M

ə

rk

ə

zi Kitabxana

Slayd Ümummilli lider Heyd

ə

r

Ə

liyevin anadan olmasının 90 illiyin

ə

h

ə

sr olunub

 1941-ci ildən Heydər Əliyev Naxçıvan MSSR Xalq Daxili İşlər Komissarlığında və Naxçıvan MSSR Xalq Komissarları Sovetində şöbə müdiri vəzifəsində işləmiş və 1944-cü ildə dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında işə göndərilmişdir. Bu dövrdən təhlükəsizlik orqanları sistemində çalışan Heydər Əliyev 1964-cü ildən Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsi sədrinin müavini, 1967-ci ildən isə sədri vəzifəsində işləmiş, general-mayor rütbəsinə qədər yüksəlmişdir. Həmin illərdə o, Leninqrad şəhərində (indiki Sankt-Peterburq) xüsusi ali təhsil almış, 1957-ci ildə isə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini bitirmişdir.

  Heydər Əliyev

1990

-cı ilin 20 yanvarında sovet qoşunlarının Bakıda törətdiyi qanlı faciə ilə əlaqədar ertəsi gün Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində bəyanatla çıxış edərək, Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş cinayətin təşkilatçıları və icraçılarının cəzalandırılmasını tələb etmişdir. O, Dağlıq Qarabağda yaranmış kəskin münaqişəli vəziyyətlə bağlı SSRİ rəhbərliyinin ikiüzlü siyasətinə etiraz əlaməti olaraq,

1991

-ci ilin iyulunda Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının sıralarını tərk etmişdir.

1993

-cü ilin may-iyununda hökumət böhranının son dərəcə kəskinləşməsi ilə ölkədə vətəndaş müharibəsinin baş verməsi və müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi yarandıqda Azərbaycan xalqı Heydər Əliyevin hakimiyyətə gətirilməsi tələbi ilə ayağa qalxdı. Azərbaycanın o zamankı rəhbərləri Heydər Əliyevi rəsmən Bakıya dəvət etməyə məcbur oldular. Heydər Əliyev

1993

Qurtuluş Günü" kimi daxil oldu. İyulun 24-də isə Milli Məclisin qərarı ilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başladı.

1993

Əliyev Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçildi. Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə, onun qətiyyəti, əzmkarlığı və uzaqgörənliyi nəticəsində -cü il iyunun 15-də Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçildi. Bu gün, tarixə "Milli -cü il oktyabrın 3-də ümumxalq səsverməsi nəticəsində Heydər

1994

cü ilin may ayının 12-də Ermənistanla atəşkəs haqqında razılaşma əldə olundu, beş ildən artıq davam edən hərbi əməliyyatlar dayandırıldı, münaqişənin sülh yolu ilə aradan qaldırılması üçün ilkin şərait yarandı.

ATƏT-in

1994

-cü il Budapeşt,

1996

edilməsində müstəsna rol oynadı.

-cı il Lissabon və mühüm təkliflər irəli sürüldü. Xüsusilə,

1996

tərəfindən qəbul edildi, tanındı və müdafiə olundu.

1999 1994

-cu il İstanbul sammitlərində münaqişənin dinc və siyasi yollarla həlli istiqamətində bir sıra -cı ildə ATƏT-in Lissabon Zirvə görüşü zamanı Heydər Əliyevin siyasi uzaqgörənliyi və müdrikliyi sayəsində Azərbaycanın mövqeyi Ermənistan istisna olmaqla, dünyanın 53 dövləti -cü il sentyabrın 20 də imzalanmış "Əsrin müqaviləsi" Azərbaycan Respublikasının siyasi, iqtisadi və informasiya blokadası şəraitində olan bir vaxtda imzalandı. Azərbaycan üçün həyati əhəmiyyəti olan bu müqavilə həm respublikanın daxilində sabitliyin bərqərar olunması, həm də xarici siyasətdə uğurların əldə



15 iyun - Milli Qurtuluş Günü...



Xalqımızın taleyində dönüş anı... Məhz 19 il bundan öncə, tarixin bü günü xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə müstəqil dövlətçiliyimiz parçalanmaq və məhv olmaq təhlükəsindən, iqtisadi tənəzzüldən, beynəlxalq təcriddən xilas edilmişdir. Azərbaycanın milli dövlətçilik ənənələrinin bərpa edilməsi və milli dövlətçiliyin möhkəmləndirilməsi istiqamətində atılan addımların qurtuluş məfkurəsinə istinad etməsi heç də təsadüfi deyil.

... 1969-cu il iyulun 14-də Azərbaycanın siyasi səhnəsində sözün böyük mənasında günəş doğdu... Heydər Əliyev Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin 1-ci katibi seçildi, ilk dəfə ölkəmizdə hakimiyyət sükanına xalqının taleyinə tam yiyə durmaq iqtidarına yetişən soydaşımız yüksəldi... 1969-cu ildə keçirilən məşhur avqust plenumu isə Azərbaycanın həyatında mühüm və şərəfli bir mərhələnin başlanğıcını qoydu... 1969-1982-ci illər respublikamızda quruculuq salnaməsinin parlaq dövrü kimi tarixə düşdü... Ümummilli lider hələ Sovet dövründə böyük uzaqgörənliklə və müdrikcəsinə Azərbaycanın gələcək müstəqilliyinə hərtərəfli zəmin yaratdı...

... Bu danılmaz məntiqin mahiyyətinə qədərincə varmaq üçün insanda yalnız və yalnız heyrət doğuran faktların təkcə bir qisminə diqqət kəsilmək kifayətdir... Heydər Əliyev hakimiyyətə gələnə qədər ən geridə qalan respublikalardan biri sayılan Azərbaycan qısa müddətdə iqtisadi artım tempinə görə orta ittifaq səviyyəsini ötdü ... 1969-1982-ci illərdə milli gəlir 2,6 dəfə, sənaye məhsulunun həcmi 2,7 dəfə, kənd təsərrüfatı 2,3 dəfə artdı, 249 yeni iri sənaye müəssisəsi yaradıldı və ölkənin sənaye potensialı əvvəlki 50 ildəkini 2 dəfə üstələdi. Həmin dövrdə 813 min yeni iş yeri açıldı, xalqımızın güzaranı qat-qat yüksəldi. Respublikamızın elmi-texniki potensialı dəfələrlə artırılaraq 265 elmlər doktoru, 3141 elmlər namizədi hazırlandı. Artıq ötən əsrin 80-ci illərinin əvvəllərində ən nüfuzlu ali məktəblərə respublikamızdan təhsil almağa göndərilənlərin sayı ildə 1000-1400 nəfər təşkil edirdi. Hər il 800-1000 azərbaycanlı gənc isə ittifaqın sayılıb-seçilən hərbi məktəblərində ordu quruculuğunun sirlərinə yiyələnirdi. Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi əzəmətli və kompleks fəaliyyət nəticəsində Azərbaycan keçmiş ittifaqın daxili imkanlarına və intellektual potensialına arxalanaraq özünü idarə etmək iqtidarında olan 2 respublikasından birinə çevrildi...

Ölkəmiz bəşəriyyətə verdiyi tarixi şəxsiyyətləri ilə daim öyünüb, fəxr edib. Dünyada şöhrət tapmış dövlət xadimləri, siyasətçilər, uzaqgörənliyi ilə tanınan müdrik şəxsiyyətlər haqqında söz düşəndə, ilk növbədə, ümummilli lider Heydər Əliyevin adı çəkilir. “ Mənim üçün hər şeydən əziz mənim xalqımdır, mənim Vətənimdir, mənim torpağımdır” söyləyən ulu öndər Heydər Əliyev istər keçmiş sovetlər dönəmində, istərsə də 1993-cü ildən sonra ölkənin iqtisadi, sosial inkişafı istiqamətində mühüm addımlar atmış, Azərbaycanın ən yüksək zirvələri fəth etməsinə böyük zəmin yaratmışdır. Arzusu, amalı Azərbaycanı hərtərəfli inkişaf etmiş müstəqil, dünya birliyində tanınan bütöv bir dövlət kimi görmək idi. Uzun illər Azərbaycana rəhbərlik etməsinin özü Heydər Əliyev şəxsiyyətində formalaşan, müstəqilliyə və xalqına sədaqət, millilik və vətənə məhəbbət hissindən qaynaqlanan inamın təzahürüdür.

H

ə

r bir xalqın milliyini, m

ə

n

ə

vi d

ə

y

ə

rl

ə

rini yaşadan, inkişaf etdir

ə

n, onun dilidir.

R

ə

hb

ə

rlik etm

ə

k, y

ə

ni adamları öyr

ə

tm

ə

k v

ə

t

ə

rbiy

ə

l

ə

ndirm

ə

k üçün g

ə

r

ə

k m

ə

n

ə

vi haqqın olsun.

M

ə

n İlham

Ə

liyev

ə

Özüm q

ə

d

ə

r inanıram!

Uşaqlar bizim g

ə

l

ə

c

ə

yimizdir, g

ə

l

ə

c

ə

yimizi h

ə

r cür t

ə

rbiy

ə

ed

ə

c

ə

yiks

ə

, ölk

ə

mizin, mill

ə

timizin, dövl

ə

timizin sabahı bundan asılı olacaqdır.

“M

ə

nim üçün h

ə

r şeyd

ə

n

ə

ziz m

ə

nim xalqımdır, m

ə

nim V

ə

t

ə

nimdir, m

ə

nim torpağımdır”.

Türkiy

ə

Respublikasının prezidenti Abdullah Gül

Mərhum Heydər Əliyevin müdrik və uzaqgörən idarəçiliyi sayəsində Azərbaycan bu gün xarici siyasətində etibar və sabitlik amili kimi çıxış edən, iqtisadi inkişaf və sosial rifah yolunda möhkəm addımlarla irəliləyən, beynəlxalq birliyin nüfuzlu bir üzvü kimi etibarlı mövqeyini gündən-günə təmin etməkdə olan ölkədir. Azərbaycanın bu gün yürütdüyü uğurlu və tarazlaşdırılmış xarici siyasətinin memarı olan Heydər Əliyevi itirməyimiz tarixi və mədəni tellərlə bir-birinə bağlanmış olan xalqlarımızı dərindən kədərləndirmişdir.

Rusiya Federasiyasının prezidenti Vladimir Putin

Bütün dünyada layiqli hörm ə t v ə böyük nüfuz qazanmış görk ə mli dövl ə t xadimi h ə yatdan getmişdir. Uzun ill ə r ə rzind ə Heyd ə r Ə lirza oğlu Ə liyevin s ə m ə r ə li f ə aliyy ə ti xalqlarımızın ümumi tarixi il ə bağlı bilavasit ə olmuşdur. O, Rusiya v ə Az ə rbaycanın strateji t ə r ə fdaşlığının t ə m ə lini qoymuş, dostluğumuzun v ə anlaşmamızın möhk ə ml ə nm ə sin ə qarşılıqlı böyük ş ə xsi töhf ə vermişdir.

Onun v ə fatı Müst ə qil Dövl ə tl ə r Birliyi, bütün beyn ə lxalq birlik üçün ə v ə zsiz itkidir.

Heydər Əliyev uzaqgörən bir siyasətçi idi. Heydər Əliyevin beynəlxalq Atatürk sülh mükafatına layiq görülməsi onun dünyada apardığı sülh siyasətinə verilən qiyməti idi. O, dünyanın bütün ölkələri və onların rəhbərləri ilə, hətta məkrli düşmənlərimizlə də “sülh dili” ilə nəinki danışmağı bacarırdı, onlara da bunu aşılaya bilirdi. Ulu öndərimizin ən ali insani keyfiyyətləri, fenomen xarakteri, insanlarla dil tapmaq bacarığı, hərəni öz dilində danışdırmaq məharəti onu tanıyanların sevimlisinə çevirirdi. Hər dövlət xadiminə xas olmayan üstünlüklər ulu Tanrının Heydər Əliyevə verdiyi ən ali keyfiyyətlər idi. Görəsən, bəşəriyyət belə nəcib, yüksək intellekti ilə seçilən dövlət xadimləri, siyasət nəhəngləri ilə çoxmu qarşılaşıb?! Təəssüf ki, buna heç də çox rast gəlinməyib. Heydər Əliyev kimi dövlət və siyasət adamları bəşəriyyətin, insanların xeyrinə, sülhün və əmin-amanlığın təmin edilməsinə yetərincə pay vermişlər.



Mənim babam gözəl insan, Sevimlidir, mehribandır.

Yüz il, min yaşayasan Desəm ona yenə azdır.

İnsan var ki qəlbi qara, Onlar hara, Babam hara...

Bir insandır ədalətli, Öz xalqına sədaqətli, Mənim Babam.

Kömək edər, əl uzadar, Dara düşsə bircə adam.

Bax, belə bir ömür yaşar Mənim məğrur, Mənim əziz Heydər babam!

Əbədiyyət yolu

12 dekabr döndü bir selə, Dünyadan o boyda dağı itirdi O gün Klivlenddə qopan zəlzələ, Azərbaycan boyda matəm gətirdi Okean üstüylə uçur təyyarə, Səfərə getmişdi, o, yenə gəlir.

O uçan planet, gəzən səyyarə, Bu gün son mənzilə-Vətənə gəlir.

Bu bir röyadımı, yoxsa nağıldı, İnana bilmirik, biz də qalmışıq.

Ən uca dağımız ucdu, dağıldı, Zirvəsiz qalmışıq, düzdə qalmışıq.

Xəbər nə tez çatdı obaya, elə...

Toy-büsat matəmə döndü bir anlıq.

Bir kərə yüksələn bayraqlar belə, Bu ağır qüssədən endi bir anlıq

Bəzən bir insan öz fədəkar əməyi ilə bir xalqın, bir dövlətin taleyində elə iz salır ki, adı əbədi olaraq tarixə yazılır. Çağdaş Azərbaycan üçün belə şəxsiyyət Heydər Əlirza oğlu Əliyev idi. Onun əvəzsiz xidmətləri nəticəsində Azərbaycanın müstəqilliyi dönməz, daimi və əbədi oldu. Bugünkü naliyyətlərimiz onun apardığı uğurlu, uzaqgörən siyasətin nəticəsidir. Təsadüf deyil ki, xalq onu yeni Azərbaycanıın böyük memarı adlandırır. Heydər Əliyevin mənalı ömrü, fədakar əməyi, hər bir soydaşımızı, xüsusən gənc nəsli azərbaycançılıq məfkurəsi ətrafında birləşdirmək arzusu hamımıza əsl vətənpərvərlik nümunisidir.

Biz demokratiyanı qurmuşuq, bu yollada gedirik

Buda danılmaz h ə qiq ə tdir ki, h ə min uca zirv ə d ə n boylanan Gün ə şin- Heyd ə r Ə liyev duhasının tük ə nm ə z nuru, Az ə rbaycanın müst ə q ə lliyinin ə b ə diliyin ə , mill ə timizin işıqlı sabahlarına daim işıq saçacaq...

Heyd

ə

r

Ə

liyevin Mum heyk

ə

li Madam Tüsso Müzeyind

ə

Madam Tüsso (Madame Tussauds) məşhur insanların mum fiqurlarının sərgiləndiyi muzeydir. 200 ilə yaxın tarixi olan Madam Tüsso muzeyinin əsası 1835-ci ildə mum heykəltaraşı Marie Tussaud tərəfindən qoyulmuşdur. Muzeydə siyasətçilərdən idmançılara qədər ən məşhurların bal mumu fiqurlarına rast gəlinir. Gerçəklərdən çox da fərqlənməyən bu fiqurlar hər dəfə muzeyi gəzənləri heyrətə gətirir. Muzeydə Barak Obama, Corc Buş, Prince William, Princes Dianna, Angelina Jolie, Brad Pitt, Robert Pattinson, Britney Spears, Mikle Jackson və başqalarının bal mum fiqurları vardır. Eləcə də 15 dekabr 2007-ci ildə Ümumilli liderimiz Heydər Əliyevin də bal mumu fiquru qoyulmuşdur. Muzeyin əsası Londonda qoyulsa da ayrı-ayrı ölkələri gəzərək sərgilərini nümayiş etdirir

Hazırladı:

Ə

liyeva Ramil

ə