Transcript Nota OV naar Schev Haven

Nota
OV naar Scheveningen Haven/Norfolkterrein
*Andere keuzes Rover*
Datum:
september 2014
Samensteller: Arnold van der Heijden, vice-voorzitter
Henk Toet, bestuurslid (mede samengesteld)
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 1 van 8
In deze Nota stelt Rover afdeling Den Haag e.o. voor om:
 de route van tram 11 naar de Boulevard/Strandweg niet te verleggen maar tram 11 op te
waarderen tot sneltram en
 tram 17 vanaf het huidige eindpunt op de Statenlaan door te trekken naar Scheveningen
Haven/Norfolkterrein via de Westduinweg.
Dit voorstel voor een andere keuze wordt beargumenteerd in hoofdstuk 2. Eerst volgt de
probleemverkenning & analyse van de huidige situatie.
Zie onderstaande inhoudsopgave.
Inhoudsopgave
1.
1.1
1.2
2.
2.1
2.2
2.3
3.
Probleemverkenning & analyse
Huidige situatie
Betere bereikbaarheid Scheveningen Haven/Norfolkterrein
Andere Keuzes Rover
Tram 11 wordt sneltram
Tram 17 wordt doorgetrokken naar Norfolkterrein/Zuiderstrand
Argumenten voor en tegen
Conclusie + Voorstel
1.
Probleemverkenning & analyse
blz. 2 – 5
blz. 5 – 8
blz. 8
1.1 Huidige situatie
In de huidige situatie is het Scheveningse havengebied dat grenst aan de Kranenburgweg, het
Norfolkterrein en het Zuidelijk Havenhoofd moeilijk met het OV bereikbaar. Aan de Oostkant
wordt het gebied ontsloten door bus 22 (Duindorp – CS – Duinzigt v.v.) die op de Westduinweg
rijdt. Aan de Noordkant door tram 11 (Scheveningen Haven/Strand – station Hollands Spoor
v.v.) die via de Duinstraat en Jacob Pronkstraat rijdt en op circa 500 meter afstand van de
Tweede Haven/Dr. Leykade heeft tram 17 het begin- en eindpunt op de Statenlaan bij de Van
Boetzelaerlaan.
Dit hele gebied, ook de gerealiseerde nieuwbouw aan de zeekant van de tweede binnenhaven
aan de Hellingweg, is niet binnen de norm van 500 meter loopafstand met OV bereikbaar. Dat
geldt eveneens voor het Zuiderstrandtheater. De verdere stedebouwkundige invulling van het
Norfolkterrein en omgeving kan niet gepaard gaan zonder een goede invulling van de
weginfrastructuur en van de aanleg van een hoogwaardige OV-verbinding. De aanleg van een
tramtracé dient zich aan.
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 2 van 8
1.2 Betere bereikbaarheid Scheveningen Haven/Norfolkterrein
In meerdere nota's, plannen e.d.1 heeft de gemeenteraad beslist dat Toplocaties beter
ontsloten moeten worden met hoogwaardig openbaar vervoer (OV). Zo'n Toplocatie is
Scheveningen waarvan de bezoekersaantallen nog steeds toenemen. De vernieuwing van de
Boulevard en de stedebouwkundige invulling (woningen, winkels en werkgelegenheid) van het
havengebied, waarvan het zwaartepunt ligt op het Norfolkterrein en het Zuidelijk havenhoofd
hebben een grote aantrekkingskracht en genereren een toenemend aantal bezoekers. Uit
bezoekersonderzoek van ZKA blijkt dat het aantal bezoekers toeneemt van 3,5 miljoen naar
(maximaal) 6 miljoen bezoekers op jaarbasis. De groeiende vervoersvraag vanuit bezoekers en
inwoners vereist een goede ontsluiting van Scheveningen Haven op het OV. Het autoverkeer
naar Scheveningen heeft langzamerhand zijn maximale omvang bereikt, zo niet overschreden,
doordat de limiet van het aantal parkeerplaatsen is bereikt. Dit is ook het geval voor wat
betreft de (toenemende) congestie op de toevoerwegen.
Verdere groei van de mobiliteit zal moeten komen van andere vervoerswijzen, met in de
eerste plaats het OV. Scheveningen Badplaats is goed bereikbaar met de trams 1 en 9 en de
bussen 21, 22 en 23. De beide tramlijnen verzorgen het massavervoer naar Scheveningen
Badplaats. Tram 1 vanaf Delft via station HS, het centrum, het Vredespaleis, World Forum en
Scheveningen Dorp en tram 9 vanaf Vrederust via de stations HS en Centraal, het centrum, het
Malieveld en Madurodam. De railinfrastructuur en de halten van de trams 1 en 9 worden in de
komende jaren op het kwaliteitsniveau van RandstadRail gebracht. In het kader van Netwerk
RandstadRail worden de nieuwe Avenio trams vanaf 2016 op deze lijnen ingezet.
Scheveningen Haven is echter achter gebleven voor wat betreft de bereikbaarheid met het OV.
Om het havengebied en het Norfolkterrein en omgeving beter bereikbaar te maken met OV is
een flinke investering nodig. De gemeenteraad heeft beslist dat dit gebied met de tram
ontsloten moet worden.
De Haagse Nota Mobiliteit (afgekort: HNM) voorziet in een opwaardering van tram 11 op het
kwaliteitsniveau van RandstadRail en in een doortrekking naar het Norfolkterrein. Deze
doortrekking zou in samenhang met de stedebouwkundige invulling van het Norfolkterrein en
omgeving gerealiseerd moeten worden. Tegelijkertijd zou er voldoende aanbod van reizigers
moeten zijn. Volgens de HNM zou het traject van de tram 11 ook moeten worden verlegd naar
de gehele Kranenburgweg langs het Verversingskanaal vanaf, dan wel tot de halte Houtrust.
Op die wijze zou het traject van tram 11 moeten worden versneld conform de criteria van het
Netwerk RandstadRail.
Op lange termijn (periode 2020 – 2030) wordt verlenging van tram 11 vanaf station Hollands
Spoor via een nieuw RandstadRail tracé mogelijk geacht naar de Binckhorst en verder via de
Vlietzone en station Ypenburg naar Zoetermeer. Een en ander afhankelijk van de ruimtelijke
ontwikkeling langs dat tracé.
1 Haagse Nota Mobiliteit (RIS 180762) d.d. 22 september 2011, de Investeringsagenda Werelds Netwerk aan
Zee in het kader van de duurzame samenwerking HTM, NS en gemeente (RIS 257267) d.d. 13 maart 2013 en
het Bestemmingsplan en MER Scheveningen Haven/Norfolk + gewijzigd voorstel van het college (RIS 266033
en RIS 266034) d.d. 21 oktober 2013.
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 3 van 8
In de Investeringsagenda Werelds Netwerk aan Zee is € 36 mln beschikbaar gesteld voor een
betere ontsluiting van Scheveningen Haven en het Norfolk terrein met het openbaar vervoer.
De ontsluiting van deze gebieden moet resulteren in:
– het doortrekken van tram 11 naar het Norfolkterrein/Scheveningen Haven en
– het doortrekken van tram 17 naar de Boulevard/Strandweg (begin- eindpunt tram 11).
Tram 11 krijgt in het Geuzenkwartier en Scheveningen Haven een nieuwe route: vanaf de
Houtrustbrug via de Kranenburgweg en de Houtrustweg. Daarmee komt de route via de Van
Boetzelaerlaan, Doornstraat en de Duinstraat naar de Boulevard te vervallen.
Tram 17 wordt vanaf de Statenlaan via het traject van tram 11 (Doornstraat e.v.)
doorgetrokken naar de Boulevard/Strandweg. Daarmee neemt tram 17 het door tram 11
verlaten traject in het stadsdeel Scheveningen over.
In het Bestemmingsplan en MER Scheveningen Haven/Norfolk wordt voor de verlenging van
het tramtracé (lijn 11) een variant beschouwd waarbij uitgegaan wordt van een
tramverbinding in het nieuwe, verbrede profiel van de Houtrustweg tot aan het Zuidelijk
Havenhoofd. Ter hoogte van de Meeuwenstraat buigt dit tracé af naar de Kranenburgweg om
ter hoogte van de Kranenburgweg de Duindorpdam te kruisen. Bij het onderzoeken van
oplossingsrichtingen voor een OV-ontsluiting van het Norfolkterrein is in het bestemmingsplan
een aantal uitgangspunten gehanteerd waar aan moet worden voldaan. Deze betreffen o.m.:
 Er moet sprake zijn van een hoogwaardige aansluiting van Scheveningen Haven en het
Norfolkterrein op RandstadRail.
 De oplossing dient een beperkte uitbreiding van het tramnetwerk in te houden die
kostendekkend kan worden geëxploiteerd.
 De wijken Geuzenkwartier en Statenkwartier moeten een goede OV-bediening houden. Als
uitgangspunt geldt dat er op loopafstand van 500 meter van de woningen en voorzieningen
een tramhalte beschikbaar is.
 De ontsluiting van het Norfolkterrein middels een bus (lijn 22) biedt niet de gewenste
kwaliteit voor de ontsluiting van Scheveningen Haven.
 Zo min mogelijk mogen de ecologische verbindingszones en kerngebieden worden aangetast.
Geen doorkruising van de Akte van Schenking 1 (Verversingskanaal). Indien sprake is van een
rijksbeschermd stadsgezicht zal rekening moeten worden gehouden met de typerende
waarden, zoals opgenomen in het betreffende aanwijzingsbesluit.
1 Bij Akte van Schenking van 15 december 1885, gerectificeerd bij akte van 17 juni 1889, zijn
door Hare Koninklijke Hoogheid Wilhelmina Maria Sophia Louise, Groothertogin van Saxen,
geboren Prinses der Nederlanden (hierna te noemen Prinses Sophie) aan de gemeente
’s-Gravenhage d.d. 15 december 1885, verleden voor W.J. Eikendal destijds notaris te
’s-Gravenhage, percelen grond geschonken waarop nadien het verversingskanaal is
aangelegd. Uit kadastraal onderzoek blijkt dat de percelen verkregen door de gemeente Den
Haag bij de schenkingsakte het verversingskanaal betreffen tot en met de Duindorpdam. Het
bestemmingsplan maakt in deze strook geen ontwikkelingen mogelijk, zodat het talud
gevrijwaard blijft van bebouwing. Indien gekozen wordt voor het tracé langs de
Kranenburgweg moet hier bij de inpassing rekening mee worden gehouden.
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 4 van 8
Nog niet vast staat via welk tracé deze tramverbinding op het bestaande tramnetwerk kan
aansluiten. Een onderzoek moet uitwijzen hoe kan worden aangesloten op het bestaande
tramnetwerk in de omgeving. De gemeente heeft bepaald dat hierbij ook de aanbevelingen van
Rover zullen worden betrokken.
2.
Andere keuzes Rover
Rover is ingenomen met het besluit van de gemeente en de investering van € 36 mln om het
Scheveningse Havengebied ter hoogte van het Norfolkterrein en het zuidelijk Havenhoofd (beter)
met het openbaar vervoer te ontsluiten. Daarbij ondersteunt Rover de keuze voor een tramtracé dat
veelal meer hoogwaardig is dan een busroute met dien verstande dat er uit oogpunt van efficiency
wel voldoende reizigers gebruik gaan maken van de tramverbinding. Dat betekent dat de
tramverbinding niet alleen gericht moet zijn op OV knooppunten zoals de stations Hollands Spoor
en/of Centraal, maar ook op locaties & attracties waar veel reizigers hun bestemming hebben, zoals
musea en het centrum e.d.
Tram 11 verzorgt de verbinding met de Haagse Markt en het station Hollands Spoor. Tram 17
verzorgt de verbinding met de winkelstraat Frederik Hendriklaan (beter bekend als de Fred), musea
(Gemeentemuseum, Museon, Fotomuseum, World Forum,) het centrum (Gravenstraat/Buitenhof/
Noordeinde, Diligentia en Kon. Schouwburg) en de beide hoofdstations Centraal en HS.
Op basis daarvan komt Rover tot een andere keuze:
 Tram 11 behoudt de route naar de Boulevard/Strandweg en wordt opgewaardeerd tot
sneltram
 Tram 17 wordt vanaf de Statenlaan doorgetrokken naar het Norfolkterrein/Zuiderstrand
2.1
Tram 11 wordt sneltram
Rover vindt het vervoertechnisch een slecht plan om het traject van tram 11 vanaf de halte
Houtrust naar de Kranenburgweg te verleggen langs het Verversingskanaal. Met dit traject
verslechtert de verbinding met het Statenkwartier en in het bijzonder met de winkelstraat
Frederik Hendriklaan, waar het huidige traject over de Van Boetzelaerlaan met de halte Willem
de Zwijgerlaan in voorziet. Bovendien verwacht Rover dat tram 11 langs het Verversingskanaal
minder reizigers zal vervoeren omdat er maar aan één zijde bebouwing is (Kranenburgweg) en
de tram op grotere afstand van het Statenkwartier rijdt.
In het voorstel van Rover behoudt tram 11 zijn huidige route in het stadsdeel Scheveningen en
wordt de route versneld. Volgens Rover zou tram 11 moeten worden opgewaarderd tot
sneltram. Dat is mogelijk door het verminderen c.q. opheffen van halten met weinig in- en
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 5 van 8
uitstappers (bijv. Boreelstraat) en het afsluiten van doorgangen ter hoogte van bijvoorbeeld de
Douzastraat en Uitenhagestraat. Verder zal de vrije trambaan zoveel mogelijk moeten worden
afgeschermd met laag hekwerk zodat met een gemiddelde snelheid van 40 tot 50 km kan
worden gereden. Ook zal de tram op nagenoeg alle kruisingen voorrang moeten krijgen en zal
de voorrang moeten worden geregeld met verkeerslichtbeïnvloeding.
Volgens Rover verdient doortrekking aan de kant van station Hollands Spoor zoals is bepleit in
de HNM meer prioriteit. Binnen afzienbare tijd zou moeten worden bezien in hoeverre tram 11
kan worden doorgetrokken naar de Binckhorst en Voorburg station in samenhang met de
stedebouwkundige ontwikkeling van dit gebied.
Er zijn echter meerdere opties denkbaar.
2.2
Tram 172 wordt doorgetrokken naar Norfolk terrein/Zuiderstrand (zie kaartje blz. 8)
In het voorstel van Rover wordt tram 17 vanaf de Statenlaan doorgetrokken naar het
Norfolkterrein/Zuiderstrand. De route zal moeten lopen via:
 de Statenlaan. Deze laan moet vanaf de Frederik Hendriklaan een tweede tramspoor krijgen.
 Ter hoogte van het benzinestation zal een Tophalte moeten komen voor tramlijn 17 waarbij
tevens kan worden overgestapt op tram 11 en bus 22. Daarvoor zal het benzinestation
moeten wijken. Mocht dit niet mogelijk of haalbaar zijn, dan zullen de tramsporen in de
rijbanen aan weerszijden van het benzinestation gelegd moeten worden. De Tophalte zal dan
moeten komen op de Statenlaan voor de kruising met tram 11 (op ongeveer dezelfde plek als
de huidige beginhalte van tram 17);
 de Westduinweg tot aan de Kranenburgweg. Het tramtracé zal moeten worden ingepast in
de structuur van de rijbanen;
 de Kranenburgweg tot aan de Pluvierstraat;
 de Houtrustweg tot aan het Zuiderstrand.
Op dit traject zijn vier halten voorzien:
1. Tophalte Statenlaan op de plek van het benzinestation
2. Kranenburgweg ter hoogte van de Menninckstraat
3. Houtrustweg tussen de Meeuwenstraat en de Pluvierstraat
4. Houtrustweg/Zuiderstrand.
2 M.i.v. de dienstregeling 2015 die op 14 december 2014 ingaat wordt de Statenkwartiertak (station HS,
Centraal, Centrum, Statenkwartier v.v.) van tram 17 overgenomen door tram 16: Statenkwartier –
Wateringen v.v.
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 6 van 8
2.3
Argumenten voor en tegen
Argumenten voor:
– er komt een verbinding tot stand van Norfolkterrein/Zuiderstrand en de vele attracties zoals:
het Statenkwartier (winkelgebied de Fred, musea en World Forum), het Haagse centrum
(Gravenstraat/Buitenhof/Noordeinde, Diligentia en Kon. Schouwburg) en station Centraal en
HS;
– de route van tram 17 wordt met deze doortrekking versterkt en genereert meer
vervoersvraag dan naar de Haagse Markt en het station Hollands Spoor (route tram 11);
– tram 11 blijft verbonden met het winkelgebied de Fred (halte Van Boetzelaerlaan/Willem de
Zwijgerlaan);
– er zijn geen tramsporen nodig in Geuzenkwartier (Kranenburgweg tussen Houtrustbrug en
Duindorpdam);
– er vindt geen doorkruising plaats van de Akte van Schenking1 (Verversingskanaal) (zie blz. 4);
– tram 17 verbindt Wateringen met Scheveningen Haven/Norfolkterrein/Zuiderstrand via de
hoofdstations Centraal en HS en het centrum en is daarmee een hoogwaardige regionale
tramverbinding in het kader van Netwerk RandstadRail. Het tangentiële traject van tram 11
(Scheveningen Haven – Station HS v.v.) beperkt zich vooralsnog tot het traject van een
stadstram met dien verstande dat er wel sprake is van een nagenoeg geheel vrije trambaan.
Daarom verdient verlenging van tram 11 vanaf station HS naar de Binckhorst of elders binnen
afzienbare tijd de nodige prioriteit.
Argumenten tegen:
– het traject tram 17 is op delen van de Scheveningen/Statenkwartiertak (zoals de
Westduinweg en Zoutmanstraat) niet op hoogwaardig kwaliteitsniveau van Netwerk
RandstadRail en traag. Echter, dit wordt gecompenseerd door de vele attracties die tram 17
aandoet. Bovendien kan op de Tophalte Statenlaan worden overgestapt op de snelle tram 11
naar het station Hollands Spoor;
– op de Westduinweg is geen mogelijkheid voor een vrije trambaan;
– mogelijk (meer)kosten vanwege verplaatsing/verwijdering benzinestation Statenlaan +
verwijdering vervuilde grond.
Rover vindt het vervoerstechnisch een slecht plan om het traject van tram 11 naar de gehele
Kranenburgweg te verleggen langs het Verversingskanaal. De eerder vermelde Akte van
Schenking1 maakt bovendien de aanleg van een vrije trambaan op dan wel langs het talud van
het Verversingskanaal onmogelijk. Mocht het plan tot de doortrekking van tram 11 naar
Norfolk e.o./Zuiderstrand onverhoopt toch door de gemeente worden gehandhaafd dan stelt
Rover voor om de huidige verbinding met het winkelgebied van de Frederik Hendriklaan over
de Van Boetzelaerlaan in het Statenkwartier (halte Willem de Zwijgerlaan) te handhaven. Tram
11 zou dan vanaf de Van Boetzelaerlaan via de Willem de Zwijgerlaan naar de Kranenburgweg
moeten gaan rijden. De bomen en parkeerplaatsen kunnen op de Willem de Zwijgerlaan
worden gehandhaafd. De trambaan kan aan weerszijden worden ingepast in de rijbanen en
rijdt mee met het autoverkeer. Er zal wel een maximum snelheid van 30 km voor het
tramverkeer op deze laan moeten worden aangehouden uit oogpunt van de
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 7 van 8
verkeersveiligheid. Uiteraard zal inpassing van de trambaan in de rijbanen in nauw overleg met
bewoners van deze laan tot stand moeten worden gebracht.
3.
Conclusie en voorstel
Rover komt tot de conclusie dat het vervoertechnisch meer aantrekkelijk en verantwoord is om tram
17 vanaf het Statenkwartier (Statenlaan) door te trekken naar het Norfolkterrein e.o./Zuiderstrand in
plaats van tram 11. Rover ziet meer in een opwaardering van tram 11 tot sneltram en is van oordeel
dat er serieus gekeken moet worden naar doortrekking van deze tramlijn aan de kant van station
Hollands Spoor. Daarbij kan doortrekking naar de Binckhorst en Voorburg station een optie zijn in
samenhang met de verdere stedebouwkundige ontwikkeling van dit gebied.
Rover stelt voor om zijn keuzes aan een nader onderzoek te onderwerpen.
Bijlage
Kaartje: Tram 17 naar Norfolkterrein/Zuiderstrand
ROVER afdeling Den Haag e.o. / E-mailadres: [email protected]
Pagina 8 van 8