Transcript een dunbevolkte, grondstoffenrijke regio       grootste eiland ter wereld tussen de Noordelijke IJszee en de Atlantische Oceaan behoort geografisch tot Amerika, maar werd lange tijd bestuurd door.

een dunbevolkte,
grondstoffenrijke regio






grootste eiland ter wereld
tussen de Noordelijke IJszee en de Atlantische
Oceaan
behoort geografisch tot Amerika, maar werd
lange tijd bestuurd door Denemarken
sinds 1979 grote mate van zelfbestuur
van 1973 tot 1985 lid van de EU
21 juni 2009: zelfbestuur



oppervlakte: 2 175 600 km² (= 70 x België)
N.–Z.: 2 670 km
W.–O.: 1 050 km
Groenland, Kalaallit Nunaat
Een wegwijzer op het vliegveld van
Kangerlussuaq. Dit stadje van ca. 500
inwoners beschikt over dé
internationale luchthaven van
Groenland.
Het belang van de Noordwestelijke Doorvaart


Sinds 1985 beschikt Groenland over een eigen vlag.
De rode halve cirkel op een witte achtergrond symboliseert de
middernachtzon boven het ijs.

nationale feestdag op 21 juni … Ullortuneq
(= de langste dag)

Ten noorden van de noordpoolcirkel kans op
◦ in de zomer middernachtzon
de duur hangt af van de breedteligging
bv. in de Diskobaai van 25 mei tot 25 juli;
in Qaanaaq van 19 april tot 24 augustus
◦ in de winter poolnacht
in Qaanaaq van 24 oktober tot 17 februari
vaak met noorderlicht of poollicht
Het noorderlicht of poollicht is een helder
lichtverschijnsel dat allerlei vormen en
kleuren kan aannemen. Elektrisch geladen
zonnedeeltjes dringen de atmosfeer binnen
en botsen er met gasdeeltjes.





ca. 85 % bedekt door ijs
centrale ijskap, het landijs of inlandsis, is de
tweede grootste ijskap ter wereld
1 tot 3 km dik ijspakket
als deze ijskap volledig zou smelten, dan
steeg de zeespiegel met ca. 6 m
ijsvrij gebied ca. 400 000 km² groot


Talrijke gletsjers dalen af naar de zee.
Daar breken ze af en zetten hun weg verder
als immense ijsbergen.
Aan de kust komen talrijke fjorden voor. Die
inhammen werden geërodeerd door de
gletsjers van de ijskap die in de ijstijden tot
voorbij de tegenwoordige kust reikten.
Ten zuiden van het stadje Ilulissat (Groenlands
voor ijsbergen) ligt de Isfjorden, een 40 km
lange ijsfjord, gevuld met enorme ijsbergen
van de meest productieve gletsjer van het
noordelijk halfrond.
Deze ijsbergen werden in 2004 door de
Unesco uitgeroepen tot Werelderfgoed.


Het grootste deel van Groenland bestaat uit
de oudste gesteenten ter wereld (bijna 4
miljard jaar oud – Precambrium): vooral
metamorfe gesteenten en stollingsgesteenten
(bv. marmer, gneis en graniet).
Ca. 60 miljoen jaar geleden (Tertiair): veel
vulkaanuitbarstingen; nu o.m.
basaltgesteenten terug (bv. op Disko eiland)



door een noordelijke ligging
maar ook door de ijskap, de overheersende
winden en de zeestromen
de gemiddelde maandtemperatuur komt
nooit boven 10 °C
Qeqertarsuaq



op de ijskap geen planten
verder veel permafrost (bevroren bodem) met
beperkte plantengroei
vegetatie gedomineerd door lage toendra- en
rotsvegetatie, zoals dwergstruiken, mossen,
korstmossen, varens, heide- en grassoorten;
bomen ontbreken
relatief rijke fauna ondanks poolklimaat en
geïsoleerde ligging: meer dan 200 vissoorten,
200 vogelsoorten (waarvan 50 broedend), 5
robbensoorten, tot 15 walvissoorten en 8 soorten
landzoogdieren, waaronder de ijsbeer en de
muskusos



De klimaatveranderingen in Groenland
worden op de voet gevolgd.
Het sneller afsmelten van de ijskap is een
vaststaand gegeven.
Met talrijke gevolgen …



De Isfjord stroomt steeds sneller:
nu ruim 35 m per dag.
Jaarlijks loost hij zo’n 45 km³ ijs in de fjord,
die daardoor verstopt raakt met ijsbergen.
De gletsjertong brokkelt af en wordt steeds
korter.



De grondstofrijke ondergrond komt vrij:
vindplaatsen van goud, diamanten,
molybdeen, zink en lood komen bloot te
liggen.
De zee wordt ijsvrijer … olie en gas worden
ontginbaar (reserves geschat op 31 miljard
vaten)
Groei (ramp)toerisme

Inuit (vroeger Eskimo’s) = oorspronkelijke inwoners
◦ nomaden, die zo’n 5 000 jaar geleden migreerden
vanuit Alaska en Siberië
◦ vormen vandaag een kleine groep

Groenlanders = vermenging van Denen en Inuit
◦ grootste groep, vooral in het zuidwesten
◦ spreken Groenlands, een dialect van het Inuit

Denen: ca. 11 % van de bevolking





Ca. 57 000 inwoners
bevolkingsdichtheid 0,14 inwoners/km² op
het ijsvrije oppervlak
50 000 inwoners wonen in steden
van wie 15 000 in de hoofdstad Nuuk
de Inuit leven in kleurrijke, geprefabriceerde,
houten huizen







zowat 80 % van de Inuitbevolking is depressief
hoog zelfmoordcijfer door lange, donkere winters
(geen jacht, verveling)
de jacht is niet meer essentieel om te kunnen
overleven
het beeld van de Inuitjager in zeehondenbont die
ecologisch verantwoord op rendieren jaagt verdwijnt
de jacht en de visvangst zijn nog steeds de
voornaamste bron van inkomsten
harpoenen, hondensleeën en kajaks zijn vervangen
door geweren, sneeuwscooters en motorboten
men probeert de westerse levensstijl te kopiëren

De Groenlandse economie is vooral
gebaseerd op de jacht, de visvangst en het
toerisme.




Inuit jagen op zeehonden, walvissen, ijsberen en
andere dieren
vlees en spek leveren vet, eiwitten en vitaminen
huiden en vachten verwerkt tot kleding, tenten
en kajaks
tanden en haren als gebruiksvoorwerpen en
sieraden




meer dan 300 000 ton vis per jaar, vooral garnalen,
kabeljauw en heilbot
in het noorden ook traditionele jacht op zeehonden
(ca. 160 000 dieren per jaar)
vangstbeperking van walvissen voor binnenlandse
consumptie
landbouw enkel in het zuiden (hooi, groenten,
schapen)



voornaamste industriële sectoren: visverwerking (vnl.
garnalen en Groenlandse heilbot), artisanale sier- en
gebruiksvoorwerpen, huiden en vellen
veel grondstoffen; o.m. goud, uranium, koper, lood,
zink, ijzer en steenkool, aardolie, diamanten
interessant in een wereldeconomie met steeds
duurdere grondstoffen




Groenland exporteert sinds 1998 het duizenden jaren oude ijs en
smeltwater.
Greenland Ice Cap Production wint jaarlijks 2000 ton ijs, dat in
Denemarken verkocht wordt in pakketjes van 1 tot 7 kg ruw gevormde
ijsblokjes . Er staat een unieke productiedatum op: 0 tot 60 000 jaar
vóór Christus. Taste the frozen history is hun slogan.
Een ander bedrijf wil smeltwater van een gletsjer via een pijp in een
tanker opvangen. Het water wordt dan naar Canada vervoerd, daar
gebotteld en vervolgens op de Noord-Amerikaanse markt gebracht.
Voor het water werd al een naam bedacht: Aqua Polaris.
Maar is het water werkelijk zo puur als deze ondernemers willen doen
geloven?

Goudkoorts in Groenland
In Groenland wil het Canadese Quadra Mining een van de grootste
molybdeenmijnen ter wereld bouwen, pal tussen twee gletsjers. De stijgende
grondstoffenprijzen en de smeltende ijskap maken van Groenland een eldorado
voor mijnmaatschappijen. Het eiland kan tot een tweede Saudi-Arabië uitgroeien.
De inwoners van het plaatsje Ittoqqortoormiit kregen meer uitleg over het project.
Voor de aanleg van de mijn zijn 600 werklui nodig. Daarna kunnen er 500 vast
aan de slag. In de mate van het mogelijke moet het Canadese bedrijf
gebruikmaken van Groenlandse arbeidskrachten. Dat zal moeilijk worden, want
Ittoqqortoormiit telt slechts vijfhonderd inwoners. De gemeente is met 235 000
km2, bijna acht keer België, een van de meest afgelegen gemeenten van het
eiland.
Al sinds de jaren 1960 is de aanwezigheid van meer dan 200 miljoen ton
molybdeenhoudend gesteente in de berg Malmbjerg bekend. De berg ligt
omgeven door twee gletsjers op een zeer onherbergzame plaats. Maar intussen
zijn de grondstoffenprijzen dermate gestegen dat Quadra Mining zich letterlijk op
glad ijs wil begeven. Het scheikundige element molybdeen wordt hoofdzakelijk in
legeringen gebruikt. Staal wordt sterker en roestbestendiger na toevoeging van
het zilvergrijze goedje.
Voorts draagt vooral de geschatte aardolierijkdom in de kustwateren rondom
Groenland bij tot de goudkoorts. Zes oliemaatschappijen zijn met metingen voor
de westkust bezig. De grootste reserves worden onder het drijfijs in het
ontoegankelijke noordoosten vermoed. (D. Evers)
De Standaard, 04/09/ 2008



geen pretparken, strandvakanties of
discotheekbezoek
wel het natuurschoon en de stilte
het toeristische aanbod omvat cruises en
boottochten, ijsbergen kijken, wandelingen,
trektochten, hondensledetochten, kajaktochten,
skiën, langlaufen, bergbeklimmen en andere
sportactiviteiten, walvisobservaties en de
Inuitcultuur

een snelgroeiend aantal toeristen:
in 1980: 0
in 2008: ca. 80 000
ca. 50 % groei per jaar
door:
- attractiviteit van natuurgebieden
- het thema ‘opwarming van de aarde’
- de invloed van de media - ramptoeristen

Bv. Eqi
basiskamp van de vroegere Europese
poolreizigers
 zes chalets voor toeristen
 geen modern comfort
 indrukwekkend ijsfront van de Eqip Sermia:
4,2 km breed en 100 m hoog (de gletsjer
kalft ca 10 m per dag af)
