Transcript nieuwsbrief juli-september 2014

Remonstrantse Gemeente
Lochem/Zutphen
NIEUWSBRIEF JULI / AUGUSTUS / SEPTEMBER 2014
Nieuw elan
Komt een man bij Jezus. Jij weet hoe het
zit met God, zegt hij, leer mij hoe ik God
kan ontmoeten. Wordt opnieuw geboren,
zegt Jezus, van God uit geboren.
Zo kort zou je de ontmoeting tussen Nicodemus en Jezus kunnen samenvatten. Jezus is een en al licht en vuur. Nicodemus
een en al verbazing en weerstand. Op het
prachtige schilderij van Henry O. Tanner
ziet u Nicodemus alleen (meestal beelden
kunstenaars Jezus en Nicodemus samen
af). Dit schilderij raakte mij meteen. Hier
zie ik de zoekende mens, die in zijn leven
veel uiterlijk succes heeft, maar die in zijn
binnenwereld ronddoolt met de vraag: is
dit nu alles? Er moet toch meer zijn?
Wij zien een man in een ruimte. Het lijkt
wat op een souterrain. Links staat een tafel met een schaal eten en een
beker. Er liggen ook uitgerolde boekrollen, waar je met enige moeite de
tekst kunt zien die in kolommen is opgeschreven. Het licht komt van links
en verlicht de tafel. Wij weten als kijker niet waar dit licht vandaan komt. Nicodemus zit met zijn rug tegen de muur. Verborgen in zijn lange mantel. Hij
houdt zijn handen gevouwen voor zijn buik en hij leunt op linker elleboog.
Zijn houding lijkt wat afwachtend of misschien wel meer afwerend, alsof hij
het licht haat. Hij moet het allemaal nog zien.
Dan rechts van Nicodemus zien we een trap, die nadrukkelijk in beeld is.
Bovenaan de trap is het donker. We zien vaag een raam in de buitenmuur.
Het is donker buiten. Zo neemt de schilder ons in één blik mee met een
zoekende mens die uit het donker is afgedaald en het licht ontdekt, waarnaar hij zo verlangt, maar op dat moment niet weet wat hij met dat licht aan
moet.
Zijn zoektocht voert hem naar binnen, naar zijn eigen binnenwereld. Daar
staat naar mijn idee de trap symbool voor. Trede voor trede afdalen in
je eigen ziel en ontdekken wat daar ligt. Die ontdekkingen zijn niet altijd
plezierig. Maar wat je vindt, mag je laten aanschijnen door het Heilige. Of
zoals de traditie het zegt voor het aangezicht van God brengen.
Jezelf onder ogen komen en, met alles wat er in je is, in de lichtkring stappen van het heilige erbarmen. Jezelf onder ogen komen en ervaren dat de
wereld niet instort, maar dat je onder de lichtende stralen van dat erbarmen,
mag zijn wie je bent. Dat is wat Jezus leerde aan zijn leerlingen en dat is
precies waarom Nicodemus deze rabbi opzoekt in het holst van zijn nacht.
2
‘Rabbi,’ zei hij, ‘wij weten dat u een leraar bent die van God gekomen is.’
Met andere woorden, u bent een leraar die mij kan leren hoe ik in verbinding
kan komen met de bron van het leven.
Dan krijgt hij een raadselachtig antwoord. Word van God uit geboren. Laat
je volstromen met heilige Geest. Houd je niet langer vast aan zekerheden
die dat niet blijken te zijn. Laat je niet langer gijzelen door oordelen die jou
geen recht doen. Geef jezelf uit handen. Je bent geen autonoom mens. Je
hoeft niet krampachtig authentiek te wezen. Geef jezelf uit handen, zoals
een pasgeboren kind zich uit handen geeft aan wie het verzorgt. Neem jezelf aan zoals je bent, want dat heeft de heilige ontferming allang gedaan.
Word vrij voor en door het waaien van de Geest. Probeer niet te snappen
waar dat vandaan komt. Probeer niet te controleren waar het heen gaat.
Leef je leven elk moment vanuit geestkracht en liefde.
Als ik nu weer naar de afbeelding van Nicodemus kijk, dan kan ik zijn
gesloten lichaamshouding goed invoelen. Ik ben zelf ook tamelijk kritisch en
afhoudend als het om dit soort zweverige antwoorden gaat. Ik ben gepokt
en gemazeld door de cultuur van mijn gefragmenteerde leefwereld. In mijn
wetenschappelijke wereldbeeld is er geen plaats voor een God in de hemel.
Door mijn humanistische mensbeeld is er geen plaats voor een God in mij
zelf. Ik voel me zelf autonoom en probeer in alles authentiek te zijn.
En juist daarin sta ik zo alleen. Maar als ik dan afdaal in ruimte van mijn ziel
ontdek ik dat ik niet kan bestaan zonder anderen. Bij mijn geboorte werd ik
opgevangen en gedragen. Ook bij mijn dood zal ik opgevangen en gedragen worden. Dit gaat buiten mij om. Zou het kunnen dat ik ook tijdens mijn
levensdagen opgevangen en gedragen wordt? Dat er een nabijheid is die
buiten mij om gaat?
In het nieuwe beleidsplan van de Remonstranten staat een mooie passage
(p6): Wij staan in de traditie van Jezus van Nazareth, die er niet op uit was
om een kerk te stichten of om religieuze regels in steen te beitelen. Het ging
Jezus om de nabijheid van God en de naaste. Die boodschap is nog altijd
relevant om uit te dragen en om mensen daar naar toe te leiden.
Om die boodschap uit te dragen zullen wij zelf dat heilige erbarmen in ons
bestaan toe moeten laten. Wij zullen zelf aangeblazen en vervuld moeten
zijn van iets waarvan wij ook niet weten waar het vandaan komt en waar
het heen gaat. Alleen weten wij dát het bestaat. Dan vertrouwen wij ons toe
en zullen het licht niet haten. Dan worden wij telkens opnieuw, van God uit
geboren.
Henk van den Berg
3
Kerkdiensten
Diensten Rem. gem. Lochem-Zutphen, Emmastraat 10, Lochem
Aanvang 10.30 uur: iedere 1e en 3e zondag van de maand.
Datum Voorganger
Collectedoel
Koster
22-06 Mevr. M. Meijer
Eigen Diaconie
Gonnie
06-07 Ds. E. Swinkels-Braaksma,
Rem. Broederschap
Piet/Marieke
20-07 Ds. H. Noordeman
St. Epafras
Toto
03-08 Dhr. P.W.A. Overdiep
Heifer Nederland
Janna/Mien
17-08 Dhr. H. Noordeman
Hospice Zutphen
Ina
07-09 Ds. H. van den Berg
St. Hulpverlening
Mien/Gonnie
Startzondag
Lochemse Kerken
21-09 Dhr. P.W.A. Overdiep
IKV Pax Christi
Janna/Mien
Vervoersdienst
Een aantal leden is bereid om u op te halen voor de kerkdiensten en weer thuis te
brengen. U kunt hen zelf bellen. Graag uiterlijk zaterdag voor de dienst.
6 juli: Carolyn van Weerd (0575-517122), Margot Derkman (0575- 559188)
20 juli: Carolyn van Weerd (0575-517122), Margot Derkman (0575- 559188)
3 aug.: Anke Henny (0573-253638), Ina Lookman (0573-259295)
17 aug.: Dolf Eshuis (0575- 553695), Gonnie Spaargaren (0575-527147)
24 aug.: Dolf Eshuis (0575- 553695), Ina Lookman (0573-259295)
7 sept.: Anke Henny (0573-253638), Gonnie Spaargaren (0575-527147)
21 sept.: Dolf Eshuis (0575- 553695), Carolyn van Weerd (0575-517122)
Algemeen reserve Dolf Eshuis (0575-553695).
Meer rijders zijn welkom, u kunt zich opgeven bij Anke v. Maanen (0543-522380).
Diensten Rem. gemeente Doesburg
Aanvang 10.30 uur: iedere 2e en 4e zondag van de maand.
Nog in de Heerenstraat
22-06 Excursie
27-07 Excursie
13-07 Ds. C.M. Vos-Wiegand
10-08 Ds. H. van den Berg
Weer in de Gasthuiskerk, Gasthuisstraat
24-08 Ds. N. Hengeveld, met bezoek van de rem.gem. Lochem/Zutphen
14-09 Ds. C.M. Vos-Wiegand
28-09 Liturgiecommissie
Middagpauzediensten 2014
Ook deze zomer worden er weer Middagpauzediensten gehouden in de Grote of
Gudulakerk, op de Markt te Lochem.
Op zes woensdagen van 9 juli t/m 13 augustus 2014 is iedereen van harte welkom.
De korte overdenking start om 12.30 uur en duurt ca. 20 minuten.
Het geeft u de gelegenheid in de drukte van alledag even de tijd te nemen om
tot uzelf te komen, tussen en samen met anderen. Op het kleed, voorin de kerk,
doen we dat met een korte Schriftlezing, zang, orgelmuziek, meditatie en gebed.
De middagpauzediensten zijn oecumenisch van opzet en worden namens de Raad
van Kerken gehouden. De middagpauzedienst wordt voorafgegaan door een,
gratis toegankelijk, orgelconcert (aanvang 11.30 uur).
Wilt u na de dienst reageren, dan kan dat altijd in een gesprek met de voorganger
of met één van de aanwezige medewerkers.
4
emonstranten
Van de Kerkenraad
Lochem/Zutphen
Net terug van de Algemene Vergadering van Bestuur in Utrecht, waar ik vrijwel alle
andere Remonstrantse gemeenten ontmoette, schrijf ik voor het eerst een bericht
in deze nieuwsbrief als uw nieuwe voorzitter van de kerkenraad. Het is fijn om
te merken dat niet alleen in Lochem-Zutphen, maar in veel meer gemeenten de
Remonstranten boeiende activiteiten uitvoeren vanuit dezelfde achtergrond. Ook
merk ik dat men juist onze gemeente ziet als een actieve kerk.
Zo’n blik van buiten naar binnen is ook in het groot uitgevoerd: via het onderzoek van Motivaction waarbij de kernwaarden van de remonstranten landelijk zijn
onderzocht. Vandaag werd het beleidsplan gepresenteerd, waarmee we als remonstranten aan de slag gaan om nieuwe leden en vrienden te werven. Als ‘krimpende’
geloofsgemeenschap kunnen we niet afwachten of we vanzelf blijven bestaan,
we moeten in actie komen. Een verrassende campagne waarin we met prachtige
teksten en posters meer naamsbekendheid willen verkrijgen, is vandaag gepresenteerd. Ook is er een bijzonder filmpje gemaakt waarin ontroerende ontmoetingen
plaatsvinden, gevolgd door de oproep om eens te komen kijken bij de Remonstranten. Dit filmpje gaat binnenkort ‘viral’: het wordt via social media verspreid zodat
veel mensen het aan elkaar kunnen doorsturen. Later dit jaar worden ook ‘de Goddeeltjes’, een serie boekjes, geïntroduceerd. De AV stemde in grote meerderheid
in met de uitvoering van het beleidsplan.
Ook lokaal in Lochem-Zutphen zullen we ons voorbereiden op de mogelijke
ontvangst van nieuwe bezoekers aan onze diensten en activiteiten. Een aantal
hulpmiddelen hiervoor wordt landelijk ontwikkeld, dus we staan er niet helemaal
‘alleen’ voor. De kerkenraad houdt u op de hoogte, maar let u alvast op of u op
internet het filmpje langs ziet komen!
De Algemene Vergadering stemde ook in met een oproep aan de politiek rond de
illegaal in Nederland verblijvende vluchtelingen, de ongedocumenteerden (‘Sans
Papiers’). Deze oproep treft u als bijlage bij deze nieuwsbrief aan.
Het thema ‘Bed, bad en brood’ kwam ook uitgebreid aan bod tijdens de gemeenteavond over Diaconie op 12 juni. Diaconie is niet een gedelegeerde taak in de
kerkelijke gemeente, het gaat vooral om onze eigen verantwoordelijkheid. Leest u
het verslag van de avond elders in deze nieuwsbrief.
Dan even terug ‘naar binnen’: onze eigen gemeente.
De situatie rondom onze predikanten is op dit moment nog niet gewijzigd; wij hebben u recent bericht dat ds. Marga Vos zich opnieuw heeft moeten ziekmelden, omdat het werk in twee gemeenten haar te zwaar valt. Ds. Henk van den Berg is in elk
geval tot september onze waarnemend predikant. De kerkenraad creëert, samen
met het landelijk bureau, z.s.m. meer duidelijkheid over een meer structurele oplossing voor deze situatie, zodat we u hierover binnenkort nader kunnen informeren.
Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 24 april besloten we gezamenlijk in te
stemmen met de gefaseerde verbouwing van de toiletvoorziening, CV-installatie en
plaatsing van een vaatwasser in de keuken. Als voorwaarde hierbij werd gesteld
dat de inkomsten van het Fonds Kerkgebouw toereikend moeten zijn. Ik roep u dan
ook van harte op dit fonds extra te vullen met uw bijdragen.
5
Dat mag een geldelijke gift zijn, maar u kunt natuurlijk ook een of meer doosjes
wijn kopen. In de nieuwsbrief leest u verderop meer over de aanpassingen van het
kerkgebouw en de wijnactie. Van harte aanbevolen! Aan het eind van de ALV zongen wij Anke van Maanen toe, die met veel dank vanuit onze gemeente afscheid
nam als voorzitter van de kerkenraad en het stokje aan mij over heeft gegeven. Zij
zal op verschillende terreinen in onze kerk nog actief mee blijven helpen.
‘Na alle activiteiten en kringen van de afgelopen maanden gaan we nu een rustige(r)
zomerperiode tegemoet, waarin we dankzij de vakantie kunnen ont-moeten.’
Ik hoop u regelmatig te ontmoeten in de diensten en straks weer in de kringen en
veelbelovende activiteiten van het Arminiusprogramma, dat u binnenkort ontvangt.
De volgende nieuwsbrief ontvangt u rond 7 september: de Startzondag.
Met een hartelijke groet voor een mooie zomer,
Mieke van Elk – voorzitter a.i. kerkenraad
Onze kerk gemeentelijk monument. Wat betekent dat?
Sinds een aantal jaren is de Remonstrantse kerk gemeentelijk monument, één van
de ruim 360. Daarvan zijn er zeven kerken. In Lochem zijn het de Hervormde Kerk
(Gudula) en onze kerk, verder Hervormde kerken in Almen, Barchem, Gorssel,
Laren en de Roomskatholieke kerk in Joppe.
In de in 2012 verschenen Monumentengids Lochem (Uitgave Stichting Matrijs) met
ruim 100 monumenten is ook onze kerk met foto en uitvoerige beschrijving opgenomen. Iets om trots op te zijn? Daar wordt genuanceerd over gedacht . . ., want
wat houdt die status van gemeentelijk monument in?
Kort gezegd komt het er op neer dat bouwkundige wijzigingen aan het exterieur
aan strikte voorwaarden zijn gebonden. Voor ingrijpende veranderingen aan het
interieur geldt hetzelfde. Eigenaren van monumenten zijn daardoor zeer beperkt in
de mogelijkheden om hun gebouw aan te passen aan gebruiksmogelijkheden en
aan de eisen van deze tijd. We hebben dat zelf ervaren bij de vernieuwing van de
grote ramen in de kerkruimte en de aanpassing van de toegangstrap.
Tegenover deze eisen en beperkingen van de gemeente staan geen rechten van
de monument-eigenaren. Dat hierdoor een gevoel van onrechtvaardigheid bij vele
eigenaren leeft, kwam naar voren in een enquête die de gemeente begin dit jaar
– in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen – hield. Interim kerkmeester
Jaap Bax en de kerkenraad hebben deze kritische mening eveneens geuit, maar
ook aangegeven dat de cultuurhistorische waarde van vele monumenten, en zeker
die van de kerken, onvoldoende tot uitdrukking komt in het huidige ruimtelijk beleid
van de gemeente.
Uit de goede respons van de eigenaren op de enquête bleek als belangrijkste:
- Het behoud van monumenten wordt als belangrijk ervaren, niet alleen vanwege
de cultuurhistorische betekenis maar ook door een economisch belang, zoals
(in)directe werkgelegenheid en toerisme.
- De uitvoering van het huidige monumentenbeleid wordt negatief beoordeeld,
o.m. sluit het niet aan bij de praktijk.
- Cultuurhistorisch erfgoed in brede zin is van groot belang voor het algehele welzijn en de identiteit van de samenleving.
Sindsdien maakte een werkgroep van 20 eigenaren een aanzet voor nieuw
gemeentelijk beleid en zette de contouren op papier.
6
De belangrijkste voor ons als eigenaar van een kerk zijn:
- Geen plichten zonder rechten
Monumenten hebben waarde voor de economie en de identiteit van de gemeente Lochem. Het beleid ten aanzien van monumenten zal dan niet alleen gestoeld
mogen zijn op plichten, maar even goed op rechten voor de eigenaren. De rechten betreffen het respecteren van de belangen van de eigenaren, èn een vorm
van ondersteuning (financieel of anderszins).
- Koesteren en ontwikkelen
Het bewaren van het oude kan alleen als er ook een toekomst voor is. De toekomst is daarom belangrijk voor een monument. Monumentenbeleid betekent
naast koesteren, inzetten op en kansen bieden aan ontwikkeling en eventueel (gedeeltelijke) herbestemming. Passend gebruik wordt als voorwaarde
beschouwd om een monument in stand te kunnen houden.
Met een nieuw, adequaat monumentenbeleid kan er meer vertrouwen zijn dan
voorheen in de status van onze kerk als gemeentelijk monument. De kerkenraad
hoopt van harte dat leden en vrienden die status positief zullen uitdragen.
Verbouwing
Op 24 april heeft de Algemene Ledenvergadering ingestemd met het voorstel van
de interim kerkmeester Jaap Bax en de kerkenraad om dit jaar de toiletruimte,
verwarming en keuken aan te passen. Wat gaat er zoal gebeuren?
Er is gekozen voor een gefaseerde uitvoering.
Als eerste zal de huidige toiletruimte worden omgevormd tot een damestoilet en
een heren-/dames-toilet van zodanige afmetingen dat het door hen die moeilijker
ter been zijn, kan worden gebruikt.
De werkzaamheden starten 17 juli en zullen – onverwachte omstandigheden
voorbehouden – begin augustus zijn afgerond. De uitvoering is in handen van fa.
Sanidrome-Fleming in Lochem. Het Fonds Kerkgebouw beschikt op dit moment
over voldoende reserves om de kosten (€ 10.000,--) te betalen.
Tijdens de diensten van 20 juli en 3 augustus zal alleen het toilet bij de Arminiuskamer beschikbaar zijn.
Het besluit om de verwarmingsinstallatie van de kerk aan te passen komt voort uit
de overweging om de ontvangstruimte met toiletten, keuken en predikantskamer
efficiënter te kunnen gebruiken voor b.v. vergaderingen, verhuur of kleine bijeenkomsten. Dit is mogelijk door plaatsing van een kleine cv-ketel op de zolder en de
bestaande radiatoren in genoemde ruimten los te koppelen van het huidige verwarmingssysteem en aan te sluiten op de nieuwe ketel. Dit werk zal worden uitgevoerd door fa. Beumkes, Lochem die reeds lang vertrouwd is met het cv-systeem
in de kerk. De kosten bedragen € 4000,--. Gestart wordt in de (na)zomer, zodra er
duidelijkheid is over de subsidieaanvragen en de bijdragen van leden en vrienden
aan het Fonds Kerkgebouw dit jaar.
Tenslotte is voorzien in de plaatsing van een kleine afwasmachine in de keuken,
toegesneden op vele koffiekoppen/theeglazen, kosten ca. € 1300,-- en in enig
schilderwerk bij de toiletten, kosten ca. € 700,--.
U zult niet veel hinder ondervinden van al dit werk, omdat het in de zomer plaatsvindt. En des te groter zal de verrassing daarna zijn, hopelijk al bij de start van het
nieuwe seizoen op 7 september.
Floris Zuidema
7
Liturgiecommissie
Beste mensen,
Inmiddels is ons project psalm
22 achter de rug en kunnen
we omzien naar een prachtige
40 dagentijd met elkaar. Ik wil
graag iedereen bedanken die
op welke wijze dan ook heeft
meegewerkt in de aanloop
naar of tijdens de kunstroute
dagen.
Ruim tweehonderd bezoekers
hebben ons project bezocht. Er zijn geloofsgesprekken gevoerd, er zijn tranen van
ontroering gezien, mensen hebben in stilte gezeten in de ruimte.
Enkele voorbeelden van uitspraken van bezoekers:
“ Op alle andere locaties was iets te koop, hier krijg je iets aangeboden.
* Ik heb iets beleefd vandaag dat voor mij meer waarde heeft dan een kerkdienst,
“Ja, zo wil ik wel in een kerk zijn”
* Oh bah, christelijke kunst, daar ben ik allergisch voor.
* Wat mooi zoals jullie de Paasdagen vieren hier.
* Misschien kom ik binnenkort wel eens binnenlopen voor een dienst, want als dit
hier kan . . .
* Ik zou hier wel een dag kunnen zitten, zo tussen dit werk.
* Waarom is uw werk niet te koop?
* Ik had nog nooit gehoord van Remonstranten, wat geloven jullie?
* Gaat u dit vaker doen hier?
Enfin, het is maar een greep uit de vele reacties.
We spreken elkaar spoedig weer,
Hartelijke groet, Ingeborg.
Themadienst rond psalm 23
Op 19 oktober staat de dienst in het teken van psalm 23. De bekendste van de
psalmen is door vele componisten op muziek gezet en door dichters is deze psalm
in talloze varianten opnieuw onder woorden gebracht. Wij zullen in deze dienst
enkele van deze varianten met elkaar zingen en lezen.
Opstelling in kerk
Zoals u inmiddels heeft gemerkt is de opstelling van de stoelen in de kerk wat
veranderd. Het betreft een experiment dat loopt tot en met september. In de ledenvergadering van dit najaar zullen we met elkaar bespreken hoe het bevalt.
8
In de pinksterdienst eindigde ds. Jelmer Koornstra met het volgende gebed, dat wij
u graag willen meegeven:
Woorden van gebed
Dan willen we nu onze gebeden zeggen voor het aangezicht van God. We
doen dat door zeven lichtjes te ontsteken als even zovele beden om de
Geest. Zeven omdat volgens de traditie van de kerk van alle tijden en plaatsen de geest die naar het leven leidt zeven kanten heeft.
De eerste kaars ontsteken wij als een bede om de Geest van wijsheid: dat
iedereen voorzichtig en mild is in zijn oordeel en bereid is te zoeken naar
een voor ieder aanvaardbare oplossing.
De tweede kaars ontsteken wij als een bede om de Geest van verstand: dat
regeringen en volken zich niet in domme dingen storten, maar zich laten
leiden door geduld en overleg.
De derde kaars ontsteken wij als een bede om de Geest van onderscheid:
dat we oog krijgen voor wat echt en waar en goed en dat we schone schijn
leren doorzien.
De vierde kaars ontsteken wij als een bede om de Geest van gemeenschap: dat wij aandachtig naar elkaar omzien en opkomen voor het kleine
en het zwakke.
De vijfde kaars ontsteken wij als een bede om de Geest van geloof: dat ons
hele denken en spreken en handelen bepaald mag worden door het besef
dat er een God is.
De zesde kaars ontsteken wij als een bede om de Geest van hoop: dat we
ons niet blindstaren op het hier en nu, maar blijven uitkijken naar wat nog
niet is, maar ooit zal zijn.
De zevende kaars ontsteken wij als een bede om de Geest van liefde: dat
we als beeld en gelijkenis van God helend en delend in de wereld staan.
Zo bidden wij om de zeven gaven van de Geest.
Dat God daardoor in ons mag opstaan.
9
Diaconale Commissie
22 juni: Eigen diaconie
Het omzien naar elkaar kan met uw financiële bijdrage aan het Diaconiefonds een
veelzijdige invulling krijgen. Ten eerste is er de persoonlijke financiële hulp wanneer daar vraag naar is, rechtstreeks of via de Stichting Hulpverlening Lochemse
Kerken, waaraan het Diaconiefonds jaarlijks bijdraagt. Ten tweede door bekostiging
van activiteiten van de Diaconiecommissie, zoals de jaarlijkse theemiddag. In de
derde plaats komt de betrokkenheid van onze kerkgemeenschap bij maatschappelijke noden tot uitdrukking in een aanvulling van de opbrengst van speerpuntcollectes met een bedrag uit het Diaconiefonds. Graag uw gift voor het diaconale werk
van onze gemeente.
6 juli: Remonstrantse Broederschap
Eénmaal per jaar wordt in alle Remonstrantse gemeenten gecollecteerd voor de
Remonstrantse Broederschap. De opbrengst vormt een welkome aanvulling op de
afdracht die de gemeenten jaarlijks doen op basis van het aantal leden en vrienden
(de bekende 45 euro).
De landelijke initiatieven voor nieuwe publicaties, de jaarlijkse beraadsdag, nationale en internationale activiteiten en evenementen waaraan ‘De Remonstranten’
deelnemen en er een inbreng hebben, vraagt inzet van menskracht. En dat is een
financiële post. Dit jaar zijn ook extra kosten gemoeid met de uitvoering van het
‘Beleidsplan 2013 plus’ waar de Landelijke Algemene Vergadering op 14 juni groen
licht voor heeft gegeven. Graag uw ruimhartige steun!
20 juli: Stichting Epafras
Sinds 1984 draagt de organisatie Epafras zorg voor de geestelijke verzorging van
Nederlandse gedetineerden in het buitenland. De stichting verstuurt post aan hen
en vier maal per jaar een eigen blad. Zij probeert hen financieel te helpen met
kleine noodzakelijke dingen. Ruim 40 vrijwillig werkende geestelijke verzorgers
zetten zich in om zoveel mogelijk gedetineerden te bezoeken. Het gaat om ruim
1250 gevangenen in ongeveer 80 landen. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken
verzorgde altijd de verzending van post en het Epafras-blad. Helaas hebben bezuinigingen het Ministerie gedwongen om deze postservice op te zeggen. Daardoor
ontstaat een flink tekort op de begroting, waarin wij hen een beetje kunnen en willen helpen. Graag uw steun via deze collecte.
3 augustus: Heifer Nederland
Heifer Nederland helpt mensen in ontwikkelingslanden door het schenken van dieren en het trainen hoe deze te onderhouden. De meeste Heifer-projecten zijn in
Oost Europa en Afrika. De dieren die worden gegeven, moeten kunnen aarden
in de plaatselijke omstandigheden. Aan de schenking gaat het opstellen van een
projectvoorstel vooraf, dat ook gericht moet zijn op verbetering op het gebied
10
van voeding, inkomen, onderwijs en zorg. Er wordt een nul-meting gedaan en na
verloop van tijd een zorgvuldige evaluatie. Jongvee wordt doorgegeven aan anderen onder dezelfde voorwaarden van een projectvoorstel, nul-meting en evaluatie.
Graag uw gift voor dit zeer nuttige werk.
17 augustus: Hospice Zutphen
Het Hospice Zutphen ontstond in 1997 in Brummen op initiatief van mevrouw ds.
Dorhout Mees. In 2007 verhuisde het naar Zutphen aan de Thorbeckesingel. Het
Hospice is klein, biedt ruimte aan vijf gasten die in de laatste fase van hun leven
zijn. De professionele hulp wordt verleend door de eigen arts of door Zutphense
huisartsen en door een vast team van verpleegkundigen. Vanaf het begin is het een
vrijwilligersorganisatie geweest; op dit moment zijn er 100 vrijwilligers werkzaam.
Het Hospice heeft een Gastenfonds dat beheerd wordt door de Stichting Vrienden.
Doel is om het hospice toegankelijk te laten zijn voor elke gast, ongeacht diens
eigen financiële bijdrage.
Wij vragen u om met uw gift het Gastenfonds te ondersteunen.
7 september: Stichting Hulpverlening Lochemse Kerken (SHLK)
De SHLK verzorgt gedurende het hele jaar hulp aan mensen die in bijzondere
situaties terecht zijn gekomen of in hoge nood verkeren en niet een beroep op
gemeentelijke financiële ondersteuning kunnen doen. Drie hulpverleners bezoeken
de personen, bekijken de hulpvragen en adviseren het bestuur daarover.
Zij zijn deskundig op hulpverleningsgebied en doen dit werk op vrijwillige basis.
Basisscholen kunnen jaarlijks een bedrag van € 250.- ontvangen voor kinderen
die anders niet aan schoolactiviteiten kunnen meedoen. De SHLK zorgt elk jaar
dat ongeveer 70 kerstpakketten worden samengesteld en gebracht bij gezinnen en
alleenstaanden die weinig te besteden hebben.
In het bestuur van de SHLK zijn de St. Joseph Parochie, de Protestantse kerken
van Lochem, Laren en Barchem en onze Remonstrantse gemeente vertegenwoordigd. Graag uw steun voor dit belangrijke lokale diaconale werk.
Wanneer u niet in de gelegenheid bent geweest om aanwezig te zijn in de
zondagse diensten, kunt u uw gift overmaken op bankrekeningnr. NL79 INGB 0000
9523 02 van de Remonstrantse gemeente Lochem-Zutphen onder vermelding van
‘Diaconie + doel’.
Mededelingen
- Tot de Diaconale Commissie is onlangs mevrouw Anneke Nauta-Mansholt uit
Lochem toegetreden. Nu zijn er gelukkig weer twee personen in de commissie,
maar nog steeds is een derde commissielid zeer welkom. Informatie bij Aleid
Zuidema (0573-460889 of 06-44288525).
- In de afgelopen periode waren er mooie opbrengsten van de diaconale collectes.
Twee sprongen eruit: Harriët Tubmanhuis voor moeders en kinderen die geen
verblijfpapieren hebben, € 125 en Liliane Fonds voor gehandicapte kinderen in
ontwikkelingslanden, € 105. Beide fondsen richten zich er in het bijzonder op om
kinderen naar school te kunnen laten gaan.
- De zomertheemiddag is op donderdag 10 juli om 14.30 uur. Zie voor verdere
informatie elders in deze Nieuwsbrief.
11
Diaconie: aandacht is je kapitaal
Met een grote opkomst – zeker gezien de warme zomeravond – leidde ds Henk
van den Berg op 12 juni een aansprekende gemeenteavond over het onderwerp
Diaconie. Diaconie is een kerkelijke vanzelfsprekendheid, maar werd persoonlijk
gemaakt: door samen na te denken over ‘de 7 werken van barmhartigheid’ kwam
het onderwerp ineens wel heel dichtbij en werden we ons spontaan bewust van
de eigen verantwoordelijkheid die ieder hiervoor voelt en neemt. Aandacht die je
elkaar, maar ook ‘mensen in nood’ geeft, dáár gaat het om. Dit leidde tot een kleurrijke collage en een aantal inspirerende ideeën.
Ook werd gesproken over de reacties op de enquête over Diaconie en zijn de
diverse onderwerpen binnen de thema’s Diaconie dichtbij, Diaconie ver(der)weg en
Gemeente als diaconale gemeenschap, van prioriteit voorzien. Al deze resultaten
worden in dit najaar meegenomen in een nieuw Diaconaal Beleidsplan dat wordt
opgesteld in overleg met de kerkenraad. Wie hierover wil meepraten en -denken is
van harte welkom! Meldt u zich bij de kerkenraad of de diaconiecommissie.
Voor verslag, Mieke van Elk
Uitnodiging zomer-theemiddag
Graag wil de Diaconie u uitnodigen voor de jaarlijkse
zomertheemiddag op donderdag 10 juli 2014 om
14.30 uur.
Onze keus is ook dit keer gevallen op een nog niet zo
bekende locatie, n.l. Galerie De Burgerij met koffie- en theeschenkerij, een
oud herenhuis met mooie tuin aan de Zutphenseweg 11 in het centrum van
Vorden. Bij slecht of koud weer kunnen we gezellig binnen zitten in de galerieruimte. Tot 17 uur zijn de ruimten buiten en binnen voor ons gereserveerd.
U kunt zich opgeven op een lijst in de kerk of via de telefoon of email van Aleid
Zuidema, tel.: 0573-460889, email: [email protected], of gewoon per post:
van Lutterveltplein 4N, 7241 HN Lochem. Wilt u graag mee, maar hebt u geen
vervoer, meldt u het dan aan Aleid Zuidema en wij regelen vervoer voor u.
In tegenstelling tot vorige jaren vragen we u om een bijdrage van € 4.-- per
persoon. De kosten van de theemiddag zijn de laatste jaren omhooggegaan.
Bij binnenkomst die middag kunt u uw bijdrage betalen.
Er zijn tot nu toe maar weinig aanmeldingen ontvangen, helaas. De diaconie
hoopt toch weer op een grote opkomst.
Met hartelijke groeten, Aleid Zuidema
12
Te gast bij kerkdienst in Doesburg
Op 24 augustus zijn wij uitgenodigd bij de remonstrantse gemeente in Doesburg in
de Gasthuiskerk (Gasthuisstraat 41, 6981 CP Doesburg).
Wij worden ontvangen tussen 10.00 uur en 10.30 uur met een kopje koffie.
Mevrouw Ds. Netty Hengeveld uit Eibergen zal een korte kerkdienst met nabespreking verzorgen over het thema ‘Met hart en ziel’, met behulp van de bij dat thema
horende CD (uitgave van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied). Daarna
zullen wij de verbouwde kerk kunnen bezichtigen. Na een broodjeslunch is er voor
de liefhebbers de mogelijkheid om gezamenlijk een stadswandeling te maken.
Mocht het vervoer voor u bezwaarlijk zijn, of bent u gewoon van mening dat gezamenlijk rijden gezelliger en beter voor het milieu is, meldt u zich dan bij één van de
kerkenraadsleden. Er zal dan, na een inventarisatie, mogelijk een carpool worden
opgezet vanuit Lochem en Zutphen naar Doesburg.
In de kerk ligt een intekenlijst waarop u kunt aangeven of u naar deze gezamenlijke
kerkdienst wenst te komen. Mocht u niet in de gelegenheid zijn om deze lijst in te
vullen, dan kunt u zich natuurlijk ook per e-mail aanmelden. Graag intekenen voor
20 juli a.s., zodat wij tijdig onze opkomst kunnen doorgeven aan Doesburg. Over
de precieze tijden van vertrek en terugkomst volgt nadere informatie.
Hartelijke groeten, Willem Coops
Quilten in het klooster
Een klein verslag over een bijzondere ervaring.
Via het adres van ds. Henk van den Berg kwam ik op het programma van het
Kapucijnerklooster in Velp N.B. Daar stond in de lijst: Quilten in het klooster, een
bijzondere ervaring. Omdat ik al meer dan 10 jaar met Patchwork en quilten bezig
ben, sprak me dat direct aan. Kortom ik heb me opgegeven en afgelopen week, de
stille week, was het zover.
We waren met zes cursisten en drie vrijwilligers die grote ervaring met quilten hadden. Er was ook de mogelijkheid om mee te doen met de getijden van het klooster.
Dat heb ik gedaan. Zeker in de week voor Pasen maakt dat veel los.
Veel stille momenten, gebeden en zang. Eenvoudig maar heerlijk eten uit eigen
tuin en dan de plek: schitterend en heel bijzonder.
Er waren voorbeeld foto’s om je te laten inspireren door de tuin, de kerkramen en
de tuin. Zelf heb ik een deel van een kerkraam gemaakt. Als ik de kans krijg, wil ik
nog wel eens naar het Kapucijnenklooster in Velp. Het was geweldig.
Hanneke Rappel-van de Waal
13
Weerbare vrijzinnigheid hard nodig
Twee stukken lectuur op één avond: van een zo te zien strijdbare agnost of atheïst
(maar hij roept wel God aan!) en van een lid van de synagoge. Het ene verschijnt
in NRC-Handelsblad, het andere in het tijdschrift GM, Gast-huismagazine, dat zich
met Kerk en Israël bezighoudt. Bedoeling en strekking verschillen zoveel als de
media verschillen, maar hoezeer vragen ze om een verwant weerwoord dat een
pleidooi bevat voor een weerbare vrijzinnigheid.
Eerst de krant, waarin Paul Frentrop een parafrase geeft van zijn boek Het
jaar 1759, een doorsnede van de Verlichting. Wat gebeurde er zoal in dat jaar?
Frentrop voert de komeet Halley op die toen zichtbaar werd aan de Europese hemel. Edmond Halley had het zo berekend ‘en daarmee was de hegemonie van
het christendom definitief afgeworpen’. In 1759, aldus de schrijver, ‘was God van
absoluut heerser over het heelal teruggebracht tot hooguit een constitutioneel vorst,
die zich had te houden aan (natuur)wetten die door de mens begrepen konden
worden’. En in 1759 werkte de 23-jarige James Watt aan de stoommachine, ‘de
krachtbron die de Europese mens meer zelfvertrouwen zou geven dan het christendom ooit had gedaan. Dat christendom werd intussen vakkundig ontmand’.
In de literatuur noemt Paul Frentrop nog Voltaire’s Candide, mede geïnspireerd
door de aardbeving die Lissabon in 1755 trof en die de vraag naar Gods handelen/niet-handelen indringend aan de orde stelde. Dat stond niet in de weg dat Paus
Clemens XIII in 1759 zijn banvloek uitsprak over tal van publicaties uit de kringen
van de Verlichting. Maar, zo besluit Frentrop, van deze denkers en doeners van de
Verlichting bracht hun zelfvertrouwen de vooruitgang. ‘Van religies komt die niet.
Religies staan nu eenmaal niet open voor verandering. Wij mogen God op onze
blote knieën danken dat een zelfbewust Europa zich sinds 1759 heeft ontworsteld
aan het christendom.’
René Süss, van joodse afkomst, is na hervormd predikant te zijn geweest in NoordHolland, teruggekeerd tot de synagoge. Aldus heeft hij het werk van het Gast-huis
in Amsterdam, gericht op Kerk en Israël namens de Protestantse Gemeente daar,
van twee kanten leren kennen. Denk maar niet dat dit hem tot een soepele grensganger maakt, getuige zijn herhaaldelijk uitgesproken scepsis over de mogelijkheden van een werkelijke dialoog. In het voorjaarsnummer van GM-magazine stelt
hij kortweg: de kerk is voor haar identiteit niet aangewezen op de synagoge en het
jodendom. ‘De jood Jezus van Nazareth was een ander dan de Jezus Christus van
de kerk en haar klassieke belijdenissen is. In die belijdenissen komt geen joodse
Jezus voor. De kerk is even selfsupporting als de synagoge dat is.’
De joodse invulling van verzoening, het messiasschap en de Tora werd volgens
Süss door de kerk omgebogen en is zo voor joden onherkenbaar geworden. In de
orthodox-christelijke voorstelling draait alles om het lijden en sterven van Jezus in
de zin van ‘het moest’. Het gaat hier om een mensenoffer, dat naar joods inzicht
onacceptabel is, en, voegt hij hier aan toe, ook bij de Verlichter Immanuel Kant is te
vinden dat het leven van de mens nooit een middel maar altijd doel is.
De elkaar uitsluitende posities worden volgens Süss geaccentueerd door het
gebrek aan tolerantie bij de christelijke orthodoxie. ‘Men zal niet verder kunnen
komen dan het toelichten en het uitwisselen van de verschillende posities waarbij
het de vraag is op welke basis men die al dan niet kan en wil respecteren’. In die lijn
ligt ook de verplichting tot zending die vanuit het Nieuwe Testament het christen14
dom beheerst, berustend, aldus Süss, ‘op een waarheid die totalitair-fundamentalistisch van aard is (...)’
Een Duits theoloog als Wilhelm-Friedrich Marquardt die heeft gepleit voor
een christendom waarvoor de joden niet bang hoeven te zijn, wordt door Süss
getypeerd als ‘de vos die hier de passie preekt’. Want: ‘in elke orthodoxe christen
schuilt een inquisiteur.’
Frentrop de ‘Verlichter’ en Süss als de (een) man van de synagoge - hun bedoelingen en platforms verschillen maar ze hebben er beiden baat bij de tegenstander zo obscuur-bekrompen, onverlicht-fanatiek en dogmatisch-orthodox als maar
mogelijk is voor te stellen. God mag dan volgens Frentrops geestverwant Paul
Cliteur blijkens een boektitel niet van vrijzinnigen houden, onze scribenten doen
dat kennelijk ook niet, want ze laten ze niet toe in hun schrijfsels. De orthodoxen
zijn hun boeman en die hebben ze hard nodig om hun oordeel kracht bij te zetten.
Vrijzinnigheid zou daar een ongemakkelijke complicatie bij zijn.
Toch ontkomen wíj er niet aan de hand in eigen boezem te steken door te bedenken
dat de kerk het tot op de huidige dag mogelijk maakt dat dit soort bestrijding wordt
gevoerd. Wij bedoelen: als de kerk meer urgentie had verleend aan het laten horen
van een (iets) ‘ander joods geluid’, dat dan tevens een vrijzinniger geluid zou zijn,
hetgeen tot haar opdracht behoort, dan zouden de kaarten anders komen te liggen.
De vrijzinnigheid had hierin leidend moeten zijn, met name het zogenoemde ‘kerkhoudende’ deel. Want er mag dan wel sprake zijn van ‘een sluipende liberalisering’
van kerk en theologie die ook delen van de aloude orthodoxie niet onberoerd laat,
maar deze is vaak ongericht en ondoordacht en doet daarom tamelijk oppervlakkig
en soms zelfs opportunistisch aan. Hier ligt een grote verantwoordelijkheid voor het
vrijzinnige protestantisme met zijn traditie van denken en geloven.
In ieder geval moet tegen Süss in worden gezegd: het heil is uit de joden. Bij de
uittocht uit Egypte trok ‘een zootje ongeregeld’ mee. Zacharia 8:23 meldt dat tien
mannen ‘uit de volken’ zich vastklemmen aan de gebedsmantel van ‘een joodse
man’ en zeggen: wij willen met jou gaan, want wij hebben gehoord dat God met je is.
Dit is niet ongedaan gemaakt door Jezus’ executie, waarbij hijzelf, vol van clementie, het ‘zij weten niet wat ze doen’ in de mond nam, hetgeen rechtstreeks in verband staat met de notie van vergeving uit de Tora. Tegen het isolement waar Süss
kennelijk in wil volharden kan de formule worden gebruikt: christendom=jodendom
voor de heidenen, waarbij de situatie na het =teken belangrijker is dan de precieze
aanduiding ervoor.
De drie posities, die van Frentrop, Süss en een ervaren vrijzinnigheid die ernst maakt met zijn joodse voorgeschiedenis, zijn
te verenigen als ieder zich openstelt. Dat kan bijvoorbeeld met
de joodse Verlichter uit de achttiende eeuw Moses Mendelssohn voor ogen. Hij stond model voor Nathan der Weise van
zijn geestverwant Lessing. Maar ook nu dringen de parallellen
zich op tussen een (progressief) jodendom en vrijzinnigheid als
vorm van ‘redelijke eredienst’.
Ook ‘iemand van 1759’: filosoof van de Verlichting en belijder
van het jodendom Moses Mendelssohn.
15
Wij noemen:
- de vrije wil als joods thema, ook onderscheidend voor vrijzinnigen;
- niet dogmatisch (geen tweenaturenleer, niet zomaar triniteit want God is één,
geen verzoeningsconstructies);
- gereserveerd tegenover allerlei beelden (van God, van een leven-na-de-dood);
- meer profetisch dan priesterlijk (niet geneigd tot de cultus, laag-, niet hoogkerkelijk);
- accent op daden en levenswijze;
- gericht op vrijheid en discussie, dus open voor schriftkritiek. Joods is, maar
ook vrijzinnig de gedachtegang: ‘Alle interpretaties zijn toegestaan, behalve de
letterlijke uitleg’.
Betogen als van Paul Frentrop en René Süss vragen om een weerbare vrijzinnigheid die in staat is allerlei kortzichtigheid het hoofd te bieden.
Wouter Lookman
Een aantal mededelingen van Anke van Maanen
Van de verkooptafel
In mei jl. hebben we een bliksemactie voor de voedselbank Oost-Achterhoek
gehouden. Voor € 2,-- werd een pot jam gekocht die gedoneerd werd aan de voedselbank. Op 20 mei heb ik 60 potten jam naar Lichtenvoorde kunnen brengen, waar
men blij was met deze potten. Dank voor uw steun in dit project.
Nieuw is nu onze zomer wijnactie. Via een bevriende Winzerei in Iphofen (D) hebben we nu een heerlijke witte Franken wijn in de aanbieding. De wijn kost € 7,-- per
fles, een doosje van 6 flessen kost € 39,--. De opbrengst is zoals gebruikelijk voor
het onderhoudsfonds van ons gebouw. Deze zomer hopen we de toiletruimte te
verbouwen en als het lukt ook de verwarming aan te passen. Dus koop wijn voor
de verbouwing van het toilet!!
Natuurlijk zijn er ook nog potten jam en chutney te koop.
De herfstmarkt
Op zaterdag 8 november houden we weer onze jaarlijkse herfstmarkt. Als u nog in
goede staat verkerende overtollige spullen/ boeken hebt kunt u die bij de kerk inleveren na de kerkdienst. Of op een ander moment na een telefonische afspraak met
Anke van Maanen (0543-522380) of Aleid Zuidema (0573-460889). Deze zomer
zijn ook onze jam maaksters weer actief en andere creatieve mensen.
Zet u de datum vast in uw agenda!?!
Bezoek
Na onze jamactie voor de voedselbank zijn wij uitgenodigd om met een groep
van maximaal 12 personen een bezoek te brengen aan de voedselbank in Lichtenvoorde. Wij krijgen dan uitleg over de werkwijze en hoe zij iedere week toch
weer voldoende spullen bijeen krijgen om ongeveer 400 ! pakketten te vullen. In
het najaar organiseren we een gemeentebijeenkomst om over dit bezoek aan de
voedselbank te vertellen.
Op vrijdag 1 augustus worden wij om 13.00 uur in Lichtenvoorde verwacht.
U moet zich hiervoor wel opgeven, omdat er maar 12 personen mee kunnen.
Opgave bij Anke van Maanen (0543-522380 of [email protected]).
16
Kunst in de
kerk
Momenteel exposeert Thalia ter Kuile in onze kerk.
Geboren te Enschede, 1947
Opleiding:
1966-1970
1977-1979
1979-1985
1998-2000
Tuinbouwschool “Huis te Lande”, Den Haag
Pedagogische Academie met specialiteit tekenen, Haarlem
Rietveld Academie, Amsterdam
Klassiek schilderen, Amsterdam
Exposities in binnen en buitenland. Sinds 2004 Lid van het kunstcollectief ‘Kunstlicht’. In haar eigen woorden vertelt zij over haar werk:
Het landschap en de natuur zijn altijd een bron van inspiratie voor mij geweest.
Een keuze maken bij zo’n het eeuwig wisselend onderwerp is altijd een spannend
moment. Dat éne moment, die éne seconde op papier of canvas te zetten, dat
maakt het werken tot een spel. De dialoog tussen het onderwerp en mij begint
daarmee. De schoonheid van de natuur weer te geven is een onmogelijke opgave,
een zware taak.
Het oog van de mens wordt zo overladen met indrukken en beelden. Om het ene
moment te zien, moet je het andere loslaten. De rijkdom aan onderwerpen en voorwerpen maakt het moeilijk slechts een enkel fragment of detail weer te geven.
Thalia ter Kuile
emonstranten
Landelijk
Wat kunt u verwachten van? Wat is al bekend?
Levenskunst – 2014/2015
Bij het thema
Hoe wordt je leven zinvol? Hoe te leven? Hoe om te gaan met breuken en verlies?
Hoe kan religieuze inspiratie bijdragen aan goed leven en samenleven? Hoe ga je
om met eindigheid, vriendschap, liefde en trouw? Wij zijn niet de eerste mensen die
17
met deze vragen leven. Het fundament van antwoorden op de vraag ‘hoe te leven’
is ook geworteld in inspiratie en inzichten van mensen vòòr ons. Als Remonstranten zeggen dat ze ‘geworteld zijn in het Evangelie van Jezus Christus’ bedoelen ze
dat daar antwoorden te vinden zijn om je staande te kunnen houden in het leven.
Het komende jaar gaan we met deze vragen aan het werk. Waarbij we nadrukkelijk
naar een verbinding zoeken tussen levenskunst en de kunst van het geloven.
Medio september 2014
Zeven prominente theologen op zoek naar de ‘Goddeeltjes’ van ons bestaan.
Zes grondbegrippen van de christelijke traditie, opnieuw doordacht in de
context van het leven in de 21e eeuw.
Beraadsdag 2015
De jaarlijkse beraadsdag 2015 wordt georganiseerd in samenwerking met de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB, de Doopsgezinden, de VVP en het Apostolisch
Genootschap. De laatste twee organisaties zijn leidend bij de organisatie. Op dit
moment is er nog geen inhoudelijke informatie beschikbaar, maar de dag is op
zaterdag 18 april 2015.
Literatuurlijstje
Hierbij een aantal titels die interessant zijn als het gaat om levenskunst, en die
kunnen dienen als basis bij voorbereiding van kringenwerk:
Dohmen, L. J. M. C. (2007). Tegen de onverschilligheid : Pleidooi voor een
moderne levenskunst. Amsterdam Ambo.
Dohmen, Joep (red). (2002). Over levenskunst. De grote filosofen over het goede
leven. Amsterdam: Ambo.
Anbeek, C. (2010). Overlevingskunst : Leven met de dood van een dierbare.
Kampen: Ten Have.
Anbeek, C. (2013). Aan de heidenen overgeleverd. Hoe theologie de 21ste eeuw
kan overleven. Utrecht: Ten Have.
Tongeren, P. van (2012). Leven is een kunst : Over morele ervaring, deugdethiek
en levenskunst. Zoetermeer; [Kalmthout]: Klement ; Pelckmans.
Berkvens-Stevelinck, C. (2012). Erfenis Europa. Toekomst van een stervende
zwaan. Vught: Skandalon.
Hadot, Pierre (1995). Filosofie als een manier van leven. Amsterdam: Ambo (een
klassieker).
Krznaric, Roman (2013). De wonderbox. Verrassende geschiedenissen in levenskunst. Utrecht: Ten Have.
Wijsbek, Joep (red). (2013). Levenskunst à la carte. Leidschendam: Uitgeverij
Quist (interviews en korte teksten van ene heel aantal Nederlandse levenskunstfilosofen).
18
Publicaties
Goddeeltjes
Het wetenschappelijk hoogtepunt van 2012 was de ontdekking van het ‘Goddeeltje’, het elementaire deeltje dat fundamenteel is voor het begrijpen van het universum. Ook theologen houden zich van oudsher met het Goddeeltje bezig
en zijn op zoek naar wat fundamenteel is voor het bestaan,
gericht op de grenzen van wat we kunnen weten – en daaraan voorbij. Dat is ook de opzet van de zeven boeken uit deze
cassette. Zes boeken over zes aspecten van de christelijke
traditie, opnieuw doordacht. En een zevende deel waarin de
auteurs persoonlijk bevraagd worden op hun inspiratie en
drijfveren. Gevarieerd van vorm: niet alleen betogen maar
ook interviews, brieven, miniatuur-beschouwingen.
Met bijdragen van zeven theologen uit de remonstrantse traditie: Christa Anbeek,
Christiane Berkvens-Stevelinck, Koen Holtzapffel, Foeke Knoppers, Bert Dicou,
Peter Nissen en Antje van der Hoek.
De Goddeeltjes verschijnen bij Uitgeverij Meinema in september 2014.
Het voelt echt goed. Spiritualiteit van de verdraagzaamheid
Remonstranten omarmen de verdraagzaamheid. Maar hoe geef je verdraagzaamheid handen en voeten in je eigen leven? Dat is niet altijd eenvoudig. Toch zullen
we het met elkaar moeten uithouden, ook als mensen fundamenteel anders zijn
dan wijzelf. En het leven geeft ons daartoe alle gelegenheid. In het niemandsland
waar het leven ingewikkeld wordt, het niet echt goed voelt en het er echt op aan
komt, kunnen we leren om de ander te omhelzen zoals hij of zij is. Niets is dan
meer wat het lijkt…
Dit boek is een uitwerking van de toespraak van Tom Mikkers, algemeen secretaris van de Remonstranten, tijdens de EO/IKON kerkdienst ‘Wij geloven in meer’,
gehouden in maart 2014. Verschijning september 2014 bij uitgeverij Meinema.
Volg ons op de Sociale Media!
Remonstranten zijn steeds actiever op Facebook, LinkedIn en Twitter. Met de zoekterm
‘remonstranten’ kunt u ons gemakkelijk vinden. Wilt u snel, actueel en uitgebreid op de
hoogte worden gehouden van nieuws over de Remonstranten? En wilt u ook misschien ook terugpraten? ‘Like’ ons dan op Facebook of dien een verzoek in om lid
te worden van de FB-groep. En volg ons op LinkedIn en Twitter.
Meer informatie:
Michel Peters, email: [email protected], tel.: 030-2316970.
19
Vraag, vragen
Je ging er heen om te genieten
Ik heb genoten, zeg je, maar is dat echt?
Geniet je over je verdriet heen
eronderdoor, of blijft het begeleiden
en mis je dan bij ieder scherp
profiel al is het maar van bergen
in de verte, haar, om te zeggen:
Zie je, of om naast haar te staan?
En als je echt geniet, is dat dan opzet,
een plan, een doel verwerkelijkt,
omdat je weet: hier moet ik het mee
doen,
voortaan mee toe?
Of blijft het begeleiden,
zoals die krekels, weet je,
die velden vol met ongegraasde
klaver? En hoe de regen
op elk blaadje liggen bleef?
Hoe dat alléén beleefd?
Of overvalt het je
zomaar op straat
terwijl je niets betaald hebt
niets van plan was
zeker genieten niet –
en niets bijzonders ziet?
Judith Herzberg
Uit: Trouw poëziecollectie
20
Een tweetal foto’s van rotskerken in Cappadocië (Aziatisch Turkije), waar de vroege Christenen hun diensten hielden. De eerste ligt in de hoogte in de bergen, de
tweede in een ondergrondse stad, waarvan er wel 35 zijn in dit gebied en waarheen
duizenden mensen konden vluchten bij gevaar. Het waren steden die helemaal
uitgehakt waren, inclusief lange luchtkokers, een wonder van vernuft. De kerkjes
zijn vaak versierd met fresco’s.
Gonnie Spaargaren
In memoriam mevrouw Conny Wery-Feith
Ons dierbare lid Conny Wery is op 3 juni gestorven. In de gedachtenisdienst werd
er veel over haar leven verteld en ik wil u graag daarvan wat vertellen.
Conny en Joost zijn bijna 65 jaar getrouwd geweest, een heel lang huwelijk dus,
waaruit er 4 kinderen werden geboren. Als je daarbij de kleinkinderen en achterkleinkinderen optelt, wordt dat een hele grote familie en de foto waar ze allemaal
op staan, is zeer de moeite waard om te bekijken.
Conny zelf woonde als kind in Djakarta en is in het midden van de dertiger jaren
naar Nederland gekomen om hier de middelbare school te doorlopen. Ze heeft zich
erg eenzaam gevoeld in die jaren, zo gescheiden van haar eigen familie en toen
die na de oorlog ook naar Nederland kwam, zei haar zusje mevrouw tegen haar.
Als domineesechtpaar hebben ze diverse standplaatsen gehad, o.a. Friedrichstadt
en Rotterdam en zijn ze in Remonstrantse kringen erg bekend geworden.
Inmiddels woonden de Wery’s al twintig jaar in Barchem, later in Lochem. Conny
brak haar heup en jammer genoeg is ze daarna minder mobiel geworden. Het
betekende een einde aan hun reizen, wat Joost en Conny beiden graag deden. Het
laatste jaar woonde ze in het Tusselerhof.
Conny was voor onze gemeente ook erg waardevol. Ik ken haar vanaf de jaren
negentig, weet dus niet veel van de periode daarvoor, maar heeft een aantal jaren
in de Arminiuscommissie gezeten en bracht daar waardevolle ideeën in. Een lieve,
wijze vrouw!
We zullen haar missen en wensen Joost veel sterkte, nu hij alleen verder moet.
Gonnie Spaargaren
21
In memoriam Ada Prins
Op zondagmorgen 15 juni 2014 overleed op de hoge leeftijd van bijna honderd
jaren
Ada Prins
al heel lang betrokken belangstellende in onze gemeente. Een lang leven bracht zij
meisjes, in een tijd dat dat voor jongens niet weggelegd was, ‘nuttige handwerken’
bij: als handwerklerares.
Met haar vriendin Goof Stammers, die lid was, woonde ze lang in Warnsveld, later
in de Galleehof in Vorden. Na het overlijden van Goof werd haar leven eenzamer.
Haar betrokkenheid bleef onverminderd, al was vanwege haar hoge leeftijd
Lochem wat ver. Soms kon zij mee naar een kerkdienst of kwam kijken op de
Herfstmarkt. Haar rondje wandelend door Vorden (zonder rollator . . .) kwam ze
soms langs Decanije of Mispelkampdijk voor een kopje thee.
De laatste tijd werd dat moeilijker, haar leven eenzamer. Dankbaar was ze voor
trouwe hulp en betrokken buren. Nog bij haar verjaardag in februari trof ons
contactlid haar in een kamer met een zee van bloemen!
Haar betrokkenheid bij onze gemeente toonde ze nog een aantal jaren geleden
door een genereuze schenking aan de gemeente.
In memoriam dr. Johannes Bernardus Theodorus Ambagtsheer
Op 12 juni 2014, amper 4 maanden na het plotseling overlijden van zijn vrouw
Henriëtte, overleed
Dr. Johannes Bernhardus Theodorus Ambagtsheer
lid van onze gemeente, vooral jaren actief in een lang bestaande vaste gesprekskring in Vorden, jaren lang onder leiding van Ries Kassens, waarin naast de
Ambachtsheren ook niet-Remonstranten deelnamen. In de gemeente was hij een
scherp kascontroleur.
Hun tuin aan de Heegerhoek was beroemd, zijn paarden, op eigen terrein, die hij
zelf actief bereed, waren hem dierbaar. Zijn belangstelling en zorg gold ook de
omgeving waarin hij woonde, waarin, meegaand in de passie van Henriëtte, de
natuur schoon gehouden werd. Nog in zijn laatste dagen wandelde hij met zijn
zoon door het bos in de omgeving: een vuilniszak moest mee, wat hij tegen kwam
diende opgeruimd.
In het bericht van zijn overlijden lezen we:
‘Zijn veerkracht en liefde zijn voor ons altijd een steun geweest, zijn doorzettingsvermogen en rechtvaardigheidsgevoel blijven ons tot voorbeeld. Zijn grootste passie was zijn beroep, de orthopedie, waarvoor hij steeds zijn interesse en betrokkenheid behield.
Naast de familie genoten onze paarden zijn grote belangstelling.
Wij missen hem zeer en houden hem met grote dankbaarheid in onze herinnering.’
Dat geldt ook voor onze Remonstrantse gemeente.
Dolf Eshuis
22
Personalia
Overleden:
Mevrouw C.C. Wery-Feith (Conny).
Geboren op 9 juli 1923. Overleden op 3 juni 2014.
Zij was lid van onze gemeente.
De heer J.B.T. Ambagtsheer (Hans).
Geboren op 13 oktober 1935. Overleden op 12 juni 2014.
Hij was lid van onze gemeente.
Mevrouw A. Prins (Ada)
Geboren op 1 februari 1916. Overleden op 15 juni 2014.
Zij was vriend van onze gemeente.
Agenda:
26
10
1
24
juni
juli
aug.
aug.
:
:
:
:
7 sept. :
8 nov. :
10.00 uur. Kring Zutphen bij Bettine Bos.
14.30 uur. Theemiddag van de Diaconie. Zie pag. 12.
13.00 uur. Bezoek voedselbank Lichtenvoorde. Zie pag. 16.
10.00 uur. Bezoek aan remonstrantse gemeente Doesburg.
Zie pag. 13.
10.30 uur. Startzondag. Zie pag. 4.
10.00 uur. Herfstmarkt. Zie pag. 16.
Oproep van de contactleden
De contactleden zijn graag bereid aan leden van onze gemeente een opvrolijkend, afleidend of ondersteunend bezoekje te brengen. Als u ziek bent
bel hen op of vraag aan familie, vrienden, buren om dat te doen.
Mieke van Aardenne-Ekker
Rommie Hulsinga
Mirjam van Emmerik
Gonnie Spaargaren
Margot Derkman (Tusselerhof)
Vorden
Barchem
Borculo
Zutphen
Lochem
0575-555131
0573-441216
0545-276763
0575-527147
0575-559188
Redactie Nieuwsbrief
Gonnie Spaargaren, hoofdredacteur
Ineke Eshuis-van der Voet
Janna Snoep
0575-527147
0575-553695
0575-554431
Graag zien we uiterlijk 11 september 2014 nieuwe kopij binnenkomen op
redactieadres: mevrouw H.G. Spaargaren, Braamkamp 480, 7206 HZ in
Zutphen, liefst per e-mail: [email protected].
23
Remonstrantse Gemeente Lochem/Zutphen
Predikant
Predikant
: ds. C.M. Vos-Wiegand (wegens ziekte afwezig) ........ 0575-467007
: ds. H. van den Berg .................................................... 06-12900469
Kerkenraad (dagelijks bestuur)
Voorzitter a.i.: Mevr. M. van Elk ........................................................
Korte Voren 10, 7241 HR Lochem ............................ 06-44746228
Secretaris : Dhr. W.J.C. Coops
Deventerweg 118, 7203 AP Zutphen ........................ 0575-571557
e-mail remonstrantse kerk: [email protected]
Penningmeester: Dhr. F.C. Zuidema
Van Lutterveltplein 4n, 7241 HN Lochem .................. 0573-460889
Organist
: Dhr. J. Bax ................................................................. 0548-362744
Kerkgebouw
Lochem
: Emmastraat 10, telefoon kerkgebouw: ...................... 0573-254132
huisbewaarder: A. Jimmink ........................................ 0573-253814
Werkgroep Pastoraat
Mevr. R. Hulsinga (meldpunt Lochem) ....................... 0573-441216
Mevr. H.G. Spaargaren (meldpunt Zutphen) .............. 0575-527147
Bankrek.:
Bankrekeningnummer: NL79 INGB 0000 952302
t.n.v. Remonstrantse Gemeente Lochem/Zutphen, te Lochem
Rekeningnummer: NL 98 INGB 0004 284880;
t.n.v. Fonds Kerkgebouw van de Remonstrantse Gemeente
Lochem/Zutphen, te Lochem.
Diaconale Commissie
Mevr. A.J. Zuidema-de Jonge (voorzitter/secretaris) .. 0573-460889
Ledenadministratie
Mevr. M. van Elk ........................................................ 06-44746228
e-mail: [email protected]
Landelijk website Remonstrantse Broederschap:
Website Rem. Gem. Lochem/Zutphen:
www.remonstranten.org
www.remonstranten.org/lochem/