Transcript + H 2 - krooree
Slide 1
เคมีไฟฟ้ า
ELECTROCHEMISTRY
ปฏิกิริยารีดอกซ์
REDOX REACTION
ครูนารีรตั น์ พิริยะพันธุส์ กุล
โรงเรียนจุฬาภรณราชวิทยาลัย เชียงราย
Slide 2
เนื้ อหา
ปฎิกริ ยิ าออกซิเดชันและปฏิกริ ยิ ารีดกั ชัน
ตัวรีดวิ ซ์และตัวออกซิไดซ์
การเขียนและดุลสมการ
จุดประสงค์
1. อธิบายความหมายและการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน ปฏิกิริยารีดกั ชัน และปฏิกิริยารีดอกซ์ได้
2. อธิบายความหมายของ ตัวรีดิวซ์และตัวออกซิไดซ์ได้
3. เขียนและดุลสมการรีดอกซ์ได้
Slide 3
การเปลี่ยนแปลง
การเปลี่ยนสถานะ
การเกิดสารละลาย
การเกิดปฏิกิริยาเคมี
ิ เล็ก่ยตรอน
มีมีกการถ่
ายโอนอ
ระแสไฟฟ้
ามาเกี
วข้อง
้ ามาเกี
ิ เล็กย่ ตรอน
ไม่
ายโอนอ
ไม่มมีกกี ารถ่
ระแสไฟฟ
วข้อง
Redox reaction
Non-redox reaction
Slide 4
การทดลอง
จุดประสงค์
สารเคมี
อุปกรณ์
ปฏิกริ ยิ าระหว่างโลหะกับสารละลายของโลหะไอออน
1. ทาการทดลองเพือ่ ศึกษาปฏิกริ ยิ าระหว่างโลหะกับสารละลายของโลหะไอออนได้
2. อธิบายปฏิกริ ยิ าออกซิเดชัน ปฏิกริ ยิ ารีดกั ชัน และปฏิกริ ยิ ารีดอกซ์ทเ่ี กิดขึน้ ได้
3. อธิบายความหมายของตัวรีดวิ ซ์ และตัวออกซิไดซ์ได้
4. เปรียบเทียบความสามารถในการชิงอิเล็กตรอนของโลหะไอออนได้
5. เปรียบเทียบความสามารถในการเสียอิเล็กตรอนของโลหะได้
1. โลหะทองแดง ขนาด 0.5 cm x 7cm
2. โลหะสังกะสี ขนาด 0.5 cm x 7cm
3. สารละลาย CuSO4
2 ชิน้
2 ชิน้
25 cm3
4. สารละลาย ZnSO4
25 cm3
1. บีกเกอร์
ขนาด 50 mL
2. กระดาษทราย ขนาด 3 cm 3 cm
แผ่น
3. กระบอกตวง
ขนาด 10 mL
4. แท่งแก้วคนสาร
4 ใบ
1
2 ใบ
1 อัน
Slide 5
Zn metal
Cu metal
Zn metal
Cu metal
CuSO4(aq)
CuSO4(aq)
ZnSO4(aq)
ZnSO4(aq)
3
4
1
2
Slide 6
ลงมือทา
การทดลองได้แล้ว
Slide 7
redox reaction
1
krooree @ pcccr.ac.th
ในสารละลายมีไอออนชนิดใดละลายอยูบ่ า้ ง
Cu2+(aq)
SO42- (aq)
ในสารละลายมีไอออนของโลหะชนิดใดละลายอยู่
CuSO4(aq)
Cu2+(aq)
ในสารละลายชนิดอื่นๆ เช่น สารละลาย ZnSO4
นักเรียนอธิบายได้หรือไม่
Slide 8
Zn metal
Cu metal
Zn metal
Cu metal
Cu2+ ions
Cu2+ ions
Zn2+ ions
Zn2+ ions
CuSO4(aq)
CuSO4(aq)
ZnSO4(aq)
ZnSO4(aq)
3
4
1
2
Slide 9
จากการทดลอง
โลหะกับไอออนของโลหะคู่ใดที่มีปฏิกิริยาเคมีเกิดขึน้ และทราบได้อย่างไร
Slide 10
Zn(s) Zn2+(aq) + 2e-
Cu2+(aq) + 2e- Cu(s)
Slide 11
ปฏิกิริยาออกซิเดชัน
Zn(s)
Zn2+(aq) + 2e-
ปฏิกิริยารีดกั ชัน
2eCu(s)
Cu2+(aq) +
With time, Cu plates out
onto Zn metal strip, and
Zn strip “disappears.”
•
Reduction (gaining electrons) can’t happen
without an oxidation to provide the electrons.
ปฏิกิริยารีดอกซ์
Zn(s) + Cu2+(aq)
Cu(s) + Zn2+(aq)
You can’t have 2 oxidations or 2 reductions in the same equation.
Reduction has to occur at the cost of oxidation
Slide 12
reducer
•Zn is oxidized and is the reducing agent
Zn(s)
ตัวรีดิวซ์
Zn(s)
นักเรียนอธิบายปฏิกิริยา
ที่เกิดขึน้ ระหว่าง
โลหะกับโลหะไอออน
คู่อื่นๆ ได้หรือไม่
ตัวออกซิไดซ์
+
Cu2+(aq)
Zn2+(aq) + 2eปฏิกิริยารีดอกซ์
Cu2+(aq) + 2e-
Cu(s) + Zn2+(aq)
Cu(s)
Cu2+ is reduced and is the oxidizing agent
oxidiser
Slide 13
ตัวรีดิวซ์
Zn(s)
ตัวออกซิไดซ์
+ Cu2+(aq)
Cu(s) + Zn2+(aq)
ความสามารถในการให้อิเล็กตรอน
ความสามารถในการรับอิเล็กตรอน
ความสามารถในการจ่ายอิเล็กตรอน
ความสามารถในการชิงอิเล็กตรอน
Zn(s)
Cu(s)
Zn2+(aq)
Cu2+(aq)
Slide 14
REDUCING AGENT
OXIDIZING AGENT
electron donor;
electron acceptor;
species is oxidized.
species is reduced.
เลขออกซิ เดชัน
+2
0
Zn(s) + Cu2+(aq)
0
Cu(s) +
+2
Zn2+(aq)
ปฏิกิริยารีดกั ชัน
เลขออกซิ เดชันลดลง
•
REDUCTION—gain of electron(s);
decrease in oxidation number;
ปฏิกิริยาออกซิเดชัน
เลขออกซิ เดชันเพิ่ มขึน้
•
OXIDATION—loss of electron(s) by a species;
increase in oxidation number
ปฏิกิริยารีดอกซ์ ปฏิกิริยาที่สารมีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
Slide 15
เขียนรายงานการทดลอง
และทาแบบฝึกหัดด้วยนะคร๊าบ
Slide 16
แบบฝึ กหัด 9.1
1. จงพิจารณาว่าปฏิกิริยาใดต่อไปนี้ เป็ นปฏิกิริยารีดอกซ์
Slide 17
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ก)
Na = +1
เลขออกซิเดชัน
Na = +1
C = +4
C = +4
O = -2
O = -2
H = +1
O = -2
H = +1
Cl = -1
Cl = -1
2HCl (aq) + Na2CO3(aq)
2NaCl (aq) + H2O (l) + CO2 (g)
ไม่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
ตอบ
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 18
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ข)
เลขออกซิเดชัน
Na = +1
Na = +1
S = +2
S = +4
O = -2
O = -2
S= 0
O = -2
H = +1
H = +1
Cl = -1
Cl = -1
2HCl (aq) + Na2S2O3(aq)
2NaCl (aq) + SO2 (g) +H2O (l)+ S (s)
เลขออกซิเดชัน S เพิม่ ขึน้ จาก +2 เป็ น +4
เลขออกซิเดชัน S ลดลง จาก +2 เป็ น 0
ตอบ
เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 19
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ค)
เลขออกซิเดชัน
H = +1
H = +1
H = +1
C = +4
C = +4
O = -2
O = -2
O = -2
H2CO3(aq) + OH- (aq)
H2O (l) + CO32- (g)
ไม่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
ตอบ
O = -2
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 20
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ง)
เลขออกซิเดชัน
O = -2
O=0
H = +1
H = +1
N = -2
N= 0
N2H4 (aq) + O2(g)
N2 (g) + H2O (l)
เลขออกซิเดชัน O ลดลง จาก 0 เป็ น -2
เลขออกซิเดชัน S เพิม่ ขึน้ จาก -2 เป็ น 0
ตอบ
เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 21
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(จ)
เลขออกซิเดชัน
H = +1
H = +1
O = -2
O = -2
O = -2
Cr = +6
Cr2O72- (aq) + 2OH- (aq)
ตอบ
Cr = +6
2CrO42- (aq) +H2O (l)
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 22
แบบฝึ กหัด 9.1
2. จงเขียนสมการแสดงครึ่งปฏิกิริยาออกซิเดชันและครึ่งปฎิกิริยารีดกั ชัน
ของปฏิกิริยารีดอกซ์ที่กาหนดให้พร้อมทัง้ ระบุตวั ออกซิไดซ์และตัวรีดิวซ์
Slide 23
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ2(ก)
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
Cu(s) + 2Ag+ (aq)
2Ag (s) + Cu2+ (aq)
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชั น
Cu(s)
Cu2+(aq) + 2e-
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
Ag+ (aq) + e-
Ag (s)
ตัวรีดวิ ซ์
Cu
ตัวออกซิไดซ์
Ag
+
Slide 24
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
2Al(s) + 6H+ (aq)
2Al3+(aq) + 3H2 (g)
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชั น
Al(s)
Al3+ (aq) + 3e-
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
2H + (aq) + 2e-
H2 (s)
ตัวรีดวิ ซ์
Al
ตัวออกซิไดซ์
H+
Slide 25
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ2(ค)
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
Mg(s) + Cl2 (aq)
Mg2+ (aq)+ 2Cl- (g)
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชั น
Mg2+ (aq) + 2e-
Mg(s)
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
Cl2 (aq)
+
2Cl- (s)
2e-
ตัวรีดวิ ซ์
Mg
ตัวออกซิไดซ์
Cl2
Slide 26
แบบฝึ กหัด 9.1
3.เมื่อทดลองจุ่มลวดโครเมียมลงในสารละลายกรดไฮโดรคลอริกเจือจาง
พบว่าสารละลายเปลี่ยนจากไม่มีสีเป็ นสีฟ้า และมีแก๊สเกิดขึน้
ก. จงเขียนสมการแสดงครึ่งปฏิกิริยาและปฏิกิริยารีดอกซ์ พร้อมทัง้ ระบุ
ตัวออกซิไดซ์และตัวรีดิวซ์
ข. H+ และ Cr 2+ ในสารละลาย ไอออนชนิดใดรับอิเล็กตรอนได้ดีกว่ากัน
เพราะเหตุใด
Cr metal
HCl(aq)
Slide 27
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ3
Cr metal
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชัน
Cr(s)
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
HCl(aq)
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
2H+ (aq) +
Cr(s) + 2H+ (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
Cr
H+
รับอิเล็กตรอนได้ ดกี ว่ า
Cr2+ สีฟ้า
Cr2+ (aq)Cr + 2eไอออนของ
Cr3+ สีเขียว
2e-
H2 (g)
Cr2+ (aq) + H2 (g)
ตัวออกซิไดซ์
Cr2+
เพราะ Cr เป็ นโลหะ มี IE ต่าและ EN ตา่ Cr จึงเสี ย e- ได้ ง่ายกว่ า
และ Cr2+ จึงชิง e- ได้ ยาก
H+
Slide 28
แบบฝึ กหัด 9.1
4. จงเขียนสมการแสดงปฏิกิริยาที่เกิดขึน้ และพิจารณาว่าเป็ นปฏิกิริยารีดอกซ์
หรือไม่ เพราะเหตุใด
ก. ผสมสารละลาย Pb(NO3)2 กับสารละลาย KI เกิดตะกอนสีเหลือง
ข.. จุ่มลวดแมกนี เซียมลงในสารละลายZnSO4 เกิดสารสีเทาเงินที่ชิ้นแมกนี เซียม
ตรงส่วนที่จ่มุ ลงในสารละลาย
แมกนี เซียมกร่อนไป
เมื่อเคาะสารสีเทาเงินออกพบว่าลวด
Slide 29
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ4 (ก)
เลขออกซิเดชัน
I = -1
K = +1
I = -1
K = +1
(NO3- ) = -1
(NO3- ) = -1
Pb = +2
Pb(NO3 )2 (aq)+ 2KI
KI (aq)
ตอบ
Pb = +2
PbI2(s) + 2KNO
KNO3(aq)
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 30
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ4(ข)
เลขออกซิเดชัน
Zn = 0
Zn = +2
Mg = +2
Mg = 0
Mg (s) + ZnSO4(aq)
MgSO4 (aq) + Zn (s)
เลขออกซิเดชัน Zn ลดลง จาก +2 เป็ น 0
เลขออกซิเดชัน Mg เพิม่ ขึน้ จาก 0 เป็ น +2
ตอบ
เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 31
แบบฝึ กหัด 9.1
5. โลหะแมกนี เซียมทาปฏิกิริยากับสารละลายกรดไฮโดรคลอริกและสารละลาย
ZnSO4 ส่วนโลหะสังกะสีทาปฏิกิริยากับสารละลายกรดไฮโดรคลอริก
แต่ไม่ทาปฏิกิริยากับสารละลาย MgSO4
ก. จงเขียนสมการแสดงปฏิกิริยารีดอกซ์ที่เกิดขึน้
ข. จงเขียนลาดับความสามารถในการรับอิเล็กตรอนของ H+ Mg2+ และ Zn2+
ในสารลาย และลาดับคววามสามารถในการเป็ นตัวรีดิวซ์ของ H2 Mg
และ Zn
Slide 32
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ5
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
Mg metal
HCl(aq)
ความสามารถ
ในการรับ
อิเล็กตรอน
Mg(s) + 2H+ (aq)
Mg2+(aq) + H2 (g)
H+
Mg2+
H2
Mg
Mg2+(aq)
+ Zn (s)
Zn2+
Mg2+
Zn
Mg
+ H2 (g)
H+
Zn2+
H2
Zn
Mg metal
Mg(s)+
Zn2+ (aq)
ความสามารถ
ในการเป็ น
ตัวรีดวิ ซ์
ZnSO4 (aq)
Zn metal
Zn(s) +
2H+ (aq)
Zn2+(aq)
H+
HCl(aq)
Zn metal
MgSO4 (aq)
Zn2+
Zn2+
H2
Zn
Mg2+
Mg
Slide 33
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ไม่
ยากเลย ใช่ ไหมคะ
Take it easy
Slide 34
Balancing Equations
ปฏิกิริยารีดอกซ์
= ปฏิกิริยาที่มีการถ่ายโอนอิเล็กตรอน
= ปฏิกิริยาที่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
ปฏิกริ ิยาออกซิเดชัน
ปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
ตัวรีดิวซ์
Al
= สารตัง้ ต้นที่เกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน
= สารตัง้ ต้นที่เลขออกซิเดชันเพิ่มขึน้
ตัวออกซิไดซ์
H+
= สารตัง้ ต้นที่เกิดปฏิกิริยารีดกั ชัน
= สารตัง้ ต้นที่เลขออกซิเดชันลดลง
Slide 35
Balancing Equations
การดุลปฏิกิริยารีดอกซ์โดยใช้เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารที่เปลี่ยนแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันที่เพิ่มขึน้ และเลขออกซิเดชันที่ลดลงให้เท่ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตัง้ ต้นและสารผลิตภัณฑ์
สมการที0ด่ ุลเรียบร้อยแล้+2
วคือ
2 Al(s) + 3 Zn2+ (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
+3
0
2 Al3+(aq) + 3 Zn (s)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 3 2 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 2 3 = 6
Slide 36
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
ด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Zn = สมการที
0
Cr=+6
3 Zn(s) + Cr2O72- (aq) + 14 H+(aq)
ตัวรีดวิ ซ์
Zn=+2
Cr= +3
3Zn2+(aq) + 2 Cr3+(aq) + 7H2O (l)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 3 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 3 2 = 6
Slide 37
ทาแบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ 1
เพือ่ ทบทวนความเข้ าใจ ก่อนนะคะ
Slide 38
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยา
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดักชัน
และทาให้ แต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยามีจานวนอะตอมและประจุเท่ากัน
2. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
3. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
Al(s) + Zn2+ (aq)
Al(s)
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อ2ยแล้
วคือ
3 Zn2+ (aq) + 3 2e3Zn2+ (aq) + 2Al(s)
Al3+(aq)
+ Zn (s)
2 Al3+(aq) + 2 3e3 Zn (s)
3Zn (s) + 2Al3+(aq)
Slide 39
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในกรด
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดักชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้ น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
MnO4
-
+
Fe2+
2+
5 Fe
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้
วคือ
MnO4 - + 8H+ + 5e-
MnO4 - +
8H+
+ 5Fe2+
Mn2+
3+
5 Fe
Mn2+
+
Fe3+
+ 5 e+ 4H O
2
Mn2+ + 4H2O + 5Fe3+
Slide 40
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในเบส
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนที่ให้ และที่รับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
วิธีเดียวกับปฏิกริ ิยา
ในกรด
6. เปลีย่ น H+ ให้ เป็ น H2O โดยการเติม OH - ทั้งสองข้ าง
7. กาจัดนา้ ทีม่ อี ยู่ในสมการทั้ง 2 ข้ าง
+ C2O4223 2H O + 3 C2O4
- + 2 4H
2MnO
2
+
3
e
4
สมการที
ด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
4OH- + 2MnO4 -+ 2H O + 3C2O424OH- + 2MnO4 - + 3C2O42MnO4-
2
+
2
MnO2 + CO323 2CO32- + 3 4H+ + 3 2e2 MnO2 + 2 2H2O
2MnO2 + 6CO32- + 4H+ + 4OH2MnO2 + 6CO32- +
2H2O
Slide 41
ทาแบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ 2-4
เพือ่ ทบทวนความเข้ าใจ ด้ วยนะคะ
ระวังจะเรียนเรื่องต่ อไป ไม่ เข้ าใจเน้ อ
Slide 42
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ก)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Al= 0
H=+1
2 Al(s)
+ 362H+ (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
Al=+3
H= 0
2 Al3+(aq) + 3 H2 (aq)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 3 2 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 12 = 2 3 = 6
Slide 43
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ข)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
S= -2
O=0
2 H2S (s) + 2 323 O2 (g)
ตัวรีดวิ ซ์
S=+4
2 SO2 (g) +
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 23 = 6
O = -2
2 H2O (aq)
Slide 44
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ค)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Cu= 0
N=+5
Cu=+2
3 Cu(s) + 2HNO3 (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
N= +2
3Cu2+(aq) + 2NO (g) + H2O (l)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 3 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 3 2 = 6
Slide 45
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ง)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
Cr = +6
Cl = -1
Cr2O72-(aq) + 3 2Cl-(aq) + 14 H+(aq)
ตัวออกซิไดซ์
Cr =+3
Cl = 0
2Cr3+(aq) + 3 Cl2 (g) +7 H2O (l)
เลขออกซิเดชัน ลดลง = 32 = 6
ตัวรีดวิ ซ์ เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 12 =2 3 = 6
Slide 46
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(จ)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
Mn = +7
S= -2
2 MnO-4 (aq)+ 5 S2-(aq) + 4H+(aq)
ตัวออกซิไดซ์
Mn=+2
S= 0
2 Mn2+(aq) +8 H2O (l) + 5S (s)
เลขออกซิเดชัน ลดลง = 5 2 = 10
ตัวรีดวิ ซ์ เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 5 = 10
Slide 47
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ฉ)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
Zn = 0
Mn=+7
Zn=+2
3 Zn(s) + 2MnO4- (aq) + 4H2O (l)
ตัวรีดวิ ซ์
Mn= +4
3Zn2+(aq) +2MnO2 (aq) +8OH- (aq)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 3 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 3 2 = 6
Slide 48
แบบฝึ กหัด 9.2
2. จงดุลสมการต่ อไปนีโ้ ดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยา
ก.
ข.
ค.
ง.
ไม่ มีประโยชน์ อะไรที่จะดูเฉลย
ถ้ าไม่ ลองทามาก่อน
Slide 49
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ก)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในกรด
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารี ดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้ น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
+4
+2
MnO2 (s) + Fe2+(aq) + H+(aq)
2+
2 Fe
สมการทีด่ ุลเรียบร้+อยแล้ วคือ MnO
2 + 4H + 2e
MnO2 +
4H+
+ 2Fe2+
+2
+3
Mn2+(aq) + Fe3+(aq) + H2O(l)
3+ +
Fe
e
2
2
Mn2+ + 2H2O
Mn2+ + 2H2O + 2Fe3+
Slide 50
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ข)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในกรด
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารี ดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้ น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
0
+4
Cl2 (g) + SO2 (g) + H2O (l)
SO2 + 2H2O
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Cl2 + 2eCl2 + SO2 + 2 H2O
-1
+6
SO4 2-(aq) + Cl-(aq) + H+ (aq)
SO4 2- +
2 Cl-
4H+
+ 2e-
SO4 2- + 2Cl- +
4H+
Slide 51
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ค)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในเบส
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนที่ให้ และที่รับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
6. เปลีย่ น H+ ให้ เป็ น H2O โดยการเติม OH - ทั้งสองข้ าง
7. กาจัดนา้ ที่มีอยู่ในสมการทั้ง 2 ข้ าง
+3
+5
+6
-1
Cr(OH)3(s) + ClO3 +
CrO42- (aq) + Cl-(aq) + H2O (l)
22 Cr(OH)3 + 2H2O
2CrO4
+ 2 5H+ + 23e+
ClO
Cl
6H
+
+ 3H2O
6e
สมการที3 ด่ ุล+
เรียบร้ อยแล้ วคือ
2CrO42-+ Cl- + 3H2O + 4H+ + 4OH4OH- + 2Cr(OH)3 + ClO32Cr(OH)3 + ClO3- + 4OH2CrO42- + Cl- + 5H2O
-(aq)
OH-(aq)
Slide 52
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในเบส
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ง)
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนที่ให้ และที่รับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
6. เปลีย่ น H+ ให้ เป็ น H2O โดยการเติม OH - ทั้งสองข้ าง
7. กาจัดนา้ ที่มีอยู่ในสมการทั้ง 2 ข้ าง
+7
- (aq)
+4
2-(aq)
+ SO3 + H2O (l)
2MnO4 + 24H + 23e
2- + H O
SO
3
สมการทีด่ ุลเรียบร้ 3อยแล้ วคื3อ
2MnO4- + 3SO32-+ 2H + 2OH2MnO4- + 3SO32- + H O
MnO4
+
-
2
+
2
+4
+6
MnO2 (s) + SO42-(aq) +OH- (aq)
2 MnO2+ 2 2H2O
23SO4 + 3 2H+ + 3 2e2MnO2 + 3SO42-+ H2O + 2OH2MnO2 + 3SO42- + 2OH-
Slide 53
แบบฝึ กหัดที่ 9.2 ข้ อ 3
จงเขียนและดุลสมการโดยใช้ครึ่ งปฏิกิริยา เมื่อเติมสารละลายโซเดียมซัลไฟด์ ลงใน
สารละลายไดโครเมตไอออนซึ่ งมีสีส้มและมีสมบัติเป็ นกรด สารละลายเปลี่ยนจาก
สี ส้มเป็ นสี เขียวของของโครเมียม (III)ไอออน และมีตะกอนสี ขาวเกิดขึ้นสักครู่
ตะกอนเปลี่ยนเป็ นสี เหลืองอ่อนของกามะถัน
Na+ Na+42SS2-2Cr2O7 + 14H +
+
4S
8e-
4 S2-(aq) + Cr2O7 (aq) +14H+ (aq)
2
+ 42e
Cr3+ +
-
7H2O
4S (s) + 4Cr3+ (aq) + 7H2O (l)
Slide 54
แบบฝึ กหัดที่ 9.2 ข้ อ 4
จงเขียนและดุลสมการโดยใช้ครึ่ งปฏิกิริยาเมื่อเติมสารละลายของไอโอไดด์ไอออนลง
ในสารละลายเปอร์ แมงกาเนตไอออนซึ่ งมีสีม่วงแดง ปรากฏว่าสี ม่วงแดงจางหายไป
เกิดเป็ นตะกอนสี ดาของแมงกานีส(IV)ออกไซด์ และไอโอเดตไอออนสารละลายมี
สมบัติเป็ นเบส
I- +
IO3- +
3H2O
2 MnO4- + 24H + 23e
I- + 2MnO4- + 2H + 2OH+
-
+
I-(aq) +2MnO4-(aq) + H2O(l)
6H+
+
6e-
2 MnO2 + 2 2H O
IO3- + 2MnO2 + H O +
2
2
2OH-
IO3-(aq) + 2MnO2 (s) + 2OH-(aq)
Slide 55
เคมีไฟฟ้ า
ELECTROCHEMISTRY
ปฏิกิริยารีดอกซ์
REDOX REACTION
ครูนารีรตั น์ พิริยะพันธุส์ กุล
โรงเรียนจุฬาภรณราชวิทยาลัย เชียงราย
Slide 2
เนื้ อหา
ปฎิกริ ยิ าออกซิเดชันและปฏิกริ ยิ ารีดกั ชัน
ตัวรีดวิ ซ์และตัวออกซิไดซ์
การเขียนและดุลสมการ
จุดประสงค์
1. อธิบายความหมายและการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน ปฏิกิริยารีดกั ชัน และปฏิกิริยารีดอกซ์ได้
2. อธิบายความหมายของ ตัวรีดิวซ์และตัวออกซิไดซ์ได้
3. เขียนและดุลสมการรีดอกซ์ได้
Slide 3
การเปลี่ยนแปลง
การเปลี่ยนสถานะ
การเกิดสารละลาย
การเกิดปฏิกิริยาเคมี
ิ เล็ก่ยตรอน
มีมีกการถ่
ายโอนอ
ระแสไฟฟ้
ามาเกี
วข้อง
้ ามาเกี
ิ เล็กย่ ตรอน
ไม่
ายโอนอ
ไม่มมีกกี ารถ่
ระแสไฟฟ
วข้อง
Redox reaction
Non-redox reaction
Slide 4
การทดลอง
จุดประสงค์
สารเคมี
อุปกรณ์
ปฏิกริ ยิ าระหว่างโลหะกับสารละลายของโลหะไอออน
1. ทาการทดลองเพือ่ ศึกษาปฏิกริ ยิ าระหว่างโลหะกับสารละลายของโลหะไอออนได้
2. อธิบายปฏิกริ ยิ าออกซิเดชัน ปฏิกริ ยิ ารีดกั ชัน และปฏิกริ ยิ ารีดอกซ์ทเ่ี กิดขึน้ ได้
3. อธิบายความหมายของตัวรีดวิ ซ์ และตัวออกซิไดซ์ได้
4. เปรียบเทียบความสามารถในการชิงอิเล็กตรอนของโลหะไอออนได้
5. เปรียบเทียบความสามารถในการเสียอิเล็กตรอนของโลหะได้
1. โลหะทองแดง ขนาด 0.5 cm x 7cm
2. โลหะสังกะสี ขนาด 0.5 cm x 7cm
3. สารละลาย CuSO4
2 ชิน้
2 ชิน้
25 cm3
4. สารละลาย ZnSO4
25 cm3
1. บีกเกอร์
ขนาด 50 mL
2. กระดาษทราย ขนาด 3 cm 3 cm
แผ่น
3. กระบอกตวง
ขนาด 10 mL
4. แท่งแก้วคนสาร
4 ใบ
1
2 ใบ
1 อัน
Slide 5
Zn metal
Cu metal
Zn metal
Cu metal
CuSO4(aq)
CuSO4(aq)
ZnSO4(aq)
ZnSO4(aq)
3
4
1
2
Slide 6
ลงมือทา
การทดลองได้แล้ว
Slide 7
redox reaction
1
krooree @ pcccr.ac.th
ในสารละลายมีไอออนชนิดใดละลายอยูบ่ า้ ง
Cu2+(aq)
SO42- (aq)
ในสารละลายมีไอออนของโลหะชนิดใดละลายอยู่
CuSO4(aq)
Cu2+(aq)
ในสารละลายชนิดอื่นๆ เช่น สารละลาย ZnSO4
นักเรียนอธิบายได้หรือไม่
Slide 8
Zn metal
Cu metal
Zn metal
Cu metal
Cu2+ ions
Cu2+ ions
Zn2+ ions
Zn2+ ions
CuSO4(aq)
CuSO4(aq)
ZnSO4(aq)
ZnSO4(aq)
3
4
1
2
Slide 9
จากการทดลอง
โลหะกับไอออนของโลหะคู่ใดที่มีปฏิกิริยาเคมีเกิดขึน้ และทราบได้อย่างไร
Slide 10
Zn(s) Zn2+(aq) + 2e-
Cu2+(aq) + 2e- Cu(s)
Slide 11
ปฏิกิริยาออกซิเดชัน
Zn(s)
Zn2+(aq) + 2e-
ปฏิกิริยารีดกั ชัน
2eCu(s)
Cu2+(aq) +
With time, Cu plates out
onto Zn metal strip, and
Zn strip “disappears.”
•
Reduction (gaining electrons) can’t happen
without an oxidation to provide the electrons.
ปฏิกิริยารีดอกซ์
Zn(s) + Cu2+(aq)
Cu(s) + Zn2+(aq)
You can’t have 2 oxidations or 2 reductions in the same equation.
Reduction has to occur at the cost of oxidation
Slide 12
reducer
•Zn is oxidized and is the reducing agent
Zn(s)
ตัวรีดิวซ์
Zn(s)
นักเรียนอธิบายปฏิกิริยา
ที่เกิดขึน้ ระหว่าง
โลหะกับโลหะไอออน
คู่อื่นๆ ได้หรือไม่
ตัวออกซิไดซ์
+
Cu2+(aq)
Zn2+(aq) + 2eปฏิกิริยารีดอกซ์
Cu2+(aq) + 2e-
Cu(s) + Zn2+(aq)
Cu(s)
Cu2+ is reduced and is the oxidizing agent
oxidiser
Slide 13
ตัวรีดิวซ์
Zn(s)
ตัวออกซิไดซ์
+ Cu2+(aq)
Cu(s) + Zn2+(aq)
ความสามารถในการให้อิเล็กตรอน
ความสามารถในการรับอิเล็กตรอน
ความสามารถในการจ่ายอิเล็กตรอน
ความสามารถในการชิงอิเล็กตรอน
Zn(s)
Cu(s)
Zn2+(aq)
Cu2+(aq)
Slide 14
REDUCING AGENT
OXIDIZING AGENT
electron donor;
electron acceptor;
species is oxidized.
species is reduced.
เลขออกซิ เดชัน
+2
0
Zn(s) + Cu2+(aq)
0
Cu(s) +
+2
Zn2+(aq)
ปฏิกิริยารีดกั ชัน
เลขออกซิ เดชันลดลง
•
REDUCTION—gain of electron(s);
decrease in oxidation number;
ปฏิกิริยาออกซิเดชัน
เลขออกซิ เดชันเพิ่ มขึน้
•
OXIDATION—loss of electron(s) by a species;
increase in oxidation number
ปฏิกิริยารีดอกซ์ ปฏิกิริยาที่สารมีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
Slide 15
เขียนรายงานการทดลอง
และทาแบบฝึกหัดด้วยนะคร๊าบ
Slide 16
แบบฝึ กหัด 9.1
1. จงพิจารณาว่าปฏิกิริยาใดต่อไปนี้ เป็ นปฏิกิริยารีดอกซ์
Slide 17
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ก)
Na = +1
เลขออกซิเดชัน
Na = +1
C = +4
C = +4
O = -2
O = -2
H = +1
O = -2
H = +1
Cl = -1
Cl = -1
2HCl (aq) + Na2CO3(aq)
2NaCl (aq) + H2O (l) + CO2 (g)
ไม่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
ตอบ
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 18
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ข)
เลขออกซิเดชัน
Na = +1
Na = +1
S = +2
S = +4
O = -2
O = -2
S= 0
O = -2
H = +1
H = +1
Cl = -1
Cl = -1
2HCl (aq) + Na2S2O3(aq)
2NaCl (aq) + SO2 (g) +H2O (l)+ S (s)
เลขออกซิเดชัน S เพิม่ ขึน้ จาก +2 เป็ น +4
เลขออกซิเดชัน S ลดลง จาก +2 เป็ น 0
ตอบ
เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 19
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ค)
เลขออกซิเดชัน
H = +1
H = +1
H = +1
C = +4
C = +4
O = -2
O = -2
O = -2
H2CO3(aq) + OH- (aq)
H2O (l) + CO32- (g)
ไม่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
ตอบ
O = -2
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 20
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(ง)
เลขออกซิเดชัน
O = -2
O=0
H = +1
H = +1
N = -2
N= 0
N2H4 (aq) + O2(g)
N2 (g) + H2O (l)
เลขออกซิเดชัน O ลดลง จาก 0 เป็ น -2
เลขออกซิเดชัน S เพิม่ ขึน้ จาก -2 เป็ น 0
ตอบ
เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 21
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ1(จ)
เลขออกซิเดชัน
H = +1
H = +1
O = -2
O = -2
O = -2
Cr = +6
Cr2O72- (aq) + 2OH- (aq)
ตอบ
Cr = +6
2CrO42- (aq) +H2O (l)
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 22
แบบฝึ กหัด 9.1
2. จงเขียนสมการแสดงครึ่งปฏิกิริยาออกซิเดชันและครึ่งปฎิกิริยารีดกั ชัน
ของปฏิกิริยารีดอกซ์ที่กาหนดให้พร้อมทัง้ ระบุตวั ออกซิไดซ์และตัวรีดิวซ์
Slide 23
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ2(ก)
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
Cu(s) + 2Ag+ (aq)
2Ag (s) + Cu2+ (aq)
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชั น
Cu(s)
Cu2+(aq) + 2e-
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
Ag+ (aq) + e-
Ag (s)
ตัวรีดวิ ซ์
Cu
ตัวออกซิไดซ์
Ag
+
Slide 24
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
2Al(s) + 6H+ (aq)
2Al3+(aq) + 3H2 (g)
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชั น
Al(s)
Al3+ (aq) + 3e-
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
2H + (aq) + 2e-
H2 (s)
ตัวรีดวิ ซ์
Al
ตัวออกซิไดซ์
H+
Slide 25
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ2(ค)
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
Mg(s) + Cl2 (aq)
Mg2+ (aq)+ 2Cl- (g)
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชั น
Mg2+ (aq) + 2e-
Mg(s)
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
Cl2 (aq)
+
2Cl- (s)
2e-
ตัวรีดวิ ซ์
Mg
ตัวออกซิไดซ์
Cl2
Slide 26
แบบฝึ กหัด 9.1
3.เมื่อทดลองจุ่มลวดโครเมียมลงในสารละลายกรดไฮโดรคลอริกเจือจาง
พบว่าสารละลายเปลี่ยนจากไม่มีสีเป็ นสีฟ้า และมีแก๊สเกิดขึน้
ก. จงเขียนสมการแสดงครึ่งปฏิกิริยาและปฏิกิริยารีดอกซ์ พร้อมทัง้ ระบุ
ตัวออกซิไดซ์และตัวรีดิวซ์
ข. H+ และ Cr 2+ ในสารละลาย ไอออนชนิดใดรับอิเล็กตรอนได้ดีกว่ากัน
เพราะเหตุใด
Cr metal
HCl(aq)
Slide 27
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ3
Cr metal
ครึ่งปฏิกริ ิยา ออกซิเดชัน
Cr(s)
ครึ่งปฏิกริ ิยา รีดกั ชัน
HCl(aq)
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
2H+ (aq) +
Cr(s) + 2H+ (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
Cr
H+
รับอิเล็กตรอนได้ ดกี ว่ า
Cr2+ สีฟ้า
Cr2+ (aq)Cr + 2eไอออนของ
Cr3+ สีเขียว
2e-
H2 (g)
Cr2+ (aq) + H2 (g)
ตัวออกซิไดซ์
Cr2+
เพราะ Cr เป็ นโลหะ มี IE ต่าและ EN ตา่ Cr จึงเสี ย e- ได้ ง่ายกว่ า
และ Cr2+ จึงชิง e- ได้ ยาก
H+
Slide 28
แบบฝึ กหัด 9.1
4. จงเขียนสมการแสดงปฏิกิริยาที่เกิดขึน้ และพิจารณาว่าเป็ นปฏิกิริยารีดอกซ์
หรือไม่ เพราะเหตุใด
ก. ผสมสารละลาย Pb(NO3)2 กับสารละลาย KI เกิดตะกอนสีเหลือง
ข.. จุ่มลวดแมกนี เซียมลงในสารละลายZnSO4 เกิดสารสีเทาเงินที่ชิ้นแมกนี เซียม
ตรงส่วนที่จ่มุ ลงในสารละลาย
แมกนี เซียมกร่อนไป
เมื่อเคาะสารสีเทาเงินออกพบว่าลวด
Slide 29
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ4 (ก)
เลขออกซิเดชัน
I = -1
K = +1
I = -1
K = +1
(NO3- ) = -1
(NO3- ) = -1
Pb = +2
Pb(NO3 )2 (aq)+ 2KI
KI (aq)
ตอบ
Pb = +2
PbI2(s) + 2KNO
KNO3(aq)
ไม่เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 30
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ4(ข)
เลขออกซิเดชัน
Zn = 0
Zn = +2
Mg = +2
Mg = 0
Mg (s) + ZnSO4(aq)
MgSO4 (aq) + Zn (s)
เลขออกซิเดชัน Zn ลดลง จาก +2 เป็ น 0
เลขออกซิเดชัน Mg เพิม่ ขึน้ จาก 0 เป็ น +2
ตอบ
เป็ นปฏิกิริยารี ดอกซ์
Slide 31
แบบฝึ กหัด 9.1
5. โลหะแมกนี เซียมทาปฏิกิริยากับสารละลายกรดไฮโดรคลอริกและสารละลาย
ZnSO4 ส่วนโลหะสังกะสีทาปฏิกิริยากับสารละลายกรดไฮโดรคลอริก
แต่ไม่ทาปฏิกิริยากับสารละลาย MgSO4
ก. จงเขียนสมการแสดงปฏิกิริยารีดอกซ์ที่เกิดขึน้
ข. จงเขียนลาดับความสามารถในการรับอิเล็กตรอนของ H+ Mg2+ และ Zn2+
ในสารลาย และลาดับคววามสามารถในการเป็ นตัวรีดิวซ์ของ H2 Mg
และ Zn
Slide 32
แบบฝึ กหัด 9.1 ข้ อ5
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์
Mg metal
HCl(aq)
ความสามารถ
ในการรับ
อิเล็กตรอน
Mg(s) + 2H+ (aq)
Mg2+(aq) + H2 (g)
H+
Mg2+
H2
Mg
Mg2+(aq)
+ Zn (s)
Zn2+
Mg2+
Zn
Mg
+ H2 (g)
H+
Zn2+
H2
Zn
Mg metal
Mg(s)+
Zn2+ (aq)
ความสามารถ
ในการเป็ น
ตัวรีดวิ ซ์
ZnSO4 (aq)
Zn metal
Zn(s) +
2H+ (aq)
Zn2+(aq)
H+
HCl(aq)
Zn metal
MgSO4 (aq)
Zn2+
Zn2+
H2
Zn
Mg2+
Mg
Slide 33
ปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ไม่
ยากเลย ใช่ ไหมคะ
Take it easy
Slide 34
Balancing Equations
ปฏิกิริยารีดอกซ์
= ปฏิกิริยาที่มีการถ่ายโอนอิเล็กตรอน
= ปฏิกิริยาที่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน
ปฏิกริ ิยาออกซิเดชัน
ปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
ตัวรีดิวซ์
Al
= สารตัง้ ต้นที่เกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน
= สารตัง้ ต้นที่เลขออกซิเดชันเพิ่มขึน้
ตัวออกซิไดซ์
H+
= สารตัง้ ต้นที่เกิดปฏิกิริยารีดกั ชัน
= สารตัง้ ต้นที่เลขออกซิเดชันลดลง
Slide 35
Balancing Equations
การดุลปฏิกิริยารีดอกซ์โดยใช้เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารที่เปลี่ยนแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันที่เพิ่มขึน้ และเลขออกซิเดชันที่ลดลงให้เท่ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตัง้ ต้นและสารผลิตภัณฑ์
สมการที0ด่ ุลเรียบร้อยแล้+2
วคือ
2 Al(s) + 3 Zn2+ (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
+3
0
2 Al3+(aq) + 3 Zn (s)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 3 2 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 2 3 = 6
Slide 36
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
ด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Zn = สมการที
0
Cr=+6
3 Zn(s) + Cr2O72- (aq) + 14 H+(aq)
ตัวรีดวิ ซ์
Zn=+2
Cr= +3
3Zn2+(aq) + 2 Cr3+(aq) + 7H2O (l)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 3 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 3 2 = 6
Slide 37
ทาแบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ 1
เพือ่ ทบทวนความเข้ าใจ ก่อนนะคะ
Slide 38
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยา
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดักชัน
และทาให้ แต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยามีจานวนอะตอมและประจุเท่ากัน
2. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
3. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
Al(s) + Zn2+ (aq)
Al(s)
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อ2ยแล้
วคือ
3 Zn2+ (aq) + 3 2e3Zn2+ (aq) + 2Al(s)
Al3+(aq)
+ Zn (s)
2 Al3+(aq) + 2 3e3 Zn (s)
3Zn (s) + 2Al3+(aq)
Slide 39
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในกรด
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดักชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้ น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
MnO4
-
+
Fe2+
2+
5 Fe
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้
วคือ
MnO4 - + 8H+ + 5e-
MnO4 - +
8H+
+ 5Fe2+
Mn2+
3+
5 Fe
Mn2+
+
Fe3+
+ 5 e+ 4H O
2
Mn2+ + 4H2O + 5Fe3+
Slide 40
Balancing Equations
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในเบส
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนที่ให้ และที่รับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
วิธีเดียวกับปฏิกริ ิยา
ในกรด
6. เปลีย่ น H+ ให้ เป็ น H2O โดยการเติม OH - ทั้งสองข้ าง
7. กาจัดนา้ ทีม่ อี ยู่ในสมการทั้ง 2 ข้ าง
+ C2O4223 2H O + 3 C2O4
- + 2 4H
2MnO
2
+
3
e
4
สมการที
ด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
4OH- + 2MnO4 -+ 2H O + 3C2O424OH- + 2MnO4 - + 3C2O42MnO4-
2
+
2
MnO2 + CO323 2CO32- + 3 4H+ + 3 2e2 MnO2 + 2 2H2O
2MnO2 + 6CO32- + 4H+ + 4OH2MnO2 + 6CO32- +
2H2O
Slide 41
ทาแบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ 2-4
เพือ่ ทบทวนความเข้ าใจ ด้ วยนะคะ
ระวังจะเรียนเรื่องต่ อไป ไม่ เข้ าใจเน้ อ
Slide 42
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ก)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Al= 0
H=+1
2 Al(s)
+ 362H+ (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
Al=+3
H= 0
2 Al3+(aq) + 3 H2 (aq)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 3 2 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 12 = 2 3 = 6
Slide 43
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ข)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
S= -2
O=0
2 H2S (s) + 2 323 O2 (g)
ตัวรีดวิ ซ์
S=+4
2 SO2 (g) +
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 23 = 6
O = -2
2 H2O (aq)
Slide 44
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ค)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Cu= 0
N=+5
Cu=+2
3 Cu(s) + 2HNO3 (aq)
ตัวรีดวิ ซ์
N= +2
3Cu2+(aq) + 2NO (g) + H2O (l)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 3 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 3 2 = 6
Slide 45
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ง)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
Cr = +6
Cl = -1
Cr2O72-(aq) + 3 2Cl-(aq) + 14 H+(aq)
ตัวออกซิไดซ์
Cr =+3
Cl = 0
2Cr3+(aq) + 3 Cl2 (g) +7 H2O (l)
เลขออกซิเดชัน ลดลง = 32 = 6
ตัวรีดวิ ซ์ เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 12 =2 3 = 6
Slide 46
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(จ)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
Mn = +7
S= -2
2 MnO-4 (aq)+ 5 S2-(aq) + 4H+(aq)
ตัวออกซิไดซ์
Mn=+2
S= 0
2 Mn2+(aq) +8 H2O (l) + 5S (s)
เลขออกซิเดชัน ลดลง = 5 2 = 10
ตัวรีดวิ ซ์ เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 5 = 10
Slide 47
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ1(ฉ)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ เลขออกซิเดชัน
1. หาเลขออกซิเดชันของสารทีเ่ ปลีย่ นแปลง
2. ทาเลขออกซิเดชันทีเ่ พิม่ ขึน้ และเลขออกซิเดชันทีล่ ดลงให้ เท่ ากัน
3. ดุลจานวนอะตอมของธาตุ และประจุไฟฟ้ า ของสารตั้งต้ นและสารผลิตภัณฑ์
Zn = 0
Mn=+7
Zn=+2
3 Zn(s) + 2MnO4- (aq) + 4H2O (l)
ตัวรีดวิ ซ์
Mn= +4
3Zn2+(aq) +2MnO2 (aq) +8OH- (aq)
เลขออกซิเดชันเพิม่ ขึน้ = 2 3 = 6
ตัวออกซิไดซ์ เลขออกซิเดชันลดลง = 3 2 = 6
Slide 48
แบบฝึ กหัด 9.2
2. จงดุลสมการต่ อไปนีโ้ ดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยา
ก.
ข.
ค.
ง.
ไม่ มีประโยชน์ อะไรที่จะดูเฉลย
ถ้ าไม่ ลองทามาก่อน
Slide 49
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ก)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในกรด
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารี ดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้ น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
+4
+2
MnO2 (s) + Fe2+(aq) + H+(aq)
2+
2 Fe
สมการทีด่ ุลเรียบร้+อยแล้ วคือ MnO
2 + 4H + 2e
MnO2 +
4H+
+ 2Fe2+
+2
+3
Mn2+(aq) + Fe3+(aq) + H2O(l)
3+ +
Fe
e
2
2
Mn2+ + 2H2O
Mn2+ + 2H2O + 2Fe3+
Slide 50
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ข)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในกรด
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารี ดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้ น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนทีใ่ ห้ และทีร่ ับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
0
+4
Cl2 (g) + SO2 (g) + H2O (l)
SO2 + 2H2O
สมการทีด่ ุลเรียบร้ อยแล้ วคือ
Cl2 + 2eCl2 + SO2 + 2 H2O
-1
+6
SO4 2-(aq) + Cl-(aq) + H+ (aq)
SO4 2- +
2 Cl-
4H+
+ 2e-
SO4 2- + 2Cl- +
4H+
Slide 51
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ค)
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในเบส
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนที่ให้ และที่รับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
6. เปลีย่ น H+ ให้ เป็ น H2O โดยการเติม OH - ทั้งสองข้ าง
7. กาจัดนา้ ที่มีอยู่ในสมการทั้ง 2 ข้ าง
+3
+5
+6
-1
Cr(OH)3(s) + ClO3 +
CrO42- (aq) + Cl-(aq) + H2O (l)
22 Cr(OH)3 + 2H2O
2CrO4
+ 2 5H+ + 23e+
ClO
Cl
6H
+
+ 3H2O
6e
สมการที3 ด่ ุล+
เรียบร้ อยแล้ วคือ
2CrO42-+ Cl- + 3H2O + 4H+ + 4OH4OH- + 2Cr(OH)3 + ClO32Cr(OH)3 + ClO3- + 4OH2CrO42- + Cl- + 5H2O
-(aq)
OH-(aq)
Slide 52
การดุลปฏิกริ ิยารีดอกซ์ โดยใช้ ครึ่งปฏิกริ ิยาในเบส
แบบฝึ กหัด 9.2 ข้ อ2(ง)
1. แยกปฏิกริ ิยารีดอกซ์ ออกเป็ นครึ่งปฏิกริ ิยาออกซิเดชันและครึ่งปฏิกริ ิยารีดกั ชัน
และดุลแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยา ยกเว้น H และ O
2. ดุล O โดยการเติม H2O และ ดุล H โดยการเติม H+
3. ดุลประจุของแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาโดยการเติมอิเล็กตรอน
4. ทาจานวนอิเล็กตรอนที่ให้ และที่รับในแต่ ละครึ่งปฏิกริ ิยาเท่ ากัน
5. รวมสองครึ่งปฏิกริ ิยาเข้ าด้ วยกัน
6. เปลีย่ น H+ ให้ เป็ น H2O โดยการเติม OH - ทั้งสองข้ าง
7. กาจัดนา้ ที่มีอยู่ในสมการทั้ง 2 ข้ าง
+7
- (aq)
+4
2-(aq)
+ SO3 + H2O (l)
2MnO4 + 24H + 23e
2- + H O
SO
3
สมการทีด่ ุลเรียบร้ 3อยแล้ วคื3อ
2MnO4- + 3SO32-+ 2H + 2OH2MnO4- + 3SO32- + H O
MnO4
+
-
2
+
2
+4
+6
MnO2 (s) + SO42-(aq) +OH- (aq)
2 MnO2+ 2 2H2O
23SO4 + 3 2H+ + 3 2e2MnO2 + 3SO42-+ H2O + 2OH2MnO2 + 3SO42- + 2OH-
Slide 53
แบบฝึ กหัดที่ 9.2 ข้ อ 3
จงเขียนและดุลสมการโดยใช้ครึ่ งปฏิกิริยา เมื่อเติมสารละลายโซเดียมซัลไฟด์ ลงใน
สารละลายไดโครเมตไอออนซึ่ งมีสีส้มและมีสมบัติเป็ นกรด สารละลายเปลี่ยนจาก
สี ส้มเป็ นสี เขียวของของโครเมียม (III)ไอออน และมีตะกอนสี ขาวเกิดขึ้นสักครู่
ตะกอนเปลี่ยนเป็ นสี เหลืองอ่อนของกามะถัน
Na+ Na+42SS2-2Cr2O7 + 14H +
+
4S
8e-
4 S2-(aq) + Cr2O7 (aq) +14H+ (aq)
2
+ 42e
Cr3+ +
-
7H2O
4S (s) + 4Cr3+ (aq) + 7H2O (l)
Slide 54
แบบฝึ กหัดที่ 9.2 ข้ อ 4
จงเขียนและดุลสมการโดยใช้ครึ่ งปฏิกิริยาเมื่อเติมสารละลายของไอโอไดด์ไอออนลง
ในสารละลายเปอร์ แมงกาเนตไอออนซึ่ งมีสีม่วงแดง ปรากฏว่าสี ม่วงแดงจางหายไป
เกิดเป็ นตะกอนสี ดาของแมงกานีส(IV)ออกไซด์ และไอโอเดตไอออนสารละลายมี
สมบัติเป็ นเบส
I- +
IO3- +
3H2O
2 MnO4- + 24H + 23e
I- + 2MnO4- + 2H + 2OH+
-
+
I-(aq) +2MnO4-(aq) + H2O(l)
6H+
+
6e-
2 MnO2 + 2 2H O
IO3- + 2MnO2 + H O +
2
2
2OH-
IO3-(aq) + 2MnO2 (s) + 2OH-(aq)
Slide 55