Transcript Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Görsel Materyalleri Tasarlama Süreci Görsel Tasarımın Unsurları: Görsel Unsurlar Dr.

Öğretim Teknolojileri ve
Materyal Tasarımı
Görsel Materyalleri Tasarlama Süreci
Görsel Tasarımın Unsurları: Görsel Unsurlar
Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU
Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
06532, Beytepe ANKARA
e-Posta:
Web:
sadi @ hacettepe.edu.tr
http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/
Görsel Materyalleri Tasarlama Süreci
Görsel Tasarımın Unsurları
 Görsel Unsurlar
 Yazılı Unsurlar
 Destekleyici Unsurlar
-2-
Görsel Unsurlar
 Bir öğrenme etkinliği için seçilen görsel ögeler konunun
özelliğine göre değişebilir.
 Görsel unsurlar üç bölümde ele alınabilir:
 gerçekçi,
 benzeşik ve
 şematik.
-3-
Görsel Unsurlar: Gerçekçi
 Gerçekçi (realistic) görseller, üzerinde durulan gerçek
nesneyi gösterir.
 Örneğin bir arabanın resmi gerçekçi bir görsel olarak
kullanılabilir.
 Burada gerçekçi renklerin kullanılmış olması
gerçekçiliğin derecesini yükseltir.
 Bu durum, renk ögesinin öğretim amaçlı kullanılmasına
iyi bir örnektir.
 Ancak hiç bir resim veya simge tamamen gerçekçi
olamaz.
 Gerçek nesnelerin üç boyutlu hareketli resimlerde
bile resimlenemeyen yanları mutlaka vardır.
-4-
Görsel Unsurlar: Benzeşik
 Benzeşik (analojic) görseller, bir kavramı veya konuyu
açıklamak için o kavrama benzer başka bir kavramla
ilgili bir şey göstererek benzerliklere dikkat çekme
işlevini görürler.
 Bu tür görseller, öğrencilerin eski bilgileri kullanarak
yeni bilgileri yorumlamalarına ve bu yolla öğrenmelerin
gerçekleşmesine yardımcı olurlar.
-5-
Görsel Unsurlar: Şematik
 Şematik (organizational) görseller,
 akış şemaları,
 grafikler,
 haritalar,
 şematik ve sınıflama çizelgelerini kapsar.
 Bu tür görseller, kavramlar ve ana noktalar arasındaki
ilişkileri göstererek öğrenenlerin konunun içerik yapısını
görmelerine yardımcı olurlar.
-6-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(1)
Yakınlık
 Birbiriyle ilgili ögeler birbirine yakınlaştırılmalı,
birbirinden farklı mesajlar veren kavram ve ögeler de
birbirlerinden uzaklaştırılmalıdır.
-7-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(2)
Uyumluluk
 Aşamalı şekilde (bir dizi halinde) birbirlerini takip eden
öğretim materyallerinde düzen (yerleşim, renk, yazı
biçimi gibi) aynı olmalıdır.
-8-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(3)
Materyaldeki görsel unsurlar olabildiğince basit ve
kolay anlaşılır olmalıdır.
-9-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(4)
 Grafik tasarım, bir mesajı iletmek için metnin ve görsellerin
algılanabilir ve görülebilir bir düzlemde düzenlenmesidir.
 Materyaldeki görsel unsurlar
olabildiğince basit ve kolay
anlaşılır olmalıdır.
-10-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(5)
 Karşılaştırma yapılmıyorsa bir materyalde, farklı
konulara ilişkin birden fazla resim bulunmamalıdır.
-11-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(6)
 Görsel unsurlarda oransızlıktan kaçınılmalı, esnek bir
denge sağlanmaya çalışılmalıdır.
-12-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(6a)
 Görsel unsurlarda oransızlıktan kaçınılmalı, esnek bir
denge sağlanmaya çalışılmalıdır.
-13-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(7)
 Görsel ögeleri yerleştirme açısından dikkat edilmesi gereken
bir nokta en fazla dinamik olan kısmın sunum materyalinin sol
üst kısmı olduğudur.
-14-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(8)
 En önemli görsel öge sol üst köşeye ya da merkeze
yerleştirilmeli ya da dikkati çekecek biçimde
vurgulanmalıdır.
-15-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(10)
 İçerikte vurgulanmak istenen eşitlik, büyüklük ya da
resmiyet ilişkileri, ögelerin materyale yerleşim düzeni
ile gösterilmelidir.
-16-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(11)
Yönlendirmeler
 Çeşitli yönlendiriciler kullanarak dikkat istenilen şekilde
yoğunlaştırabilir.
Örneğin,
 bir “ok” işareti kullanma
 anahtar kavramları vurgulamak için sözcükleri
kalınlaştırma
 bir listedeki maddeleri göstermek için “madde imi”
kullanma
 Çeşitli unsurları renklendirme
-17-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(12)
Yönlendirme
 Öğrenenin dikkatini çekmek
için kullanılabilecek etkili
stratejilerden biri
işaretlemedir.
-18-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
(13)
Yönlendirme
 Ögelerin materyal üzerinde yer aldığı düzlem de
biçimlendirme ya da yönlendirme işlevi görür.
-19-
Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi
Yönlendirme
 Ögelerin materyal üzerinde yer aldığı düzlem, yönlendirme
işlevi görür. Bu nedenle oluşum sürecini yansıtan bir düzlem
seçmek önerilmektedir
(14)
-20-
Başvuru Kaynakları
 Heinich, R., Molenda, M., Russell, J. D. ve Smaldino, S. E.
(1999). Instructional media and technologies for learning
(Sixth Edition). New York: Macmillan Publishing Company.
 Seferoğlu, S. Sadi (2009). Öğretim teknolojileri ve
materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
-21-
Teşekkürler!!!

-22-