Transcript slides - Universiteit Utrecht

9-4-2014
Inhoud
• wat is coaching?
– coachingsvaardigheden
– coachingsproces
• alignment
– transtheoretisch model
• interventie
Coachingsystemen
(e-Coaching)
Robbert Jan Beun
– gedragsverandering
– ability en motivation
• implementatie en experiment
– taakinterruptie en adherence
– agents en psychotherapie
• keuzes in e-coaching
• communicatie
• het slaapdomein
Literatuur
Gedragsmodellen
• Prochaska & Norcross
(transtheoretisch model)
• Fogg (gedragsmodel voor persuasief
ontwerp)
Implementaties
• Bickmore et al (taakinterruptie,
modaliteit en adherence)
• Both et al (agents voor psychotherapy)
Een paar termen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Coach vs. Coachee
Coach vs. Expert vs. Therapeut
Interventie
Adherence/compliance
Alignment
Feedback
Ethiek
Taakinterruptie
Reminders
e-Coaching
• 152.000.000 hits in Google (April 2014)
• verschillende domeinen
– lifestyle, voeding, insomnia, depressie, angsten,
migraine, werk, fysieke activiteit, …
• verschillende media
– e-mail, web, telefoon, video, cd’s, mobiel, …
• verschillende functies
– motivatie, training, demonstratie, feedback, …
e/m-Coaching
Gebruik van ICT bij de ondersteuning van (delen van) het coachingsproces.
Voordelen voor gebruiker
• lage drempel
– betaalbaar
– anoniem
• onderdeel van dagelijkse activiteiten
– locatie en tijd doet er weinig toe in geval van mobiele toepassingen
• stepped health-care
•
eerst systeem, dan pas arts/therapeut
• hulp op afroep
– toegang tot een grote variëteit aan experts en andere betrokkenen
• therapie op maat
• toepassing van sensoren
1
9-4-2014
Persuasion by Sensors
•
•
•
•
•
•
Objectievere manier van datacollectie
Geen verstoring van hoofdtaak
Onbereikbare data wordt bereikbaar
Motivatieverhogend
Ability verhogend
Fysieke trigger
Coach
Wikipedia E/NL
• oorsprong: kocsi (plaats in Hongarije)
• rond 1500: besturen van koets
(Frans) van A naar B
• ook: vervoeren van een waardevol
persoon
• rond 1840: privéleraar ter
voorbereiding van tentamen (Oxford)
• rond 1890: begeleider van roeiteam
• rond 1970: HRM, motivatietraining
Wat is coaching?
Ondersteuning van
• bewustwording
– (van oorzaken) van probleem
– noodzaak van verandering en het ondernemen
van actie
• verandering
– mentaal en/of fysiek
– oefeningen, motivatie, reminders
• handhaving
Wat is coaching?
Wat is coaching niet?
• Dat je het gedrag of ideeën van iemand afkeurt
• Dat je iemand over de streep trekt om iets aan
het probleem te doen
• Dat je aangeeft waar het probleem zit
• Dat je het probleem voor een ander oplost
– Problemen zijn sterk individueel (denk aan
chirurgenprobleem)
– Beleving door coachee van veranderproces is
essentieel
Voorbeeld
Bewustwording van drankprobleem
Meestal onder druk van anderen (familie, vrienden,
collega’s) vervelende gebeurtenissen (ongevallen) of sterke
negatieve gevoelens (stress, pijn, ziekte)
1. ‘Ik kan goed tegen drank’
2. Agressie, regelmatig dronken achter het stuur,
werkverzuim, …
3. Slechte relatie met familie, ongelukken, rijbewijs kwijt,
baan kwijt, …
4. Spanning, negatieve gevoelens, …
5. Bewustwording van spanning
2
9-4-2014
Voorbeeld
Gedragsverandering bij drankprobleem
1. Zoeken van ondersteuning
2. Kiezen voor website of AA
3. Uitwerken van de verschillende oefeningen, bijv.
•
•
•
•
•
•
•
Coachingsvaardigheden
moeilijke momenten herkennen
bespreking met coach of lotgenoten
geen alcohol meer kopen
bijhouden hoeveel je werkelijk drinkt
niet drinken op moeilijke momenten
ondersteuning zoeken bij anderen
niet meer op donderdag naar de kroeg
Coachingsvaardigheden
Relationeel en functioneel
• opbouwen van een goede relatie
• goed luisteren en niet (te snel) oordelen
• stellen van de goede vragen/spiegelen
• aanbieden van geschikte oefeningen
• geven van ondersteunende feedback
Luisteren
Is een kunst en wekt vertrouwen!
Dus oppassen voor:
• Afleiding
• Vooringenomen ideeën
• Zelf teveel praten
• Niet aansluiten bij de ander zijn of haar belevingswereld
Verschillende niveau’s:
1. cosmetisch
2. conversationeel
3. actief/diep
Goede relatie opbouwen
•
•
•
•
wekken van vertrouwen
afstemming, alignment, rapport
duidelijke afspraken maken: commitments
privacy en veiligheid in acht nemen
Vragen
Het stellen van de goede vraag is van wezenlijk
belang.
De vraag
• is simpel
• heeft een doel
• heeft invloed zonder te willen beïnvloeden
3
9-4-2014
Complex vs. simpel
Coachee: ‘Kijk, ik moet af en toe eens uit de band kunnen springen’
Complexe vraag:
Coach: ‘Als je je eigen motivatie in beschouwing neemt en wat het
veroorzaakt dat je uit de band wilt springen, wat realiseer je je
dan?’
Simpele vraag
Coach: ‘Waarom wil je uit de band springen?’
 Belangrijk bij het ontwerpen van coachings-interfaces: denk goed
na over de formulering van de taal!
Geschikte oefeningen
• er is dikwijls al veel bekend
• verdiep je dus in het domein waarop gecoacht
moet worden
• kijk welke oefeningen daar worden gebruikt
• praat met experts
• probeer de oefeningen en pas ze zo nodig aan
• denk na over hoe je de oefeningen kunt
ondersteunen met computer
Ondersteunende feedback
• Wegnemen van motivationele blokkades
(mentaal en fysiek)
• Van reminder tot compliment en progressie
• Bijv. aanmoediging, uitdaging, bewustzijn van
vooruitgang, gevolgen van gedrag, verschil
huidig en doelgedrag, goal commitment,
prijzen
• Probleem: timing en inhoud?
Het coachingsproces
Het coachingsproces
Drie belangrijke interactiefases
1. alignment/opening
2. interventie
3. after-care/closure
Coachingprocess(coach, coachee, environment, history)
1 establish contract //therapy agreement//
Determine exercise type
Determine exercise properties
2
if contract then
Do exercises
Evaluate results
else end
3 repeat 1-2 until end
4
9-4-2014
Drie processen ter ondersteuning
Informatietypes
• Alignment (afstemming)
– opbouwen van gebruikersmodel
– reciprociteit
• Adaptatie
– communicatie, oefeningen en/of doelen aanpassen
aan gebruiker
– onderhandelingsruimte
• Support
Drie fases
1. Leren (zowel coachee als coach) / alignment
2. Interventie
3. Closure
Informatie op drie niveaus
• Communicatie
– interface design, formaliteit, geslacht, medium en modaliteit preferenties, …
• Therapie
– communicatie ter bevordering van motivatie
– ook wegnemen van cognitieve blokkades
– oefeningen, motivatie, gedrag, …
• Ethisch
– veiligheid en privacy issues
Drie belangrijke interactiefases
1. alignment/opening
2. interventie
3. after-care/closure
Alignment: stage of change
Motivationele alignment
Stages of Change model
Fases in verandering
(Prochaska en Norcross, 2002)
(Prochaska en Norcross, 2001)
• Intentionele gedragsverandering
• Verandering als proces i.p.v. gebeurtenis
• Twee soorten verandering
– cognitief (attitudes, denken, verwachtingen, …)
– fysiek (stoppen, beginnen, inbouwen, vervangen, …)
• Proces wordt gekarakteriseerd door aantal fases
• Er is meestal voortdurende terugval naar eerder
fases
5
9-4-2014
Precontemplatie
• Geen serieuze intentie om
gedrag te veranderen
• Er is wel een probleem, maar
geen bewustzijn daarover
• Duidelijker visie op probleem
door buitenstaanders
• Meestal zetten anderen aan
tot ‘er iets aan doen’
Contemplatie
• Bewust van probleem
• Motivatie om er iets aan
te doen
• Nog geen commitment
over de actie
• Uitstelgedrag voordat tot
actie wordt overgegaan
Actie
Preparatie
• Mensen hebben al eens
geprobeerd te veranderen
(zonder succes)
• Meestal kleine voorzichtige
stapjes
• Intentie om actie te doen op
korte termijn (ongeveer een
maand)
• Probleem kan verminderd
zijn, maar echte verandering
is nog niet opgetreden
Handhaving
• Er is een substituut gevonden voor het
probleemgedrag gedurende minstens zes
maanden
• Consolideer het bereikte en probeer niet terug
te vallen
• Hier begint de grote
verandering
• Commitment van tijd
en energie
• Succesvolle
verandering van gedrag
of omgeving
Verschillende rollen/relaties per fase
Precontemplatie
– verzorgende ouder
Contemplatie
– socratische leraar
Preparatie
– trainingscoach
Actie en handhaving
– trainingscoach/consultant
6
9-4-2014
Hoe kom je te weten in welke fase
iemand zit?
Dialoog!
Gebruik bijv. vragenlijsten of stellingen
Google bijv. URICA questions:
www.umbc.edu/psyc/habits/content/ttm_measures/index.html
Contemplatie
Zelf bedenken of opzoeken
Precontemplatie
• ‘Ik zie niet in dat ik zou moeten veranderen.’
• ‘Ik heb geen probleem. Ik zie niet in waarom ik hier zou
moeten zijn.’
• ‘Ik zit hier mijn tijd te verspillen.’
• ‘Oké, ik heb mijn fouten, maar ik kan er toch niks aan
doen.’
• ‘Misschien ben ik deel van het probleem, maar ik denk
het niet.’
• ‘Iedereen heeft wel eens een probleempje.’
• ‘Ik kan er beter mee leren omgaan dan te veranderen.’
Implicaties voor behandeling
• Wees je bewust van de fases
– je kunt ze niet overslaan
• Pas de behandeling aan op de fase
– kijk in welke fase iemand zit (user model)
– heeft invloed op het type relatie (embodiment)
– alleen inzicht brengt geen verandering
– alleen actie brengt geen verandering
– anticipeer op terugval
Conclusies Prochaska
• Fase-overgangen zijn niet altijd even duidelijk
• De meeste fases gaan vooraf aan de eigenlijke
interventie
• Bij te lage motivatie:
Van alignment naar interventie
– probeer motivatie te verhogen (bijv. inbouwen van
games of beloning)
– pas de interventie aan op de motivatie van de
coachee
7
9-4-2014
Drie belangrijke interactiefases
1. alignment/opening
2. interventie
3. after-care/closure
Alles draait om adherence!
Dus, hoe krijg ik de coachee zo ver om
zijn/haar oefeningen te doen?
ps. adherence heet soms ook compliance
Remember Cialdini
The Psychology of Persuasion
•
•
•
•
•
•
Remember Fogg
Persuasive technology
Tools
• Reduction
• Tunneling
• Tailoring
• Suggestie/notification
• Self-monitoring
• Surveillance
• Conditionering
Medium
Social actor
Reciprocity
Consistency/Commitment
Consensus/Social Proof
Authority
Similarity/Liking
Scarcity
Opdracht
Stel je loopt naast iemand en je wil dat hij/zij de
trap naar vloer 4 neemt in plaats van de lift.
Verzin op basis van de voorstellen van Cialdini en
Fogg een aantal strategieën om de ander te laten
doen wat je wilt.
Welke strategie denk je dat het beste resultaat
heeft en waarom?
8
9-4-2014
Ter herinnering Cialdini en Fogg
•
•
•
•
•
•
Reciprocity
Consistency/Commitment
Consensus/Social Proof
Authority
Similarity/Liking
Scarcity
Tools
• Reduction
• Tunneling
• Tailoring
• Suggestie/triggers
• Self-monitoring
• Surveillance
• Conditionering
Medium
Social actor
Gedragsverandering
Gedragsverandering
Foggs gedragsmodel
Choice
• Motivatie
Triggers
– pleasure/pain, hope/fear, social
acceptance/rejection
Happiness
Flow
Ability
• Ability
Self-insight
– time, money, physical/mental
effort, social deviance, nonroutine
Beliefs
Intentions
Motivation
Attitudes
Emotions
Commitments
• Triggers
Choice
Fear
Barriers
Response efficacy
– sparks, facilitators, signals
– timing, modaliteit, inhoud
Benefits
Pleasure
Threats
Pain
Choice
Choice
Primaire informatie
unknown
wanted
action1
• Do(x) of not-do(x)
– ‘doe oefening x’
– ‘neem uw medicijnen’
– ‘steek geen sigaret op in de pauze’
– ‘ga nog niet slapen’
now
action2
unwanted
unwanted
9
9-4-2014
Secundaire informatie
Belangrijk 1
• Believe x (relatie actie – resultaat)
– Universeel: ‘bewegen is gezond’
– Tailored: ‘koffie is niet zo goed voor u’
• Trigger x (reminders)
– doe x nu
– als u x nu niet doet, kan het niet meer (scarcity)
Wat voor de een een oplossing is hoeft voor de ander
geen oplossing te zijn.
• Commitments (verplichtingen)
– toekomst/planning
– we hebben x afgesproken
• Progress
– verleden en heden, doelen (toekomst)
– ‘u bent er bijna’
– ‘goed gedaan’
 aanpassing aan het individu
 gebruikersmodel
• Autoriteit/Social proof
– ‘anderen deden het zo’
– ‘ontworpen door de universiteit Utrecht’
Belangrijk 2
Informatie flow model
We zijn niet de enige in dit
universum en we doen de
dingen steeds in een bepaalde
omgeving
peer
coachee
system
human
coach
environment
 aanpassen aan de context
 taak, communicatie en
omgevingsmodel
communication
physical signals
Voorbeeld schedule
We gaan een paar remindersystemen
bekijken
d
r1
r1-r2
ob
morning
daytime
r2 r2-ib
ib
evening
10
9-4-2014
Remindersystemen
Systeem
Domein
Modaliteit/media
Intelligentie
ILSA
lifestyle/medicatie
telefoon
sensor data,
reasoning, agenttechnologie, …
Autominder
dagelijkse
activiteiten
robot, speech
user model,
reasoning, sensors,
…
Nurse Robot
fysieke activiteit
gesynthetiseerde
speech
Wizard of Oz
Breakaway
onderbreken van
zittaken
nonverbaal,
ambient
sensor in stoel,
display
Cueing
‘Plaatsen’ van artefacten of signalen als
conditionele stimulus voor uitvoeren van het
gewenste gedrag (‘knoop in je zakdoek’)
- reminders, triggers, alerts
- stimulus controle
- responsiveness/effect?
Taakinterruptie
• Focus op effect van de secundaire
taak
• Korte interrupties kunnen al
invloed hebben op de primaire taak
• Mogelijke variabelen
– pre-interrupts
– modaliteit
– empathie
• Weinig onderzoek naar adherence
Persuasion, Task Interruption and
Health Regimen Adherence
Bickmore, et al. (2007)
Effect afhankelijk van
Gebruiker
• huidige activiteit
• emotionele toestand
• perceptie
• …
Trigger
• modaliteit en inhoud
Omgeving
• licht, geluid, …
• situatie
Doel experiment
• Maximaliseren van lange-termijn adherence voor
gedragsverandering
• Korte-termijn vs. lange termijn adherence
• Testen van de invloed van signaaleigenschappen
• Hypotheses
– irritant signaal  werkt, maar niet op lange termijn
– beleefd signaal  werkt beter op lange termijn
• Experiment gaat over korte termijn adherence
11
9-4-2014
Experimenteel Platform
• Animated character
• Synchronisatie met gesproken natuurlijke taal
• Scripts in XML-gebaseerd state-transition
netwerk
• Reactie op events: sensoren, timers
• Output modaliteit: audio en visueel
Experiment
Wat is de relatie tussen de beleefdheid
van de interruptie en de adherence?
• Twee taken:
– primair: beantwoorden van vragen op
computer
• bijv. ‘What is the greenhouse effect?’
– secundair: polsoefeningen
• Reminders:
– Vier types audiosignalen naar mate van
beleefdheid
• ‘wrist-advisor’
Resultaten 1
Conclusies
compliance
self-report
Towards Fully Automated
Psychotherapy for Adults
Both, et al. (2010)
• De eigenschappen van het signaal zijn van
grote invloed op de adherence.
• Hoe beleefder des te meer mensen geneigd
zijn door te gaan.
• Dus beleefdheid heeft een sterk persuasief
effect!
• Dus de modaliteit heeft een sterk persuasief
effect!
Activiteiten Scheduling
• Toepassing bij interventies voor klinische depressie
• Doel
1.
2.
relatie leggen tussen prettige activiteiten en
stemming (bijv. door opschrijven)
veranderen van activiteitenschema zodat iemand
meer prettige dingen doet
12
9-4-2014
Choice
5-stappenplan
unknown
wanted
action1
now
Eerste fase: relatie leggen stemming en activiteiten
1. Stemming waarde geven (mobiel of website)
2. Lijst maken van prettige activiteiten (website)
action2
unwanted
unwanted
Tweede fase: veranderen van activiteiten
3. Schedulen van prettige activiteiten
4. Doorgaan en activiteiten toevoegen
5. Scheduling voor de toekomst (maintenance)
Uitgangspunten systeem
• Media/modaliteitselectie afhankelijk van
eigenschappen van boodschappen.
• Agentarchitectuur
• Planning van activiteiten
• Ondersteuning met reminders en
motivationele uitingen
Interacties
• Mobiele telefoon:
– acties: mood en activity rating, request advies
– observaties: activiteiten schedule, tips
• Website:
– acties: toevoegen en planning van activiteiten,
planning rewards, set doelen
– observaties: therapie info, uitleg, resultaten van
acties
Agent model
Agents
• Activity Monitoring Agent (AMA)
PAA
 Mobile,
• Activity Planning Agent (APA)
PAA
 Web
• Feedback Agent (FBA)
PAA
 Web,  Mobile
• Patient Assessment Agent (PAA)
APA, AMA
FBA
13
9-4-2014
Basistypes
Agents
•
•
•
•
•
•
S: Subject
A: AMA, PAA, FBA, APA
Medium
•
Web, Mobile
Interactie
•
•
Rate_Mood(S, Mood_Value, Mobile)
Rate_Activity(S, Activity_Value, Mobile)
Add(S, Activity, Web)
Plan(S, Activity, Web)
Speech acts: Remind (AS), Report (AS), Request (SA), Inform (AS, AA)
Other: Rate, Add, Plan, Set, Observe
Data types
•
•
Acties en Observaties door S
Primair: Mood_Value, Activity, Activity_Value
Secundair: Advice, Rewards, Goals, Schedule, Tip, Therapy_Info, Explanation,
Outcome, Motivational_Remarks, Plot, …
Acties door A
• Remind(A, Activities, Mobile)
• Remind(A, Mood_Value, Mobile)
• Remind(A, Outcome, Mobile)
• Observe_Explanation(S, Explanation, Web)
• …
Experimentele variabelen
• het aantal keer rapporteren van de mood
• timing van de reminders
• Report(A, Mood_Value, Mobile/Website)
• Report(A, Activity_Value, Mobile/Website)
• …
Reminders van AMA
Wekelijkse feedback PAA
creëren van bewustzijn
14
9-4-2014
Motiverende uitdrukkingen
Choice
een keer per dag
unknown
wanted
action1
now
action2
unwanted
• Communiceer hoogste mood (als > 6) van de
afgelopen 3 dagen en de bijbehorende activiteit
• Geef reward als mood > 6 (bijv. ‘Well done’)
• Communiceer percentage taken dat is uitgevoerd
over de afgelopen 3 dagen (als > 2)
• If mood(average) > (0.5 x mood(goal)) & day(4)
then utter(‘go on, reward yourself after week’)
unwanted
• Een tip van de experts
Pilot
• 9 participanten (geen depressie)
• 3 weken
• instructie
Resultaten
• positief
– wekelijkse feedback
– bewustzijn van het doen van prettige dingen
– reminders erg zinvol
• ontbrekende functionaliteit
– weekoverzicht, setting van eindtijden voor activiteiten,
waarschuwing bij overlap
– veranderen van ratings en activiteiten
– informatie over reminders
– informatie over de voortgang in het stappenplan
– geef veel activiteiten op, doe een tijdje niks
• na week user feedback over
– look and feel, technisch, tekstueel, reminders,
systeem feedback
• opletten met
– frequentie van de reminders
– interactie tussen mobiel en website
– meer functionaliteit op mobiel
Maatschappelijke vragen
(uit Kool, Timmer en Van Est)
We moeten ons bewust zijn over de keuzes die
al in veel coachingsystemen zijn gemaakt
(zowel impliciet als expliciet)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Betrouwbaarheid en effectiviteit
Kwaliteitsnormen
Aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid
Gelijke toegang
Het gekwantificeerde lichaam
Privacy
Autonomie vs. beïnvloeding
Wilskracht
Solidariteit
Menselijke perfectie
Relatie bedrijf consument
15
9-4-2014
Het artikel/poster
• Wat is de essentie van jullie systeem?
• Ga uit van je eigen sterkte, wat is er zo goed
aan jullie ontwerp en wat onderscheidt het
van wat er al bestaat?
• Let goed op de criteria en laat de belangrijke
punten goed naar voren komen.
• Bekijk de gegeven stof goed en laat zien dat je
ze kunt toepassen in het artikel. Dat geldt ook
voor de informatie op de website.
Waarom intelligent?
• gebruikersmodel
• met sensoren meten van objectieve
informatie
• gebruik van verschillende modaliteiten
• gebruik van taal en argumentatie
• embodiment, sociaal, rollen
• agenttechnologie
• aanpassing aan omgeving en gebruiker
The end
16