Transcript Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı Tamer ÖZSOY, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi İçerik • Özet • Internet hastalıkları • Facebook bağımlılığı • Kendi Profilim • Fastfood kültürü • Tehlikenin neresindeyiz? • Öneriler •

Fastfood’dan Facebook’a:
Internet Bağımlılığı
Tamer ÖZSOY, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi
İçerik
• Özet
• Internet hastalıkları
• Facebook bağımlılığı
• Kendi Profilim
• Fastfood kültürü
• Tehlikenin neresindeyiz?
• Öneriler
• Kaynaklar
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
ÖZET
Gelişen
teknoloji
hayatı
bir
yandan
kolaylaştırırken diğer yandan yeni riskler
getirmektedir.
Teknoloji
çağı
olarak
adlandırabileceğimiz bu dönemde bilgisayar ve
Internet kullanımı hayatın vazgeçilmez gereçleri
haline gelmiştir. Yeni gelişen bağımlılık
kavramlarına son dönemde Internet bağımlılığı
eklenmiştir.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Internet kullanımına sınırlama getirememe,
sosyal veya akademik zararlarına rağmen
kullanıma devam etme ve Internet’e ulaşımın
kısıtlandığı durumlarda yoğun endişe duyma gibi
belirtilerle kendini gösteren bu bağımlılık türü
1990’lı yılların ortalarından beri psikiyatri
literatüründe yer almakta ve giderek ilgi
çekmektedir.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
İlk zamanlarda Batı Avrupa ve ABD gibi
gelişmiş ülkelerde dikkati çekmişse de
günümüzde dünyanın hemen her bölgesinden
bu konuyla ilgili yayınlar bulunmakta bu da
Internet’in hızlı yaygınlaşmasının aynı
zamanda kötüye kullanım ve bağımlılığını da
hızlandırdığını düşündürtmektedir.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Hemen her yaşta görülebilecek olan bu yeni
tanımlanan bağımlılık tipi, özellikle 12-18 yaş
grubu açısından önemli bir risk unsuru haline
gelmiştir. Ülkemizde de genç nüfusun
yoğunluğu göz önüne alındığında internet
bağımlılığı özellikle bağımlılıkla uğraşanlar
tarafından tanınması gereken bir bozukluktur.
www.bagimlilik.net
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı



Internet Hastalıkları
Dünyayı saran Internet çılgınlığı, günlük yaşamı
baştan
aşağı
değiştirirken,
Internet
kullanıcılarına has rahatsızlıklarında ortaya
çıkmasına neden oluyor.
İngiltere'nin saygın tıp dergisi The New
Scientist'in haberine göre, milyonlarca insanı
bilgisayar başına bağlayan Internet, ego sörfü,
blog ifşacılığı, youtube narsizmi ve wikipedializm
gibi ilginç hastalıklara davetiye çıkarıyor.
http://www.bildirgec.org/yazi/internet-hastaliklari
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
İşte The New Scientist'e göre Internet
kullanıcılarını bekleyen hastalıklar:






Ego sörfü
Blog ifşacılığı
Google Takibi
Photolurking
Crackberry
Myspace Taklitçiliği
Enfornografi
Youtube-Narsizmi
Siberhondrik
Wikipedializm
Cheesepodding
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı



Ego sörfü: Düzenli aralıklarla Internet’te kendi ismini
aratan ve hakkında Internet’te ne gibi bilgilere ulaşıldığını
kontrol eden kişilerin yakalandığı rahatsızlık.
Enfornografi: Pornografi ve enformasyon sözcüklerinden
türetilmiş bu kelime, "bilgi açlığını internette dindirmeye
çalışma" olarak tanımlanıyor.
Blog ifşacılığı: Bilinmemesi ve yayılmaması herkes
açısından faydalı olan bilgileri online yayınlama merakı.
The New Scientist'e göre Internet kullanıcılarını bekleyen hastalıklar
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı





Youtube-Narsizmi: Kendisini tanıtmak için sürekli kendi
videolarını Internet sitelerinde yayınlama, yayınlatma.
Myspace Taklitçiliği: Internet’te başka bir kişiliğe, başka
bir role bürünme takıntısı.
Google Takibi: Tüm yakınları ya da tanımadıkları kişiler
hakkında internet üzerinden bilgi edinmeye çalışmak.
Siberhondrik: En ufak bir hastalık belirtisinde, doktora
gitmek yerine Internet’ten tedavi yöntemleri arama.
Photolurking: Internet’te saatlerce başkalarının fotoğraf
albümlerine bakma.
The New Scientist'e göre Internet kullanıcılarını bekleyen hastalıklar
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı



Wikipedializm: Günün önemli bir kısmını Internet
ansiklopedisi Wikipedia'ya katkıda bulunmak, yazılar
yazmak ve metinlerde tashih yapmaya harcamak.
Crackberry: Özellikle yöneticilerin yakasına yapışan bu
hastalık, adını daha çok kurumsal iletişimde kullanılan, email alıp gönderebilinen, Internet’te sörf yapılabilen 'avuç
içi' bilgisayar türü Blackberry telefonlarından alıyor.
Cheesepodding: Türkçe' de tam karşılığı olmayan bu
sözcük ise, zamanının büyük kısmını internetten şarkı
indirmekle geçirenler için kullanılıyor.
The New Scientist'e göre Internet kullanıcılarını bekleyen hastalıklar
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Facebook Bağımlılığı
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Facebook Beş Yaşında
Facebook, beşinci yaşgünü
nedeniyle 150 milyon kullanıcısına
birer “sanal hediye”
gönderiyor. Facebook’un kurucusu
Mark Zuckerberg,
“Beş yıl içinde [Facebook’u] inşa etmek ve hızla ilerletmek kolay
olmadı. Ve işimiz de bitmiş değil” ifadesini kullandı.
http://www.facebook.com/findfriends.php?expand=pymk&ref=hpb#/facebook?ref=pf
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
http://www.facebook.com/advertising/
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Hizmete Üyeliğin yasak olduğu
yerlerde, üyelik geçersiz sayılır.
Bu Site sadece on üç (13) yaş ve
üzeri kullanıcılar ve 18 yaşın
altında
olup
lise
veya
üniversiteye devam etmekte olan
kullanıcılar için tasarlanmıştır.
13 yaşın altındaki veya 18 yaşın altında olup
lise veya üniversitede eğitim görmeyen
kişilerin Siteye kaydı, erişimi veya Siteyi
kullanımı izinsiz ve yasaklanmış olup bu
Kullanım
Koşullarının
ihlali
anlamına
gelmektedir.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
60 yeni dil eklenecek
Facebook, 2005’in sonunda İngiltere’ye ulaştı. bugün ise
aralarında Türkçe’nin de yer aldığı 35 dile uyarlanan
sitenin on milyonlarca kullanıcısı var.
Siteye 60 yeni dilin daha eklenmesi çalışmaları da devam
ediyor.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Temelleri bir öğrenci yurdu odasında atılan bir şirket
olan 150 milyon kullanıcıyla alanında lider olan
Facebook’un yükselişi, sektörü izleyenlerce “etkileyici”
olarak tarif ediliyor.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Dünya’nın En Güçlüleri
Şu an ki
Dünyanın
en
güçlüleri
arasında
ilk 25.
sırada
Google’ın sürekli güncellediği Google Zeitgeist
listesinin 2008 yılı sonuçları açıklandı. Listede en hızlı
yükselişe geçenler kategorisinde birinci sırayı “Sarah
Palin” aldı. İkinci sırada “Beijing 2008”, üçüncü sırada
ise “Facebook login” sorgusu yer aldı.
http://www.ntvmsnbc.com/news/468681.asp
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Facebook’un en yakın rakibi olan MySpace’in 130 milyon
kullanıcısı bulunuyor.
Stanford Üniversitesi’nde “Facebook Psikolojisi” adlı bir ders
veren Profesör BJ Fogg, BBC’ye yaptığı açıklamada,
“Facebooki insanların dünyayı algılama biçimini değiştirdi.
Günümüzde, artık herhangi bir ülkeden bir arkadaş, sadece
bir tık uzağınızda” dedi.
Fogg, “Facebook dünyayı
biraraya getiriyor, güven duyulan
ortak bir mekan oluşturuyor” dedi.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Sanal dünya hırsızlarının yeni
hedefi üye sayısı yüksek Facebook
grupların sahibi ya da yöneticisi
olarak görünen, arkadaş listesi
kalabalık kullanıcılar.
Kullanıcıların hesap erişim bilgilerini çaldıktan sonra bu bilgileri
İnternet sahtekarlığı alanında ihtisaslaşmış çevrimiçi suç
çetelerine satan korsanlar, çalıntı hesabın fiyatını erişebildiği
kullanıcı sayısına göre belirliyor. Ortalama bir Facebook kullanıcı
hesabını 1,3 dolar fiyatla satan korsanlar, kurbanın arkadaş
listesinde yer alan kullanıcıların Facebook mesaj kutusuna “spam”
gönderilmesine olanak tanıyor. http://www.ntvmsnbc.com/news/469142.asp
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Şu an ne yapıyorsun?
Facebook’un ilk
kuruluş amacı okul
arkadaşlarının
bulmaktı…
Şimdi ise bir çok
alanda aradığınızı
bulduğunuz yer
halini aldı…
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
19 Kasım 2008’de 900
6 Ekim 2008’de 800
8 Haziran 2008’de 500
17 Mayıs 2008’de 464
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Fastfood Kültürü
http://www.facebook.com/profile.php?id=619873849&v=photos&viewas=1061382761&so=30#/pages/FastFood/20399425678?sid=902c563239e690adea21b2c016593edb&ref=s
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Tehlikenin Neresindeyiz?
Kültür ve Dil (Türkilizce)
Internet Obeziteliği
Görsel Doyurumsuzluk
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
ÖNERİLER
• Kimsenin ne içip ne yediğine
karışamadığımız gibi Internet’i
bilinçli
kullanımlarında
bu
bağımlılara yol göstermeliyiz.
Buradaki bağımlı, çocukları değil
de annesi ya da babası olabilir…
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
ÖNERİLER
Facebook’ta; Bilgi ve belge paylaşımında okulda
yaptığı etkinlikleri (okul gezisinde yaptıkları
tartışma ve yorumları, çizdiği resmi, çektiği
deney fotoğraflarını, çaldığı müzik aletinin
videosunu vs.) öğrenci portfolyosu olarak
sistemli biriktirmesi sağlanabilir.
Ana-babalar, küçük yaştaki çocuklarını
Internet’te uzun süre yalnız bırakmamalıdır.
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Zaman ayırdığınız için teşekkür ederim…
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
KAYNAKLAR
www.facebook.com
Ö. Öztürk, G. Odabaşıoğlu, D. Eraslan Bağımlılık Dergisi, 2007, Cilt: 8,
Sayı: 1, s:36-41 / Journal of Dependence, 2007, Vol: 8, N.: 1, pp.36-41 /
www.bagimlilik.net
http://www.bildirgec.org/yazi/internet-hastaliklari
Özcan NK., “Problemli İnternet Kullanımını Belirlemede Yardımcı Bir
Araç: “İnternette Bilişsel Durum Ölçeği”nin Üniversite Öğrencilerinde
Geçerlik Ve Güvenirliği”, Bağımlılık Dergisi 2005;6:19-26.
http://www.vpss.ku.edu/pdf/PSDC%20Facing%20the%20Facebook.pdf
http://www.ntvmsnbc.com/news/
Fastfood’dan Facebook’a: Internet Bağımlılığı
Araş. Gör. Tamer Özsoy
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi
[email protected]
[email protected]
http://egitim.karaelmas.edu.tr/Tozsoy.html