İZMİR İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI SEMİNERİ JETGROUT KOLON YÖNTEMİ İLE ZEMİN İYİLEŞTİRMESİ YAPILMASI Ramazan YILDIZ İnş.Müh./Şirket Ortağı. JETGROUT KOLON Jetgrout kolon uygulamaları ülkemizde rasyonel olarak 1995’den sonra başlamıştır. Jetgrout kolon uygulamaları, teknolojik.
Download ReportTranscript İZMİR İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI SEMİNERİ JETGROUT KOLON YÖNTEMİ İLE ZEMİN İYİLEŞTİRMESİ YAPILMASI Ramazan YILDIZ İnş.Müh./Şirket Ortağı. JETGROUT KOLON Jetgrout kolon uygulamaları ülkemizde rasyonel olarak 1995’den sonra başlamıştır. Jetgrout kolon uygulamaları, teknolojik.
İZMİR İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI SEMİNERİ JETGROUT KOLON YÖNTEMİ İLE ZEMİN İYİLEŞTİRMESİ YAPILMASI Ramazan YILDIZ İnş.Müh./Şirket Ortağı. JETGROUT KOLON Jetgrout kolon uygulamaları ülkemizde rasyonel olarak 1995’den sonra başlamıştır. Jetgrout kolon uygulamaları, teknolojik gelişmelere bağlı olarak gelişmiştir. Daha önceleri, bilinen çimento enjeksiyonu uygulamaları yapılmakta idi. Jetgrout tekniği ile, daha kontrollü, mühendislik özellikleri tanımlanabilen çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. JETGROUT KOLON Jetgrout Kolon Nedir ? Su ve çimento karışımının Sabit basınç altında, sabit çekme hızı ve sabit dönme hızı ile zemine çok amaçlı delgi makineleri ile basılması ile yapılan zemin iyileştirme yöntemidir. JETGROUT KOLON Uygulama Yöntemleri Jetgrout kolon 3 ayrı yöntem ile yapılabilir. 1)JET 1 Bu yöntemde su – çimento karıştırılarak , aynı delgi ekipmanı içinden zemine basılır. 2)JET 2 Bu yöntemde su – çimento ve hava karşımı ile kolon teşkil edilir. Su ve çimento aynı delgi takımından zemine basılırken, hava ayrı bir kanaldan zemine basılır. JETGROUT KOLON Uygulama Yöntemleri Jetgrout kolon 3 ayrı yöntem ile yapılabilir. 3) JET 3 Bu yöntemde hava ve su farklı basınçlarda aynı kanaldan zemine basılır. Harç (Su-Çimento ) ayrı kanaldan zemine basılır. Yaygın olarak Jet 1 ve kısmen Jet 2 Kullanılmaktadır. Elde edilmek istenen kolon çapı büyümesi halinde JET2 veya JET 3 ihtiyacı doğmaktadır. En çok uygulanan yöntem JET 1’ dir. MAKİNE EKİPMAN Pompa, Mikser Silo Delgi Makinesi Su deposu DELGİ MAKİNESİ düşey delgi yapan, Çok amaçlı, Hidrolik, Sürekli düzenli çalışabilen Ekipmanlardır. DELGİ MAKİNESİ Kule boyu tercihen eksiz Asgari ek ile jetgrout kolon üretilmelidir. MAKİNE EKİPMAN HORTUM Patlama Basıncı 1400 bar DELGİ TAKIMI Çelik Tijler L=3m, ekli DELGİ MAKİNESİ Çeneler 20m delgi takımını taşıyacak donanım ve dayanımda olmalıdır DELGİ MAKİNESİ KUMANDA PANELİ Kumanda paneli makine yanında olabildiği gibi Uzaktan kumandalı (remote control) şeklinde de olabilir. ÖNCE GÜVENLİK !!! POMPA ÜNİTESİ Mikser(ler) Pompa 1000 BAR Konveyör Çimento Silosu POMPA Yüksek Basınçlı <=1000 bar MAKİNE EKİPMAN ŞEMASI POMPA Karıştırma Donanımı Şematik Yerleşimi Dinlendirme /Depolama Karıştırma JETGROUT KOLON Uygulama Yöntemleri JETGROUT KOLON Üretim Akış Şeması Delgi Delginin Tamamlanması Kolon Teşkiline Başlanması Çekme, Kolon Teşkili. JETGROUT KOLON Üretim Akış Şeması JETGROUT KOLON UYGULAMA Jetgrout tasarımı için : 1)Zemin koşulları uygun mudur ? kumlu-siltli, çakıllı zeminlerde Organik zeminler, Siltler, Killerde uygulanabilir. 2) Üretim parametreleri nedir. Üretim parametreleri, proje aşamasında belirlenmelidir. Parametreler kullanılan ekipman özelliklerine (ölçülerine) göre belirlenir. Bu özellikler Pompa özellikleri, dakikadaki karşım miktarı (lt) Nozul (meme) özellikleri (mm), Delgi makinesi özellikleri Dikkate alınarak hesapla bulunur !! PARAMETRE SEÇİMİ Tablodaki değerler, nozul çapına göre elde edilen debi ( dakikadaki su-çimento karşımı) değerleridir DEBİ (lt/dak) NOZUL ÇAPI (mm) BASINÇ 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,5 2,6 2,8 3,0 3,2 3,5 4,0 4,5 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 300 18 24 30 37 45 53 58 63 73 83 95 114 148 188 350 20 26 32 40 49 58 63 68 79 90 103 123 160 203 400 21 27 35 43 52 62 67 72 84 96 110 131 171 217 450 22 29 37 45 55 65 71 77 89 102 116 139 182 230 500 23 31 39 48 58 69 75 81 94 108 123 147 192 242 550 25 32 41 50 61 72 79 85 98 113 129 154 201 254 600 26 34 42 52 64 76 82 89 103 118 134 161 210 266 (bar) 1 13 14 PARAMETRE HESABI, 60 cm kolon 450 Doz: 450 bar, 2.2mm nozul JET GROUT PARAMETRESİ 450doz çimentolu 60cm çaplı 3kg/lt çimento 1kg/lt su 450bar basınçta 2,00mm diam. nozzle 2nozzles JET-2 36-54 rpm dönüş hızı 450doz çimentolu 80cm çaplı 3kg/lt çimento 1kg/lt su 450bar basınçta 2,20mm diam. nozzle 2nozzles JET-2 36-54 rpm dönüş hızı 1su/çimento oranı 0,283m2 alan 127kg çimento 127kg su 45lt/min.nozzle 90lt/min 1,9min/m 53cm/min 1su/çimento oranı 0,502 m2 alan 226kg çimento 226kg su 55lt/min.nozzle 110lt/min 2,7min/m 37cm/min PÇ32.5 127kg/m çimento 42lt/m çimento 127lt/m su 169lt/m jetgrout 449kg/m3 çimento 114 san/1mçekme hızı PÇ32.5 226kg/m çimento 75lt/m çimento 226lt/m su 301lt/m jetgrout 450kg/m3 çimento 163 san/1mçekme hızı PARAMETRE HESABI 60 cm kolon 450 Doz: 500 bar, 2.6mm nozul JET GROUT PARAMETRESİ 450 doz çimentolu 60 cm çaplı 3 kg/lt çimento 1 kg/lt su 500 bar basınçta 2,60 mm diam. nozzle 2 nozzles JET- 2 36-54 rpm dönüş hızı 450 doz çimentolu 80 cm çaplı 3 kg/lt çimento 1 kg/lt su 500 bar basınçta 2,60 mm diam. nozzle 2 nozzles JET- 2 36-54 rpm dönüş hızı 1su/çimento oranı 0,283m2 alan 127kg çimento 127kg su PÇ32.5 127kg/m çimento 42 lt/m çimento 127lt/m su 169 lt/m jetgrout 81lt/min.nozzle 162lt/min 1min/m 100cm/min 1su/çimento oranı 0,502m2 alan 226kg çimento 226kg su 449 kg/m3 çimento 60 san/1m çekme hızı PÇ32.5 226 kg/m çimento 75 lt/m çimento 226 lt/m su 301 lt/m jetgrout 81lt/min.nozzle 162lt/min 1,9min/m 53cm/min 450 kg/m3 çimento 114 san/1m çekme hızı JETGROUT KOLON Uygulama Yöntemleri PARAMETRE HESABI Dikkat ! Sonuç olarak; Kolon teşkili için nozul seçimi, Nozul sayısı - çapı, Basınç dikkatle seçilmelidir. Zira kolon çapı : Dönme hızı, çekme hızı ve basınç ile oluşmaktadır. TASARIM Tasarım, diğer temel mühendisliği uygulamalarına benzerdir. Yeterli zemin etüt çalışması yapılır. Yapının özellikleri zemin iyileştirmesi için uygun olması gerekir. Zira : Çok katlı yapılarda temel gerilmeleri sağlansa dahi ıslah yerine kazıklı temel gerekebilir !! Tamamen killi zeminlerde Çap ve Kalite açısından istenilen ıslah sağlanamayabilir. DİKKAT ! Tasarım kalitesi açısından zemin etüt ve dizayn tecrübesi son derece önemlidir. Tecrübeli geoteknik uzmanları ile çalışmaya özen gösterilmelidir. TASARIM Zemin özelliklerine göre elde edilebilecek jetgrout kolon tek eksenli basınç dayanımları * Organik kil Kil Silt Kum Çakıl * 450 doz çimento, su/çimento 3 18 - 30 30 - 45 60 - 90 100 = 1 dikkate kg/cm² kg/cm² kg/cm² kg/cm² kg/cm² alınmıştır. Tecrübelerimize göre İzmir vb. zemin koşullarında 1040 kg/cm^2 elde edilebilmektedir. İzmir için tasarımda 15 kg/cm^2 dikkate alıyoruz. DİKKAT ! Bunlar yaklaşık değer olup, kalite kontrol ile her şantiyede kontrol edilmelidir. JET GROUT SONRASI STATİK DURUM ZEMİN EMNİYET GERİLMESİ VE YATAK KATSAYISI ANALİZİ / ANALYSIS OF SOIL SAFETY STRESS AND VALUE OF k EGEZEMİN İnşaat Mühendislik San. Tic. Ltd. Şti. Djg (m) fjg(t/m2) Ljg (m) lx (m) Iy (m) γ (t/m3) Df (m) σult (t/m2) 0,8 150 10 3 3 2 3 9,00 Djg : Jet Grout Kolon Çapı / Diameter of Jet Grout Column fjg: Jet Grout Kolon Basınç Dayanımı / Jet Grout Column Compression Resistance Ljg : Jet Grout Kolon Boyu / Length of Jet Grout Column lx : Yatay Yönde Jet Grout Kolon Aralığı / Horizontal Jet Grout Column Spacing Iy : Düşey Yönde Jet Grout Kolon Aralığı / Horizontal Jet Grout Column Spacing γ : Zemin Birim Hacim Ağırlığı / Unit Weight of Soil Df : Kazı Derinliği / Excavation Depth σult : Jet Grout Öncesi Zemin Gerilmesi / Soil Stress Before Jet Grout Application Jet Grout Sonrasında Statik Durumda Zemin Gerilmesi / Static Soil Stress After Jet Grout Application Ajg (m2) Pjg (ton) Pem (t/m2) Pult (t/m2) σult (t/m2) Fs σem (t/m2) 0,50 75,40 150,00 300,00 25,25 3 14,42 Ajg : Jet Grout Kolon Alanı / Jet Grout Column Area Pjg : Jet Grout Kolon Kapasitesi /Jet Grout Column Capacity Pem : Emniyetli Kolon Kapasitesi / Safety Column Capacity Pult : Maksimum Kolon Kapasitesi / Maximum Column Capacity σult : Maksimum Zemin Gerilmesi / Maximum Soil Stress Fs : Güvenlik Faktörü / Safety Factor σem : Jet Grout Sonrasında Statik Zemin Emniyet Gerilmesi / Static Safety Soil Stress After Jet Grout Application Jet Grout Sonrasında Zemin Elastisite Modülü Jet Grout Sonrasında Düşey Zemin Ya.Ka. Modulus of Elasticity of Soil After Jet Grout Application Soil k value After Jet Grout Application 2 2 2 μsj Es (t/m ) Ejg (t/m ) Esj (t/m ) kv (t/m3) kh (t/m3) 0,4 2000 57930 5124 3965 1652 μsj : Poisson Oranı / Poisson Ratio Es : Zemin Elastisite Modülü / Modulus of Elasticity of Soil Ejg : Jet Grout Elastisite Modulu / Modulus of Elasticity of Jet Grout Esj : Jet Grout Sonrası Zemin Elastisite Modülü / Soil Elasticity Modulus After Jet Grout Application TASARIM TAŞIMA KAPASİTESİ k : Yatak Katsayısı / Values of k After Jet Grout Application Temeller altında teşkil edilecek 30 cm kalınlı capping tabakası için içsel sürtünme açısı Ø=38º, δ=2/3Ø=25º TABLO 2 SPT/N DARBE SAYISI ESAS ALINARAK SIVILAŞMA POTANSİYELİ ANALİZLERİ LIQUEFACTION POTENTIAL ANALYSIS BASED ON SPT/N BLOW COUNTS tav / svo' = 0.65 x (svo / svo') x rd x amax / g g= 18,0 a max /g= 0,4 kN/m3 sv', tsf sv, tsf Sondaj YASS Derinlik Borehole No GWT level m Depth (m) SK-1 2,0 3,00 27 0,464 0,540 11 1,47 0,80 1,00 0,75 1,00 23 2,0 4,50 7 0,584 0,810 11 1,31 0,80 1,00 0,85 1,00 6 2,0 6,00 6 0,704 1,080 11 1,19 0,80 1,00 0,85 1,00 4 2,0 7,50 11 0,824 1,350 11 1,10 0,80 1,00 0,95 1,00 9 2,0 9,00 13 0,944 1,620 11 1,03 0,80 1,00 0,95 1,00 10 2,0 10,50 17 1,064 1,890 14 0,97 0,80 1,00 1,00 1,00 13 2,0 12,00 23 1,184 2,160 14 0,92 0,80 1,00 1,00 1,00 16 2,0 13,50 25 1,304 2,430 81 0,88 0,80 1,00 1,00 1,00 17 2,0 15,00 22 1,424 2,700 81 0,84 0,80 1,00 1,00 1,00 14 2,0 16,50 35 1,544 2,970 46 0,80 0,80 1,00 1,00 1,00 22 SPT/N %-#200 LL wn, % SPT/N Darbe sayısı düzeltme katsayıları (N1)60 Correction factors for SPT/N blow counts CN (1) CE (2) CB (3) CR CS NOT/NOTE 1: SPT (N1)60 değeri 30'dan büyük ise zeminin sıvılaşmayacağı kabul edilmiştir./For (N 1)60>30 clean granular soils are too dense to liquefy and are cla (1) Liao and Whitman, 1986. Elek analizi yapılmamış numuneler için -200=%5 olarak kabul edilmiştir. (2) IF DONUT HAMMER : 0.70, IF SAFETY HAMMER : 1.0 (3) BOREHOLE DIAMETER BETWEEN 65-115mm (4) Youd and Idriss, "Liquefaction resistance of soils: Summary Report from the 1996 NCEER and 1998 NCEER/NSF workshops on evaluation of liquefaction resi Geoenvironmental Eng., April 2001 (5) Youd and Idriss, Proceedings of the NCEER Workshop on Evaluation of Liquefaction Resistance of Soils, 1996 VERİ GİRİNİZ/ENTER DATA DEĞİŞTİRMEYİNİZ/DON'T CHANGE ortalama 13 TABLO 2 SPT/N DARBE SAYISI ESAS ALINARAK SIVILAŞMA POTANSİYELİ ANALİZLERİ LIQUEFACTION POTENTIAL ANALYSIS BASED ON SPT/N BLOW COUNTS tav / svo' = 0.65 x (svo / svo') x rd x amax / g g= 18,0 kN/m3 a max /g= M= 7,5 MSF= 0,4 1,00 for M>7.5: revised Idriss Scaling Factors/revize Idriss büyütme katsayıları for M<7.5: Andrus and Stokoe (1997) a b (N1)60cs rd CRR7.5 CSR GF not-1 chinese/çin (4) (4) (4) (1) (5) (4) SF (4) note-1 (4) criteria/kriteri (5) 1,21 1,026 24 0,977 0,269 0,296 0,91 1,21 1,026 7 0,966 0,081 0,348 0,23 1,21 1,026 5 0,954 0,066 0,381 0,17 1,21 1,026 10 0,943 0,110 0,402 0,27 1,21 1,026 11 0,931 0,120 0,415 0,29 2,20 1,042 15 0,894 0,163 0,413 0,40 2,20 1,042 18 0,854 0,196 0,405 0,48 5,00 1,2 25 0,814 0,285 0,394 0,72 5,00 1,2 21 0,774 0,229 0,381 0,60 5,00 1,2 31 0,733 0,488 0,367 1,33 bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. sıvılaşma yok/nonliq. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. bknz.G.F./ see S.F. sıvılaşma yok/Nonliq. sıvılaşma yok/Nonliq. sıvılaşma yok/Nonliq. clean granular soils are too dense to liquefy and are classed as "non-liquefiable" CEER/NSF workshops on evaluation of liquefaction resistance of soils", Journal of Geotechnical and 0,201 0,382 CRR/CSR 0,5260 ZEMİN ISLAH ORANI HESABI SOIL IMPROVEMENT WITH JETGROUTING / JETGROUT İLE ZEMİN ISLAHI ESTIMATION OF JETGROUT APPLICATION SPACING/UYGULAMA ARALIĞI TAYİNİ Elek deney sonuçları bulunmadığından %#200 eleğinden geçen oran %5 olarak alınmıştır. Compressive Strength of Jetgrout Sample, fc' (MPa) Jetgrout kolonun Tek Eksenli Basınç Mukavemeti, fc' (MPa) 1,50 Ejg=4730x(fc')1/2, Modulus of Elasticity of Jetgrout E (MPa) Jetgrout kolon Elastisite Modülü, E (MPa) SPT/N 5793 Liquefiable Soil Thickness, H (m) Sıvılaşabilir Tabaka Kalınlığı, H (m) Correction Factor, F Düzeltme Faktörü, F 15 Vs=62.14xN 0.219 xH 0.230 xF, Gjg=E/(2x(1+m)), Gs=rxVs2, Shear Wave Velocity of Soil, Vs (m/s) Zeminin Kayma Hızı, Vs (m/s) Density of Soil, r (t/m3) Zeminin Yoğunluğu, r (t/m3) Poisson's ratio for Jet Grout, m Jetgrout kolon Poisson oranı, m Shear Modulus for Jetgrout, Gjg (MPa) Jetgroutun Kayma Modülü, Gjg (MPa) Shear Modulus of Subsoil, Gs (MPa) Zeminin kayma modülü, Gs (kN/m2) Gr = Gjg / Gs KG (CRR/CSR) = Needed Area Replacement Ratio Gerekli Alan Yerdeğiştirme Oranı Grid Dimensions (m) Aralık (m) Jetgrout Diameter (m) Jetgrout Kolon Çapı (m) Ajg Atotal Area Replacement Ratio Sağlanan Alan Yerdeğiştirme Oranı SUFFICIENT IMPROVEMENT IS ATTAINED/YETERLİ ISLAH SAĞLANMIŞTIR 19 1,091 239 1,8 F(Otha & Goto, 1978): Killi/Clayey İnce Kum/Fine Sand 1 1,091 Orta Kum/Medium Sand Kaba Kum/Coarse Sand Kumlu Çakıl/Sandy Gravel Çakıl/Gravel 1,029 1,073 1,151 1,485 0,40 2069 105 19,74 0,53 0,048 CHOOSE/SEÇİNİZ 2,80 0,80 0,50 7,84 0,064 Triangular 6,79 Rectangular 7,84 0,064 > 0,048 SIVILAŞMA HESABI Grafiği LIQUEFACTION POTENTIAL ANALYSIS BASED ON SPT/N BLOW COUNTS / SPT/N DARBE SAYILARI İLE BELİRLENEN SIVILAŞMA POTANSİYELİ ANALİZİ N/SPT - DEPTH GRAPHIC N1(60)/SPT 0 0,00 safety factor/güvenlik faktörü 0,00 0,00 0,20 0,40 0,60 0,80 1,00 2,00 2,00 4,00 4,00 6,00 depth/derinlik, m depth/derinlik, m 6,00 8,00 10,00 8,00 10,00 12,00 12,00 14,00 14,00 16,00 16,00 18,00 20,00 GF/SF=1 18,00 20,00 5 10 15 20 25 KALİTE KONTROL Temel mühendisliğinin ve mühendisliğin temel gereklerinden birisi de yapılan tasarımın kalite kontrolünün yapılabiliyor olmasıdır. Klasik enkesiyon uygulamasına nazaran jet enjesiyonunun (jetgerout) kalite kontrol çalışmaları daha somut olarak yapılabilmektedir. Tasarım öncesi kabullerin uygulama sonrasında kontrol edilmesi, hata varsa düzeltilmesi gereklidir. KALİTE KONTROL KALİTE KONTROL YÖNTEMLERİ A) Çap Kontrolü B) Tek Eksenli Basınç Dayanımı kontrolü C) Jetgrout kolon boy kontrolü A) Delgi yöntemi ile, B) Sonik yol ile (Cross Hole Sonic Logging System) C) Süreklilik (PIT) Deneyi Yöntemi ile Bu testlerin tamamı/bir kısmı yapılmalı ve proje kriterleri kontrol edilmeldir. KALİTE KONTROL, Çap Kontrolü KALİTE KONTROL, Çap Kontrolü KALİTE KONTROL, Çap Kontrolü KALİTE KONTROL, Çap Kontrolü KALİTE KONTROL, Karot Alımı KALİTE KONTROL, Karot Alımı KALİTE KONTROL, Karot Alımı Alınmış Karot Örneği KALİTE KONTROL, Karot Alımı Karot örneği KALİTE KONTROL, Karot Alımı Karot Numuneleri KALİTE KONTROL, Karot Alımı Numeneler, tek eksenli basınç deneyi için kırım öncesinde KALİTE KONTROL, Karot Alımı Karot kırımı KALİTE KONTROL Süreklilik Deneyi (PIT) KALİTE KONTROL Cross Hole Sonic Test KALİTE KONTROL Süreklilik Deneyi (PIT) Teşriflerinize ve Sabrınıza, Teşekkür ederim. Saygılarımızla Ramazan YILDIZ