Transcript Dementie op Aruba

29-9-2014
Dementie op Aruba
en dan………
Een korte introductie……..
Dementie in het verpleeghuis…..
Waar lopen we tegenaan?
 5 PG afdelingen en 3 somatische afdelingen
 Mensen weten niet wat dementie inhoudt
 Dementie diagnose vaak niet uitgelegd
 Zeer laat stadium dementie
 er wordt heel veel gedaan…………maar!
 Geen differentiatie
 Geen begeleiding gehad voor VPH opname
 Geen regelingen kunnen treffen: financieel, juridisch, mentorschap,
wensen patiënt onbekend
1
29-9-2014
Het gevolg……
 Heel veel verdriet
En wat nu?
 Veel gemiste kansen
 Veel onbegrip en onrust
 Moeite met keuzes maken in het behandelbeleid:
ZH opnames
Heel lang door behandelen
Kunstmatige voeding
Wat kunnen we hier aan
doen?
Lange lijdensweg voor patiënt en mantelzorger
achtergrond gegevens
Cijfers & Dementie
bronnen: WHO, Dementia a public health priority & CBS Aruba 2010
 wereldwijd forse toename aantal mensen met dementie
 in 2050 zal het aantal patiënten verdrievoudigd zijn
 financiële en sociaal economische consequenties vormen een van de
grootste uitdagingen voor de gezondheidszorg
 ondersteuning is noodzakelijk op medisch, sociaal, financieel en juridisch
gebied
(gegevens uit WHO, a public health priority)
36.500.000
2010, wereldwijd.
7.700.000
Toename per
jaar.
US $604 biljoen
per jaar
1500
Cognitieve stoornissen
waaronder dementie.
Aruba 2010
4
Elke 4 sec nieuwe
Dementerende.
300.000
Caribisch gebied.
Huidige kosten per jaar wereldwijd.
3800
Verdere
registratie op
Aruba????
Hoe gaan we deze
uitdaging
aan?
Projectie Aruba over
16 jaar
2
29-9-2014
Aruba behoort tot 1 van de snelst
groeiende landen……
Huidige problematiek
 diagnose vaak niet of laat gesteld
 kennis onder bevolking gering
 taboes en onbegrip
vergrijzing
 opvang dementerenden niet toereikend
 begeleiding mantelzorg schiet tekort
 overbelaste thuissituaties
 overconsumptie gezondheidszorg
ongezonde leefstijl
diagnose vaak niet of laat gesteld
kennis onder bevolking gering
 mensen gaan niet of laat naar huisarts
 zonder duidelijke diagnose wat dan?
 dementie problematiek is complex
 diagnose zonder uitleg
 differentiaal diagnose is uitgebreid
 geen populair onderwerp
 verwijzing wanneer en naar wie?
 struisvogel problematiek
 weinig informatie verkrijgbaar
 internet/media vaak overweldigend of geen toegang
3
29-9-2014
taboes en onbegrip
opvang dementerenden niet
toereikend
 fabels rondom dementie
 capaciteit huidige voorzieningen is gering
 bijgeloof
 gebrekkige diagnose stelling: verwarring, vertraging en verkeerde plaatsing
 schuld kwestie
 zonder diagnose, uitleg en begeleiding kun je de laatste fase van
dementie niet overzien
 schaamte
 onwetendheid veroorzaakt onbegrip
begeleiding mantelzorg schiet tekort
overbelaste thuissituaties
 ketenzorg ontbreekt
 eenzaamheid en depressie
 weinig voorzieningen
 verwaarlozing
 bekendheid voorzieningen is gering
 mishandeling en onmacht
 probleem wordt onvoldoende onderkent
 overspannen/slapeloosheid
 complexe zorg
 sociaal isolement
 er zijn geen casemanagers
 financiële problemen
 wie ontlast de mantelzorger?
 hulpvraag komt niet of laat maar is er wel
4
29-9-2014
overconsumptie gezondheidszorg
Een overzicht……
 frequent huisartsenbezoek
 onnodige of dubbel diagnostiek
 toename medicatie gebruik: risico polyfarmacie
 geen afstemming tussen zorgverleners
 hoge kosten gezondheidszorg
Een kleine illustratie…………
dus…. wat is dementie:
 complex
 aandoening van de hersenen: “total brain failure”
 progressief
 niet behandelbaar
 verschillende uitingsvormen
 grote consequenties voor alle betrokkenen
 alles wordt anders
 terminale ziekte
5
29-9-2014
overeenkomende symptomen
dementie beelden
En …….hoe nu verder?
dementie vraagt om:
 beïnvloeding van het gehele leven
 aandacht
 geheugenverlies
 kennis en wetenschap
 verlies communicatie mogelijkheden
 verlies van begrip van eigen omgeving
 verlies van redeneringsvermogen en logica
 omgangsvaardigheden
 betrokkenheid
 flexibiliteit
 samenwerking
 verlies van relaties
 inzet
 verlies van herkenning
 erkenning
 Verlies van zelfstandigheid en zelfzorgmogelijkheden
 verlies van impulscontrole (emotie en stemming)
Wat kun je er zelf aan doen?
 oefening baart kunst
 compassie
 gezamenlijke verantwoordelijkheid
Wat doet de samenleving nu?
 zit niet stil, blijf bewegen, blijf actief
 blijf leren en ondernemen
 slaap voldoende
 ontspan
 eet gezond en gevarieerd en voorkom obesitas
 voorzichtig met alcohol en roken
 reguleer bloeddruk en diabetes
 voorzichtig met medicatie, voorkom polyfarmacie
6
29-9-2014
Wat kan de samenleving er aan doen?
verwijzen naar de geheugen polikliniek
de geheugen polikliniek
diagnostisch centrum
ketenzorg dementie
voorbeeld geheugen polikliniek
opzet geheugen polikliniek
 (vroeg) diagnostiek, gericht en afgestemd
 differentiatie dementie beelden
 gebruik van richtlijnen en protocollen, gestandaardiseerd onderzoek
 multidisciplinair team
 voorlichting en begeleiding mantelzorg
 ketenzorg in de samenleving
 dataverzameling
 kostenbesparing door efficiëntie en samenwerking
7
29-9-2014
randvoorwaarden geheugenpoli
Aruba……….
Centro di Memoria Aruba
werkgroep
 maatschappelijk gedragen werkgroep waardoor samenwerking
 een visie en doel
 beleidsplan en financiering
 locatie, personeel/deelnemers en diagnostische (hulp)middelen
 ketenzorg vorming brug met al bestaande organisaties
 publiciteit en voorlichting
Dementie………..en dan?
beleidsplan
Vision: dementia is a disabling, complex, prevalent disease, with a high cost burden for Arubans.
We want to improve quality of life in people with dementia and caregivers in Aruba by optimizing
resources.
 aanleiding voor opzet geheugenpoli (motivatie)
 uiteenzetting haalbare doelen
 actiepunten en uitwerking hiervan
Mission: a multidisciplinary team is focused on diagnosis of cognitive impairment, works evidence
based and gives optimal care and guidance for patients, caregivers and Aruban society.
 randvoorwaarden en financiering
 schematisch overzicht en samenvatting
 voorstel voor pilotfase
 presentatie aan minister van volksgezondheid
 AZV en directie betrokken organisaties
 CEDE (fondsenwerving)
8
29-9-2014
Diagnose: DEMENTIE
(type en ernst bekend)
Locatie/deelnemers/diagnostische
hulpmiddelen
thuis +1e lijnszorg
 San Pedro Paviljoen Oranjestad
thuis + dagopvang
huisarts
thuis + dagbehandeling
CasMarie
opname verpleeghuis
Centro di Cuido (SABA)
(psychosociale begeleiding)
(psychosociale behandeling)
 Geriater
 Neuroloog
 Psychologen
 Geriatrisch verpleegkundige
 Specialisten ouderengeneeskunde en huisartsen in opleiding
 Psychiater op consult basis
•
(CasMarie )
•
 Clustermanager HOH
 Ketenzorg met casemanagers
•
•
•
mantelzorg
ondersteuning
•
voorlichting (FAA, DCC,
•
nazorg
•
deelname dagopvang
nazorg
(medisch /
psychosociaal / psychiatrisch)
(medisch /
psychosociaal / psychiatrisch)
(CasMarie)
geheugenpoli
(consult mogelijkheid en her
evaluatie)
•
geheugenpoli
mantelzorgondersteuning
•
(CasMarie )
(CasMarie )
voorlichting (FAA, DCC,
Media)
Media)
 Administratief medewerkers
 Financieel manager / project leider (SABA)
•
mantelzorg
ondersteuning
•
voorlichting (FAA, DCC, Media)
•
nazorg
•
deelname dagbehandeling
mantelzorgondersteuning
(SABA / CasMarie)
•
voorlichting (FAA, DCC,
Media)
(medisch / psychosociaal /
psychiatrisch)
•
verblijf en behandeling
(specialist ouderengeneeskunde +
multidisciplinair team SABA)
(SABA; specialist ouderen geneeskunde)
•
geheugenpoli
(her evaluatie/ gedragsproblemen)
(her evaluatie /
gedragsproblemen)
 Laboratorium en radiodiagnostisch centrum, NPO
Publiciteit en voorlichting
Take home messages…….
 Dementie is een maatschappelijk probleem
 Dementie neemt fors toe, dat raakt ons allemaal
 Als we hier iets aan willen doen dan moet je investeren en dat kost tijd,
energie, inzet en geld
echter:
Als we niets doen dan kost het ons allemaal op de langere termijn nog heel
veel meer op ALLE fronten!
9
29-9-2014
Dementie heb je niet alleen…………..
10