Transcript De Nieuwsbrief van maart/april 2014 als pdf te downloaden

Redactioneel
STOPPEN & DOORGAAN
In de verhalen, verslagen, mededelingen, acties en boeken in deze Nieuwsbrief is
duidelijk de relatie tussen stoppen en doorgaan te lezen.
Stop de kernwapenproductie- en handel, verwijder de kernwapens uit de wereld
en uit Nederland betekent doorgaan met onze stem laten horen, met actievoeren,
met breien tegen wapens en met fietszadelhoesjes aanbrengen.
Stop de burgeroorlog in Syrie betekent doorgaan met steunen van vrouwen die de
oorlog niet gewild hebben en dat kan nog wel even nodig zijn: een burgeroorlog
duurt meestal langer dan 3 jaar.
Stop het inhumane vreemdelingendetentie-beleid betekent doorgaan met het steun
geven aan humane opvang en ondersteuning.
Stop oorlog, handel, kinderarbeid in lood, cadmium, coltan betekent doorgaan met
het inleveren van oude mobieltjes.
Stop onderdrukking, uitbuiting van vrouwen en kinderen betekent doorgaan met
het organiseren van democratie en een civiele samenleving waarin het goed toeven
is. Ook in Amersfoort.
Stop foute banken, betekent doorgaan met je geld er weg te halen. Hoe eenvoudig
kan het zijn.
Stop met exclusief denken, betekent doorgaan met inclusief denken en doen, verbindingen maken, bondgenoten zoeken, bemoedigen, krachten bundelen, werken
aan een vredescultuur.
Stop met mopperen betekent doorgaan met schrijven, lezen, projecten ondersteunen en feliciteren.
Doorgaan is zoiets als op een positieve manier nee-zeggen. Je kunt ergens “Nee”
tegen zeggen, omdat er iets anders is waar je een krachtig “Ja” tegen wilt of moet
zeggen.
Persoonlijk: ik stop met m’n bestuursfunctie bij Vrouwen voor Vrede
en met de redactie van de Nieuwsbrief, omdat ik “Ja” zeg tegen
m’n gezondheid.
Ik ga door met Vrouwen voor Vrede een warm hart toe te dragen en
zal m’n steentjes blijven bijdragen aan vrede, waar dan ook.
1
Doortje Kuis
Geloven in Vrede
Eva Heezemans: Geloven in de zachte
krachten die zeker zullen winnen..
n november 2013 ontmoet ik Eva tijdens een bijeenkomst in de Pauluskerk in Rotterdam. De vergadering aldaar gaat uit van de Remonstrantse Broederschap. Het onderwerp is: hoe is de situatie te verbeteren van hen, die als illegaal worden bestempeld (de ongedocumenteerden)? Wat doen wij als kerkgenootschap? Hoe bereik je de politiek op zo’n
wijze, dat de slechte behandeling van vreemdelingen niet kan en niet mag
doorgaan?
Bij de rondvraag merkt Eva op: “ Hoe is het mogelijk: we gebruiken zoveel
woorden, wat kan ik straks doorgeven aan mijn mensen, voor wie ik vertrouwenspersoon ben?”
I
Enkele maanden later neem ik contact
op met Eva voor een interview en we
spreken af in cafe Olivier (voorheen een
schuilkerk) in Utrecht.
Eva werkt als projectleider Noodopvang en Maatjesproject Slachtoffers
Mensenhandel, voor ongedocumenteerden bij Stad en Kerk in Den Haag. Een
veeleisende baan, waar geduld haar
beste maatje is.
Kun je aangeven, hoe is het om op deze
plek te werken?
“Soms werk je een jaar met iemand, die
jou nog steeds niet vertrouwt. Mensen,
kunnen vanuit teleurstelling wantrouwend zijn en boos op jou.
Problemen moet en mag je nooit uit de
weggaan. Blijf altijd eerlijk, ook al zou
je boosheid van anderen, die afhankelijk van jou zijn, willen omzeilen”.
delbare school in Zeist ( de Breul). Op
16 jarige leeftijd doet ze de vervolgopleiding MBO pedagogiek en volgt vele
stages, ook politieke. Ze gaat op kamers wonen in Utrecht wanneer ze 18
jaar is. Loopt stage in achterstandswijken en doet een vervolgopleiding HBO
pedagogiek in Amsterdam. In een stage
bij de zusters Augustinessen aan de
Oude Gracht in Utrecht begeleidt ze de
opvang van slachtoffers van mensenhandel en van huiselijk geweld. Daar
komt ze in aanraking met ongedocumenteerden, mensen zonder de juiste
verblijfspapieren. Ze werkt daar een
aantal jaren, daarna werkt Eva bij Fair
Work. Inmiddels heeft in Utrecht een
grote reorganisatie plaatsgevonden. De
opvang bij de zusters Augustinessen
verdwijnt. Een grote stichting neemt de
opvang over.
Eva is geboren in Driebergen in de
kerstnacht van 1981, 25 december. Ze
gaat er naar school en later op de mid-
Wat geeft je inspiratie?
“ Een God van bovenaf, alles door2
gedocumenteerden. Illegaal verblijf is
strafbaar, hulp aan illegale vluchtelingen niet.
ziend, nee, dat beeld heb ik niet. Wel
hoe mensen elkaar kunnen inspireren.
Echte ontmoetingen, met oprechte aandacht zijn inspirerend. In mijn werk zijn
het de mensen die heel puur zijn, onbevangen, ook is er humor.
In dit werk ben je wat minder aan regels
gebonden, je kunt er echt zijn voor je
mensen. Er wordt gelachen. Ook zijn er
schrijnende situaties: in Amsterdam een
moeder met drie zoons, de oudste is 12
jaar, op één kamer. Spanningen blijven
niet uit”.
Eva coacht in Amsterdam nieuwe vrijwilligers van de particuliere opvang
Harriet Tubman Huis, een huis voor on-
Hoe kijk je aan tegen illegale vluchtelingen in detentie?
“Het is algemeen bekend dat deze
maatregelen zeer in-effectief zijn, een
humane opvang is wenselijk en daarnaast goedkoper. Bovendien draagt humane hulp bij aan de medewerking aan
terugkeer”.
Hoe kijk je naar de toekomst?
“ De zachte krachten zullen zeker winnen”staat in een gedicht van Henriette
3
Hoe vind je in dit werk een goede balans met jezelf en je omgeving?
“ Je moet over jezelf en elkaar waken.
De kleine succesjes, daar moet je het
van hebben. Als iets lukt wordt je eindeloze geduld beloond. Het samenwerken met verschillende mensen, organisaties (ook Vluchtelingenwerk) geeft
meer mogelijkheden voor de mensen
voor wie ik mij inzet”.
Roland Holst. Ik ben optimistisch van
aard”.
Omdat er nog onvoldoende betrouwbare cijfers zijn, is de omvang van
mensenhandel in Nederland niet goed
aan te geven. Wat er bekend is, lijkt het
topje van de ijsberg te zijn. Er gebeurt
teveel buiten ons waarnemingsgebied.
Bijvoorbeeld: geweld bij diplomatenpersoneel, prostitutie, daar hebben we
geen cijfers over
Ida Wassenaar
Demonstratieve optocht
tegen racisme en discriminatie
Duizenden mensen liepen op 22 maart mee in een demonstratieve optocht tegen
racisme en discriminatie. De politie hield het op 3000. De optocht was georganiseerd door het Comité 21 Maart, een groep van verschillende maatschappelijke
organisaties. Met de manifestatie protesteren ze onder meer tegen de recente uitlatingen van PVV-leider Geert Wilders over Marokkanen. Veel deelnemers droegen
spandoeken met de tekst 'Wij zijn allemaal Marokkanen'.
Eindpunt van de stoet was het beeld van de Dokwerker. Om half 4 hield de burgemeester Eberhard van der Laan daar een toespraak .
4
Duizenden zadelhoesjes tegen
kernbommen
rouwen voor Vrede greep de nucleaire top aan om opnieuw te protesteren tegen de Amerikaanse kernbommen die nog steeds in Volkel liggen. Er werden duizenden zadelhoesjes verspreid met de
tekst: "Die Amerikaanse kernbommen in Nederland zitten ons nog steeds
niet lekker." Afzender: Vrouwen voor Vrede.
In verschillende steden hebben de vredesvrouwen fietszadels bekleed met zo'n zadelhoesje. Zij hebben hiermee de aandacht gevestigd op de hypocrisie van de nucleaire top. Je kunt wel met z'n allen spreken over nucleaire veiligheid, maar als je
de kernwapens niet afschaft, houd je de basis van de onveiligheid overeind. Nederland was gastland voor alle wereldleiders; dan zou Nederland toch als eerste een
kernwapenvrij land moeten zijn. De bommen in Volkel zijn weliswaar van Amerika, maar Nederland tolereert ze op zijn grondgebied en houdt daarmee ook de nucleaire onveiligheid in stand. Vrouwen voor Vrede wil met haar ludieke actie
mensen nogmaals op dit feit attent maken.
V
Bij het station in Hilversum,
in Gouda en voor de universiteit in Groningen
De fietszadelhoesjes waren
in Koudum en Workum een
groot succes. Er werden zelfs
stiekem hoesjes weggepakt.
5
proberen de verzamelde machthebbers
de brief met hun zorgen te overhandigen.
Boodschap aan de wereldleiders:
Kernwapens en kernenergie afschaffen
De demonstranten werden al snel tot
stoppen gedwongen, omsingeld en aangehouden. De jongsten waren twintigers, de oudsten ver in de tachtig,
veteranen uit de tijd van de dreigende
plaatsing van kruisraketten in de tachtiger jaren.
Na uren op het politie bureau doorgebracht te hebben, werd iedereen na verhoor met een boete van 150 euro
vrijgelaten. Waarschijnlijk zullen de
meesten deze boete niet betalen en de
zaak bij de rechter voor laten komen.
aandag 24 maart verzamelde om vijf voor twaalf (11:55 uur) een
kleine 100 honderd burgers zich in Den Haag, die, net als de staatshoofden op de NSS-conferentie, erg bezorgd zijn over nucleaire veiligheid. Zij wilden de staatshoofden op de NSS een brief aanbieden en vragen
om de wereld veiliger te maken door niet alleen radio-actief materiaal te beveiligen, maar juist kernwapens en kernenergie af te schaffen.
M
ligd' zou kunnen worden.
Eerder maakte ook de OVSE (de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) zich zorgen over het
gebrek aan demonstratievrijheid in Den
Haag tijdens de NSS-top.
Doordat de demonstranten geen genoegen namen met het aangeboden plekje
uit het zicht op het Malieveld en kozen
voor een wandeling richting Vredespaleis en World Forum (de conferentie-locatie), werd dit gebrek aan demonstratievrijheid ook zichtbaar gemaakt
tegenover de nationale en internationale
pers.
De bezorgdheid van gewone burgers in
de 'Stad van Vrede en Recht' wordt tijdens de conferentie echter niet op prijs
gesteld. In tegenstelling tot Amsterdam
waar president Obama tulpen kreeg
van een scholier en velen hem bijna
konden aanraken, was de sfeer in Den
Haag al bij voorbaat grimmig.
Ondanks de beveiliging door 13.000
agenten, 3.000 marechaussees, 4.000
militairen, twee F-16's en marineschepen voor de kust, vond burgemeester
Van Aartsen dat deze vreedzame demonstratie tijdens de NSS niet 'bevei-
6
Geen nieuwe kernwapens
Terwijl de Nuclear Security Summit
(NSS) zich bezig houdt met de relatief
kleine kans dat terroristen radio-actief
materiaal in handen krijgen, zijn de
werkelijke gevaren veel groter. Dat betreft niet alleen de gevaren van kernenergie en kernwapens in het algemeen,
de demonstranten zijn vooral bezorgd
over de aangekondige modernisering en
vernieuwing van kernwapens in Rusland, de VS en Europese NAVO-landen. In totaal zou deze modernisering
van kernwapens zo'n 10,4
miljard dollar gaan kosten.
Ook de Amerikaanse kernwapens in Nederland zouden gemoderniseerd moeten worden, terwijl de meederheid in Tweede Kamer
de kernwapens die op vliegbasis Volkel liggen, juist
wil retourneren naar de VS.
Vervolgens ging de demonstratie, onder aanhef van
vredelievende doch strijdbare liederen, op pad om te
De volgende organisaties & verbanden
riepen op tot deze actie:
Catholic Worker Amsterdam, Franciscaanse Vredeswacht, Haags Vredes
Platform, Kerk en Vrede, Time to Turn,
Vrouwen voor Vrede.
Meer informatie:
www.noelhuis.nl/actie-24-maartnucleair-summit-haag/
7
Onder het motto "Met kernwapens is iedereen het haasje" en "Nuclear weapons are as mad as a march hare"
(Kernwapens zijn zo gek als de maartse
haas) heb ik op maandag 24 maart meegedaan met de demonstratie tegen
nieuwe kernwapens in Den Haag.
Een kleine honderd demonstranten verzamelden zich om 5 voor 12 bij de zebraklok op het plein voor het centraal
station. De zon scheen en er waaide een
fris windje en ondermeer Harry van
Bommel en Frits ter Kuile hielden een
toespraak. Al snel spotte ik Francien
Hollander met een heel bijzonder
hoofddeksel en ik kreeg van haar een
blauwe muts aangereikt met daarop de
tekst "Die Amerikaanse kernbommen in
Nederland zitten ons nog steeds niet
lekker". En toen zag ik het, het is een
zadeldekje! Wat een origineel idee.
Onder het toeziend oog van veel politie
te voet en per fiets togen we al zingend
richting het World Forum om daar aan
de regeringsleiders een brief te overhandigen. Al snel werd de weg geblokkeerd door nog meer agenten en kon de
demonstratie niet verder. De aanwezige
pers drong met veel bombarie naar de
blokkade om een mogelijke confrontatie vast te kunnen leggen. Ook ik werd
opzij geduwd door een fotograaf zodat
hij plaatjes kon schieten. Toen heb ik
het hazenpad gekozen en ben aan de
kant gegaan. Terwijl op de brug verder
gesoebat werd ben ik kleine foldertjes
gaan uitdelen aan passanten en kijkend
publiek met het verhaaltje over de engel
en de zaadjes, Nederlands op de ene
zijde en Engels aan de andere, zie achterkant van deze Nieuwsbrief.
8
De demonstranten besloten om te keren
en zo de weg te vervolgen maar toen
werd de groep ingesloten. Ik was buiten schot gebleven en niet ingesloten.
Bij een onderonsje tussen twee agenten
hoorde ik zeggen: "Eigenlijk hebben we
meer last van de pers en fotografen dan
van deze demonstranten, daar kunnen
we er nog wel 1000 van hebben! ". Dus
de opzet om een vreedzame, geweldloze demonstratie te houden was in
mijn oren 1000 maal geslaagd!
Er kwam een enorme touringcarbus
aanrijden en een voor een werden de
demonstranten afgevoerd onder het toeziend oog van o.a. geamuseerde Hagenezen, verbijsterende passanten en door
stomverbaasde toeristen. Terwijl ik
briefjes uitdeelde werden mij de oren
van het hoofd gevraagd. "Mag je dan
niet demonstreren in Nederland?"
vroeg een Engels sprekende jonge
vrouw. "Wat gebeurt hier? Nederland is
toch een democratie, dan mag je toch je
mening uiten?" stelde een jongeman
met donkere ogen, haren en bruine
huid.
"Waarom wordt die oude dame gearresteerd?" vroeg een schone dame met
een mooi hoofddoekje. Ze was hoogst
verbaasd dat bij een vreedzame demonstratie ook oude mensen werden opgepakt en schudde haar hoofd vol
ongeloof.
Ondertussen probeerde de kernwapen
lobbyist "meneer Pi Nochio" het publiek luidkeels te overtuigen van het nut
van kernwapens en de zin van geweld.
Ondanks dat hij zeer scheutig was met
geld kon hij toch de aanwezigen niet
overhalen om gewelddadig te worden.
Het scherpe commentaar en de cynische opmerkingen van meneer Pi Nochio werkten aardig op de lachspieren
van de demonstranten en toekijkers.
9
"Daar gaat weer zo'n levensgevaarlijke
demonstrant, eigen schuld dikke bult.
Ja meneertje dan had u maar geen vredesliedjes moeten staan zingen hier!
Hopelijk geven ze u levenslang! Gezien
uw leeftijd zal dat niet meer zo lang
duren..."
Door het constante commentaar van de
lobbyist bleven ook veel mensen staan
kijken en werd op een humoristische
wijze aandacht gevraagd voor de waanzin die zich hier onder ieders neus afspeelde.
Er kwamen nog vier arrestatie busjes
aanrijden om de laatste demonstranten
in op te bergen. Onder luid applaus
werd de laatste vredesvrouw afgevoerd
en toen ze mij in het oog kreeg riep ze
"Waarom ben jij niet opgepakt?" Ik
haalde mijn schouders op en riep "Mijn
naam is haas...." Toen de bussen vertrokken heb ik de dappere demonstranten uitgezwaaid, een dikke duim
gegeven en kushandjes toegeworpen.
Daarna ben ik een kijkje gaan nemen op
het Malieveld.
Carolien Looman
Het liep gisteren toch anders af dan ik gedacht had. Om 12 uur kwamen we samen
bij de klok bij het CS Den Haag en ik zag o.a. meerdere vrouwen voor vrede met
vlaggen en spandoeken. Na een woordje van Henk Baars en Van Bommel van de SP
gingen we op pad met ons zangboekje al zingende. Direct al bij de brug van de Herengracht stuitten we op veel politie en even daarna werden we ingesloten. Een
bus stond klaar en één voor één werden we er naar toe gebracht.
Daarna werden we (een zestig tal mensen waaronder veel ouderen) naar het politiebureau gebracht en daar ondergingen we de procedure voor een arrestant. Zonder iets werden we daarna met nog iemand opgesloten in een cel van nog geen
vierkante meter. Niet zo leuk als je last hebt van claustrofobie. Na ruim anderhalf
uur begonnen ze met één voor één de mensen er uit te halen voor het verhoor en
daarna kon je weer weg. De politie gedroeg zich correct. We kregen ook nog een
boete van € 150,--.Een advocatencollectief raadt ons aan niet te betalen en zij zullen kijken wat zij voor ons gezamenlijk kunnen doen.
Francis Cueva
In het NRC werd maandag 24 Maart een grote advertentie geplaatst met een open
brief aan de kerwapenstaten.
Symposium ‘Zit er schot in kernontwapening?’
De Nederlandse Vereniging van Medische Polemologen organiseert op zaterdag 17 mei 2014, 13.0016.00 uur een symposium in De Amershof,
Snouckaertlaan 11, Amersfoort.
De discussie rondom kernwapens laait weer op door de
geplande modernisering van de 20 kernwapens die op
vliegbasis Volkel liggen.
De Amerikanen willen de daar aanwezige B61 kernwapens vernieuwen tot de B6112 kernwapens.
De sprekers op dit symposium proberen deze ontwikkelingen toe te lichten, bieden
ze mogelijkheden? Hoe lang is de weg naar een kernwapenvrije wereld en welke
horden moeten nog genomen worden?
* Prof Dr. Tom Sauer, hoofddocent politieke wetenschappen Universiteit van Antwerpen, bespreekt de nucleaire proliferatie en de wissel die dat trekt op nucleaire ontwapening.
* Krista van Velzen, voormalig Tweede Kamerlid voor de SP en thans werkzaam
als campaigner van het PAX No Nukes team, zal spreken over haar ervaring tijdens de conferenties in Oslo en Nayarit en de situatie rond de vernieuwde B6112 serie (de kernbom op Volkel).
Informatie en opgave: NVMP, Postbus 199, 4190 CD Geldermalsen,
offi[email protected] , Tel. 06-42009559
Kernwapens, niet vernieuwen maar afschaffen
Op 21 maart 2014 is een splinternieuwe film op YouTube gezet over de komende modernisering van kernwapens op de vliegbasis Volkel.
De film is gemaakt door Schoonhoven Producties in samenwerking met actiegroep Ontwapen!
Duur van de film: 21 minuten.
Bekijk de film : http://www.youtube.com/watch?v=vv75fS1XC3I
Inhoud van de film:
De discussie rondom kernwapens laait weer op door de geplande modernisering
van de 20 kernwapens die op vliegbasis Volkel liggen. De Amerikanen willen
de daar aanwezige B61 kernwapens vernieuwen tot de B61-12 kernwapens.
In de film komen aan het woord: Wendela de Vries van Campagne tegen Wapenhandel, Phon van den Biesen, voorzitter van de internationale organisatie
van Juristen tegen Kernwapens, en Raymond Knops, CDA woordvoerder defensie.
10
11
Tweede Internationale Conferentie over de
Humanitaire Impact van Kernwapens in Mexico
ijdens de Tweede Internationale Conferentie over de Humanitaire
Impact van Kernwapens in Mexico, het vervolg op de Oslo conferentie, waar gesproken werd over de humanitaire consequenties van
kernwapens, hebben een bijzonder indrukwekkende reeks sprekers toelichting gegeven op onder andere de impact van de inzet van kernwapens
op Hiroshima en Nagasaki, de impact van de kernproeven tot nu toe, de
lange termijn effecten van het Tsjernobyl ongeval. De Mexicaanse regering
presenteerde een scenario waarin een grote kernbom ontplofte in Mexico
stad. IPPNW (artsen voor preventie kernoorlog) vertelden over hun studie
naar de effecten van een kleinschalige nucleaire aanval op het klimaat en
voedselproductie, de Wereldgezondheidsorganisatie vertelde over de gezondheidseffecten van een nucleaire explosie.
T
Verschillende sprekers
vertelden over de vele
ongevallen met kernwapens tot nu toe. De 146
aanwezige landen hebben
kunnen horen hoe noodzakelijk het is
om eindelijk de effectieve maatregelen
te nemen om de wereld kernwapenvrij
te maken. De Tweede Internationale
Conferentie over de Humanitaire Impact van Kernwapens is op 15 februari
2014 begonnen met een oproep van de
Mexicaanse gastheer om een diplomatiek proces te beginnen om kernwapens
te verbieden.
Meer dan 140 regeringen van alle continenten van de wereld namen deel aan
deze bijeenkomst in Nayarit, Mexico,
die een vervolg is op de conferentie die
vorig jaar in Oslo werd gehouden.
Nu een grote groep landen heeft opgeroepen om te gaan werken aan een internationaal verdrag om kernwapens te
verbieden, is de conferentie in Mexico
12
het omslagpunt in
het proces om deze
wapens te verbieden en te elimineren. De regering
van Oostenrijk kondigde aan nog dit
jaar de volgende bijeenkomst te organiseren.
"Alle feiten liggen nu op de tafel. Alle
deskundigen geven aan dat de impact
van kernwapens catastrofaal zal zijn en
dat reddingswerkers hun werk niet kunnen doen. Het risico dat er bedoeld of
onbedoeld een nucleaire explosie optreedt is significant. Het is precies
daarom dat een groeiende groep landen
oproept om deze massavernietigingswapens te gaan verbieden, net als alle
andere massavernietigingswapens" stelt
Krista van Velzen, campagnevoerder
nucleaire ontwapening voor PAX.
Als onderdeel van de International
Campaign to Abolish Nuclear Weapons
(ICAN) waren PAX-campaigners Krista
van Velzen en Susi Snyder aanwezig bij
de conferentie, net als 100 andere
ICAN campaigners uit 90 verschillende
landen, om gezamenlijk de druk op de
aanwezige delegaties op te voeren om
te gaan werken aan een internationaal
verbod.
Aan het einde van de conferentie hield de
voorzitter een speech, waarin hij opriep
om een juridisch bindend instrument voor
kernwapens te gaan ontwikkelen.
De tijd is aangebroken, zo stelde hij, om
een diplomatiek proces te starten om dit
doel te bereiken, binnen een vastgestelde tijdslimiet. Hij riep op om de
70ste herdenking van de bommen op
Hiroshima en Nagasaki als deadline te
stellen om dit proces af te ronden en
noemde Nayarit het "point of no return".
Terwijl het bezit en gebruik van andere
massavernietigingswapens - chemische
en biologische- al illegaal is verklaard,
is dit voor kernwapens niet eenduidig
het geval. In reactie op de naar voren
gebrachte bewijzen, erkenden veel delegaties dat het noodzakelijke is nu een
internationaal verbod in te stellen als
stap richting de totale verwijdering van
alle kernwapens wereldwijd.
"Er had allang een verbod op kernwapens ingesteld moeten zijn. De conferenties in Oslo en hier in Mexico bieden
de mogelijkheid om dit nu eindelijk te
gaan regelen", stelt Ray Acheson, een
van de internationale ICAN campaigners. "Landen moeten deze kans omarmen als ze later dit jaar in Oostenrijk
bij elkaar komen".
Zie ook www.icanw.org
Zie ook www.goodbyenuk.es
13
Wat als een kernbom in
Rotterdam ontploft?
Onlangs presenteerde PAX het rapport
'The Rotterdam Blast'. In het rapport
wordt de impact van een kernwapenexplosie in Rotterdam beschreven. Het
scenario geeft een onthutsend beeld van
de gevolgen van een kernwapenexplosie op mens, milieu, maatschappij en
economie. Eén ding wordt duidelijk: op
de gevolgen van een kernbomontploffing kan geen enkele samenleving zich
voorbereiden.
Zijn kernwapens nog nodig om te zorgen voor (militaire) veiligheid? Of zorgen ze juist voor onveiligheid? In 'The
Rotterdam blast' ontploft zo'n bom.
PAX beschrijft het scenario van de eerste seconden tot de eerste uren daarna.
Ook de effecten komen aan bod. "We
willen hiermee laten zien hoe riskant
deze wapens eigenlijk zijn", vertelt Wilbert van der Zeijden, één van de schrijvers van het rapport. "Het gebruik van
massavernietigingswapens is altijd
moeilijk voor te stellen. Doordat het
scenario zich in Rotterdam afspeelt,
maken we het voor Nederlanders duidelijker wat de humanitaire gevolgen
van kernwapens zijn. Ook op Nederlands grondgebied staan dergelijke wapens. Twintig jaar na de koude oorlog
zijn die echt niet meer nodig. Het is tijd
voor een verbod."PAX vindt dat de
minster zijn verantwoordelijkheid moet
nemen. "Nu de kernwapens in Volkel
aan modernisering toe zijn, is dit een
goed moment om de Verenigde Staten
te laten weten dat Nederland net als 185
andere landen geen kernwapens meer
op haar grondgebied wil hebben."
8 maart 2014 Internationale Vrouwendag
in Amersfoort
De Raging Grannies van Vrouwen voor Vrede op pad in Amersfoort
dere plekken reageerde men enthousiast: ”O, het is vandaag Internationale
vrouwendag, dat is waar ook, 8 maart.”
Onze laatste locatie was bij de Observant. Hier werden diverse lezingen gehouden, ook vanwege de Internationale
Vrouwendag. Wij hadden ons daar niet
tijdig aangemeld, en konden niet binnen
zingen. Het was prachtig weer en we
zongen toen gewoon buiten. Een aantal
vrouwen, heerlijk zittend op een terrasje, luisterde aandachtig naar ons. We
zongen:
Wij zijn de Raging Grannies,
een Lied over Consumentengedrag (met
oog voor herkomst van onze spullen)
Nadat we ons hadden verzameld bij
de bloemenkiosk van het Centraal
Station trokken we met Lineke
door de stad. Tot onze verrassing
kwam ook Carolien Looman, zij
wilde naar ons luisteren en zong
toen ook met ons mee. Carolien
maakte de meeste foto’s van onze
optredens voor het station en voor
de bibliotheek.
In het winkelcentrum zelf wilden wij
ook gaan zingen, maar er werd daar
druk geflyerd door diverse politieke
partijen. Daarom wilde bijna niemand
op die plek onze felicitaties aannemen:
op een kleine flyer met info over de
Grannies en Vrouwen voor Vrede.
Snel vertrokken we weer, want de an-
En in canon, het lied dat is gemaakt
door Janny Beekman voor een wereldvrouwenmars)
Hé vrouw kom in verzet,
Tegen Armoede en onrecht,
Armen om elkander,
Verzet je en verander….
14
Ida Wassenaar
Internationale Vrouwendag in Hoevelaken
wenkiesrecht. Tijdens
de Eerste Wereldoorlog
zette zij zich in voor de
vrede. In 1915 organiseerde Aletta Jacobs het
Internationale Congres
in Den Haag en bood
samen met Jane Adams
de resoluties aan de regeringsleiders van de
oorlogvoerende staten
aan. Zij stierf in 1929 in
Amsterdam.
Een staande ovatie valt
actrice Marijke Kots ten
deel na afloop van haar
toneelvoorstelling over het
leven van Aletta Jacobs.
Ruim 140 vrouwen kijken
en luisteren geboeid naar
het verhaal van Nederlands eerste vrouwelijke
arts. Haar strijd om dat te
bereiken wordt door Marijke op humoristische en
ontroerende wijze vertolkt.
Aletta Jacobs
Aletta Jacobs werd in 1854 in Sappemeer geboren als dochter van een huisarts. Zij werd met toestemming van
staatsman Thorbecke in 1871 als eerste
Nederlandse studente toegelaten tot de
Universiteit van Groningen. Na haar
medische studie vestigde Aletta zich als
huisarts in Amsterdam en daarmee was
zij de eerste vrouwelijke arts in ons
land. Aletta Jacobs pleitte onder meer
voor verbetering van de werkomstandigheden voor winkelpersoneel alsmede voor betere hygiënische woonomstandigheden. Aletta Jacobs kreeg
hierbij veel steun van haar man Carel
Victor Gerritsen. Hij was een radicaal
gemeenteraadslid en werd later wethouder van Amsterdam.
Vanaf 1883 stond zij op de barricaden
voor de strijd om het vrouwenkiesrecht
en was zij sterk betrokken bij de oprichting van de Wereldbond voor Vrou-
De Werkgroep Internationale Vrouwendag in Hoevelaken die deze avond organiseert, bestaat uit Han Both, Trees
Brouwer en Tineke Burger. “Aletta Jacobs moest heel wat barrières nemen en
daarom hebben wij gekozen voor het
thema 'Moed'. De manier waarop je in
het leven staat vraagt soms om een
moedige houding. Met deze voorstelling
willen wij daar graag nog eens aandacht voor vragen."
Bij binnenkomst kregen vrouwen een
vredesduif met toepasselijke tekst rond
het thema ‘Moed’ aangereikt.
Bestuurslid van 'Vrouwen voor Vrede',
Janne Poort-van Eeden geeft in haar
openingsrede haar visie op deze dag.
Over het thema 'Moed' zei Michelle
Obama eens: ,,De geschiedenis heeft
ons geleerd dat moed besmettelijk kan
zijn."
15
Anneke Martini
Internationale Vrouwendag in Congo
et is zaterdag 8 maart: Internationale Vrouwendag. Een feest dat
groots en uitbundig gevierd wordt in Congo. Parades, bijeenkomsten en feesten staan op de agenda. Elk jaar kiest een van de medewerkers van Artsen zonder Grenzen een stof uit waarvan alle vrouwelijke
medewerkers in het project twee weken van tevoren een paar meter krijgen.
Daarmee kan iedereen zelf naar de kleermaker gaan om er iets naar zijn
eigen smaak van te maken.
Dit jaar kregen we een mooie Afri- nog even onderkaanse paarse stof. Samen met mijn handeld over de
drie vrouwelijke collega’s werd ik door prijs en toen was
één van onze lokale verpleegkundigen de deal gesloten.
voorgesteld aan haar kleermaker, zoge- Zaterdag was de
zegd de beste in Baraka en omstreken. Grote Dag dan einHet was een klein pienter uitziend man- delijk aangebronetje die speciaal bij onze compound ken. De dag van
langskwam voor deze opdracht. Met tevoren zaten we
opgetrokken wenkbrauw keek hij naar met smart te wachzijn blanke klanten. Hij ging snel te ten op wat de kleer- Blog van Josine
Blanksma van
werk: een meetlint werd even om onze maker ons zou Artsen zonder grenzen
heupen en tailles gelegd waarna hij wat komen brengen.
onleesbaars op een papiertje krabbelde. Toen de uren verstreken, werden we onOp hetzelfde papiertje maakten wij een gerust… ons mannetje zou toch wel
snelle schets hoe we onze jurken onge- komen opdagen?! We legden het proveer wilden hebben. Als laatste werd bleem in de vroege morgen voor aan de
bewakers van onze compound, die direct de ernst van de situatie inzagen.
Eén van de bewakers werd er op uit gestuurd om iemand te zoeken die de verpleegkundige kende die de kleermaker
weer kende. Een hele missie werd op
touw gezet… en met succes! Om tien
uur ‘s ochtends kwam de bewaker eindelijk trots aanzetten met twee plastic
tasjes vol paarse jurken.
Zo paradeerden we ietsje later in onze
uniforme gewaden door Baraka. Van
alle kanten kregen we bewonderende
blikken. Blanke vrouwen in Afrikaanse
H
16
kledij, dat zie je niet vaak! In een grote
zaal in het centrum van Baraka was de
bijeenkomst al begonnen. De zaal was
volgepakt met meer dan 200 vrouwen,
de ene in nog mooiere outfit dan de andere. De 3e en 4e rij banken werd volledig bezet door mijn collega’s uit het
ziekenhuis: allemaal in dezelfde paarse
stof gehuld als wij. Aan de muren van
de ruimte waren spandoeken gehangen
met spreuken voor gelijkwaardige rechten voor man en vrouw, scholing voor
meisjes en tegen seksueel geweld.
Op een podium stond een vrouw een
hardop voorgelezen. Tussen de krachtige woorden door werd luid gezongen,
gedanst en op trommels gespeeld. Een
extatisch gebeuren. Een volgende
speech ging over seksueel geweld, dat
het iets is wat nooit getolereerd mag
worden: JAMAIS acceptable! JAMAIS
excusable! JAMAIS tolerable! Ineens
voelde ik de spirit van de vrouwen hier
verzameld in de ruimte. Het gaf me een
kick. Ik besefte dat dít zo’n beetje het
gevoel moet zijn geweest waarmee onze
moeders en oma’s hun rechten destijds
bevochten. Wat een tegenstelling tot
hartstochtelijke speech te houden in het
Swahili. Degene die naast mij zat vertaalde: veel meisjes worden hier in
Congo thuis gehouden van school om
hun moeder mee te kunnen helpen in de
huishouding en te zorgen voor broertjes
en zusjes. De vrouw pleitte ervoor dat
moeders ook hun dochters de kans moet
geven hun school af te maken. Dat
scholing de enige manier is om de ongelijke verhouding tussen man en
vrouw recht te trekken. Er werd luid geapplaudisseerd. Congoleze wetboeken
waarin gelijkheid centraal staat werden
mijn generatie voor wie feminisme
maar een leeg begrip is met een geitenwollen-sokken imago… Vol bewondering keek ik naar de vrouwen om me
heen en applaudisseerde nog harder.
Als laatste onderdeel van het programma werden sketches opgevoerd
door verschillende organisaties. De verpleegkundigen van onze AzG HIV kliniek speelden een hilarisch toneelstukje
over het belang van HIV-testen tijdens
de zwangerschap. In een ander stukje
maakten ze duidelijk dat traditionele
medicijnen geen AIDS kunnen genezen.
17
Leerconferentie over veiligheid
van vrouwen in actie
p 20, 21 en 22 Mei aanstaande organiseert Peace Brigade International in Den Haag een conferentie over veiligheid van vrouwen in
actie. Vrouwen voor Vrede doet hier ook aan mee en heeft twee
Egyptische vrouwen uitgenodigd voor deze leerconferentie.
Op 23 Mei is er een publieksdag, daarvoor kunt u zich opgeven op het secretariaat van Vrouwen voor Vrede.
Meer informatie volgt later via facebook en website van PBI en Vrouwen
voor Vrede.
O
In het kader hiervan hadden enkele
Vrouwen voor Vrede een ontmoeting
met Rula Asad, een Syrische journaliste
die in Damascus en later in Freiburg gestudeerd heeft en nu in Nederland
woont. Zij is mede-oprichtster van de
Syrian Female Journalists Network. Ze
heeft deelgenomen aan de Arabische
(Lente) revolutie in Syrie in 2011, maar
kwam enigszins op afstand te staan toen
ze in 2012 in Duitsland stage liep. Ze
heeft daar een Syrische vrouwenrechten organisatie opgericht, omdat ze zich
er steeds meer van bewust werd dat één
van de belangrijkste elementen van de
revolutie de zeggenschap van vrouwen
betrof. Deze organisatie is verbonden
met de Mulim Sisterhood in Jordanië.
Een goeie organisatie die erg veel goed
humanitair werk doet voor vluchtelingen, maar helaas wat vrouwenemancipatie betreft nogal ouderwets is. Hun
“hulp” bij verkrachting is bijvoorbeeld
doodzwijgen en uithuwelijken. Rula
heeft meegewerkt aan een film over Syrische vrouwen in Libanon (in een Palestijns vluchtelingenkamp). Ze is lid
van de organisatie Syrian Women for
Democracy and Peace.
Rula probeert zoveel mogelijk te publiceren over Syrië en is erg uitgesproken
tegen het gewapend geweld waar Syrië
nu in terecht gekomen is. Dat was nooit
de bedoeling. Ze was ook aanwezig in
Genève bij de vredesonderhandelingen
en rapporteerde over het werk van de
vrouwendelegatie daarbij.
Later had Joke Oranje nog een apart gesprek met Rula. Zie pagina 19.
Rula Asad over Syrische vrouwen
e hebben van die beelden in ons hoofd van oorlog. Bloed, bommen, afgerukte ledematen, extremisten, verkrachtingen, honger.
Oorlog is iets waar je uit weg wilt. Je wilt de oorlog stoppen. Het
is dan ook geen wonder dat de berichtgeving over Syrië voornamelijk gaat
over (onze) wanhoop, geprojecteerd in de verschrikkingen in Syrië, veel
bommen, veel doden, veel vluchtelingen. Impliciet gaat alle berichtgeving
over de vraag of er een held is die uitkomst biedt. En die is er niet.
W
Toch weet ik wel een held. Ik
kwam haar tegen op een bijeenkomst in Humanity House. Ze is
voor mij echte een Humanity
Hero. Tegelijk geloof ik eigenlijk niet in helden die in hun eentje de wereld verlossen. Zelfs
Nelson Mandela kon het niet alleen. Een ander soort held dus,
een heldin die niet afwijkt van
haar overtuigingen als de hel losbarst. Die blijft nadenken en die
een duidelijk beeld heeft van de
verandering die zich aandient, en
die dus conflicten oproept. Een
heldin die ook initiatieven neemt
die mensen met elkaar verbindt,
over de grenzen van die conflicten heen.
Een revolutie die zich aanvankelijk, in
2011, aandiende als boodschap van bevrijding uit eeuwenlange tradities die
volgens elke groepering weer anders
zijn, maar met het gemeenschappelijk
kenmerk dat mensen, en vooral jongeren, monddood worden gemaakt. Haar
collega vertelt met passie over de idealen die de jongeren in Syrië hadden:
kunnen kiezen over hun eigen leven,
mogen liefhebben van wie ze houden,
nieuwe dingen mogen bedenken zonder
angst. Nooit hadden ze zoveel geweld
verwacht, nooit waren ze daarop uit. Ze
Haar naam is Rula Asad. Ze is nog geen
30. Ze heeft een wilde bos donkere
krullen. Haar ogen hebben veel gezien.
Ze spreekt weinig en kiest haar woorden bedachtzaam. Maar je kunt wel met
haar lachen. Hoewel ze dezelfde naam
draagt als de “slechterik” in deze oorlog, blijft ze daar rustig onder. What is
in the name? Het gaat uiteindelijk, ook
in Syrië, niet om het overwinnen van
één slechterik, maar om een revolutie.
18
19
wilden gewoon zichzelf kunnen zijn. En
nu is het net alsof het hun schuld is dat
hun familie gevlucht is, dat hun steden
zijn vernield, dat de moslim extremisten gebruik hebben gemaakt van de situatie en dat de dictator daar weer een
rechtvaardiging aan ontleent om te
moeten blijven. Geen van deze dingen
waren de inzet van de revolutie.
vinden, je doet je sluier af, je neemt het
heft in handen. Je weet niet zeker of het
goed is, maar je moet wel. Rula laat op
de bijeenkomst het publiek een film
zien over vrouwelijke vluchtelingen en
hoe hun leven nu is, een volstrekte
chaos – en ze redden zich.
aan? Ongelijkheid in de seksuele rechten tussen mannen en vrouwen is net zo
mensonwaardig als slavernij en ongelijkheid op basis van ras.
De oorlog in Syrië verdient onze aandacht, vooral vanuit het perspectief van
vrouwen. Zij leggen de vinger op de
zere plek.
Joke Oranje
Twee: de politiek. Als je ooit als vrouw
belangrijk was, weet je nu dat je je met
de politiek moet bemoeien. Je moet humanitaire prioriteiten aan de orde stellen aan de onderhandelingstafel, waar
de mannen alleen maar denken aan wie
wint en wie verliest. Daarom hielp Rula
vrouwen om met elkaar vredesvoorstellen te formuleren en om een plek aan de
onderhandelingstafel in Genève te claimen. Het zijn de kinderen die verliezen,
de hele toekomstige generatie komt tekort, zoveel is wel duidelijk – en vrouwen weten dat, ze weten dat dat
voorrang behoeft en ze willen dat er
naar hen geluisterd wordt. Niets rechtvaardigt immers het opofferen van
kwetsbare kinderen.
Rula Asad is een heldin omdat ze een
analyse en een plan heeft en dat ook uitvoert. In haar analyse is de ongelijke relatie tussen mannen en vrouwen in de
Arabische wereld de bron van de conflicten over macht en over religie. Haar
plan is eenvoudig: mensen ervan te
overtuigen dat vrouwen gelijke rechten
hebben als mannen. Ze voert haar plan
uit met de middelen die ze tot haar beschikking heeft, namelijk het schrijven
van artikelen en de oprichting van een
vereniging van vrouwelijke journalisten.
Het succes is voorlopig matig, zoals te
verwachten. Maar dat was bij Mandela
aanvankelijk ook zo. Daardoor wordt
haar strijd niet minder fundamenteel,
waar en verlossend. Vanuit het perspectief van de vrouwen komt een heel
ander beeld van de oorlog naar voren en
zij en haar collega’s vertellen dat verhaal.
Drie: de seksualiteit. Dat is een moeilijk onderwerp, want sinds mensenheugenis is seksualiteit omkleed met
schaamte, moraal, schuld, onderwerping en vooral verberging. En tegelijk
is seksualiteit een diep, intiem en onverbrekelijk deel van ons zelfgevoel,
geluksgevoel en identiteit. Je kunt er
niet “gewoon” over praten. Maar het is
Rula en de mensen om haar heen ernst:
je moet het aan de orde stellen. Het is
een belangrijk onderwerp van menselijkheid, ook en juist in oorlogssituaties.
Wie zijn de verkrachters? Wie geeft hen
toestemming? Welke schade richten ze
Één: het dagelijkse leven: de voortdurende zorg voor een dak boven je hoofd,
je kinderen die geen onderwijs krijgen,
je man die zo opgefokt is dat hij je slaat
of verkracht. Als je vlucht, gaat hij niet
mee. Je moet zelfstandig een plek zoeken om te verblijven, je moet een baan
20
21
Banksy staat stil bij drie jaar
oorlog in Syrië
en meisje reikt naar een rode ballon, maar kan er net niet bij. Of
laat ze hem los? Het is een van de bekendste beelden van graffitikunstenaar Banksy. Hij zet haar nu in om aandacht te vragen voor
de al drie jaar durende oorlog in Syrië.
De geheimzinnige straatkunstenaar maakte samen met de muzikanten van
Elbow een filmpje waarin alle trieste feiten over het bloedige conflict op een
rijtje worden gezet. Zoals dat 95 procent van de Syrische bevolking niets
met het geweld te maken heeft, maar er wel het slachtoffer van is.
E
Eiffeltoren, het Sydney Opera House en
het Rode Plein in Moskou te zien. Het
kunstwerk was enkele uren te zien op
vele monumenten in de hele wereld.
Ook op het Lincoln Memorial in Washington, Trafalgar Square in London en
in Zaatari, het grootste Syrische vluchtelingenkamp in Jordanië, is het beeld
van Banksy geprojecteerd.
Met de projectie willen internationale
hulporganisaties aandacht vragen voor
de situatie in Syrië. De actie is een oproep aan de internationale gemeenschap
om een humanitaire oplossing voor het
conflict in Syrië te vinden. 13 Maart
was het drie jaar geleden dat het Syrische volk in opstand kwam.
We zien wat er gebeurt als het meisje de
ballon te pakken weet te krijgen. Langzaam stijgt het kind op, en met haar
steeds meer mensen, hangend aan hun
rode ballon. Want als wij Syrië blijven
steunen, staat de bevolking er niet alleen voor. Dan is er nog hoop, zo is de
boodschap.
Vrouwen voor Vrede IJmond & Masterpeace
p 6 en 13 februari en 6, 13 en 20 maart gaven wij een gastles op het
Bonhoeffer College in Castricum. Brugklassers konden uit 5 verschillende onderdelen 5 x een keuze maken, onze gastles “Masterpeace” viel onder het onderdeel “maatschappelijke stage”. We hadden elke
keer een andere groep van ruim 20 kinderen en deden om beurten de les.
We vertelden over Vrouwen voor de mobieltjes: coltan kan heel goed opVrede; onze activiteiten van de afgelo- nieuw gebruikt worden) kunt koppelen
pen jaren en via Mayors for Peace kwa- aan zowel kinderarbeid, als aan een
men we uit bij Masterpeace. Aangezien reden tot oorlog (rebellen verdienen erMasterpeace ook bezig is met het inza- aan en strijden om de grond waarin deze
melen van oude mobieltjes konden we stof te vinden is en zetten kinderen in
aan de les een praktische actie koppe- om onder zware omstandigheden deze
len. We lieten de kinderen het filmpje grondstof te delven).
zien, dat Veronica op 21 september Wij vonden het erg leuk om deze lessen
2013 heeft uitgezonden. Daarin zie je te geven. Over het algemeen hadden we
dat de verslaggeefster in Congo op zoek een goed gehoor en juist de mobieltjes
gaat naar de handelaren in coltan, een actie zorgde voor geïnteresseerde leerkostbare grondstof die in elk mobieltje lingen.
zit.
O
Aan de lezers: hebben jullie nog oude
mobieltjes dan kun je ze aan Masterpeace doneren en daar vrede mee hebben. Voor meer informatie kun je kijken
op: www.masterpeace.org / www.masterpeace2014.nl . Met de waarde van de
mobieltjes worden door Masterpeace
projecten opgezet in landen waar conflicten zijn.
Ineke Meintjens-Ooteman
Vrouwen voor Vrede IJmond
www.facebook.com/MPIJmondCAL
We deden in de les dan ook een oproep
om oude mobieltjes in te zamelen.
Daartoe hadden we een box neergezet
bij de receptie van de school en hadden
we posters opgehangen. De kinderen
kregen na de les ook allemaal een mapje
mee, waarin ze alles nog eens konden
nalezen. Het interessante van deze actie
is dat je duurzaamheid (het recyclen van
Banksy metershoog geprojecteerd
op het Rijksmuseum
Het speciaal gemaakt kunstwerk van de
wereldberoemde artiest Banksy werd op
13 maart metershoog op het Rijksmuseum geprojecteerd. Gelijktijdig was
het kunstwerk ook op onder andere de
22
23
kunnen hergebruiken zonder veel schadelijke stoffen uit te scheiden. De
meeste telefoons gaan echter naar derdewereldlanden om daar uit elkaar gehaald, gerepareerd,verkocht, verbrand
en gedumpt te worden. Dit laatste
brengt allerlei schadelijke stoffen in het
milieu waaronder lood en cadmium.
Van lood is bekend dat het onherstelbare schade veroorzaakt aan het zenuwstelsel.
In stortplaatsen zakt lood de grond in,
vervuilt het water, wordt gedronken
door mens en dier, en hoopt zich zo op
in het lichaam. In voldoende concentraties kan het grote schade aanrichten aan
het lichaam.
Cadmium komt minder vaak voor maar
is beduidend schadelijker. Het is aanwezig in sommige typen oplaadbare
batterijen, de zogenaamde NiCd batterijen.
Het cadmium uit één mobiele telefoon
is genoeg om 600.000 liter water te vervuilen. Geïnhaleerde cadmiumdampen
kunnen grote schade aanrichten aan de
nieren en luchtwegen met soms fatale
gevolgen.
Meer informatie op het filmpje op Youtube:http://www.youtube.com/watch?fe
ature=player_embedded&v=jqz2VxIikh0
Sinds 2009 heeft Techreturns meer
dan 500.000 mobieltjes ingezameld
met behulp van consumenten, winkels, bedrijven en stichtingen/verenigingen
* In 200 mobieltjes zit genoeg goud
voor één trouwring
* Uit 1 ton mobiele telefoons (zonder
batterijen) is 140 kilogram koper,
3.14 kilogram zilver, 300 gram goud,
130 gram palladium en 3 gram platina
te halen.
Recyclebedrijven in elektronica halen
schaarse metalen uit elektronica. Naast
de genoemde edelmetalen worden ook
zeldzame metalen als rodium, ruthenium en iridium gewonnen. Opkomende markten als China en India
zitten te springen om zulke grondstoffen. Prijzen zijn de laatste jaren dan ook
verveelvoudigd.
Van een mobieltje kan zo'n 93% worden gerecycled. Dit proces is makkelijker dan het winnen van dezelfde
metalen via mijnbouw. Uit een ton mobieltjes is 20 maal zoveel goud te halen
dan uit een ton gouderts. Bovendien is
het een stuk milieuvriendelijker.
Het bespaart grondstoffen en vermindert hoeveelheden afval.
In het westen zijn goede recycle fabrieken die 99% van een mobiele telefoon
24
Voetballen voor een zinvolle toekomst
Onder de bezielende leiding van Mike
Kolf en zijn trainers is Damsko Football
uitgegroeid tot een sportieve bijenkorf
waar gemiddeld 350 deelnemers per jaar
werken aan hun toekomst. En ik kan het
niet beter zeggen dan Mike: “Ieder kind
heeft het recht om te kunnen sporten. In
de afgelopen 5 jaren heb ik met mijn team
meer dan 1000 jongeren en kinderen
mogen coachen. Ik ben trots op de ontwikkeling die ze bij ons doormaken. Dit
heeft niet alleen een positief effect op hun
sportprestaties maar zeker ook op hun
schoolprestaties en het bereiken van hun
doelen in het leven. En ze worden er gelukkiger van”.
Dus nu ben ik into football ;-). Voor meer
informatie: www.damskofootball.nl
Sinds een jaar ben ik bestuurslid bij
Damsko Football. Terwijl ik nooit naar
voetbal kijk en er ook maar weinig van
weet. Ja, buitenspel dat begrijp ik gelukkig wel. Ik heb ooit in mijn schooltijd gehockeyd. En met de WK ga ik vast en
zeker met mijn camera de Pijp in om alle
supporters te fotograferen die buiten op
een terrasje naar het grote scherm kijken.
Eigenlijk ben ook van mening dat er veel
te veel geld in de voetbal business omgaat
en er is helaas ook agressie op het veld en
daarbuiten. Maar toch heb ik mij laten
overhalen door een collega. Waarom?
Omdat Damsko Football het doel heeft
om alle kinderen, die op dit moment niet
of nauwelijks sporten de kans te geven om
te kunnen sporten, in het bijzonder voetballen, ongeacht leeftijd. Daarnaast begeleiden zij met hun Back2Basic-project
vroegtijdige schoolverlaters zodanig dat
de negatieve spiraal waarin ze verkeren,
wordt omgezet naar een positieve spiraal
die leidt tot het behalen van een gekwalificeerd diploma en/of een passende baan.
De fotografe Caro
Bonink verrijkt ons tijdschrift regelmatig met
een foto en een
bijbehorend commentaar.
25
Wol tegen Wapens
nti-atoombom activistes in Groot-Brittanië breien koortsachtig aan
een vredessjaal van 11 km lengte. Op 9 augustus a.s., de dag dat de
atoombom op Nagasaki viel, willen ze daarmee de atoombomfabrieken van Burghfiel en Aldermaston met elkaar verbinden. Dit felroze
protest is onderdeel van een brede campagne tegen modernisering van het
Britse atoomwapenprogramma Trident.
Omslag Werkplaats voor Duurzame De 11 km lange vredessjaal wordt saOntwikkeling en Vredesburo Eindhoven mengesteld uit afzonderlijke lappen van
sluiten daar nu bij aan met een oproep elk 60 x 100 cm die op allerlei mogelijke manieren kunnen worden vormgeom in Nederland mee te breien!
geven. De hoofdkleur is felroze, in
Wol Tegen Wapens is het motto waar- combinatie met andere kleuren. Meeonder zij aansluiten bij de Britse cam- doen kan op veel manieren: door indipagne Wool Against Weapons: een vidueel of samen met anderen een of
oproep om ook in Nederland mee te meer delen van de sjaal te breien of te
breien aan een elf kilometer lange vre- haken; groepen of groepjes te vormen
dessjaal. Met de campagne Wol Tegen om samen te werken, de oproep te helWapens wordt ook de nadruk gelegd op pen verspreiden, en/of de actie te steude aanwezigheid van Amerikaanse nen door het beschikbaar stellen van
kernwapens in Nederland, op vliegba- (roze) wol en andere breigarens. Het
sis Volkel (NB).
staat iedereen volstrekt vrij om een
eigen aanpak en vorm te kiezen.
Wool Against Weapons is een initiatief
van Atomic Weapons Eradication (Ac- In Nederland komen verschillende intion AWE) met steun van Trident leverpunten. De actie start weliswaar in
Ploughshares en de Campaign for Nu- Eindhoven, maar zal zich snel over heel
clear Disarmament (CND). In tal van Nederland uitspreiden. Op de website
Britse steden en dorpen zijn mensen en komt een overzicht van informatie- en
groepen aan het breien geslagen om een inleverpunten. Alle lappen die op uiterconcrete bijdrage aan de roze vredes- lijk 14 juli in Eindhoven zijn ingelesjaal te leveren.
verd, worden als een collectief pakket
A
26
Rotterdam:
- meebreien en inleveradres: Gandhituin 'De Overvloed', Gordelweg 131
(open op dinsdag en zondag):
www.gandhituin.nl/
Enschede:
- inleveradres: Tiny Hannink, Haaksbergerstraat 317, 7545 GJ Enschede.
Tel. 053 4340559,
e-mail: [email protected]
Alle werkstukken die uiterlijk op 20 juli
2014 zijn ingeleverd op de inleveradressen in Eindhoven, worden als collectief pakket verzonden naar Wool
Against Weapons.
Wie volgt? Tel. 040- 2910295
(Marta Resink). Website:
www.omslag.nl/woltegenwapens/
naar Wol Against Weapons gestuurd en
worden daar verwerkt in de Vredessjaal.
De Britse actie wordt uitgevoerd op 9
augustus - Nagasakidag. Op deze dag
wordt wereldwijd de Amerikaanse
atoombomaanval op Nagasaki (Japan,
1945) herdacht.
Na afloop van de actie worden de delen
van de sjaal weer uit elkaar gehaald en
verwerkt tot dekens voor opvanghuizen, vluchtelingenkampen etc.
Contact- en inleveradressen - voor
wol en kant-en-klare delen:
Eindhoven:
Vredesburo Eindhoven, Grote Berg 41,
Eindhoven. Tel. 040-2444707 (Anita
Hermens)
Omslag Werkplaats voor Duurzame
Ontwikkeling, Hoogstraat 301a, Eindhoven. Tel. 040-2910295 (Marta Resink)
Amsterdam:
- inleveradres (eventueel ook ook breiles): Zia Elohka (stadsdeel De Pijp): 0626902677
27
Ontmoetingsdag vredesbeweging
op 7 juni - Zet die dag in je agenda
Dit jaar organiseert Vrouwen voor Vrede de jaarlijkse ontmoetingsdag van
de vredesbeweging. De dag wordt gehouden op zaterdag 7 juni, bij EMMA
in Utrecht en zal in het teken staan van Lobbywerk.
De doelstellingen van de dag zijn :
* ontmoeting van organisaties die werken aan een Vredescultuur in Nederland
* ervaringen uitwisselen
* eventueel nieuwe bondgenoten vinden voor de eigen activiteiten
* ideeën voor mogelijke acties opdoen.
Vorig jaar waren er zo'n 40 deelnemers. Er zijn in Nederland veel meer mensen en
organisaties die werken aan een vreedzame samenleving, ook al noemen ze het
woord vrede niet altijd in hun doelstellingen.
Onze vraag is nu: Breng iemand mee uit een organisatie die niet in de uitnodigingenlijst voorkomt, maar die jij wel belangrijk vindt voor een vredescultuur in Nederland. En: kom met tenminste twee mensen van je eigen club. We hopen op een
interessante uitwisseling van ervaringen, en je kunt dan nog eens samen terughalen wat er gebeurd is.
Gezocht: Bestuursleden
In verband met het statutair aftreden van enkele bestuursleden, zoeken we
versterking van het bestuur. We zoeken daarvoor vrouwen die affiniteit
hebben met de doelstelling van Vrouwen voor Vrede en bereid en in staat
zijn om enkele keren per jaar - ongeveer 6 à 8 keer - bij elkaar te komen.
Taken van het bestuur zijn o.a.:
- Het voorbereiden van een Algemene Ledenvergadering in maart.
- Het organiseren van een Landelijke ontmoetingsdag in de herfst.
- het stimuleren en inventariseren van de activiteiten van de plaatselijke groepen.
- Het ondersteunen van de redactie van de Nieuwsbrief, de website en de andere
sociale media.
- Ondersteunen van secretariaatsmedewerkster.
- Contacten onderhouden met diverse vrouwen- en vredesnetwerken en -organisaties in Nederland,
We zoeken enthousiaste vrouwen die op bestuurlijk niveau willen bijdragen aan een
versterking van de vredesbeweging in Nederland en daarbuiten.
Uw reactie zien we graag tegemoet per email of per brief bij Janne Poort - van
Eeden, Diependaalse Drift 31,1213 CN Hilversum Tel. 035-6242127
email:[email protected]
28
Vrouwen voor Vrede
Ridderkerk schenken
Vrouwen voor Vrede Ridderkerk ondersteunt in de maand
februari met 2000 euro de
Stichting Youth on the Move
(YotM) t.b.v. jongeren met
epilepsie in Kenia.
De Stichting YotM is een initiatief van, voor en door jongeren met epilepsie in Kenia die
mensen met epilepsie een beter toekomstperspectief biedt.
land voorlichting geven bij
klinieken, scholen, kerken en
overige sociale instituten.
Het aantal mensen dat hierbij
in totaal werd bereikt in 2013
was bijna 40.000.
Een deel van de onkosten wordt gedekt
met de winst van twee internetcafe's.
Het is erg belangrijk dat iedereen met
epilepsie goed op de hoogte is van de
juiste behandeling en daardoor een productiever leven kan leiden.
Dit werk is vooral in Kenia erg belangrijk; hier hebben meer dan 1.000.000
mensen de aandoening, die veelal beschouwd wordt als een besmettelijke
ziekte, als een resultaat van hekserij,
bezetenheid of een straf van God. Hierdoor maakt slechts 20% van mensen
met epilepsie in Kenia gebruik van de
juiste zorg.
Als project voor de maand maart
heeft Vrouwen voor Vrede gekozen
voor de Vastenactie van MOV t.b.v.
het Diomplor programmma in
Koidu, Sierra Leone. Zij helpen
met 2000 euro.
Sierra Leone ligt in West-Afrika. De
hoofdstad is Freetown. Het land is in de
15e eeuw ontdekt door de Portugezen
en voor Europa een belangrijke bron
van slaven geweest. In de 19e eeuw
werd Sierra Leone een Britse kroonkolonie en in 1961 werd het land onafhankelijk. Er waren toen twee
belangrijke politieke partijen: de Sierra
Leone People’s Party (SLPP) en de All
People’s Congres (APC). De machtsbasis van de SLPP lag in het zuiden en die
van de APC in het noorden van Sierra
Leone.
Een militaire coup in 1967 luidde het
Om hier verandering in te brengen,
traint de stichting jaarlijks 18 jongeren
(waarvan 9 met epilepsie) als professionele peer-educators die door het hele
29
begin in van wat in 1991 escaleerde in
een bloedige burgeroorlog. De helft van
het land werd tot gevechtsgebied en een
derde van de bevolking moest vluchten.
De rebellen van het Revolutionair Verenigd Front (Revolutionary United
Front, RUF) voerde strijd tegen de
toenmalige regeringstroepen. Het RUF
kreeg steun vanuit buurland Liberia. De
rebellen kwamen in opstand tegen het
corrupte regime, maar het ging ze ook
om controle over de lucratieve diamantmijnen. Na elf jaar terreur en
schrikbewind, legde de RUF in 2002
definitief de wapens neer. Aan het einde
van het conflict was het land grotendeels verwoest en moest de bevolking
per hoofd met 38 dollarcent per dag
rondkomen.
Zeventig procent van de bevolking leeft
onder de armoedegrens.
Het is nu rustig in Sierra Leone. Er is
een democratisch gekozen regering en
het leger controleert ook de binnenlanden.
Langzaam krabbelt ook de economie
weer wat op. Het analfabetisme is echter hoog en veel kinderen hebben weinig toegang tot onderwijs en zorg,
De kindersterfte is hoog in Sierra
Leone: een op de zes kinderen overlijdt
voor de vijfde verjaardag. Een belangrijke oorzaak is ondervoeding, maar
ook malaria, diarree en longontsteking
eisen hun tol. Ter vergelijking: in Nederland overlijdt een op de 250 kinderen voor hun vijfde verjaardag.
Het Diomplor-programma in Koidu,
Sierra Leone De zusters van St. Jozef
van Cluny vormen een belangrijke missiecongregatie, die zijn wortels heeft in
Frankrijk. Stichteres Anne Marie Javouhey leerde de mensen om haar heen
onder andere met iedereen te delen wat
ze hebben: “Deel met mensen die minder hebben, maar ook met hen die meer
hebben. Deel gewoon! Deel van wat je
hebt: je eigendom, je liefde en ook je
kennis.”
30
kinderen opnemen die ze ook in het
vluchtelingenkamp hebben opgevangen. Er melden zich meer kinderen aan.
Door de oorlog hebben ze geen onderwijs kunnen volgen. Ze zijn bovendien
zwaar getraumatiseerd. De zusters en
docenten volgen trainingen om te leren
deze kwetsbare kinderen zo goed mogelijk te begeleiden. Een aantal leerkrachten is net als de kinderen in de
vluchtelingenkampen geweest. Zij begrijpen de kinderen dus goed en mede
daardoor heeft de groep al snel een
goede, stevige basis. Om het niveau van
het onderwijs te verbeteren, gaan ook de
leerkrachten terug naar de schoolbanken. Sommigen starten met leren op afstand, anderen gaan naar school in
Makeni.
Een van de projecten van de zusters van
Cluny staat centraal tijdens de Vasten
2014: het Diomplor-programma in
Koidu, Sierra Leone. Samen met een
groot team van mensen uit Sierra Leone
zelf, zorgen de zusters onder meer voor
onderwijs voor de kinderen en helpen
ze de ouders een eigen inkomen te verwerven. In het scholenmateriaal over
Diomplor maken we bijvoorbeeld kennis met een jong meisje, Yumba. Ze vertelt ons over haar ouders en over de
invloed van de oorlog, maar ook over
school en de hulp en steun die ze van de
zusters krijgt.
Het Diomplor-programma begint als
een spontaan initiatief in een vluchtelingenkamp in Guinee. De inwoners
van Koidu zijn hierheen gevlucht tijdens de bloedige burgeroorlog. Zuster
Teresa, een van de zusters van St Jozef
van Cluny, woont tijdens de oorlog in
Conakry, de hoofdstad van Guinee. Ze
hoort over de verschrikkingen in de
vluchtelingenkampen en weet onmiddellijk: “Daar zijn mensen die mij nodig
hebben.” Samen met zr. Mary Anthony
bezoekt ze de vluchtelingen. De zusters
ondersteunen de vluchtelingen in de
kampen en vangen de kinderen op. Na
afloop van de oorlog, keren de vluchtelingen terug naar huis. In 2003 vragen
de mensen uit Koidu of de zusters zich
bij hen willen vestigen om te helpen bij
de wederopbouw. De zusters starten in
2004 hun eerste missieschool. Veel kinderen hangen op straat: er is geen geld
voor school en vaak is er niets te eten.
De zusters ontwerpen een simpel uniform en houden het schoolgeld laag.
Met hulp van andere missieposten en
van mensen uit Europa kunnen ze alle
Tienermoeders
Tienermoeders kunnen binnen het Diomplor-programma een vak leren: bij
de nijverheidsschool is een crèche waar
de meisjes regelmatig naar binnen kunnen lopen om voor hun baby te zorgen.
Omdat deze jonge moeders vaak zwaar
getraumatiseerd zijn, zijn ze niet in staat
gewoon onderwijs te volgen. Er is
daarom meer flexibiliteit en geestelijke
zorg op de school. De meisjes leren er
koken en bedienen, haarverzorging en
textiele werkvormen, zodat ze zelf hun
brood kunnen verdienen. De leergang
duurt vier jaar. Dan zijn hun kinderen
oud genoeg om zelf naar school te gaan
en kunnen de meisjes gaan werken als
kok, kapster of naaister.
Business and savings-groepen
Om de omgeving van de kinderen te
versterken, kunnen de ouders deelne31
men aan zogenoemde ‘business and savings’groepen’. Groepen van 10 tot 25
(voornamelijk) vrouwen vormen een
soort vereniging met een voorzitter, een
penningmeester en een secretaris. De
groep wordt wekelijks begeleid door
een eigen trainer vanuit het Diomplorprogramma. De vereniging krijgt een lening tegen 10% rente. Alle leden krijgen
hun deel.
Daarmee kunnen ze een klein handeltje
of winkeltje starten. De meesten beginnen een eigen bedrijfje, maar sommigen
werken samen. De groep komt wekelijks bij elkaar. Iedereen legt dan 2000
‘leonas’ in de pot. De leone is de geldeenheid in Sierra Leone. Honderd leonas is € 0,02. Ieders wekelijkse inleg
wordt bijgehouden in een eigen spaarboekje en in het kasboek van de vereniging. Als de groep een paar weken
draait, opent ze een rekening bij de
bank. Daarop wordt al het kasgeld gestort. De vereniging krijgt 5% rente op
het saldo. Vanaf dit moment begint de
groep met het – langzaam – aflossen
van de lening . Als iemand het zich kan
veroorloven, mag hij of zij ook meer inleggen. Daarmee bouw je meer krediet
op en kun je als dat nodig is, een extra
lening krijgen uit de ‘pot’. Afhankelijk
van de persoonlijke inleg en het verwachte rendement van de handel, bepaalt de groep of iemand uit de
verenigingskas geld mag lenen. Op deze
manier kan iemand zijn handel uitbreiden. Als iemand door ziekte of andere
omstandigheden tijdelijk niet in staat is
bij te dragen aan de verenigingskas, dragen de andere leden gezamenlijk het
ontbrekende deel bij. De business and
savings-groep is dan ook een belangrijk
vangnet voor gezinnen: als de kostwinner ziek wordt, komt de familie niet onmiddellijk in de problemen. Dat is een
belangrijk verschil met ‘gewoon’ microkrediet.
Diana (25), Moskou
We zijn allemaal Russisch
“Er wonen bijna 144 miljoen mensen in Rusland, met meer dan 180 verschillende
nationaliteiten. En eigenlijk kennen we elkaar helemaal niet. Ik kom zelf uit Moskou, en merkte dat ik best wat stereotypen en vooroordelen had over mensen in andere delen van Rusland. Zo dacht ik dat mensen in de Kaukasus stug en afstandelijk
waren, en dat ze mij niet zouden mogen omdat ik uit Moskou kom. Maar toen ik
er een keer zelf naartoe ging ondervond ik het tegenovergestelde. Mensen in Kaukasië zijn juist heel erg warm, hecht met hun familie, en ze geven fantastische feesten. Ik vind het belangrijk om de verschillen in Rusland te overbruggen en elkaar
beter te begrijpen. We zijn tenslotte allemaal Russisch. Het besef dat we allemaal
gewoon mensen zijn, is volgens mij ook belangrijk in het huidige conflict in Oekraïne. Mijn familie komt daar vandaan en ik heb vrienden in Kiev wonen. Binnen
mijn omgeving is er al verdeeldheid: sommigen staan aan de kant van Rusland, terwijl anderen liever bij de EU willen horen. Het is moeilijk om te merken dat mensen van wie je houdt in sommige dingen lijnrecht tegenover elkaar staan. Juist
daarom is begrip voor elkaar cruciaal om tot een vredige oplossing te komen.”
32
In Memoriam Nel Kingma- Verduyn, 1921-2014
laatste in ons blad van jan/feb. 2013,
pag, 26 en de allerlaatste in de Nieuwsbrief van de WILPF, winter 2013
pag.8/10.
We hebben zaterdag 1 februari afscheid genomen van een bijzondere
vrouw, die door haar familie werd
getypeerd met de woorden: Betrokken, creatief, authentiek
Zo hebben we met haar samengewerkt
zeker twintig jaren in de begintijd en de
bloeitijd van Vrouwen voor Vrede.
Vooral wilden we naast voorbereiding
en deelname aan manifestaties ook invloed uitoefenen op de mensen die de
beslissingen nemen. Zo kwamen we tot
de oprichting van de werkgroep “Overheid en politiek”, later de “Politieke
Werkgroep” genoemd en dat samen met
de WILPF. We schreven brieven met
commentaar op begrotingen van de ministeries van Buitenlandse Zaken en
van Defensie, vroegen gesprekken aan
met de betreffende Ministers en Leden
van de betreffende vaste Kamercommissies. Soms werden we dan uitgenodigd voor een gesprek. De betreffende
stukken zijn in 2008 naar het IIAV gebracht. Intussen worden nog elk jaar
deze commentaren door onze opvolgsters geschreven, zie bijvoorbeeld de
Na deze actieve periode bleef de
vriendschap, Nel was heel creatief en
we kregen kaarten, die ze zelf maakte
van gedroogde bloemen, die ze in de
duinen geplukt had.
Ook bleef ze zeer betrokken bij het wereldgebeuren. In de mails die we elkaar
stuurden (ze was naar Amsterdam verhuisd) kwam dat naar voren, zoals in
een mail van juni jl. : Ja, er is nog veel
te doen op het gebied van mensenrechten en vrede. De mening van internationale organen dat Nederland vreemdelingen slecht behandelt en het eventueel strafbaar stellen van illegalen
maakt me beschaamd over mijn landje,
waar ik toch stiekem wel een beetje
trots op ben. Maar ik ben niet meer tot
veel in staat dan om vredes- en mensenrechtenorganisaties financieel te
steunen.
En ze besloot met “Vrede en alle
Goeds”. Nel
Den Haag, februari 2014,
Carla de Wit- Lampe en Leny Durville
Als spreuk op haar overlijdensbericht
tot slot:
vrede….soms wordt gezien
een kleine witte vogel
boven de wildernis
Nel, derde van links samen met leden van de
politieke werkgroep en de Wilpf
33
mand anders gaven, waren er veel
veelpraters
- niet iedereen heeft door dat het meer
kan zijn dan een keer invloed hebben
maar dat er een structurele verandering mogelijk kan worden
- de themavoorstellen pakken (nog)
niet altijd de structurele oorzaken aan
- momenteel hebben groepen burgers
vaak moeite om ingang te vinden bij
de gemeente, niet de ambtenaren
moeten plannen maken maar een verandering begint bij burgers: hopelijk
gaan de thema’s echt “werken”
G1000 Amersfoort:
Een andere vorm van democratie?
p zaterdag 22 maart, 3 dagen na de gemeenteraadsverkiezingen
heeft de eerste G1000 van Amersfoort plaatsgevonden. Op initiatief
van een aantal gewone burgers zijn Amersfoorters met elkaar in
gesprek gegaan over de zaken die van belang zijn in de komende 4 jaar, de
agenda van Amersfoort.
O
Misschien heb je het gelezen dat de
Belgische David van Ruybroeck in IJsland met burgers de nieuwe grondwet
heeft samengesteld. Dit is een groot
succes geworden. De burgers waren geloot uit de bevolking van dit kleine
land. Ook in België en Ierland heeft hij
al op deze manier gewerkt. Dit model
is tot stand gekomen omdat op allerlei
plekken een soort democratisch vermoeidheidssyndroom ontstaat. Met de
samenstelling van de Burgerraad wordt
teruggegrepen op de oorsprong van de
democratie. Volksvertegenwoordigers
kandideerden niet zich zelf, maar werden door loting geselecteerd. De Burgerraad en deelname door loting
worden gezien als verbetering van de
democratie.
Ende en Abel Hertzberger van de Expeditie met het idee rond om iets dergelijks op te zetten. Maar toen bleek al
dat Nicole Estelje en een groep om
haar, vergevorderde plannen hadden.
Op 22 maart, drie dagen na de gemeenteraads verkiezingen, zal de Amersfoortse Burgerraad haar werk doen. Ik
zal vertellen hoe de grote lijnen hiervan
zijn.
De initiatiefgroep heeft Burgemeester
Lucas Bolsius geïnformeerd over hun
plannen en hij verleende zijn volle medewerking. Alle politieke partijen
minus een lokale groep, doen mee.
Uit de gemeentelijke administratie zijn
honderden burgers geloot en zij kregen
een brief van de initiatiefgroep en een
brief van de burgemeester ter onder-
In Amersfoort liepen Magda van de
steuning.
Voor de mensen die zich opgeven hebben werden informatiebijeenkomsten
belegd. En hoewel ik helaas niet ingeloot ben, was ik op de Expeditie bij zo’n
bijeenkomst. Ik vond het geweldig om
die mee te maken. Nicole Estelje was
een inleidster/gespreksleidster die precies doet wat zo’n burgerraad voorstaat:
dat burgers echt gehoord worden. De
onderlinge discussie en de verschillende
soorten deelnemers gaven mij een lentegevoel. Geweldig.
David van Ruybroeck was met een
VPRO-ploeg aanwezig. Is uitgezonden
op Zondag 30 maart Tegenlicht, Nederland 2 21.10-22.00. Via uitzending gemist op te vragen.
Meer weten:
1.Zie www.G1000Amersfoort.nl
Facebook: G1000Amersfoort
2.VPRO-programma Tegenlicht van ?
maart over deze bijeenkomst.
3.De Stichting die de G1000 heeft voorbereid is opgeheven. Een groepje betrokken Amersfoorters gaat de
komende tijd bekijken hoe de G1000
in Amersfoort een structurele verandering kan zijn.
Vragen mag je stellen aan
Abel Herzberger, Schimmelpenninckkade 30 , 3813 AE AMERSFOORT
033-4755838
MEER DOEN: LEER VAN AMERSFOORT EN START IN JE EIGEN OMGEVING EEN G1000!!
www.G1000Amersfoort.nl
Facebook: G1000Amersfoort
De dag zelf
De G1000 van Amersfoort is op zaterdag 22 maart succesvol verlopen. De
zeer goede organisatie maakte het mogelijk dat eind van de dag 10 thema’s
zijn gekozen en dat per thema een
groepje mensen gaat zorgen dat ze niet
in de politieke prullenbak belanden. Enkele thema’s zijn:
- Verbindingsregisseur
- Samensfoort Keigroen,
samen doen.
- Kraamkamer duurzame innovatie.
- Amersfoort, gelukkig veilig.
- Samen zorgen.
Enkele kritische opmerkingen:
- doordat mensen die ingeloot waren en
niet konden/wilden, hun lot aan ie-
34
Lineke Schakenbos
35
24 mei 2014
Toen in de tachtiger jaren spontaan een internationale vrouwenvredesbeweging ontstond, kwamen er ook de meest fantastische ideeën op. Achteraf moet ik soms vreselijk lachen om mezelf, want van sommige dingen zag ik echt niet hoe goed ze
waren. Bij voorbeeld het instellen van een jaarlijkse vrouwenvredesdag. Ik zie me
mezelf luisteren naar een vrouw, die dat voorstelde, maar wist eigenlijk niet wat ik
me daarbij moest voorstellen.
Elk jaar op 24 mei herinner ik dat moment en geniet van de kracht die op die dag
wordt gebundeld.
In Nederland zit het zeer actieve Women Peacemakers Program. Elk jaar maken ze
een informatiemap met het thema van dat jaar. Er is veel te lezen op hun website.
Dit jaar hebben ze geen bijeenkomst in Nederland . Het 24 mei pakket komt op een
later moment uit.
Women Peacemakers Program
Laan van Meerdervoort 702517 AN den Haag 070-345 267
[email protected]
www.womenpeacemakersprogram.nl
Lineke Schakenbos
From War to Peace
De website From war to Peace wil bijdragen aan een vreedzamere wereld en heeft het
motto ‘van zwaarden naar ploegscharen’ een verrassende invulling gegeven.
Op de site kunnen prachtige sieraden worden gekocht zoals hangers, oorbellen, armbanden en kettingen maar ook fraaie fles- openers en wijnstoppen. Op zich niets bijzonders ware het niet dat al deze sieraden gemaakt zijn van zogenaamd Peace Bronze.
From War to Peace moet tamelijk letterlijk worden genomen, het brons van de sieraden
is oorspronkelijk afkomstig uit de kopermijnen van Montana. Dat koper is eerst gebruikt voor de Minuteman III intercontinentale kernraketten die op de lanceer- basis in
Grand Forks, North Dakota stonden. Na 1980 zijn een groot aantal van deze Minuteman’s ontmanteld en het nuclear weapon koper is daarna
omgesmolten tot Peace Bronze. Voorwaar zeer bijzondere
sieraden dus. From war to Peace wil laten zien dat Amerika niet alleen oorlog en wapens kan exporteren maar
ook prachtige sieraden die vrede verkondigen. Bovendien
doneert From war to Peace 20% van hun winstmarge aan
vredesorganisaties.
De site biedt een zeer ruime collectie sieraden en is zeker
de moeite van een bezoek waard www.fromwartopeace.com
36
Brief aan Erasmus
Zeer geachte heer,
U hebt in uw tijd vanwege het uitblijven van
vrede de Godin van de Vrede het woord gegeven. U benoemde de aanleiding van deze
klacht. Helaas moeten wij u vertellen dat ook in
de eenentwintigste eeuw de mensen die voor
vrede zijn, wel heel hard moeten werken. Wij
van de vrouwenvredesbeweging doen dat echter graag: tenslotte heeft iedereen profijt van
de vrede.
Graag willen we u laten kennismaken met een
paar ontwikkelingen die de vrede dichterbij hebben gebracht.
Op internationaal niveau hebben we de organisatie van de Verenigde Naties, die na
een grote wereldoorlog in de jaren veertig van de twintigste eeuw, steeds intensiever werd gewenst. En hoewel we momenteel een grote burgeroorlog in Syrië hebben, heeft een speciale VN-afgezant toch de partijen rond de tafel gekregen. En zo
vergadert in maart een groot internationaal gezelschap over vermindering van een
wapen dat kernwapen heet en te vreselijk is om uit te leggen.
In meer gebieden van de wereld zijn overlegorganen die met meer en minder succes aan vrede werken. Maar het idee dat je er samen aan kunt werken, neemt wel
steeds meer toe.
Er is een klein land in de Himalaya waar ze het Bruto National Geluk als uitgangspunt gebruiken om te bepalen hoe goed het met dit land gaat. We vinden dit
een voorbeeld dat we graag ook onder uw aandacht brengen.
Een heel belangrijke verandering die er heeft plaatsgevonden sinds de tijd waarin
u leefde is de situatie van vrouwen in de samenleving. Voor zover wij weten, waren
in uw tijd vrouwen niet in tel in de politiek en als denkers. Dat is nu sterk verbeterd. Vrouwen hebben dezelfde rechten als mannen, zij kunnen dezelfde beroepen
uitoefenen en kunnen hun bestuurders kiezen of zelf gekozen worden.
Ook heeft men zich gerealiseerd dat zonder vrouwen geen vrede mogelijk is en
dat de inbreng van het vrouwelijk deel van de samenleving cruciaal is bij het vormen van een sterke democratie
Als vrouwen zijn wij ook trots dat er de afgelopen jaren veel samenwerking is tus37
sen vrouwen van verschillende landen. Al in 1915 is dit begonnen toen er een eerste grote wereldoorlog was in Europa, en vrouwen van neutrale en oorlogvoerende
landen langs hoofdsteden reisden om te pleiten voor “de wapens neer” en onderhandelen. Het boek van Bertha von Suttner met deze titel heeft velen geïnspireerd.
Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw hebben vrouwen weer de handen ineengeslagen. We zien helaas dat geweld tegen vrouwen, zoals verkrachting en verbranding van niet-gewenste schoondochters in India, nog steeds plaatsvindt. Maar
het verzet groeit, en sinds een aantal jaren heeft een afdeling van Rutgers Universiteit in Amerika ervoor gezorgd dat er van 25 november tot 10 december internationaal aandacht is voor geweld tegen vrouwen. Ook wij als Vrouwen voor Vrede
hebben dit gedaan. We beschreven in onze Nieuwsbrief voor elk van die zestien
dagen een inspirerende vrouw op het gebied van geweldloos verzet. Vrouwen dragen in die zestien dagen de kleur oranje in hun kleding. En elke 25e van de maand
is ook oranje-dag, want niet alleen tijdens de zestien dagen maar ook eens in de
maand dragen we oranje. Ook vieren we altijd op 24 mei Internationale Vrouwenvredesdag. Door samenwerking van vrouwen uit de hele wereld is nu verkrachting
officieel een oorlogsmisdrijf dat voor een internationaal tribunaal berecht wordt.
Ook noemen we graag het Womens Peace Makers Program dat vrouwen uit de hele
wereld heeft getraind om in hun lokale gemeenschappen vredeswerkers te zijn. En
wat opvalt, is dat vrouwen uit de oude (1915) en de nieuwe vrouwenvredesbeweging ook te vinden zijn op nationaal en internationaal niveau. Dat is vooral opvallend bij de Scandinavische vrouwen.
Vrouwen hebben ook gezorgd voor vredesonderhandelingen. In Liberia hebben
vrouwen de mannen opgesloten totdat ze een akkoord hadden. Een vrouw is daar
nu president, en er komen steeds meer vrouwen aan de top. Hoewel we met de
vrouwelijke ministers van Defensie in Nederland en Duitsland nog niet veel zijn opgeschoten.
Ten slotte willen wij u vertellen dat wij bij veel jongeren merken dat ze aan vrede
werken. Vanuit Vrouwen voor Vrede sturen wij daarom een felicitatie om hen te bemoedigen. Deze kaart hebben we reeds 8 keer verstuurd.
Zeer geachte heer, wij horen graag van u hoe u vindt dat wij in en buiten Nederland
aan de Vrede werken.
Vrede en alle goeds.
Lineke Schakenbos, Ida Wassenaar, Yvonne van der Ham,
Sigrid Hutter, Vrouwen voor Vrede, Nederland
Bronnen:
- De klacht van de Vrede. 2e druk 2002. Uitgave Ad Donker B.V. Rotterdam (1e druk 1996)
- De wapens neergelegd. Uitgave Gebr. E&M Cohen,Arnhem en Nijmegen, 3e druk. z.j.
38
Het Museum voor Vrede en
Geweldloosheid
l drie jaar vertegenwoordig ik Vrouwen voor Vrede Landelijk in
het Algemeen bestuur van het Museum voor Vrede en Geweldloosheid. Tweemaal per jaar bezoek ik de vergadering van het Algemeen bestuur. Op 12 december jl. werd de vergadering niet in
Amsterdam gehouden maar in Centrum Emma, Centrum voor Wereld,
Vrede en Milieu te Utrecht. Het lijkt mij goed om kort te vertellen hoe het
museum is georganiseerd.
Om ongeveer de drie jaar wordt
De organisatie kent naast het
een nieuwe, voor het grotere puAlgemeen bestuur een Dagebliek geschikte, tentoonstelling
lijks bestuur, waarvan de
gemaakt. Zo mogelijk worden in
leden zes maal per jaar vertussenliggende jaren ook nog
gaderen. In deze vergaderingen worden de besluiten genomen, tentoonstellingen gemaakt die vanuit de
maar vele onderwerpen worden per e- vredesbeweging belangrijk maar meer
controversieel zijn. Er is een Handboek
mail voorbereid.
Het Algemeen bestuur omvat de leden Reizende Tentoonstellingen dat op het
van het Dagelijks bestuur en afgevaar- interne gedeelte van de website wordt
bijgehouden.
digden van:
• Artsen voor Vrede (België)
Sedert 1 juli 2013 heeft het museum een
• Humanistisch Vredesberaad
vaste expositieruimte in het Verzetsmu• NEAG
• NVMP - Gezondheidszorg en vre- seum Zuid-Holland te Gouda. De bedoeling is dat deze kleine ruimte
desvraagstukken
ingericht wordt tot een compact maar
• Vredesbeweging Pais
• Stichting Vredescentrum – Eindho- volwaardig Vredesmuseum, waarin
naast wisselende tentoonstellingen
ven- Peace Centre Foundation
• SVAG – Stichting voor Actieve Ge- ruimte is voor vaste expositie van een
deel van de collectie. Het streven is eind
weldloosheid
2014 zover te zijn dat de contouren
• Vrouwen voor Vrede
zichtbaar zijn en het museum officieel
• Wereld Federalisten Nederland
Het museum heeft op Internet een vir- geopend kan worden.
tueel Vredesmuseum dat veel bezoekers Oorspronkelijk had het museum een
aantrekt. Daarnaast zijn er reizende minimuseum in Delft maar deze zal
tentoonstellingen over vrede en ge- langzamerhand geminimaliseerd worweldloosheid, die worden aangeboden den vanwege de tentoonstelling in het
aan bibliotheken, gemeentehuizen, Verzetsmuseum te Gouda.
musea en andere instellingen.
39
A
formeerd door middel van het contactblad De Vredesboot. **
Dit zijn gegevens over het Museum van
Vrede en Geweldloosheid. De volgende
keer schrijf ik verder hierover.
Rieky Peeters
De tentoonstellingen van het Vredesmuseum zullen drie pijlers kennen:
1.betekenis van vrede, 2. geschiedenis
en organisatie, 3. toekomst en jij.
Vanaf 1 januari 2014 kon het Vredesmuseum het museumdepot onderbrengen in de kantoorruimte van Centrum
Emma.
Het museum heeft ook een virtueel museumwinkel en een webshop.
Waar mogelijk zijn vrijwilligers met een
standje aanwezig bij evenementen die
zich daartoe lenen.
Onderzocht wordt hoe er kan worden
samengewerkt met het Huis van Erasmus inzake hun project Erasmus in de
Klas.*
Voor het aantrekken van de band met
het vrijwilligersnetwerk organiseert het
museum eenmaal per twee jaar, een bijeenkomst. Liefst in combinatie met een
presentatie, bijvoorbeeld het open museum weekend, de vredesweek of een
andere activiteit.
Donateurs en vrijwilligers worden geïn-
*Het Huis van Erasmus streeft naar een
vreedzame wereld. Het ontwikkelt lesmateriaal voor kinderen in het basisonderwijs en de eerste klassen van het
voortgezet onderwijs in de leeftijd van
twaalf tot veertien jaar gebaseerd op
Erasmus’ opvattingen van vijfhonderd
jaar geleden over onderwijs, verdraagzaamheid, het omgaan met verschillen
tussen mensen, het vreedzaam met elkaar leven en zelfs in aanzet over mensenrechten.
** Het Museum voor Vrede en Geweldloosheid wordt geheel gefinancierd
door donateurs.
Het museum is een culturele ANBI zodat
giften en donaties voor 125% aftrekbaar zijn voor de Inkomstenbelasting.
"Vrede Ontdekken in Europa" is een project over historische vredesroutes in Berlijn, Budapest, Den Haag, Manchester, Parijs, Turijn en Wenen
– om mensen bewust te maken van het belang van vrede.
Vrede heeft te maken met democratie, civiele samenleving, zelfbewuste participatie en moed. Dit vredesbegrip krijgt de aandacht in zeven fraaie Europese steden.
U krijgt verrijkende historische wandelingen aangeboden in Berlijn Budapest, Den
Haag, Manchester, Parijs, Turijn en Wenen. De website nodigt uit deze mee te
maken en toont de verschillende haltes op de routes
De routes bevorderen een genuanceerd begrip van vrede en geven stof tot nadenken over maatschappelijke betrokkenheid. Elke vredesroute biedt een combinatie
van verkenning van meer of minder onbekende delen van de stad en kennis over de
veranderende plaatselijke samenlevingen. Gebouwen en herinneringsplaatsen krijgen nieuwe betekenissen. Op deze manier draagt ‘Discover Peace in Europe’ bij tot
kritisch en actief burgerschap.
http://www.discoverpeace.eu/nl/het-project/
40
Tess is in Mexico aan het werk
n een vorige Nieuwsbrief stond een foto van Tess van Eck uit Amersfoort, die als mensenrechtenbeschermer in Chiapas (Mexico) gaat werken. Ze heeft intussen taalles gehad en ze heeft begin maart haar drie
taken opgepakt. Ik heb zojuist wat blogs van haar gelezen en merk dat wat
ze schrijft veel indruk op me maakt. Vaker heb ik verslagen gelezen van
jongeren die dit soort werk gaan doen. Maar nooit was dat iemand, die ik
nog als peuter heb leren kennen. En ik ben ook heel trots op haar!
andere groepen of personen
Tess heeft een drietal taken:
schenden. Mijn functie zal in de
1.Ze is onderdeel van het Bricoseerste plaats dus ter preventie van
projekt
deze agressie zijn. In de tweede
2.Werkt voor verschillende afdeplaats is mijn functie zoveel molingen van de organisatie
gelijk gegevens verzamelen om
FRAYBA
deze door te geven aan FRAYBA.
3.en ze maakt blogs om de proDeze organisatie beslist dan of ze
blemen (internationaal) bekend
kunnen helpen door bij voorbeeld te
te maken.
procederen of eventueel andere organi“Binnen het Bricos-projekt zal ik op ini- saties in te schakelen. Ook kunnen zij
tiatief van de bewoners als mensen- schendingen publiceren om de problerechtenwaarnemer steeds een of twee men bekend te maken en druk uit te oeweken in een dorp verblijven waar fenen.
spanningen of problemen zijn.
Veel indiaanse gemeenschappen wor- FRAYBA is een onafhankelijke organiden bedreigd door economische belan- satie die mensenrechten verdedigt van
gen, zoals mijnbouw of toeristische inheemse gemeenschappen in de meest
projecten. In Chiapas zijn veel grond- zuidelijke provincie van Mexico, Chiastoffen en natuurschoon. Er zijn rivie- pas. Deze inheemse bevolkingsgroepen
ren en bergen, er is een jungle met stammen af van de Maya’s.
medicinale planten en hout. De overheid probeert het verzet van de Maya’s Speciale blogs voor ons
tegen deze plannen te doorbreken door als achterban.
omkoping, arrestaties marteling, milita- “Door middel van mijn blogs probeer ik
risering of door ontruimingen. “
jullie natuurlijk zoveel mogelijk op de
hoogte te houden. De verslaglegging
“Mijn verblijf en mijn internationale van mijn werkzaamheden en wat ik alogen (dingen kunnen niet ongezien en lemaal tegenkom zal ik slechts in beongestraft blijven) moeten druk uitoe- paalde mate kunnen beschrijven. Dit
fenen op de “daders” die de rechten van betekent onder andere dat ik geen
I
41
namen publiceer en sommige situaties
algemeen zal houden. Dit is voor de
veiligheid van personen en dorpen. Het
is niet de bedoeling dat ik olie op het
vuur gooi door een conflict of persoon
bekend te maken. De gevoelige informatie die er kan zijn wordt om deze
reden zorgvuldig geanalyseerd en er
wordt door betrokkenen bekeken wat
het beste is per situatie of gebeurtenis:
publicatie of niet.”
Bovenstaande tekst heb ik begin maart,
toen Tess net begonnen was, genoteerd.
In de volgende Nieuwsbrief volgt meer
nieuws.
PS Deze week mailde ik met Tess die me
zei hoe fijn het was om steun te krijgen.
Want het is best zwaar. Wil je haar mailen: [email protected]
Lineke Schakenbos
www.geef.nl/actie/tess4mexico/blg
Mensenrechten in bezette gebieden
hoofdpijndossier voor beleggers
Veel bedrijfsactiviteiten daar staan dan
ook op gespannen voet met internationale afspraken over mensenrechten.
Toch heeft 70 procent van de organisaties die de VBDO onder de loep heeft
genomen beleid ten aanzien van mensenrechten. Zij geven aan te worstelen
met de uitvoering ervan. De beleggersvereniging heeft daarom een aantal aanbevelingen opgesteld die institutionele
beleggers moeten helpen bij het implementeren van mensenrechtenbeleid in
de bezette gebieden.
"Probeer één lijn te trekken voor alle
mensenrechtenthema's en hanteer wereldwijd aanvaarde wet- en regelgeving", zo vat VBDO-voorman Giuseppe
van der Helm de aanbevelingen kernachtig samen. "Toepassing van het internationaal recht is het minimum om
tot maatschappelijk verantwoord ondernemen te komen, maar we begrijpen de
onwennigheid over de materie en de gevoeligheid van het onderwerp".
Veel Nederlandse pensioenfondsen,
verzekeraars en banken passen onvoldoende de internationale richtlijnen over mensenrechten toe, waar
het gaat om beleggingen gerelateerd
aan de bezetting van de Palestijnse
gebieden. Dat blijkt uit onderzoek
van de Vereniging van Beleggers
voor Duurzame Ontwikkeling
(VBDO). De organisatie publiceert
deze week een rapport naar de
wijze waarop Nederlandse institutionele beleggers omgaan met investeringen in deze regio.
De VBDO onderzocht 50 pensioenfondsen, 30 verzekeraars en 10 banken.
14 procent van de 29 partijen die gereageerd hebben op de vragenlijst hebben
een onderneming uitgesloten op grond
van bedrijfsactiviteiten gerelateerd aan
de bezetting van de Palestijnse gebieden. Nederzettingen in bezette Palestijnse gebieden zijn volgens het
Internationaal Gerechtshof illegaal.
42
beleggingsbeleid: "Uitsluiting van bedrijven is het laatste redmiddel. Door te
onderhandelen over hoe mensenrechten
te waarborgen, kun je met een aantal investeerders samen soms veel bereiken."
Wet- en regelgeving
Van der Helm benadrukt daarbij dat er
meer conflictgebieden zijn waar dit
soort kwesties spelen: "Het onderliggende conflict ligt politiek gevoelig, dat
is waar. Maar investeerders kunnen zich
baseren op internationale wet- en regelgeving, zoals de OESO-richtlijnen."
Het is volgens de VBDO onnodig om
beleggingsbeleid te formuleren dat specifiek is gericht op bedrijfsactiviteiten
in de bezette gebieden. "Bestaand beleid volstaat in de meeste gevallen. We
vinden het belangrijk dat beleggers
transparant zijn over hoe dat beleid in
specifieke gevallen in de praktijk wordt
gebracht. Anders ben je als institutionele investeerder kwetsbaar en daarnaast is het belangrijk transparant te
zijn richting deelnemers en klanten.
Samenwerken
Samenwerken met andere institutionele
beleggers en non-gouvernementele organisaties (NGO's) vinden de makers
van het rapport ook raadzaam. "Lokale
NGO's kunnen helpen om regiospecifieke kennis aan te dragen", aldus Van
der Helm. "Zo kan bijvoorbeeld vastgesteld worden of en hoe een bedrijf
meewerkt aan de uitbreiding van illegale nederzettingen of aan de omstreden bouw van de scheidingsmuur
tussen Palestijnse en Israëlische gemeenschappen. Samenwerking met andere beleggers is bovendien een goede
manier om sterk te staan in onderhandelingen over dergelijke kwesties."
Deze dialoog is, wat de VBDO-voorman betreft, dan ook de eerste stap in
de implementatie van het verantwoord
Aansprakelijkheid
Eén van de zaken die institutionele beleggers volgens de beleggersvereniging
daarbij voor het voetlicht kunnen brengen, is het feit dat bedrijven volgens internationale wetgeving vaak aansprakelijk gesteld kunnen worden voor
mensenrechtenschendingen die voortkomen uit bedrijfsactiviteiten. "Dat is
duidelijk geen politieke afweging, maar
een bedrijfsrisico. Door daar op te wijzen haal je de politieke angel uit de dialoog. Het schept onderling begrip en zo
wordt ook draagvlak gecreëerd voor
oplossingen", aldus Van der Helm.
Het rapport is tot stand gekomen in samenwerking met ICCO, PAX en Cordaid.
43
Beste vrouwen,
Ik ben bezig om “foute”banken ( die
meewerken aan wapenhandel) uit
mijn “afdeling “giften te schrappen.
Weggaan van een pensioenfonds is
nu nog niet te doen, maar zoveel mogelijk bij organisaties die meewerken aan wapenhandel is indirect onze
eigen keuze.
Ik heb bijvoorbeeld het NIVON en
Greenpeace gewezen op hun bank.
En ik begin nog maar net!Wie doet
mee?
Graag jullie reactie,
Met groet,
Maartje-Neeltje Visbeen
Vrouwen filmen zoektocht naar vrijheid
in Egypte
De positie van vrouwen in Egypte na de revolutie is eerder verslechterd dan
verbeterd. In Ana Ana (Arabisch voor ‘ik ben mezelf’) laten vier jonge, creatieve vrouwen hun leven in Caïro zien en de restricties waar ze mee te
maken hebben. Oneworld sprak met maakster Corinne van Egeraat.
Allevier de vrouwen in Ana Ana hebben een creatief beroep: Sondos is theatermaakster, Wafaa studeerde architectuur en is fotografe, Nadine werkt
mee aan speelfilms en Sarah is videokunstenaar. Ze tonen de zoektocht
naar zichzelf, de kunst en de restricties waarmee ze te maken hebben.
De 28-jarige Sondos Shabayek begon
haar carrière als journalist. Ze raakte
echter teleurgesteld in de media tijdens
de revolutie op het Tahrirplein, omdat ze
zag dat media zich ook tegen je kunnen
keren. Sindsdien probeert ze in het theater invloed uit te oefenen.
Schandaal
In één scène in de documentaire zien we
haar in het vrouwencompartiment van de
metro, waar ze provocerende teksten uitspreekt over wat mannen naar haar roepen als ze over straat loopt. Er wordt
heftig op gereageerd. “Wat zeg je en film
je het ook nog? Mijn god, dit is een
schandaal!” roept een vrouw. “Het is de
waarheid”, zegt Shabayek. "Zo'n actie is
niet zonder gevaren, en daarom vind ik
Sondos ook zo moedig", zegt Corinne
van Egeraat, die Ana Ana samen met
haar man Petr Lom maakte. Toen Lom
de documentaire Back to the Square
maakte, een jaar na de protesten op het
Tahrirplein, stuitten de twee op een bijzonder verhaal.
Maagdelijkheidstest
“In die documentaire zit het verhaal van
Salwa, destijds één van de vrouwelijke
betogers op het plein”, vertelt Van Ege-
raat. “Deze vrouwen overnachtten daar
in tenten op het plein. Later werden ze
van prostitutie beschuldigd en werden ze
onderworpen aan maagdelijkheidstests,
echt een vorm van marteling. We vonden
dit verhaal indrukwekkend, en wilden
meer doen met de positie van vrouwen
in Egypte na de protesten.”
Van Egeraat geeft op dat moment workshops autobiografisch filmen aan jonge
kunstenaars in Caïro. “In die workshops
kwam er al veel naar voren van wat er
speelt rondom de rechten van vrouwen
in Egypte. Meiden gingen bijvoorbeeld
op tijd naar huis omdat het ‘s avonds gevaarlijk voor ze is. Ze voelen zich gediscrimineerd en bekeken als lustobject, een
prooi, met name ‘s avonds."
Volgens Van Egeraat is de situatie in
Egypte grimmiger dan voor de revolutie.
44
tricties.
Dit zie je bijvoorbeeld bij Sarah, de videokunstenaar. Zij wilde vroeger danseres worden, maar haar omgeving
vertelde haar altijd dat dit niet kon als
vrouw. Inmiddels is ze ook te oud om
danseres te worden, maar heeft ze een
andere vorm gegeven aan haar creativiteit.”
Kunst als statement
Dat is precies wat Van Egeraat en Lom
in Ana Ana willen laten zien: hoe creativiteit en kunst altijd een weg vindt, ondanks de beperkingen. “Juist op een plek
waar vrijheid onder druk staat, kan kunst
een weg zijn om een statement te maken,
te protesteren of om te ontsnappen om
troost en schoonheid in te vinden. Daarmee gaat de film denk ik niet alleen over
beperkingen of een onderdrukkende omgeving, maar ook over de creatieve zoektocht van een kunstenaar naar zichzelf.”
Kijken?
Ana Ana draait sinds 13 maart in de
bioscopen.
"Dat is wat ik van vrouwen hoor. Het is
onveiliger, door de constante dreiging
van de politie en het leger. Vrouwen zijn
bang voor seksuele intimidatie en om
lastig gevallen te worden. Door de revolutie hebben de vrouwen een glimp van
vrijheid opgevangen, maar uiteindelijk is
de revolutie in een desillusie gekomen,
waarin het leger de macht naar zich toetrekt."
Dagboek
Met vier van de tien deelnemers maakt
Van Egeraat Ana Ana. Een groot deel
wordt door de vrouwen zelf gefilmd, als
een soort dagboek. “Ik ben echt fan van
deze filmmethode, omdat je zo veel dichterbij komt,” vertelt Van Egeraat. “Ik
denk dat jonge vrouwen uit de Westerse
wereld zich zo ook beter met hen kunnen
identificeren, omdat het persoonlijker en
intiemer is. Beter dan met beelden uit het
nieuws.” Juist daardoor zijn de verschillen tussen vrouwen hier en daar zo
goed te zien. "Zij hebben niet dezelfde
basisvrijheden als wij", zegt Van Egeraat. "Ze kunnen niet met korte mouwen
en een kort rokje over straat, en hebben
vaak weinig keuzevrijheid. Maar ze worden juist ook weer gevormd door die res-
Door: Annemarie Geersing
Bron: OneWorld
Binnen de werkgroep Weldadig worden we regelmatig enthousiast voor een idee of initiatief
dat helemaal aansluit bij onze idealen. We krijgen dan de behoefte om dit ook te laten weten
aan de initiatiefnemer zelf en zo kwam het idee
van een "felicitatiedienst" in ons op. We hebben een kaart ontworpen die we (na goedkeuring door het bestuur) opsturen namens
Vrouwen voor Vrede.
Weldadig (Lineke, Ida, Yvonne, Sigrid)
Felicitatiekaart van Vrouwen voor Vrede
De kaart is te op te halen bij de website van Vrouwen voor Vrede om zelf uit te printen.
45
Boekenrubriek
Droom waargemaakt!
De schrijver Kader Abdolah kreeg van
de Provincie Zuid-Holland een prijs
voor zijn hele oeuvre. Hij moest het
geldbedrag gebruiken om een droom
waar te maken. Creatief als hij is, besloot hij mensen te gaan interviewen die
hun dromen waargemaakt hebben. Die
dromen zijn heel verschillend zoals al
in de titel van het boek dat hij hierover
schreef blijkt: “ Zeesla en de lepels van
Alice.”
Lepels die gemaakt zijn voor gehandicapten en zeesla omdat er in Zeeland
een boerderij in zee is waar men werkt
aan het kweken van zeegroenten. Onze
internationale behoefte aan voeding zou
oplosbaar zijn door de zee te gebruiken.
lijke belangen. Dit alles gaat ten koste
van tijd, geld en de kwaliteit van het
eindresultaat. Sogol zocht naar een
model om de twistpunten in het bedrijf
rondom een bepaald project op kleine
schaal handen en voeten te geven. Ze
ontwierp een simulatiespel, waarin de
werkelijkheid wordt nagebootst zodat
men snel beseft waar het probleem echt
om draait. Hierdoor kan men beginnen
aan het veranderingsproces. Kader Abdolah vroeg Sogol of ze letterlijk de
collega’s tegenover elkaar aan tafel had
gezet om al spelend over hun geschillen te ruziën. Waarmee maakten ze
ruzie?
“Met lego!” Natuurlijk namen ze haar
eerst niet serieus, deden ze lacherig,
maar geleidelijk werd de simulatie
bloedserieus. De deelnemers waren
vooral gefocust op hun eigen belangen
en doelstellingen. Ze wilden hun collega’s helemaal niet laten weten wat deze
doelstellingen en belangen waren. Er
De droom die mij als vredesvrouw het
meest aansprak was die van de jonge
Sogol Azarbad, die Bouwkunde studeerde aan de TU in Delft. Tijdens haar
stage ontdekte ze hoe in de bouw opdrachtgevende en opdrachtnemende
partijen vanuit verschillende belangen
samenwerken. Dit samenwerken was
vaak niet optimaal, leidde tot extra kosten, die faalkosten worden genoemd.
De oorzaken zijn dat er een sterke wijzij-cultuur is. De instanties zijn niet
open en transparant naar elkaar. Hun
betrokkenheid en begrip voor de ander
laten te wensen over. Elke afdeling
spreekt zijn eigen taal en wil de taal van
de andere partij niet begrijpen. En er is
haast geen besef van gemeenschappe46
brief die ik van de redactie had ontvangen. Ik schreef toen columns voor Het
Parool, en dit was een ingezonden brief.
Het was een meneer. Ik heb hem een
brief teruggeschreven, met dank voor
zijn eerlijkheid, en stuurde hem al mijn
boeken.Hij stuurde ze terug met de aantekening: “Ik zal nooit iets aannemen
van een buitenlander”. Ik stuurde ze
weer terug en schreef erbij: “U mag ze
weggooien, verbranden, maar ik neem
ze niet terug”. Ik kreeg ze terug met een
brief: “De eerste buitenlander die mij
wat gaf was een mof, hij gaf me een
bonbon, die at ik, en dezelfde mof
schoot mijn familie neer voor mijn
ogen”. Ik stuurde de boeken weer terug
met een doos bonbons. Met een kaart:
“Ik beloof dat deze bonbons niet zuur
zullen zijn”. Niets meer gehoord.
Twee jaar later kreeg ik een ansichtkaart
van deze meneer uit Turkije. Met de
tekst: “Dankzij u durfde ik voor het
eerst in mijn leven Nederland uit te
gaan”.
Dit schreef Nilgun Yerli in het boek:
•De Ander. Verhalen over compassie in
Amsterdam.
•Uitgeverij Narratio
•ISBN 978 90 5263 724 2
ontstond een eilandencultuur. En
opeens, al spelenderwijs, kwamen alle
wezenlijke twistpunten uit de bouwwereld boven tafel en werden de deelnemers zich hiervan bewust. Toen was het
geen spel meer, maar de harde werkelijkheid van het bedrijf.
Sogol heeft hiermee haar droom waargemaakt: samenwerking in de bouw. Ze
doet dat met haar eigen bedrijf dat ze
met haar tweelingzus heeft in Nederland: Reflection Consultancy. En uiteindelijk wil ze wereldwijd aan dat
samenwerken bouwen met haar methode. Want zoals ze zegt “Met het spel
verken je de werkelijkheid in versneld
tempo en je gaat ermee experimenteren.
De lego is een middel dat het denken
bevordert binnen een unieke leersituatie”.
Op allerlei plekken en door allerlei
mensen wordt “samenwerking” genoemd als beslissende factor om onze
planeet leefbaar te maken voor iedereen. Vluchtelinge Sogol uit Iran levert
hier haar bijdrage. Een oud, middeleeuws Perzisch denker heeft gezegd
“Thuis is de plek waar je talent volkomen groeien kan”.
Lineke Schakenbos
Bron: Zeesla en de lepels van Alice.
Kader Abdolah. de Geus 2012
ISBN 978 90 445 2030 9
De Ander. Verhalen over compassie
in Amsterdam.*
“Mevrouw Yerli, u bevlekt mijn krant.
Ik zou graag willen dat u oprot naar uw
eigen land,” stond er geschreven in een
47
Stiltekringen in het hele land
Amsterdam
Elke woensdag: Wake tegen de wapenhandel Beursplein 13.00-14.00 uur: Saskia
Molin, tel. 020-6764625. Iedere eerste Vrijdag van de maand: 12.45-13.45 uur bij het
Lieverdje op het Spui. Vrouwen in het zwart. Wake voor vrede in Israël/Palestina.
Info: Lily v.d. Bergh, tel. 020-6223661 www.vrouwen inhetzwart.nl.
Drachten
Stille Wake op koopavond donderdag voor de Doopsgezinde Vermaning in het centrum.
Breda
Vredeswandeling. Iedere eerste zaterdag van elk nieuw seizoen wordt er een stiltewandeling gehouden om de Asterdplas van ongeveer een uur. Mannen zijn ook
welkom. De stiltewandeling is een initiatief van Stichting Ondersteuning Katechese. Voor informatie H. Stassen -76-5651987 en/of M. Visbeen 076-5813312
Groningen
Stille Wake door Vrouwen en Mannen in het Zwart om de week op zaterdag.
Tijd: 13.00-14.00 uur op de Grote Markt. Leuze: Israël stop de bezetting van Gazastrook en Westelijke Jordaanoever. email: [email protected]
Leeuwarden
Iedere laatste donderdag van de maand 19.30-20.00 uur vredeswake bij de Waag.
Utrecht
Wake van Vrouwen in het Zwart Utrecht. Laatste zaterdag van de maand op de
stadhuisbrug in Utrecht van 13.00-14.00 uur, mannen in het zwart zijn ook welkom.
Stil protest tegen de bezetting van Gazastrook en Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem en voor de ontruiming van de settlements. Voor meer info of deelname of
i.v.m. wel/niet doorgaan van de wake, tel. 030-2413646 of e-mail:
[email protected]
Zeeland
Iedere woensdag in Koudekerke. 18.30-20.00 uur, Kerk op het Dorpsplein. Regelmatig ook stiltekringen in Middelburg.Voor meer informatie: Lidy Weststrate tel.
0118-552170.
Maastricht
Laatste donderdag van de maand op de markt in Maastricht van 18.15-19.15 uur, mannen in het zwart zijn ook welkom. Stil protest tegen de bezetting van Gazastrook en
Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem en voor de ontruiming van de settlements. Voor
meer info of deelname of i.v.m. wel/niet doorgaan van de wake, tel. 0611307410 of email: [email protected]
48