Transcript Afscheid interim-voorzitter

Nieuwsbrief voor leden en donateurs van Contact Christen Agrariërs
Jaargang 11, nummer 2, juni 2014
Bijbel en Landbouw
ijne
Op de koffie bij: Elbert W
Afscheid
interim-voorzitter
Geloof in bedrijf: fa
milieHaanschoten
Redactioneeltje
Beste lezer(es),
Voor u ligt het zomernummer van de
CC-Aandacht. Vol met interviews en
diverse verslagen van avonden die in het
afgelopen seizoen zijn gehouden. Inspirerend om te lezen en een stimulans om
weer nieuwe regioavonden te organiseren in het aankomende winterseizoen!
In deze gloednieuwe uitgave van de
CC-Aandacht treft u een prachtig interview aan met de familie Haanschoten.
Sinds vorig jaar lid van het CCA en
enthousiast. Lid zijn van LTO is vrij
normaal voor boeren, maar van een
christelijke club om te praten over
geloof en dilemma’s op het bedrijf, dat
is andere koek. Een meerwaarde!
Ook een interview met de nieuwe secretaris van het CCA, Elbert Wijnne. Hij licht
een klein tipje van de sluier op hoe hij
bestuurlijk zich wil inzetten voor het CCA.
Jan Overeem, de nieuwe voorzitter,
geeft u de huidige stand van zaken bij
het CCA.
Henny Roelofsen, ruim 2 jaar lang
interim-voorzitter van het CCA, is dit
niet langer meer omdat er inmiddels
een nieuwe voorzitter is. Henny, heel
erg bedankt voor je inzet tijdens deze
periode! Henny blijft betrokken bij het
CCA-bestuur als adviseur.
Geloof in bedrijf
Ton en Gerdien Haanschoten
Het is alleen al een feest om op deze zon overgoten dag naar de boerderij
van Ton en Gerdien Haanschoten in het buitengebied van Woudenberg
te rijden. De vijftig koeien staan vredig te grazen in de door bomen
omzoomde grasvelden naast de boerderij. “Hier wen ik nooit helemaal
aan. Het blijft prachtig om vanuit onze woonkamer naar buiten te kijken”,
geniet Gerdien zichtbaar.
Haar man Ton is even wat later. Druk met
maaien blijkt als hij met een lach op zijn
gezicht binnenkomt. “En er kwam een klus
tussendoor. Of ik nog snel een monster kon
komen nemen van de maïskuil van een
collega in de buurt. Het is even passen en
meten deze dagen”, grinnikt hij.
Gelukkig komt Ton tot rust aan de
keukentafel, met zijn vrouw, zijn dochtertje
Daniëlle van 2,5 en met de zeven weken
oude baby Leonora in zijn stevige armen.
De jongste aanwinst van het gezin. Flesje
geven en praten over zijn geloof en zijn
werk. Ton draait er de hand niet voor om.
“Nee, ik ben vrij gemakkelijk, toegankelijk.
Een ander bestuurslid, Jan den Boer uit
Brandwijk, werd op 25 april j.l. bijzonder
in het zonnetje gezet.
Tot slot geeft de Agenda aan dat er deze
zomer twee beurzen zijn waar ook de
CCA-stand wordt opgebouwd. Mocht u in
de gelegenheid zijn, kom gerust eens aan!
Ik vind dat mooi. Praten met mensen over
van alles en nog wat. Mensen weten mij
ook gemakkelijk te vinden en vertellen veel,
soms wel eens te veel. Maar ik geniet daar
ook van.”
Het is mede daarom ook dat Ton niet alleen
boer is. Hij klust bij als loodgieter, hij neemt
monsters van maiskuilen, helpt bij het
kalveren als een helpende hand nodig is.
“Ik vind het heerlijk om onder de mensen te
zijn. Dat is toch wel een verschil met iemand
die fulltime boer is. Dan ben je toch vooral
met je eigen bedrijf bezig. Ik overweeg ook
wel eens om te kijken of ik daar wat meer
mee kan doen.”
Ton komt uit een boerengeslacht. Zijn vader
is boer. Vader heeft twee zoons die beiden
boer wilden worden. Het bedrijf is daarom in
tweeën gesplitst. De boerderij van Ton is in
2000 gebouwd op grond dat al van de familie
was. Pa en ma zijn de buren. Het ouderlijk
huis wordt bewoond door zijn broer. “Wij
zijn begonnen met jongvee. Vier jaar geleden
hebben wij een melkrobot laten bouwen en
sindsdien heb ik zo’n vijftig melkkoeien. Dat
is te weinig om van te leven, maar goed, ik
heb mijn andere bezigheden. En Gerdien
werkt ook drie ochtenden in de week.”
... praten over je geloof, over
dilemma’s binnen het bedrijf...
Vorig jaar is hij lid geworden van de CCA. Hij
kende de organisatie niet. “Ik kwam achter
het bestaan van CCA toen ik op internet
wat aan het rondneuzen was. Maar ik was
snel enthousiast. Boeren zijn wel lid van LTO
en van de plaatselijke fokvereniging. Zeker
hier in de omgeving, maar een christelijke
organisatie. Nee, dat kennen we eigenlijk
niet. Ik miste dat wel. Met collega’s praten
over je geloof, over dilemma’s binnen het
bedrijf. Je probeert binnen de kerk wel eens
wat door te praten op de Bijbelstudie of
in de kring. Maar als je het dan hebt over
sperma en kunstmatige inseminatie word je
toch vreemd aangekeken.”
Terwijl het juist die onderwerpen zijn, waar
Ton graag over door wil praten. Het zijn
de ethische dilemma’s waar hij als boer
tegenaan loopt. Kunstmatige inseminatie
als vervanger voor de gave van het leven
door God. “Wij kunnen nu al zelf bepalen
hoe onze kalveren er over drie jaar uit zien
en hoeveel melk ze gaan geven. Ja, dat vind
ik een lastig gegeven, een worsteling als
christen. Ik ben daar nog niet helemaal uit.
Dat gerommel met genetica. En wat we nu
doen met dieren, doen we over tien jaar met
mensen. Ik moet er niet aan denken.”
En zo zijn er meer onderwerpen, dilemma’s
waar hij tegenaan loopt. “Ik doe zelf de
boekhouding van mijn bedrijf. Je komt bij
het invullen van allerlei papieren snel in de
verleiding om met cijfers te manipuleren.
Dat weiger ik. Kan ik niet verantwoorden.
Niet naar mezelf, en zeker niet naar God.
Maar ik ken ook christenen die dan zeggen,
dat ik niet zo moeilijk moet doen. Dat vind
ik dan jammer. Je moet God serieus nemen”.
Eerder dit jaar organiseerde Ton samen met
de CCA een avond voor collega’s. “Het was
helaas niet zo druk, maar inhoudelijk vond
ik het wel een succes. Het ging over jouw
kijk op de toekomst en wat dit betekent
voor het hier en nu. Collega’s kunnen zich
zorgen maken over de toekomst, zich
helemaal over de kop werken. Ik begrijp het
wel, maar is het gezond, is het ook goed.
Dat denk ik niet. Soms moet je eerlijk naar
jezelf en naar je bedrijf kijken. Je moet ook
rekening houden met het hier en nu. Dat
geldt ook voor ons, met ons gezinnetje. We
zijn ons daar ook bewust van. Hoe ik onze
toekomst zie? Nou, dat weet ik nog niet. We
zijn gelukkig nu. Tellen onze zegeningen.
En wat de toekomst gaat brengen, daarin
voelen we ons ook afhankelijk van God. We
zijn op dit moment samen bezig met het
bijbelboek Job. Wij weten net als Job niet
wat de toekomst gaat brengen. Maar we
hopen dat God ons blijft vasthouden. Dat is
het belangrijkste van alles.”
Asbestverwijdering
Wat denkt u dat het kost?
Vraag informatie bij:
gecertificeerd verwijderaar
Sloopwerken
Tel: (0342) 420 5 40.
Barnseweg 124
3771 RP Barneveld.
Tevens leveren en leggen
wij uw nieuwe golfplaten.
2
Ton en Gerdien Haanschoten
Nieuwsbrief voor leden en donateurs van Contact Christen Agrariërs 3
van de voorzitter
Op de koffie bij..
Elbert Wijnne
Elbert Wijne
Sinds de ledenvergadering van afgelopen maart hebben we een nieuwe, jonge secretaris,
Elbert Wijnne. Elbert had eerder al vrijwilligerswerk bij het CCA gedaan en was betrokken bij
de werkgroep ‘Barneveld’. Nu vervult hij de vacature die een jaar geleden door het vertrek van
Marianne Vonk Noordegraaf was ontstaan.
Elbert, kun je iets vertellen over je
gezins- en werksituatie?
Sinds bijna drie jaar ben ik getrouwd
met Lianne. We hebben twee kinderen,
Sylvia (2 jaar) en Gerben (4 maanden).
Ik werk als bedrijfsleider op ‘Beekzicht’,
een ‘innovatieve zichtstal’ voor de
kalverhouderij, in Barneveld. Het bedrijf
G. van Beek en zn. toont hier aan
geïnteresseerden de stalconstructies
die zij bouwen. Ook worden er proeven
met stalsystemen gedaan. Hier doe
ik alle voorkomende werkzaamheden
wat betreft de verzorging van de 1.300
kalveren (witvlees). Lianne helpt bij de
opstart van nieuwe kalveren en soms
bij het voeren. Daarnaast ontvangt zij
groepen schoolkinderen op het bedrijf.
Zelf verzorg ik ook ontvangsten, maar
dan van volwassenen. Het bedrijf heeft
een bezoekerscentrum met een mooi
uitzicht over de kalveren, en een keuken,
zodat groepen bezoekers er ook kunnen
eten. Dit bezoekerscentrum wordt door
iemand anders beheerd.
Hoe ben je in de kalverhouderij terecht
gekomen?
Ik kom uit Oosterwolde (Gld), tegen
Kamperveen aan. Mijn ouders hadden
daar een melkveebedrijf, maar mijn
vader moest daarnaast buiten het
bedrijf werken om voldoende inkomen
te verdienen. Op den duur werd die
combinatie te druk en zijn de melkkoeien
de deur uit gegaan. Na verloop van tijd
is het gezin naar Barneveld verhuisd.
Daar heb ik de MAS gedaan en later
bedrijfskunde aan de HAS in Dronten. In
eerste instantie kwam ik na mijn studie
4
te werken op een bio-kippenbedrijf. Daar
heb ik drie jaar gewerkt, maar dat was
niet helemaal ‘mijn ding’. Ik miste het
echte contact met de dieren, door de
grote aantallen. Individueel behandelen
is hier niet mogelijk. In 2012 kreeg ik de
kans om naar dit nieuwe kalverbedrijf
over te stappen. Ik heb toen eerst
geholpen het bedrijf met de stallen te
bouwen en ben er toen, vanaf januari
2013, de kalveren gaan verzorgen. We
wonen nu in een huis schuin tegenover
de stal, maar het is de bedoeling dat
er een nieuw huis naast de stal komt.
Overigens kan ik op de computer zien
of de machinekamer van de stal in orde
is. Naast ons huis lopen trouwens enige
geiten, een hobby van mij.
Hoe kijk je aan tegen ‘besturen’?
Bestuurlijke processen interesseren mij
zeer. Toen ik op het pluimveebedrijf
werkte, ben ik een jaar secretaris van
de
LTO-vakgroep
Pluimveehouderij
geweest. Het mooie van besturen is dat
je je mening en visie kan vormen en mag
proberen daarmee invloed uit te oefenen
op de besluitvorming. Voor een deel
worden er ook wel spelletjes gespeeld
die volgens mij niet kunnen. Daar wil ik
verre van blijven.
Waarom is een organisatie als CCA
belangrijk voor jou?
Het geloof op zondag en de bedrijfsvoering
(evenals alle andere onderdelen van het
leven) door de week horen bij elkaar.
Dat betekent dat je je als agrariër bezint
op de betekenis van de Bijbel voor het
bedrijf van alledag. Zelf heb ik daar
niet alle vrijheid in, omdat ik zelf niet
de eigenaar van het bedrijf ben. Voor
anderen ligt dat natuurlijk anders. Naast
individuele bezinning is het ook goed om
hierover met collega-agrariërs te spreken
en wellicht ook, indien van toepassing,
gezamenlijk een standpunt in te nemen
tegen bijvoorbeeld melktransport op
zondag. Bij die bezinning kunnen steeds
meer predikanten geen belangrijke rol
spelen, omdat ze het agrarische leven
niet voldoende kennen. Daarom is een
organisatie als CCA nodig. Ik ga voor een
vereniging over de volle breedte van de
Christelijke kerken, omdat Christelijke
ethiek ‘op het boerenerf’ Christenen uit
verschillende kerken samenbindt. Daarbij
moeten we er wel voor oppassen elkaar
de maat te nemen. Je bevraagt elkaar op
de motieven waarom je bepaalde keuzes
maakt. Daar kun je van leren.
Overigens is mijn vader destijds lid
geworden van het CCA op een avond met
dhr. Van der Vlies van de SGP. Ik zag toen
later een briefje liggen waarop je je kon
aanmelden voor vrijwilligerswerk bij het
CCA. Zo ben ik in mijn eerste jaar op de
HAS in Dronten notulist van het CCAbestuur geweest. Ook heb ik op beurzen
gestaan, maar dat trekt mij niet zo. Later
ben ik actief geworden in de werkgroep
‘Barneveld’, maar daar stop ik nu mee,
nu ik secretaris van het landelijk bestuur
geworden ben. Ik vind het belangrijk
om vrijwilligerswerk te doen, maar het
gezin en het werk mogen er niet onder
lijden. Voldoende thuis zijn is voor beide
belangrijk.
Hoe zou je jezelf karakteriseren?
Ik ben een rustige, nuchtere jongen,
niet op de voorgrond, al heb ik zeker
ook gevoel, wellicht meer dan anderen
denken. Als mensen met een voorstel
komen, dan heb ik daar niet altijd direct
een goed antwoord op. Ik moet daar
eerst over nadenken en er een nachtje
over slapen. Dat is soms lastig, maar
ik vind een goede voorbereiding van
vergaderingen en voldoende tijd voor
bezinning belangrijk.
Kun je een tipje van de sluier oplichten
over de vraag hoe jij samen met de
(eveneens) kersverse voorzitter, Jan
Overeem, en de rest van het bestuur het
CCA gaat besturen?
Volgens mij is het een belangrijke zaak
om ons als CCA de volgende vragen te
stellen en daar een helder en duidelijk
antwoord op te formuleren:
•
•
•
Wat doen we?
Voor wie doen we het?
Waarom doen we het?
Laten we vervolgens ons beperken tot het
maken van een ‘goed product’, met de
nadruk op ‘goed’. Iedere bijeenkomst moet
de aanwezigen aan het denken zetten.
Wellicht zouden onze bijeenkomsten er
anders uit kunnen zien, bijvoorbeeld door
ze met een maaltijd te laten beginnen.
Dat soort ideeën heb ik opgedaan in mijn
periode bij LTO. Voor het overige zal dit in
de komende tijd moeten uitkristalliseren.
Elbert, bedankt voor de koffie en veel wijsheid
en zegen gewenst bij je bestuurstaak!
Terwijl het buiten heerlijk weer is,
schrijf ik mijn eerste column voor
CC-Aandacht. Inmiddels enkele
weken voorzitter van een club die
langere tijd zonder voorzitter is
geweest. De eerste vergaderingen
van het bestuur zijn geweest.
Veel zaken komen ter tafel. Ik heb
gemerkt dat er veel werk is verzet
door de mensen. Ook zijn er zaken
blijven liggen omdat het bestuur
niet compleet was en alles met
vrijwilligers moet gebeuren. Er wordt
op dit moment hard gewerkt aan
een nieuwe website. Een medium
dat niet meer weg is te denken in
deze tijd. Medio september gaat
deze “de lucht in” zoals dat heet.
Dit najaar zullen we als bestuur ons
buigen over de vele taken die er zijn.
Je kunt niet alles tegelijk, er zullen
keuzes gemaakt moeten worden en
prioriteiten gesteld worden. Ook de
voorbereidingen voor de landelijke
dag, op 14 november, zijn in volle
gang. Zo heb ik u en jou een stukje
meegenomen in het CCA-werk.
Echter al dit werk kunnen we niet
alleen doen, zonder de hulp van God.
Vanuit Gods Woord mogen we dit
werk voor het CCA doen. Dat is onze
missie. Dat is ons vertrekpunt. Ook
uw en jouw vertrekpunt?
Jan Overeem
Het mooie van besturen is dat je je mening en
visie kan vormen en mag proberen daarmee
invloed uit te oefenen op de besluitvorming.
Nieuwsbrief voor leden en donateurs van Contact Christen Agrariërs 5
Verslag informatie- en ontmoetingsavond
Gezamenlijke vergadering CGMV en CCA
LTO Noord Afd. Randmeerkust en CCA-regio Noordwest Veluwe
De Hemelse Voedselbank, Voedingslessen
uit de Bijbel, met Esther Noordermeer
Esther Noordermeer is boerin en bioloog.
Zij heeft uitgebreid studie gemaakt van
wat de Bijbel zegt over voeding. Dit heeft
zij ook beschreven in het boek ‘De Hemelse
Voedselbank’. Joke ten Hove, voorzitter van
de CCA-werkgroep ter plaatse, leidt haar in
en laat op ludieke wijze zien hoe een mens
helemaal in de war kan raken door alle
informatie op voedseletiketten (E-nummers
en dergelijke).
Esther neemt haar uitgangspunt voor
een verantwoord voedselpatroon in de
Scheppingsorde zoals beschreven in de
Bijbel (Genesis 1 en 2). De Schepper geeft het
zaaddragende gewas en de zaaddragende
vruchten als voedsel aan de mens (granen,
peulvruchten, noten, fruit, vruchtgroenten,
peulvruchten). Dat is de basis voor het
menselijk menu, dat dus vegetarisch van
aard is. Het vee krijgt het groene kruid
tot voedsel. In het Paradijs groeide een
zeer bijzondere vrucht, de vrucht van de
Levensboom. De mens had genoeg aan deze
vrucht en het basismenu. Na de zondeval
is het groene kruid voor de mens een
noodzakelijke aanvulling geworden; dus
naast het hoogenergetische zaad/vruchtmenu kreeg de mens ook blad, stengel,
wortel, bloem en kiem van de plant te eten.
Ook dierlijke producten als zuivel en eieren
vormen een aanvulling op het basismenu.
Eigenlijk is het niet de bedoeling om het
6
zaad van het graan aan vee te voeren, wat in
Nederland wel gebruikelijk is, als onderdeel
van krachtvoer. Graan is in principe bestemd
voor menselijke consumptie. Graan voeren
aan vee betekent andere mensen graan
onthouden. Oorspronkelijk at de mens geen
vlees. Ook vlees is pas na de zondvloed ter
beschikking gekomen voor de mens. Vlees
kreeg men te eten als er, zo nu en dan,
meestal als onderdeel van een feest, een
dier werd geslacht. Omdat vlees niet goed
bewaarbaar was, moest het ook redelijk snel
geconsumeerd worden. Landdierenvlees (of
Grootvlees) was dus geen alledaags voedsel,
maar een feestgerecht, een extraatje.
Het volk Israël kreeg de opdracht ‘rein’
te eten. Onreine dieren zijn bijvoorbeeld
varken, paard, garnaal en struisvogel.
Volgens specifieke regels over vinnen en
klauwen is te bepalen welke diersoort rein
en welke onrein is. Voor ons als ‘heidense’,
dat wil zeggen niet-Joodse mensen, is het
best lastig om alleen rein vlees te eten.
Esther zegt daarover dat het een groeiproces
is om steeds meer deze spijswetten te gaan
hanteren. Voor haar is niet altijd duidelijk
waarom bepaalde diersoorten niet gegeten
zouden moeten worden, maar als God het
zegt, dan vertrouwd ze er op dat Hij er
een reden voor heeft. Maar ze legt dat aan
niemand op. Ze heeft veel vragen gekregen
over die reinheidswetten en heeft daarom
na het boek ‘De hemelse voedselbank’ ook
nog ’Vrij van de Wet?’ geschreven (beide
uitgegeven bij Merweboek in Sliedrecht).
De randen van akkers mochten niet geoogst
worden en restanten graan niet opgeraapt.
Die waren voor de armen (sociale zorg). Zo
zorgde de Heere God via Zijn regels, Zijn
Thora, voor het leven van mens en dier. Ook
de regels over sabbats- en jubeljaren gingen
grote verschillen in rijkdom en verpaupering
tegen. De Thora is gericht op het leven, in de
eerste plaats op het natuurlijke leven ‘hier
en nu’. Thema’s als ouderdom, schoonheid,
vruchtbaarheid van mens en vee en welzijn
komen aan de orde. Omdat landbouw
betekent bezig te zijn met grond en dieren,
dus op het natuurlijke leven, sluit de Thora
hier rechtstreeks op aan.
Wat het eigen melkveebedrijf van Esther en
haar man betreft, zij voeren zo veel mogelijk
brok uit schroot. Ook voeren zij het vee geen
snijmaïs, alleen gras. Zij houden zelf geen
varkens. Omdat varkens geen gras kunnen
verteren, ben je in de varkenshouderij
aangewezen op hoogwaardig voedsel. Het is
niet wijs om menselijk afval en kadavers aan
varkens te voeren. Verder let zij in haar gezin
vooral op de hoeveelheid vlees (regelmatig
vegetarische maaltijden) en beperkt zij
zich tot de consumptie van rein vlees. Het
eten van grootvlees is vooral voorbehouden
voor partijen en feesten. Kleinvlees en vis
kunnen dagelijks gegeten worden. Vis bevat
geen verzadigd vet (waaronder isolatievet).
Isolatievet is oud, onderhuids vet, dat
volgens de Thora weggesneden en verbrand
moest worden. Ook eten zij geen bloed.
De eigen melk is door het schralere voer
minder vet en ook dat is gezond. Zo worden
de hemelse voedingslessen dagelijks verder
uitgeprobeerd en uitgewerkt in het eigen
gezin en op het eigen bedrijf!
De gezamenlijke vergaderavond van CGMV
Agrariërs, CCA Noord en CCA Oost werd op
13 maart 2013 bij het bedrijf Cordes Winter
ofwel Agro Giethoorn gehouden. Op de
bezochte locatie zijn 165.000 slachtkuikens
aanwezig. Verder is er mestverwerking met
een biovergister en heeft het bedrijf 450 ha
akkerbouw, waarvan 275 ha aardappelen.
T. Spijker opende de avond met een
Schriftlezing uit Job 42:10–13, over de
veelheid aan goederen die Job kreeg na zijn
beproeving. Ook toen waren er mensen
die verantwoording hadden over veel
goederen die hun waren toevertrouwd.
Bij wat Job kreeg, was organisatietalent
nodig en verantwoordelijkheidsbesef voor
de mensen die bij hem werkten. Dat geldt
ook voor het bedrijf waar we te gast zijn.
Met goed management levert het bedrijf de
resultaten op waar men op rekent.
Na het openingsgebed krijgt gastheer
Pieter Winter het woord. Hij geeft aan
dat dit bedrijf in een domeinpolder ligt.
Deze polder is 75 jaar oud en vlak vóór
de drooglegging van de Noordoostpolder
uitgegeven. Inmiddels zit de derde
generatie op het bedrijf. Na een stage op
het bedrijf Cordes ontstond het idee om
de twee bedrijven geheel samen te voegen,
het akkerbouwbedrijf van Winter met het
veebedrijf van Cordes. Samenwerking met
zijn vader zag Pieter niet zo zitten en zo werd
het idee uitgevoerd. In 2006 zijn de oude
vennoten uit de onderneming gestapt. Het
bedrijf is nu in handen van Sander Cordes
en Pieter Winter. Een videopresentatie gaf
ons een ruim beeld hoe het bedrijf in elkaar
zit en functioneert.
De vleeskuikentak is vanaf 1998 in stappen
uitgebreid tot 165.000 stuks in drie stallen
nu. ’We hebben hier duurzame plofkippen.’
zegt Winter, ‘Deze soort geeft optimale
groei met een minimaal voerverbruik.
Daarbij geeft een goede gezondheidszorg
maximaal rendement. Met licht en water
kunnen we de groei sturen, zodat het
aantal kreupele of dode dieren tot een paar
stuks per dag beperkt blijft.’
De akkerbouwpoot bestaat in hoofdzaak uit
aardappelen voor chips en patat. Voor beide
doeleinden zit Winter in een coöperatief
verband met meerdere akkerbouwers.
Beide coöperaties hebben door goede
afspraken met de betreffende fabrieken
een ‘preferred supplier’ status gekregen.
De telers leveren een hoogwaardig product
in grote hoeveelheid, gewassen en zonder
afwijkende knollen. Daarvoor in ruil
krijgen ze van de fabrieken een plusje op
de verkoopprijs. Om 275 ha aardappelen
te kunnen telen wordt veel land geruild
of gehuurd, met name bij veehouders.
Voorheen was deze akkerbouwtak de
hoofdtak van familie Winter, met het
accent op zetmeelaardappelen.
In 2009 is de eerste aanzet voor een
biovergister gezet. Uiteindelijk werd
in september 2013 de vergister door de
burgemeester van Steenwijkerland officieel
in gebruik genomen. De installatie is zo
opgezet dat een rendement van bijna 100
% wordt bereikt. Twee turbines produceren
op basis van gas stroom voor eigen gebruik
en levering aan het net. De gemeente
Steenwijkerland is hier blij mee, omdat ze
geen windmolens op hun grondgebied willen
hebben. De vrijgekomen warmte wordt
gebruikt om de kuikenstal te verwarmen
en mest te drogen. Daarnaast wordt
momenteel een drooginstallatie geplaatst
om afvalproducten te drogen die later weer
in de sector als grondstof voor bijvoorbeeld
veevoer gebruikt kunnen worden. Een jaar
geleden is er op afstand, bij Blokzijl, een
andere biovergister aangekocht die het
geheel aanvult in opslag en verwerking.
Op het bedrijf werken 9 tot 15 personen,
al naar gelang dat er gezaaid of
geoogst wordt. Sinds kort is er ook een
managementassistent op het bedrijf
werkzaam, die voorheen als agrarisch
adviseur het bedrijf al in de portefeuille
had. Zij houdt nu voor Cordes Winter het
financieel verloop op orde, want er gaan
vele miljoenen in het bedrijf om.
Na de presentatie werd het bedrijf
bezichtigd. Na afloop was er gelegenheid
voor verdere uitwisseling tussen gasten en
gastheer. Onder andere kwam de noodzaak
van goed beleid en onderzoek voor de sector
aan de orde. De gastheer ontving tot slot
dank en complimenten voor de gastvrijheid
en de goede uitleg van zijn bedrijf.
Voor meer informatie wordt verwezen naar
de website van het bedrijf:
www.agrogiethoorn.nl.
Nieuwsbrief voor leden en donateurs van Contact Christen Agrariërs 7
Afscheid
interim-voorzitter
Het heeft langer geduurd dan de
bedoeling was, nl. ruim twee jaar in
plaats van hooguit een jaar, maar nu
is er met de verkiezing van een nieuwe
voorzitter een einde gekomen aan mijn
periode als interim-voorzitter. Ik wens
de nieuwe voorzitter, Jan Overeem, veel
inspiratie bij het uitzetten van de koers
van het CCA en zegen op zijn werk.
Door de jaren heen heeft het CCA een
eigen plek ingenomen naast de grote
landbouworganisaties. De oorsprong
waaruit het CCA is ontstaan ligt inmiddels
zo ver achter ons, dat velen dit niet
bewust hebben meegemaakt. Mensen
beoordelen het CCA als organisatie op
wat het CCA in deze tijd te bieden heeft.
En dat betekent dat mensen van buiten
zich zodanig tot het CCA aangetrokken
voelen dat zij besluiten om lid te worden.
Een goed teken!
Veel mensen vragen zich af wat in deze
voortdurend
veranderende
wereld
het geloof betekent of zou moeten
betekenen in het dagelijks leven en bij
het runnen van het bedrijf. Het aantal
plaatsen/organisaties waar over deze
zaken nagedacht wordt is de laatste jaren
kleiner geworden. Ook in de kerken is er
door alle veranderingen en bezuinigingen
niet veel ruimte meer voor structurele
aandacht voor de agrarische sector en de
mensen die in deze sector werken.
Ons eten, wat er in zit, waar het
vandaan komt en hoe het geproduceerd
wordt staat enorm in de belangstelling.
De media leiden ons dagelijks van hype
naar hype. En dat leidt tot vragen die
regelmatig ook op “het bord” van de
boeren en tuinders terecht komen.
We moeten niet denken dat we als
CCA zomaar een antwoord hebben,
maar het CCA is wel een plaats waar
mensen in een vertrouwde omgeving
kunnen nadenken en met elkaar weten
in welke richting gezocht moet worden
naar antwoorden. Een platform bieden
aan de leden en mensen om ons heen
maakt het CCA ook in de komende
jaren tot een waardevolle organisatie.
8
Henny Roelofsen
Ontmoetingsavond CCA regio
Utrecht West en -Noord-Holland
Bijbel & Landbouw
Het onderwerp van deze avond is
‘Landbouw of Roofbouw, vanuit Bijbelse
principes, toegespitst op rentmeesterschap,
duurzaamheid
en
mestwetgeving’.
Spreekster is mevrouw Carla Dik-Faber,
lid van de Tweede Kamer voor de Christen
Unie. Ongeveer 35 personen waren op deze
avond afgekomen.
Voorzitter Jaap Ruitenburg heet allen
welkom. We zingen met elkaar Psalm 93
vers 1 t/m 4. Na gebed leest de voorzitter de
gelijkenis van de wijngaard uit Mattheus:
Hoe beheren wij onze wijngaard? Doen we
het in verantwoordelijkheid aan God en de
naaste?
Mevr. Carla Dik-Faber krijgt het woord en
stelt zichzelf eerst voor. Haar grootouders,
van beide kanten, hadden een boerderij.
Zij is nu anderhalf jaar lid van de Tweede
Kamer: ‘Ik heb een passie voor voedsel.
Vanuit die passie betekent Psalm 65
veel voor mij.’ Van hieruit en vanuit de
portefeuilleverdeling binnen de fractie
heeft zij verantwoording en
brede
belangstelling voor de agrarische sector,
waar dat voedsel word geproduceerd. In dit
kader streeft zij er naar elke drie weken een
agrarisch bedrijf te bezoeken.
Gezien de breedte van het onderwerp komen
er veel facetten aan de orde. De grote lijn
daarin is ‘verantwoord voedsel produceren’.
Als we kijken naar de verhouding tussen
kostprijs en opbrengstprijs, dan valt op, dat
de opbrengstprijs vaak onder druk staat
door concurrentie en door de monopolie
positie van de supermarkten. Daarbij gaat
de meerderheid van de consumenten voor
de laagste prijs. Een gevolg hiervan is dat
onder andere bedrijfsopvolging steeds
moeilijker wordt. Bij dit alles is er een
verharding van de maatschappij gaande
en is er veel verspilling van voedsel. In al
deze zaken houd Hosea 4 uit de Bijbel ons
een spiegel voor. Het handelen van mensen
Wat is Gods hart voor de landbouw? Die vraag is aanleiding voor het netwerk Bijbel
en Landbouw om samen de bijbel te onderzoeken en met elkaar het gesprek aan
te gaan. Iedereen in de groep heeft iets met landbouw: is onderzoeker, ambtenaar,
boer of opgegroeid op een boerderij. En iedereen is christen van een heel scala aan
kerkelijke richtingen. Enkele keren per jaar organiseert iemand van de groep een
bijeenkomst, liefst bij een christelijke boer, op zaterdagmiddag, ergens in het land.
Het programma wisselt nog wel eens, maar we willen graag een rondleiding over het
bedrijf, en we gaan in gesprek met de boer wat zijn geloof en zijn bedrijf met elkaar
te maken hebben. Vervolgens heeft iemand een inleiding aan de hand van de bijbel
over een landbouwonderwerp waarover we met elkaar in gesprek gaan. Bijvoorbeeld:
de betekenis van grond, afhankelijkheid van God, dierenwelzijn, dankdag, sabbat en
braaklegging, biodiversiteit. Het wordt mij steeds duidelijker dat de Bijbel is geschreven
in een agrarische samenleving en dat het God’s bedoeling was dat er genoeg zou zijn
voor iedereen. Rust, delen, zorg voor de bodem, zorg voor de dieren, verstandig omgaan
met voedsel, afhankelijkheid van God, het zijn basisprincipes die ook vandaag de dag
heel relevant zijn. Duurzaamheid is wat dat betreft een Bijbels begrip, al komt het
woord niet voor in de Bijbel. Hetzelfde gaat op voor rentmeesterschap. Het is duidelijk
dat we te gast zijn op Gods aarde en dat Hij ook de volgende generaties wil zegenen
met de vruchten van het land.
heeft invloed op de schepping. De Christen
Unie heeft hart voor de agrarische sector;
zij zijn de producenten van ons voedsel. Als
geen ander weten zij zich afhankelijk van
de schepping.
Mevrouw Dik laat tien speerpunten van de
Christen Unie passeren, ten aanzien van de
agrarische sector, met speciale aandacht
voor voedselverspilling en een mogelijk
verbod om producten onder de kostprijs te
verkopen.
Na de pauze vindt een brede discussie
plaats. Met name komt het punt ‘roofbouw’
aan de orde. Door de mestwetgeving is er
een verarming van de grond gaande, wat
we waarnemen bij de gewasopbrengsten.
Martien Oussoren uit Kockengen nodigt
mevrouw Dik uit dit zelf in de praktijk te
komen zien. Zij zegt toe dit jaar bij hem
op bedrijfsbezoek te komen. De voorzitter
sluit de discussie af en bedankt mevrouw
Dik voor haar brede en bezielende bijdrage
aan deze avond en wenst haar wijsheid en
de leiding van de Heere toe bij haar werk.
Beleidsmedewerker Bert Smit heeft een
korte bijdrage over een aantal actualiteiten
bij CCA en de urgentie die er kan zijn om een
beroep te doen op het PAC-werk van CCA,
het Pastoraal Agrarisch Coachingswerk. We
sluiten de avond met het lied “Wij knielen
voor uw zetel neer” en dankgebed.
Impressie van een boeiend netwerk
Inmiddels bestaat het netwerk enkele jaren. Het zijn mooie contacten en mooie
gesprekken. Er komen nog steeds mensen bij en die zijn van harte welkom. Wilt u ook
een keer meedoen? Stuur dan een email naar [email protected].
Judith Westerink
Regionale
bijeenkomsten
2013-2014
Barneveld-Bennekom
en Utrecht Oost
Wij zijn gestart met een bijeenkomst bij
“Jowis zolder “ als thema: “Verantwoord
Ondernemen “ ingeleid door Dhr. Karel
de Greef van het WUR te Wageningen en
over bedrijfsspecifiek keurmerk door Jan
Overeem zie: www.valleiboertbewust.nl.
Ook zijn er 5 Manna bijeenkomsten
gehouden bij fam. G. van den Bosch te
Kootwijkerbroek en bij fam. G J. Verbeek
te Woudenberg. Als wij denken aan
Manna, komt het volk Israël in beeld.
Voedsel voor elke dag, om de woestijn
reis te overleven. Het woord Manna
wordt nu gebruikt als brood voor het hart,
om zo onze reis in het leven a.d.h van de
Bijbel te begeleiden, te motiveren, goede
keuzes te maken tot Eer van de Heere
God en tot heil voor onszelf, gezin, werk
en samenleving. Deze bijeenkomsten
mochten wij houden bij de Fam. Van
den Bosch. Het waren leerzame en ook
echt ontmoetingsavonden (zie foto). Zo
kunnen wij ervaren wat het betekent,
samen te delen in vreugden en zorgen en
om samen te zoeken wat belangrijk is, er
niet alleen voor te staan en ook te horen
hoe anderen het Christen zijn toepassen
in het persoonlijke, agrarische gezin en
bedrijfsleven. Dat kan confronterend
zijn maar ook heel leerzaam. Wij hopen
dit vergaderseizoen af te sluiten met
een bezoek bij van de Beek & Zonen
kalveren stal inrichting bedrijf met het
thema: “Communicatie”. Voor wat het
vergaderen betreft komt de zomertijd,
een rust periode, maar ook om ons
weer voor te bereiden voor het volgende
vergaderseizoen. Wij horen graag van
u actuele thema’s en activiteiten om
elkaar te ontmoeten. Allen bedankt voor
uw inzet en aanwezigheid. Een goede en
gezegende zomertijd!
Nieuwsbrief voor leden en donateurs van Contact Christen Agrariërs 9
Ditjes en Datjes
Agro Techniek Holland-beurs
Als CCA overwegen we momenteel een
stand te bemannen op de Agro Techniek
Holland-beurs in Biddinghuizen, van 10
tot 13 september as. Dus, als u die beurs
bezoekt, kom dan ook even bij het CCA
aan! En als u mee wil helpen op de stand,
meld u dan aan bij Bert Smit,
[email protected].
Colofon
Agenda
CC-Aandacht, jaargang 11 - nr 2, juni 2014
30/7
t/m 2/8 Gezinsbeurs ”Naar Buiten” te Barneveld
Op de Koewei, achter het kasteel “ De Schaffelaar”.
Info: www.naarbuiten.nu
Voor ontmoeting en gesprek, hartelijk welkom in de CCA stand !
24-27/9
De Gezin en Zakenbeurs “Amalia”.
Locatie: Industrie terrein “Harselaar Zuid”.
Info:. www.beursamalia.nl
Welkom in de CCA stand!
CC-Aandacht is een informatiemagazine voor leden en
donateurs van het Contact Christen Agrariërs (CCA). De
CC-Aandacht verschijnt vier keer per jaar. Het CCA is een
christelijke agrarische vereniging met een missie! Het
CCA ontwikkelt en ondersteunt activiteiten met als doel
christenagrariërs te helpen hun levensovertuiging vorm te
geven m.b.t. partner, bedrijf en omgeving.
Redactie
Jan Overeem (voorzitter)
mw. M. Vonk Noordegraaf - Jansen
(hoofdredactie en coördinatie)
Drukwerk en distributie
Drukkerij Van Dijk, Meppel
Aan- en verkopen
v
Onteigeningen
v
Planschades
v
Taxaties
v
Goed rentmeesterschap:
Vormgeving
Ons Ontwerp, Barneveld
E: [email protected]
I:
www.noorderstaete.com
USE THIS LINE FOR POSITIONING - THEN REMOVE
12 PT. BLEED AREA
Redactieadres
CCA mw. M.F. Vonk Noordegraaf-Jansen
Beijerscheweg 15
2821 NC Stolwijk
E [email protected]
Contactpersoon: ing. M.G. Visscher
Assen
Zwolle
T: 0592 309 109 T: 038 8700186
Gelukwens voor
vice-voorzitter CCA
Op vrijdag 25 april werd de vice-voorzitter van het Contact Christen Agrariërs,
de heer Jan Willem den Boer uit Brandwijk benoemd tot Ridder in de Orde
van Oranje Nassau. Het CCA heeft de
aanvraag om voor deze benoeming in
aanmerking te mogen komen van harte
ondersteund.
Riool verstopt?
Bel 0342 - 42 56 78!
4ja0ar
Nijkerk T 033 422 1510
Eindhoven T 040 238 0777
E [email protected]
W www.abzdiervoeding.nl
Secretariaat
Antwoordnummer 75
3770 VB BARNEVELD
T 0342-424113
E [email protected]
Contributie, donaties, giften, legaten
Bankrek.nr. NL 48 RABO 0300721404
T.n.v. Contact Christen Agrariërs
Graaf van Lyndenlaan 25
3771 JB Barneveld
o.v.v. contributie, donatie, gift, legaat
Website
www.cca-nederland.nl
WWW.TEEUWISSEN.COM
•
•
•
•
•
•
•
voor pluimvee
DAG EN NACHT SERVICE
Snelle ontstoppingsdienst speciaal voor particulieren
Rioolinspectie met behulp van camera
Vetvangers legen (vetafvoer)
Aanleg en reparatie van riolen
Reiniging hoofdriolen en straatkolken
Stankoverlast opzoeken zonder breekwerk
De Hoop Mengvoeders.
De specialist met een hart
voor pluimvee.
Waar je hart ligt. Daar doe je ongemerkt
een stapje extra voor. Dat geldt ook
voor ons. Ons hart ligt bij pluimvee.
Wij houden van pluimvee. Van alle pluim­
vee. Dat ziet u terug in de kwaliteit van
ons voer en de gedrevenheid van onze
pluimveespecialisten. En u merkt het
vooral aan uw resultaten.
Reinigen en legen van olie-afscheiders
K
E
K
Mercuriusweg 39
3771 NC Barneveld
Bestevaer 50
1271 ZA Huizen
10
Het beste dichtbij
Wij bedanken al onze relaties voor het gestelde
vertrouwen in onze organisatie in de afgelopen 40 jaar.
Ook langs deze weg willen wij Jan Willem en ook zijn echtgenote Lijni, van
harte gelukwensen met deze Koninklijke
Onderscheiding.
De versierselen werden door de burgemeester van Brandwijk uitgereikt tijdens
een feestelijke bijeenkomst in ‘De Boerenklaas’ te Brandwijk. ‘s Avondsl vond
er een gezellig samenzijn plaats ten
huize van de familie Den Boer aan de
Gijbelandsedijk 1 te Brandwijk. Zowel
bij de uitreiking van het lintje als bij het
gezellig samenzijn was een afvaardiging
vanuit het CCA bestuur aanwezig.
Arnhem
T: 026 4438495
12 PT. BLEED AREA
Dé balans tussen People,
Planet en Profit
Tel. (0342) 42 56 78
Fax (0342) 42 56 77
Postbus 117
1270 AC Huizen
Tel. (035) 525 23 19
Fax (035) 524 09 82
K
N
U
A
R
N
N
A
I
S
E
R
D
K
T
E
Telefoon +31 314 649222
info@dehoop­zelhem.nl
www.dehoop­zelhem.nl
Goede leefbaarheid
Veel courante eieren
Efficiënt
Contactpersonen CCA-regio’s:
Alblasserwaard: dhr. J.W. den Boer
T 0184-692728
Achterhoek: dhr. B.J. Huinink
T 0315-298386
Barneveld: Jan Visser
T 0318-482569
Bennekom: dhr. C.J.D. van Baren
T 0318-523440
Elburg: mevr. J. ten Hove-van ‘t Veen
T 0525-621724
Friesland/Noordoostpolder: Sjoerd Roelevink T 0511-421016
Gouda: mevr. M.F. Vonk Noordegraaf
T 0182-583653
Groningen: dhr. G.J. Renkema
T 0594-502754
Noord Brabant: dhr. G. Westerlaken
T 0161-750800
N-Holland: D. Veefkind T 072 - 5722002
Overijssel: dhr. T.J. Spijker
T 0521-589662
Putten: mevr. H. Ruiter
T 0341-354609
Utrecht Oost: dhr. J.H. de Kruif
T 033-2861309
Utrecht West: dhr. H. Hoogendoorn
T 0346-241624
Zeeland: Dhr. R.W. Baas T 0111- 401489
Vijfheeren landen e.o.: T 0345-643291
Mevr. M. Bassa-Selles
Nieuwsbrief voor leden en donateurs van Contact Christen Agrariërs 11
Ik zal er zijn
Hoe wonderlijk mooi is uw eeuwige Naam.
Verborgen aanwezig deelt U mijn bestaan.
Waar ik ben, bent U: wat een kostbaar geheim.
Uw naam is ‘Ik ben’ en ‘Ik zal er zijn’.
Een boog in de wolken als teken van trouw,
staat boven mijn leven, zegt: Ik ben bij jou!
In tijden van vreugde, maar ook van verdriet,
ben ik bij U veilig, U die mij ziet.
De toekomst is zeker, ja eindeloos goed.
Als ik eens moet sterven, als ik U ontmoet:
dan droogt U mijn tranen, U noemt zelfs mijn naam.
U blijft bij mij Jezus, laat mij niet gaan.
‘Ik ben die Ik ben’ is uw eeuwige naam.
Onnoembaar aanwezig deelt U mijn bestaan.
Hoe adembenemend, ontroerend dichtbij:
uw naam is ‘Ik ben’, en ‘Ik zal er zijn’.
O Naam aller namen, aan U alle eer.
Niets kan mij ooit scheiden van Jezus mijn Heer:
Geen dood en geen leven, geen moeite of pijn.
Ik zal eeuwig zingen, dicht bij U zijn.
Tekst:Hans Maat. Muziek: Kinga Bán en Adrian Roest. ©
2013 Stichting Sela Music