Transcript VAN NATURE - Natuurfotografie Jacques van der Neut

16
Stad & Regio
VAN NATURE
vrijdag 24 januari 2014
DS
Jacques van der Neut schrijft in Van Nature over opvallende
waarnemingen in de natuur. Hij werkt als boswachter in De
Biesbosch. Daarnaast is hij een verwoed natuurfotograaf.
In deze tijd van het jaar verzamelen spreeuwen zich massaal op bepaalde plekken om te overnachten. Zo'n
vliegende spreeuwenzwerm is een bijzonder indrukwekkend natuurverschijnsel. ,,In mijn tuin, die weelderig
begroeid is met allerlei soorten bamboe, slapen ze ook iedere avond," zegt Jan van Sluis uit Werkendam. ,,De
groen blijvende, dichte begroeiing geeft ze veel beschutting en daar zijn die spreeuwen blijkbaar verzot op.’’
JACQUES
VAN DER
NEUT
www.boswachtervanderneut.nl
Eenwervelendevliegshow
D
e tuin van Van Sluis ligt
niet bij zijn huis in Werkendam. ,,Gelukkig niet,
want dan zou het vlak bij
mijn huis vergeven zijn
van de spreeuwen,’’ gebaart Van
Sluis, als we door zijn groene oase
in Sleeuwijk lopen.
Van Sluis had een stuk grond in
Werkendam, maar daar bleek iemand ontzettend veel belangstelling voor te hebben. Na de verkoop
kocht Van Sluis in 2003 in Sleeuwijk een lap grond, ter grootte van
zo’n tweeduizend vierkante meter.
Dat stuk grond noemt Van Sluis
zijn ‘tuin’. Er staan geen kleurrijke
planten en bloemen, maar wel allerlei soorten bamboe.
Het is nog licht en dus iets te
vroeg om naar spreeuwen te kijken.
,,Ik ben eigenlijk al zo’n dertig jaar
met bamboe in de weer,’’ vertelt Van
Sluis terwijl hij een dampende bak
koffie inschenkt. ,,Ik heb bamboe in
allerlei soorten, maten en modellen.
In totaal staan er in mijn tuin ongeveer veertig soorten. Ik doe dat gewoon voor mijn lol, maf hè? Maar ja,
ik ken ook vogelaars die op een dag
honderden kilometers rijden om
een bepaalde vogelsoort aan hun
lijst toe te voegen. Iedereen geeft nu
eenmaal op zijn eigen manier invulling aan een hobby.’’
Na de koffie
maken we een
ommetje door
zijn bamboetuin.
We lopen langs
bakken grond en
veel bamboe. Waterreservoirs en
een gegraven vijver. Van Sluis
vertelt diverse
wetenswaardigheden over bamboe. Zo zijn er
bijvoorbeeld niet
woekerende
soorten, die zeventig tot tachtig
jaar niet bloeien.
Bij bloei moeten
we trouwens niet
denken
aan
grote, exotische
bloemen.
Bamboe
be- Z De maan komt op en duizenden spreeuwen schieten als schichten voorbij.
hoort immers tot
pulier. Als de duizenden spreeuwen
de grassenfamilie. De bloei is dus in- als die veel gebeeldhouwde paroverkomen regent het stront. De uitgetogen, met kleine, onopvallende tijen hebben, of in rietvelden. Met
werpselen hoor ik op het grindpad
bloemen. Op de bamboebladeren dat laatste waren de rietsnijders
uitéén spatten. Om ons tegen zo’n
liggen grote, witte klodders spreeu- niet erg in hun sas, want van het
‘regenbui’ te beschermen schuilen
wenstront. ,,Je merkt wel, dat het riet bleef niet veel over. Door het
we onder een afdak. Verderop kijkt
hier behoorlijk meurt, maar dat gewicht van zoveel spreeuwen
een groepje mensen ook naar de
maakt mij niet uit,’’ zegt Van Sluis. knakten de stengels (‘spreeuwenvoorbij komende vogelwolk. Met
,,Ik ga die spreeuwen niet verjagen, riet’).
Terwijl we lopen te kletsen scheik zie wel wat ervan komt. Bovendien huizen de vogels hier alleen in ren er diverse groepjes spreeuwen
de winter, in de zomer zie je ze hier over, die zich geleidelijk bij elkaar
aansluiten. De groep wordt geleideamper.’’
lijk groter en de vogels vliegen onophoudelijk in het rond. WonderSlaaptrek
lijke formaties scheren heen en De vogels huizen
Slaaptrek van spreeuwen is het
weer.
hele jaar door te zien, het minst
hier alleen in de
Dan verschijnen er inééns twee
nog in het broedseizoen, als uitsluitend niet broedende spreeuwen grotere vogels in de groep. Aan het winter, in de zomer
op de slaapplaats verblijven. Slaap- silhouet te beoordelen zijn het sperzie je ze amper
wers. De ranke roofvogels strijken
plaatsen liggen vaak in bomen,
maar ook wel op gebouwen, vooral neer in de kale takken van een po- –Jan van Sluis
N Slaaptrek
van spreeuwen
is het hele jaar
door te zien,
het minst nog
in het broedseizoen, als
uitsluitend niet
broedende
spreeuwen op
de slaapplaats
verblijven.
Slaapplaatsen
liggen vaak in
bomen, maar
ook wel op gebouwen, vooral
als die veel gebeeldhouwde
partijen hebben, of in rietvelden.
FOTO’S JACQUES
VAN DER NEUT
hun telefoons proberen zij dit adembenemende schouwspel vast te leggen.
Dan verschijnt er plotseling pal
voor ons een sperwer op het toneel.
Voordat we het goed en wel in de
gaten hebben, gaat de roofvogel er
met een heftig tegenstribbelende
spreeuw in de klauwen vandoor. De
een zijn dood, is de ander zijn
brood.
Als de spreeuwen compact blijven
vliegen, waarbij ze voortdurend van
positie wisselen, dan krijgt zo’n
sperwer weinig kans om toe te
slaan. Slaagt de belager er echter in
een paar exemplaren uit zo’n
spreeuwenwolk te isoleren, dan stijgen de kansen aanmerkelijk.
De duisternis valt in en een roze
gloed wordt op de wolken zichtbaar.
Dan komt er nog geen rust voor de
spreeuwen, want inééns raast er een
slechtvalk voorbij, de zwerm spreeuwen wijkt uitéén om achter de
slechtvalk zich weer te sluiten. Dan
gaan de spreeuwen aanmerkelijk
lager vliegen. Als de vogels voorbij
komen horen we het geraas van duizenden vlerken.
Oorverdovend
Volgens Van Sluis is het met het
rondvliegen nu bijna gedaan. Kort
daarop strijken de vogels in de
bamboe neer. We lopen voorzichtig
langs de bamboe en horen een oorverdovend gekwetter. De vogels
struinen door de bamboe, maar
stijgen niet meer op.
Van Sluis sluit het hek van zijn
groene jungle en we lopen naar
onze auto’s. Mijn auto is rijkelijk
voorzien van witte slierten. Misschien was een andere parkeerplek
toch beter geweest...
BAMBOE
Tot dertig
meter hoog
Bamboe is de benaming
voor een aantal plantensoorten die een geslachtengroep vormen van de grassen. De stengels bestaan uit
dichte parallelle vezelbundels;
ze zijn van binnen hol en worden op geregelde afstanden onderbroken door knopen waar de
bladeren aanhechten. De stam
van bamboe kan in lengte variëren van enige centimeters tot
meer dan dertig meter en in
diameter van enkele millimeters tot meer dan 25 centimeter. Bamboe is de laatste jaren
sterk in opkomst als tuinplant.
Vooral de groep Fargesia uit de
bamboefamilie is in opkomst,
doordat deze in een pol groeit
en dus geen uitlopers heeft
zoals vele andere soorten bamboe wel hebben.
Z Spreeuwen zijn verzot op
de dichte groene bamboe.