Transcript 140704 AB 8 V Bevolkingszorg 8.0

Vergadering
Datum
Agendapunt
Onderwerp
Bijlage nr
algemeen bestuur
4 juli 2014
8.
Bevolkingszorg 8.0
6
Voorstel
Voorgesteld wordt:
1. Kennis te nemen van het bijgevoegde Eindrapport Bevolkingszorg 8.0
in Veiligheidsregio Noord-Holland Noord.
2. Te besluiten:
A. tot het vaststellen van de prestatie-eisen en organisatie voor
bevolkingszorg conform dit rapport; hetgeen leidt tot het 24/7
beschikbaar zijn van een expertteam bevolkingszorg, uiterlijk 1 juli
2015.
B. dat de implementatie van dit besluit bestuurlijk wordt begeleid door de
Commissie Basisvoorzieningen en Fysieke Veiligheid.
C. dat tijdens een ramp of crises de teams bevolkingszorg en
communicatie in beginsel ten dienste van de getroffen gemeente
worden ingezet in het regionaal crisiscentrum in Alkmaar.
D. dat de extra kosten van uitvoering van dit besluit van het algemeen
bestuur worden verwerkt in een eerste wijziging van de begroting
2015 van Veiligheidsregio Noord-Holland Noord. Dit houdt in een
toevoeging van een taak beheer expertteams bevolkingszorg met
begrote extra lasten van € 150.000, te verdelen op basis van de vast
te stellen verdeelsleutel.
Akkoord / Niet akkoord / Anders nl.
Besluit
Kern
Het project Bevolkingszorg 8.0 heeft sinds de start medio 2013 geleid tot een fundamentele
herbezinning in veiligheidsregio Noord-Holland Noord op de organisatie en doelen van de
bevolkingszorg tijdens rampen en crises. Op basis van die herbezinning wordt in het bijgevoegde
eindrapport een slagvaardige professionele organisatie voor bevolkingszorg voorgesteld die goed
aansluit bij enerzijds de reguliere praktijk van gemeenten en hulpdiensten en anderzijds de
behoefte van de burgers.
In deze organisatie staat de vorming van één expertteam bevolkingszorg voor heel Noord-Holland
Noord centraal. Het expertteam bevolkingszorg staat ten dienste van alle gemeenten en werkt
tijdens crises vanuit het regionaal crisiscentrum in Alkmaar (Nollenoor). De kwartiermaker
crisiscommunicatie gaat in GRIP 3 naar het GBT in het gemeentehuis van de getroffen gemeente.
De voorgestelde organisatie voor bevolkingszorg leidt niet alleen tot kwaliteitsverbetering, maar per
saldo ook voor lagere kosten voor gemeenten. Zie bijgevoegd overzicht. In oriënterende zin is
hierover gesproken tijdens de AB-tweedaagse op 20 maart 2014. Het expertteam kan operationeel
worden uiterlijk 1 juli 2015.
Algemeen Bestuur 4 juli 2014, agendapunt 8.
pagina 1 van 6
Toelichting
Hèrbezinning op bevolkingszorg – Bevolkingszorg 8.0
De professionalisering van de bevolkingszorg heeft ertoe geleid dat het aantal bij de
crisisbeheersing betrokken gemeentelijke medewerkers flink is toegenomen. Jaarlijks worden in de
gemeenten in veiligheidsregio Noord-Holland Noord bijna 2500 gemeentelijke medewerkers
bijgeschoold voor een crisisfunctie.
Uit onder andere evaluaties van oefeningen en incidenten blijkt dat ondanks al deze inspanningen
dat de Veiligheidsregio en de gemeenten er nog steeds niet in geslaagd zijn om de (organisatie van
de) bevolkingszorg op voldoende niveau te krijgen. Dit komt overeen met het landelijke beeld. De
commissie Bruinooge (Bevolkingszorg op orde) heeft landelijk de start gegeven tot een
fundamentele herbezinning op bevolkingszorg tijdens rampen en crises; in veiligheidsregio NoordHolland Noord is dit doorvertaald in een project Bevolkingszorg 8.0.
Het project Bevolkingszorg 8.0 is medio 2013 gestart met een opdracht van een bestuurlijke
klankbordgroep. De voortgang van het project is in het afgelopen jaar veelvuldig besproken in het
Regionaal Overleg Rampenbestrijding, met gemeentesecretarissen, met burgemeesters en in de
Commissie Basisvoorzieningen en Fysieke veiligheid. Het project heeft geresulteerd in het
bijgevoegde eindrapport, dat de basis moet vormen voor bestuurlijke besluitvorming.
Prestatie-eisen
De herbezinning op de doelen is beschreven in hoofdstuk 2 en bijlage 1 van het bijgevoegde
Eindrapport Bevolkingszorg 8.0 in Veiligheidsregio Noord-Holland Noord. Daarin zijn prestatieeisen geformuleerd op het gebied van crisiscommunicatie, acute zorg en herstelzorg. Een
prestatie-eis legt vast welke prestatie met welk resultaat geleverd moet worden om van een
adequate bevolkingszorg te (kunnen) spreken. Bij deze prestatie-eisen wordt waar mogelijk
rekening gehouden met de zelfredzaamheid van de burger. Dit ligt in lijn met de prestatie-eisen van
de commissie Bruinooge.
Algemeen Bestuur 4 juli 2014, agendapunt 8.
pagina 2 van 6
Organisatie bevolkingszorg
De herbezinning op de organisatie van de bevolkingszorg wordt beschreven in de hoofdstukken 3
tot en met 9 van het document. Om te kunnen voldoen aan de richtinggevende prestatie-eisen
tijdens een crises is een slagvaardige organisatie nodig. Dit kan bereikt worden door te kiezen
voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. Dat houdt in dat niet standaard grote delen van de
gemeentelijk organisatie worden ingezet bij crises. In plaats daarvan wordt een groep goed
opgeleide regionaal georganiseerde gemeentelijke experts ingezet, die afhankelijk van het incident
een beroep doet op de reguliere gemeentelijke organisatie, voor uitvoeren van dagelijkse
werkzaamheden. De gemeentelijke organisatie hoeft daarvoor niet specifiek opgeleid en geoefend
te worden.
Expertteam Bevolkingszorg
De crisisorganisatie voor bevolkingszorg in de repressieve (warme) fase bestaat uit een
expertteam, gemeentelijke medewerkers voor reguliere taken en ad hoc ondersteuning en externe
organisaties voor de uitvoering. Het expertteam geeft uitvoering aan een aantal sleutelfuncties
bevolkingszorg in het CoPI (OvD-Bevolkingszorg en Voorlichter CoPI),
nieuwe team
bevolkingszorg (voorzitter, informatiemanager, coördinator crisiscommunicatie, coördinator acute
zorg en coördinator herstelzorg) en GBT (adviseur crisiscommunicatie).
Lokale binding: contactfunctionaris
Bij sommige incidenten kan beperkte inzet van de gemeentelijke organisatie noodzakelijk zijn: voor
uitvoering van reguliere gemeentelijke taken of voor ad hoc ondersteuning van specifieke
rampentaken. Hiertoe moet het expertteam contact kunnen leggen met de betreffende
gemeentelijke organisatie. Door de AOV-ers van de gemeenten is in de ROR voorgesteld om per
gemeente daarom minimaal één lokale contactfunctionaris 24x7 telefonisch bereikbaar te maken
(door de gemeente zelf te organiseren). De lokale contactfunctionaris is het bruggenhoofd tussen
het expertteam en de reguliere gemeentelijke uitvoeringsorganisatie.
Lokale binding: gemeentelijke liaison
Tijdens de AB-tweedaagse is nadrukkelijk aandacht gevraagd voor lokale binding van het
expertteam. Door de AOV-ers van de gemeenten is in de ROR voorgesteld om in het expertteam
specifieke kennis van de lokale omgeving en bevolking en politieke aandachtspunten te borgen
door mogelijk te maken dat aan het expertteam een liaison van de betrokken gemeente wordt
toegevoegd (zogenaamde “lege stoel”). Het expertteam gaat wel gewoon de noodzakelijke acties
uitvoeren, ook als de gemeentelijke liaison (nog) niet aanwezig is.
Inzetlocatie expertteam
Tijdens de AB-tweedaagse is in oriënterende zin gesproken over de vraag of het expertteam zou
komen invliegen naar de gemeente (lokale variant) of naar het regionaal crisiscentrum in Alkmaar
(regionale variant). De algemene eerste reactie op dat moment was een keuze voor de lokale
variant. In de commissie Basisvoorzieningen en Fysieke Veiligheid is nadien opnieuw over dit
onderwerp gesproken. Uit aanvullend ambtelijk advies bleek dat het regionaal crisiscentrum wel
24/7 aan de noodzakelijke randvoorwaarden qua toegankelijkheid, voorzieningen en facilitaire
ondersteuning voldoet. Veel gemeentehuizen doen dit op dit moment niet.
Algemeen Bestuur 4 juli 2014, agendapunt 8.
pagina 3 van 6
Daarnaast is door de introductie van de contactfunctionaris gemeente en de liaison gemeente de
lokale binding voldoende gewaarborgd - ook met het expertteam in Nollenoor. De commissie
Basisvoorzieningen en Fysieke Veiligheid is daarom van mening veranderd en adviseert nu te
kiezen voor de regionale variant. Die keuze is vertaald in het bijgevoegde concept eindrapport.
Voor de keuze van de regionale variant pleit ook dat de meeste incidenten in Noord-Holland Noord
GRIP 1 en GRIP 2 incidenten zijn. Deze zijn relatief klein en worden afgehandeld door CoPI en
ROT met beperkte gemeentelijke ondersteuning en zonder opschaling van een gemeentelijk
beleidsteam.
Bijkomend voordeel is dat in de zogenaamde regionale variant volstaan kan worden met één
piketfunctie minder
Kosten Bevolkingszorg 8.0
De jaarlijkse extra kosten bij Veiligheidsregio Noord-Holland Noord door de hèrinrichting van de
bevolkingszorg bedragen in deze zogenaamde regionale variant € 150.000 (€ 0,23 per inwoner); de
kosten van de zogenaamde lokale variant bedragen € 180.000 (€ 0,28 per inwoner). Deze kosten
kunnen in ieder geval gedragen worden door de kostenbesparing op de gemeentelijke budgetten
opleiden en oefenen rampenorganisatie van in totaal € 260.000.). De concrete financiële gevolgen
per gemeente zijn weergegeven in bijgevoegd overzicht. Daarnaast kan sprake zijn van
besparingen op piketkosten en opleidingsuren.
Implementatie
Het totale proces van werven, selecteren, opleiden en oefenen en van hulpmiddelen voorzien van
de experts bevolkingszorg start na besluitvorming en vaststelling begroting en vraagt naar
verwachting een implementatietijd 3 tot 9 maanden. Het expertteam kan niet gefaseerd worden
ingevoerd. Dus dat betekent dat het expertteam compleet en gelijktijdig in de gehele
veiligheidsregio Noord-Holland Noord operationeel wordt uiterlijk 1 juli 2015.
AOV-er minder werk gemeente
Door de gewijzigde organisatie veranderen de taken van de AOV-er. Bijvoorbeeld: gemeentelijke
draaiboeken zijn niet meer nodig en opleidingen en oefeningen gemeentelijke functionarissen zijn
niet meer nodig. De AOV-er blijft adviseur van de burgemeester in de koude fase. Ook speelt hij/zij
een rol in de warme fase, bijvoorbeeld als procesbewaker in het GBT. In beginsel leidt deze
reorganisatie van bevolkingszorg tot minder werk voor de AOV-er bij de gemeente. Welke
consequenties dit heeft is op dit moment nog niet goed in te schatten. Een jaar na implementatie
zullen de werkzaamheden van AOV-ers worden geëvalueerd.
AOV-er meer werk regionaal
Bij het implementeren en beheren van het expertteam is structureel medewerking nodig van de
gemeentelijke AOV-ers. De inzet van AOV-ers voor deze taken wordt gecoördineerd door het
Regionaal Overleg Rampenbestrijding (ROR). Hier bestaat het afbreukrisico dat de
Algemeen Bestuur 4 juli 2014, agendapunt 8.
pagina 4 van 6
werkzaamheden door slechts enkele AOV-ers uitgevoerd gaan worden, waardoor deze gemeenten
onevenredig belast worden. Een jaar na implementatie zal deze werkwijze worden geëvalueerd.
Voorstel
U wordt voorgesteld:
1. Kennis te nemen van het bijgevoegde Eindrapport Bevolkingszorg 8.0 in Veiligheidsregio
Noord-Holland Noord
2. Te besluiten:
A. tot het vaststellen van de prestatie-eisen en organisatie voor bevolkingszorg conform dit
rapport; hetgeen leidt tot het 24/7 beschikbaar zijn van een expertteam bevolkingszorg,
uiterlijk 1 juli 2015.
B. dat de implementatie van dit besluit bestuurlijk wordt begeleid door de Commissie
Basisvoorzieningen en Fysieke Veiligheid.
C. dat tijdens een ramp of crises de teams bevolkingszorg en communicatie in beginsel ten
dienste van de getroffen gemeente worden ingezet in het regionaal crisiscentrum in
Alkmaar.
D. dat de extra kosten van uitvoering van dit besluit van het algemeen bestuur worden
verwerkt in een eerste wijziging van de begroting 2015 van Veiligheidsregio Noord-Holland
Noord. Dit houdt in een toevoeging van een taak beheer expertteams bevolkingszorg met
begrote extra lasten van € 150.000, te verdelen op basis van de vast te stellen
verdeelsleutel.
Algemeen Bestuur 4 juli 2014, agendapunt 8.
pagina 5 van 6
Overzicht kosten en baten expertteam bevolkingszorg per gemeente
Gemeente
Alkmaar
Bergen (NH)
Castricum
Drechterland
Enkhuizen
Graft-De Rijp
Heerhugowaard
Heiloo
Den Helder
Hollands Kroon
Hoorn
Koggenland
Langedijk
Medemblik
Opmeer
Schagen
Schermer
Stede Broec
Totaal
Inwoners
1/1/2012
94.505
30.333
34.402
19.298
18.315
6.429
52.893
22.594
56.947
47.643
71.360
22.376
26.899
43.248
11.379
46.207
5.501
21.430
645.421
Algemeen Bestuur 4 juli 2014, agendapunt 8.
Kosten
expertteam
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
21.964
7.050
7.995
4.485
4.257
1.494
12.293
5.251
13.235
11.073
16.585
5.200
6.252
10.051
2.645
10.739
1.278
4.980
150.000
Baten
vrijkomend
Budget O&O
€
€
€
€
€
40.421
17.750
17.500
5.100
12.000
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
22.000
10.000
15.000
12.000
10.000
5.100
20.000
8.000
14.000
27.500
€
€
14.000
260.371
Kosten/baten
saldo
€ 18.457
€ 10.700
€ 9.505
€
615
€ 7.743
€ (1.494)
€ 9.707
€ 4.749
€ 1.765
€
927
€ (6.585)
€
(100)
€ 13.748
€ (2.051)
€ 11.355
€ 16.761
€ (1.278)
€ 9.020
€ 110.371
pagina 6 van 6