Transcript grondontleding, de basis voor elke tuin en elk park

GRONDONTLEDING, DE BASIS VOOR ELKE
TUIN EN ELK PARK
4 DECEMBER 2014– Stan Deckers BDB
Waarom grondontleding voor de tuin of het park?
Preventief of curatief; problemen voorkomen of oplossen
• Planten groeien slecht of sterven af
• Rhodo’s kleuren geel (blad)
• Mos in gazon
• Vroegtijdige bladval van de bomen
• ....
Met kennis van de bodemanalyse en behoefte van de planten de bekalking en de
bemesting gericht bijsturen
Bodemkundige Dienst van België
Onafhankelijke v.z.w.
Spin off KULeuven (1946)
± 100 medewerkers
Bodem, bemesting en water:
• Onderzoek
• Analyse
• Consulting
BDB-West
(Roeselare)
Hoofdzetel
(Heverlee)
SPB Environnement
(Waver)
Dienstverlening voor tuin en park:
•
•
•
•
Gazon, siertuin, parkbos
Gietwater (putwater, vijverwater,...)
Bodemstaalname door staalnemer of
Het tuindoosje: bodemstaal zelf nemen
Kennis van de bodem en de planten
• Is de grond te zuur of te alkalisch?
• hoeveel voedingselementen zijn aanwezig
• Wat is de behoefte van de verschillende planten?
In de scheikunde:
pH = 7 is neutraal
pH < 7
is zuur
pH > 7 is alkalisch
pH-H2O
Beoordeling pH-KCl van siertuin bij een normaal % C (niet zuurminnende planten)
beoordeling
sterk zuur
laag
tamelijk laag
streefzone
tamelijk hoog
hoog
zeer hoog
pH-KCl
zand
< 4,0
4,0 - 4,5
4,6 - 5,1
5,2 - 5,6
5,7 - 6,2
6,3 - 6,8
> 6,8
pH-KCl
zandleem
< 4,5
4,5 - 5,5
5,6 - 6,1
6,2 - 6,6
6,7 - 6,9
7,0 - 7,4
> 7,4
pH-KCl
leem
< 5,0
5,0 - 6,0
6,1 - 6,6
6,7 - 7,3
7,4 - 7,7
7,8 - 8,0
> 8,0
pH-KCl
polders
< 5,5
5,5 - 6,4
6,5 - 7,1
7,2 - 7,7
7,8 - 7,9
8,0 - 8,1
> 8,1
ta
m
ur
ze
er
ho
o
g
ho
og
ho
og
ne
la
ag
la
ag
zu
ef
zo
el
ijk
st
re
el
ijk
ta
m
k
st
er
% van de tuinen
pH siertuin
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Beoordeling pH-KCl gazon bij een normaal % C
beoordeling
sterk zuur
laag
tamelijk laag
streefzone
tamelijk hoog
hoog
zeer hoog
pH-KCl
zand
< 4,4
4,4 - 4,7
4,8 - 5,0
5,1 - 5,6
5,7 - 5,9
6,0 - 6,4
> 6,4
pH-KCl
zandleem - leem
< 4,6
4,6 - 5,1
5,2 - 5,6
5,7 - 6,2
6,3 - 6,5
6,6 - 7,0
> 7,0
pH-KCl
polders
< 4,9
4,9 - 5,3
5,4 - 5,6
5,7 - 6,4
6,5 - 6,8
6,9 - 7,2
> 7,2
ho
og
ze
er
ho
og
ho
og
ta
m
el
ij k
st
re
ef
zo
ne
la
ag
la
ag
zu
ur
ta
m
el
ij k
st
er
k
% van de tuinen
pH gazon
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
pH-gevoeligheid van de planten
Zuurlievend
Kalkminnend
Voedingselementen:
• Hoofdvoedingselementen: N, P, K, Mg, Ca, S
• Spoorelementen: Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo
STIKSTOF
FOSFOR
KALIUM
MAGNESIUM
CALCIUM
ZWAVEL
WET VAN HET MINIMUM
(Liebig)
“BEPERKENDE FACTOR” ZAL DE GROEI BEPALEN
• verhoudingen tussen elementen
Na/K/Mg/Ca
IJZER
MANGAAN
STAALNAME VAN DE BODEM
• Staalname door een staalnemer
van BDB op afspraak
• Zelf stalen nemen: tuindoosje
Bodem, bemesten en bekalken – 10 juni 2010
Stap 1: Bodemstaalname
Hoe krijg ik deze
tuin in zo’n
proefbuisje ???
Staalname door de erkende staalnemer
van de Bodemkundige Dienst
Bodemvruchtbaarheid
tuinaanleg
Bodemkundige Dienst van België
Bodemstaalname
boor voor grasland,
gazon, grassportveld
gutsboor per 30 cm voor
diepgrondonderzoek
(0 tot 90 cm)
Gebruik het
juiste
materiaal.
gutsboor voor bouwland,
moestuin, siertuin
Bodemvruchtbaarheid tuinaanleg
Bodemkundige Dienst van België
Material used for sampling
Soil Service of Belgium
Bodemvruchtbaarheid tuinaanleg
Bodemkundige Dienst van België
Bodemvruchtbaarheid tuinaanleg
Bodemkundige Dienst van België
Tuindoosje bestellen via www.bdb.be
Bodemstaal zelf nemen
BDB-Tuindoosje = hét hulpmiddel voor de tuinaanlegger
Een goed grondstaal in 5 stappen
Stap 1: voor elke situatie een representatief grondstaal
• Voorgeschiedenis
• Gazon, siertuin, groentetuin,
paardenweide
• Specifieke problemen
Een goed grondstaal in 5 stappen
Stap 2: de staalenvelop
Stalenenvelop
Stalenenvelop
Een goed grondstaal in 5 stappen
Stap 3: juiste bemonsteringsdiepte
• gazon: 6 cm
• andere: 23 cm
• materiaal: grondboor, schopje,
spade
Een goed grondstaal in 5 stappen
Stap 4: voldoende grondstaal
• sier-, fruit-, groentetuin: 25 deelstalen
• gazon, paardenweide: 35 deelstalen
• regelmatige spreiding
Een goed grondstaal in 5 stappen
Stap 5: vul het staalzakje
• mengen!
• staalzakje halfvol
• in plastic zakje  in envelop  post
Laboratorium
•
Bodem
•
Water
•
Mest
•
Gewas
Staalname tot advies 18/12/2013
Standaardgrondontleding:
•
•
•
•
Grondsoort
pH-KCl
% Koolstof
Voedingselementen: P, K, Mg, Ca en Na
• OPTIE: supplement 8 zware metalen: Cu, Pb, Zn, Cd,
As, Cr, Hg, Ni
Drogen van de bodemstalen
Droogovens
Zeven van de
gedroogde bodemstalen
Bodem, bemesten en bekalken – 10 juni 2010
Zeeftoestel
Zeefmachine
Stap 2: Ontvangst en voorbereiding
Bepaling textuur en grondsoort
De textuur wordt
handmatig
bepaald(door palpatie)
GRONDSOORT
zand: 10
lemig zand: 20
licht zandleem: 25
zandleem: 30
lichte leem: 35
leem: 40
klei: > 50
Bepaling textuur en grondsoort
op basis van granulaire analyse
De textuur kan ook
bepaald worden door
de percentages zand,
leem en klei te bepalen
en uit te zetten op de
textuurdriehoek
GRONDSOORT zegt iets over:
•Waterhoudend vermogen
•Vasthouden van elementen
•Bewerkbaarheid
•Basis voor interpretatie van analyseresultaten
pH-ROBOT voor analyse van
pH-KCl bij de Bodemkundige Dienst
pH - robot
pH-robot
Koolstof als maat voor de
organische stof
Organische stof: structuren en afvalproducten van plant,
dier, mens en organismen
Humus: zwarte stof die overblijft na vertering van de
organische stof
Bodemvruchtbaarheid openbaar groen
Analyse van C
Bodemkundige Dienst van België
Organische stof in de bodem
= de basis van bodemkwaliteit
bodemvruchtbaarheid
CHEMISCH → vasthouden/vrijgeven nutriënten
FYSISCH → bodemstructuur
BIOLOGISCH → microbiële activiteit
Stikstofgebrek:
Lichtgroene bladeren
Voorbereiding van de extractie
met AL
Bodem, bemesten en bekalken – 10 juni 2010
Schudmachine
Bodemvruchtbaarheid openbaar groen
Bodemkundige Dienst van België
ICP voor bepaling P, K, Mg, Ca, Na
Voedingselementen: Fosfor
Voedingselementen: kalium
Voedingselementen: magnesium
Voedingselementen: calcium
Calciumgebrek
Voedingselementen: calcium
Calciumgebrek
Stip
Neusrot
Analyseresultaten en beoordeling voor bestaande siertuin
parameter
waarde
situatie t.o.v. streefzone
Grondsoort
15
pH-KCl
6.4
Koolstof
4
Fijn zand
methodenummer*
analysedatum
458
14-04-2010
5.2 - 5.6
Hoog
089 B
14-04-2010
1.8 - 2.8
Normaal
452 B
14-04-2010
%
3.1 - 4.8
Normaal
452 B
2.3
Humus (berekend)
beoordeling
%
Fosfor (P)
34
mg/100g DS
12 - 19
Hoog
376 B
14-04-2010
Kalium (K)
10
mg/100g DS
12 - 19
Tamelijk laag
376 B
14-04-2010
Magnesium (Mg)
13
mg/100g DS
7 - 10
Tamelijk hoog
376 B
14-04-2010
Calcium (Ca)
176
mg/100g DS
72 - 145
Tamelijk hoog
376 B
14-04-2010
Natrium (Na)
2.6
mg/100g DS
3.2 - 6.3
Tamelijk laag
376 B
14-04-2010
1
Bekalkingsadvies
voor siertuin (uitgedrukt in zuurbindende waarde per 10 m2)
(kalkverdragende planten) 0.0 zbw / 10 m2
(kalkvrezende planten) 0.0 zbw / 10 m2
Dit bekalkingsadvies geldt voor de komende drie jaren.
Bemestingsadvies
voor siertuin (uitgedrukt in g voedingsstof per 10 m2)
Onderstaande adviezen zijn de hoeveelheid voedingsstoffen die jaarlijks moeten worden
toegediend de eerstkomende drie jaren.
2010
stikstof (N)
fosfaat (P2O5)
kali (K2O)
magnesia (MgO)
2011
stikstof (N)
fosfaat (P2O5)
kali (K2O)
magnesia (MgO)
2012
stikstof (N)
fosfaat (P2O5)
kali (K2O)
magnesia (MgO)
kalkverdragende planten
kalkvrezende planten
80
30
140
40
80
30
140
40
80
40
140
50
80
40
140
50
80
50
140
60
80
50
140
60
Als u bovenstaande adviezen wil omrekenen naar meststoffen voor uw tuin, kan u dit
berekenen op onze website www.bdb.be. Bovendien kan u ook zien met welke verkrijgbare
meststoffen u dit advies zo nauwkeurig mogelijk kan invullen!
Analyseresultaten en beoordeling voor bestaand gazon
parameter
waarde
Grondsoort
situatie t.o.v. streefzone
Fijn zand
15
pH-KCl
beoordeling
5
methodenummer*
analysedatum
458
07-05-2010
5.2 - 5.7
Tamelijk laag
089 B
07-05-2010
07-05-2010
Koolstof
1.7
%
3.6 - 5.5
Zeer laag
452 B
Humus (berekend)
2.9
%
6.2 - 9.5
Zeer laag
452 B
Fosfor (P)
7
mg/100g DS
15 - 20
Laag
376 B
07-05-2010
Kalium (K)
9
mg/100g DS
10 - 16
Tamelijk laag
376 B
07-05-2010
Magnesium (Mg)
8
mg/100g DS
11 - 15
Tamelijk laag
376 B
07-05-2010
Calcium (Ca)
65
mg/100g DS
64 - 128
Normaal
376 B
07-05-2010
Natrium (Na)
<0.9
mg/100g DS
3.2 - 4.8
Zeer laag
376 B
07-05-2010
1
Bekalkingsadvies
voor gazon (uitgedrukt in zuurbindende waarde per 10 m2)
0.4 zbw / 10 m2
Bemestingsadvies
voor gazon (uitgedrukt in g voedingsstof per 10 m2)
Speelgazon met
mulchen
Speelgazon met afvoer
maaisel
Siergazon met
mulchen
Siergazon met afvoer
maaisel
124
165
165
220
71
94
94
125
124
248
165
330
36
71
48
95
124
165
165
220
71
94
94
125
109
218
145
290
30
60
40
80
124
165
165
220
71
94
94
125
105
210
140
280
28
56
38
75
2010
stikstof (N)
fosfaat (P2O5)
kali (K2O)
magnesia (MgO)
2011
stikstof (N)
fosfaat (P2O5)
kali (K2O)
magnesia (MgO)
2012
stikstof (N)
fosfaat (P2O5)
kali (K2O)
magnesia (MgO)
VOORBEELD VAN ANALYSES VAN 4 TUINEN
Tuin 1
Grondsoort
pH-KCl
%C
P
K
Mg
Ca
Na
Zand
7.4
3.1
38
35
25
667
12.5
Tuin 2
Zand
6.9
2.2
22
5
7
276
1.3
Tuin 3
Zand
4.8
1.3
18
9
3
51
0.4
Tuin 4
Zand
6.4
2.4
11
9
8
159
0.8
Voor
staalname, analysemoestuin
en advies:
Bodemvruchtbaarheid
Bodemkundige Dienst van België