Transcript Publications - VU

Publications
157
Proefschrift1.indd 157
24-04-14 13:55
LIST OF PUBLICATIONS
1.Wefers, A.K. et al. Subgroup-specific localization of human medulloblastoma based on
pre-operative MRI. Acta Neuropathol (2014).
2.
van Vuurden, D.G. et al. Pre-B-cell leukemia homeobox interacting protein 1 is
overexpressed in astrocytoma and promotes tumor cell growth and migration. Neuro
Oncol (2014).
3.Prop, S., van Vuurden, D., van der Kuip, M., van der Voorn, J.P. & Plotz, F.B. [A boy with
cervical focal myositis]. Ned Tijdschr Geneeskd 158, A6935 (2014).
4.Jansen, M.H. et al. 18 F-FDG PET standard uptake values of the normal pons in children:
establishing a reference value for diffuse intrinsic pontine glioma. EJNMMI Res 4, 8
(2014).
Walker, D.A. et al. A multi-disciplinary consensus statement concerning surgical
5.
approaches to low-grade, high-grade astrocytomas and diffuse intrinsic pontine gliomas
in childhood (CPN Paris 2011) using the Delphi method. Neuro Oncol 15, 462-8 (2013).
6.Veringa, S.J. et al. In vitro drug response and efflux transporters associated with drug
resistance in pediatric high grade glioma and diffuse intrinsic pontine glioma. PLoS One
8, e61512 (2013).
7.Caretti, V. et al. Implementation of a multi-institutional diffuse intrinsic pontine glioma
autopsy protocol and characterization of a primary cell culture. Neuropathol Appl
Neurobiol 39, 426-36 (2013).
8.Van Vuurden, D.G. et al. Cytotoxicity and Radiosensitization of High-Grade Glioma Cells
by CI-1033, an Irreversible Pan-ErbB Inhibitor. Journal of Cancer Science & Therapy 5,
249-255 (2013).
9.Caretti, V. et al. WEE1 kinase inhibition enhances the radiation response of diffuse
intrinsic pontine gliomas. Mol Cancer Ther 12, 141-50 (2013).
10.Smits, M. et al. EZH2-regulated DAB2IP is a medulloblastoma tumor suppressor and a
positive marker for survival. Clin Cancer Res 18, 4048-58 (2012).
11.Sikkema, A.H. et al. EphB2 activity plays a pivotal role in pediatric medulloblastoma cell
adhesion and invasion. Neuro Oncol 14, 1125-35 (2012).
158
Proefschrift1.indd 158
24-04-14 13:55
12.Kool, M. et al. Molecular subgroups of medulloblastoma: an international meta-analysis
of transcriptome, genetic aberrations, and clinical data of WNT, SHH, Group 3, and
Group 4 medulloblastomas. Acta Neuropathol 123, 473-84 (2012).
13.Jansen, M.H., van Vuurden, D.G., Vandertop, W.P. & Kaspers, G.J. Diffuse intrinsic
pontine gliomas: a systematic update on clinical trials and biology. Cancer Treat Rev 38,
27-35 (2012).
14.
van Vuurden, D.G. et al. PARP inhibition sensitizes childhood high grade glioma,
medulloblastoma and ependymoma to radiation. Oncotarget 2, 984-96 (2011).
15.De Falco, L. et al. Novel TMPRSS6 mutations associated with iron-refractory iron deficiency
anemia (IRIDA). Hum Mutat 31, E1390-405 (2010).
16.van Vuurden, D.G. et al. Attenuated AMPA receptor expression allows glioblastoma cell
survival in glutamate-rich environment. PLoS One 4, e5953 (2009).
17.van Vuurden, D.G., Plotz, F.B., de Jong, M., Bokenkamp, A. & van Wijk, J.A. Therapeutic
total plasma exchange in a child with neuroblastoma-related anti-Hu syndrome. Pediatr
Nephrol 20, 1655-6 (2005).
18.Timmers, G.J., van Vuurden, D.G., Swart, E.L., Simoons-Smit, A.M. & Huijgens, P.C.
Cefpirome as empirical treatment for febrile neutropenia in patients with hematologic
malignancies. Haematologica 90, 1005-6 (2005).
159
Proefschrift1.indd 159
24-04-14 13:55
Proefschrift1.indd 160
24-04-14 13:55
Dankwoord
161
Proefschrift1.indd 161
24-04-14 13:55
DANKWOORD
Prof.dr. G.J.L. Kaspers, beste Gert-Jan, veel dank voor de mogelijkheid die je mij hebt geboden
om naast de opleiding tot kinderarts,-oncoloog/-hematoloog een promotietraject te starten
op een gebied waar ik me tot dat moment nog niet had geprofileerd. Het voelt goed dat je
mij dit vertrouwen hebt gegeven. Naast onderzoek naar kinderleukemie en retinoblastoom
heb je expliciet gekozen voor kinderhersentumoronderzoek als speerpunt binnen VUmc.
Dit heeft ertoe geleid dat de groep promovendi op dit gebied al maar groter wordt en we
inmiddels binnen Nederland een leidende rol vervullen in de kinderneuro-oncologische
laboratorium research. Ik heb van jou geleerd dat het erg belangrijk is om oog te houden voor
het translationele aspect van laboratoriumresearch en je regelmatig af te vragen bij het toch
vaak technische en detaillistische werk: ´… en wat heeft de patiënt hier (uiteindelijk) aan?´.
Ik waardeer de goede begeleiding, de mogelijkheid tot laagdrempelig overleg en de ruimte
die je me hebt gegeven om me naast mijn klinische werk en promotietraject te ontwikkelen
binnen de nationale en internationale kinderneuro-oncologie, waarbij je me tot nu toe goed
hebt weten te behoeden voor teveel hooi op mijn vork. Ik hoop dat we nog lang blijven
samenwerken, zowel in research als kliniek.
Prof.dr. W.P. Vandertop, beste Peter, dank voor het bewaken van de grote lijnen in mijn
proefschrift. Je hebt me geleerd meer ´to the point´ te schrijven, door bij revisies als kanttekening
te noemen dat een artikel geen tekstboek is. Ik hoop dat de afdelingen kinderoncologie en
neurochirurgie in het Amsterdamse de goede samenwerking kunnen voortzetten en verder
versterken, essentieel voor een excellente translationele research in de kinderneuro-oncologie.
En die kwartel met marsala gaat binnenkort de oven in!
Dr. J. Cloos, beste Jac, jij was er mede getuige van dat ik bij het solliciteren naar een opleidingsplek
tot kinderoncoloog/-hematoloog verkondigde: ‘Tja, laboratoriumonderzoek, daar heb ik me nog
niet echt in verdiept...’. Ik hoop dat ik je heb weten te overtuigen dat er wel enige verdieping heeft
plaatsgevonden! Dank voor je enorme steun en fijne begeleiding. Ik heb van jou een goede, solide
basis gekregen voor laboratoriumonderzoek, met gedegen proefopzetten. Ik heb van je geleerd
te vertrouwen in je onderzoeksresultaten, ook wanneer deze niet opleveren wat je verwacht.
Nadat het kinderoncologische laboratorium op de vierde verdieping in VUmc werd ondergebracht
bij het hematologisch laboratorium, heb mede jij, als ‘Founding Mother’, ervoor gezorgd dat er
in samenwerking met de afdelingen neurochirurgie, neurologie en kinderoncologie een apart
neuro-oncologisch laboratorium werd opgericht, dat later de naam ‘Neuro-oncology Research
Group’ (NRG) kreeg. Ik hoop met alle bagage die ik tijdens mijn promotietraject heb verzameld
in de toekomst het translationele onderzoek verder te ontwikkelen, als ‘tolk’ tussen lab en kliniek.
162
Proefschrift1.indd 162
24-04-14 13:55
Dr. E. Hulleman, beste Esther, het was fijn dat je vanuit het Rotterdamse onze groep kwam
versterken (nadat een eerste ontmoeting bij de Starbucks, op weg naar de AACR in San Diego
in 2009!). Inmiddels heb je een belangrijke rol binnen de NRG, ben ik je eerste promovendus
en zitten er meerdere aan te komen! Ondanks dat we van twee werelden komen, kunnen we
goed sparren over klinische problemen en vullen we elkaar prima aan. We hebben inmiddels
geleerd dat het af en toe kan botsen, maar zolang je er maar over blijft praten met een goede
kop koffie komt het altijd weer goed! Ik denk dat er de komende tijd mooie dingen aan zitten
te komen op het lab en daarbuiten, met goede samenwerkingsverbanden in het (buiten)land.
Leden van de leescommissie, prof.dr. P. Wesseling, dr. E. Hoving, dr. C. Gidding, dr. M. Kool, dr.
V. van Beusechem en dr. J. Reijneveld, veel dank voor het kritisch doorlezen van het manuscript.
Ik zie erna uit met u allen van gedachten te kunnen wisselen over de inhoud van dit proefschrift.
Prof.dr. E. Aronica, caro Eleonora, molte grazie per l’eccellente cooperazione. è sempre
divertente per riflettere sul’ interfaccia tra oncologia e lo sviluppo normale del cervello con voi.
Spero che possiamo continuare questa buona cooperazione in futuro!
Dr. T. Würdinger, beste Tom. Wat kunnen wij af en toe van mening verschillen! Onder jouw
leiding is de NRG groep de laatste jaren fors gegroeid en zijn er meerdere toppublicaties uit
deze groep gekomen. Jouw snelle, out-of-the-box denken is essentieel voor het vinden van
antwoorden op de ziektebeelden waar we mee te dealen hebben. Ik hoop dat we in de
toekomst gezamenlijk deze innovatieve ideeën kunnen blijven exploreren, op weg naar een
betere overleving voor kinderen met een hersentumor.
Laurine, zonder jou zou het laboratorium van de NRG niet zo goed functioneren. Ik heb
bewondering voor jouw goede coördinatie van alle taken die hierbij komen kijken. Heel erg
bedankt voor alle ondersteuning die je hebt gegeven bij de totstandkoming van dit proefschrift.
De eretitel ´Queen of Blot´ krijg je niet zomaar!
Richard, jij hebt mij in het begin van mijn laboratoriumcarrière de fijne kneepjes van het vak
geleerd en enorm geholpen bij alle proeven. Daarnaast was het altijd erg leuk met je discussiëren
over onze gezamenlijke muziekinteresse (U2, Coldplay, Depeche Mode) en de foto´s van Anton!
Leuk om op Facebook te zien dat je een prachtig leven hebt opgebouwd in Chili!
Dennis, wij delen samen de liefde voor vinyl en muziek uit de jaren ´80. Uitgebreide discussies
over deze thema´s door Dennis & Dannis (door sommigen, mijns inziens onterecht, misbruikt
als een verbastering van Jut & Jul) waren eerder regel dan uitzondering. Dank voor al je hulp
163
Proefschrift1.indd 163
24-04-14 13:55
om de eindstreep te halen, zodat dit proefschrift er nu echt ligt!
Mahban, thank you very much for helping me with all the experiments for our research into
SIRP alpha. I wish you a very successful career in the pediatric oncology lab of the Sophia
Children’s Hospital in Rotterdam.
Alle medewerkers van de NRG en het hematologisch laboratorium die mij de afgelopen jaren
hebben gemotiveerd en gesteund met hun specifieke expertise, dank, dank, dank!
Ik bedank Stichting Paul Blumel, in de persoon van dhr. Otto Over, voor de financiële steun aan
mijn promotieonderzoek én de interesse in de voortgang ervan, evenals voor de bereidheid het
vervolgonderzoek te blijven steunen.
Collega’s Gert-Jan Kaspers, Floor Abbink, Margreet Veening, Valerie de Haas en Arjenne Kors,
door de jaren heen zijn we een hechte groep geworden van (inmiddels niet meer zo) jonge
kinderoncologen met ieder zo zijn eigen karaktereigenschappen! Ik denk dat we een goed
team zijn, waarbinnen we elkaar scherp houden. We hebben dagelijks te maken hebben met
een bijzondere groep patiënten met ernstige ziektebeelden en dat hakt er regelmatig flink
in. Ik vind het erg fijn dat we op een open manier met elkaar over het werk (en daarbuiten)
kunnen praten, zowel op de werkvloer als tijdens Thaise en Italiaanse avonden. Ik denk dat
deze intercollegiale overlegmomenten een essentieel aspect zijn van goede patiëntenzorg.
Ik dank jullie voor de ruimte die ik heb gekregen, en nog steeds krijg, om het translationele
kinder-neuro-oncologische onderzoek te continueren.
Collega artsen en verpleegkundigen van de kindergeneeskunde van VUmc, we zijn één van de
kleinere academische kinderklinieken, maar hierdoor ken je elkaar beter en is het door de korte
lijntjes ontzettend prettig samenwerken!
Collega kinderneuro-oncologen van het ‘Kinderneuro-oncologisch Forum’ van SKION, Netteke
Schouten, Corrie Gidding, Roel Reddingius, Erna Michiels, Marjan van de Wetering, Sabine
Plasschaert, Jan Lieverst en Carin Korbijn, de laatste jaren trekken we steeds meer en beter
samen op, op weg naar een gezamenlijke afdeling binnen het Prinses Máxima Centrum
voor kinderoncologie. De ambitie is om daar in de toekomst meer dan 90 procent van alle
kinderen met kanker te genezen, met de hoogst mogelijke kwaliteit van leven tijdens en na de
behandeling. Kinderen met een hersentumor, bij wie de overleving en kwaliteit van overleving
ten opzichte van andere vormen van kanker nog achter blijft, maken een wezenlijk deel uit
van deze ambitie. Ik hoop dat we in de komende tijd onze goede samenwerking verder zullen
perfectioneren, op zowel klinisch als preklinisch vlak.
164
Proefschrift1.indd 164
24-04-14 13:55
General discussion and future directions
Dear colleagues from the SIOPe DIPG Network, Christof Kramm, Simon (Mr. Stroopwafel)
Bailey, Darren Hargrave, Maura Massimino, Veronica Biassoni, Stefaan van Gool, Jacques Grill,
Pierre Leblond, Natacha Entz-Werle, Maria Joao Gil-Da-Costa, Ofelia Cruz, Irene Slavc, Stefan
Holm, Marta Perek-Polnik, David Sumerauer, Ladislav Deák, Jane Pears, Antonis Kattamis,
Roman Parkhomenko, Ella Kumirova, Olga Zheludkova, Liudmila Shats, Chris Jones, Marta
Alonso, Pascal Johann and others, we have made tremendous progress in establishing the
SIOPe Diffuse Intrinsic Pontine Glioma (DIPG) Network and, as a first project, the European
DIPG Registry and Imaging Analysis System. The registration of all children suffering from DIPG
in Europe is an essential step in better understanding this type of brain cancer in children, for
which, currently, no cure is available. Hopefully, with collaborative and innovative treatment
approaches, we will be able to prolong survival in these children in the near future. I hope
our initiative will set an example for other brain tumors. Only good international collaboration
will improve outcome in these rare diseases. I am very grateful of the tremendous support of
Sophie Veldhuijzen van Zanten, the guys from KPMG (Ruben de Wolf, Hidde Andriessen, Johan
Noltes), people from DCOG/SKION (Jan Lieverst, Jet van Dijk) and VUmc IAC (Frederik Barkhof,
Esther Sanchez, Anne Verhagen, Vañia Machado). I thank The Cure Starts Now Foundation
(Keith Desserich) and Stichting Semmy (John Emmerik and Nicole Bakker) for their generous
financial support, which has enabled us to establish and maintain this European DIPG Registry.
Paranimfen Marc Jansen en Margreet Veening, ik vind het een voorrecht dat jullie mijn
paranimfen zijn! Marc, jouw enthousiasme en ontwapenende humor zijn aanstekelijk. Respect
hoe je in alle situaties jezelf kunt zijn en je in korte tijd bekend hebt gemaakt met vele spelers
in het internationale veld. Ik vind het erg leuk om copromotor te zijn bij jouw promotie, die je
zeker succesvol zult afronden! Margreet, je zegt het zelf: af en toe zijn we net een getrouwd
stel, waarbij ik soms ook als Steven wordt aangesproken. Fijn dat altijd alles in goed overleg
gaat, zoals het roze schilderen van de muur van onze werkkamer (ben er inmiddels aan
gewend, neem die pot verf maar mee naar het PMC!).
Frans en Rogier, goede vrienden sinds de studie geneeskunde aan de VU, mede-oud leden
van ΜΑΔΑΦΡΩ. Wat was dat een mooie tijd… Lastig in woorden te beschrijven… Misschien
wordt het nog wel het best uitgedrukt in het gedicht van Wim van Nijssel uit die tijd (1995): “Ik
liep door een straat / Ik zie haar lopen / Ik weet niet wat er binnen was gekropen / Een traan
/ Viel op het plaveisel / Hé, ben jij dat, Wim van Nijssel?” Ook al zien we elkaar minder dan
we zouden willen, is het altijd weer erg vertrouwd en gezellig wanneer we met onze gezinnen
bij elkaar komen.
Lieve Erna en Menno, het is fantastisch om met jullie samen te genieten van de goede dingen
van het leven (lekker eten in goede tentjes, naar gave concerten gaan), wat mij betreft voor
onbepaalde tijd! En… I just know that something good is going to happen in September 2014!
165
Proefschrift1.indd 165
24-04-14 13:55
Lieve Imre, Ruben, Boaz en Duco, een buuf, een buum en (inmiddels niet meer zo mini-)buums
heb je voor het leven, is toch de uitdrukking? Wat mij betreft wel in ieder geval…
Lieve Arnica en Remco, alhoewel we zo´n 18.234 kilometer van elkaar verwijderd zijn, voelt
jullie warme vriendschap toch als dichtbij. Ik ben soms wel eens jaloers op het paradijsje dat
jullie daar hebben, met Ella, Tom en Jimmy, de hele dierentuin en een goed functionerende
hydroponics. Je beseft je dan dat het leven hier ook best wel eens een tandje minder hectisch
kan. Ik hoop dat we elkaar snel weer zien, en dan niet alleen via Facetime! Ik kom de ramen
wel weer lappen…
Lieve Geert en Marij, lieve familie Custers, het was erg bijzonder om op 11 mei 1997 in één
klap kennis te maken met nagenoeg de voltallige schoonfamilie. Dat warme bad is nog steeds
op temperatuur!
Lieve Vanessa, lieve zus, we hebben uiteenlopende persoonlijkheden, maar lijken ook veel op
elkaar. Ik heb veel waardering voor je creativiteit en warme karakter, waardoor je goed bent in
wat je doet. Samen met Jeroen, Tess en Liss vormen jullie een liefdevol gezin waar je je altijd
welkom voelt.
Lieve papa en mama, bedankt voor alle liefde, steun en mogelijkheden die ik van jullie heb gekregen.
Al bij mijn geboorte was het blijkbaar duidelijk dat ik de stethoscoop graag zou vasthouden, die
ik nu ook niet meer loslaat. Mede door jullie stimulerende opvoeding ben ik waar ik wil zijn…
Het is ontzettend fijn dat jullie ons ondersteunen bij ons gezinsleven, door op te passen op
Madelief, Max en Gijs, wanneer wij voor werk (of voor ontspanning) elders moeten zijn. Kus.
Liefste Inge, wat ben ik gelukkig dat ik jou tegen het lijf ben gelopen! Ik denk soms wel eens
dat jij mij beter kent dan ik mijzelf. We vullen elkaar aan. En, het is een cliché, maar daarom
niet minder waar: ik hou van je…
Liefste Madelief, Max en Gijs,
166
Proefschrift1.indd 166
24-04-14 13:55
Curriculum vitae
167
Proefschrift1.indd 167
24-04-14 13:55
Proefschrift1.indd 168
24-04-14 13:55
CURRICULUM VITAE
Dannis van Vuurden werd op 6 februari 1975 geboren als eerste van twee kinderen van Bert
van Vuurden en Sophia van Vuurden-Harmsen in Arnhem. Hij groeide op in Arnhem en ging
aldaar naar basis- en middelbare school. In 1993 behaalde hij zijn Gymnasium diploma aan het
Christelijk Lyceum in Arnhem (CLA). In datzelfde jaar startte hij met zijn studie geneeskunde
aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Na zijn opleiding tot basisarts begon hij in 2001 zijn opleiding tot kinderarts vanuit VU medisch
centrum (VUmc, opleiders prof. dr. John Roord en prof. dr. Willem Fetter) in het Sint Lucas
Andreas Ziekenhuis (SLAZ, opleider dr. Bart Wolf) in Amsterdam. Deze opleiding rondde hij in
2006 succesvol af. In zijn differentiatie-stage tijdens de opleiding tot kinderarts kon hij al starten
met zijn fellowship kinderoncologie/-hematologie (opleiders prof. dr. Anjo Veerman en prof.
dr. Gert-Jan Kaspers). In 2008 volgde zijn registratie tot kinderarts,-oncoloog/-hematoloog.
Tijdens zijn fellowship en na zijn registratie tot kinderoncoloog/-hematoloog combineerde
hij zijn klinische werkzaamheden met een promotietraject onder leiding van Prof. dr. GertJan Kaspers en Prof. dr. Peter Vandertop. Tijdens zijn promotie was hij betrokken bij andere
onderzoeksprojecten, zowel binnen als buiten VUmc.
Momenteel is hij voorzitter van het Europese Diffuus Intrinsiek Ponsglioom (DIPG) Netwerk van
de International Society of Pediatric Oncology (SIOPe), voorzitter van de protocolcommissies
DIPG en supratentoriële neuro-ectodermale tumoren (sPNET) en lid van de ziektecommissie
hersentumoren van de Stichting Kinderoncologie Nederland (SKION).
Dannis is getrouwd met Inge Custers en zij hebben samen drie kinderen: Madelief, Max & Gijs.
169
Proefschrift1.indd 169
24-04-14 13:55