Transcript Cz.1 /książę Gedymin/ “... na Ponarskiej Górze Przy ognisku myśliwskim, na niedźwiedziej skórze Leżał, słuchając pieśni mądrego Lizdejki, A Wiliji widokiem i szumem Wilejki, Ukołysany, marzył o.

Cz.1
/książę Gedymin/
“... na Ponarskiej Górze
Przy ognisku myśliwskim,
na niedźwiedziej skórze
Leżał, słuchając pieśni mądrego
Lizdejki,
A Wiliji widokiem i szumem Wilejki,
Ukołysany, marzył o wilku żelaznym;
I zbudzony, za bogów rozkazem
wyraźnym
Zbudował miasto Wilno ....”
(A. Mickiewicz "Pan Tadeusz")
Po raz pierwszy nazwa Wilna pojawia się w liście Giedymina z 26 maja 1323 roku do papieża
Jana XXII, gdzie Książę Giedymin wyraził gotowość przyjęcia wiary chrześcijańskiej, by w ten
sposób zabezpieczyć się przed najazdem Krzyżaków. Tę datę uznano za założenie Wilna.
Początki rozwoju Wilna związane są z panowaniem książąt Giedymina i Olgierda. Prawa
magdeburskie nadał miastu w 1387 roku król polski Władysław Jagiełło. W drugiej połowie
XIV stulecia Wilno zaczęło przybierać pozory pięknego rozległego miasta stołecznego. Na
wysokiej górze przy ujściu Wilenki wznosiły się wspaniałe mury silnie warownego zamku z
trzema pięknymi basztami i wysokim wałem. W XV wieku Wilno jest obiektem najazdów
Krzyżaków, którzy dokonali zniszczeń, ale Górnego Zamku nie udało się zdobyć.
W XVI wieku Wilno było już porównywalne pod względem wielkości do Krakowa. Za
Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta Wilno stało się ogniskiem kultury jednoczącym
wpływy zachodnie i wschodnie, różne narodowości i wyznania. W 1578 roku Stefan Batory
założył Akademię, późniejszy Uniwersytet Stefana Batorego. W drugiej połowie XVII wieku
liczne kataklizmy, zajęcie Wilna przez wojska moskiewskie (1655-1660), później wojna
północna (1700-1721) spowodowały upadek miasta. Odbudowywało się ono u schyłku
czasów saskich i za panowania Stanisława Augusta. Powstał wtedy i rozwinął się w Wilnie
barok, wzniesiono w tym stylu wiele kościołów i pałaców. Wilno przez wiele wieków
związane było z kulturą polską. Na początku XIX wieku dzięki uniwersytetowi USB Wilno stało
się znanym ośrodkiem kultury i nauki w Europie Środkowo-Wschodniej. Tutaj powstał i
rozkwitł polski romantyzm.
Wilno - Dom Polski
Dwie z czterech tablic
pamiątkowych, znajdujących się na
ścianie w holu głównym
Ostra Brama od strony południowej. Na
początku XV wieku Wilno zostało
opasane murami obronnymi z
dziewięcioma bramami. Przy wylocie
Dzisiejszej ulicy Ostrobramskiej
znajdowała się jedna z tych bram zwana
Miednicką, tędy bowiem prowadziła
droga do Miednik, gdzie znajdował się
zamek wielkich książąt litewskich.
Brama Miednicka przyjęła później
nazwę Ostrej od nazwy dzielnicy Ostrego Końca. W roku 1671 na tej
właśnie Bramie Miednickiej zbudowano
drewnianą kapliczkę, w której
umieszczono cudowny obraz Madonny.
W 1715 roku kapliczka spłonęła, a
obraz przeniesiono do kościoła Św.
Teresy. W 1829 roku oddano do
użytku nową kaplicę, już murowaną,
wzniesioną w stylu klasycystycznym;
w takim kształcie zachowała się do
obecnych czasów.
W niej właśnie znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej, pochodzący z XVI
wieku, autorstwa nieznanego artysty ze szkoły włoskiej.
OBRAZ MATKI BOSKIEJ. Namalowany
farbami olejnymi na dębowej desce
przedstawia Madonnę z głową
pochyloną nieco w prawo i z rekami
skrzyzowanymi na piersiach. Postać
Matki Boskiej, z wyjątkiem twarzy i rąk,
pokryta jest srebrna sukienką, na której
znajdują się misternie wykute kwiaty róże, goździki i tulipany. Głowę Madonny
otacza czterdzieści promieni i dwanaście
gwiazd. Na dole obrazu znajduję się duży
srebrny półksiężyc. Obraz wsławił się
cudami od połowy XVII wieku, a
szczególnie przypisywano mu moc
tłumienia pożarów i uzdrawiania
chorych.
Kościół św. Teresy wraz z
klasztorem Karmelitów,
dziewiętnastowieczną galerią i
Kaplicą Ostrobramską tworzą
wspólny zespół architektoniczny.
Świątynia powstała dzięki
szczodrości Stefana Paca, a
wzniesiono ją w latach 1633-1650
przy zbudowanym wcześniej
klasztorze Karmelitów Bosych.
Świątynia uznawana jest za jeden z
najpiękniejszych kościołów
barokowych Wilna.
Wnętrze Kościoła św. Teresy
Ołtarz główny
Nekropolia na Rossie - należą do głównych punktów zwiedzania miasta Wilna. Pochodzenie
nazwy prawdopodobnie wywodzi się z nazwiska właścicielki gruntów. Nazwa już była znana w
XVI wieku. W 1801 roku magistrat Wilna wydzielił tu około 3,5ha gruntu pod cmentarz.
Początek zwiedzania nekropolii na Rossie zaczyna się od cmentarzyka wojskowego, tuż przed
ogrodzeniem. Po lewej stronie spoczywają żołnierze polscy polegli w latach 1919, 1920, 1939 i
1944.
Zgodnie z ostatnią wolą Marszałka Józefa Piłsudskiego tu obok matki, spoczywa Jego serce. Jest
to pomnik mauzoleum „Matka i Serce Syna”, które zostało złożone 11 maja 1936 roku. Na
czarnej płycie z bazaltu widnieje napis „Matka i Serce Syna” pomiędzy dwoma wersetami ze
znanego poematu Juliusz Słowackiego „Beniowski”.
Ksiądz Józef Bohdanowicz rozpoczął
budowę kaplicy cmentarnej w stylu
gotyckim z czerwonej cegły, która
zachowała się do czasów obecnych.
Jan Kazimierz Wilczyński - polski
lekarz, kolekcjoner i wydawca.
Wydał "Album Wileńskie", "Album
Kijowskie" i "Album Warszawskie„.
Wśród najbardziej znanych osób pochowanych na Starej Rossie są profesorowie Uniwersytetu
Wileńskiego: historyk Joachim Lelewel, ojciec Juliusza - Euzebiusz Słowacki,
ojczym poety - August Becu, przyjaciel Adama Mickiewicza - filomata Onufry Pietraszkiewicz,
rzeźbiarz Antoni Wiwulski, brat Marszałka, senator Adam Piłsudski, pierwsza żona Marszałka,
Maria Piłsudska.
Za najpiękniejszy pomnik nagrobny na
Rossie uznaje się brązową rzeźbę
anioła na mogile Izy
Salmonowiczówny, wykonaną w 1903
r. przez rzeźbiarza Leopolda
Wasilkowskiego z Warszawy.
Tyszkiewiczowie herbu Leliwa, polsko-litewska rodzina arystokratyczna pochodząca z
Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Ulica Ostrobramska
Kościół katolicki p.w. św. Anny, kościół katolicki p.w. śś. Franciszka i Bernardyna i pomnik Adama
Mickiewicza .
Pomnik Adama Mickiewicza,
odsłonięty w 1984 r.
Kościół katolicki p.w. śś. Franciszka i Bernardyna. Kościół jest świątynią trójnawową, typu
halowego, z wielobocznie zamkniętym prezbiterium, dwiema bocznymi kaplicami, niskim
przedsionkiem i trzema narożnymi ośmiobocznymi wieżyczkami.
Piękne gotyckie sklepienia
kryształowe i sieciowe zachowały
się w nawach bocznych. Ściany
kościoła, kaplic i zakrystii
pokrywają freski z XVI-XVIII w.
Kolebkowe sklepienie nawy głównej i prezbiterium pochodzi z 2 poł. XVII w. Na cenne
wyposażenie wnętrza składa się 14 drewnianych barokowych ołtarzy z XVII i XVIII w., piękna
drewniana ambona z 1690 r. Cennymi zabytkami są także duży manierystyczny drewniany
krucyfiks z XVII w., oraz 5 rokokowych konfesjonałów i 3 stalle utrzymane w tym samym stylu.
Kościół katolicki p.w. św. Anny - gotycki,
ufundowany przez wielkiego księcia
litewskiego Aleksandra Jagiellończyka,
zbudowany z czerwonej, nie tynkowanej
cegły w latach 1492-1500. Jest
najwspanialszym na ziemiach dawnej
Rzeczypospolitej zabytkiem późnego
gotyku francusko-flamandzkiego, tzw.
gotyku płomienistego.
Wystrój wnętrza, nakrytego
neogotyckim sklepieniem
gwiaździstym, pochodzi z pocz. XX
w.
Prospekt organowy, ambona i
konfesjonały mają charakter
neogotycki, ołtarze zaś neobarokowy.
W wyposażeniu znajdują się
także dwa XVIII-wieczne obrazy:
"MB z Dzieciątkiem" i "Św. Jan
Nepomucen".
Z początkiem XIX w. kamieniczka przy Bernardyńskiej 11, w której dziś mieści się Muzeum
Adama Mickiewicza, należała do niejakiego Życkiego. W 1822 r. wynajmował w niej mieszkanie
(na parterze od strony dziedzińca).
Po kilkuletnich staraniach w 1911 r. Wileńskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk utworzyło w
kamienicy, będącej wówczas własnością znanego śpiewaka i wydawcy Jana Obsta, muzeum
poświęcone pamięci wieszcza. Podczas II wojny światowej muzeum zostało częściowo
zniszczone, odnowiono je w 1955 r., w setną rocznicę śmierci poety.
W roku 1979 dokonano remontu budynku; od 1983 r. w trzech salkach znowu mieści się
muzeum poety, pozostające pod opieką Uniwersytetu Wileńskiego. Placówka nawiązuje do
związków wieszcza z miastem i Litwą.
Pałac Reprezentacyjny, Prezydentura Republiki Litwy.
Kompleks Architektoniczny Uniwersytetu Wileńskiego.
Kościół św. Jana - kościół przylega
do dziedzińca Piotra Skargi. Został
ufundowany w 1387 roku przez
króla Władysława Jagiełłę, jako
jeden z pierwszych kościołów
rzymskokatolickich po chrzcie
Litwy (1387).
Obok stoi, ustawiona do świątyni
pod kątem, wysoka (68 m)
pięciokondygnacyjna dzwonnica,
dekorowana narożnymi pilastrami i
kolumnami, nakryta barokowym
hełmem. Znajduje się w niej
zabytkowy barokowy dzwon z 1676 r.
Największym z dziedzińców jest
Dziedziniec Wielki, (dawniej zwany
Dziedzińcem Piotra Skargi), otoczony
z trzech stron barokowymi arkadami.
Czwartą pierzeję dziedzińca zajmuje
fasada kościoła św. Jana.
Bardzo cenny jest wystrój wnętrza świątyni. Z pierwotnych 23 zachowało się 10 wspaniałych
rokokowych ołtarzy w prezbiterium, ozdobionych licznymi rzeźbami i dekoracjami stiukowymi.
Kościół św. Jana - Kaplica Bożego
Ciała
Zdjecia i tekst internet
Opr.Irenka