Transcript MACROMOLECULEN Reuzen onder de moleculen 1. Wat zijn kunststoffen? a) kunststoffen 1. natuurlijke macromoleculen = biopolymeren.

MACROMOLECULEN
Reuzen onder de moleculen
1. Wat zijn kunststoffen?
a) kunststoffen
1. natuurlijke macromoleculen
= biopolymeren
1. Enkele begrippen op een rijtje
a) kunststoffen
1. natuurlijke macromoleculen = biopolymeren
2. gewijzigde natuurlijke macromoleculen = halfsynthetische kunststoffen
celluloïd (1850)
3. synthetische macromoleculen = (volsynthetische) kunststoffen
polyester, PVC, PET, …
Eerste synthetische kunststof in 1909 = bakeliet
door de belg Baekeland (1863-1944)
1. Enkele begrippen op een rijtje
b) polymeren
c) monomeren
vaak uit aardolie
lichte, onverzadigde koolwaterstoffen (2 à 4 C-atomen)
2a. Bereiding van kunststoffen
polymerisatie: polyaddititie of polycondensatie
2a. Bereiding van kunststoffen
polymerisatie: polyaddititie of polycondensatie
2a. Bereiding van kunststoffen
polymerisatie: polyaddititie of polycondensatie
2a. Bereiding van kunststoffen
polymerisatie: polyaddititie of polycondensatie?
oefening 1 op kopie p. 2
Polyurethaan (PUR)
Polycarbonaat
2a. Bereiding van kunststoffen
polymerisatie: polyaddititie of polycondensatie?
oefening 2 op kopie p. 2
PET
(polyethyleentereftalaat)
2a. Bereiding van kunststoffen
oefening 3 kopie p. 2
PE (polyetheen)
2b. Voorbeelden van kunststoffen
PE = polyetheen = polyethyleen
kopie p. 3
2b. Voorbeelden van kunststoffen
PP = polypropeen
2b. Voorbeelden van kunststoffen
PS = polystyreen
2b. Voorbeelden van kunststoffen
PVC = polyvinylchloride
2b. Voorbeelden van kunststoffen
PET = polyethyleentereftalaat
2b. Voorbeelden van kunststoffen
polyurethaan
3. Eigenschappen van kunststoffen
1. thermoplasten: worden week bij verwarming (85%)
moleculen blijven apart, niet verbonden met elkaar,
wel verstrengeld (kluwen, cf. spaghetti)
Toepassing thermoplasten: PET-flessen maken
3. Eigenschappen van kunststoffen
2. thermoharders: worden NIET week bij verwarming
moleculen zijn ‘vernet’,
dwarsbindingen
= 3D-structuur
polyurethaan
bakeliet
3. Eigenschappen van kunststoffen
2. thermoharders: worden NIET week bij verwarming
fenolformaldehyd (PF)
3. Eigenschappen van kunststoffen
2. thermoharders: worden NIET week bij verwarming
melamineformaldehyd (MF)
Thermoharders en –plasten 1
• Polymeren van thermoplasten bestaan uit ketens die naast
elkaar liggen.
• Bindingen tussen ketens: vanderwaalsbindingen
• Polymeren van thermoharders bestaan uit een netwerk van
ketens
• Bindingen tussen ketens: vanderwaalsbindingen en
Thermoharders en –plasten 2
• De polymeer van 3-hydroxy-pentaanzuur
– Is de volgende polymeer een thermoharder of thermoplast?
– Teken een stukje polymeer
CH3
H2C
O
O
CH2 O
O
H3C
C
H2
O
C
H2
H2
C
H2
C
OH
O
O
H3C
CH3
OH
CH2
CH2
Ketenpolymeer
dus thermoplast
Thermoharders en –plasten 2
– Is de volgende polymeer een thermoharder of thermoplast?
– Uit welke monomeren bestaat de polymeer?
OH
O
O
HO
O
O
O
OH
O
O
O
O
O
O
OH
O
O
O
HO
O
O
O
O
O
HO
O
Netwerkpolymeer
dus thermoharder
O
HO
OH
O
O
OH
HO
OH
Thermoharders en –plasten 2
– Is de volgende polymeer een thermoharder of thermoplast?
– Uit welke monomeren bestaat de polymeer?
OH
O
O
HO
O
O
OH
O
O
O
O
OH
O
O
O
OH
HO
OH
O
O
O
HO
O
O
O
O
Netwerkpolymeer
dus thermoharder
O
OH
O
OH
HO
O
O
O
HO
O
O
HO
O
HO
O
3. Eigenschappen van kunststoffen
3. elastomeren
moleculen zijn ‘vernet’
maar toch nog grote mazen
waardoor elastisch!
(nemen oorspronkelijke vorm aan
als kracht wegvalt)
Voorbeeld: rubber uit de heveaboom
 macromoleculen ‘vernet’ met zwavel: elastomeer (stevig én elastisch rubber)
 indien verzadigd met zwavel: zeer hard, thermoharder
(eboniet, in gummiknuppels, mondstuk saxofoon, schakelbord)