Transcript Spiritualisme - wijsgerig stelsel dat, het stoffelijk bestaan ontkennende, alles verklaart uit of terugbrengt tot de geest Waar komt het woord holisme vandaan? HOLISME.

Spiritualisme - wijsgerig stelsel dat, het stoffelijk
bestaan ontkennende, alles verklaart uit of
terugbrengt tot de geest
Waar komt het woord holisme vandaan?
HOLISME (van het Griekse ὅλος holos = alles, geheel, integraal) is de gedachte dat
alle eigenschappen van een systeem niet begrepen kunnen worden uit de som van
de verschillende delen alleen. Het systeem als een geheel bepaalt in belangrijke
mate hoe de delen zich gedragen. Dit idee is toepasbaar op alle systemen:
educatieve, biologische, chemische, economische, mentale, linguïstische, etc.
Het geheel is meer dan de som der delen
Aristoteles
In zijn huidige vorm
is het woord
HOLISME
voor het eerst gebruikt
door de
Zuid-Afrikaanse
staatsman
Jan Smuts
in zijn boek “Holisme en
evolutie” (1926).
Door de hele geschiedenis van 200-jaar openbaar onderwijs
zijn er critici geweest die erop gewezen hebben dat het
onderwijs van jonge mensen meer zou moeten impliceren dan
alleen de vorming van toekomstige arbeiders of burgers en dat
onderwijs begrepen zou moeten worden als het cultiveren van
de morele, emotionele, fysieke, psychologische en geestelijke
eigenschappen van het zich ontwikkelende kind.
Zwitserse humanitaire
Johann Pestalozzi
Amerikaanse Transcendentalisten
Thoreau, Emerson en Alcott
De stichters van "progressief onderwijs”
Francis Parker en John Dewey
Pioniers zoals
Maria Montessori en Rudolf
Steiner
Tijdens de jaren '70
Ontstaat een hele reeks literatuur in wetenschap, filosofie en culturele
geschiedenis met als resultaat:
een overkoepelend concept over het begrip van onderwijs als een
perspectief dat HOLISME heet.
Een holistische manier van denken tracht een veelvoud van betekenis- en
ervaringslagen te omvatten en te integreren in plaats van de menselijke
mogelijkheden eng te definiëren.
Elk kind is meer dan een toekomstige werknemer; de intelligentie en de
capaciteiten van elke persoon zijn veel complexer dan zijn of haar scores op
gestandaardiseerde tests.
Holistisch onderwijs
•gebaseerd op het idee dat elke persoon vindt zijn identiteit, betekenis, en doel in het leven vindt in het leven door
verbindingen met de gemeenschap, met de natuurlijke wereld, en met geestelijke waarden zoals medeleven en
vrede
•doet een poging om innerlijk eerbetuiging voor het leven en hartstochtelijke liefde voor leren op te roepen(Ron
Miller – tijdschrift Holistic Education Review)
•de term holistisch onderwijs wordt vaak gebruikt om naar de democratischer en humanistische soorten alternatief
onderwijs te verwijzen
•helpt de leerling het beste uit zichzelf te halen – zelf -actualisatie - Abraham Maslow
•richt zich op de ontwikkeling van elke leerling als individu op het gebied van het intellect, emotie, sociale, fysieke,
artistieke, creatieve en spirituele potenties
•geeft meer verantwoordelijkheid voor het proces van leren en lesgeven
•spiritualiteit heeft een belangrijke rol voor de harmonie tussen het innerlijk en de buitenwereld
•er zijn geen tekorten in leerlingen, alleen maar verschillen
•heeft als doel de ontwikkeling van de menselijke geest tot op het hoogste niveau
Cijfers geven volgens de holistische methode
De beoordeling werkt niet met multiple choice en het tellen van fouten, maar de docent bekijkt een werkstuk in zijn geheel
en bepaalt vervolgens op holistische wijze of het geheel bijvoorbeeld meer een acht dan een zeven is. (The North
Carolina Writing Project)
Critici betwijfelen of de resultaten zo betrouwbaar kunnen zijn als objectieve computerberekeningen en of het resultaat
niet leidt tot verschillende cijfers van verschillende docenten.
Holisme in de hervorming van educatie
De taxonomie van educatieve doelstellingen identificeert veel lagen van cognitieve werkingen die gebruikt kunnen
worden om een meer holistische educatie te scheppen. In de "authentieke beoordeling" worden geen computers
gebruikt, zoals bij een op standaarden gebaseerde beoordeling op multiple choice testen, maar zijn het getrainde
scoretellers die waarderingen vaststellen op open vragen.
Zij gebruiken holistische waarderingsmethoden. In
projecten als de North Carolina Writing Project gaan de
scoretellers niet uit van aantallen fouten, of een optelling
van behaalde punten. Zij bekijken daarentegen het werk
als een geheel en stellen op holistische wijze vast of de
waardering bv. een zeven of acht moet zijn. Critici
vragen zich af of een dergelijk proces even objectief kan
zijn als de gestandaardiseerde methoden en of een
zelfde werk niet verschillende scores kan opleveren bij
verschillende scoretellers (docenten).
Competenties
•Vrijheid in psychologische betekenis
•Beoordelingsvaardigheid
•Het verwerven van meta kennis ( iedere
student leert op eigen manier)
•Sociale vaardigheden
•Emotionele ontwikkeling
•Karakterontwikkeling
Alternatieve scholen
die in hun educatieve programma’s holistische waarden gebruiken:
* Democratische en Vrije School
* Volksscholen
* Friends/Quaker Scholen
* Homeschooling, Unschooling, and Deschooling
* Krishnamurti Scholen
* Montessori Scholen
* Open scholen
* Waldorf Educatie
Constant Nieuwenhuys
“FAUNA”
"Een schilderij is niet een bouwsel van kleuren en
lijnen, maar een dier, een nacht, een schreeuw,
een mens, of dat alles samen".
Bevrijding
van de
maatschappij
“Vrijheijd is een grote discipline”
'Fauna' - een kinderlijke schildering van maan,
plant en dieren in felle heldere kleuren.
ik draai een kleine revolutie af
LUCEBERT
ik draai een kleine revolutie af
ik draai een kleine mooie revolutie af
ik ben niet langer van land
ik ben weer water
ik draag schuimende koppen op mijn hoofd
ik draag weer schietende schimmen in mijn hoofd
op mijn rug rust een zeemeermin
op mijn rug rust de wind
de wind en de zeemeermin zingen
de schuimende koppen ruisen
Corneille
de schietende schimmen vallen
ik draai een kleine mooie ritselende revolutie af
en ik val en ik ruis en ik zing
“SCHREEUW”
Reflectie Dominic
Dominic ontdekt dat hij toch anders dan de boom is. Hij heeft benen
en kan praten, zijn boom daarentegen heeft bladeren en kan niet
lopen.
Maar ook zegt Dominic:
“ We lijken toch op elkaar want we zijn even oud en groeien
tegelijkertijd. Ook kunnen we niet zonder water leven en als we dit
niet hebben gaan we op een bepaald moment dood
Reflectie Danielle
Ik ben zoals een boom omdat ik mooi ben.
Ik ben ook zoals mijn boom omdat ik van dieren hou en
mijn boom houdt ook van dieren.
Als we ouder worden worden we allebei heel groot.
Wil je nog iets horen? Hier is nog een reden:
Ik ben zoals mijn boom omdat we allebei armen hebben.
Zo ben ik als mijn boom
Waarom een holistische benadering van kunst en de educatieve overdracht
De holistische benadering omvat de hele mens, zijn hersens, zijn lichaam en zijn geest.
Een uitvloeisel
Belangrijk gevolg van de verzorging en het op een lijn brengen van lichaam, geest en ziel
De hoofdprincipes van het holisme die gezamenlijk kracht geven.
1. Een mens die ontwikkeld is en lichaam, geest en ziel op elkaar heeft afgestemd, wordt op een natuurlijke
manier elegant, krachtig en vol in zijn expressie.
2. De noodzaak om iets belangrijks tot een belangrijk persoon te zeggen ontwikkelt de expressie tot iets
kunstzinnigs. Het gaat dan ook en met name over de belangrijke levensvragen.
Het domein van de kunst noemen kan wellicht beter worden begrepen als verheven vorm van leven.
De zeldzaamheid van verheven leven, de zeldzaamheid van harmonie van lichaam, geest en ziel, maakt kunst
kostbaar en de zware onderneming die het vaak wordt genoemd.
Naar een holistisch model
De hoofddoelen van scholen en docenten zijn kennisoverdracht en het weloverwogen gebruik van de rede. Ze vormen
de basis voor het curriculum en de pedagogiek. Kunsteducatie is zelden een uitzondering.
De constructie van ideeën en beredeneringen zijn buitengewoon krachtige strategieën van de geest en ze
maken ons geïnformeerd, zelfs intelligent, vaak ook slim.
Authentieke kunstzinnige betrokkenheid kan een perfect model voor holistische activiteit vormen.
lichaam, geest en ziel
Geest/verstand
De geest heeft meer capaciteiten dan het beredeneren.
De rede, hoewel een krachtige eigenschap van de geest, is slechts één eigenschap, en zeker niet de
enige of eerste functie van het bewustzijn.
We doen immers meer dan redeneren:
we dromen, we verbeelden, we werken met intuïtie, we fantaseren, herinneren, geloven, we hebben de
mogelijkheid om te geloven, ons te verwonderen of verbaasd te staan.
Al deze zaken zijn capaciteiten van de geest en ze vormen samen met de rede, de menselijke matrix van de geest.
Het onderwijs is veel te veel gericht op het verstand en de geest vergeet.
Een van de basisprincipes van de psychologie van het leren (volgens waarnemingen van Gregory Bateson in Mind in
Nature) is dit:
de geest heeft vele mogelijkheden om de wereld te kennen en elke manier brengt kenmerkend en noodzakelijk
nieuws.
Als er overeenstemming is tussen wat we waarnemen via de rede en wat we intuïtief aanvoelen en wat we hopen,
dromen, ons voorstellen en wat we ons herinneren, dan zijn we geneigd om te dienovereenkomstig handelen. Is er
dissonantie tussen deze elementen dan zullen we aarzelen te handelen. Elk van deze elementen, en in versterkte mate
als het om een groep gaat, spreekt een soort veto uit over het hele zootje en zal vervolggedrag belemmeren. In het
bijzonder als het gaat om het aanleren van nieuw gedrag is het leerproces zo complex als hierboven beschreven.
De kunstzinnige geest - holistisch
Kunsteducatie mag een kunstzinnige geest gebruiken en cultiveren
Verwondering, verbazing, intuïtie, dromen, fantasie, het onderbewuste zijn allemaal geestesgesteldheden die
kunstenaars bekend zijn en die voorkomen in de literatuur over hoe kunstenaars denken. Deze geestesgesteldheden,
die trouwens voor alle creatieve mensen gelden, zouden terug te vinden moeten zijn in de literatuur over
kunsteducatie, maar dit is slechts zelden het geval.
Levensvragen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Wie ben ik?
Waarom ben ik hier?
Waar ga ik naar toe?
Wie zijn we?
Wat is voor mij van ultieme waarde??
Wat is de prijs voor glorie?
Waar gaan we naar toe?
Hoe gaan we daar naar toe?
Hoe zullen we weten dat we gearriveerd zijn?
Is het het einde of is het evolutie?
Is wat ik ben alles wat ik zal zijn?
Is dat alles?
Voorbeelden
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
de instructiemethode van de Bhuto school voor danstheater
in Japan
de instructiemethode van Gyoto zang in Tibet en Nepal
de training van mandala schilders – Nepal, Tibet, Navaho van de
Amerikanen
de instructiemethode van martiale traditionele kunst in Azië
de trainingsmethode van aboriginal musici en dansers in Australië
het leven en werk van traditionele Shaker architectuur, ambachten,
muziek en dans
de poëzie en dansscholen in het Soefisme
de traditionele doelen en het maken van maskers – Azië, Afrika,
Amerika
de training van olympische atleten
de muzikale training van Yehudi Menuhin
de mind – body – spirit – Yoga, Tai Chi, Tai Kwan Do
de instructiemethode van het Kirov Theater
de instructiemethode in Waldorf scholen
de doelen en methoden van “the Bread en Puppet Theater”
de training van cantors in het judaïsme en de islam
In de integrale of holistische visie ziet men de mens als drie-eenheid van lichaam, psyche en geest.
Deze drie dimensies staan met elkaar in verbinding zodat een storing in één van die gebieden steeds
gevolgen heeft in de andere twee.
"Het beeld van de aard van de mens wordt steeds holistischer naarmate de hele schepping steeds
meer beschouwd wordt als een groot samenwerkend geheel waarin niemand op zichzelf staat".
Uit "The gate of healing" Ian Pearce.
Uit de studiegids Vrije Academie ‘t Pad: onze
methode houdt in dat jij:
•
je creativiteit ontwikkelt door kunstzinnig en
creatief bezig te zijn
(tekenen, boetseren, schilderen, creatief schrijven,
verwoorden en uitbeelden)
•
je aangeboren kwaliteiten dienstbaar leert
maken door het ontwikkelen van zelfvertrouwen
•
kennis over en inzicht in het pad van de mens
ontwikkelt
•
werkt vanuit respect voor culturele, spirituele en
religieuze bewegingen van de mens.
•
je inspiratiebron wakker leert maken.
•
uiteindelijk een inspiratiebron wordt voor je
omgeving
Democratische scholen delen in het algemeen de
meeste of alle onderstaande kenmerken, hoewel er
geen exacte definitie of voorwaarde is voor een
democratische school:
Democratic schools generally share most or all of
the following characteristics, although there is no
exact definition or requirement for a democratic
school:
 gedeelde besluitvorming tussen studenten en staf
 leerling gerichte benadering waarin studenten hun
dagelijkse activiteiten kiezen
 gelijkheid tussen staf en studenten
 de maatschappij als een uitbreiding van het
klaslokaal
• shared decision-making among the students and
staff
• a learner-centered approach in which students
choose their daily activities
• equality among staff and students
• the community as an extension of the classroom
Er zijn op het ogenblik 396 aangesloten
scholen en organisaties, 307 uit de VS en
89 uit andere landen.
There are currently 396 member schools &
organizations, 307 from the United States and
89 from other countries.
Australia
Austria
Belgium
Brazil
Canada
Colombia
Costa Rica
Denmark
Ecuador
France
Germany
Guatemala
Hungary
India
Indonesia
Israel
Japan
Korea
Nepal
Netherlands
New Zealand
Norway
Palestine
Poland
Russia
South Africa
Spain
Ukraine
United Kingdom
United States
Jerry Mintz is al meer dan dertig jaar een vooraanstaande stem in de alternatieve
schoolbeweging. Hij heeft een BA van Goddart College en een Masters in Onderwijs
in de Sociale Wetenschappen van Antioch New England Graduate School.
Hij werkte als docent op openbare scholen en als hoofd van openbare en
onafhankelijke alternatieve scholen gedurende 17 jaar. Hij richtte meerdere
alternatieve scholen en organisaties op en werd van 1985-1989 de eerste directeur
van de National Coalition of Alternative Community Schools. In 1989 richtte hij
de Alternative Education Resource Organization (AERO) op die hij nog steeds
bestuurt, en hij is Managing Editor van het blad van die organisatie: The Education
Revolution.
Hij heeft lezingen en adviezen gegeven aan scholen in de VS, en in de wereld,
waaronder Rusland, Tsjechië, Frankrijk, Engeland, Israël, Denemarken, Nederland,
Oekraïne, Japan, Oostenrijk, Duitsland, India en Nieuw Zeeland.. Hij was een van de
oprichters van de International Democratic Education Conference (IDEC) en
heeft als medewerker en spreker aan veel van deze conferenties deelgenomen,
waaronder die op de Stork Family School in Vinnitsa, Oekraïne, Summerhill School
in Engeland, Tokyo Shure in Japan, Christchurch, Nieuw Zeeland, Bhubaneswar,
India en Berlijn, Duitsland. In 2003 was AERO voor de eerste keer medegastheer in
de VS voor de IDEC. Meer dan 90 scholen van 25 landen en 25 staten namen deel.
Hij is gast geweest in talloze lokale en nationale (VS) rtv-shows, waaronder Fox
News Network Hannity and Colmes Show en National Public Radio's All Things
Considered, en Talk of the Nation. Hij was gastheer op twee nationale wekelijkse
radioprogramma’s, een op Talk America Network en de ander op Cable Radio
Network.
http://www.jerrymintz.com/
Jerry was hoofdredacteur voor het Handbook voor Alternative Education (Macmillan 1994) met een opsomming van 7300
onderwijsalternatieven. Later was hij in dezelfde functie voor de Almanac of Education Choices (Macmillan/Simon & Schuster
1995).
Zijn essays, commentaren en recensies zijn verschenen in talloze kranten en bladen, waaronder de New York Times, Newsday,
Paths of Learning, Green Money Journal, Communities, Satuyrday Review, Holistic Education Review, en in de bloemlezing
Creating Learning Communities (Foundation for Educational Renewal 2000). Zijn laatste uitgave is No Homework and Recess
All Day: How to Have Freedom and Democracy in Education (Bravura 2003). Op het ogenblik is hij bezig een bloemlezing
samen te stellen van de essays die hij gedurende zijn carrière heeft geschreven.
Een
Democratische school op basis van
Vrijheid, Verantwoordelijkheid en Gelijkwaardigheid
Een school voor studenten van 4 tot 18 jaar
Ruimte en Verantwoordelijkheid
Uitgangspunt :
• de mens is van nature leergierig, onderzoekend
en creatief.
• de mens is ook een sociaal wezen.
•I Ieder mens heeft unieke talenten.
Dit leidt tot een onvoorwaardelijk vertrouwen op de
capaciteit van mensen zich persoonlijk te
ontwikkelen en in een gemeenschap te
functioneren.
• Door de vrije interactie tussen mensen van alle leeftijden in de
school ontstaat een sociale - en intellectuele leeromgeving.
• Ieder mens zal creatief en onderzoekend invulling geven aan zijn
natuurlijke drang tot leren.
• Geef ruimte en een mens ontdekt "spelenderwijs" waar de eigen
interessen liggen.
• Verantwoordelijkheid leer je door daadwerkelijk zelf verantwoordelijk
te zijn.
Democratie:
* Gelijke stem in de besluitvorming voor studenten en staf.
* Zelfgeïnitieerd leren, waarbij de student zelf zijn dagelijkse activiteiten kiest.
* Gelijkwaardigheid tussen studenten en staf.
Educare is een uitgave van de Stichting Universele
Opvoeding en verschijnt 5 keer per jaar.
Educare is afgeleid van het Latijnse educere: naar buiten
leiden.
Educare gaat uit van een opvoedingshouding waarin
opvoeders en kinderen samen groeien, elkaar uitnodigen
het beste uit zichzelf te halen.
Het tijdschrift biedt inzicht en informatie in huidige en
nieuwe ontwikkelingen in ons land en daarbuiten op het
terrein van opvoeding en onderwijs vanuit een holistische
levensvisie.
• visieontwikkeling en nieuwe inzichten
• onderwijsvormen die bijdragen aan een
harmonieuze samenleving
• over opvoeding van binnenuit
• leren is een levenslang proces, ook voor ouders
en leraren
• leren en groeien doen kinderen en volwassenen
samen
• praktijkervaringen delen
• conferenties, cursussen en andere activiteiten
Educare is een netwerk, platform en inspiratiebron voor
opvoeders en leraren die weten dat ontwikkeling van
binnenuit komt, die vertrouwen hebben in de innerlijke
(leer)kracht van kinderen en een daarbij passende
opvoedings- en onderwijspraktijk zoeken.