Transcript Abonnees kunnen hier deel 3 van de analyse lezen

ANALYSE KOOPS FURNESS
Beheermaatschappij Koops Furness
beslist op elk niveau mee
EEN ONDOORZICHTIG
WEB VAN BELANGEN
PMK Holding Bunschoten is de grootaandeelhouder van Koops Furness, maar
wordt in de jaarverslagen van de onderliggende holdings nauwelijks genoemd. Dat
is opvallend, omdat de opgetuigde constructie verregaande invloed heeft op de
geldstromen en de solvabiliteit van de dochters.
TEKST: BART KUIJPERS
W
Wie is wie?
Peter Koops, eigenaar van PMK Holding
Bunschoten.
Klaas Koops, bestuurder van JCK Holding.
PMK Holding Bunschoten, 70% aandeelhouder in Koops Furness, 50,003% in
Koops Vastgoed Holding. Tevens eigenaar
van CK Stables, Koops Transport.
JCK Holding, in handen van de familie van
Jan Koops, 49,997% aandeelhouder in
Koops Vastgoed Holding.
TVM Verzekeringen, 30% aandeelhouder
in Koops Furness.
aarom wordt er in de jaarverslagen
van Koops Vastgoed Holding en dealerbedrijf Koops Furness met geen
woord gerept over het bestaan van de PMK Holding Bunschotemn, de beheermaatschappij van
Peter Koops? Die vraag is voer voor juristen. De al dan niet bewust - geheimgehouden verbondenheid tussen de drie bedrijven is namelijk zeer
groot. Sterker: PMK speelde een cruciale rol bij
het faillissement. De vennootschap is namelijk
grootaandeelhouder van Koops Furness NV
(70%) en Koops Vastgoed Holding BV
(50,003%). De bestuurders van PMK, Peter
Koops en zijn dochter Suzan Koops, vormen ook
de directie van Koops Vastgoed Holding en de
helft van de voormalige raad van commissarissen
van Koops Furness. Binnen geen van de drie holdings kon er dus een beslissing worden genomen
zonder goedkeuring van Peter Koops.
Daarnaast maakt de aandelenverhouding PMK in
feite het hoofd van de groep bedrijven (PMK,
Koops Furness en Vastgoed Holding). Meestal
betekent dit dat het hoofd van een dergelijke
groep de cijfers van meerderheidsdeelnemingen
consolideert. Dat is hier echter niet gebeurd.
Het niet-consolideren heeft enkele voordelen: zo
kan er dan een scheiding aangebracht worden
tussen privé en zakelijke bezittingen, de balanstotaal wordt verkort (door het ‘verplaatsen’ van
bezittingen kun je bijvoorbeeld de solvabiliteit
van een bv verhogen), er kunnen achtergestelde
leningen worden verstrekt om het vermogen van
een van de bedrijven aan te sterken (dat is bij
consolidatie niet mogelijk) en onderlinge transacties zijn toegestaan. Tot slot is er meer ruimte
voor ‘window dressing’: er kan gemakkelijker met
posten (lees: cijfers) worden geschoven.
Automotive vroeg deskundigen naar nut en
noodzaak van consolidatie (zie kader voor meer
uitleg). Het is uiteindelijk aan de curatoren om
een oordeel te vellen over de vraag of de
gebruikte constructie is toegestaan (de curatoren denken hierover op zijn vroegst pas in
december iets te kunnen zeggen). De accountant
van PMK (in 2012) is Baker Tilly Berk en deze
heeft, net als Ernst & Young (inmiddels EY) voor
de jaarrekening 2012 van Koops Furness, een
goedkeurende verklaring afgegeven. Beide
accountants hebben dus ingestemd met het
niet-consolideren. De jaarrekening van Koops
Vastgoed was niet voorzien van een accountantsverklaring.
Vorderingen en schulden
Het niet-consolideren van de jaarrekeningen verschafte PMK de mogelijkheid om aan dochterbedrijf Koops Furness een achtergestelde lening te
verstrekken op het moment dat de banken hierom
vroegen. Zo blijkt uit de jaarverslagen (van 2012,
die over 2013 zijn niet gepubliceerd) dat PMK vorderingen heeft op deelnemingen/gelieerde maatschappijen, zoals Koops Furness. Dat bedrijf lichtte
dit in de jaarrekening toe als een bij de banken
achtergestelde lening aan aandeelhouders van
2,72 miljoen euro. Dergelijke leningen zijn in veel
gevallen op verzoek van banken, die in ruil voor
ANALYSE KOOPS FURNESS
een financiering zekerheden eisen van de aandeelhouders - door middel van het aanvullen van het
eigen vermogen. De constructie die PMK heeft
bedacht voor deze zekerheid, is opvallend. De
beheermaatschappij van Peter Koops heeft namelijk een langlopende vordering, zonder zekerheden, op Koops Furness van 1,36 miljoen euro
(tegen 7% rente) en een schuld aan Koops Vastgoed van eveneens 1,36 miljoen euro (tegen 4%
rente, ook zonder zekerheden). Het ligt voor de
hand dat deze twee leningen verband met elkaar
houden.
De facto financierde Vastgoed Holding dus de helft
van de door de banken van Koops Furness
gevraagde zekerheden. Het is onbekend wat er in
2013 met de vordering is gebeurd. Er is een kans
dat deze lening is afgelost, maar dat is onzeker.
Indien de vordering onderdeel is van het faillissement, kan PMK pas innen als de bankleningen van
Koops Furness volledig zijn terugbetaald. In deze
situatie is het vrijwel zeker dat PMK weinig tot niets
meer van zijn geld terugziet.
Eigen vermogen
Dat de constellatie van de drie bedrijven behoorlijk risicovol is, blijkt uit de opbouw van het eigen
vermogen van PMK. Dit vermogen van 36 miljoen
euro komt uit de deelnemingen in en vorderingen
op Koops Furness (met in 2012 een eigen vermogen van 36 miljoen) en de Vastgoed Holding. Bij
deze vorderingen zijn in veel gevallen geen zekerheden of aflossingsafspraken. Dit betekent dat
als het bij één van de deelnemingen stormt, het
bij PMK niet druppelt maar op zijn minst hard
regent. In dit geval betekent het dan het faillisse-
€1,36
miljoen
€2,8
miljoen
miljjoen
7%
rente
3%
rente
PMK
REKENING
R
EKE
C
COURANT
OU
€1,36
miljoen
KOOPS
FURNESS
4%
rente
huur
V
VASTGOED
HOLDING
H
Consolideren of niet?
Consolidatie is in het algemeen verplicht indien een holding doorslaggevende invloed uitoefent op het zakelijk en financiële beleid. Men noemt de holding en deelnemingen
groepsmaatschappijen indien zij een organisatorische eenheid vormen en er een centrale
leiding is of de holding beleidsbepalende invloed heeft. Dit moet worden vastgesteld aan
de hand van statuten, andere documenten en de feitelijke situatie. Indien zowel formeel
als feitelijk niemand beleidsbepalende invloed heeft, bijvoorbeeld wanneer bij een 50%
belang toch alle beslissingen in consensus met de andere 50% aandeelhouder worden
genomen, is er geen consolidatieplicht. Indien er invloed van betekenis is, worden deelnemingen op netto-vermogenswaarde gewaardeerd, maar is consolidatie niet verplicht.
Het is moelijk om de feitelijke situatie vast te stellen.
ment van Koops Furness mogelijk gevolgen heeft
voor PMK’s 100% deelnemingen in Koops Materieel, CK Stables en Koops Transport. Ook de
zekerheden die PMK aan de bank heeft verstrekt
AUTOMOTIVE / 30 SEPTEMBER 2014
ANALYSE KOOPS FURNESS
ten behoeve van Koops Transport en Koops Furness Lease (de omvang van de verplichtingen
niet toegelicht) heeft gevolgen. Het faillissement
van een Koops Furness-deelneming (zoals de
lease-tak) leidt daarmee tot aansprakelijkheid bij
PMK.
De financiële gevolgen van het Koops Funressfaillissement lijken groter dan uit het jaarverslag
van 2012 blijkt, Als de banken in de zomer van
2014 zien hoe benard de financiële positie van de
dealerholding is, eisen ze van de aandeelhouders
een storting in Koops Furness. Onduidelijk is hoeveel geld er gestort wordt, maar de twee grote
aandeelhouders, TVM en PMK, stortten een fors
bedrag (hoewel de storting door PMK niet bevestigd is), ieder vermoedelijk zo’n drie miljoen euro.
Ook van dit geld is de kans klein dat PMK het ooit
terug ziet.
> Koops Furness
was voor 50% eigenaar
bezit de
andere
Mulder
als VanEen
Mossel
graag het van
belang
De beheermaatschappij
lijkt nogvan
eenBangarage.
probleem teTheo Mulder
PMK deed
meer
dan 50%.
alleenZowel
auto’s
en trucks.
van willen
de activiteiten
eenvan
dochter van
Koops overnemen.
hebben: via een stelselwijziging werden de deelnePMK, CK Stables is het africhten, fokken en opfokken van paarden en het houden van
paarden in pension. Dit is toegestaan, mits dit als een onderneming (gericht op winst)
mingen in onder andere Koops Furness geherwaardoor een aantal
boekhoudkundige
handigheden
toe te passenwordt uitgevoerd. PMK heeft in 2008 een lening aan Stables verstrekt van acht ton, waardeerd. In
plaats van de deelnemingen
te waarderen
(zie kadervolgens
Creatiefaanschafwaarde,
Boekhouden). Uit
het kasstroomoverzicht
Automotive
lietof
verschillende
professionalsDeinrente
de autobranche
bij geen
zekerheden
aflossingen financiële
zijn overeengekomen.
bedraagt een magere
werden
ze hierbij gewaarblijkt dat de
kasstroom
jaarlijks circa 2wat
miljoen
euro negatief
is,3%. Daarnaast
kijken naarheeft
de cijfers.
Eeninaantal
zakenongeveer
in de boekhouding
met leningen
de
PMK nog
2011 voor
een miljoenroept,
euro aan
verdeerd
op vervangingswaarde,
een stijging
in
dus in plaats
vanmet
af tebijna
nu, vragen
op. Zo meer
worden
en inventaris,
en dattoegestaan,
is zeer
lossen
nameneuro
de betekende.
rentedragende
strektkennis
aan devan
directie
voor onder
eenmachines
eigen woning.
Dit is (fiscaal)
waarde
7 miljoen
Een schulden
gewaardeerd
opalle
actuele
waarde.
Dat–leidt
tot een
toe. Dat heeft
een negatieve
invloed
op een belangrijke
opmerkelijk is dat
– net als bij
andere
leningen
er geen
echtjaarlijkse
harde zekerhedergelijke
stelselwijziging
is toegestaan
als dit leidtratio: maarongebruikelijk,
herwaardering
toename
van het eigen
vermogen. In 2011 zijn kosten voor
debt/ebitda.
De rentedragende
schulden
gesteld of eren
een
aflossingsregeling
is overeengekomen.
tot een
belangrijke verbetering
van(exclusief
het inzichtlening
in de aan­den zijn
deelhouders)
liggen rond
de 125 miljoen
Deofopbrengst
jaarrekening.
Deskundigen
vrageneuro.
zich af
de stel- voor onderzoek en ontwikkeling van dealermanagement-systemen geactiveerd en
gewaardeerd op actuele waarde. Daarnaast is bij overnames goodwill geactirente en belasting
opniet
10 miljoen
euro. Datis geeft
een
ratio van
selwijziging
mede ingegeven
door de
eisen
circa 12. Financiers
doorgaans
veerd.
De totale
boekwaarde
aan immateriële vaste activa is daardoor een
die bankenverlangen
en betrokkenen
stelleneen
aandebt/ebitda
de solvabili- ratio
met andere
partijen.
Als dit
niet voldoende
van 3 tot 4.
behoorlijk
forseof10uiteindelijk
miljoen euro.
De herwaarderingsreserve was eind 2012
opbrengsten
genereert,
de verweteit van PMK. Daarbij is het maar de vraag of deze
10vennootschappen
miljoen euro. Bedrijven
wijziging het inzicht verbetert, zeker als een van de
venheideveneens
met andere
toch te die een meer conservatieve waardering
de algeheel
vaste activa
op kostprijs
zouden een eigen vermogen van
Dijkdoorbraak
deelnemingen, Koops Furness, later (toch) failliet
groot is,van
is een
faillissement
(ook aanhouden
van
28,5
hebben, de solvabiliteit is dan maar 16%. In 2012 moest op de
De dure huishouding,
afwaardering van de vaste activa en een
gaat.
PMK) niet
uitmiljoen
te sluiten.
slecht operationeel resultaat in 2013 hebben de solvabiliteit Dit allesdealermanagement-systemen
roept de vraag op of een holdingdoor
met ontbreken van een objectieve waardeongetwijfeld
verder verslechterd
en dat geldt ook voor andere
maatstaf
via eeninstelselwijziging
al 1,7 miljoen euro worden afgeboekt. De
controlerende
belangen
de twee belangrijkste
Onderzoek
curatoren
ratio’s. DitBijheeft
waarschijnlijk
vraag isniet
wateen
dedusdanige
afwaardering
in 2013
invloed
heeften 2014 zou worden.
faillissementen
zie geleid
je vaaktot
dathet
dedoorbreken
werkmaat- van deelnemingen
financieringsconvenanten.
In dat
financiers aanvul­
op deze bedrijven dat consolidatie - of een toeschappij eerst omvalt
engeval
dat deeisen
vastgoedvenlende zekerheden
en aflossingen
en pas
komt
voortzetting
vanlichting
de op de verbondenheid van de vennootnootschappen
en holdings
in de
latere
fases
Eerder al verschenen analyses over de
financiering
ter discussie.
En dat
in een tijd waarin
banken zich
eerder
vermelde
is het maar
derisico’s
vraag of
nog vol­ positie
Automotive
voor
financiële
van Koopssprak
Furness
en
volgen.
Het vastgoed
is hypothecair
gefinancierd
schappen
en daarmee
gepaard
gaande
- Koops
liever terugtrekken
uit dezal
automotive.
Ditnemen
zou ook
financiering
aantrekken. De continuïteit
was
deze
analyse
met
diverse
Koops Vastgoed
Holding.
In de
papieren
en de financier
de tijd willen
omverklaren
het
niet eendoende
veel beter
inzicht in kon
de jaarrekeningen
waarom ervastgoed
nog geen
jaarverslag
ligt. De
accountant
(EY
dus niet vast
te stellen
en dan
zal de accountant
de jaar­
direct betrokkenen
en
uitgave
van Automotive
staat een recontegen
een redelijke
prijs
aan derden
tein 2012)
en de prestaties
van Koops
Furness
hadden
wil de continuïteit
van de
vaststellen
en houdt gegeven.
rekening
2013
willen aftekenen.
Ook verklaart
het van de laatste
financiële
experts.van
Aart de
structie
maanden
slijten of door
te onderneming
verhuren aan een
doorstarter.
Een vraag
dieniet
de curatoren
zeker ook
daarbij veelal
een periode
van minimaal
12 maanden
waarom
Mossel,
maar
wellicht
ook andere
nog onbe­
en met
PeterdeKoops
zijn
Koops
Furness. Koning
Alhoewel
grootst
Een deel
van de panden
van Koops
Vastgoedaan.
is Dezullen stellen.
ZijVan
doen
– volgens
bronnen
rond
driejarige weer
financieringen
Amro,
Rabobank
enoveriABN Lease)
beiden, vooralsnog
kende
hun
handen
niet wilden branden
aan een
mogelijk
zorg samengesteld,
zijn er aan
in gebruik (ABN
genomen
(Peter
Koops is
het bedrijf
– alpartijen,
onderzoek
naar
de boekhouding
van Koopsgens
lopen
inlanger
januaribestuurder
2015 af. Ook
Koops voor
tevergeefs,
een reactie
overname.verwevenheid
Zonder dat ertussen
duidelijkheid
de tekorten
artikelen geen
rechtenom
te ontlenen.
en de onderlinge
de bv’s is overdeze
niet
vanheeft
de holding,
dat is52 mil­
gevraagd.
encontrole
geleden van
verliezen
(die ongetwijfeld
joen euro nu
renteswaps
meten
een
van 3,7 miljoen
die onder
Peter Koops
stonden. //mega zijn) is het
Klaas Koops)
er negatieve
wordt drukwaarde
onderhandeld
zeker dat de autobranche een nieuw drama rijk is. //
euro (dit komt in mindering op de kredietruimte). En gezien het
Paarden
32
Creatief Boekhouden
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
Jubileum? Opening? Jaarboek?
Een professioneel gemaakt magazine,
zonder kosten voor u. Het kan.
Great Magazines, onderdeel van Mobility Media, is gespecialiseerd in het maken van relatiemagazines voor bedrijven. Wij
verzorgen het ontwerp, de redactie, fotografie, opmaak, druk en
distributie van het magazine en begeleiden het gehele proces.
Ook nemen wij de advertentiewerving voor onze rekening, zodat
het u niets kost.
Kijk op www.greatmagazines.nl en ontdek wat een kosteloos
magazine kan doen voor uw bedrijf.
for great companies
T: 020 – 58 00 977 | E: [email protected] | W: www.greatmagazines.nl
AUTOMOTIVE / 20 AUGUSTUS 2014