Slide 1

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 2

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 3

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 4

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 5

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 6

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 7

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 8

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 9

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 10

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 11

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 12

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 13

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 14

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 15

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 16

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 17

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 18

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 19

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 20

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 21

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 22

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 23

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 24

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 25

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 26

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 27

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 28

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 29

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ




Slide 30

Włochy to państwo położone
w Europie Południowej na Półwyspie
Apenińskim oraz wyspach Sycylia
i Sardynia. Sąsiadują z Francją,
Szwajcarią, Austrią i Słowenią.
Oblewają je Morza: Śródziemne,
Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie
i Adriatyckie.

Włochy to państwo o charakterystycznym kształcie buta doskonale widocznego na mapie
Europy. Dużą część zajmują góry i wysokie obszary. Na północy wznoszą się Alpy z najwyższym
szczytem Monte Bianco. U południowych podnóży Alp rozpościera się Nizina Padańska.
Jej środkiem płynie Pad - największa rzeka Włoch. Wzdłuż Półwyspu Apenińskiego rozciąga się
łańcuch Apeninów. Nad Zatoką Neapolitańską znajduje się Wezuwiusz - czynny wulkan,
na wschodnim wybrzeżu Sycylii - największej wyspy Włoch wznosi się Etna, a na Wyspach
Liparyjskich - Stromboli i Vulcano. Kraj ten leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego.
Lata są tu upalne i suche. Szczególnie dużo ciepłego powietrza przynosi wiejący znad Sahary
południowy wiatr sirocco. Głównymi rzekami są: Tyber, Arno, Piawa i Reno, a jeziorami: Como,
Garda, Iseo i Maggiore.

WULKAN WEZUWIUSZ
MONT BLANC

JEZIORO GARDA

Inno
Fratelli d'Italia
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa.
Dove'è la Vittoria?.
Le porga la chioma;
Che schiava di Roma
Iddio la creo.
Stringiamoci a coorte
Siam pronti alla morte:
Italia chiamò!
Noi siamo da secoli
Calpesti e derisi,
Perché non siam popolo,
Perché siam divisi;
Raccolgaci un'unica
Bandiera, un speme;
Di fonderci insieme;
Già l'ora suono.

Hymn

Flaga

Godło

Bracia Italii ,
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
wieńczy swą głowę
Gdzie Zwycięstwo?
Upokorzono Italię
jako niewolnicę Rzymu
lecz Bóg w nią wierzy.
Zewrzyjmy legiony
gotowi na śmierć
Italia wezwała!
Jesteśmy od wieków
Zdeptani i wyszydzeni
Nie jesteśmy narodem
Wciąż tak podzieleni
Chwyćmy jedną flagę
W nadziei
Zjednoczenia się
Czas nadszedł.

 Stolica: Rzym
 Ludność: 61 mln
 Powierzchnia: ok. 301,3 tys. km2
 Ustrój polityczny: republika parlamentarna
 Podział administracyjny: 20 regionów
 Język urzędowy: włoski
 Waluta: euro(€)=100 centów
 Prezydent: Giorgio Napolitano
 Premier: Mario Monti

Prezydent:
Giorgio Napolitano

Premier:
Mario Monti

Rzym
Rzym (Roma) - stolica Włoch oraz
największe miasto położone w środkowych
Włoszech, nad rzeką Tyber. To ośrodek
naukowo-kulturowy oraz administracyjny
regionu Lacjum i siedziba najważniejszych
instytucji życia politycznego i gospodarczego
oraz kilku organizacji międzynarodowych
i szkół wyższych.
Popularne miasto turystyczne, głównie ze
względu na bogactwo starożytnych
i średniowiecznych zabytków. Obok słynnego
Koloseum, Łuku Konstantyna, Palatynu,
Bazyliki św. Piotra, Panteonu i bogatych
muzeów zobaczymy tu zabytkowe pałace,
fontanny, akwedukty i inne niezwykle
intrygujące obiekty. Najczęściej odwiedzaną
częścią Rzymu jest Watykan, będący
najmniejszym państwem świata.

Piza
Piza (Pisa) - miasto położone
w środkowej części Włoch, w regionie
Toskanii, nad rzeką Arno. Ma ono
wspaniały i niepowtarzalny klimat,
którego nie mąci nawet tłum
zachwyconych turystów. Można tu
zobaczyć słynną Krzywą Wieżę.

Krzywa Wieża – jedna z najbardziej
znanych budowli na świecie, która
w istocie jest dzwonnicą katedralną.
Wysokość wieży wynosi ok. 55 m,
a odchylenie od pionu ok. 5 m. Od 1990
do 2001 r. wieża była niedostępna dla
zwiedzających. Rocznie odwiedza ją
ok. 10 mln. turystów z całego świata.

Wenecja
Wenecja (Venezia) – miasto położone
w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem
Adriatyckim, na wielu wysepkach. Składa się ze
starszej części położonej na 118 wyspach, które są
oddzielone kanałami i mostami oraz tej na stałym
lądzie. Jest to stolica regionu Wenecja Euganejska.
Wenecja to symbol kulturowy, architektoniczny,
turystyczny, a także środowiskowy oraz ośrodek
przemysłowo-handlowy.
Każdy kto słyszy o Wenecji wyobraża sobie miasto
na wodzie, kanały, gondole i pływających w nich
gondolierów oraz odbywający się tutaj karnawał.
Charakterystycznym elementem miasta jest
Bazylika św. Marka oraz Pałac Dożów i wiele
innych wspaniałych zabytków.
Cały obszar Wenecji znajduje się na Liście
Światowego Dziedzictwa UNESCO.

MEDIOLAN
Mediolan(Milano) - miasto
w północnych Włoszech, położone
pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po
i Alpami. Jest to stolica regionu
Lombardia oraz drugie co do wielkości
miasto Włoch. Mediolan jest bardzo
ważnym ośrodkiem międzynarodowej
turystyki oraz włoskiej gospodarki. Nie
jest podobny do żadnego innego
miasta we Włoszech. Można tam
zobaczyć: Katedrę Santa Maria delle
Grazie
("z Ostatnią Wieczerzą" Leonarda da
Vinci), Zamek Sforzów, czy kościół
św. Ambrożego oraz słynną Katedrę
Narodzin św. Marii. Mediolan to
również światowa stolica mody.

Amfiteatr Flawiuszów to amfiteatr w Rzymie wzniesiony
w końcu I w. n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów, który jest
najwspanialszą budowlą antyczną przetrwałą aż do naszych
czasów i najbardziej znanym symbolem Wiecznego Miasta.
Koloseum to ogromna, eliptyczna budowla z pojemną
widownią oraz areną z systemem podziemnych korytarzy.
Składa się z 4 kondygnacji sklepionych krzyżowo, na których
biegną rzędy korytarzy i schodów.
W podziemiach amfiteatru znajdowały się pomieszczenia dla
gladiatorów, zbrojownie, klatki dla zwierząt i magazyny.
Nazwa Koloseum pochodzi od znajdującego się w pobliżu
budowli ogromnego posągu (gr. kolossos).
W pełni swej sławy Koloseum stanowiło wspaniałą
demonstrację potęgi rzymskiej i jeszcze dziś, po tylu wiekach
jest dumą Rzymu i budzi zachwyt zwiedzających.

Najpiękniejsza, najbardziej imponująca włoska budowla wodna i najsłynniejsza barokowa
fontanna w Rzymie i Europie, która powstała w 1762r. stworzona przez Nicola Salvi.
Jest umieszczona na małym, okrągłym placyku przy ścianie pałacu. Wodę do niej dostarcza
akwedukt Acqua Vergine zbudowany w XIX w., z którym wiąże się legenda, że jego źródło
zasilania odkryła dziewczyna o imieniu Trevia. Stąd też pochodzi nazwa tego niezwykłego
wodotrysku. Fontanna w pierwszym kontakcie przytłacza swoim rozmiarem. Głównym jej
elementem jest ozdobna fasada, która przypomina łuk triumfalny. Centralną postacią jest
Neptun w rydwanie ciągniętym przez dwa konie, które symbolizują stany oceanu i trytony
po jego bokach, z których jeden prowadzi spokojnego konia, a drugi próbuje okiełznać
niespokojnego. Woda spływa tarasami od wielkiego posągu Neptuna, wypływając przez
nozdrza morskich koni do wielkiego basenu otoczonego schodami.

Majestatyczna świątynia i jeden z najlepiej zachowanych
zabytków starożytności w Europie.
Ta potężna budowla została wzniesiona ku czci
najważniejszych rzymskich bóstw. Okrągła konstrukcja
powstała na Polu Marsowym z polecenia cesarza Hadriana
w 125 r. n.e.
Na fasadzie widnieje ogromna inskrypcja z liter wykutych
w brązie. Na szczycie kopuły znajduje się centralny otwór
tzw. oko oświetlający wnętrze kościoła, które jest bardzo
imponujące. Właściwości akustyczne oraz piękna gra świateł
i cieni to niezapomniane przeżycie dla każdego turysty.
Znajdują się tam kapliczki i grobowce z ołtarzami.
W murze u podstawy kopuły wykute są nisze przeznaczone
na posągi. Wewnętrzna ściana jest wyłożona żółtym
marmurem i granitem.
Od VII w. Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki
pw. Najświętszej Marii Panny od Męczenników.

Najświętszy kościół rzymskokatolicki,
reprezentacyjny kościół papieży, miejsce
największych uroczystości kościelnych,
najważniejsze miejsce dla chrześcijan oraz cel
pielgrzymek. Bazylika znajduje się na placu
św. Piotra w Watykanie i jest drugim co do
wielkości kościołem na świecie. Została
zbudowana nad grobem św. Piotra jako
trzynawowa, renesansowo-barokowa bazylika
na planie krzyża łacińskiego z kopułą ponad
głównym ołtarzem. Stoi na miejscu bazyliki
starochrześcijańskiej, wybudowanej około
326-344r. przez cesarza Konstantyna i zburzonej
w 1506r. Wnętrze bazyliki mieści wiele cennych
dzieł średniowiecznej, renesansowej
i barokowej sztuki.

Film, literatura, nauka, teatr.
Włochy to kraj o bardzo bogatej
historii i kulturze. Jest kolebką
renesansu i baroku. Na terenie tego
kraju brał początek teatr,
powstawały tam najstarsze
uniwersytety, rozwijała się nauka.
Powstało tam wiele imponujących
dzieł, zarówno w dziedzinie
literatury jak i filmu.
Słynne osobowości
Aktorzy/ki: Monica Bellucci, Carla
Bruni, Sophia Loren, Franco
Gasparri, Leonardo Pieraccioni,
Stefano Terrazzino
Projektanci: Giorgio Armani,
Guccio Gucci, Miuccia Prada,
Nina Ricci, Donatella Versace
Muzycy: In-Grid, Ferruccio Busoni,
Luciano Pavarotti, Eros Ramazzotti

Rafael Santi

Michał Anioł Buonarotti

Leonardo da Vinci

Rafael Santi
Urodził się w 1483r., zmarł w 1520r. Był wybitnym i bardzo twórczym artystą
epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jako włoski malarz i architekt. Był autorem cyklu
madonn. Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na
zamówienie papieża wykonał całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych
Watykanu. W ramach tego przedsięwzięcia powstały wybitne dzieła, których Rafael stworzył
w ciągu swojego krótkiego życia bardzo wiele. Są to: „Madonna del Granduca”, „Madonna ze
szczygłem”, „Madonna Sykstyńska”, „Złożenie do grobu” oraz „Szkoła Ateńska”.

Madonna Sykstyńska

Bindo Altoviti

Madonna ze szczygłem

MichaŁ AnioŁ Buonarotti
Urodził się w 1475r., zmarł w 1564r. Był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, architektem,
poetą i jednym z najznakomitszych artystów renesansowych. Obrazy, rzeźby i projekty
architektoniczne Michała Anioła należą do najsłynniejszych dzieł sztuki w historii.
Artysta wyrzeźbił: Mojżesza, pomnik nagrobny – Pietę, czyli Maryję trzymającą na
kolanach zdjętego z krzyża Chrystusa oraz Dawida. Najbardziej znaną pracą są freski w
Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, które przedstawiają historię stworzenia świata
według Biblii. Namalował tam także sceny Sądu Ostatecznego. W 1561r. zaprojektował
kopułę Bazyliki św. Piotra w Watykanie.

Dawid

Stworzenie Adama

Pieta

Leonardo da Vinci
Urodził się w 1452r., zmarł w 1519r. Był włoskim malarzem, rzeźbiarzem, architektem,
inżynierem, anatomem, literatem, muzykiem, wynalazcą, uczonym i myślicielem epoki
renesansu oraz wszechstronnym i genialnym artystą. Wymyślił i zaprojektował maszyny,
których nie można było w jego czasach zbudować ze względu na dostępne materiały.
Uznaje się go za jednego z największych geniuszów ludzkości. To jego dzieła malarskie
uczyniły go sławnym. Należą do nich: „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”, „Madonna
wśród skał”, „ Madonna z goździkiem”, „Ostatnia wieczerza”, „Pokłon Trzech Króli” oraz
„Święta Anna Samotrzecia”.

Dama z gronostajem

Człowiek witruwiański

Mona Lisa

Antonio Vivaldi
Urodził się w 1678r. w Wenecji,
zmarł 1741r. w Wiedniu.
Był włoskim skrzypkiem
i kompozytorem. W 1705r. został
opublikowany jego pierwszy zbiór
sonat, które były bardzo słynne.
Jego najsławniejszym dziełem są
„Cztery pory roku”. Oprócz tego
skomponował wiele oper
i koncertów.
Innymi słynnymi kompozytorami
pochodzącymi z Włoch byli:
Vincenzo Salvatore Carmelo
Francesco Bellini oraz
Orlando di Lasso.

Pierwszymi ludami, które zamieszkiwały Półwysep Apeniński byli Ligurowie. Jednak od
VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Rzymianie wyzwolili się spod
władzy etruskich królów i przyjęli republikańską formę rządów. Władza była podzielona
między dwóch konsulów, których wybierano na okres jednego roku. Utworzenie tak
wielkiego imperium opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji
zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie triumwirów w I w. p.n.e.
władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar.
Najazdy wrogich ludów od połowy III w n.e. znaczyły początek upadku Imperium
Rzymskiego. W 395r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie.
Na Półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci. Jednocześnie rezydujący
w Rzymie papież stał się głową Kościoła. W 476r. n.e. po usunięciu cesarza Romulusa
cesarstwo przestało istnieć.
Najazd Longobardów zapoczątkował nowe podziały a oni zdominowali i zagrozili
Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Błogosławieństwo
papieża było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia
cesarstwa. W XI i XII w. Italia stała się widownią rywalizacji papiestwa z cesarstwem.
Osłabiało to władzę cesarską i stworzyło warunki rozwoju w północnych i środkowych
Włoszech miast-państw(komun) o prężnej gospodarce, wysokiej kulturze umysłowej
i artystycznej.

Mimo nieustannych walk w XIV i XV w. Włochy przeżyły okres niebywałego rozkwitu
kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli odrodzenie.
W końcu XVIII w. rewolucja francuska zburzyła dotychczasowy porządek terytorialny
i polityczny Włoch.
W 1870r. do Włoch przyłączono Rzym, który rok później stał się stolicą państwa.
Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu.
W 1922 r. premierem Włoch został Benito Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem
przyspieszyła wybuch II wojny światowej. Obalenie Mussoliniego w 1943r. postawiło
Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim istotną rolę odegrali
Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące
później wyzwolił Ankonę.
W 1946r. Włochy zostały ogłoszone republiką.
Od 1949r. stały się członkiem NATO, a w 1957r. były współzałożycielem EWG.

Kuchnia włoska to jedna z najpopularniejszych kuchni europejskich. Jest uwielbiana
przez tysiące ludzi na świecie.
Wyspecjalizowała się szczególnie w potrawach mącznych, rybnych oraz owocach
morza. Charakteryzuje się wykorzystaniem dużej ilości warzyw takich jak:
pomidory, cebula, czosnek, karczochy, szpinak, szparagi oraz świeżych ziół: bazylia,
oregano, tymianek i rozmaryn. Stosuje się w niej również oliwę z oliwek oraz oliwki .
Z Włoch pochodzi wiele gatunków serów: parmezan, mozzarella, gorgonzola
i mascarpone, jak również deserów np. tiramisu i panna cotta.
Każdy region i miasto słynie ze swoich kulinarnych specjałów np. Rzym z Abbacchio
(jagnięcina w białym winie z rozmarynem), Emilia-Romania z faszerowanych
pierożków, Sycylia i Siena z deserów, Valle d'Aosta z fondue, Florencja szczyci się
befsztykiem i innymi daniami mięsnymi, Turyn kurczakami, Bolonia sosem mięsnym,
a Neapol tradycyjną pizzą.

Pizza to włoska potrawa, która
obecnie jest znana na całym świecie.
Jej nazwa pochodzi od łacińskiego
"picea" - placek z wody i mąki. Jest to
placek zrobiony z ciasta drożdżowego,
posmarowany sosem pomidorowym,
posypany tartym serem, ziołami oraz
różnymi dodatkami. Pierwsza pizza
powstała w Neapolu specjalnie dla
królowej Włoch – Małgorzaty i na jej
cześć została nazwana Margheritą. Do
dziś jest to nazwa najpopularniejszej
i najprostszej wersji pizzy.
Przypuszcza się, że już starożytni Grecy
jedli placek z pieczonego chleba, który
był pokryty różnymi dodatkami.

Spaghetti to włoska potrawa, jak
również nazwa szczególnego makaronu,
który stanowi jej podstawę. Typowe
spaghetti składa się ze świeżo
ugotowanego makaronu, który powinien
być al dente, czyli lekko twardy, ale nie zbyt
surowy wymieszanego z odpowiednim
sosem i posypanego serem, najczęściej
parmezanem.
Według legendy spaghetti zostało
wynalezione w Chinach skąd Marco Polo
przywiózł je do Wenecji, a dopiero potem
rozprzestrzeniło się na całe Włochy. Inni
twierdzą, że jadano je już za czasów
Etrusków.
Najpopularniejszymi sosami dodawanymi
do tej potrawy są: carbonara i bolognese.

Wykonali:
• Decowski Jakub
• Jurek Natalia
• Kokoszka Justyna
• Kuźniar Aleksandra
• Łyszczak Gabriela
• Sowa Piotr

W prezentacji
wykorzystano
materiały dostępne
w Internecie.

DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ

