Transcript Młodzież nastoletnia – charakterystyka demograficzno-społeczna w odniesieniu do zachowań ryzykownych Małgorzata Wyszyńska Pracownia Badań nad Polityką Demograficzną i Społeczną HLI - Europa.

Młodzież nastoletnia – charakterystyka
demograficzno-społeczna w
odniesieniu do zachowań ryzykownych
Małgorzata Wyszyńska
Pracownia Badań nad
Polityką Demograficzną
i Społeczną
HLI - Europa
Młodzież – kategoria społeczna ludzi w wieku dojrzewania,
będących do pewnego momentu pod opieką opiekuna
prawnego, najczęściej rodzica.
Młodzież nastoletnia - osoby w wieku od 13 do 19 lat
(11. i 12.-latki to jeszcze dzieci). Możemy tu wyszczególnić
dwie podgrupy: nastolatki młodsze (13-14 lat) oraz
nastolatki starsze (15-19 lat).
Liczba starszych nastolatków (15-19)
w latach 2002-2006 (w tys.)
3500
3000
2500
2000
Dziewczęta
Chłopcy
1500
1000
500
0
2002
2004
2006
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Warszawie, bazy danych online: demografia; tablice
statystyczne z demografii za lata 2002-2006 – ludność.
Używanie alkoholu i narkotyków przez
młodzież szkolną. Badania ankietowe ESPAD
• W 2007 roku badanie zrealizowano na próbie
losowej młodzieży III klas gimnazjów i II klas szkół
ponadgimanzjalnych
• W badaniu zastosowano wystandaryzowany
kwestionariusz do samodzielnego wypełniania przez
uczniów
• W ankiecie pytano o osobiste doświadczenia z każdą
z substancji, osobno wymieniając ich nazwy
• W badaniu zadbano o zapewnienie anonimowości
zarówno na poziomie pojedynczych uczniów jak i
całych szkół
Palenie tytoniu - 2007
Trzecie klasy gimnazjum
16,3
46,8
Nigdy nie palił
1 - 2 razy
3 - 5 razy
6 - 9 razy
10 - 19 razy
20 - 39 razy
40 razy i więcej
4,1
4,6
4,6
7,5
16,1
Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
32,1
28,7
5
4,9
5,3
8,2
15,8
Nigdy nie palił
1 - 2 razy
3 - 5 razy
6 - 9 razy
10 - 19 razy
20 - 39 razy
40 razy i więcej
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 9.
Palenie tytoniu w czasie ostatnich 30 dni – 2007
Trzecie klasy gimnazjum
Nie
78,3
1 papieros na tydzień
1 papieros dziennie
1 - 5 papierosów dziennie
6 - 10 papierosów dziennie
6,4
1,5
1,8
3,5
5,8
2,7
11 - 20 papierosów dziennie
Więcej niż 20 papierosów
dziennie
Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
Nie
65
1 papieros na tydzień
1 papieros dziennie
1 - 5 papierosów dziennie
6 - 10 papierosów dziennie
1,7
4,1
8
6,9
10,8
3,5
11 - 20 papierosów dziennie
Więcej niż 20 papierosów
dziennie
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 10.
Picie napojów alkoholowych
Trzecie klasy gimnazjum
100
1995
1999
2003
2007
80
60
40
2007
20
2003
1999
0
W życiu
W ciągu W ciągu
12
30 dni
miesięcy
1995
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 14.
Picie napojów alkoholowych
Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
100
1995
1999
2003
2007
80
60
40
2007
20
2003
1999
0
W życiu
W ciągu W ciągu
12
30 dni
miesięcy
1995
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 14.
Picie poszczególnych napojów alkoholowych
w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem
Trzecie klasy gimnazjum
70
60
50
40
2007
30
2003
20
1999
10
1995
0
Picie piwa
Picie wina
Picie wódki
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 18.
Picie poszczególnych napojów alkoholowych
w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem
Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
80
70
60
50
40
2007
30
2003
20
1999
10
1995
0
Picie piwa
Picie wina
Picie wódki
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 18.
Miejsce picia napojów alkoholowych – 2007
Trzecie klasy gimnazjum
U siebie w domu
27,7
31,2
W domu u kogoś
Na ulicy w parku itp.
W barze lub pubie
12
11,5
25,2
2,8
W dyskotece
W restauracji
W innym miejscu
13,9
Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
U siebie w domu
31,6
23,2
W domu u kogoś
Na ulicy w parku itp.
W barze lub pubie
25,4
28,5
11,6
W dyskotece
W restauracji
5,3
25,7
W innym miejscu
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 26.
Oczekiwania wobec alkoholu
(konsekwencje pozytywne)
Trzecie klasy gimnazjum
35
30
25
20
15
10
5
0
Bardzo
prawdopodobne
Będę się świetnie bawić.
Poczuję się odprężony
Będę bardziej towarzyski
Zapomnę o swoich problemach
Poczuję się szczęśliwy
Prawdopodobne
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 29.
Oczekiwania wobec alkoholu
(konsekwencje pozytywne)
Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Bardzo
prawdopodobne
Będę się świetnie bawić.
Poczuję się odprężony
Będę bardziej towarzyski
Zapomnę o swoich problemach
Poczuję się szczęśliwy
Prawdopodobne
Źródło: Janusz Sierosławski, „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD, Warszawa 2007, s. 29.
Używanie narkotyków kiedykolwiek w życiu - 2007
Trzecie klasy gimnazjum
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
15,7
15,6
9,7
8,2
7
3,8
Marihuana lub
haszysz
Substancje
wziewne
Leki
Amfetamina
uspokajające i
nasenne
2,5
Ekstazy
Alkohol z
tabletkami
Alkohol z
marihuaną
Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
30
27,9
25
19
20
17,2
12,2
15
10
7,8
6,8
4,2
5
0
Marihuana lub
haszysz
Substancje
wziewne
Leki
uspokajające i
nasenne
Amfetamina
Ekstazy
Alkohol z
tabletkami
Alkohol z
marihuaną
Powody spróbowania środka psychoaktywnego – 2007
24
22
20
18
16
Nie pamiętam powodu
14
Inny powód
Chciałem zapomnieć o swoich
problemach
12
10
8
Byłem ciekawy
6
Nie miałem nic do roboty
4
Nie chciałem odstawać od grupy
2
Chciałem się czuć na haju
0
III klasy
gimnazjum
II klasy szkół
ponad
gimnazjalnych
Czy zgadzasz się z następującą opinią?
Pierwsze kontakty seksualne młodzi ludzie powinni mieć
dopiero po zawarciu związku małżeńskiego
Źródło: Wyniki badania CBOS „Młodzież ‘88 , ’94, ’96, ‘98”
JAKIE SĄ PANA(I) OPINIE NA TEMAT KONTAKTÓW SEKSUALNYCH?
CZY ZGADZA SIĘ PAN(I) CZY TEŻ NIE ZGADZA SIĘ Z PONIŻSZYMI
STWIERDZENIAMI
Pierwsze kontakty seksualne ludzie powinni mieć dopiero po zawarciu małżeństwa
38%
51%
11%
To zupełnie normalne, że kochający się ludzie utrzymują ze sobą kontakty seksualne, ślub
nie jest do tego konieczny
63%
26%
11%
Seks nie wymaga ani miłości, ani małżeństwa, nawet przelotny związek może dostarczyć
przyjemnych, pięknych przeżyć
33%
Zgadzam się
54%
Nie zgadzam się
13%
Trudno powiedzieć
Źródło: CBOS, „O wychowaniu seksualnym młodzieży” – czerwiec/lipiec 2007 r.
Czynniki współwystępujące ze zwiększonym ryzykiem
wczesnej inicjacji seksualnej
(w Polsce)
- nauka w szkole zasadniczej zawodowej,
- słabe wyniki w nauce,
- częsty kontakt z alkoholem,
- odwiedzanie pornograficznych stron internetowych,
- czytanie czasopism pornograficznych,
- częste wychodzenie na dyskoteki,
- złe relacje z rodzicami.
Urodzenia żywe w 2006 r. według wieku matki i kolejności
urodzenia dziecka
Wiek matki
Ogółem
Kolejność urodzenia dziecka u matki
1
2
3
4
5
15 lat i mniej
302
302
-
-
-
-
16 lat
955
927
28
-
-
-
17 lat
2824
2726
94
3
-
-
18 lat
5784
5361
399
24
-
-
19 lat
9365
8381
924
57
3
-
Razem
19 lat i mniej
19230
17697 1445
84
3
-
Źródło: „Rocznik Demograficzny 2007”, GUS, Warszawa 2007.
Urodzenia żywe przez matki poniżej 19 lat według grupy
wiekowej ojca
Rok
Ogółem
19 i
mniej
20-24
25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50 i
Nieznana
więcej
2000
27771
3133
13609
3781
622
163
57
25
11
6370
2002
24331
2549
11197
3556
637
159
57
28
8
6140
2004
20502
1869
9136
3022
604
141
63
24
11
5632
2005
19295
1612
8485
2870
552
138
48
22
11
5557
2006
19230
1589
8432
2874
615
120
61
20
10
5509
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Warszawie, bazy danych online: demografia; tablice statystyczne z demografii za lata 2000-2006 - ludność.
Małżeństwa kobiet poniżej 19 lat wg grupy wiekowej męża
Rok
Ogółem
19 i
mniej
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60 i
więcej
2000
25670
3498
16716
4577
653
142
52
21
6
3
2
2002
19538
2459
12414
3944
577
92
34
10
6
2
0
2004
13864
1503
8881
2856
487
92
30
7
4
3
1
2005
13360
1320
8651
2790
470
86
24
12
3
3
1
2006
13483
1280
8709
2894
483
76
19
11
6
2
3
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Warszawie, bazy danych online: demografia; tablice statystyczne z demografii za lata 2000-2006 – ludność
Małżeństwa mężczyzn poniżej 19 lat
wg grupy wiekowej żony
Rok
Ogółem
19 i mniej
2000
5437
2002
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
3498
1848
79
11
1
0
0
3857
2459
1302
87
8
1
0
0
2004
2559
1503
981
64
9
1
1
0
2005
2244
1320
858
55
8
1
2
0
2006
2126
1280
769
68
8
1
0
0
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Warszawie, bazy danych online: demografia; tablice statystyczne z demografii za lata 2000-2006 - ludność.
25% nastolatek, które prowadzą życie seksualne
nabywa (w ciągu roku) infekcję przenoszoną
drogą płciową
13% młodych ludzi w wieku 13-19 lat jest
zakażonych chorobami przenoszonymi drogą
płciową