Transcript III. HAFTA İNŞAAT MUHASEBESİ Ana Sözleşmenin Hazırlanmasından Sonra Yapılacak İşlemler Ana sözleşme hazırlanıp notere tasdik ettirildikten sonra yapılacak işlemler şunlardır: 1.

III. HAFTA
İNŞAAT MUHASEBESİ
Ana Sözleşmenin Hazırlanmasından Sonra
Yapılacak İşlemler
Ana sözleşme hazırlanıp notere tasdik ettirildikten sonra yapılacak
işlemler şunlardır:
1. Kuruluş sermayesinin %0.04’ Rekabet Kurulu Fonu olarak ilgili
bankaya yatırılır,
2. Ticaret Sicil Memurluğu’na başvurularak, şirket tescil ettirilir. Ticaret
Sicil Memurluğu kuruluş ile ilgili diğer kurumlara (SSK, Vergi dairesi,
Bölge Çalışma Müdürlüğü) gerekli bildirgeleri gönderir.
3. Kullanılacak defterler, kullanılmaya başlanmadan önce notere tasdik
ettirilir,
4. İlgili mesleki odalara başvurularak, kayıt yaptırılır.
Ticaret sicil memurlukları ilgili belgeleri bir ay içerisinde Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili bölge müdürlüklerine gönderirler.
MEMURLUK ADI
BALIKESİR
GENEL SEKRETER ADI
ERDOĞAN DUR
SİCİL MEMURU ADI
İSMAİL SAVAŞ
ADRES
HİSARİÇİ MAH.BASIN SK. NO:2 (10100) MERKEZ BALIKESİR
TELEFON ALAN KODU
266
TELEFON NO
2446868
FAKS NO
244 67 81
BAĞLI OLDUĞU KURUM
TİCARET ODASI
Bir iş yerinin açılabilmesi için “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına
İlişkin Yönetmelik” maddelerinin eksiksiz olarak yerine getirilmesi
gerekir.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına
İlişkin Yönetmelik kapsamında;
1. Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışı ile kanunlarda münhasıran
il özel idaresine yetki verilen hususlarda il özel idaresi,
2. Büyükşehir belediyesi sınırları ve mücavir alanlar içinde büyükşehir
belediyesinin yetkili olduğu konularda büyükşehir belediyesi,
3. Bunların dışında kalan hususlarda büyükşehir ilçe veya ilk kademe
belediyesi,
4. Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye,
5. Organize sanayi bölgesi sınırları içinde organize sanayi bölgesi
tüzel kişiliği,
tarafından verilir.
Ayrıca, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununa göre, sigortalı çalıştırmaya başlaya bir işveren, en geç
sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, iş yerini “iş yeri bildirgesi” ile
Sosyal Sigortalar Kurumunun ilgili ünitesine bildirmek ve tescil ettirmek
zorundadır.
01/01/2012 Tarihinden İtibaren İnşaat Müteahhitleri, Şantiye Şefleri ve
Tüm İnşaat İşlerinde Çalışan Personellerin “Yetki Belgesi” Almaları
Zorunluluk Teşkil Etmektedir.
Bahsi Geçen Belgelerin Alınmaması Halinde İlgili Kurumlarca 2000 TL
den Başlayan Para Cezaları Tahakkuk Ettirilecektir.
Müteahhitlik Yetki Belgesi
• Dilekçe Dilekçe Gerçek Kişi Dilekçe Tüzel Kişi
• Müteahhitlik Yetki Belgesi Başvuru Formu Muteahhitlik Yetki
Numarası Başvuru Formu
• Oda Kayıt Belgesi (TO’dan Temin Edilecektir)
• Ticaret Sicil Gazetesi Aslı Yada Tastikli Sureti (TO’dan Temin
Edilecektir)

YAP-SAT FİRMASI
(Bu aşamada yap sat işine girip ticaret
hayatına başlayabilirsiniz)
TAAHHÜT FİRMASI
(4734 Sayılı Kamu İhale Kanununu Bilmek
Gerekli)
YAPI-DENETİM FİRMASI (Yapı Denetimi Hakkında Kanun’un
Bilinmesi Gerekir)

TAAHHÜT FİRMASI
Bir Taahhüt Firması İseniz ve Bir Taahhüt İşine Girecekseniz
Sizden İlgili Taahhüt İşini Yapıp Yapamayacağınıza İlişkin Belgeler
İstenecektir.
Bu
belgeler
aynı
gerçekleştirilecek
belirleyecektir.
zamanda
ihaleye
sizin
katılıp
ilgili
taahhüt
işi
için
katılamayacağınızı
da
Taahhüt işine katılacak firmadan, ekonomik ve malî yeterlik ile
mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda
belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
a) Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;
1) Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler,
2) İsteklinin bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri,
3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile
ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler.
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette
bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan
belgeler,
2)
İsteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerde; mal ve hizmet
alımları için son beş yıl içinde, yapım işleri için ise son onbeş yıl içinde
kamu veya özel sektörde sözleşme bedelinin en az % 70'i oranında
gerçekleştirdiği veya denetlediği veyahut yönettiği idarece kusursuz
kabul edilen benzeri işlerle ilgili deneyimini gösteren belgeler,
3) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme
faaliyetlerine ve kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler,
4) İsteklinin organizasyon yapısına ve ihale konusu işi yerine getirmek
için
yeterli
sayıda
ve
nitelikte
personel
çalıştırdığına
veya
çalıştıracağına ilişkin bilgi ve/veya belgeler,
5) İhale konusu hizmet veya yapım işlerinde isteklinin yönetici
kadrosu ile işi yürütecek teknik personelinin eğitimi ve mesleki
niteliklerini gösteren belgeler,
6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis,
makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,
7) İstekliye doğrudan bağlı olsun veya olmasın, kalite kontrolden
sorumlu olan ilgili teknik personel veya teknik kuruluşlara ilişkin
belgeler,
8) İhale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara
uygunluğunu gösteren, uluslar arası kurallara uygun şekilde akredite
edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından verilen sertifikalar,
9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik
edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları.
Aşağıda
Belirtilen
Durumlarda
Firmanın
Taahhüt
İşi
Yapmasına İzin Verilmez
a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından
yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi
ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.
b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı
borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi
ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.
c) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca
kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan.
d) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca
kesinleşmiş vergi borcu olan.
e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden
dolayı yargı kararıyla hüküm giyen.
f) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı
işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu
bu idare tarafından ispat edilen.
g) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından
mesleki faaliyetten men edilmiş olan.
h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı
bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen.
i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde
ihaleye katılan.
j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları
tespit edilen.
Geçmişte Yapılan İşlerin Günümüzdeki Tutarının Hesaplanması
için Karne Katsayıları Kullanılmaktadır.
Yıllar
2012 yılında
uygulanacak
katsayılar
Yıllar
1978
2012 yılında
uygulanacak
katsayılar
Yıllar
53den
önceki yıllar
1.645.167,003
1954
1.483.950,062
1979
71.658,378
1997
22,723
1955
1.314.233,647
1980
33.473,003
1998
13,167
1956
1.076.706,115
1981
23.168,759
1999
8,499
1957
941.918,949
1982
19.264,394
2000
5,139
1958
861.594,373
1983
16.746,092
2001
4,198
1959-1966
731.898,011
1984
13.397,409
2002
2,536
1967
664.005,240
1985
9.235,617
2003
1,949
1968
609.518,647
1986
6.689,150
2004
1,680
1969
580.623,491
1987
5.155,818
2005
1,505
1970
541.880,551
1988
3.427,666
2006
1,419
1971
487.524,805
1989
2.079,444
2007
1,266
1972
413.178,378
1990
1.261,309
2008
1,189
1973
365.499,675
1991
809,351
2009
1,086
1974
271.275,599
1992
486,020
2010
1,059
1975
216.327,017
1993
293,184
2011
0,984
1976
184.514,683
1994
175,655
2012
1,000
1977
135.343,490
1995
79,842
96.782,688
1996
2012 yılında
uygulanacak
katsayılar
44,236
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK BELGESİ ALINMASI
Bayındırlık ve İskân Bakanlığından çıkartılan “Yurtdışı Müteahhitlik
Belgesi Tebliği (Tebliğ No : Tau / 2007 - 001)” çerçevesinde Yurtdışı
Müteahhitlik Hizmetleri Yürütülmektedir.
Bu
tebliğin
4.
Maddesinde
“Yurtdışında,
inşaat, tesisat, montaj,
mühendislik, proje, müşavirlik, işletme, bakım ve onarım gibi hizmetler
yapan veya yapacak olan gerçek kişi ve firmaların "Yurtdışı Müteahhitlik
Belgesi " veya yerine geçen "Yurtdışı Geçici Müteahhitlik Belgesi" almaları
mecburidir. “ ibaresi yer almaktadır.
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK BELGESİ ALINMASI
6. Maddede; Bakanlık yetkililerince, "Yurtdışı Müteahhitlik Belgesi" veya yerine
geçen "Yurtdışı Geçici Müteahhitlik Belgesi" talebinde bulunan veya belge
alan gerçek kişi ve firmaların yurtiçinde ve
yurtdışında üstlenmiş
olduğu
taahhütleri
ile
ilgili
belgeler
üzerinde
ihtiyaç
duyulduğunda mahallinde inceleme ve denetlemede bulunulur.
"Yurtdışı Müteahhitlik Belgesi" verildiği tarihten itibaren (3) yıl süre ile
geçerlidir. Bu süre içinde yapılacak değer artırma talepleri dikkate alınır
(Madde 7).
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK BELGESİ ALINMASI
(1) Yurtdışı Müteahhitlik Belgesi Grupları aşağıda belirtilmiştir (Madde 8).
(a) Yapı, tesis, bakım, onarım işleri,
(b) Sınaî ve teknolojik imalât, tesisat ve montaj işleri,
(c) İşletme, yönetim, bakım ve idame işleri,
(ç) Proje, mühendislik, müşavirlik işleri,
(2) Yurtdışı Müteahhitlik Belgesi taban sınırları aşağıda belirtilmiştir.
(a) Yapı, tesis, bakım, onarım işleri için 40 milyon ABD Dolarının altında
kalan firmalara,
(b) Sınaî ve teknolojik imalât, tesisat ve montaj işleri için 15 milyon ABD
Dolarının altında kalan firmalara,
(c) İşletme, yönetim, bakım ve idame işleri için 5 milyon ABD Dolarının
altında kalan firmalara, Yurtdışı Müteahhitlik Belgesi verilmez.
(3) Proje, mühendislik, müşavirlik işleri için, taban miktarı sınırı aranmaz.

Yapı Denetim Şirketi
Yapı denetim kuruluşlarının nama yazılı ödenmiş sermayelerinin
tamamının, mimar veya mühendislere ait olması zorunludur. Yapı
denetim kuruluşları; denetçi mimar ve mühendisler ile yardımcı
kontrol elemanları istihdam eder.
Yapı
denetim
kuruluşları
aşağıda
belirtilen
görevleri
yerine
getirmekle yükümlüdür:
a) Proje müelliflerince hazırlanan, yapının inşa edileceği arsa veya
arazinin zemin ve temel raporları ile uygulama projelerini ilgili
mevzuata
göre
incelemek,
proje
müelliflerince
hazırlanarak
doğrudan kendilerine teslim edilen uygulama projesi ve hesaplarını
kontrol ederek, ilgili idareler dışında başka bir kurum veya kuruluşun
vize veya onayına tabi tutulmadan, ilgili idareye uygunluk görüşünü
bildirmek.
b) Yapı denetimini üstlendiğine dair ilgili idareye taahhütname
vermek, yapı ruhsatının ilgili bölümünü imzalamak, bu yapıya ilişkin
bilgileri yapı ruhsatı düzenleme tarihinden itibaren yedi gün içinde
Bakanlığa bildirmek.
c) Yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını
denetlemek.
d) Yapım işlerinde kullanılan malzemeler ile imalatın proje, teknik
şartname ve standartlara uygunluğunu kontrol etmek ve sonuçlarını
belgelendirmek, malzemeler ve imalatla ilgili deneyleri yaptırmak.
e) Yapılan tüm denetim hizmetlerine ilişkin belgelerin bir nüshasını
ilgili idareye vermek, denetimleri sırasında yapıda kullanılan malzeme
ve imalatın teknik şartname ve standartlara aykırı olduklarını
belirledikleri takdirde, durumu bir rapor ile ilgili idareye ve il sanayi
ve/veya ticaret müdürlüklerine bildirmek.
f) İş yerinde, iş güvenliği ve işçi sağlığı konusunda gerekli
tedbirlerin alınması için yapı müteahhidini yazılı olarak uyarmak,
uyarıya uyulmadığı takdirde durumu ilgili bölge çalışma müdürlüğüne
bildirmek.
g) Ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu
üç iş günü içinde ilgili idareye bildirmek.
h) Yapının ruhsat eki projelerine uygun olarak kısmen veya
tamamen bitirildiğine dair ilgili idareye rapor vermek.
ı) Zemin, malzeme ve imalata ilişkin deneyleri, şartname ve
standartlara uygun olarak laboratuvarlarda yaptırmak.
Bir Müteahhit Olarak Sektörün Durumu
GSYİH'nın %6'dan fazlasını oluşturan ve yaklaşık 1.4 milyon kişiye iş
yaratan inşaat sektörü Türkiye'nin ekonomik kalkınmasında çok önemli
bir rol oynamaktadır. Diğer sektörler üzerindeki doğrudan ve dolaylı
etkileri de dikkate alındığında, inşaat sektörünün Türk ekonomisindeki
payı %30'lara ulaşmaktadır.
Bir İnşaat Firması Sahibi Olarak Sektörün Durumu
Bir İnşaat Firması Sahibi Olarak Sektörün Durumu
2010'da sektörün önde gelen yayınlarından "Engineering News Record"
dergisi tarafından açıklanan "Dünyanın En Büyük 225 Uluslararası
Müteahhidi" listesinde Türkiye, 33 firma ile Çin'den sonra ikinci sırada
yer almıştır.
Bir İnşaat Firması Sahibi Olarak Sektörün Durumu
1
2
4
3
İnşaat İşletmelerinde Tutulacak Defterler
Defterlerin Tutulma Dönemi
Mali karakterdeki işlemlerin kaydedileceği, Ticari Defter
olarak da anılan bu defterler, hesap dönemi itibari ile
tutulurlar. Defterler her hesap dönemim sonunda kapatılır ve
ertesi dönem başında yeniden açılır. Hesap dönemi normal
olarak takvim yılıdır.
Yeni işe başlama veya işi bırakma hallerinde, takvim yılı içinde
gerçekleşen işe başlama tarihi veya işi bırakma tarihine göre
tespit edilecek kıst hesap dönemleri söz konusu olacağından,
ticari defterler bu yıllara mahsus olmak üzere söz konusu kıst
hesap dönemleri için tutulacaktır. Mesela 15 Martta işe
başlayan bir işletme için ilk hesap dönemi 15 Mart-31 Aralık
olduğundan ticari defterler de bu dönem için tutulacak,
izleyen yıllardan itibaren yıllık olarak tutulmaya başlanacaktır.
Ticari Defterler
İnşaat işletmeleri 1. sınıf tacir konumundaysa;
Yevmiye Defteri,
Büyük Defter (defter-i kebir),
Envanter ve Bilânço Defteri’ni,
2. Sınıf tacir konumundaysa;
İşletme Defteri tutacaklardır.
BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTMA HADLERİ
(V.U.K. MADDE:177)
2008
YILI
2009
YILI
2010 YILI
2011 YILI
2012 YILI
YILLIK MAL ALIŞLARI TOPLAMI
107.000.YTL
119.000.TL
120.000.TL
129.000.TL
140.000
TL
YILLIK MAL SATIŞLARI TOPLAMI
150.000.YTL
168.000.TL
170.000.TL
180.000.TL
190.000
TL
60.000.YTL
67.000.TL
68.000.TL
70.000.TL
77.000 TL
107.000.YTL
119.000.TL
120.000.TL
129.000.TL
140.000
TL
BENDİ
HİZMET G.SAFİ HASILAT
1.VE 2. BİRLİKTE YAPILMASI
HALİNDE İŞ HASILATININ BEŞ KATI
İLE YILLIK SATIŞ TUTARININ
TOPLAMI
Tabloda belirtilen rakamların altında kalanlar işletme hesabına göre (2. sınıf tacir)
defter tutar. İsteyen mükellefler bu miktarlara bağlı kalmaksızın bilanço esasına
göre (1. sınıf tacir) defter tutabilirler. Yıllık hasılatları %20 'nin altında azalış
gösteren veya arka arkaya üç yıl %20'e kadar azalış gösterenler işletme esasına
göre (2. sınıf tacir) defter tutarlar.
Yevmiye Defteri
Muhasebede, ticari işlemlerin belgelere dayanarak tarih sırası ile,
maddeler halinde kaydedildiği deftere yevmiye defteri (Günlük Defter)
denir.
Yevmiye defterine yapılan her kayıt mutlaka bir belgeye dayanmalıdır.
Muhasebede belgesi olmayan hiçbir işlem kaydedilemez.
Yevmiye defterine ilk olarak yeni işe başlayan işletmelerde açılış
bilançosu, eskiden beri işe devam eden işletmelerde önceki dönem
sonu bilançosunda yer alan bilgiler esas alınarak açılış kaydı yapılır.
Böylece hesaplar açılmış olur. Açılış kaydından sonra yapılan parasal
işlem ve olaylar tarih sırası ile yevmiye defterine kaydedilir.
Yevmiye Defteri
Yevmiye defterine kayıt yapılırken hata olursa muhasebe kurallarına
göre düzeltme yapılır.
Kayıt silme, karalama, sayfa koparma kesinlikle yasaktır ve cezai
müeyyidelere tabidir. Yanlış yazılan rakam veya yazının üzeri okunacak
şekilde tek çizgi ile çizilir ve üzerine ya da yanına doğrusu yazılır.
Yevmiye defteri ciltli ya da yapraklı olabilir. Yevmiye defteri
kullanılmadan önce notere tasdik ettirilmesi gerekir. Aksi halde
tutulan yevmiye defteri kanunen geçerli sayılmaz.
Muhasebe kayıtlarını bilgisayar aracılığı ile tutan işletmeler bilgisayar
kağıtlarını defter olarak tasdik ettirirler. Bu durumda yevmiye defteri
formatı kullanılan muhasebe paket programına göre değişmektedir.
Yevmiye Defteri
Muhasebe işlemlerinin defterlere günü gününe kaydedilmesi esas
olmakla birlikte en geç 10 gün içinde deftere kayıt yapılmalıdır.
Muhasebe kayıtlarını, muhasebe fişlerine dayanarak
işletmelerde en geç 45 gün içinde deftere kayıt yapılmalıdır.
yürüten
Yevmiye defteri, Türk Ticaret Kanunu’na göre ait olduğu yıldan
başlayarak 10 yıl, Vergi Usul Kanunu’na göre izleyen yıldan başlayarak
5 yıl süre ile saklanmalıdır.
Yevmiye Defteri
Yevmiye maddesine kayıt yapılırken önce borçlu hesaplar kaydedilir,
daha sonra alacaklı hesaplar kaydedilir.
Borçlu hesapların tutarları borç sütununa, alacaklı hesapların tutarları
alacak sütununa yazılır. Her yevmiye maddesinin altında işlemi
açıklayan kısa bir not yer alır.
Yevmiye defterinde ilk satır bir önceki sayfa toplamının devredildiği
toplamların bulunduğu satırdır. Yevmiye defterinin son satırı da sayfa
toplamının yazıldığı toplam satırıdır.
Yevmiye Defteri Örneği:
Borçlu
Büyük
Defter
Sayfa No
Alacaklı
Yevmiye
Büyük Defter
Madde
Sayfa No
Numarası
AÇIKLAMA
..........Tarih............
Borçlu Hesap
Alacaklı Hesap
..........Açıklama........
Yardımcı Hesap
Tutarı
Borçlu
Hesap
Tutarı
Alacaklı
Hesap
Tutarı
Fakat genelde muhasebe işlemlerinin yevmiye kayıtları daha kısa bir şekilde
düzenlenebilir.
Mad. No
1
AÇIKLAMA
BORÇ
...................................Tarih...................................
Borçlu Hesaplar
Borç tutarı
Alacaklı Hesaplar
................................Açıklama...............................
ALACAK
Alacak tutarı
Yevmiye maddesi düzenlenirken, yevmiye maddesi üç biçimde olabilir.
Basit (yalın) madde: Tek hesabın borçlu ve tek hesabın alacaklı olduğu
yevmiye maddesi türüdür.
Mad. No
AÇIKLAMA
1
................................Tarih...................................
Borçlu Hesap
Alacaklı Hesap
..............................Açıklama...........................
BORÇ
ALACAK
Bileşik madde : Birden fazla borçlu hesaba karşılık tek hesabın
alacaklı olduğu ya da tek hesabın borçlanmasına karşılık birden çok
hesabın alacaklandığı yevmiye maddesi türüdür.
Mad.
No
1
AÇIKLAMA
..............................Tarih.................................
1.Borçlu Hesap
2.Borçlu Hesap
Alacaklı Hesap
............................Açıklama............................
BORÇ
ALACAK
Karma madde: Birden çok borçlu hesaba karşılık, birden çok hesabın
alacaklı olduğu yevmiye maddesi türüdür.
Mad.
No
1
AÇIKLAMA
....................................Tarih......................................
1.Borçlu Hesap
2.Borçlu Hesap
1.Alacaklı Hesap
2.Alacaklı Hesap
................................Açıklama...............................
BORÇ ALACAK
Yevmiye maddesinde aşağıdaki hususların bulunması gerekir:
Yevmiye madde sıra numarası,
Tarih
Borçlu hesap,
Alacaklı hesap,
Tutar,
Her kaydın dayandığı belgelerin çeşidi, varsa tarih ve numaraları,
Yevmiye defteri ciltli ve sayfaları birbirini takip eden sıra numaralı
olmalıdır. Vergi kanunlarına göre hareketli yapraklı defter
kullanılabilir.
 Yevmiye defterine geçirilecek kayıtlar haklı sebep olmaksızın, on
günden fazla geciktirilemez.
 Yevmiye defteri yeni senenin en geç Ocak ayı sonuna kadar notere
gösterilip son kaydın altına noterce "Görülmüştür" sözü yazılarak
mühür ve imza ile tasdik ettirilmesi şarttır.







Büyük Defter (Defter-i Kebir)
Büyük defter, yevmiye defterlerine kaydedilmiş olan işlemleri buradan
alarak sistemli bir şekilde hesaplara dağıtan ve düzenli olarak bu
hesaplarda toplayan muhasebe defteridir. Büyük defterin diğer adı da
Defteri Kebir'dir.
Yevmiye defterlerine yapılan işlemler tarih ve işlem sırasına göre, belli
bir düzenlemeye tabi tutulmadan yazılır. İşletmenin muhasebe
işlemlerinin takip ve kontrolü için muhasebe kayıtlarının hesaplara
dağılımının daha düzenli bir şekilde yapılmasını sağlaması istenir.
Bu nedenle hesaplardaki hareketliliklerin takip ve kontrolü için ayrı bir
deftere ihtiyaç duyulur. Bu hesaplarda oluşan rakamların sistemli bir
şekilde bir araya getirilmesi ve dağıtılması işlevini gören deftere büyük
defter adı verilir. Büyük defter tutulması zorunlu bir defterdir.
Büyük defteri kullanılmadan önce notere tasdik ettirilmesi
gerekir.
Büyük Defterin Şekli:
Büyük defter hesabının en az aşağıdaki bilgileri bulundurması
zorunludur:





Hesabın ismi,
Yevmiye defteri tarihi,
Yevmiye defteri madde numarası,
Borçlu veya alacaklı tutar,
Açıklama.
Büyük defter örneği:
...............HESABI
Yevmiye
tarihi ve
numarası
Açıklama
Tutar
Yevmiye
tarihi ve
numarası
Tutar
Toplam
Açıklama
Tutar
Toplam
Tutar
Muhasebe işlemlerinde matbu büyük defter yukarıdaki gibidir. Fakat genelde
muhasebe işlemlerinin büyük defter kayıtları daha kısa bir şekilde
düzenlenebilir.
BORÇ
.............. HESABI
ALACAK
Tutar
Tutar
Toplam
Toplam
Örnek: İşletme 12.01.2009 tarihinde 3.500 TL nakit parayı bankaya
yatırmıştır.
Yevmiye kaydı:
Mad. No
AÇIKLAMA
1
...........................12.01.2009...............................
102 Bankalar Hesabı
100 Kasa Hesabı
bankaya para yatırılması
Büyük defter kaydı:
BORÇ
102 BANKALAR HESABI ALACAK
3.500
3.500
BORÇ
ALACAK
3.500
3.500
Yevmiye
kaydında
102
bankalar hesabı borç tarafa
yazıldığı için, büyük defter de
102 bankalar hesabının borç
tarafına kayıt yapılır. Çünkü
banka hesabına giriş, yani
banka hesabında bir artış olur.
BORÇ
100 KASA HESABI
ALACAK
3.500
3.500
Yevmiye kaydında 100 kasa hesabı alacak tarafa yazıldığı için,
büyük defter de 100 kasa hesabının alacak tarafına kayıt yapılır.
Çünkü kasa hesabından bir çıkış, yani kasa hesabında bir azalış olur.
Envanter ve Bilanço Defteri
Envanter çıkarmak; saymak, ölçmek, tartmak ve değerlendirmek
suretiyle, bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve borçları, kesin bir
şekilde ve müfredatlı olarak tespit etmektir.
Envanter defteri, işe başlama tarihinde ve müteakiben her iş yılı
sonunda çıkarılan envanter ve bilançoların kaydına mahsus defterdir.
Envanter defteri ciltli ve sahifeleri müteselsil sıra numaralıdır.
Envanter defteri kullanılmadan önce notere tasdik ettirilmesi
gerekir.
Kanunda aksine hüküm olmadıkça iş yılı sonu için çıkarılacak envanter
ve bilançoların gelecek iş yılının ilk üç ayı içinde tamamlanmış olması
gerekir.
Envanter esas itibariyle defter üzerine çıkarılır. Ancak işlerinde geniş
ölçüde ve çeşitli mal kullanan büyük kooperatifler işletmeleri,
envanterlerini listeler halinde tanzim ve listeler muhteviyatını envanter
defterine kaydedebilirler.
Bu takdirde envanter cetvellerinin;
a) Sahifelerinin numaralanarak sıraya konulması,
b) Envanterleri çıkaran memurla yetkililer tarafından imzalanması
ve tanzim tarihinin konulması gerekir.
Envanter Defteri Şekli Örneği:
İşletme Defteri
İşletme defteri: Türk Ticaret Kanunu’nun 66/3 maddesine göre ikinci
sınıf tacirlerin ekonomik faaliyetlerini izledikleri defterlerdir.
İşletme defteri, muhasebe de basit usule göre yani tek taraflı kayıt
sistemine göre tutulan bir defterdir.
İşletme defterinin sağ tarafında gelir, sol tarafında gider sayfaları
vardır. Esnaf gider sayılan ödemelerini gider sayfasına, gelir sayılan
tahsilatlarını gelir sayfasına yazar. Defterin işlenmesi çok kolay ve
anlaşılırdır. Herkes tarafından tutulabilir. İşletme defteri ciltli, sayfaları
karşılıklı, sıra numaralıdır. Karşılıklı sayfaların sol tarafı gider kısmından,
sağ tarafı gelir kısmından oluşur. İşletme defterinin her sayfasının ilk
satırı, bir önceki sayfanın toplamının devredildiği "devreden toplam
satırı", son satırı ise sayfa toplamının yazıldığı "toplam satırı"dır.
İşletme defteri gider sayfası aşağıdaki gibidir:
Sıra
No
Kayıt
Tarihi
Alınan Belgenin
Tarih ve Numarası
AÇIKLAMA
TOPLAM
Ödenen Ücret ve
Diğer Giderler
Alınan Mal
Bedeli
İndirilecek
KDV
TOPLAM
İnşaat işletmeleri tabi oldukları sınıfa göre tutması gereken defterler
yanında (Yevmiye Defteri, Büyük Defter (defter-i kebir), Envanter ve Bilânço
Defteri’ni) şu defterleri de tutarlar:
Şantiye (Günlük) Defteri,
Röleve Defteri,
Ataşman Defteri,
Puantaj Defteri,
Sürveyan Defteri,
Yeşil Defter.
Şantiye (Günlük) Defteri
Şantiye defteri, Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği gereğince inşaat
taahhüt işletmelerinde tutulacak defterlerden olup, bu deftere
aşağıdaki hususlar günlük olarak kaydedilir:









O günkü hava durumu,
İşin ilerleyişi, gelişmesi,
Çıkan engeller,
İnşaata giren ihrazat (Müteahhidin inşaatta kullanılmak üzere
işyerine getirdiği, bir daha şantiye dışına çıkarılamayan malzemeler)
bedeli,
Ödenecek gereçler,
Fiyat farkına tabi gereçlerin çeşit ve miktarları,
Sözleşme gereğince müteahhidin iş başında bulundurulması
gereken teknik elemanların o gün iş başında bulunup,
bulunmadıkları,
Çalışan işçi sayısı ve çalışan makineler,
Yapılan önemli görüşmelerin sonuçları v.s
Şantiye (Günlük) Defteri
Bu defter çift yapraklı (biri koparılabilir zımbalı) ve müteselsil (birbirine
bağlı) sıra numaralı, standart A4 ebatlarındadır. Defterin ilk sayfasına,
defterin numarası, işin (inşaatın) adı, yeri, keşif bedeli, müteahhidin,
şantiye şefinin ve kontrol mühendisinin kimlikleri yazılır ve müteahhit
tarafından imzalanır.
KAPAK SAYFASI
ŞANTİYE GÜNLÜK DEFTERİ
NO.
Adı
Yeri
İŞİN
Yaklaşık Maliyeti
Müteahhit
Şantiye Şefi
Kontrol Mühendisi
Şantiye (Günlük) Defteri
ŞANTİYE GÜNLÜK DEFTERİ
TARİH ve GÜN
…… / ….. / 20..
SAYFA NO : ………….....
HAVA DURUMU
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
ŞANTİYE ŞEFİ MÜTEAHHİT
KONTROL MÜHENDİSİ
Röleve Defteri
Ataşman defterine kaydedilecek imalat ve yerinde ölçümleme işlemleri
tamamlandıktan sonra sürveyanlar (nezaretçi) tarafından ulaşılan
sonuçların ve basit krokilerinin kaydedildiği defterdir.
Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği’ne göre röleve defterinin sayfaları
müteselsil sıra numaralı olmalı ve ilk sayfasına işin adı, yeri ve
müteahhidin adı yazılmalıdır. Bu defter müteahhit ve kontrol mühendisi
tarafından birlikte iş yerinde imzalanmalıdır.
Röleve Defteri
Ataşman Defteri
İnşaat esnasında esas projede olmayan işlerden, toprak altında kalma
veya sökülüp atılma gibi ileride görünmeyecek şekilde kapanacak inşa
kısımlarının (imalatın) şekil ve boyutlarını gösteren çizim ve sayısal
bilgilere “ataşman” denir.
İnşaat esnasında yapılan bazı yapı elemanlarından bir süre sonra
gereksiz hale gelen ve bu sebeple sökülüp atılan veya beton, toprak
altında kalanların inşası veya proje harici yaptırılan işler bu tür işler
olup, bunların ataşman defterine kaydedilir.
Ataşman defteri, ataşmanlara dayanarak kontrol mühendisleri
tarafından ve üç nüsha olarak düzenlenir. Ataşman hesap sonuçları
doğrudan yeşil deftere aktarılarak bu defterde, proje kapsamındaki
işler ile birleştirilir.
Ataşman Defteri
Ataşman Defteri
Puantaj Defteri
İnşaatta çalışan işgörenlerin, çalıştıkları gün ve saatleri gösteren, ücret
hesaplamalarında ve işin her hangi bir konudaki ayrıntısı hakkında bilgi
edinilmesine yardımcı olacak bilgilerin kaydedildiği deftere “Puantaj
Defteri” denir.






Puantaj kayıtları ile görevli kişi:
İnşaatta fiilen çalışanların kimlik bilgilerini,
Çalışanların çalışma sürelerini,
Çalışanların yaptıkları işleri,
İnşaatta çalıştırılan taşıt araçlarını,
İnşaatta çalıştırılan iş makineleri ve çalıştırma sürelerini düzenli
olarak bu deftere kaydeder.
Defterin ilk sayfasına işin adı, keşif bedeli, cinsi, müteahhidi, kontrol
mühendisi ve sürveyanın adı yazılır. Defter puantör tarafından günlük
olarak tutulur.
Sürveyan Defteri
Sürveyan tarafından günlük olarak tutulacak olan bu defterin ilk
sayfasına;
İşin adı,
İşin yeri,
Keşif bedeli
Sürveyanın kimlik bilgileri yazılır.
Bu deftere şu hususlar kaydedilir:
İnşaat içinde çalışılan mahal,
Yapılan inşa işleri,
İnşaata o gün gelen malzemeler,
gün işyerinde bulunan makineler.
Yeşil Defter
İki istihkak (hak ediş-yapılan iş doğrultusunda hazırlanan rapora
dayanılarak müteahhide yapılan, ödeme) arasında yapılan üretimi ve
çeşitlerini gösteren, söz konusu üretimin ölçüm hesaplarının yapıldığı
defterdir.