Transcript Prezentacja Paryż
Slide 1
Wykonali:
PIOTR JAREK & JAROSŁAW APRIASZ
Slide 2
PARYŻ
Paryż jest położony na obu brzegach Sekwany (w granicach
miasta Sekwana płynie na wys. ok. 30 m, silnie meandrując); na
Sekwanie 30 mostów; powyżej rzeki liczne wzgórza: Montmartre
(wys. 129 m) na pn., Belleville, Ménilmontant i Romainville na
pn.-wsch., Wzgórze Św. Genowefy na południu. W centr.,
najstarszej części miasta, na wyspie Île de la Cité, znajduje się
katedra Notre Dame i Pałac Sprawiedliwości, na pr. brzegu
Sekwany, naprzeciw wyspy Île de la Cité, jedna z najładniejszych
części Paryża z parkiem Tuileries i Luwrem, na l. brzegu —
skupisko wyższych szkół, instytutów nauk. i wielkich wydawnictw
(dawna Dzielnica Łac. z Sorboną i Collége de France) oraz
Ogród Luksemburski. Zachodnie dzielnice Paryża, położone na
obu brzegach Sekwany, stanowią najbardziej reprezentacyjną
część miasta; tutaj mieści się siedziba prezydenta (Pałac
Elizejski), Zgromadzenia Nar., większość ministerstw i ambasad
oraz luksusowe hotele, sklepy i restauracje; gł. węzłem komunik.
tej części miasta jest plac de Gaulle'a (z Łukiem Triumfalnym),
z którego rozchodzi się promieniście 12 ulic, w tym najbardziej
reprezentacyjna — Pola Elizejskie (dł. ok. 2 km); na l. brzegu
Sekwany największy plac Paryża — Pole Marsowe (miejsce
kilkakrotnych wystaw świat.) z wieżą Eiffla; w zakolu Sekwany
największy park stol. — Lasek Buloński..
Slide 3
We wsch. dzielnicachParyża są skupione drobne
zakłady przem.; w tej części miasta znajdują się:
słynny plac Bastylii, plac Republiki oraz największy
z cmentarzy paryskich Père-Lachaise (ponad 60
grobów wybitnych Polaków, m.in. F. Chopina); na
pn.-wsch. nowy ośr. nauk. i muzeum Cité des
Sciences de la Villette (zbud. 1986); na pd.
rozległy park — Lasek Vincennes. Za dzielnice
artyst. uchodzą Montmartre (pn.) i Montparnasse
(pd.). Na przedmieściach i peryferiach Paryża
mieszczą się duże zakłady przem., zwł.
samochodowe; w zach. części aglomeracji
zlokalizowano większość nowocz. gałęzi
przemysłu (telekomunik., informatyczny,
biotechnol.); aktywne ośr. gosp. leżą w pobliżu
lotnisk, na pn.-wsch. (targi i wystawiennictwo
w Villepinte, zakłady przem. w Le Bourget i na pd.
(hale handlu hurtowego w Rungis). W pn. części
zespołu miejskiego Paryża, w Montmorency,
znajduje się duży cmentarz z grobami wielu
wybitnych Polaków, m.in. z okresu Wielkiej
Emigracji, Wiosny Ludów oraz II wojny światowej.
W aglomeracji paryskiej od centrum (które traci
mieszkańców na korzyść peryferii) ku peryferiom
obniża się wiek budynków (w centrum 90%
pochodzi sprzed I wojny świat.) oraz ceny
nieruchomości. W otoczeniu aglomeracji duże
kompleksy leśne (m.in. Fontainebleau) i strefa
intensywnego ogrodnictwa
Slide 4
ZABYTKI W PARYŻU
LUWR, Louvre, zespół król. budowli
pałacowych w Paryżu, mieszczący obecnie
muzea (Muzeum Luwru — jedno
z najbogatszych na świecie oraz Muzeum
Sztuki Dekor.). Na miejscu obecnego Luwru
znajdował się w średniowieczu zamek obronny,
którego budowę rozpoczęto 1190; rozbud. w 2
poł. XIV w. (niezachowany); 1544 przebudowa
renes. pałacu z inicjatywy Franciszka I
(architekt P. Lescot, rzeźbiarz J. Goujon), z tego
okresu pochodzi w skrzydle zach. renes. fasada
i sala kariatyd; 1564, w pobliżu Luwru,
Katarzyna Medycejska rozpoczęła budowę
pałacu Tuileries (Ph. Delorme) i postanowiła
połączyć go z Luwrem galerią wzdłuż Sekwany.
Budowę kontynuowano za Henryka IV, a za
Ludwika XIII wznowiono (1624) dalsze prace (J.
Lemercier); za Ludwika XIV wzniesiono mury
pozostałych skrzydeł pałacu (L. Le Vau); 1667
rozpoczęto budowę fasady wsch. (L. Le Vau —
Ch. Le Brun, C. Perrault); zachowały się
niektóre apartamenty król. z XVII w. i galeria
Apollina. W 1678–80 Ludwik XIV przeniósł dwór
do Wersalu, a Luwr przekazano na potrzeby
artystów i Akad. Królewskiej. W 1810
rozpoczęto budowę wielkiej galerii, która miała
połączyć Luwr i Tuileries od pn. i zamknąć
dziedziniec Luwru; budowę jej zakończono za
ces. Napoleona III; 1853–57 monumentalna
rozbudowa, tzw. nowy Luwr (L. Visonti, H.-M.
Lefeul).
Slide 5
W czasie Komuny Paryskiej pałac Tuileries został
spalony (1871) i rozebrany. W poł. XIX w. na Place de
la Concorde wzniesiono 2 pawilony: L'Orangerie i Jeu
de Paume.
W latach 1981–93 realizacja projektu Wielkiego
Luwru: nad wejściem, na dziedzińcu Napoleona III,
zainstalowano szklaną piramidę (proj. Ieoh Ming Pei),
która oświetla wielki hall, gdzie znajdują się kasy,
szatnie, kawiarnia, poczta, wejścia do sal
muzealnych; w podziemnej galerii Carrousel pasaż
handl., pracownie, magazyny muzealne i parking;
światło do galerii dochodzi przez rodzaj pryzmatu zw.
piramidą odwróconą..
W dwusetną rocznicę powołania Centr. Muzeum
Sztuki 1993 udostępniono zwiedzającym przebud.
skrzydło Richelieu.
Podstawą kolekcji Luwru są zbiory Franciszka I (gł.
obrazy i odlewy rzeźb antycznych), Ludwika XIV
i Ludwika XVI. W 1793 otwarto muzeum dla
publiczności; zbiory Luwru wzbogaciły łupy wojenne
ces. Napoleona I; 1800 otwarto zreorganizowane
muzeum; po kongresie wiedeńskim nastąpił
częściowy zwrot zrabowanych dzieł sztuki krajom,
z których pochodziły. Obecnie Muzeum Luwru dzieli
się na 7 departamentów: 1) sztuki staroż. Grecji
i Rzymu (m.in. Wenus z Milo, Nike z Samotraki), 2)
sztuki staroż. Egiptu, 3) sztuki staroż. Wschodu, 4)
sztuki muzułm., 5) rzeźby średniow. i nowoż., 6)
malarstwi franc.), 7) dzieł sztuki średniow. i nowoż.
(gł. rzemiosło artyst.); oddziałem Muzeum Luwru jest
Muzeum Cluny w Paryżu (sztuka średniow.). Muzeum
Luwru prowadzi szkołę dla pracowników muzealnych
(École du Louvre
a i grafiki (arcydzieła malarstwa wł., m.in. Mona Lisa,
hiszp., flam., hol. , zał. 1882), ma bogatą bibliotekę
i archiwum; prowadzi działalność nauk. (Inst. Mainini,
zał. 1931) i popularyzatorską
Slide 6
ŁUK TRIUMFALNY
Paryż, Łuk Triumfalny na Place
Charlesa de Gaulle'a (dawny de
l'Etoile) w Paryżu, jedna z
najważniejszych budowli
empirowych, w formie
jednoarkadowego rzymskiego
łuku triumfalnego, projekt Jeana
Françoisa Chalgrina 1806; liczne
dekoracje rzeźbiarskie, m.in. relief
Marsylianka Françoisa Rude'a
1833–35; pod arkadą
umieszczono 1920 grób
nieznanego żołnierza; Łuk jest
ważnym elementem osi
urbanistycznej Paryża od Łuku
Carrousel, przez Pola Elizejskie
Slide 7
WIEŻA EIFFLA
Paryż, wieża Eiffla,
zbudowana 1887–89 przez
Gustave´a Alexandre'a Eiffela;
stalowa konstrukcja kratowa
(nitowana) o wysokości 300,5
m, stanowi architektoniczną
wizytówkę Paryża.
Slide 8
GMACH OPERY
Paryż, Gmach Opery, neobarokowe dzieło Charlesa Garniera 1861–
75, typowy przykład eklektyzmu w architekturze XIX
Slide 9
KOŚCIÓŁ LA MADELEINE
Paryż, kościół La Madeleine, przebudowany (od
1806), na polecenie Napoleona I na świątynię
Sławy, twórcą przebudowy był Pierre Alexandre
Vignon, przedstawiciel stylu empire.
Slide 10
POMNIK BOURDELLE EMILE ANTONIE
Bourdelle Émile Antoine, Pomnik Adama Mickiewicza,
Paryż (powstał 1919, odsłonięty na Cours Albert I 1929)
Slide 11
SACRC COEUR
Paryż, Sacré Coeur, Bazylika Najświętszego Serca
Jezusa na Montmartrz
Slide 12
HISTORIA w PARYŻU
Historia. Celtycka osada plemienia Paryzjów na
wyspie Sekwany (obecna Île de la Cité); w 52 r. p.n.e.
opanowana przez Rzymian, następnie miasto rzym.
Lutetia Parisiorum; od III w. siedziba biskupstwa; 486
zdobyty przez Chlodwiga, stał się jedną ze stol.
państwa Franków; w końcu IX w. własność hrabiów
Paryża (od 987 królów franc.). Od XII w. stol. Francji
z własnym systemem adm. i silnym samorządem
miejskim (dominacja organizacji kupców, 1358
powstanie E. Marcela); siedziba parlamentu; szybki
rozwój gosp. (handel, rzemiosło) i kult. (szkoły, uniw.)
został zahamowany przez wojnę; stuletnią 1337–1453;
epidemie, bunty mieszczan, opuszczenie miasta przez
dwór i 1420–36 okupacja ang. spowodowały upadek
Paryża, który dopiero w końcu XV w. odzyskał dawne
znaczenie. Od czasów renesansu Paryż stanowił
centrum polit. i gosp. kraju oraz jedno
z najważniejszych ośr. kult. w Europie (mecenat
Franciszka I nad uczonymi i artystami franc. i zagr.,
zakładanie szkół i uczelni). W okresie wojen religijnych
Paryż, przeciwny hugenotom, opowiedział się po
stronie katolików, wielokrotnie był terenem walk
i zamieszek: noc świętego Bartłomieja, walka
Gwizjuszów z Henrykiem III, zbrojny opór przeciw
Henrykowi IV, co m.in. zmusiło króla do przejścia na
katolicyzm („Paryż wart jest mszy”); 1648–53 w Paryżu
rozgrywały się gł. wydarzenia Frondy.
Slide 13
W XVII w. urb. i kult. rozwój miasta: powstanie
wielu akademii i ośr. nauk., bujny rozkwit
sztuki, literatury i teatru. W dobie oświecenia
centrum filozofii i myśli społ.-polit.,
promieniujących na Francję i całą Europę. Od
2. poł. XVIII w. na skutek nędzy i bezrobocia
liczne wystąpienia lud.; gł. ośr. ® rewolucji
francuskiej (14 VII 1789 atak ludu paryskiego
na Bastylię). W latach rewolucji franc. i I
cesarstwa Paryż stanowił centrum życia polit.
kraju; obszar miejski został znacznie
powiększony, powstały nowe instytucje kult.
oraz ukształtował się podział adm. i ustrój
władz miejskich, który w zasadzie przetrwał do
dziś. W XIX w. znacznie wzrosła ranga Paryża
jako centrum franc. i eur. myśli polit. i społ.; był
on skupiskiem emigracji polit. (także pol.; ®
emigracje polityczne z ziem polskich, ® Wielka
Emigracja), terenem działalności wielu nar.
organizacji niepodl. oraz ruchów międzynar.;
miasto odegrało decydującą rolę
w wydarzeniach ® rewolucji lipcowej 1830, ®
rewolucji lutowej 1848, ® wojny francuskopruskiej 1870–71 oraz ® Komuny Paryskiej
1871. W końcu XIX w. Paryż był jednym z gł.
ośr. szybkiego rozwoju franc. i międzynar.
ruchu socjalist. (1889 założyciel ® II
Międzynarodówki).
Slide 14
Od poł. XIX w. Paryż stał się jednym
z ważniejszych świat. ośrodków kult., zwł.
w dziedzinie sztuk plast., teatru, literatury, także
muzyki; w Paryżu mieszkali i tworzyli najwybitniejsi
poeci i artyści epoki (także pol.: A. Mickiewicz, J.
Słowacki, C.K. Norwid, F. Chopin i in.); rozwinęły
się tu nowe kierunki artyst. (surrealizm, symbolizm,
w malarstwie: realizm, impresjonizm, fowizm,
kubizm), powstały liczne galerie oraz stałe salony
sztuki (m.in. 1884 słynny Salon Niezależnych
i 1903 Salon Jesienny); międzynar. i franc.
środowisko artyst. cyganerii, kabaretów
i teatrzyków skupiało się początkowo na
Montmartrze, później także na Montparnasse,
tworząc specyficzną atmosferę miejsc
opanowanych przez sztukę i jej twórców,
a powstałe tam prądy i programy artyst.
rozpowszechniły się na całym świecie.
Wystawy światowe w Paryżu (1855, 1867, 1889,
1900, 1937) dawały przegląd aktualnych osiągnięć
w dziedzinie techniki, nauki i sztuki. W czasie I
wojny światowej Paryż, bombardowany
i ostrzeliwany przez wojska niem., nie poniósł
większych strat. Podczas II wojny świat. pod koniec
IX 1939 utworzono tu pierwszy rząd RP na
uchodźstwie, a od I 1940 mieściły się w Paryżu
naczelne władze tworzących się jednostek wojska
pol.; 14 VI 1940 został zajęty przez armię niem.,
był siedzibą władz okupacyjnych oraz ważnym ośr.
ruchu oporu; 19 VIII 1944 wybuchło powstanie
uniemożliwiające okupantom zniszczenie miasta,
25 VIII do Paryża wkroczyły wojska alianckie.
Paryż jest jednym z gł. ośr. Polonii franc. (region
paryski skupia obecnie 70–80 tys. Polaków). Był
miejscem licznych międzynar. konferencji
i traktatów. Zob. też paryska konferencja pokojowa
1919–20, paryskie traktaty, paryskie układy.
Slide 15
KATEDRA NOTRE DAME
Notre-Dame de Paris - katedra w Paryżu.
Jedna z najbardziej znanych katedr na
świecie, między innymi dzięki powieści
Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza
Wiktora Hugo. Jej nazwa, tłumaczy się jako
Nasza Pani i odnosi się do Matki Boskiej.
Wzniesiono ją na wyspie na Sekwanie,
zwanej Cité, na śladach po dwóch kościołach
powstałych jeszcze w IXw. Budowa jej trwała
prawie całe stulecie (1140-1235). Jest to
kościół pięcionawowy z krótką nawą
krzyżową, dość długim prezbiterium i
podwójnym obejściem na półkolu.
Dokładne przyjrzenie się fasadzie
środkowego portalu od razu odkrywa jej
asymetryczność: lewy portal, poświęcony
Matce Boskiej, pochodzi z ok. 1210 r. i
przedstawia w reliefach sceny z jej życia,
m.in.: genealogię Maryi, Zwiastowanie, Boże
Narodzenie, Zaśnięcie i Zmartwychwstanie.
Slide 16
Pierwotnie miało ono tylko
trzy małe kapliczki. W drugiej
połowie XIII w. usunięto
kapliczki i wybudowano pięć
dużych kaplic. Front katedry
przypomina przyczajonego
pająka, którego nóżki można
przyrównać do dwóch
prostokątnych wież. Całą
szerokość fasady zajmują
trzy portale, z czego
środkowy jest najszerszy.
Wyrzeźbiono na nim scenę
Sądu Ostatecznego. Zamiast
kolumienek (jak to było w
stylu romańskim) mamy na
cokołach lub wspornikach
ustawione figury,
zwieńczone baldachimami.
Slide 17
Współczesna dzielnica w Paryżu i jej
budowle
Slide 18
Slide 19
Największa ulica w Paryżu
Wykonali:
PIOTR JAREK & JAROSŁAW APRIASZ
Slide 2
PARYŻ
Paryż jest położony na obu brzegach Sekwany (w granicach
miasta Sekwana płynie na wys. ok. 30 m, silnie meandrując); na
Sekwanie 30 mostów; powyżej rzeki liczne wzgórza: Montmartre
(wys. 129 m) na pn., Belleville, Ménilmontant i Romainville na
pn.-wsch., Wzgórze Św. Genowefy na południu. W centr.,
najstarszej części miasta, na wyspie Île de la Cité, znajduje się
katedra Notre Dame i Pałac Sprawiedliwości, na pr. brzegu
Sekwany, naprzeciw wyspy Île de la Cité, jedna z najładniejszych
części Paryża z parkiem Tuileries i Luwrem, na l. brzegu —
skupisko wyższych szkół, instytutów nauk. i wielkich wydawnictw
(dawna Dzielnica Łac. z Sorboną i Collége de France) oraz
Ogród Luksemburski. Zachodnie dzielnice Paryża, położone na
obu brzegach Sekwany, stanowią najbardziej reprezentacyjną
część miasta; tutaj mieści się siedziba prezydenta (Pałac
Elizejski), Zgromadzenia Nar., większość ministerstw i ambasad
oraz luksusowe hotele, sklepy i restauracje; gł. węzłem komunik.
tej części miasta jest plac de Gaulle'a (z Łukiem Triumfalnym),
z którego rozchodzi się promieniście 12 ulic, w tym najbardziej
reprezentacyjna — Pola Elizejskie (dł. ok. 2 km); na l. brzegu
Sekwany największy plac Paryża — Pole Marsowe (miejsce
kilkakrotnych wystaw świat.) z wieżą Eiffla; w zakolu Sekwany
największy park stol. — Lasek Buloński..
Slide 3
We wsch. dzielnicachParyża są skupione drobne
zakłady przem.; w tej części miasta znajdują się:
słynny plac Bastylii, plac Republiki oraz największy
z cmentarzy paryskich Père-Lachaise (ponad 60
grobów wybitnych Polaków, m.in. F. Chopina); na
pn.-wsch. nowy ośr. nauk. i muzeum Cité des
Sciences de la Villette (zbud. 1986); na pd.
rozległy park — Lasek Vincennes. Za dzielnice
artyst. uchodzą Montmartre (pn.) i Montparnasse
(pd.). Na przedmieściach i peryferiach Paryża
mieszczą się duże zakłady przem., zwł.
samochodowe; w zach. części aglomeracji
zlokalizowano większość nowocz. gałęzi
przemysłu (telekomunik., informatyczny,
biotechnol.); aktywne ośr. gosp. leżą w pobliżu
lotnisk, na pn.-wsch. (targi i wystawiennictwo
w Villepinte, zakłady przem. w Le Bourget i na pd.
(hale handlu hurtowego w Rungis). W pn. części
zespołu miejskiego Paryża, w Montmorency,
znajduje się duży cmentarz z grobami wielu
wybitnych Polaków, m.in. z okresu Wielkiej
Emigracji, Wiosny Ludów oraz II wojny światowej.
W aglomeracji paryskiej od centrum (które traci
mieszkańców na korzyść peryferii) ku peryferiom
obniża się wiek budynków (w centrum 90%
pochodzi sprzed I wojny świat.) oraz ceny
nieruchomości. W otoczeniu aglomeracji duże
kompleksy leśne (m.in. Fontainebleau) i strefa
intensywnego ogrodnictwa
Slide 4
ZABYTKI W PARYŻU
LUWR, Louvre, zespół król. budowli
pałacowych w Paryżu, mieszczący obecnie
muzea (Muzeum Luwru — jedno
z najbogatszych na świecie oraz Muzeum
Sztuki Dekor.). Na miejscu obecnego Luwru
znajdował się w średniowieczu zamek obronny,
którego budowę rozpoczęto 1190; rozbud. w 2
poł. XIV w. (niezachowany); 1544 przebudowa
renes. pałacu z inicjatywy Franciszka I
(architekt P. Lescot, rzeźbiarz J. Goujon), z tego
okresu pochodzi w skrzydle zach. renes. fasada
i sala kariatyd; 1564, w pobliżu Luwru,
Katarzyna Medycejska rozpoczęła budowę
pałacu Tuileries (Ph. Delorme) i postanowiła
połączyć go z Luwrem galerią wzdłuż Sekwany.
Budowę kontynuowano za Henryka IV, a za
Ludwika XIII wznowiono (1624) dalsze prace (J.
Lemercier); za Ludwika XIV wzniesiono mury
pozostałych skrzydeł pałacu (L. Le Vau); 1667
rozpoczęto budowę fasady wsch. (L. Le Vau —
Ch. Le Brun, C. Perrault); zachowały się
niektóre apartamenty król. z XVII w. i galeria
Apollina. W 1678–80 Ludwik XIV przeniósł dwór
do Wersalu, a Luwr przekazano na potrzeby
artystów i Akad. Królewskiej. W 1810
rozpoczęto budowę wielkiej galerii, która miała
połączyć Luwr i Tuileries od pn. i zamknąć
dziedziniec Luwru; budowę jej zakończono za
ces. Napoleona III; 1853–57 monumentalna
rozbudowa, tzw. nowy Luwr (L. Visonti, H.-M.
Lefeul).
Slide 5
W czasie Komuny Paryskiej pałac Tuileries został
spalony (1871) i rozebrany. W poł. XIX w. na Place de
la Concorde wzniesiono 2 pawilony: L'Orangerie i Jeu
de Paume.
W latach 1981–93 realizacja projektu Wielkiego
Luwru: nad wejściem, na dziedzińcu Napoleona III,
zainstalowano szklaną piramidę (proj. Ieoh Ming Pei),
która oświetla wielki hall, gdzie znajdują się kasy,
szatnie, kawiarnia, poczta, wejścia do sal
muzealnych; w podziemnej galerii Carrousel pasaż
handl., pracownie, magazyny muzealne i parking;
światło do galerii dochodzi przez rodzaj pryzmatu zw.
piramidą odwróconą..
W dwusetną rocznicę powołania Centr. Muzeum
Sztuki 1993 udostępniono zwiedzającym przebud.
skrzydło Richelieu.
Podstawą kolekcji Luwru są zbiory Franciszka I (gł.
obrazy i odlewy rzeźb antycznych), Ludwika XIV
i Ludwika XVI. W 1793 otwarto muzeum dla
publiczności; zbiory Luwru wzbogaciły łupy wojenne
ces. Napoleona I; 1800 otwarto zreorganizowane
muzeum; po kongresie wiedeńskim nastąpił
częściowy zwrot zrabowanych dzieł sztuki krajom,
z których pochodziły. Obecnie Muzeum Luwru dzieli
się na 7 departamentów: 1) sztuki staroż. Grecji
i Rzymu (m.in. Wenus z Milo, Nike z Samotraki), 2)
sztuki staroż. Egiptu, 3) sztuki staroż. Wschodu, 4)
sztuki muzułm., 5) rzeźby średniow. i nowoż., 6)
malarstwi franc.), 7) dzieł sztuki średniow. i nowoż.
(gł. rzemiosło artyst.); oddziałem Muzeum Luwru jest
Muzeum Cluny w Paryżu (sztuka średniow.). Muzeum
Luwru prowadzi szkołę dla pracowników muzealnych
(École du Louvre
a i grafiki (arcydzieła malarstwa wł., m.in. Mona Lisa,
hiszp., flam., hol. , zał. 1882), ma bogatą bibliotekę
i archiwum; prowadzi działalność nauk. (Inst. Mainini,
zał. 1931) i popularyzatorską
Slide 6
ŁUK TRIUMFALNY
Paryż, Łuk Triumfalny na Place
Charlesa de Gaulle'a (dawny de
l'Etoile) w Paryżu, jedna z
najważniejszych budowli
empirowych, w formie
jednoarkadowego rzymskiego
łuku triumfalnego, projekt Jeana
Françoisa Chalgrina 1806; liczne
dekoracje rzeźbiarskie, m.in. relief
Marsylianka Françoisa Rude'a
1833–35; pod arkadą
umieszczono 1920 grób
nieznanego żołnierza; Łuk jest
ważnym elementem osi
urbanistycznej Paryża od Łuku
Carrousel, przez Pola Elizejskie
Slide 7
WIEŻA EIFFLA
Paryż, wieża Eiffla,
zbudowana 1887–89 przez
Gustave´a Alexandre'a Eiffela;
stalowa konstrukcja kratowa
(nitowana) o wysokości 300,5
m, stanowi architektoniczną
wizytówkę Paryża.
Slide 8
GMACH OPERY
Paryż, Gmach Opery, neobarokowe dzieło Charlesa Garniera 1861–
75, typowy przykład eklektyzmu w architekturze XIX
Slide 9
KOŚCIÓŁ LA MADELEINE
Paryż, kościół La Madeleine, przebudowany (od
1806), na polecenie Napoleona I na świątynię
Sławy, twórcą przebudowy był Pierre Alexandre
Vignon, przedstawiciel stylu empire.
Slide 10
POMNIK BOURDELLE EMILE ANTONIE
Bourdelle Émile Antoine, Pomnik Adama Mickiewicza,
Paryż (powstał 1919, odsłonięty na Cours Albert I 1929)
Slide 11
SACRC COEUR
Paryż, Sacré Coeur, Bazylika Najświętszego Serca
Jezusa na Montmartrz
Slide 12
HISTORIA w PARYŻU
Historia. Celtycka osada plemienia Paryzjów na
wyspie Sekwany (obecna Île de la Cité); w 52 r. p.n.e.
opanowana przez Rzymian, następnie miasto rzym.
Lutetia Parisiorum; od III w. siedziba biskupstwa; 486
zdobyty przez Chlodwiga, stał się jedną ze stol.
państwa Franków; w końcu IX w. własność hrabiów
Paryża (od 987 królów franc.). Od XII w. stol. Francji
z własnym systemem adm. i silnym samorządem
miejskim (dominacja organizacji kupców, 1358
powstanie E. Marcela); siedziba parlamentu; szybki
rozwój gosp. (handel, rzemiosło) i kult. (szkoły, uniw.)
został zahamowany przez wojnę; stuletnią 1337–1453;
epidemie, bunty mieszczan, opuszczenie miasta przez
dwór i 1420–36 okupacja ang. spowodowały upadek
Paryża, który dopiero w końcu XV w. odzyskał dawne
znaczenie. Od czasów renesansu Paryż stanowił
centrum polit. i gosp. kraju oraz jedno
z najważniejszych ośr. kult. w Europie (mecenat
Franciszka I nad uczonymi i artystami franc. i zagr.,
zakładanie szkół i uczelni). W okresie wojen religijnych
Paryż, przeciwny hugenotom, opowiedział się po
stronie katolików, wielokrotnie był terenem walk
i zamieszek: noc świętego Bartłomieja, walka
Gwizjuszów z Henrykiem III, zbrojny opór przeciw
Henrykowi IV, co m.in. zmusiło króla do przejścia na
katolicyzm („Paryż wart jest mszy”); 1648–53 w Paryżu
rozgrywały się gł. wydarzenia Frondy.
Slide 13
W XVII w. urb. i kult. rozwój miasta: powstanie
wielu akademii i ośr. nauk., bujny rozkwit
sztuki, literatury i teatru. W dobie oświecenia
centrum filozofii i myśli społ.-polit.,
promieniujących na Francję i całą Europę. Od
2. poł. XVIII w. na skutek nędzy i bezrobocia
liczne wystąpienia lud.; gł. ośr. ® rewolucji
francuskiej (14 VII 1789 atak ludu paryskiego
na Bastylię). W latach rewolucji franc. i I
cesarstwa Paryż stanowił centrum życia polit.
kraju; obszar miejski został znacznie
powiększony, powstały nowe instytucje kult.
oraz ukształtował się podział adm. i ustrój
władz miejskich, który w zasadzie przetrwał do
dziś. W XIX w. znacznie wzrosła ranga Paryża
jako centrum franc. i eur. myśli polit. i społ.; był
on skupiskiem emigracji polit. (także pol.; ®
emigracje polityczne z ziem polskich, ® Wielka
Emigracja), terenem działalności wielu nar.
organizacji niepodl. oraz ruchów międzynar.;
miasto odegrało decydującą rolę
w wydarzeniach ® rewolucji lipcowej 1830, ®
rewolucji lutowej 1848, ® wojny francuskopruskiej 1870–71 oraz ® Komuny Paryskiej
1871. W końcu XIX w. Paryż był jednym z gł.
ośr. szybkiego rozwoju franc. i międzynar.
ruchu socjalist. (1889 założyciel ® II
Międzynarodówki).
Slide 14
Od poł. XIX w. Paryż stał się jednym
z ważniejszych świat. ośrodków kult., zwł.
w dziedzinie sztuk plast., teatru, literatury, także
muzyki; w Paryżu mieszkali i tworzyli najwybitniejsi
poeci i artyści epoki (także pol.: A. Mickiewicz, J.
Słowacki, C.K. Norwid, F. Chopin i in.); rozwinęły
się tu nowe kierunki artyst. (surrealizm, symbolizm,
w malarstwie: realizm, impresjonizm, fowizm,
kubizm), powstały liczne galerie oraz stałe salony
sztuki (m.in. 1884 słynny Salon Niezależnych
i 1903 Salon Jesienny); międzynar. i franc.
środowisko artyst. cyganerii, kabaretów
i teatrzyków skupiało się początkowo na
Montmartrze, później także na Montparnasse,
tworząc specyficzną atmosferę miejsc
opanowanych przez sztukę i jej twórców,
a powstałe tam prądy i programy artyst.
rozpowszechniły się na całym świecie.
Wystawy światowe w Paryżu (1855, 1867, 1889,
1900, 1937) dawały przegląd aktualnych osiągnięć
w dziedzinie techniki, nauki i sztuki. W czasie I
wojny światowej Paryż, bombardowany
i ostrzeliwany przez wojska niem., nie poniósł
większych strat. Podczas II wojny świat. pod koniec
IX 1939 utworzono tu pierwszy rząd RP na
uchodźstwie, a od I 1940 mieściły się w Paryżu
naczelne władze tworzących się jednostek wojska
pol.; 14 VI 1940 został zajęty przez armię niem.,
był siedzibą władz okupacyjnych oraz ważnym ośr.
ruchu oporu; 19 VIII 1944 wybuchło powstanie
uniemożliwiające okupantom zniszczenie miasta,
25 VIII do Paryża wkroczyły wojska alianckie.
Paryż jest jednym z gł. ośr. Polonii franc. (region
paryski skupia obecnie 70–80 tys. Polaków). Był
miejscem licznych międzynar. konferencji
i traktatów. Zob. też paryska konferencja pokojowa
1919–20, paryskie traktaty, paryskie układy.
Slide 15
KATEDRA NOTRE DAME
Notre-Dame de Paris - katedra w Paryżu.
Jedna z najbardziej znanych katedr na
świecie, między innymi dzięki powieści
Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza
Wiktora Hugo. Jej nazwa, tłumaczy się jako
Nasza Pani i odnosi się do Matki Boskiej.
Wzniesiono ją na wyspie na Sekwanie,
zwanej Cité, na śladach po dwóch kościołach
powstałych jeszcze w IXw. Budowa jej trwała
prawie całe stulecie (1140-1235). Jest to
kościół pięcionawowy z krótką nawą
krzyżową, dość długim prezbiterium i
podwójnym obejściem na półkolu.
Dokładne przyjrzenie się fasadzie
środkowego portalu od razu odkrywa jej
asymetryczność: lewy portal, poświęcony
Matce Boskiej, pochodzi z ok. 1210 r. i
przedstawia w reliefach sceny z jej życia,
m.in.: genealogię Maryi, Zwiastowanie, Boże
Narodzenie, Zaśnięcie i Zmartwychwstanie.
Slide 16
Pierwotnie miało ono tylko
trzy małe kapliczki. W drugiej
połowie XIII w. usunięto
kapliczki i wybudowano pięć
dużych kaplic. Front katedry
przypomina przyczajonego
pająka, którego nóżki można
przyrównać do dwóch
prostokątnych wież. Całą
szerokość fasady zajmują
trzy portale, z czego
środkowy jest najszerszy.
Wyrzeźbiono na nim scenę
Sądu Ostatecznego. Zamiast
kolumienek (jak to było w
stylu romańskim) mamy na
cokołach lub wspornikach
ustawione figury,
zwieńczone baldachimami.
Slide 17
Współczesna dzielnica w Paryżu i jej
budowle
Slide 18
Slide 19
Największa ulica w Paryżu