Transcript ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Η πρόληψη, η διάγνωση, η επιβεβαίωση και η παρακολούθηση των ασθενειών στηρίζεται κατά μεγάλο μέρος στα εργαστηριακά ευρήματα  «

ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ
ΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
Η πρόληψη, η διάγνωση, η επιβεβαίωση και η
παρακολούθηση των ασθενειών στηρίζεται κατά μεγάλο
μέρος στα εργαστηριακά ευρήματα
 « Καμιά ιδέα, καμιά ερμηνεία, κανένα συμπέρασμα
και καμιά θεωρία δεν μπορεί να ληφθεί ως δεδομένο,
να εδραιωθεί και να θεωρηθεί ως κτήμα
της επιστήμης, εάν προηγουμένως δεν έχει περάσει
από τον πειραματικό έλεγχο και δεν αποδειχθεί πέρα
από κάθε αμφιβολία, η γνησιότητα και
η επαναληψιμότητα του .
CLAUDE BERNARD
Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΣ!
 Η στενή σωστή και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ






κλινικών και εργαστηριακών ιατρών.
Η συνεργασία αυτή πρέπει να πραγματοποιείται σε διάφορα
επίπεδα όπως πρόληψη, διάγνωση, διαφορική διάγνωση,
παρακολούθηση, θεραπεία.
Προϋποθέτει:
γνώσεις της ιατρικής σε γενικότερους και εξειδικευμένους
τομείς, αλλά και
γνώσεις της σύγχρονης τεχνολογίας (Η/Υ, χειρισμός
σύγχρονων ιατρικών μηχανημάτων, διαδικτυακή επικοινωνία) ,
γνώσεις και εφαρμογή των οικονομικών της υγείας,
γνώση και συμμόρφωση με συστήματα, ποιότητας, ασφάλειας,
αποτελεσματικότητας και επάρκειας των τμημάτων στα
πλαίσια των παρερχομένων υπηρεσιών υγείας
ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ……….
 Οι κλινικοί ιατροί πρέπει :
 Να γνωρίζουν την διαγνωστική αξία των
εργαστηριακών εξετάσεων
 Να χρησιμοποιούν στις περιπτώσεις όπου πραγματικά
θα είναι χρήσιμες στην αντιμετώπιση του ασθενούς.
Το Εργαστήριο …ευθύνεται για
Τη σωστή διαχείριση των δειγμάτων με:

Ασφάλεια

Σωστή αιμοληψία

Σωστή μεταφορά

Ποιοτική ανάλυση

Σωστή αξιολόγηση του αποτελέσματος

Οικονομία
Για το καλό των ασθενών που είναι και ο τελικός
στόχος, προϋποθέτει:
Τη συνεχή και άριστη συνεργασία της κλινικής και του
εργαστηρίου.
Ηλεκτρονική παραγγελία
Η άμεση καταχώριση των αιτήσεων για
εργαστηριακές εξετάσεις από τους
κλινικούς Ιατρούς στο ηλεκτρονικό
σύστημα
1. Bελτιώνει και απλοποιεί τις διαδικασίες
παραγγελίας των εξετάσεων,
2. Eξοικονομεί χρόνο για το προσωπικό,
3. Ελαττώνει έμμεσα το κόστος νοσηλείας
4. Μειώνει τα ιατρικά σφάλματα.
Πακέτα εξετάσεων
 Η βελτίωση της χρήσης των εξετάσεων
διευκολύνεται με την χρήση ενσωματωμένων στο
σύστημα πακέτων εξετάσεων,
 πλήρως εναρμονισμένων με κατευθυντήριες
οδηγίες, οι
οποίες μπορεί να
 ανανεώνονται ανάλογα με την πρόοδο των
επιστημονικών δεδομένων και να
 προσαρμόζονται στις ανάγκες του κάθε
κλινικού τμήματος του Νοσοκομείου
Ορθολογική εργαστηριακή διάγνωση
Στόχος : η επιτυχής διαγνωστική προσέγγιση της νόσου
με τη μικρότερη δυνατή δαπάνη
( το κόστος των εξετάσεων που παραγγέλλονται ).
Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου
είναι η διάγνωση και διαφορική διαγνωστική
δυνατότητα της νόσου.
Λογική επιλογή των απαραίτητων εργαστηριακών
εξετάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων θα
αξιολογηθούν και θα συνεκτιμηθούν με τα λοιπά κλινικά
δεδομένα.
Ορολογικές Εξετάσεις
Διάγνωση Λοιμώξεων
ΑΝΤΙΓΟΝΑ
ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ
ΒΑΚΤΗΡΙΑ
ΙΟΙ
ΜΥΚΗΤΕΣ
ΠΑΡΑΣΙΤΑ
Οροδιάγνωση των Λοιμώξεων
 Ανίχνευση μικροβιακού αντιγόνου παρέχει άμεση
απόδειξη της λοίμωξης , και προτιμάται για τη
διάγνωση της λοίμωξης
 Ανίχνευση αντισωμάτων ( έμμεση απόδειξη της
λοίμωξης )
 Όλα τα μικρόβια δεν έχουν διαθέσιμες δοκιμασίες
αντιγόνου ή τεχνικές καλλιέργειας καθιστώντας
την ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων διαγνωστικά
χρήσιμο εργαλείο.
ΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ εφαρμόζεται :
Δυσκολίες στην απομόνωση
 μικροοργανισμών οι οποίοι
αναπτύσσονται δύσκολα
(C. difficile,Η. pylori κλπ)
 Αδυναμία απομόνωσης
του παθογόνου αίτιου
λόγω χορήγησης
αντιμικροβιακής
θεραπείας
 Αδυναμία διάγνωσης
ιογενών λοιμώξεων
Η εισαγωγή των ορολογικών
αντιδράσεων
 έδωσε λύση σε
αρκετές
αλλά όχι σε όλες τις
περιπτώσεις
 Εξαιρετική βοήθεια
στη διάγνωση των
ιογενών λοιμώξεων
 Περιορισμοί
ΠΟΤΕ;
 ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
(SCREENING TESTS)
 ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΡΟΥΤΙΝΑΣ
 ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
 ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
 Η ΑΜΕΣΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ
ΕΊΝΑΙ ΕΠΕΙΣΟΥΣΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
(Eφημερίας)
 CRP
PCT
( Πότε;)
ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΕΝΑΝΤΙ :
ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ:

* στρεπτόκοκκου (ΕΝΥ- φάρυγγα)
*πνευμονόκοκκου (ούρα -ΕΝΥ)
*λεγιονέλλας (ούρα)
*μηνιγγιτιδόκοκκου (ΕΝΥ)
* C. difficile (κόπρανα)
)
(Πότε;)
 ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΕΝΑΝΤΙ :
Ανοσοχρωματογραφία
ΙΩΝ:
Χαρακτηριστικά
Προσδιορίζει ποιοτικά ή ποσοτικά ένα ή
περισσότερα
Ag (τοξίνη), Ab,
προιόντα PCR
Κλινικό Δείγμα
Ούρα
Σίελος
Ορός,Πλάσμα, ολικό αίμα
Εξιδρώματα
Βιολογικά υγρά
Ευαισθησία καλή
Ειδικότητα υψηλή
παιδιά : πάντοτε
ενήλικες :
a)
≥2 κριτήρια Centor
b)
β) χρόνιο αναπνευστικό ή καρδιακό
νόσημα,
Οξύ Ρευματικό Πυρετό
Ευαισθησία : 85- 95%
Ειδικότητα : ~ 99%
εύκολη εξέταση,
γρήγορα αποτελέσματα
έλεγχος στη χορήγηση αντιβιοτικών
Κλινικό δείγμα
Ουρα, BAL, πλευριτικό υγρό
Ευαισθησία 95%
Ειδικότητα 95%
Ακρίβεια 95%
L.pneumophila ορότυπος 1
Κλινικό δείγμα
Κλινικό δείγμα
Ορός
Ούρα, BAL, πλευριτικό υγρό Α) IgM M.pneumoniae
Ευαισθησία 50-80%
B) IgM/IgG Cpn
Ειδικότητα >90%
ΘΠΑ 79%
ΑΠΑ 82%
 ΔΙΑΡΡΟΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΌ ΛΗΨΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ
 Η ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΕ ΔΙΑΡΡΟΙΙΚΑ
ΚΟΠΡΑΝΑ
Μέθοδος
IC
Τοξίνη
GDH
Α/Β
Ευαισθησία
(%)
Ειδικότητα
(%)
ΘΠΑ
(%)
ΑΠΑ
(%)
Διάρκεια
εξέτασης
32-59
85-91
84-100
99
46-100
94-96
76-84
97
15-20 λεπτά
( Πότε;)
 ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΕΝΑΝΤΙ :
ΙΩΝ:
RSV λοίμωξη
Επιδημιολογία: ~1,5 εκ.παιδιά/έτος
επισκέπτονται τον παιδίατρο
75-125.000 νοσηλείες <1 έτους
σχετίζονται με τον ιό (CDC 2011)
Αναπνευστικοί Adeno viruses
51 ορότυποι -6 Είδη (A-F)
 Κοινό κρυολόγημα, βρογχίτις ,
βρογχιολίτις,
πνευμονία (5-10%)
CDC 2011, Virology J. 2011
Influenzae viruses
HA: H1…H16
NA: N1…N9
RNPs:Νουκλεοπρωτεΐνες
Η1Ν1
ΙΝΑ -ΙΝΒ
Ταχείες δοκιμασίες ανίχνευσης Infuenzae A / B viruses
Μέθοδος
Στόχος
Ευαισθησία
(%)
Ειδικότητα
(%)
Χρόνος
εξέτασης
IC
RNP
58 - 71
91 – 99 /
52 - 100
10 – 30 min
Rotavirus / Adenoviruses/Astroviruses
Μέθοδος
IC
Ευαισθησία (%)
Ειδικότητα (%)
Χρόνος εξέτασης
87-100
86-95
15-20 λεπτά
Μέθοδος
IC
Ευαισθησία (%)
Ειδικότητα (%)
Χρόνος εξέτασης
77
100
15 – 20 λεπτά
ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ (SCREENING TESTS)
 Διακρίνουν το θετικό από το αρνητικό αποτέλεσμα
 Έχουν μεγάλη ευαισθησία (>80%)
Μη Ειδικές
 Monotest
 RPR
 VDR
 Well -Felix
Ειδικές
*Widal
*Rose Begal
* Wright
(Πού;)
 Απουσία Πυοσφαιρίων
 EPEC-ETEC
 G. lamblia
 C. parvum
 Rotavirus
 Norovirus
 Adenovirus
Παρουσία πυοσφαιρίων
Salmonella spp
Shigella spp
Campylobacter spp
EIEC-ΕΗΕC
Y. enterocolitica
C. difficile
E. histolytica
 Astrovirus
Κύριο αίτιο Μικροβιακής Γ.Σ
Αg C.jejuni,- ΑΜΕΣΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ
Η επίπτωση αυξάνει σταθερά τα
τελευταία χρόνια
H.pylori λοίμωξη
 Αίτιο χρόνιας ενεργού
γαστρίτιδας/πεπτικού έλκους
 Συσχετίζεται με την ανάπτυξη
γαστρικού αδενοκαρκινώματος και
MALT λεμφώματος
Έλεγχος Abs IgG, IgA
(ΙCG EIA))
Ανίχνευση Ag H.pylori στα κόπρανα
Χαρακτηριστικά Εξέτασης
 Μη επεμβατική εξέταση
Όχι ακριβή
Αξιόπιστη
Έλεγχος της αποτελεσματικότητας
της θεραπείας
Έλεγχος υποτροπών
‘Ελεγχος ενεργότητας της λοίμωξης
Ευαισθησία 96%
Ειδικότητα 85-91%
Entamoeba histolytica
Μέθοδος
Ευαισθησία (%)
Ειδικότητα (%)
ΘΠΑ
ΑΠΑ
Χρόνος εξέτασης
IC
90 - 99
97 - 100
94 - 100
94 - 100
15 min
Cryptosporidium parvum
Μέθοδος
Ευαισθησία (%)
Ειδικότητα (%)
ΘΠΑ
ΑΠΑ
Χρόνος εξέτασης
IC
78 - 98
98 – 100
85 - 100
99
15 min
G. lamblia
Μέθοδος
Ευαισθησία (%)
Ειδικότητα (%)
ΘΠΑ
ΑΠΑ
Χρόνος εξέτασης
IC
93 - 100
100
100
95 - 100
15 min
Νόσος
Ευαισθησία (%)
Ειδικότητα (%)
ΘΠΑ
ΑΠΑ
Overall
Agreement
Bacterial Vaginitis
89.4
78.6
68.9%
93.3%
82.3%.
Chlamydia Vaginitis
92.0
92.0
92.0%
99.3%
98.7%.
Trichomonal Vaginitis
84.7
89.3
75.8%
93.7%
88.0%
Yeast Vaginitis
91.4
83.1
80.1%
92.9%
86.7%.
Chlamydia trachomatis
Screening genital HPV infection
Ευαισθησία 92%
Ειδικότητα 92%
πότε;
Η ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων
έναντι βακτηρίων ιών , μυκήτων & παρασίτων
Διάγνωση- διερεύνηση &
Παρακολούθηση λοιμώξεων
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΡΟΥΤΙΝΑΣ
ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
:
-
IgM,IgG
Ολικά Ab
IFA, ELFA
ELISA
Χημειοφωταύγεια
Συγκολλητινοαντιδράσεις
Σύνδεση συμπληρώματος
Εξουδετέρωση
πακέτο εξετάσεων
Chlamydia pneumoniae (~9%)
( MIF EIA)
Mycoplasma pneumoniae (~8%)
•
ΔΙΑΓΝΩΣΗ IgM antibodies
(ICG –EIA)
Legionella sp. Αg
Diagnosis by FA test
(~7%)
ICG
Ιοί
Αναπνευστικός συγκυτιακός
Γρίππης
Q πυρετός Coxsiella burnetii(1%)
MIF ή PCR
Herpes Simplex virus Type 1 (HSV-1)
Herpes Simplex virus Type 2 (HSV-2)
Epstein Barr virus (EBV)
Cytomegalovirus (CMV)
Varicella Zoster virus (VZV)
Human Herpes virus 6
Human Herpes virus 8
HSV-1: κυρίως στα παιδιά (90% )
HSV-2: σεξουαλικά μεταδιδόμενος
Type-specific antibodies g IgG διαχωρίζουν
HSV-1 and HSV-2.
Varicella-Zoster Virus
IgG and IgM antibody tests by ELISA may be used
Η οροδιάγνωση δεν είναι πολύ χρήσιμη
στη διάγνωση, λόγω υψηλής
συχνότητας Αbs στον γενικό πληθυσμό
ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ PRC
 Ανίχνευση CMV Ag με τεχνικές ανοσοφθορισμού με χρήση





monoclonal antibodies
Ανίχνευση αντισωμάτων ΙgM αποτελεί δείκτη πρόσφατης
λοίμωξης
Ο προσδιορισμός των IgM, IgG & IgG-avidity μπορούν να
καθορίσουν την φάση της λοίμωξης
οξεία , παλαιά, πρόσφατη.
Σημαντική διαγνωστική αξία στην έγκυο για συγγενή
λοίμωξη του εμβρύου.
Ψευδώς θετικά αποτελέσματα σε ασθενείς με RA &Ebstein-Barr
Αbs
Monotest (Latex)
Μη ειδικά IgM Ab,
Ευαισθησία 85~ 98,4%
Ειδικότητα 95~ 99,7%
ψ (-) 10-50%
EBV Abs
Προσδιορισμός τεσσάρων
βιολογικών δεικτών
Ετερόφιλα
IgM-VCA,
IgG-VCA,
EBNA
Δείγμα ορός/πλάσμα
Ευαισθησία 95%
Ειδικότητα 96%
 Rubella Virus
 IgM & IgG αντισώματα
 Καθορίζουν την φάση της λοίμωξης
 Την ανοσοποίηση της εγκύου
 Tοξόπλασμα
Προσδιορισμός IgM and IgG
& IgG avidity Αbs
Εξέταση ρουτίνας
 ΕΓΚΥΟΣ

ΛΕΜΦΑΔΕΝΙΤΙΔΑ
* IgM διατηρούνται 10 ημέρες μετά τη
λοίμωξη
*IgG . για 17 ημέρες
*Περίοδος ιαιμίας ~ 14 ημέρες.
•Έντονη ιαιμία αναπτύσσεται περίπου
μία εβδομάδα
•και ιαιμία συνήθως διαρκεί μία
εβδομάδα.
•τα χαμηλά επίπεδα NAT που σχετίζονται
με χρόνιους φορείς .
5η νόσος
Πέμπτη νόσος ( δερματικό εξάνθημα )
Παροδικές απλαστικές κρίσηεις ( σοβαρή
οξεία αναιμία )
Αμιγής απλασία της ερυθράς σειράς (
χρόνιας αναιμίας )
Εμβρυϊκός ύδρωπας
( θανατηφόρα εμβρυϊκή αναιμία )
Πακέτο εξετάσεων
Εντεροιών & Ερπητοιών
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΚΝΣ
ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΜΕ multi-plexPCR
HAV-HEV :ΛΟΙΜΩΞΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ
 ΗΠΑΤΙΤΙΔΕΣ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ
ΙΟΥΣ
Cytomegalovirus
Epstein-Barr virus
Herpes virus
Coxsackie virus
Rubella virus
 HBV- HCV-HDV:ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ
ΝΟΣΗΜΑΤΑ( ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ &
ΑΙΜΑΤΟΓΕΝΩΣ κλπ)
Tests
Rose Bengal
•
•
•
Titer of => 1:160 is suggestive if
there is symptoms consistent with
brucellosis
Acute brucellosis is most likely to be
associated with a titer above 1:160
A great majority of patients will
have titers of 1:160 to 1:320
Wright
COOMBS
ELISA
Antibodies
Total Abs
>>
1) If STA is negative and
disease is chronic then
only IgG
2) If STA is positive, IgM +
IgG
IgG & IgM & IgA separately
41

SYPHILIS - - DIAGNOSIS (VDRL,RPR,FTA, IgM& IgG EIA )

Evaluation based on 3 factors
o
Clinical findings
o
Demonstration of spirochetes in clinical specimen
o
Present of antibodies in blood or CSF
= more than one test should be performed
= no serological test can distinguish between
infections
other treponemal
LYME’S DISEASE
Isolation of organism from clinical specimen or

Diagnostic titers of IgG and IgM in serum or CSF or

Significant change in serum titers of IgG or IgM in paired acute and convalescent sera
LEPTOSPIROSIS
Microscopic Agglutination Test (MAT)
2). ELISA: serum and CSF IgM antibody
3. pathogenic test
1).blood culture:
2).PCR: DNA
Leishmania, Echinococcus, Plasmodium, Helminthes
1. Skin or intradermal test
 Easiest to perform
 Type I & IV hypersensitivity
 Type I-> helminthiases
 Type IV->protozoan infections
Direct agglutination (DA)
Latex agglutination (LA)
Indirect hemagglutination
 Antibody Assay
CIEP for cysticercosis
Intestinal amoebiasis, giardiasis,
cryptosporidiosis
Immunofluorescence (IF)- FITC
-ELISA
Cryptococcosis
Aspergillosis
ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ
Sandwich-ELISA
galactomannan
mannan
Only based on detection of
capsular polysaccharide
(glucuronoxylomannan)
antigen
Fungitell (-1-3-D-glucan)
PCR
Diagnosis of invasive disease
Based on the detection of Aspergillus antigens
ELISA kits to detect Galactomannan and -Glucan
Diagnosis of allergic disease
Based on the detection of IgE by RAST/ELISA.
May also use complement fixation or Immunodiffusion.
Candidiasis
Detection of:
-antigen:
> β-glucan (Fungitec-G – enzymatic assay
> Mannan (Pastorex, Platelia - ELISA)
SeptiFast Test
Sepsis Diagnosis
ΚΕΝΤΡΑ
ΑΝΑΦΟΡΑΣ
Assay Sensitive
SF
90%
BC
56,7%
Σε
εξειδικευμένα
εργαστήρια
ΚΟΣΤΟΣ!
Specificity
98,3%
100%
 Η ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ
ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
στοχεύει στην :
1. Έγκαιρη & έγκυρη διάγνωση
Θεραπευτική αντιμετώπιση(κατάλληλη αντιμικροβιακή θεραπεία)
3. Παρακολούθηση της πορείας της νόσου
4. Οικονομία αντιδραστηρίων
5. Εξοικονόμηση και ανθρωπίνων πόρων (προσωπικού)
2.
Λ
Α
Θ
Ο
Σ
Σ
Ω
Σ
Τ
Ο