Transcript Verslag workshop B - Kenniscentrum Plantenstoffen

Verslag workshop B –
Gericht op het gebruik van de hele plant, vrucht e.d.
Moderator: Leon Mur, directeur Kenniscentrum Plantenstoffen
Tuinbouw 3.0… In de plenaire sessie is er al naar deze term verwezen. Belangrijk bij het
inhoud geven aan een dergelijk concept, is dat het onderscheidend moet zijn, en dat de
consument het moet begrijpen.
Curcuma – roots for moods: nieuwe manier van vermarkten
Bij Paul Ras van Sense marketing & more (vervanger van Erik Persoon van Kwekerij
Zwethlande), ligt de nadruk op het vermarkten van het gehele product.
Curcuma – Roots for moods is het nieuwe gezamenlijke merk/label voor Curcuma
kamerplanten van een vijftal sierteeltkwekers, verenigd in Curcuma Promotie Nederland. Dit
samenwerkingsverband verkoopt curcuma-planten in Nederland. Hoewel de curcuma geen
toegekende gezondheidsclaim heeft, heeft de curcumine in de curcuma-wortel wel degelijk
bewezen een preventieve en curatieve werking tegen een groot aantal aandoeningen en
vormen van kanker te hebben. In diverse Aziatische landen, zoals India wordt
geelwortelpoeder dagelijks verwerkt in curry’s. In die landen komen een aantal
(darm)kankersoorten veel minder voor dan bij ons. Het Amsterdams Medisch Centrum
(AMC) voert twee onderzoeken uit (gefinancierd door Stichting Nationaal Fonds tegen
Kanker) naar een betere en effectievere opname van de werkzame stof curcumine in het
lichaam. Van iedere verkochte curcuma-plant gaat daarom een deel van de opbrengst naar
dat onderzoek.
Maatschappelijk doel en samenwerkingspartners
Door het maatschappelijke (gezondheids)doel te koppelen aan het aspect genieten/koken
van de Curcuma-plant, wordt het aantrekkelijker voor de consument dit product te kopen.
Het aspect genieten van de sierwaarde van de plant, maar ook van het kookkruiden staat
centraal. Het aspect gezondheid middels het steunen van een goed doel is een secundair
argument. De inhoudsstof als marketingtool.
Om het verhaal te kunnen vertellen is een campagne opgezet met een geïntegreerd pakket
aan activiteiten en campagnematerialen.
Verschillende samenwerkingspartners, ook buiten de eigen branche, zijn belangrijk. In dit
geval zijn dat: de veredelaars en de kwekers het AMC, en kruidenspecialist Verstegen Spices
& Sauces.
Kenniscentrum Plantenstoffen is mede gefinancierd met steun van het
Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Commissie.
Geleerde lessen
De geleerde lessen tot nu toe zijn:
1. Voor groente en fruit ga je eerder een blokje om voor kwaliteit dan voor
kamerplanten. Hier is de winkelvloer belangrijk, waar men eerder spontaan koopt.
2. De detailhandel haakt aan op de duurzaamheid en de gezonde beleving. De curcumaplant werd het 1e jaar slechts aan een selectief aantal detaillisten verkocht
(exclusiviteit). Inmiddels is overgestapt naar een bredere groep winkelketens
(selectief).
3. De groothandel is terughoudender; zij in- en verkopen liever in bulk. Deze groep
wordt wel goed geïnformeerd maar onderneemt vrij weinig actie voor 1 product.
4. Kwekers zijn doorgaans niet gericht op detaillisten. Directe benadering van
detaillisten kost veel tijd en moeite.
5. Een gesloten afzetketen (van kweker tot consument), gedegen marketing en advies
zijn onontbeerlijk.
Een terechte vraag is of de consument zich niet bekocht voelt omdat ze de wortel niet zelf
kunnen verwerken tot het kookkruid kurkuma. Primair in de communicatie staat het
genieten van plant en (kook)kruiden. Secundair het aspect 'bijdragen aan een betere
gezondheid (nl. ondersteunen van het kankeronderzoek). De consument heeft hier tot op
heden geen moeite mee, gezien de reacties via de website en op Facebook.
QFood GmbH: verwaarding van plant of vrucht
Tijdens de presentatie van Pascal van Delst van QFood GmbH gaat het vooral om de
inhoudsstoffen van een product beter benut kunnen worden en hoe deze vervolgens te
vermarkten.
Het ontrafelen van het product
Als je weet welke inhoudsstof in welk product zit, is het eenvoudiger om de rest- c.q.
nevenstroom te benutten. Hoe krijg je het beschikbaar, hoe verwerk je het, en hoe maak je
het rendabel?
Doormeten op inhoudsstoffen is niet altijd de enige manier en het is veelal kostbaar. Evenals
het opstarten van wetenschappelijk onderzoek. Bovendien is de hoeveelheid van de
inhoudsstof afhankelijk van de omstandigheden voor het product (klimaat, transport).
De literatuur en lijsten van functional-food leveranciers en de toegestane gezondheidsclaims
zijn zeer informatief. Daaruit is op te maken welke inhoudsstoffen er al (veelvuldig) op de
markt zijn, lees: hoeveel marktwaarde die stof nog heeft.
Nieuw product, ‘nieuwe ogen’
Het product plus de inhoudsstof(fen) maken een nieuw product. Dus: breng niet (alleen) een
totaalproduct naar de veiling. Het gaat om de verwerking van bepaalde ingrediënten van het
gehele product en hoe je die met technologie verwerkt tot een nieuw product. Dat dit nieuwe
product niet op een traditionele manier wordt geproduceerd, maakt het unieker en dus
moeilijker te kopiëren.
Kenniscentrum Plantenstoffen is mede gefinancierd met steun van het
Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Commissie.
Op de vraag of het mogelijk is om bijvoorbeeld twee functionele inhoudsstoffen uit een
tomaat te halen, is het antwoord dat er vaak meer van de ene stof aanwezig is dan van de
andere. Veelal is het dan rendabeler om de minst aanwezige stof uit een ander product te
extraheren. In het kader van eerdere opmerkingen over het aantal productiehectares zouden
telers met ‘nieuwe ogen’ naar hun product moeten leren kijken. Hij kan nog altijd tomaten
telen, de klasse-I- en –II-tomaten veilen en de klasse-III-tomaten gebruiken voor
bijvoorbeeld lycopeen.
Wageningen UR: kansen voor tuinbouw onderzoeken
Volgens Caroline Labrie, onderzoeker kwaliteit kasgroenten bij Wageningen UR in Bleiswijk
is gezondheid een groeiende markt. Hoewel onze algemene lifespan almaar groeit, groeit
onze healthspan minder hard. De tuinbouwsector is bij uitstek een branche die zich
bezighoudt met gezonde producten.
Tuinbouw 3.0 is voor Labrie een combinatie van productie, smaak en inhoud van de
producten (gezonde inhoudsstoffen en het extraheren van deze stoffen). Planten zijn natures
smartest biochemist.
Wageningen UR werkt aan een aantal interessante onderzoeken:
1. Toegevoegde waarde door gewas en teelt
Wageningen UR onderzoekt de inhoudsstoffen van paprika’s en onderzoekt hoe het
sturen van licht bij tomaten de productie van vitamine C beïnvloedt. Ze zijn een
publiek-private samenwerking gestart voor de vermarkting waarbij smaak centraal
staat. Verder zijn er proeven met astaxanthine in zalmvoer (voor de roze kleur, het
telen van vanille in een Nederlandse kas en het jaarrond telen van stevia en het
efficiënter extraheren en schoner produceren ervan.
2. Verbinden glastuinbouw met industrie
In dit project is de papierindustrie gekoppeld aan tomatentelers. Van de plantstelen
worden kartonnen tomatendozen vervaardigd. In de toekomst hopen ze een
inhoudsstof van de tomaat te kunnen toevoegen aan het karton die de houdbaarheid
van de vruchten bevordert.
3. Herontwerp teeltsysteem
Om het maximale uit de plant te kunnen halen, zullen teeltsystemen wellicht
herontworpen moeten worden. Bijvoorbeeld een ander ophangsysteem van tomaten
zonder plastic. Of door de laatste weken van de teelt te sturen op optimaal gehalte
aan biocides in blad en stengel in plaats van het oogsten van de laatste trossen. Zo
kan de productie van meer bruikbare reststoffen worden bevorderd.
Kortom, er zijn veel kansen voor de tuinbouw als het gaat om het anders bekijken en
vermarkten van de huidige gezonde producten.
Kenniscentrum Plantenstoffen is mede gefinancierd met steun van het
Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Commissie.