Powerpoint presentatie

Download Report

Transcript Powerpoint presentatie

Slide 1

Biologische, natuurlijke en biodynamische wijn.

Mythe
of
werkelijkheid?

Vlaamse Wijngilde
Commanderij Brussel
26 maart 2010
1


Slide 2

2



“Biologische wijn” ?



“Wijn gemaakt van biologisch geteelde druiven”



Voor biologisch wijnmaken bestaan nog geen
officiële richtlijnen en het wordt nog niet door de EU
erkend


Slide 3

Soorten landbouw

3



Conventioneel



Duurzaam (la lutte raisonnée)



Biologisch


Biologisch



Natuurlijk



Biodynamisch


Slide 4

Biologische landbouw
Begin jaren 70 onstaan
 Geen chemische en synthetische bestrijdingsmiddelen of
ggo’s
 Geen kunstmest maar organische mest
 Milieu en natuurvriendelijk verbouwen van gewassen met
enkel biologische middelen.
 Voor men biologisch kan produceren moet de grond eerst
gezuiverd worden van zo veel mogelijke onnatuurlijke
producten. Deze omchakelingsperiode duurt van ongeveer
3 jaar.
 Begin jaren 90  Europese wetgeving.


4


Slide 5

Natuurlijk & Biodynamisch




5

Natuurlijk


Per definitie biologisch



Zo min mogelijk tussenkomst van de wijnboer/rebel



De natuur maakt de druiven/wijn



Geen moderne oenologische ingrepen



Is “extreem biologisch”

Biodynamisch


Per definitie biologisch



Het stimuleren in de bodem en plant van de aanwezige
natuurkrachten om een beter product te verkrijgen



Benutten kosmische krachten die op de natuur inwerken


Slide 6

Bio wijnbouw in Frankijk

6



4% van totale bio oppervlakte in Frankrijk



19.000 ha in 2007



Languedoc = grootste biowijn producent


Slide 7

Biologische of Biodynamische kwaliteit

7


Slide 8

De beginselen van de biodynamie
Rudolf Steiner (1861-1925)
Filosoof en visionair
 Grondlegger Antroposofie in
1913
 In 1924: 8 lezingen in
Koberwitz (landbouwcursus)
 Basis voor Biodynamie


8


Slide 9

Maria Thun
Zaai- Plant- & Oogstkalender






Invloed op de natuur op de aarde
Wortel-, blad-, bloem en vruchtperioden



1963 eerste zaaikalender



9

Invloed van de maanfasen
Stand van de maan in de dierenriem


Slide 10

een grafische voorstelling van
de interactie tussen de tekens
van de dierenriem, de
seizoenen en de planeten
volgens Maria Thun







Natuurelementen:
Vuur: ram, leeuw en boogschutter
Aarde: stier, maagd en steenbok
Lucht: tweelingen, weegschaal en waterman
Water: kreeft, schorpioen, vissen

Vuur = Fruitdag
Lucht = Bloemdag
Water = Bladdag
Aarde = Worteldag

10


Slide 11

Bewerken van de wijngaard


Bemesten


Organische mest



Bewerken van de grond
 Ploegen

Een bodem monster uit wijngaard
in de Elzas.
Boven de biodynamische aarde,
beneden de traditionele aarde.
11


Slide 12

Château La Tour Grise, A.O.C. Saumur
BIODYNAMISCHE WIJNBOUW:

april

juni

juli

12

TRADITIONELE WIJNBOUW:


Slide 13

Claude Bourguignon (microbioloog):
“Ik verberg u niet dat de biodynamie mijn wetenschappelijke
geest verward. Het preparaat 500 bevat een dusdanig hoge
concentratie microben van allerlei soorten, veel groter dan
de beste gewone voedingsbodem.
Op het Domaine Leflaive in Bourgogne hebben we
bodemmetingen gedaan op één parceel die in twee delen
was opgesplitst, biologisch en biodynamisch. De
biologische activiteit is hetzelfde aan de oppervlakte maar
vanaf 60cm is er tweemaal zoveel biologische activiteit in
de biodynamische bodem.
Mijn wetenschappelijk inslag is geïntrigeerd. De biodynamie
heeft het recht dat wij ons er eens over gaan buigen en men
moet niet à priori alle onverklaarbare menselijke intuïtutie
verwerpen.”
13


Slide 14

Domaine Alexandre Bain
Mademoiselle M 2007, Pouilly Fumé















14

Ervaring opgedaan in Menetou-Salon, Bourgogne, US, Languedoc
In 2007 is Alexandre zijn eigen domein begonnen
4,9ha gehuurde wijngaarden (zijn ouders hebben ook nog 5,8ha)
Kalksteen, mergel met wat klei als bovenlaag
Oogst zeer laat, rijpe druiven met meer kleur en smaak
Bewerkt de wijngaard met paard
2007 oogst is gevinifieerd in een garage
16 maanden op oude barriques
Niet gefilterd, minimaal sulfiet +/- 30mg
Biologisch en biodynamisch, niet gecertifieerd
Sauvignon Blanc
‘Mademoiselle M  zijn dochter Madeleine geboren in 2007


Slide 15

Biodynamische preparaten
In 1923 uitgevonden door R.Steiner
 ‘Homeopatische ’ middelen die uit dierlijke, minerale
of plantaardige stoffen bestaan die de groei
stimuleren en de aarde doordrenken met positieve
krachten.
 Nummer 500 t/m 508


Spuit (hoorn) preparaten
 Compost preparaten


15


Slide 16

Hoornpreparaten


16

Nr. 500: Koemest preparaat


2 à 100gr per hectare opgelost in 40-50 liter water



Wordt ‘s avonds gespoten op de aarde



Werkt rechtstreeks op de wortels van de wijnstok



Versterkt de groei van micro-organismen en wortelgroei



Versterkt groei van humus



Regelt kalk- en stikstofgehalte


Slide 17



17

Nr. 501 Kiezelpreparaat


Fijngemalen kwartskristallen. 10gr voor 1 hectare



Wordt in een fijne nevel over de wijngaard gespoten wanneer
de druiven tot vorm komen.



Werkt in op de atmosfeer boven de aarde. Bevordert de groei
door de krachten licht en warmte door te geven



Stimuleert de fotosynthese


Slide 18

Compostpreparaten - Kruidenremedies







18

502. Duizendblad (hertenblaas)
503. Kamille (koeiendarm)
504. Brandnetel
505. Eikenschors (koeien- schapenschedel)
506. Paardenbloem (koeiendarm)
507. Valeriaan


Slide 19

Tegen de ziektes in de wijngaard
Niet met chemische middelen bestrijden
 Bordeauxse pap & zwavel een noodzakelijk kwaad






Natuurlijke remedies


Knoflook, salie, tijm, kamille, varens,



b.v. tegen ‘vers de la grappe’



Preparaat 508: kruidenaftreksel van paardenstaarten

Kleine hoeveelheden


19

2 à 10 gram droge planten per hectare b.v. van
Brandnetels  tegen stress van de wijnstok door droogte


Slide 20

Biologische vinificatie?




Het biologisch, natuurlijk en biodynamisch
wijnmaken is nog niet geregelementeerd
Lastenboeken van privé labels, EU is ook bezig
Endogene en exogene gisten

-het corrigeren van de most met suiker, zuur en
tannine
- het stabiliseren van de wijn met Arabische gom,
citroenzuur en ascorbinezuur
- het starten en voltooien van de alcoholische gisting
met gistcellen uit laboratoria

- het starten van de appelmelkzuurgisting
(malolactische gisting) met melkzuurbacteriën
-het stimuleren en beheersen van processen die er
tijdens de vinificatie en rijping plaatsvinden met
zwaveldioxide en enzymen.
20


Slide 21

Sulfiet






21

Ook bij biologische, natuurlijke en biodynamische wijn
maar met restricties
Antioxidant, conserveringsmiddel, anti-septisch
Natuurlijk geproduceerd tijdens gisting, ook toegevoegd
Minder sulfiet gebruiken door:


Goede sanitaire toestand druif



Zuurgraad van de druif



Tannine



Minder suiker



Hygïene

Wijn zonder sulfiet?


Slide 22

22


Slide 23

Zzzz Boulèze - Gilles & Catherine Vergé
Vin de Table


5ha in Viré-Clessé
ten noorden van Pouilly-Fuissé, Bourgogne
In 1998 weggegaan bij de co-operatieve om zelf wijn te maken
Gilles en Caterine zijn heel gevoelig – zelfs extreem allergischvoor sulfiet
Wijnstokken tussen 76 - 120 jaar
Alcoholische gisting op zeer lage temperatuur:
8°C gedurende 1,5 à 2 jaar
Malolactische gisting op 8,5°C (normaal 19-20°C)
Natuurlijke wijn, geen toegevoegde sulfiet
Chardonnay uit 2005













23


Slide 24

Domaine Zind-Humbrecht, Elzas
Riesling – Herrenweg de Turckheim 2003














24

Wijnmakersfamilie sinds 1620
Een van de meest gereputeerd wijndomeinen in de Elzas,
gesticht in 1959
40ha in de Haut-Rhin, Turkheim
Kochten wijngaarden op die niet machinaal te bewerken waren
Olivier Humbrecht eerste Franse Master of Wine
1997 biodynamisch, 2002 gecertifieerd
Sinds 2006 met paard in de wijngaard
35hl rendement i.p.v. de toegestane 70hl
12-24 uur persen i.p.v. of 4-6 uren
Soutirage en botteling op specifieke kalenderdagen
Complexe terroir wijnen


Slide 25

Château de la Roche-aux-Moines
Savennières, Loire van Nicolas Joly















25

Er wordt hier al sinds 1130 wijn gemaakt (cisterciens monikken )
N. Joly  De grondlegger van de biodynamische wijnbouw
Op zijn vistitekaartje staat:
“geen wijnmaker maar assistent van de natuur”
Eigenaar van monopole AOC Clos de La Coulée de Serrant
Totaal 16 ha, sinds 1984 volledig biodynamisch
Mest voor de wijngaard komt van zijn tien koeien en twee stieren.
Bijenkorven op het domein zorgen voor een goede bestuiving
Kippen eten de slakken op mochten die er zijn in de wijngaard
Laat schapen het onkruid tussen de wijnranken opeten
1,5ha wordt nog met het paard bewerkt
Sommige wijngaarden hebben al drie jaar geen Bordelese pap
meer gezien


Slide 26

Les Vieux Clos 2006 - AOC Savennières













26

5,5 ha
Gemiddelde leeftijd wijnstokken 20 jaar
Leisteen, kwarts en wat zand in bodem
manuele oogst in meerdere tries om te zorgen dat alle druiven
optimaal rijp (soms met botrytis) worden geoogst over een
periode van 3 à 4 weken
Rendement slechts 30-35hl per ha (50 is toegestaan)
Vinificatie op gebruikte houten vaten en soms in inox
Geen poespas in de kelder
Geen temperatuurscontrole
Geen klaring
De natuur zijn gang laten gaan
60mg sulfiet


Slide 27

27


Slide 28

Is Biowijn gezonder?




28

Effect pesticiden?


Aantasting immuunsysteem



Verhoogde kans op ziekte van parkinson en kanker



Lange termijneffecten nog onvoldoende bekend

Biologische landbouw zit niet onder een stolp 
ook onderhevig aan omgevingsfactoren


Slide 29

Is Biowijn duurder?
+ 0 tot 30%
 Preventief werken in de wijngaard i.p.v. reactief
 Meer personeel, meer loonkosten
 Lager rendement per hectare, minder flessen
 Meer risico op mislukkingen bij teelt & vinificatie
 Kosten voor bio certificatie en controles
 etc…….


29


Slide 30

Domaine Mourissipe – Alain Allier
Cuvée Cacous 2008,Vin de table (Languedoc)



4 ha wijngaarden  druiven naar de cave co-operative
In 2002 proeft hij de wijn van Domaine L'Anglore (Tavel)
Gedurende 20 jaar garagist, alles verkocht en wijnboer geworden
Wijngaard staat vol oude stokken met daartussen pêche de vigne
Vlakbij Nîmes, zeer warm gebied
Druiven worden gekoeld tot 7°C na de oogst
Natuurlijke gisten
Laat de druif zelf de wijnmaken



Cuvée Cacous:









30



60% syrah 40% grenache ( + iets chasselas)



30mg sulfiet


Slide 31

Domaine Mosse
Anjou Rouge 2007, Loire














31

1999
12 ha in de Coteaux du Layon appellatie
Biologisch / biodynamisch (2002, niet gecertifieerd)
Wijnstokken 30-50 jaar oud
Bodem: leisteen, klei, kiezel, kwarts
60% Cabernet Sauvignon en 40% Cabernet Franc
Elevage sur lie
12 maanden op houten vaten
Late oogst 15-20 oktober, rijpe druiven.
25% égrappées 75% non-égrappées
Rijp rood fruit en zijdezachte tannine


Slide 32

Domaine Viret
Emergence 2005,
CdRhône Village Saint-Maurice


Cosmocultuur: biologisch, biodynamisch, geobiologie, radionique,…



Chai gemaakt volgens Egyptische architectuur
Stenen van 3 tot 6 ton de stuk











32

Geen oenologische ingrepen (levurage, chaptalisation, acidification,
tanins, enzymes, vitamines )
250 – 300m hoog, wijnstokken van gem. 40 jaar
Kiezel grond
Rendement 25hl per ha
Grenache, Syrah, Carignan
24 maanden op barriques


Slide 33

Domaine de Marcoux
Châteauneuf-du-Pape 2005













33

17,5 ha
In 1990 eerste biodynamische C9DuPape
Zussen Catherine and Sofie Armenier sinds 1995
Geinspireerd door Lalou Bize-Leroy, Nicolas Joly, Chapoutier
Volgens Stephen Tanzer is dit domein:
"the essence of Châteauneuf-du-Pape"
Wijnstokken gemiddeld 50 jaar, rendement 22hl/ha
Natuurlijke gisten
Ontristen druiven
17 maanden opvoeding in cementen vaten en houten foeders
80% Grenache, 10% Mourvedre, 5% Syrah, 5% Cinsault
Mourvedre en syrah in barriques


Slide 34

“Wijn is de meest gezonde en hygiënische aller dranken.”
Louis Pasteur (1822-1895)

34