitdaging. Algen die bij hoge temperaturen worden verwerkt, kampen met
aanzienlijke kwaliteitsverliezen. Daarom is
een milde droging nodig. Dat is overigens ook
vanuit economisch oogpunt gunstig, omdat
hiervoor restwarmte kan worden benut. Wel
moet er rekening mee worden gehouden dat
microalgen in gedroogde vorm gemakkelijk
verstuiven en bovendien brandbaar zijn.
Er zijn diverse alternatieve processen getest,
waaronder sproeidrogen, maar de verstuiving
van een viskeuze pasta (zelfs na verdunning
met water) is niet eenvoudig. Bovendien is
een geval bekend waarbij het gevormde algenpoeder via de filterzakken in de afzuigventilator terechtkwam en brand veroorzaakte. Sproeidrogen is daarom geen optie.
Fluid bed
Een alternatieve route naar algenpoeder van
hoge kwaliteit is fluid bed-granulatie. In een
fluid bed worden de algen mild gedroogd en
De Sedicanter van Flottweg Separation Technology wordt ingezet voor het afscheiden van algen uit water.
gegranuleerd. IP&D heeft in samenwerking
met Cosun en Kerry diverse experimenten uitgevoerd om dit fluid bed-proces te optimaliseren. Hierbij is gebleken dat met het bijmengen
van bepaalde, natte restproducten uit de voedingsmiddelenindustrie een functioneel, niet
stuivend algenpoeder wordt verkregen.
De natte restproducten bevatten meestal
waardevolle componenten (zoals eiwitten en
vezels), maar dat zijn te kleine hoeveelheden
om te vermarkten. Drogen met dure energie
is dan niet economisch. Het bijmengen van
deze restproducten bij de algenpasta is winst,
omdat ze daarmee worden gevaloriseerd.
Algen voor consumptie
Microalgen produceren stoffen als carotenoïden, antioxidanten,
vetzuren en enzymen. Ze maken ongeveer de helft van de
zuurstof in de atmosfeer aan en verbruiken tegelijkertijd kooldioxide. Er wordt geschat dat er ongeveer 300.000 soorten bestaan, waarvan er zo’n 35.000 soorten beschreven zijn. Slechts
tien soorten zijn geschikt voor menselijke consumptie, waaronder Spirulina en Chlorella. Het Franse Roquette heeft algenmeel
op basis van Chlorella ontwikkeld, waarbij eigeel (volledig) en
onverzadigde vetten (deels) in bijvoorbeeld brioche en sauzen
kan worden vervangen. Hierdoor ontstaan minder vette, allergeenvrije, clean label-alternatieven.
Drie scheidingsapparaten
De decanter, schotelcentrifuge en Sedicanter zijn apparaten om vaste stof uit vloeistoffen af
te scheiden. Elk van deze apparaten maakt gebruik van een ander scheidingsprincipe, waardoor ze verschillende toepassingen hebben.
De decanter kan een veel hogere drogestofbelasting aan dan de schotelcentrifuge. De decanter werkt continu, zodat een koek met een hoog drogestofgehalte wordt geproduceerd. Het
apparaat wordt daarom in veel industriële sectoren ingezet.
Een schotelcentrifuge is bij uitstek geschikt voor een scheiding waarbij sprake is van een laag
drogestof-gehalte (vanaf 0,2 procent). Kenmerkend voor deze semi-continu werkende machine zijn de hoge g-waarden die kunnen worden bereikt.
De Sedicanter van Flottweg wordt gebruikt voor de winning van moeilijk uit vloeistoffen af te
scheiden vaste deeltjes, zoals algen. Hierbij wordt gebruikgemaakt van geleidelijk toenemende
g-krachten, waarbij in de machine bovendien sprake is van laminaire stromingen. Dat laatste
houdt in dat vaste deeltjes en de vloeistof in dezelfde richting stromen, waardoor de vaste
deeltjes sneller en beter bezinken.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
38-39_algen.indd 39
­39
16-10-14 15:50
Advertorial
Agro Food & Technology Week
‘Samenwerking in de keten is cruciaal’
De Nederlandse Agro & Foodsector staat in hoog aanzien. Om
deze vooraanstaande positie in de wereld te behouden en te versterken, is samenwerking in de keten cruciaal. Daar draait het
om tijdens de Agro Food & Technology Week die het FME Cluster
Agro & Food samen met Wageningen UR en TNO organiseert.
Het vierdaagse evenement staat in het teken van kennis, keten
en innovatie. De focus ligt op het positioneren van Agro Food
& Technology en keteninnovatie en -samenwerking. Samenwerking in de gehele keten, van agrarisch bedrijf tot retailer, is van
cruciaal belang om Nederland internationaal een belangrijke
speler te laten zijn en blijven in deze sector. Maar hoe bereiken
we die cruciale samenwerking?
40
Virtuele ketenintegratie
Harrij Schmeitz, directeur Fresh Informationmanagement Center BV en Innovatiemakelaar ICT in AGF Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, is van mening dat virtuele ketenintegratie de
oplossing is. “De ontwikkeling in Agro
& Food is in een enorme versnelling
geraakt als het om het toepassen van
technologie gaat. Van een traditioneel
ambachtelijke industrie is het een
proces(matige) industrie geworden. Dit
geldt met name voor verwerken en verpakken, maar ook het primaire bedrijf,
de boer of tuinder, heeft deze ontwikkeling doorgemaakt.”
“Ketensamenwerking is cruciaal voor
een verdere optimalisatie van de keten. Deze samenwerking is niet op te lossen door
steeds verdere verticale integratie van de keten; door overnames door bedrijven aan
het eind van de keten. Schoenmaker, blijf bij je leest. Een betere oplossing is virtuele
ketenintegratie. Informatie snel, transparant en eenduidig met elkaar delen, zorgt ervoor dat alle schakels efficiënt en effectief kunnen samenwerken en blijven uitblinken
in hun eigen ding.”
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
40-41_foodtechnologyweek.indd 40
30-10-14 13:58
Advertorial
9 miljard wereldburgers
Bedrijven in de Agro & Foodtechnologie zijn onmisbaar voor het vinden
van oplossingen om in 2050 9 miljard wereldburgers voldoende, gezonde en betaalbare voeding te bieden. De Nederlandse technologische industrie heeft een belangrijke
rol in alle stappen van de keten,
vindt ook Marcel van Haren, manager van het FME Cluster Agro &
Food en directeur GMV. “We zijn
na de Verenigde Staten, de tweede
agro-exporteur van de wereld.
Naast de agrosector heeft ook de
machinebouwsector in Nederland
zich sterk weten te ontwikkelen.”
“We moeten de Agro & Foodketen als geheel bekijken en afstemmen hoe we samen
optimaal kunnen functioneren. Alleen op die manier kunnen we energie besparen, efficiënter werken en de kwaliteit verhogen. Wees bereid om dingen met elkaar te
delen. We hebben een hoop kennis, maar zolang die kennis binnen de muren van
bedrijven blijft, kunnen we die kennis niet combineren en weinig winst behalen. Dus
wees opener naar elkaar toe, werk meer samen en wees bereid samen te innoveren,
zowel in de keten als in de toeleverketen. Daar ligt de grote winst. 99 procent van
de technologische oplossingen is allang uitgevonden, alleen moeten we ze weten te
vinden en weten te combineren.”
Uitdaging
Die visie deelt ook Jeroen Rondeel,
Managing Director Flora Fluids. “Ik
denk dat Agro & Food en hightech
moeten gaan samenwerken. Het
zijn werelden die op een verschillende manier kijken en die combinatie gaat de komende jaren veel opleveren. Voor ons project, voor Flora
Fluids, is samenwerking van groot
belang geweest. Niemand kan het
alleen. We hebben het project
daarom met acht partners opgezet.
Van universiteit tot partij die verstand
heeft van de markt en van ontwikkelaars tot bouwers.”
“Dat koolhydraten en suikers ‘uit’ zijn
en vers steeds meer ‘in’ zal worden,
is een uitdaging. We zullen technieken moeten ontwikkelen waarmee we producten
langer vers houden. Een andere ontwikkeling is dat de consument een stem gaat krijgen. Nu zie je dat de supermarkt bepaalt, maar in een wereld met steeds betere
communicatiemiddelen krijgt de consument zijn plek terug. Een waanzinnige uitdaging voor de sector.”
Ook in de machinebouw ziet men
de invloed van de technologie in
de agrofood, meent Theo Bruinsma,
director Special Projects bij Marel.
“We zien dat megatronica een
enorme impact heeft gehad op
onze sector. De bediening van
de apparatuur lijkt weliswaar nog
sterk op wat we in het verleden
hadden, maar is veel intelligenter
geworden en veel dichter bij de
mens gekomen.
Wellicht gaat er in de industrie nog
veel meer veranderen. We verwachten dat in de naaste toekomst apparatuur geschikt moet zijn om producten te maken die veel meer op de individuele behoefte is toegesneden.”
“Samenwerking ligt aan de basis. De kennis waar we over beschikken, komt niet alleen maar uit onze eigen onderneming. Om de grote vraagstukken in onze sector op
te lossen, moeten bedrijven samenwerken. De grootste uitdagingen voor Nederland
zijn de positie in de agrofoodsector en in hightech behouden en aan de buitenwereld laten zien dat wij in Nederland over veel kennis beschikken. Dat wij weten hoe
we totaaloplossingen moeten aandragen. Dat wij aan de rest van de wereld laten
zien, hoe je op een omgevingsvriendelijke wijze een heel grote productie in stand
houdt. Dat is in mijn ogen één van onze grootste exportproducten.”
Agro Food & Technology Week
1-4 december 2014, Wageningen
De Agro Food & Technology Week bestaat uit drie onderdelen:
• Op 1 en 2 december organiseert Wageningen UR vier verschillende masterclasses.
• Op 3 december komt de gehele keten bij elkaar tijdens het Agro Food &
Technology Congres. Doel van het congres is innovatie stimuleren en concreet maken. Daarom zijn kennis, keten, overheid en financiering aanwezig.
• De slotdag, 4 december, heeft het thema ‘Dutch food systems, facilitating
food worldwide’ en staat in het teken van het afscheid van Jan Hak als voorzitter van GMV.
Meer informatie over de programmaonderdelen: www.agrofoodtechnology.nl.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
40-41_foodtechnologyweek.indd 41
41
30-10-14 13:58
Aanpassingsset beperkt productiestilstand
Loadcells simpel
vervangen
Tekst en foto’s: Jos Verleg (Vakblad Bulk)
Oude loadcells vervangen door nieuwe exemplaren is niet altijd makkelijk. Vaak hebben nieuwe
loadcells een afwijkende maatvoering, waardoor
vervanging niet één-op-één kan. Van der Veeken
Weegoplossingen ontwikkelt aanpassingssets
zodat stilstand tot een minimum beperkt blijft.
Veel weeg- en doseerprocessen draaien nog
op loadcells die tientallen jaren oud zijn. Aan
het eind van hun levensduur kunnen ze vaak
niet meer door gelijke exemplaren worden
vervangen omdat deze niet meer leverbaar
zijn. Nieuwe loadcells hebben andere afmetingen, waardoor bij een vervanging de
weegconstructie moet worden aangepast.
Zo’n ombouw vergt een extra investering,
nog afgezien van de kosten wegens productiestilstand. Om de aanpassings- en stilstandskosten te beperken, heeft Van der
Veeken Weegoplossingen aanpassingssets
ontwikkeld waarmee nieuwe loadcells de
oude exemplaren zonder aanpassingen kunnen vervangen.
Kolenbunkers
Zo is voor TES Industrial Systems een aanpassingsset gemaakt om de C1 100 ton loadcells onder twee kolenbunkers te vervangen
door Flintec RC3 100 ton loadcells. In de
oude situatie zijn op de constructie ronde
Van der Veeken Weegoplossingen
Het Wernhoutse bedrijf Van der Veeken Weegoplossingen levert
naast mechanische aanpassingen ook weegoplossingen in de
breedste zin van het woord. Te denken valt aan afvul- en
doseerbesturingen inclusief installatieschema’s. Het bedrijf kan
voor afnemers ook de besturingskast installeren en de inregeling
van het systeem verzorgen.
42
De oude C1 loadcell (links) is vervangen door een Flintec RC3 loadcells.
schijven gelast voor de montage van de C1.
De RC3 is voorzien van adapterschijven die
met klemblokjes exact op deze schijven passen. Voor de vervanging diende de bunker
met behulp van een krik slechts enkele millimeters te worden opgetild om de oude loadcell te verwijderen en de nieuwe te plaatsen.
Op vergelijkbare wijze zijn ook twee andere
kolenbunkers aangepast, zonder zware kraan
om de bunkers te verwijderen en zonder lastige aanpassingen op een moeilijk bereikbare
plaats.
Granulaatmenger
Voor een granulaatmenger bij Van Tol Advies
en Handel zijn ‘plug & play’ weegsets gemaakt
om de mengverhoudingen nauwkeuriger te
kunnen bepalen. Van der Veeken heeft aan
de hand van de voetplaten onder de poten
een weegset gemaakt met aanrijbeveiliging,
montagegaten, stekkerverbindingen en een
voorgekalibreerde indicator. Na het optillen
van de installatie zijn de sets onder de poten
gemonteerd. Slijpen, boren, draadsnijden en
lassen bleek niet nodig. Na het maken van de
stekkerverbindingen was de granulaatmenger
direct operationeel.
Weegplateaus
Een aanpassing die al meerdere keren is uitgevoerd, is de vervanging van de T110 Avery
Berkel loadcell door een Flintec PC6 loadcell
met adapterblokken. Dit zijn weegplateaus
met een rollerbaan op de juiste hoogte,
lengte en breedte. Dankzij het gebruik van de
adapterstukken is het weegplateau, zonder
mechanisch ombouw, in het productieproces
te blijven gebruiken.
‘Plug & play’ weegsets.
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
42_veekenloadcells.indd 42
16-10-14 11:40
Bedrijvengids
De EVMI-bedrijvengids is een praktische lijst van bedrijven die actief zijn in de voedingsmiddelenindustrie.
Deze lijst is ook te vinden op www.evmi.nl, waar u kunt zoeken op alfabet, categorie en regio. Staat uw
bedrijf nog niet in de EVMI-bedrijvengids? Kijk dan op www.evmi.nl/bedrijvengids voor de mogelijkheden
om ook uw bedrijf in dit overzicht op te nemen.
Advies/Consultancy
Lubron Waterbehandeling BV
Postbus 540
4900 AM OOSTERHOUT
0162-426931
www.lubron.eu
ACO BV
Postbus 217
7000 AE DOETINCHEM
0314-368280
www.aco.nl
ALControl Food & Water
Everdenberg 41
5346 VA Oosterhout
0162-488 488
http://nl.alcontrol.com/nl
Cadansinterim
Den Akker 2
6658 KL Beneden-Leeuwen
0031 (0) 6 46 353 756
www.cadansinterim.nl
MasterLab BV
Postbus 1
5830 MA BOXMEER
0485-589470
www.masterlab.nl
MPS Red Meat
Slaughtering B.V.
DNV GL Business Assurance
Certificering & Training
Zwolseweg 1
2994 LB Barendrecht
010-2922700
www.dnvba.nl
Albert Schweitzerstraat 33
7131 PG LICHTENVOORDE
0544-390500
www.mps-group.nl
Huijbregts Groep
Postbus 165
5700 AD HELMOND
0492-596300
www.huijbregts.nl
Improving Quality
Nederlandsch Octrooibureau
Jan Willem Frisolaan 13
2517 JS ‘S-GRAVENHAGE
070-3312598
www.nlo.nl
Liniestraat 1 -A
4051 BN OCHTEN
06-22940774
www.improvingquality.nl
Uw bedrijfsgegevens
www.bessels.com
ISACert Nederland
Obrechtstraat 28 E
8031 AZ ZWOLLE
0031 (0) 88-4722378
www.isacert.nl
ook op deze pagina’s?
Ga naar www.evmi.nl/
bedrijvengids of bel voor
meer informatie naar
088-2944847
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
_EVMI_bedrijvengids_7-2014.indd 43
43
16-10-14 16:36
Nutrilab BV
Postbus 7
4284 ZG RIJSWIJK
0183-446305
www.nutrilab.nl
O. P. & P. Product Research BV
Burg. Reigerstraat 89
3581 KP UTRECHT
030-2516772
www.opp.nl
Tebodin Netherlands B.V.
Postbus 16029
2500 BA Den Haag
070-3480911
www.tebodin.com
Beneo
Aandorenstraat 1
B-3300 TIENEN
0032-16801301
www.beneo.com
Brenntag Nederland BV
PACCOR Netherlands B.V.
Postbus 79
3300 AB DORDRECHT
035-5889200
www.brenntag.nl
Watergoorweg 69
3861 MA NIJKERK
088-5790900
www.paccor.com
Heeft u al een gratis
abonnement op de digitale
UTICON INGENIEURSGROEP BV
BEEMDSTRAAT 3
5653 MA EINDHOVEN
040 297 46 00
WWW.UTICON.NL
Chr. Hansen
Gelderlandhaven 5A
3433 PG NIEUWEGEIN
030-6019920
www.chr-hansen.com
nieuwsbrief van EVMI?
Ga naar de website en
Ingrediënten en grondstoffen
registreer u!
Azelis
Food & Health Benelux
Précon Food Management BV
Postbus 26
3980 CA BUNNIK
030-6566010
www.precon-food.nl
Meerpaal 5
4904 SK Oosterhout (NB)
0162-423240
www.azelis.com
Codrico Rotterdam B.V.
Rijnhaven Z.z. 15
3072AJ ROTTERDAM
010-2906666
www.codrico.com
Fa. L.I. Frank
Postbus 46
7390 AA TWELLO
0571-272141
www.lifrank.nl
Simac QuadCore BV
De Run 1101
5503 LB VELDHOVEN
040-2582100
www.simacquadcore.nl
IN2FOOD
Postbus 93
6920 AB DUIVEN
026-3186704
www.in2food.nl
Bakels Senior NV
Silliker Netherlands B.V.
Postbus 153
6710 BD EDE
0318- 649444
www.silliker.nl
Postbus 44
1380 AA WEESP
0294-414559
www.bakels-senior.nl
Puratos Nederland
Industrieweg 1
4762 AE ZEVENBERGEN
0168-326260
www.puratos.nl
Ranks Meel BV
Postbus 16
4233 ZG AMEIDE
0183-606200
www.ranksmeel.nl
44
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
_EVMI_bedrijvengids_7-2014.indd 44
16-10-14 16:36
Raps Benelux
Postbus 369
5680 AJ BEST
0499-373525
www.raps.com
Unifine Industry
DPA Processing & Technology
Postbus 5631
3297 ZG PUTTERSHOEK
078-6762344
www.unifine.com
Gatwickstraat 11
1043 GL Amsterdam
020 – 5151555
www.dpaprocessing-technology.nl
Van Delft Biscuits BV
Postbus 365
3840 AJ HARDERWIJK
0341-411624
www.vandelftbiscuits.nl
Refresco Benelux B.V.
C O N T R O L
S Y S T E M S
CIMPRO
Cimpro
Postbus 3196
4800 DD BREDA
076-5317788
www.cimpro.com
Oranje Nassaulaan 44
6026 BX MAARHEEZE
0172-630630
www.refresco.nl
Dolderseweg 107
3734 BE DEN DOLDER
030-2297911
www.remia.nl
VAN HEES B.V.
Voltaweg 35a
6101 XK Echt
Tel: +31(0)475 411 249
www.vanheesecht.nl
Roem van Yerseke B.V.
Verstegen Spices & Sauces B.V.
Groeninx van Zoelenstraat 35
4401 KZ YERSEKE
0113-577700
www.roemvanyerseke.nl
Postbus 11041
3004 EA ROTTERDAM
010-2455100
www.verstegen.nl
Remia C.V.
O P E N
Dinnissen BV
Horsterweg 66
5975 NB SEVENUM
077-4673555
www.dinnissen.nl
Endress+Hauser B.V.
Nikkelstraat 6-12
1411 AK NAARDEN
035-6958611
www.endress.nl
Vipam BV
Voor het meest actuele
nieuws uit de
Poppenbouwing 26 a
4191 NZ GELDERMALSEN
0345-565670
www.vipam.nl
voedingsmiddelenindustrie
gaat u naar www.evmi.nl
Royaan B.V.
Hoge Maat 8
3961 NC WIJK BIJ DUURSTEDE
0343-596659
www.royaan.nl
Schobbers BV, H. CH.
Vasco da Gamaweg 8
5928 LD VENLO
077-3969120
www.schobbers.nl
Vollebregt Fresh Company
Platinastraat 10
2718 RZ ZOETERMEER
079-3610067
Machines, apparatuur en
toebehoren/ diensten
BITO Systems NV
Niasstraat 1
3531 WR Utrecht
Tel 030 711 30 90
www.bitosystems.com
Eriks Bv
Toermalijnstraat 5
1812 RL ALKMAAR
072 515 15 14
www.eriks.nl
Hethon Nederland BV
Vlijtstraat 47-49
7005 BN Doetinchem
Tel: 074-2500555
Website: www.hethon.nl
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
_EVMI_bedrijvengids_7-2014.indd 45
45
16-10-14 16:36
Hosokawa Micron B.V.
Pedak Meettechniek BV
Schouw Informatisering B.V.
Gildenstraat 26
7005 BL DOETINCHEM
0314-373333
www.hosokawamicron.nl
Postbus 3030
6093 ZG HEYTHUYSEN
0475-497424
www.pedak.nl
Postbus 435
4870 AK ETTEN - LEUR
076-5042520
www.schouw.org
Krohne Nederland b.v.
Spraybest Europe BV
Postbus 110
3300 AC DORDRECHT
078-6306200
www.krohne.com
Zwanenburgerdijk 335
1161 NN ZWANENBURG
020-4976780
www.spraybest.nl
LSBL Services VOF
Galvanistraat 1
6716 AE EDE
0 318 69 69 99
www.lsbl.nl
Precia Molen
Franse Akker 1
4824 AL BREDA
076 524 2526
www.preciamolen.nl
Techmation B.V.
Postbus 195
4250DD Werkendam
0183-500 331
www.techmation.nl
TQC BV
Molenbaan 19
2908 LL CAPELLE A/D YSSEL
0180-631344
www.tqc.eu
Mettler-Toledo BV
Postbus 6006
4000 HA TIEL
0344 638363
www.mt.com
Rittal BV
Postbus 246
6900 AE ZEVENAAR
0316-591911
www.rittal.nl
Welding Constructions
Chamotte 13
4191 GT Geldermansen
06-53729521
www.weldingconstructions.nl
Roma Nederland BV
Postbus 59
4940 AB RAAMSDONKSVEER
0162-512012
www.romaned.nl
46
Munters BV
Postbus 229
2400 AR ALPHEN AAN DEN RIJN
0172-433231
www.munters.nl
SCA Hygiëne Products BV
Oxoid BV
Scharff Techniek BV
Scheepsbouwersweg 1 B
1121 PC LANDSMEER
020-4106500
www.oxoid.com
Atoomweg 51
3542 AA UTRECHT
030-2410972
www.scharfftechniek.nl
Postbus 670
3700 AR ZEIST
030-6984600
www.sca.com
De volgende editie van EVMI
verschijnt op:
Dinsdag 16 december
Sluitdatum reserveren
advertenties:
Dinsdag 25 november
Voor vragen over
advertenties:
Wilma Zijlstra:
088-2944847
Felix Berentsen:
06-42759518
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
_EVMI_bedrijvengids_7-2014.indd 46
16-10-14 16:36
Dijksma enthousiast over
lupineteelt voor Vivera
Producent van vlees­
vervangers Vivera kreeg
tijdens de oogst van
lupine bestemd voor de
vleesvervangers bezoek
van staatssecretaris
Sharon Dijksma van Economische Zaken. Zij proefde
de vleesvervangers op basis van lupine en bezocht de
productielocatie van Vivera. Dijksma was positief over
de duurzame vleesvervangers en over de samenwerking
tussen akkerbouwers en voedselproducent: “Dit soort in­
novatieve initiatieven zijn erg belangrijk voor de Neder­
landse akkerbouw. Hiermee blijven we voorop lopen in
Europa.” Vivera bemerkt een toenemende vraag vanuit
retailers uit heel Europa naar de duurzame vleesvervan­
gers en vanuit de consument naar gezond en duurzaam
voedsel, lokaal geteeld en zonder onnodige hulpstoffen.
Om lupine rendabel te maken voor Nederlandse ak­
kerbouwers, is verdere veredeling van lupine en teelt­
optimalisatie nodig. De staatssecretaris wil met de sector
om de tafel om mogelijkheden voor meer onderzoek te
bespreken.
Meer info:
Vivera
www.vivera.com
Kokoskaas en
honing-geitenkaas
Goudsmit presenteert magneetfilter
Goudsmit Magnetic Systems uit Waalre heeft op
de Powtech in Nürnberg een speciaal voor de
voedingsmiddelenindustrie ontwikkeld vernieuwd
EHEDG magneetfilter gepresenteerd.
Het filter is opgebouwd uit Neoflux (Nd-Fe-B
ofwel zeldzame aarde) magneten die zorgen
voor een effectieve separatie van zeer kleine
ijzerdeeltjes vanaf 5 micrometer, zwak magneti­
sche deeltjes en zelfs ijzerstof. Het genereert een
magnetisch veld van maximaal 10.700 Gauss
(+/-5 procent) op de staven en verwijdert ge­
noemde deeltjes uit vloeibare en poedervormige
producten. Het volledige systeem is vervaardigd uit RVS 316, glad afgewerkt en voldoet aan de HACCP/
EHEDG norm. Reiniging van gevangen metaaldeeltjes kan op drie manieren plaatsvinden. Manueel, waarbij
de met een extractor omhulde magneetstaven gemakkelijk door operators uit elkaar te trekken zijn. Ma­
nueel en pneumatisch, waarbij reiniging automatisch gebeurt. De nieuwste methode is pneumatisch en CIP
(Cleaning In Place), waarbij naast het reinigen, het schoonspoelen van de magneetstaven ook automatisch
plaatsvindt. Het huis is zo geconstrueerd dat er na reiniging geen product achterblijft. Het magneetfilter is
inzetbaar in buizen en pijpleidingen voor de ontijzering van producten die onder druk getransporteerd wor­
den. Zelfs de kleinste ijzerdeeltjes zijn op deze manier uit kleverige stoffen (chocolade, pasta’s, poeders of
vruchtensappen) te filteren, stelt Goudsmit. Het magneetfilter is leverbaar in zeven standaardafmetingen
(Ø 50 - 200 mm) en heeft een flensaansluiting volgens DIN 11864.
Meer info:
Goudsmit Magnetic Systems
www.goudsmit-magnetics.nl
Isotron Systems lanceert handheld barcodescanner
Cheeseland Hol­
land, dochter van
het Amerikaanse
CheeseLand, liet op
de Sial in Parijs onder
meer proeven van
Kokos Kaas, een romige koemelkkaas met biologische
kokosroom met een nootachtige, zoete smaak, en Honey
Bee Geitenkaas, gemaakt met een vleugje honing, die
een zoet, nootachtig smaakje aan de milde geitenkaas
geeft. De Cheeseland-kazen zijn verkrijgbaar in voor­
verpakte vorm en bulk.Het Amerikaanse Cheeseland
heeft, na ruim dertig jaar Nederlandse kazen in de VS
te hebben verkocht, een kantoor in Nederland geopend
om van daaruit directe verkopen op te zetten van de in
Nederland geproduceerde kazen.
Isotron Systems heeft een nieuwe handheld
barcodescanner gelanceerd, de DataMan 8050
barcodescanners van Cognex. De nieuwe Data­
Man 8050 en 8050X zijn een uitbreiding op het
productenpalet van de Cognex DataMan serie.
De scanner is ontworpen met een robuuste be­
huizing om stand te houden in industriële om­
gevingen. Volgens Isotron is de scanner uitgerust
met een uniek ontworpen algoritme en kan de
DataMan 8050-serie zelfs de meest uitdagende
barcodes snel en eenvoudig lezen. De DataMan
8050 en 8050X ID-readers zorgen volgens de
leverancier voor een betrouwbare hoge snel­
heidsuitlezing van codes bij de vele handheld
barcodeapplicaties die labels, directe inkjet of
lasergemarkeerde codes gebruiken. Ze zijn ideaal voor zeer hoge snelheidstoepassingen in productieomge­
vingen, zoals de verpakkingsindustrie. De serie is leverbaar in een bekabelde en een draadloze uitvoering.
De DataMan 8050 serie ondersteunt tevens de standaard industriële communicatiemogelijkheden zoals:
USB, USB-Keyboard, RS-232 en Bluetooth.
Meer info:
Cheeseland Holland
www.cheeselandinc.com
Meer info:
Isotron Systems
www.isotron.eu
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
47_productnieuws1.indd 47
­47
16-10-14 15:52
www.beneo.com
Voldoen aan de huidige verwachtingen.
Functionele koolhydraten voor energie en een gezond gewicht.
Consumenten zijn zich tegenwoordig bewust van het directe verband tussen voeding, hun gezondheid en fitheid.
Voor velen begint dit bij gewichtsbeheersing. Producten met Beneo Isomalt helpen hen onnodige calorieën te
vermijden. Anderen willen hun energieniveau op peil houden. Palatinose™ helpt hen op een unieke wijze tijdens
sportactiviteiten of op drukke dagen. Beneo functionele koolhydraten geven ons lichaam brandstof op een
gebalanceerde, laag-glycemische manier. Ontdek de volgende generatie slimme koolhydraten.
BEO14005_Anzeige_weightmanagement_nl_191x130_20140930.indd 1
30.09.14 15:19
Mogen wij even
opscheppen?
EVMI is de online marktleider in vakkennis voor de voedingsmiddelenindustrie.
Kijk dagelijks op www.evmi.nl voor actueel nieuws en meld
u meteen aan voor de gratis nieuwsbrief.
Jaargang
4 – 17 juni2013
2014
Jaargang
14, nr.15,
7 –nr.
1 november
Innoveren
volgens Mondelez
Thema: ingredients
De
hartelijke
groeten
Integrale
aanpak
nodig
devoedselverspilling
Anuga
van
tegen
Keesmakers
verovert
Paardloze koets
kaasschap
het
en koeloze
melk
www.nutri-akt.nl
01_Cover.indd 1
05-06-14 14:28
www.evmi.nl
Kaneka presenteert
Ubiquinol poeder
Kaneka Pharma Europe
presenteert van 2 tot 4
december tijdens de beurs
Health ingredients Europe
(HiE) in Amsterdam onder
meer Ubiquinol, de actieve
vorm van co-enzym Q10 met een hogere biobeschikbaarheid. De stof is van belang voor de energieproductie
van het lichaam en voor de bescherming van de cellen
tegen oxidatieve stress.
Sales- en marketingmanager Filip Van Hulle stelt dat
Ubiquinol een groot aantal gezondheidsvoordelen heeft,
waardoor producenten van voedingssupplementen en
functional foods zich kunnen richten op een brede groep
consumenten. Kaneka presenteert ook zoethoutextract
Glavonoid, een goedgekeurd Novel Food dat volgens de
producent afbraak van lichaamsvet stimuleert. Het extract kan worden verwerkt in voedingssupplementen en
drankjes op basis van melk, yoghurt, fruit en groente. Het
is geschikt voor producten die zich richten op weight management en healthy ageing en producten voor sporters.
Meer info:
Kaneka Pharma Europe
www.ubiquinol.org
Nieuwe TempC Membrane van Endress+Hauser
Endress+Hauser heeft een nieuw scheidingsmembraan TempC Membrane ontwikkeld
voor seals. Volgens de leverancier zorgt de
nieuwe technologie van de TempC Membrane
ervoor dat de temperatuurwerking van het
scheidingsmembraan verlaagd wordt met
een factor 10, vergeleken met conventionele
membraantechnologie. Deze functionaliteit
vermindert de invloed van proces- en omgevingstemperatuurschommelingen tot een minimum en garandeert een hoge nauwkeurigheid en procesveiligheid, stelt Endress+Hauser.
De TempC Membrane maakt het mogelijk om
procesaansluitingen te voorzien van kleinere
membraandiameters en meet met dezelfde nauwkeurigheid als conventionele membranen met grotere
diameters.
Met behulp van een TempC Membrane, wordt het olie-expansie-effect geminimaliseerd, wat resulteert in
een betere meetnauwkeurigheid tot wel 10 keer beter dan een conventionele membraan.
De TempC Membrane wordt toegepast in een temperatuurrange van -40 graden Celsius tot 250 graden
Celsius, voor tanks en leidingen die worden schoongemaakt of gesteriliseerd (CIP/SIP).
Meer info:
Endress+Hauser
www.nl.endress.com/tempcmembrane
Flexibel concept voor kartonneren
Inrato International heeft
op de beurs World of
Technology and Science
(WOTS) de nieuwe KL4SS veiligheidsvergrendeling
(interlock) met aanvraagknop
(push button) gedemonstreerd.
De veiligheidsvergrendeling is uitgevoerd in volledig RVS 316 en afgedicht volgens IP69K.
Hygielock RVS veiligheidsvergrendelingen zorgen ervoor
dat de deur, het onderhoudsluik of het inspectieluik pas
geopend kan worden als een veilige situatie ontstaat: als
de machine tot een volledige stop is gekomen of spanningsloos is. Hierdoor wordt voorkomen dat medewerkers
draaiende delen en gevaarlijke machineonderdelen kunnen bereiken. Bij de KL4-SS is de push button geïntrigeerd op de interlock.
Schut Systems, leverancier van
(semi-)automatische kartonneermachines en volledige verpakkingslijnen heeft tijdens de beurs Macropak
in Utrecht de flexibiliteit van zijn
machines gedemonstreerd. Dit gebeurde aan de hand van de tray- en
vouwdozenopzetmachine F30 die in
lijn was gezet met de C30 vouwdozensluitmachine.
De machines zijn zowel in capaciteit
als in diversiteit flexibel, betoogt
Schut Systems. Dankzij de modulaire bouw is het vormgedeelte gescheiden van het sluitgedeelte en is
het vulgedeelte flexibel in te vullen. Zo kan gestart worden met een semi-automatische oplossing voor het
vullen van de dozen om dit later uit te kunnen breiden naar volautomatisch.
Met behulp van ‘custom made’ formaatdelen kunnen verschillende doosconstructies verwerkt worden. De
verpakkingslijn kan zodoende meegroeien met de klant, niet alleen in capaciteit maar ook in diversiteit.
Er worden voortdurend speciale formaatdelen ontwikkeld, zoals Lock-Well, een uit lichtgewicht golfpapiergevormde tray. Deze werd specifiek ontwikkeld voor de industriële bakkerijen maar is in doorontwikkelde
vorm ook toe te passen in andere branches.
Meer info:
Inrato International
www.inrato.com
Meer info:
Schut Systems
www.schutsystems.com.
Interlock met geïntegreerde
aanvraagknop
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
49_productnieuws2.indd 49
­49
16-10-14 15:53
In de rubriek Agenda staan evenementen en
activiteiten vermeld voor de komende weken.
Op www.evmi.nl is de volledige lijst beschikbaar
voor zover de activiteiten bekend zijn bij de
redactie. Daar vindt u ook uitgebreide informatie over de evenementen.
Agenda
30 oktober
FNLI-jaarbijeenkomst, Utrecht
30 oktober
Masterclass Residuen van bestrijdingsmiddelen, Delfgauw
31 oktober
Tweedaagse cursus Hygiënisch
ontwerpen, Utrecht
4 november
Vervolgcursus Levensmiddelenmicrobiologie, Wageningen
Het Voedingscentrum heeft het advies voor de consumptie van nitraatrijke groenten aangepast. Voor spinazie geldt geen consumptiebeperking meer.
6 november
Themamiddag Voedselveiligheid in
industriële processen, Reeuwijk
6 november
Symposium Stop Food Waste,
Amsterdam
10-14 november
Workshop Antibiotic analysis in food
and feed, Wageningen
11 november
Cursus Voedselallergie voor Foodservice,
Nieuwegein
13 november
Symposium Voorkómen, kliko of
hergebruik? Voedselverspilling onder
de loep, Nijmegen
13-14 november
Flanders’ FOOD Technology days, Brussel
14-17 november
Gluten Free Expo 2014, Rimini, Italië
14 november
Cursus Hygiënische engineering –
Droge processen, Utrecht
Colofon
Eisma Voedingsmiddelenindustrie is het vakblad voor de professional
in de levensmiddelenindustrie. Het richt zich op kwaliteitsmanagers,
productontwikkelaars, marketingmanagers en algemeen managers bij
bedrijven in de voedings- en genotsmiddelenindustrie, de toeleveranciers en
de afnemers van deze bedrijven.
UITGAVE
Eisma Businessmedia bv, Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem
REDACTIE
Norbert van der Werff (redactiecoördinator), tel. (088) 2944829
Tom van der Meer (eind)redactie, tel. (088) 2944830
Clara Bloemhof, Baukje van der Meer, Lieneke Schuitemaker (redactie)
[email protected]
DIRECTIE
Egbert van Hes, algemeen directeur
Bouke Hoving, financieel directeur
Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur
UITGEVER
Jacqueline Wijbenga
ABONNEMENTEN
E-mail: [email protected]
Tel. (088) 226 66 48
De abonnementsprijs bedraagt € 188,50 (excl. 6% BTW) per jaar
(bij automatische incasso bespaart u € 2,- administratiekosten)
en is bij vooruitbetaling verschuldigd.
Voor andere landen op aanvraag.
Abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan en worden
genoteerd tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk te geschieden, een maand voor het einde van de abonnementsperiode;
u ontvangt van ons een schriftelijke bevestiging.
BANKRELATIE
IBAN: NL64RABO0335434991
BIC: RABONL2U
VORMGEVING
ZeeDesign, Witmarsum
DRUK
Scholma druk bv, Bedum
© 2014, Eisma Businessmedia bv Leeuwarden.
MARKETING
Ria Hoekstra, tel. (088) 2944862, [email protected]
ADVERTENTIES
Verkoop binnendienst: Wilma Zijlstra, tel. (088) 2944847, [email protected]
Senior accountmanager Felix Berentsen, tel. (06) 42759518,
[email protected]
TRAFFIC
ZeeDesign, tel.: (0517) 531672, fax: (0517) 531810,
[email protected]
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm
of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere
manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is
samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor
de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan
ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is
van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.
Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd
te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.
Leveringsvoorwaarden: zie www.eismamediagroep.nl.
17-20 november
Beurzen Emballage & Manutention, Parijs
50
www.evmi.nl
eisma voedingsmiddelenindustrie | november 2014
50_agendacartooncolofon.indd 50
16-10-14 15:53
for your next career move in food
Quality Manager Non Food
Inhoudelijke spilfunctie bij marktleider in retail
Zaandam
Ahold is een wereldspeler in retail, hieronder vallen o.a. de supermarktketen Albert Heijn, de drogisterijketen Etos en de slijterijketen
Gall & Gall. Marktleider Albert Heijn is een groeiende, dynamische en succesvolle organisatie. Er werken ruim 100.000 medewerkers in
meer dan 850 Albert Heijn winkels in Nederland en België. De kwaliteit van alle Non Food eigen merkproducten die verkocht worden
in de (online) winkels van Albert Heijn, Etos en Gall & Gall wordt door 3 Quality Managers geborgd. Voor de categorieën textiel,
hygiëneproducten, was- en reinigingsmiddelen en papierwaren zijn wij op zoek naar een gedreven Quality Manager die verantwoordelijk
is voor het borgen van de kwaliteit van de private label producten in het hele proces van leverancier tot klant. Deze besluitvaardige en
zelfstandige manager is eerste aanspreekpunt (intern en extern) voor alle kwaliteitsaangelegenheden in bovenstaande categorieën.
Consultant: Annemarie van den Bos, telefoon 0317-468686 of 06-53310126
International Sales Manager
Professionele Relatiebouwer
Velddriel
Prochamp is als modern familiebedrijf een vooraanstaande producent van champignonconserven. Zij heeft de totale productieketen
in eigen handen. Van compost tot blik: ketenbeheersing vormt de sleutel tot het succes. Prochamp gelooft in ondernemingsgeest,
proactief handelen, servicegerichtheid en korte, heldere communicatielijnen. Constante hoge kwaliteit, innovatie en klantgerichtheid
geven klanten vertrouwen in het product. Haar afnemers zijn zowel binnen als buiten Europa te vinden in retail, horeca/catering en
industrie. Door de sterke focus op Export realiseert zij een constante groei. Wegens deze toenemende afzetmarkt zijn wij op zoek naar
een gedreven International Sales Manager, die verantwoordelijk is voor het opbouwen en onderhouden van een effectief internationaal
distributienetwerk door middel van agenten, distributeurs en directe afnemers.
Consultant: Bert den Uijl, telefoon 0317-468686 of 06-53959057
Operations Management Talent
Veelbelovende loopbaan met start als Shift Production Supervisor
Zaandam
Cargill is, met ruim 143.000 medewerkers in 67 landen, wereldwijd hoofdrolspeler in de voedselketen en houdt zich onder andere bezig
met de handel in, op- en overslag, transport en industriële verwerking van voornamelijk agrarische grondstoffen. De Business Unit
Cargill Cocoa & Chocolate is uitgegroeid tot één van de grootste verwerkers van cacaobonen ter wereld en is gespecialiseerd in de
productie van cacaopoeder, cacaomassa, cacaoboter en chocolade. Cargill Cocoa & Chocolate beschikt naast meerdere productielocaties
in de Zaanstreek en Deventer over diverse productiefaciliteiten wereldwijd en heeft aansprekende groeiambities. Om deze groei en
ambitie te realiseren zijn wij momenteel op zoek naar een gedreven Operations Management Talent. In de functie als Shift Production
Supervisor geef je leiding aan een aantal operators in een 5-ploegendienst, die de cacaobonen verwerken tot cacaomassa.
Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon 0317-468686 of 06-51820349
Head of Regulatory Affairs
Building success by further exploring the African continent
Amsterdam
Orangina Schweppes International (OSI) is part of one of the largest soft drink producers in Europe, the Orangina Schweppes Group, and
is a major company in the beverages sector with premium brands like Schweppes, Orangina, Dr Pepper, Snapple, Trina and Oasis. The
group is now part of the Japanese Suntory group which is a globally leading FMCG group with sales over € 15 billion. The organisation
has a workforce of over 2,000 employees, sales volumes of 1.3 billion litres and a turnover of almost € 1 billion. OSI is responsible for the
worldwide sales in countries in which the Group does not have own bottling plants. In line with the strategic plan to expand the business
in Africa, we are looking for a Head of Regulatory Affairs, responsible for ensuring the recipes’ and labels’ compliancy with international
food regulations & legislation and contributing to international lobbies to bring growth and development of the business.
Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone: +31(0)317-468686 or +31(0)6-53137885
Supply Chain Manager
People Manager die loopbaanstap in succesvolle, internationale omgeving ambieert
Deventer
Cargill is een internationale producent en leverancier van voedingsmiddelen, landbouw-, financiële en industriële producten en diensten.
Het bedrijf is in 1865 opgericht, is in privé-bezit en heeft 143.000 werknemers in 67 landen. Cargill Cocoa and Chocolate heeft een
omvangrijke infrastructuur en organisatie in cacaobonen producerende landen. Vanuit 8 Europese fabrieken wordt een breed pakket
aan industriële chocoladeproducten vermarkt, variërend van witte, melk en pure chocolade tot chocodrops, coatings en vullingen. Om
de locatie in Deventer, gespecialiseerd in coatings en fillings, te versterken, zijn wij op zoek naar een gedreven Supply Chain Manager.
Deze wordt verantwoordelijk voor het managen en coachen van een Customer Service team, bestaande uit 3 medewerkers en een Plant
Logistics team (totaal 5 medewerkers) en 1 medewerker verantwoordelijk voor Procurement Execution.
Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon 0317-468686 of 06-51820349
Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]
dupp - food recruitment
Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl t 0317-468686