Slide 1

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 2

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 3

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 4

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 5

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 6

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 7

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 8

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 9

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 10

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 11

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 12

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 13

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 14

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 15

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 16

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 17

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 18

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 19

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 20

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 21

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 22

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 23

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 24

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 25

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 26

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 27

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 28

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 29

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 30

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 31

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 32

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 33

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 34

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 35

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 36

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 37

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 38

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 39

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 40

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 41

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 42

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 43

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 44

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 45

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 46

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 47

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 48

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 49

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 50

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 51

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 52

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 53

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 54

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 55

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 56

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 57

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 58

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 59

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 60

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 61

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 62

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 63

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 64

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 65

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 66

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 67

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 68

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 69

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 70

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 71

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 72

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 73

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 74

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 75

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 76

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 77

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 78

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 79

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 80

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 81

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 82

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 83

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 84

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 85

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 86

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 87

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 88

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89


Slide 89

1

Centrum voor Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding…
 Schoolloopbaanbegeleiding
 Leren en studeren
 Psychisch en sociaal functioneren
 Gezondheidspreventie
…op uw vraag
2

VCLB Leuven
Voor vrij en gemeentelijk onderwijs
We zijn zelf actief in het secundair onderwijs:
 Vrij Katholiek
 Gemeentelijk
 Vrij Steiner
We garanderen
 objectieve informatie
 over het volledige aanbod
 Met respect voor uw keuze
3

4

Informatie opzoeken


Brochure “Naar de 1ste graad”




Ouders van leerlingen 6de leerjaar hebben
een exemplaar gekregen

www.vclbleuven.be
Info / Op stap naar het secundair onderwijs
 Presentatie infoavond
 Interessante links


5

6

7

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

8

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
9

Algemeen secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
10

ASO: Algemeen secundair onderwijs


Doel





Voorbereiden op hoger onderwijs
Geen directe voorbereiding op het beroepsleven

Inhoud
Brede waaier algemeen vormende vakken
Hervorming ASO (sinds 2002)
de graad
 Reductie aantal richtingen 2
de
 Versterkte basisvorming talen/wiskunde in 2
graad
de graad
 Zelfstandig werk / projectwerk in 3




11

ASO: richtingen met klassieke talen
Tweede graad





Grieks-Latijn
Grieks

Latijn

Derde graad







Grieks-Latijn
Grieks-wiskunde
Grieks-wetenschappen
Latijn-moderne talen
Latijn-wetenschappen
Latijn-wiskunde

12

ASO: Richtingen zonder klassieke talen
Tweede graad
Economie
Humane wetenschappen
Sport
Wetenschappen
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva

Derde graad
Economie-moderne talen
Economie-wiskunde
Economie-wetenschappen
Humane wetenschappen
Moderne talen-wetenschappen
Moderne talen-wiskunde
Wetenschappen-sport
Wetenschappen-wiskunde
Wetenschappen-topsport
Steinerpedagogiek / Yeshiva
13

Beroepssecundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
14

BSO: Beroeps secundair onderwijs


Doel




Inhoud




Nadruk op praktijkvakken en stage

Aanbod




Voorbereiden op het beroepsleven

Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Land- en
tuinbouw, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, …

Doorstroming




Job
7de jaar: diploma secundair onderwijs
4de graad BSO – Hoger onderwijs

15

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
16

KSO: Kunst secundair onderwijs


Doel





Inhoud




Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk

Drie sectoren






Algemene vorming
Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden

Ballet
Beeldende kunsten: vorming - kunsten
Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama

Doorstroming



Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs
Andere richtingen blijven mogelijk
17

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
18

TSO: Technisch secundair onderwijs




Inhoud


Algemene vakken



Theoretisch-technische vakken



Praktijk

Brede waaier aan studierichtingen


Niet enkel industrieel-technische richtingen

19

Drie types TSO-richtingen


Accent op theorie en doorstroming




Accent op praktijk en beroepsgericht




Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., …

Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken,
Elekrotechnieken, Grafische technieken, …

Gericht op doorstroming en beroep


Handel, Elektromechanica, Jeugd- en
gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen,
Schoonheidsverzorging, …

20

1e leerjaar
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
21

Eerste leerjaar A: lessentabel


Gemeenschappelijke basisvorming

27/28 u



Keuzegedeelte

5/4 u



Totaal

32 u

22

Gemeenschappelijke basisvorming 1A
KATHOLIEK

GEMEENSCHAPS
ONDERWIJS

GEMEENTELIJK

Godsdienst / zedenleer

2

2

2

Nederlands

5

5

4

Frans

4

4

4

Engels

-

2

-

Wiskunde

4

5

4

Aardrijkskunde

2

2

2

Biologie

2

1

2

Geschiedenis

1

1

2

Lichamelijke opvoeding

2

2

2

Muzikale opvoeding

1

1

1

Plastische opvoeding

2

1

2

Technologische opvoeding

2

2

2

Informatie- & communicatietechnologie

-

-

1
23

Keuzemogelijkheden in 1A


Zeer vele invullingen mogelijk



Geen officiële benamingen



Een mogelijke indeling






Latijn
Algemene vakken (“Moderne”)
Technische vakken
Kunstvakken
Sport - Topsport
24

Latijn


4/5 u Klassieke studiën / Latijn



Woordenschat ( 750 woorden)



Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, …)



Eenvoudige zinnen vertalen



Romeinse geschiedenis en cultuur



Kennismaking met het Grieks (alfabet)



Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W



Kennismaking: www.digiclb.be/slb/latijn
25

Algemene vakken (“Moderne”)
Uitbreiding algemene vakken




Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde


Extra inoefenen, herhaling



Vooral in Katholiek onderwijs

Andere vakken


Wetenschappelijk werk



Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding



Economie



Vooral in GO!
26

Technische vakken (“Technische”)


4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten



Praktische vaardigheden inoefenen



Inhoud is verschillend per school!


Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming,
Nijverheidstechnieken, …



Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi

27

Kunstvakken


4 / 5 u Beeldende vorming



Inhoud


Artistieke opvoeding, expressie, tekenen,
muzische vorming, bewegingsleer, dans, …



Waar?


In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel)



Wel in meer scholen vanaf 2de jaar
28

Sport - Topsport
 4 / 5 u Sport
 Meerdere sporten – één sport
 Niet zo veel scholen (GO!)
 Topsport


Enkel mits selectie

29

Eerste leerjaar A
methodeonderwijs



Middelbare Steinerschool



Methodeonderwijs Middenschool Ring
(gemeenschapsonderwijs volgens
Freinetpedagogiek)

30

Eerste leerjaar A
aanbod in Leuven





KSLeuven: Latijn, Moderne, Technologie (1
school: VML)
Provinciaal en Gemeenschapsonderwijs (GO!):
Latijn, Sport, verschillende combinaties
wetenschappen, technologie, artistieke vorming

31

Eerste leerjaar B




Voor leerlingen die


moeilijkheden of achterstanden hebben met
basisleerstof taal en/of rekenen



zich beter voelen bij een meer praktijkgerichte opleiding

Nederlands, Frans, Wiskunde




Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, …)




Herhaling 4de, 5de, (6de) leerjaar

Minder theoretisch

Technologische opvoeding


Praktische kennismaking met verschillende domeinen
32

Eerste leerjaar B


Kleinere klasgroepen




Werken aan zelfvertrouwen en motivatie




Meer differentiatie en remediëring

“Nu behaal ik ook eens een 8!”

Aanbod


Scholen met in bovenbouw minstens
BSO/KSO/TSO

33

Overgangen tijdens het schooljaar




Van 1A naar 1B of omgekeerd


1B  1A: 15 november



1A  1B: 15 januari

Veranderen van keuzegedeelte


Wettelijk: altijd



In de praktijk: tot na de Kerstvakantie



Als er nog plaats is
34

Structuur van het secundair onderwijs
7
6
5

ASO

TSO

KSO

BSO

4
3

ASO

TSO

KSO

BSO

2

2de leerjaar (A)
basisopties

BVL

1

1ste leerjaar (A)
keuzegedeelte

1B
35

Het tweede leerjaar (A)


Programma






Gemeenschappelijke vorming
Basisoptie
Complementair gedeelte

: 24 u
: 7/5 u
: 1/3 u

Basisopties





Voorbereidend op ASO: GL, Lat, MW
Voorbereidend op theoretisch TSO: Ha, IW, TW, …
Voorbereidend op praktisch TSO: ME, HV, …
Voorbereidend op KSO: Artistieke vorming, Ballet

36

Beroepsvoorbereidend leerjaar


Gemeenschappelijke vorming



Beroepenvelden


Metaal-elektriciteit



Kantoor-verkoop–verzorging-voeding



….



Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk



Meer specifieke keuze in het 3de jaar

37

Attesten op het einde van 1A


A-attest: geslaagd




B-attest: geslaagd maar






Toegelaten in alle basisopties 2de jaar

Geen Grieks-Latijn, Latijn
Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet.
Geen 2de leerjaar A

C-attest (niet geslaagd)


Overstappen naar BVL kan toch
38

Attesten op het einde van 1B


A-attest






B-attest




Geslaagd
Eventueel getuigschrift basisonderwijs
Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A)
Bestaat niet in 1B

C-attest



Niet geslaagd
Leerling kan toch naar BVL
39

Enkele cijfers (Vlaanderen)
6
5

4
3

ASO: 40%

KSO: 2%

KSO: 2%

ASO: 44%

2

1
Klassieke talen: 1ste j: ?

TSO: 34%

TSO: 30%

2A: 82%

2de gr: 13%

Leuvense situatie: meer Klassieke talen 1e graad

BSO 25%

BVL: 18%

1A: 87%
2de j: 18%

BSO: 24%

1B: 13%
3de gr: 10%
40

www.destapgent.be/stapper

41

42

43

44

45

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting
3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB

5. Vragen

46

Kiezen voor 1A of 1B?


Voor wie is 1B een goede keuze?


± 13% start in 1B



Overgang vanuit buitengewoon onderwijs



Moeilijkheden met basisleerstof



Lage resultaten of geen getuigschrift



Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen



Best leerkracht en CLB contacteren



Bij twijfel: 1A proberen?
47

Keuze van een richting in 1A


Combinatie:





Troeven van de richtingen
Kenmerken van uw kind

Motivatie voor LEREN:




Interesse
Uitdaging
Goede plaats in groep
48

Kiezen voor Latijn? Troeven


Vormende waarde




Geheugen, analytisch denken, andere talen,
cultuur

Vraagt behoorlijke studie-inzet


Stimulans om te leren werken



Alle mogelijkheden blijven open



Doorgaans gemotiveerde groepen


positieve invloed
49

Kiezen voor Latijn? Beperkingen


Vorming kan ook via andere vakken



Latijn is geen “must” voor hoger onderwijs



Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen


Waterval: kans op negatieve schoolbeleving,
mislukking

50

Kiezen voor Algemene vakken?


Heterogene groep



Stevige basis Nederlands, Frans, wiskunde



Kennismaking met wetenschappen, economie



Extra uren PO - MO


Maken het pakket boeiend en evenwichtiger

51

Kiezen voor Technische vakken,
kunstvakken of sport?


Voor leerlingen met specifieke interesse



Leerlingen die graag praktisch bezig zijn




een concreet resultaat of werkstuk

Handige, cratieve, sportieve leerlingen

kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen


Gunstiger situering in de klasgroep
52

Een vakkenpakket kiezen is belangrijk



Maar toch:



is maar één aspect van schoollopen



en kan elk jaar bijgestuurd worden

53

Kenmerken van uw kind


Belangstelling



Mogelijkheden



Inzet en zelfvertrouwen



De mening van je dochter / zoon

54

Belangstelling
 Hoe inschatten?
 Weten wat specifieke vakken inhouden
 Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn)

 Huidige voorkeur voor vakken
 Vrije tijd

 In welke mate rekening mee houden?
 Als je iets (niet) graag doet, ...
 Op 12 jaar …. ?

 “Hiërarchische” overwegingen verdringen vaak

belang van belangstelling

55

56

Mogelijkheden


Belang?






Instroom en moeilijkheidsgraad van opties
Verschillen maar ook overlap
Haalbare uitdagingen

Hoe inschatten?


Resultaten 6de leerjaar:
n




positie - verschillen per vak - hoe behaald?

Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen
Testonderzoek door CLB? (A- of B-klas)

57

Inzet en zelfvertrouwen


Bij goede inzet nu




Bij geringe inzet nu




Je kan meegaan in een “ambitieuze” keuze

Stimuleer maar wees realistisch

Bij minder zelfvertrouwen


Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie



Een gunstige klaspositie heeft voordelen
58

De mening van je dochter / zoon


Stimuleer het formuleren van een eigen mening



Houd er rekening mee



Als de meningen verschillen … ?

59

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

60

61

Kiezen van een school

 Mogelijke aandachtspunten
 Hoe informeren over scholen?
 Inschrijven in een school

62

Mogelijke aandachtspunten

 Wat vindt u belangrijk?
 Vragenlijst als inspiratiebron en

hulpmiddel
 Overlopen van de vragenlijst
 Enkele aandachtpunten toelichten
 Resultaten onderzoek vermelden
63

Aandachtspunten bij schoolkeuze

 Algemene gegevens
 Onderwijsnet (60%)

 Praktische gegevens
 Bereikbaarheid (50% < 5 km.)

 Open-dagen en inschrijvingsprocedure
 Infomomenten

 Inschrijvingsprocedure - inschrijvingsstop
64

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Studie-aanbod:




Schooltypes qua aanbod
- Enkel ASO
- Enkel BSO -TSO
- Enkel KSO
- Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO)
Een mogelijke loopbaan tot in het 6de jaar?

65

Scholengids
 Wat?




Contactgegevens
Data infomomenten
Overzicht van het studieaanbod

 Regio’s in bundel



Overijse-Tervuren-Zaventem
Leuven

 Andere regio’s



Brussel en Vilvoorde: vanavond beschikbaar
www.digiclb.be/scholengids
66

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Aantal leerlingen en klassamenstelling


Grootte van de school



Aantal leerlingen in het 1ste jaar - per klas



Evenwicht jongens - meisjes



Samenstelling klassen



Wensen i.v.m. samen zitten

67

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Evaluatie


Hoe vaak is er een rapport?



Verhouding dagelijks werk - examens



Aantal A-, B- en C-attesten

 Organisatie van activiteiten


School is er niet enkel om te leren



Speeltijden en middagpauze: sport, spel, ...



Naschools: cultureel, sport, schoolreizen, …
68

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Leerlingenbegeleiding
Interne leerlingenbegeleiding
Inhaallessen: welke vakken, welke jaren?
Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD, ...
Leren leren, studiekeuzebegeleiding
Preventie: sociale vaardigheden, pesten, verslaving
Contact met ouders: oudercontact, ...
Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer










 Opvoedingsklimaat



Welke waarden staan centraal?
Discipline: wat kan wel en niet?

69

Aandachtspunten bij schoolkeuze
 Doorstroming naar Hoger onderwijs of
arbeidsmarkt





Vele ouders vinden dit belangrijk (70%)
Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs
Niveauverschillen tussen scholen?
Doorstroming naar arbeidsmarkt

 Keuze van leerling of ouders?



Invloed klasgenoten
Als de meningen verschillen … ?
70

Hoe informeren over scholen?
 Scholen zelf




Brochures en schoolreglement
Website: kalender - projecten - foto’s - ...
Info-avonden en open-deurdagen

 Meer onafhankelijke bronnen





Andere ouders met kinderen in de school
Leerkracht 6de leerjaar
CLB-medewerker van de secundaire school
Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be)
71

Inschrijven in een school

(zie tekst)

 Basisprincipe: recht op inschrijving



Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement
Registratie in het inschrijvingsregister

 Aanmelding
 Intentie tot inschrijving kenbaar maken
 Niet in alle scholen mogelijk
 Vb. KS Leuven: telefonische aanmelding

 Gerealiseerde inschrijving
 Leerling kan ook effectief starten in de school

 Weigering
 Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden
 Capaciteit is overschreden (volgorde!)
 School moet melden aan ouders

72

Inschrijven in een school


Voorrang voor bepaalde leerlingen?




Broers en zussen


Kinderen van eenzelfde gezin (“leefeenheid”)



Scholen moeten voorrang geven

Kansarme of niet-kansarme leerlingen


Scholen kunnen voorrang geven



Onder bepaalde voorwaarden



Gebeurt in de praktijk zelden

73

Start inschrijvingen 1e jaar


Ten vroegste op 1 september van voorgaand schooljaar



Voorrangsperiode (broers en zussen…)


Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen en maximaal 6 weken



School verwittigt ouders

Gegevens van de scholen: zie overzicht in scholengids


Scholengemeenschap Drieklank


Broers-zussen: 9 maart – 27 maart 2009



Andere leerlingen: 21 april 2009

74

Start inschrijvingen 1e jaar
Katholieke Scholengemeenschap Leuven (www.ksleuven.be)
Bekommernissen
 Respecteren keuzeproces
 Vermijden van dubbele inschrijvingen

Maatregelen
 Aanmelding start na infodagen meeste scholen
 Telefonisch aanmelden VANAF 14 mei 2009
 Start aanmeldingen via gratis inbelnummer (19 – 22 uur)
n
n
n



Slechts in 1 school van de scholengemeenschap
Opgeven van keuze 1A/1B
Daarna op school inschrijven (op uitnodiging)

Wie later inschrijft: gewoon op school inschrijvingsdocument invullen

75

Praktische aanbevelingen



Schrijf tijdig in
Vraag een schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering




met datum/volgnummer

Bij vragen of problemen





Directie school
Coördinerende directie scholengemeenschap
CLB
Voorzitter Lokaal overlegplatform

76

Inhoud
1. Structuur van het secundair onderwijs
2. Kiezen van een richting

3. Kiezen van een school
4. Keuzebegeleiding door school en CLB
5. Vragen

77

Keuzebegeleiding door school en CLB


Keuzelessen



Keuzewerkboek “Op stap naar het s.o.”



Infoavonden + brochure “Naar de eerste graad”



Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze



Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker



BaSO-fiche door school + ouders



Begeleiding door CLB:





Zeker via gesprek



Eventueel testonderzoek (vooral bij A/B-twijfel)

Infomomenten: maak er gebruik van!

Je kind kennen: twee hulpmiddelen
in de klas en thuis:
“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”
bij het gesprek met de basis- en secundaire
school:
“DE BASO-FICHE”

79

“OP STAP NAAR HET SECUNDAIR
ONDERWIJS”


stap 1: Ik denk na over kiezen



stap 2: Ik leer mezelf kennen



stap 3: Ik verken de beroepenwereld



stap 4: Ik leer het secundair onderwijs kennen



stap 5: Ik maak een keuze

80

Opgave uit het keuzewerkboek

Wat vind je zelf?

Wat vinden
je ouders?

Ik ben handig

ja soms neen

ja soms neen

Ik ben goed in sport

ja soms neen

ja soms neen

Ik kan me vlot uitdrukken

ja soms neen

ja soms neen

Ik leer gemakkelijk

ja soms neen

ja soms neen

Ik maak vlug vrienden

ja soms neen

ja soms neen
81

In heel wat scholen: de BaSO-fiche






Ondersteuning van ouders bij de communicatie met
de secundaire school
05-06 voor de eerste keer toegepast in Katholiek
onderwijs Leuven
daarna verdergezet en uitbreiding naar andere regio’s

82

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Bijzonderheden i.v.m.
 Schoolloopbaan
 Leer- en ontwikkelingsstoornissen,
 Handicap, Geïntegreerd onderwijs (GON)
 Sterke kanten
 Aandachtspunten voor het gesprek met de
secundaire school

83

BaSO-fiche: mogelijke inhoud
Zorgpunten en geboden ondersteunende aanpak voor :
 Leervorderingen (taal, wiskunde…)
 Leer- en werkhouding
 Socio-emotioneel functioneren
 Gezondheid
Keuzeplan

Zuinigheidsprincipe: wat geen bijzondere aandacht
verdient wordt niet vermeld
84

BaSO-fiche: voor een vlotte start in het
secundair onderwijs


Wat er op staat over uw kind:





Eindredactie





Voorgesteld door het zorgteam
Overlegd met de ouders (gesprek!)
door leerkracht 6e lj
Overhandigd aan leerling en ouders

Bestemming:


Ouders nemen het mee naar de secundaire school

85

Een geslaagd keuzeproces
Weten


wat er te kiezen valt



wat je kind nodig heeft



welke stappen je kan zetten

86

Een geslaagd keuzeproces
OUDERS
LEERLING
LEERKRACHT
BASISSCHOOL

SECUNDAIRE SCHOOL

CLB-MEDEWERKER

in samenspraak
87

Vragen?

1. Nu
2. Straks, na de infoavond

3. Bij de CLB-anker in uw school

88

Centrum voor Leerlingenbegeleiding voor
Vrij en Gemeentelijk Onderwijs

Heb je vragen over leren,
studiekeuze, gezondheid,
gevoelens, gedrag of relaties?

CLB-medewerkers helpen

leerlingen, ouders en
leerkrachten.

Zij zorgen ook voor medische
onderzoeken en vaccinaties.

Gratis, vertrouwelijk en in het

belang van de leerling.
vanaf 5 november 2007 nieuwe hoofdzetel
Karel Van Lotharingenstraat 5 3000 Leuven
016 28 24 00

89