Transcript download - zwalm.be

Open Monumentendag - 14.09.2014
IJzerkotmolen - Galerijpad 2, Sint-Maria-Latem.
Vrij bezoek en doorlopend gidsbeurten
De IJzerkotmolen, op een bijpas van de Zwalm, heeft sinds de eerste melding uit 1142
merkwaardig veel verschillende functies gekend: papiermolen, ijzermolen, kopermolen,
oliemolen, graanmolen en zelfs brouwerij en café. De huidige watermolen gaat zeker terug
tot de 16de eeuw. In de jaren 70 startten de huidige eigenaars er een taverne waar je ook
vandaag nog lekkere streekbiertjes kan gaan proeven. Maar zij bekommerden zich ook om het
erfgoed. In 1985 werd de IJzerkotmolen beschermd als monument, vooral om zijn industrieelarcheologische waarde. In 1998 werd een begin gemaakt met de restauratie van het
maalwerk. Daarom kan je hier vandaag ook een graanmolen in volle glorie aan het werk zien.
Bakoven - Gaverbosdreef 50, Munkzwalm. Vrij bezoek
De bakoven aan Gaverbosdreef 50 wordt voor een dag het Kapelletje voor de Deserteur.
Een catacombe, schimmige schuilplaats waarin hij die geen bloed wou vergieten, de
schimmelige geur van vredessporen achterliet.
Kunstenares: Machteld Robbens
Zwalmmolen - Rekegemstraat 29, Munkzwalm.
Vrij bezoek en doorlopend gidsbeurten
Deze watermolen op de Zwalmbeek werd al vermeld in 1040 en was lang bezit van de Gentse
Sint-Pietersabdij. Oorspronkelijk was hij een dubbelmolen; hij maalde graan en stampte
olie uit lijnzaad. Later werden ook chicorei, maïs, rijst en tabak vermalen. De molen was ook
een tijdlang volmolen (om zeemvellen te bewerken). In 1970 stopten de maalactiviteiten.
De molen en het molenhuis zijn sinds 1991 eigendom van de provincie. In 1994 werd hij
beschermd als monument en de omgeving als dorpsgezicht. De voorbije jaren is de molen
maalvaardig gerestaureerd. Hij fungeert nu als kleine waterkrachtcentrale.
Pedesmolentje - Krekelstraat 99, Hundelgem. Vrij bezoek mogelijk en doorlopend gidsbeurten
Op 16 oktober 1664 kreeg Jan van Lierde toestemming een graanmolen te bouwen op de
Passemaregracht. Het molenbedrijf viel stil in 1965. In 1969 koopt de huidige eigenaar de
molen aan als buitenverblijf en wordt gebeten door de molenmicrobe. Op 3 maart 1976
wordt de molen geklasseerd als monument en de omgeving als dorpsgezicht. Enkele decennia
later start een geslaagd restauratieproject. Sinds 2002 is de molen daardoor in al zijn pracht
te bewonderen. De molen is werkelijk een juweeltje, en een type dat in Vlaanderen zeer
zeldzaam is.
Sint-Dyonisuskerk - Borstekouterstraat 59, Roborst.
Vrij bezoek en auto-gidsbeurt
Deze vroeggotische, beschermde kerk dateert oorspronkelijk uit de 13de eeuw en werd in
1767 verbouwd. De achthoekige toren met zijn barokke spits dateert dan weer uit de 17de
eeuw. In 1996 werd ook de kerkhofmuur met de inkompijlers beschermd monument. De
kerk maakt trouwens ook deel uit van een beschermd dorpsgezicht. Binnenin is ze sober en
treffend. De preekstoel is monumentaal.
De Groote Oorlog in deze kerk:
‘De ene was Belg, de andere Duitser. Beiden vochten 4 jaar lang in de Groote Oorlog.’
Kunstenaar Frans Beyls wil deze gelegenheid aannemen om zijn voorouders te eren. Dit doet
hij aan de hand van een persoonlijke impressie van beeld en muziek.
Ook wil deze kunstenaar iedereen die op bezoek komt, betrekken bij het maken van een
interactief kunstwerk: ‘Handen voor Vrede’.
Verder stellen nog andere kunstenaars hun werk voor rond het thema WO I.
Kunstenaars: Frans Beyls, Andarani, groepswerk breiclub Miezan
Vinkemolen - Wijlegem z/n – Sint-Denijs-Boekel
Vrij bezoek mogelijk
Deze beschermde staakmolen met open voet is afkomstig uit Oosterzele. Hij wordt daar in
1566 voor het eerst vermeld en tot 1956 werd er gemalen. In de nacht van 27 november 1983
was een slecht herstelde kruisplaat de molen tijdens een zware herfststorm fataal geworden.
De stukken werden overgeplaatst, de molen werd maalvaardig heropgebouwd en is sinds
2003 regelmatig in werking. Hij staat op een van de best bewaarde ‘open’ heuvels (kouters)
van de Vlaamse Ardennen, waar ooit de Boekelse Franskoutermolen stond.
ZONDAG
14.09.20
14
Picknicken langs Zwalmse monumenten
Gezellig picknicken op een Zwalms paradijselijk plekje langs
de Zwalm? Misschien heb je het altijd al eens willen doen. Op zondag 14 september zal het
kunnen. Die tweede zondag van september is er ook de jaarlijkse afspraak met de Open
Monumentendag. De gemeente Zwalm wil daarom in het kader van ‘Proef de Vlaamse
Ardennen’, een initiatief van Toerisme Vlaamse Ardennen, een streekproductenpicknick
combineren met twee Open Monumentenparcours. Je kan je wandeling of fietstocht
onderbreken met een picknick of ze aanvangen na een stevig streekmaal.
Je kiest uit de ‘Monumententocht’ of de ‘Oorlogsverhalenfietstocht’
Monumententocht - doorlopend tussen 10 u. en 18 u.
Deze tocht neemt je mee naar vier Zwalmse Molens, een van de mooiste kerkjes van Zwalm,
een ‘poëtische bakoven’ en prachtige vergezichten. Je kiest zelf of je dit te voet (ca. 11 km)
doet of met de fiets (ca. 13 km). De route vind je binnenin deze folder en op de achterzijde
kan je al een deel van het verhaal achter de monumenten ontdekken.
Oorlogsverhalenfietstocht - 10 u. en 15 u.
Onderweg kom je vertellers tegen uit Zwalm die je terug meenemen naar de
oorlogsjaren ’14-’18 en ’40-’45. Ze vertellen sappige verhalen en anekdotes uit
Zwalm. Daarnaast maak je kennis met de werken van lokale kunstenaars die op
een kunstzinnige manier hun beleving van de oorlog in woord en beeld vertalen.
Deze fietstocht wordt begeleid (ca. 12 km). Vertrek om 10 u. en 15 u. aan de
Zwalmmolen (Rekegemstraat, Zwalm).
Picknick - van 11.30 u. tot 15 u.
Ter hoogte van het Molenpad zijn twee picknickzones. Op het gras achter taverne de
Zwalmmolen kan je zowel op het gras als aan tafeltjes terecht voor een verrassende
picknick en kinderanimatie (volksspelen). Voor de graszone (ook in de omgeving van de
Zwalmmolen) zijn er dekentjes en picknickzakken voorzien (enkel voor wie reserveert!).
Op het menu staan heerlijke streekproducten uit onze gemeente (wijnen, bieren,
ambachtelijk brood, streekbeleg, bio-groentensalade van Zwalmse bodem, waterkerssoep
en zoetigheden en ijsjes).
Aan de verschillende streekproductenstandjes kan je je menu samenstellen en betalen.
Inschrijven voor 7 september bij de dienst Toerisme:
Voor de picknick en/of de oorlogsverhalenfietstocht vragen we
om in te schrijven via [email protected] of 055/48.05.57.
Picknicken langs de Zwalm en OMD is een samenwerking tussen Gemeente Zwalm, Toerisme Vlaamse
Ardennen, KVLV Munkzwalm, KVLV Sint-Denijs-Boekel, Gezinsbond Zwalm, Ourobouros bioboerderij, Wijndomein
De Gusseme, Bakkerij Pede, Hoeve ‘t Alkeveld, Heemkundige Kring Zwalm en werkgroep ‘100 jaar oorlog’.
Landschapsfoto: David Stockman
STR
AA
T
GEM
REK
E
ED
ZW
EEK
NEB
EMA
BO
RS
T
ST EKO
RA UTE
RAT
MA
CH
ELG
E
ER
WY
LE
U
KO
EN
NS
AT
T TE
M
GE
SE
E
ST
EN
WE
T
ZO
G
TE
E
HE
MA C T
S
G
H
AC
M
N
AA
IDL
ZU
TR A
R
RST
UTE
HUTT
EGE
MS
A
M
M
ROBORST
AT
RA
ST
M
E
EG
WIJL
Tumulus
RAAT
ST
S
ZO
UT
FRA
KO
STUW
T ER
EM
LG
TEKO
BORS
Vinkemolen
WINDMOLEN
OS
T
AA
WIJLEGEM
WIJLEGEM
KLO
AT
T RA
KASTEEL
VAN ROBORST
TR
T
AA
R
WIJLEGEM
AT
TRA
RS
TE
U
O
BO
S
ER
WIJLEGEM
SINT-DIONYSIUSKERK
IN
waterkersSTR De plukster
AAT
ST
O
Schandpaal
KO
UT
EK
Containerpark
TR
AA
T
O
KL
N
LAA
ZUID
BO
T
RS
AT
RA LGE
AT M
TE
W IJLEGEM
ST.-MARGERETHA
KAPEL
PA S S
RP
ELS
RA
RS
TEK UTER
O
A
ST R
EEN
TE
RW
E
HE
AA
T
ES T
AAT
STR
E NLAAN
V
ROZ
ENLAAN
AST
RID
STR
AAT
MA
KK
EG
EM
NEE
RKOUTER
ER
UT
NE
ER
KO
TE
RW
EE
EN
S
STR
E
CH
MA
VR
ED
E SP
LE
EI N
Sint-Dyonisuskerk
FO
N
ZUIDLAAN
EEK
EM
NT
KOED
REV
TRA
AT
Waterkersgrachten
EN
LEG
FO
ER
WIJ
E LS
AT
RA
ST
TE
OU
FRANSK
G
EEN
WE
TER
EM
WIJLEG
M
GE
ER
LD
IN
OUTER
FRANSK
M
EM
ERG
O LD
AT
STRA
EEEN
RW
TE
GEMB
M
O
LD
ER
G
EM
EM
EG
KK
Waterzuiveringsstation
N415
WYLE
SINTDIONYSIUS
KERK
MA
AT
RA
Wandelroute
EK
AT
TR
MS
ZUIDLAAN
KENSTRAAT
De handschoenstikster
T
AA
STR
GE
KE
RE
Fietsroute
AT
AT
MEYERBOLBEEK
S
DRIE
AA
T
AT
STRA
ELD
S TR A
VELD
RP
HE
N
VR E D
PLEINES
OEK
ENH
GG
BRU
KE
EM
RG
DE
SINT-DENIJSBOEKEL
T
G
BRU
UF
EM
EG
KK
HE
UF
K
HE
RA
AT
E
D
VEL
Groote Oorlog
EN
HO
EK
A
LSTR
HERPE
TRA
AT
E
B
ELZEN
LAAN
LM
RO Z
HO
GEN
UG
BR
EGEMREK AAT
STR
VE
LD
S
MUNKZWALM
Parking
Monument
G
ZWA
LMLA
AN
AN
ZUIDLA
LIJSTERBES
LAAN
EN
FK
AA
T
POST
Legende
KO
RTEN
DRIE
S
A
ZW
AA
N
SPOORW
EGLAA
N
ST
R
SS
T
S
RIE
ND
RTE
N
S
ZWALM
L
K
KO
AN
ZUIDLA
SPORTLA
A
SPOORWEGLAAN
ZWALM
Infokantoor
+ fietsenverhuur
AN
TER
KO U
NEER
DEC
OEN
ESTRAAT
STUW
EGLAAN
ZWALMMOLEN
T
S
AA
TR
ES
EN
O
C
DE
LSTR
AAT
EE
KREKELSTRAAT
DLA
WA
FE
LAAN
SPOORWEG
SPOORW
SINT-MATTHEUSKERK
AAT
AT
RA
ST
EL
OCMW
EB
PEDE’S MOLEN
AT
KREKELSTRA
MOL
ENPAD
ZU I
ZIJPGR
ACHTS
TR
ST
RA
AT
L
AF
W
WA
FEL
STRA
AT
T
AA
TR
LS
WAFE
IES
DR
E
AF
W
ERB
OS
DR
EEF
KEL
STR
AA
T
ED
Pedesmolen
Zwalmmolen
en picknick
HUTTEGEMSTRAAT
GAV
KR E
NO
OR
DLAAN
DRIE
S
ES
BRU
UL
AN
Bakoven
KLEIN
ZWITSERLAND
DL A
I
DR
GAVERBOSDREEF
GALERIJPAD
DR
IES
ZW
EB
EE
K
BR
U
UL
B RU
DRIES
EEF
SDR
OR
GAVERBO
NO
GAVERBOSDRE
EF
EF
IJZERKOTMOLEN
U
HE
O
OVE
NLOS
EMBEKE
AT
GAVER
BOSD
RE
IJzerkotmolen
ELG
E