Transcript Workshop 4

De Huiswerkbrug
“Bruggen bouwen tussen welzijnswerk & onderwijs”
Inhoud

Casuïstiek
Intake: enkele kernconcepten & modellen
 Begeleidingstraject


Verbindend werken met de schoolcontext

Voorbeeld: actiepunten t.a.v. kansarmoede

Reflectie

Dit valt op!

Adviezen
Aanmelding :1e analyse
gezinsysteem
“Ik meld een nieuw gezin aan voor de huiswerkbrug. Het
betreft de kinderen van Vanessa (°82). Vanessa heeft vier
kinderen uit een eerste relatie. De kinderen zijn 11 jaar
(een meisje, volgt BLO in Mariadal te Hoegaarden), 9 jaar
(een meisje, GO-school in Vissenaken), 7 jaar (een
meisje, GO-school Vissenaken) en een jongen (5 jaar,
GO-school in Vissenaken). Drie jaar geleden is Valerie
getrouwd met Shaun. Ik heb haar ook aangemeld bij Elke
die OPG gaat voorstellen.
Valerie klaagt over de vele ruzies tussen de kinderen, ze
zijn ook voor het schoolvervoer geschorst. Voor Damien
zijn er gesprekken met het CLB geweest. Er wordt
aangeraden het programma STOP 4-7 te volgen en tevens
Damien te laten testen op ADHD. Er wordt nog bekeken
waar hij volgend schooljaar best aansluit (eerste
leerjaar of?)…”
Aanmelding : indicatiestelling
Kansarmoede is een toestand waarbij mensen beknot worden in
hun kansen om voldoende deel te hebben aan maatschappelijk
hooggewaardeerde goederen, zoals onderwijs, arbeid,
huisvesting. Het gaat hierbij niet om een eenmalig feit, maar om
een duurzame toestand die zich voordoet op verschillende
terreinen, zowel. materiële als immateriële
maandinkomen van het gezin
 arbeidssituatie van de ouders
 opleiding van de ouders
 huisvesting
 ontwikkeling van de kinderen
 gezondheid

Ortho @ opvoeding: Hellinckx
Procesmodel: Belsky
echtelijke
relatie
opvoedings
geschiedenis
persoonlijk
heid
werk
opvoeden
sociaal
netwerk
kind
kenmerken
ontwikkeling
van het kind
Bio-ecologisch model:
Bronfenbrenner

Opvoeding
 Tijdsgebonden
 transgenerationeel
 Cultureel
 Visies
bepaald
hulpverlening
 Interactioneel
 Ouders,
 Veelal
“
peers, wijk,...
subjectief
‘t Moest de mijne zijn.”
Match: student - gezin

Vragenlijst via GoogleDocs

Poging
 1e
exploratie persoonlijke attributies kandidaat
 Praktische gegevens navragen
 Nagaan vertegenwoordiging verschillende
disciplines
 Leraren,
psychologen, pedagogen, logopedisten,
buitengewoon onderwijs,…
Intake: kader

Indien mogelijk met huiswerkbegeleider

Stagiaire 3e bach gezinswetenschappen: Roemy
Observeren gesprektechnische interventie coördinator
 Observeren Input – troughput – output ouderlijk
subsysteem
 Observeren van beginnende werkrelatie |H| & |C|
Steeds via
huisbezoeke
Doel
n


Toelichten mogelijke hulp
 Exploreren hulpvragen |C|
 Nagaan reeds aanwezige krachten
 Expliciteren aanwezige verwachtingen, predisposities

Intake: Shaun & Vanessa
 Vanessa
 Intern
onrustige beleving
 Geeft aan moeilijk met feedback om te kunnen
 Verdere info TC BWT > moeder: borderline diagnose
 Shaun
 Verbaal
sterk, sociaal wenselijk?
 Wantrouwig t.o.v. ‘vreemden in zijn huis’
 Ambiguïteit t.a.v. aangeboden hulp
 Niet biologische vader
 Saturatie
klinisch interview?
 Meervoudig
complexe hulpvraag
 verklarende, indicerende & classificerende elementen
 Noodzakelijke uitbreiding zorg
Intake: Shaun & Vanessa

Meervoudig complexe hulpvragen / hypothesen

(Indicerend) “We willen komen tot het bieden van een
duidelijke structuur waarin onze kinderen op een rustige
manier en met meer zelfvertrouwen aan het huiswerk
kunnen werken.”

(Indicerend) “Het gedrag van Damien lokt negatieve
interactiepatronen uit. Help ons om met het volledige
gezin op een positieve manier het gedrag van Damien
enerzijds te kaderen, anderzijds bij te sturen.”

(Verklarend) “Wat maakt dat Damien hyperactief gedrag
stelt?”

(Classificerend / Indicerend) “Is er sprake van ADHD?
Zo ja, welke behandeling, aanpak is dan het meest
Intake: begeleidingstraject &
vooronderzoek

Expliciete vraag naar onderzoek aandacht &
concentratie

IQ-gegevens reeds bekend: TIQ 105
Geen sign. discripantie VIQ / PIQ
 Tijdens IQ-onderzoek: goede werkhouding, doch veel
nood aan bevestiging, af en toe nood aan verduidelijking
instructie

Rol CLB benutten & niet overschrijden
 Vooronderzoek

SDQ: Strengths and difficulties questionaire > korte
afnameduur
 SOG: Schaal voor ouderlijk gedrag
 QBF: Quick Big Five = zéér summier eerder nuttig voor
verdere anamnese

Intake: begeleidingstraject &
vooronderzoek

Bondige samenvatting
SOG
Papa
Belonen >
Mama
Regels + Belonen >
QBF
Papa
(Emo) stabiliteit <
Extraversie >
Mama
Intellect >
Zorgvuldigheid <
Intake: begeleidingstraject &
vooronderzoek
Intake: begeleidingstraject &
vooronderzoek
Implicaties
huiswerkbegeleiding

Nood aan co-begeleider

Roemy = 3e bach gezinswetenschappen


Wel reeds heel wat kaders aanwezig



Kunnen leren vraagt voldoende groeimarge & veiligheid
Damien en oudste zus worden aan Roemy toegewezen
Co-begeleider ondersteunt overige 2 kdn (Regulier onderwijs)
Focussen op
A.
B.
C.
Positief pedagogisch klimaat: structuur, consequentie,
opbouwende feedback, positieve bekrachtiging,..
Ouderbetrokkenheid waarderen, stimuleren verder
exploreren
Opstap naar mobiele gezinsondersteunende
begeleiding door partnerorganisatie
Implicaties
huiswerkbegeleiding

Nood aan co-begeleider (vrijwilliger)



Nick: spontane melding via e-mail
Jurist van opleiding
Tijdens intakegesprek (vaste waarde!)




Opmerkelijk sensitief
Wil bijleren / veel groeimarge
Reeds enige ervaring in huiswerkbegeleiding (privésfeer)
Voordeel voor Roemy




Aanzet: leren functioneren in co-begeleiding
Ontwikkelen van professionele communicatie
Opnemen rol van “educator”
Ideale match!


(R) Eerder extraverte persoonlijkheid vs. (N) eerder introverte
persoonlijkheid
(R) Eerder verbaal sterk vs. (N) latente verbale sterkte doch véél
interne kritische dialoog
Concrete
huiswerkbegeleiding

Streven naar
Structuur & consequentie
A.
Agenda leren gebruiken
 Planning leren opstellen
 Aanpakgedrag systematiseren
 Leerkrachtinteractie stimuleren

Positieve gehechtheid
B.
Oor voor ‘persoonlijk verhaal’
 Ruimte voor educatieve spelen / tussentijdse activiteiten /
sociale beloners
 Positieve benadering staat centraal

Ouderbetrokkenheid
C.
Ouderparticipatie tijdens begeleiding
 Voor - en nagesprek (!)
 Communicatie schoolcontext

Outcome (sensitiviteit (klas))
leerkrachtkindnabijheid
kwaliteit
moederkindgehechthe
id
Outcome (probleemgedrag)
leerkrachtkindnabijheid
teruggetrokken/angsti
g gedrag
Outcome (betrokkenheid)
(geobserveerde)
betrokkenheid
Gevoeligheid
voor beleving
____ hoge kwaliteit
β = .01
_ _ _ lage kwaliteit
β = -.14 **
meisjes
jongens
Outcome (betrokkenheid)
(geobserveerde)
betrokkenheid
klassfeer
____ hoge kwaliteit
β = -.01
_ _ _ lage kwaliteit
β = -.14 **
meisjes
jongens
jongens
Ondersteuning

Geen huiswerkbegeleiding zonder
ondersteuning!
Intervisie: min. 1 x/ mnd
 Individuele coaching
 Tijdens crisis: individuele counseling


Practica
Observeren, screenen & rapporteren welbevinden &
betrokkenheid
 Motivatiepsychologie



Zelfdeterminatietheorie als mogelijk begeleidingskader
Introductie

Systeemdenken, contextueel denken,
gehechtheidstheorie,…
Systeemwatte?!
“En wat met de schoolcontext?”
Bruggen bouwen
Gelijke-kansenhuiswerkbeleid
Sensibiliseren & consultatief begeleiden
Huiswerkbegeleidi
ng
ouderlijk schoolondersteunend gedrag
verhogen & huiswerkbegeleiding
Orthopedagogisch: gericht op
gezinssysteem
Focus op kind: advocacy
Vraagstuk der
vraagstukken…
Achtergrond gelijke
kansencharter
Actiepunten

Context van de school
 “We
zijn bereid en we leveren inspanningen om
 van
onze school een ‘open school’ te maken waar
kansarme ouders zich veilig en welkom voelen.”

Bijvoorbeeld: op informatieblaadjes ook foto’s van
kinderen met een andere etnische achtergrond gebruiken.
 van
onze school een warme omgeving te maken met
accenten die cross-cultureel en ruim aandoen.

Bijvoorbeeld: knutselwerkjes met een culturele invalshoek
ten toonstellen.
 expertise
inzake het ondersteunen van kansarme
leerlingen met andere partners te delen, dit over de
onderwijsnetten heen en in verbinding met
verschillende disciplines.
Actiepunten

Context van de leerkracht als professional
 “We
zijn bereid en we leveren inspanningen
 om
onze school te verbinden met organisaties die
ons helpen sterk te staan in de begeleiding van
kansarme leerlingen en hun ouders.”
 opdat leerkrachten vanuit een zekere
deskundigheid en expertise zowel op didactisch als
op pedagogisch vlak bij kansarme kinderen het
verschil willen en kunnen maken.”
 om het leerkrachtenteam van inzicht te verschaffen in
de specifieke context van kansarme kinderen. We
houden daarbij rekening met de steeds
veranderende context en manifestatie van
Actiepunten

Context van concrete leerkrachtkindinteractie
 “We
zijn bereid en leveren inspanningen om
 Het
huiswerkbeleid af te stemmen op de specifieke
context van kansarme leerlingen.
 kansarme ouders niet enkel formeel aan te spreken,
maar ook informeel aan de schoolpoort.
 kansarme ouders partner te maken van de
schoolloopbaan van hun kinderen.
 te communiceren met een taalgebruik dat zo goed
mogelijk aansluit bij de Nederlandse
taalbeheersing van kansarme ouders.

Indien we met anderstalige ouders samenwerken, zoeken
Kader schoolse participatie

Schoolcontext
 Consultatieve
en handelingsgerichte
ondersteuning leerkrachten
 Primordiaal
i.s.m. CLB
 Ouders
 Andere
partners: CGG, CKG, CAW, …
 Verankeren
De leerkracht
doet er toe!
gelijke-kansen-huiswerkbeleid
 Beleid
schrijven, spreken, uitvoeren!
 Sensibiliseren & bewust maken
 Empowerment
aanpak
proces
effect
De Huiswerkbrug
“Reflectie…”
Mogelijke vragen

Wat beklijft?

Wat inspireert?

Wat had je wel / niet verwacht?

Waar zie je valkuilen?

Wat neem je mee naar…?
Contact

De Huiswerkbrug




Projectcoördinator
[email protected]
0490/56 30 46
http://dehuiswerkbrugtienen.yolasite.com/
Begeleid Wonen Tienen v.z.w.
Beauduinstraat 150
3300 Tienen

Zelfstandige praktijk



[email protected]
0479/74 01 67
Individuele & gezinspedagogische counseling
Plantracker
Kuringersteenweg 62
3500 Hasselt
De Huiswerkbrug
“Aanbevelingen…”
Aanbevelingen

‘Bezint eer ge begint!’
“Voor welke regio wil ik huiswerkbegeleiding
inschakelen?
 “Kies ik voor begeleiding in:





“Welke doelen streef ik na?”


School
Thuissituatie
OCMW, buurthuis,…
Bijles of eerder focus op psychosociale en algemeen cognitieve
ontwikkeling
“Hoe en waar rekruteer ik vrijwilligers?”

Nood aan kundige screening naast vraag en aanbod
Aanbevelingen

Gebukt lopen onder de bestaansonzekerheid
Werkkrachten: onzekerheden betreffende tewerkstelling
 Project verdient primordiaal een doorgedreven focus



Passie, enthousiasme maar ook realistisch
Samenwerken met scholen is essentieel




Afstemming: school- en thuiscontext
Aanspreken van expertise van leerkrachten
Geduld! Niet pushen, doch kordaat en met daadkracht interageren
en reageren
Aandacht besteden aan schoolnabije methode

Ga het warm water niet uitvinden!

Durf wel vernieuwend zijn

De leerkracht behoudt didactische eindverantwoordelijkheid
Aanbevelingen

Voeling met onderwijs én hulpverlening
 Kennis van didactische processen noodzakelijk
 Repertoire aan gespreksvaardigheden, observatievaardigheden,
psychopathologie,…
 Kunnen omgaan met stress, tijdsdruk, meervoudig complexe
hulpvragen.
 “Je kan alleen géén held zijn, maar je kan wél schitteren in
partnerschap.”

Algemene vaardigheden/verwachtingen
 Mate aan stressbestendigheid & zelfreflectie
 Copingstijl, realistische doelen stellen
 Organisatorische vaardigheden
 Plannen begeleidingen, supervisie, intervisie,
samenwerkingsverbanden, eigen agenda,…
Tot slot
Hoofd
Handen
Hart
Insight, empowerment &
advocacy!
Synthese
• Aanmelding
• Coördinator
• Afronding
• Coördinator +
begeleider
• Opstart
• Coördinator +
begeleider
Intake
Matching
Nulmeting
vooronderzoek
Nameting
Evaluatie
Ondersteuning
student-gezin
Regiefunctie
|Hv|
• Begeleiding
• Multidisciplinair
• School, CLB,
CGG, CAW,
CKG,…
Contact

De Huiswerkbrug




Projectcoördinator
[email protected]
0490/56 30 46
http://dehuiswerkbrugtienen.yolasite.com/
Begeleid Wonen Tienen v.z.w.
Beauduinstraat 150
3300 Tienen

Zelfstandige praktijk



[email protected]
0479/74 01 67
Individuele & gezinspedagogische counseling
Plantracker
Kuringersteenweg 62
3500 Hasselt