Transcript 5. PLANTEN EN DIEREN LATEN PRESTEREN

5.Planten en dieren laten presteren
Met onze producten en diensten stellen we boeren in staat
Organische meststoffen
om planten en dieren optimaal te laten presteren. Zo dragen
600.000
we bij aan verkleining van de ecologische voetafdruk van
500.000
de voedselproductie, wat in veel gevallen gepaard gaat met
400.000
een rendementsverbetering voor de boer. De belangrijkste
300.000
voorwaarde: een goede gezondheid van dier, plant en bodem.
Het Agrifirm Innovation Center, de R&D-afdeling van Agrifirm
Plant en de Nutritie&Innovatie-afdelingen binnen Agrifirm Feed
hebben een spilfunctie om productinnovaties op dit terrein te
200.000
100.000
0
2008
Vloeibaar (t)
2009
2010
Stapelbaar (t)
2011
2012
Compost (t)
2013
Organische meststoffen
ontwikkelen.
5.1 I nvesteren in mestverwerking
5.3 Fosfaatreductie
Minder fosfaat in het voer, betekent ook minder fosfaat in de mest. Dat draagt
Nieuwe mestwetgeving verplicht boeren met een mestoverschot
bij aan een beter milieu en een grotere biodiversiteit omdat er minder risico
vanaf 2014 om een deel van de mest te verwerken. Daarom moet
is voor uitspoeling van fosfaat naar het oppervlaktewater. Voor Agrifirm is de
in 2014 voldoende mestverwerkingscapaciteit beschikbaar zijn.
reductie van fosfaat in voer een belangrijk speerpunt. Agrifirm Feed heeft
Mestverwerking draagt bij aan het opwerken van mest tot waardevolle
hiervoor speciale voerconcepten ontwikkeld voor alle sectoren. Voorbeelden
nutriënten en organische stof voor de bodem. Door mest te verwerken
hiervan zijn Air Line [2.0] (60 procent minder fosfaat en 30 procent minder
worden meststromen efficiënt ingezet en zijn we een stap dichterbij het
stikstof in de mest) en Pmin-voeders voor varkens en de nP-voeders
sluiten van kringlopen. Juiste inzet van nieuwe organische meststromen,
voor rundvee. Agrifirm heeft in alle rundveevoerlijnen ook de maximale
verbetert de bodemvruchtbaarheid bij telers.
hoeveelheid fosfaat in de voeders verlaagd. Daarnaast stimuleren onze
specialisten rundveehouders om deel te nemen aan BEX (bedrijfsspecifieke
Agrifirm is één van de initiatiefnemers van het Mestinvesteringsfonds
excretie). Uitgangspunt van deze initiatieven zijn het verbeteren van de
dat in 2013 opgericht werd. Het fonds biedt achtergestelde leningen aan
mineralenefficiëntie met behoud van goede diergezondheid.
om concrete investeringsplannen voor mestverwerking te stimuleren.
Het Mestinvesteringsfonds is een initiatief van 24 voerbedrijven en
In totaal werd in 2013 een reductie van 1,1 miljoen kg fosfaat gerealiseerd
wordt ondersteund door LTO, NVV en Rabobank. Ruud Tijssens, director
ten opzichte van het ijkjaar 2009. Agrifirm levert hiermee een substantiële
Corporate Affairs van Agrifirm, is voorzitter van het bestuur van het
bijdrage aan het halen van de sectorale doelstellingen, zoals beschreven
Mestinvesteringsfonds. In 2013 ontving het fonds ruim 50 aanvragen en
in het convenant Voerspoor van Nevedi en LTO. De fosfaatbesparing was
werd circa 5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor verwerkingsinstallaties.
minder dan in 2012 omdat sommige grondstoffen niet voor handen
Agrifirm Exlan, een dochteronderneming van Agrifirm Group en ZLTO
waren waardoor andere grondstoffen in het voer gebruikt werden. Deze
screenen de ingediende voorstellen en zorgen, indien noodzakelijk, voor
grondstoffen bevatten meer fosfaat.
verdere begeleiding.
Verminderen fosfaat in veevoer
Agrifirm maakt ook deel uit van het Projectbureau Lokale
Mestverwerking (PLMV). Dit is een samenwerkingsverband tussen
Fosfaatbesparing (kg)
ZLTO, LLTB, LTO Noord, Mestac en Agrifirm Exlan. PLMV wil lokale
Rundvee
953.631534.650
mestverwerkingsinitiatieven voorzien van kennis en advies over
Varken
698.535 2012
2013
538.886
mestverwerking.
In de plantaardige sector werkt Agrifirm Plant ook aan het verminderen
5.2 Organische meststoffen
van het fosfaatgebruik. Onderzoek van Agrifirm Plant richt zich op een
optimale opbrengst en bodemvruchtbaarheid met minder fosfaat. Zo
ontwikkelt Agrifirm Plant speciale producten zoals iSeed, waarmee het
Voor Agrifirm Plant is een toename in het efficiënter inzetten van
fosfaat gebruik van telers verminderd kan worden. Daarnaast adviseren
organische meststoffen een belangrijke doelstelling. In 2012 was er
wij telers over hoe zij het best rijenbehandeling kunnen toepassen in
echter nog weinig groei in de afzet van organische meststoffen en
vloeibare, korrel-, en granulaatvorm. Hierdoor is het aandeel van telers dat
compost te zien. Dit had onder andere te maken met het slechte weer
rijenbehandeling doet toegenomen. Dit vergroot de toepassingsruimte
tijdens de periode dat de mest uitgereden mocht worden. Voor 2013
voor onder andere organische mest, digestaat en compost. Dit draagt
is er wel een behoorlijke stijging in het gebruik van deze producten
weer bij aan de aanvoer van voldoende organische stof voor het behoud
gerealiseerd.
van de bodemvruchtbaarheid.
Maatschappelijk jaarverslag 2013
13
5.4 KringloopWijzer
Agrifirm levert ook het voer voor Optimum Vita. Op één locatie van ei
tot vleeskuiken is de kern van dit nieuwe concept. Dit leidt tot sterkere
Vanaf 2015 is de KringloopWijzer verplicht voor melkveehouders met
en gezonde kuikens en levert ook milieuwinst op. De CO2-uitstoot is 14
een fosfaatoverschot. De KringloopWijzer brengt de kringloop van voer,
procent lager dan in een standaardsysteem en het concept realiseert een
mest en bodem van een melkveebedrijf in beeld. Met deze gegevens
fosfaat- en stikstofreductie van 3 procent per kuiken. Agrifirm startte eind
kan de melkveehouder gemakkelijker rekening houden met de bodem,
2013 met voerproeven in het nieuwe houderijconcept. De onderzoeken
een andere voerverhouding kiezen en efficiënter bemesten. Dit verbetert
dragen bij aan de verbetering van het dierenwelzijn van de vleeskuikens.
de efficiëntie van het melkveebedrijf en laat zowel plant als dier beter
presteren. Dit levert ook winst voor het milieu op.
Sinds 2013 is het legpluimveevoer VIGOR ook beschikbaar voor de
biologische pluimveehouderij. Agrifirm Feed speelt hiermee in op de vraag
Agrifirm Exlan, onderdeel van Agrifirm Group, adviseert melkveehouders
vanuit de markt. Door de toevoeging van een co-product dat ontstaat bij
over de KringloopWijzer. In 2013 is gestart met het begeleiden van een
de verwerking van tarwe, stimuleert VIGOR de werking van de vertering
aantal studiegroepen. Daarnaast werd een groep rundveespecialisten
waardoor hennen de voedingsstoffen beter opnemen. De vervanging
van Agrifirm Feed opgeleid tot KringloopWijzerspecialist. Agrifirm gaat in
van 3 procent van de gangbare grondstoffen door co-producten levert
2014 al haar specialisten opleiden tot KringloopWijzerspecialist.
bovendien een verlaging van de carbon footprint op van 4 procent.
Programma’s voor gezond rundvee
5.5 Nieuwe voerconcepten voor goed
presterende dieren
Voor het optimale resultaat is management van boeren doorslaggevend.
Agrifirm is daarom betrokken bij het project Smart Dairy Farming. Smart
Dairy Farming ontwikkelt een nieuwe aanpak om data over ondermeer
groei van jongvee en diergezondheid te vertalen naar praktische
Nieuwe concepten voor pluimvee
adviezen. Hierdoor stijgt de levensduur en verbetert de diergezondheid
Begin 2013 introduceerde Agrifirm een nieuw legpluimveeconcept:
van melkkoeien.
SCALA. Het concept is een unieke voeraanpak die beter aansluit op de
voedingsbehoefte van hennen. Omdat hennen de mineralen uit het voer
Voor melkveehouders lanceerde Agrifirm Feed in 2013 ook een nieuw
beter benutten, wordt de levensduur van hennen verlengd en zijn ze
concept: PensEfficiënt. Met praktische tools kunnen specialisten van
gezonder. SCALA verlaagt de uitval van hennen met 30 procent en zorgt voor
Agrifirm Feed het kengetal BufferZuurBalans bepalen. Dit kengetal is
een betere legpersistentie. Door een betere voerbenutting is bovendien de
ontwikkeld in samenwerking met Agrifirm Innovation Centre en voorspelt
verbrandingswaarde van de mest hoger wat meer stroom oplevert.
hoe verzurend het voer is. Hierdoor is het mogelijk om tijdig maatregelen
te nemen om pensverzuring te voorkomen en een gezonde pens te
In 2013 was Agrifirm betrokken als adviespartner bij de lancering
behouden. Naast de gezondheid en melkproductie van de koe, heeft dit
van Optimum Vita, het nieuwe houderijconcept voor vleeskuikens.
ook voordelen voor het milieu door een betere voerefficiëntie.
14
Maatschappelijk jaarverslag 2013
Nieuwe concepten voor de varkenshouderij
toegevoegde waarde boven de bestaande bemestingsproducten van
Goed voer speelt een belangrijke rol bij de gezondheid van dieren en
Agrifirm Plant. Voorbeelden zijn de Top Mixen, Top Cote meststoffen en
een lager antibioticagebruik. Agrifirm Feed lanceerde daarom in 2013
de Grasmix® Kali. Grasmix® Kali is bedoeld voor de rundveehouderij en
de nieuwe biggenaanpak Big Control. Dit is een totaalaanpak gericht op
is een ideale aanvulling op de basisbemesting met drijfmest. Top Mixen
een goede voeropname en gezonde biggen. Met het voeder Air Line
zijn samengestelde meststoffen met een optimale samenstelling die
[2.0] Big verbetert de weerstand van de big en worden darmproblemen
de gebruiker een nauwkeuriger en efficiëntere bemesting leveren. Eén
voorkomen. Door de toevoeging van Darmfit® aan het voer nemen
van de Top Mixen is de Top Cote lijn bestaande uit maatmeststoffen.
biggen de voedingsstoffen beter op. Dit resulteert in gezondere biggen
Een innovatief en duurzaam product waarin gecoate en ongecoate
en minder antibioticagebruik.
meststoffen gecombineerd worden met teeltspecifieke samenstellingen.
Door de coating komen nutriënten vrij wanneer planten of bomen het
Agrifirm Feed lanceerde ook een nieuwe zeugenaanpak: Sow Control.
nodig hebben. Dit geeft een langere werking en een betere benutting
Dit is een nieuwe totaalaanpak voor elke fase van de cyclus van zeugen.
van de stikstof. En dat levert winst op voor het milieu.
Sow Control biedt voor iedere fase speciale voeders en deskundig advies.
Met het nieuwe voer, de Transitie korrel, kan de varkenshouder het voer
Speciaal voor de bloembollenteelt ontwikkelde Agrifirm Plant samen
goed afstemmen op de behoefte van de zeug rond werpen. Big Control
met ORGAplus een nieuwe organische meststof. Bollengronden in het
en Sow Control zijn uitvoerig getest op Researchfarm Laverdonk en in
noordelijk zandgebied kenmerken zich door een hoge behoefte vanwege
de praktijk. Uit deze praktijktesten blijkt dat de biggen in de eerste week
de snelle afbraak van organische stof. De nieuwe meststof wordt gevormd
naar de geboorte een hogere groei hebben. Daarnaast werd er een
uit verschillende organische grondstoffen en herstelt het bodemleven.
lagere uitval gemeten: 8,3 procent versus 10,0 procent voor de biggen in
Dit resulteert in sterke en gezonde gewassen. Uit onderzoek blijkt dat de
de controlegroep. Door minder uitval en minder achterblijvers levert de
nieuwe meststof beter presteert dan kunstmest en andere organische
Sow Control aanpak meer gespeende biggen op: 12,7 procent in de Sow
mestkorrels. Op bollengronden heeft de bodem gemiddeld behoefte
Control groep versus 12,1 procent in de controlegroep.
aan 4.680 kg Effectief Organische Stof (EOS) per hectare om de afbraak te
compenseren. Met een stalmeststrategie kan een teler maximaal 3.617 kg
EOS per hectare aanvoeren. De afbraak van organische stof kan daarmee
5.6 Nieuwe bemestingsconcepten
voor gezonde gewassen
niet gecompenseerd worden. Daarom ontwikkelde Agrifirm Plant een
nieuwe meststrategie met ORGAplus. Door gebruik van ORGAplus kan
een teler 7.040 kg EOS per hectare aanvoeren, waarmee de afbraak van
4.680 EOS per hectare ruimschoots wordt gecompenseerd.
Een juiste bemesting is belangrijk om planten goed te laten presteren.
Doel is een gezonde bodem, goede bodemvruchtbaarheid en gezonde
gewassen. Daarom ontwikkelde Agrifirm Plant nieuwe concepten
voor een juiste bemesting: de toplijnen. Deze producten geven extra
Maatschappelijk jaarverslag 2013
15
Proeven en demo’s Agrifirm Plant
Vierhuizen
Uithuizermeeden
Oudeschip
Mensingeweer
Kollummerwaard
Haren
Sexbierum
Cocksdorp
Warmenhuizen
Westerbork
Steenwijkerwold
Slootdorp
Creil
Espel
Tollebeek Nagele
Zwaagdijk
Ens
Wapse
Giethoorn
Valthermond
Dronten
Lelystad
Almere
Nieuw Beerta
Rolde
Oosterzee
Julianadorp
Nieuw Scheemda
Zeewolde
Opheusden
Werkendam
Langeweg
Colijnsplaat
Drunen
Heesch
Vredepeel
Udenhout
Berendrecht (B)
Wijnandsrade
Gulpen
Legenda
Proeven 2013
Vanggewas
Demo’s 2013
Meststoffen
Precisielandbouw
Wintertarwe Wintergerst Zomertarwe
Rode kool
Sluitkool
Rassen
Zomergerst Japanse haver
Aardappelen Groenbemester Appel
16
Gewasbeschermingsmiddelen
Vitaliteit
Biologische akkerbouw
Bakkwaliteit
Granen
Grasland
Diverse
gewassen
Suikerbiet
Maïs
Prei
Uien
Wortelen
Zaaiuien
Peer
Boomteelt
Gladiool
Hyacint
Lelie
Narcis
Tulp
Zantedeschia
Druifje
Maatschappelijk jaarverslag 2013
5.7 Onderzoek voor betere teelten
Agrifirm Plant voert al vele jaren onderzoek uit waarmee we telers
5.8 Bijdrage van innovatieprojecten
aan duurzaamheid
een goed gefundeerd advies kunnen geven. De afdeling R&D en
Net als voorgaande jaren is er bij AIC, Agrifirm Plant en Agrifirm Business
teeltspecialisten zoeken met landelijke en regionale proeven oplossingen
Excellence (BE) een duurzaamheidsscan uitgevoerd om inzichtelijk te
voor actuele problemen in teelten. Agrifirm Plant onderzocht in 2013
maken welke projecten in 2013 een bijdrage hebben geleverd aan: de
bijvoorbeeld voor welke gebrekverschijnselen prei gevoelig is en wat
gezondheid van mensen en dieren (‘people’), de biodiversiteit en de
de effecten van deze gebreken zijn op het geoogste product. Een uniek
uitstoot van broeikasgassen (‘planet’) en het rendement voor de boer
onderzoek, want dit werd nog niet eerder onderzocht bij prei. Ook
(‘profit’). Zo heeft AIC in 2013 een Proof of Principle studie gedaan naar de
onderzocht Agrifirm Plant de effecten van kalibemesting in de teelt van
uniformiteit van meel voor leghennen, om daarmee de uitval van dieren
prei. De conclusies van de onderzoeken vormen de basis van het nieuwe
te verminderen en ook het energieverbruik in de fabriek te reduceren.
prei bemestingsadvies en gericht advies voor opbrengst en kwaliteit.
Daarnaast heeft AIC twee studies gedaan naar de darmgezondheid
en vitaliteit van pasgeboren biggen. Deze projecten waren een
Koprot is een groot probleem in de uienteelt. Agrifirm Plant en Dacom
verdienste voor de duurzaamheidsthema’s diergezondheid en humane
namen in 2013 het voortouw en ontwikkelden een innovatieve, online
antibioticaresistentie. Agrifirm Plant heeft ook in 2013 pilots gedaan met
concept adviesmodule tegen koprot in uien. Data over koprot van uien
een beslissingsondersteunende systeem om de eikenprocessierups te
in opslag werd gecombineerd met de ervaringen van uientelers en de
traceren. Deze tool biedt gemeenten informatie om de rups tijdig en
waarnemingen van teeltspecialisten. Omdat het weer per regio een grote
efficiënt te bestrijden. De grote verbeteringen voor transport bij Agrifirm
rol speelt, biedt de module specifiek, regionaal advies. Agrifirm Plant
Plant werden mede geïnitieerd door de projecten van Business Excellence.
voerde ook onderzoek uit naar Pythiumbestrijding en stimulering van
Op basis van de duurzaamheidsscan is in onderstaande tabel aangegeven
de vitaliteit bij hyacinten. De combinatie van een gezond bodemmilieu
hoevel procent van de innovatieprojecten van Agrifirm een bijdrage heeft
en de inzet van effectieve middelen blijkt het meest succesvol. Door
geleverd op specifieke duurzaamheid doelen.
deze proeven kan Agrifirm Plant telers gericht adviseren over de juiste
beschermingsmiddelen en het optimale gebruik van deze middelen.
Agrifirm Plant steekt elk jaar veel tijd en energie in rassenproeven en
demo’s. Samen met klanten bepaalt Agrifirm welke rassen perspectief
hebben. Agrifirm Plant voerde ook onderzoek uit naar onder andere
verschillende rassen wintertarwe.
Duurzaamheidsscan innovatieprojecten
People
Bijdragen aan vermijden humane resistentie tegen antibiotica: AIC 17%
Verbetering diergezondheid en dierenwelzijn:
AIC 47%
Bijdrage aan het opleiden van interne of externe betrokkenen: Plant 43%, BE 100%
Planet
Biodiversiteit: verbeteren fosfaatefficiëntie: AIC 13%, Plant 31%
Biodiversiteit: verbeteren stikstofefficiëntie: AIC 33%, Plant 43%
Biodiversiteit: verbeteren van bodemfysica: Plant 31%
Biodiversiteit: verbetering gebruik GBM: Plant 51%
Klimaat: terugdringen uitstoot van zware broeikasgassen (methaan en lachgas): AIC 20%, Klimaat: verbeteren voederconversie: AIC 50%
Klimaat: verminderen eigen energieverbruik: AIC 10%, BE 62%
Alternatieve eiwitbronnen: AIC 33%, Plant 9%
Hergebruik grondstoffen (recycling): Plant 17%
Lucht- en waterkwaliteit: Plant34%
Plant20%
Profit
Directe kostprijsreductie van de eigen activiteiten en/of van de leden: AIC 77%, Plant 83%, BE 85%
Interne samenwerking: AIC 70%, Plant 74, Samenwerking in de keten: AIC 43%, Plant57%
Maatschappelijk jaarverslag 2013
BE 92%
17