zarządzanie innowacjami

Download Report

Transcript zarządzanie innowacjami

ZARZĄDZANIE
INNOWACJAMI
dr Rafał Szymański
Chojnice 2014
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zarządzanie innowacjami
To ogół technik zarządzania mających na celu
motywowanie pracowników i zainspirowanie ich do
twórczego, kreatywnego myślenia w różnych
obszarach ich pracy (innowacje produktowe,
procesowe i in.)
W zakresie zarządzania wiedzą najważniejszym
elementem jest wspomaganie procesów tworzenie
wiedzy oraz gromadzenia i identyfikacji wiedzy. Nie
mniej istotne jest tutaj motywowanie pracownika do
dzielenia się wiedzą.
K. Woźniak, System informacji menedżerskiej jako instrument zarządzania
strategicznego w firmie, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w Krakowie,
Kraków 2005
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Pojęcie „innowacje”
A. Schumpeter[1], rozumiał je bardzo szeroko. Mianowicie jako:
a)wprowadzenie do produkcji wyrobów nowych lub też udoskonalenie
dotychczas istniejących;
b)wprowadzenie nowej lub udoskonalonej metody produkcji;
c)otwarcie nowego rynku;
d)zastosowanie nowego sposobu sprzedaży lub zakupów;
e)zastosowanie nowych surowców lub półfabrykatów;
f)wprowadzenie nowej organizacji produkcji.
[1]
J.A. Schumpeter, Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa 1960, s. 60.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Pojęcie „innowacje”
P.F. Drucker uważa, że „innowacje przenikają wszystkie sfery działalności
firmy. Mogą to być zmiany wzoru produktu, metody marketingu, oferowanej
ceny, usługi dla klienta czy zmiany w organizacji i metodach
zarządzania”[1].
Ph. Kotler natomiast przymiotnik „innowacyjny” nadaje każdemu efektowi
działań, który przez obserwatorów jest uznawany za nowy[2]
[1] P.F. Drucker, Praktyka zarządzania, Czytelnik Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 1998, s. 58.
[2] Ph. Kotler, Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola, Gebethner & Ska, Warszawa 1994, s. 322.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Innowacja rozumiana jako proces
Innowacja
koncepcja teoretyczna
wynalazek techniczny
wdrożenie
i dyfuzja
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Skrajne typy mapy zmienności
rynek
ryzyko
technika i technologia
produkcja
sprzedaż
Innowacje
regularne
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
architektoniczne
Rodzaje innowacji według
kryterium przedmiotowego
produktowe
organizacyjne
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
procesowe
Typy projektów rozwojowych w
ramach innowacji procesowych
płaszczyznowe
badania i rozwój
projekty rozwojowe
przemysłowe
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
pochodne
Rodzaje innowacji
Kryterium podziału
oryginalność zmian
Rodzaje innowacji

dziedzina wiedzy

złożoność

dziedzina działalności

miejsce powstawania

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
-kreatywne
-imitujące
-techniczne
-artystyczne
-naukowe
-technologiczne
-społeczne
-ekologiczne
-niesprzężone
-sprzężone
-funkcyjne
-przedmiotowe
-technologiczne
-organizacyjne
-ekologiczne
-krajowe
-zagraniczne
Rodzaje innowacji
Kryterium podziału
Rodzaje innowacji
intensywność

skala wielkości

warunki psychospołeczne zarządzających
mechanizm pobudzania
zakres oddziaływania
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

-lekkie o zaawansowanej technologii
-ciężkie o zaawansowanej technologii
-lekkie o prostej technologii
-ciężkie o prostej technologii
-strategiczne
-taktyczne
-refleksyjne
-bezrefleksyjne
-zamierzone
-niezamierzone

-podażowe
-popytowe

-procesowe
-produktowe
Źródła pochodzenia zmian
innowacyjnych
•nieoczekiwane, niespodziewane wydarzenia,
•niezgodności, sprzeczności między realiami a wyobrażeniami,
•nowe pomysły wynikające z potrzeb procesu,
•zaskakujące zmiany w strukturze rynku.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kryteria powodzenia innowacji
opartych na potrzebie procesu
niezależny
proces
UDANA
INNOWACJA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Determinanty innowacji opartej
na wiedzy
przedział czasowy
wyzwania wobec
przedsiębiorcy
projekty rozwojowe
przewidywalność
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
zbieżność wiedzy
Liniowy model procesu
innowacyjnego
badania
podstawowe
badania
stosowane
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
prace
rozwojowe
wdrożenie
innowacja
rynek
dyfuzja
Uproszczona wersja
interakcyjnego modelu procesu
innowacyjnego
Produkcja
Badania
i rozwój
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Marketing
Interakcyjny model innowacji
Osiągnięcia naukowe i technologiczne
Zaawansowanie społeczne
Idea
B+R
Produkcja
Rynek „pcha”
Potrzeby społeczne i rynkowe
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Technologia „pcha”
Marketing
Komercjalizacja
produktu
Innowacja jako rezultat
„kompleksowych wzajemnych
oddziaływań”
Środowisko zewnętrzne
Środowisko wewnętrzne (firma)
K
R
E
A
T
Y
W
N
O
Ś
Ć
Pomysł
Najlepszy
produkt
Propozycja
projektu
Ewaluacja:
- analiza
-strategia
Projekt
Zarządzanie
produktem
-B+R
- projekt
-produkcja
- marketing
Wydział Badawczo-Rozwojowy
Wydział Marketingu
Wiedza naukowa i technologiczna
Wiedza o potrzebach rynku
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
N
o
w
y
P
r
o
d
u
k
t
Zarządzanie projektami:
Projekt:
- Seria powiązanych czynności zwykle prowadząca do realizacji
głównego celu, którego osiągnięcie powinno nastąpić w
określonym czasie.
Zarządzanie projektem:
- planowanie, kierowanie i sterowanie zasobami (personel,
wyposażenie, materiały) prowadzące do realizacji technicznych,
kosztowych, i czasowych ograniczeń projektu.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Przedsięwzięcie (projekt) jest to jednokrotnie występujący
zbiór zadań ze zdefiniowanym początkiem i końcem.
Zadania muszą zostać wykonanie w ściśle określonej kolejności
(każde ma określone powiązania z zadaniami je
poprzedzającymi).
Osoba zarządzająca projektem planuje, organizuje i kontroluje
wykonanie każdego przedsięwzięcia zgodnie z założonymi,
unikalnymi dla każdego projektu wymaganiami.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Planowanie:
Planowanie przedsięwzięcia obejmuje wszystkie czynności,
których wynikiem jest realizacja projektu. Na tym etapie należy
zdefiniować:
•
•
•
•
•
cel projektu,
będące do dyspozycje i podlegające zarządzaniu zasoby,
czas zakończenia,
zadania,
priorytety zadań.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Struktura projektu:
•
•
•
•
•
Umożliwić niezależne opracowanie elementów projektu
Zarządzanie wielkością projektu
Nadanie uprawnień do wykonania programu
Monitorowanie i kontrola wyników (milestones)
Zapewnienie wymaganych zasobów
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Harmonogramowanie:
W
porównaniu
z
planowaniem,
przedsięwzięcia jest bardziej szczegółowe.
harmonogramowanie
Dotyczy określania czasów i kolejności poszczególnych faz
projektu.
Podczas harmonogramowania, zarządzający musi wziąć pod
uwagę wiele działań związanych z realizacją projektu oraz zadań,
które muszą zostać wykonane.
Ważne jest
ustalenie związków występujących pomiędzy
zadaniami a kalendarzem (zmianowość, dni wolne od pracy, itp.).
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Metody
harmonogramowania:
Istnieje wiele metod harmonogramowania projektów.
Do podstawowych metod należą:
•
•
wykresy Gantt’a
•
oraz metoda sieciowa drogi krytycznej CPM
(Critical Path Technique).
metoda sieciowa – PERT (Program Evaluation and
Review Technique)
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Ograniczone zasoby:
Harmonogramowanie w pierwszej kolejności:
•
•
najkrótszych czynności.
•
zadań
wykonywanych
przez
wyróżnione
jednostki
organizacyjne (działy, komórki, samodzielne stanowiska).
•
czynności z najmniejszym zapasem swobodnym.
czynności
z
najmniejszą
wariancją
(największe
prawdopodobieństwo co do długości czasu trwania czynności).
Wykorzystywane do alokowania zasobów do konkurujących o nie
czynności.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Analiza kosztów:
Podczas definiowania zasobów podaje się koszty stałe,
podstawową stawkę godzinową (dzienną) oraz stawkę za
nadgodziny.
Koszty związane z realizacją projektu można podzielić na dwa
rodzaje:
1. Koszty ogólne, związane z wykorzystywanymi zasobami, które
mogą zostać zmniejszone poprzez skrócenie czasu realizacji
projektu (np. koszty oświetlenia i ogrzewania pomieszczeń
określane np. w skali miesiąca).
2. Koszty bezpośrednie czynności, obejmujące dodatkowe wydatki
spowodowane przyspieszeniem realizacji projektu (np. koszty
nadgodzin, wydzierżawienia dodatkowych środków produkcji).
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Procedura skracania
realizacji projektu:
1. Oszacowanie kosztów. Dla każdej czynności należy określić
koszty ogólne i koszty bezpośrednie wynikające z
przyspieszenia jej realizacji.
2. Oszacowanie granicznego (najkrótszego możliwego) czasu
realizacji czynności.
3. Określenie czynności znajdujących się na ścieżce krytycznej.
4. Ocena sieci PERT. Redukowanie czasów czynności ze ścieżki
krytycznej z uwzględnieniem następują ograniczeń: Skrócenie
czasu realizacji czynności ze ścieżki krytycznej, z którymi
związane są najmniejsze koszty bezpośrednie.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
26
Następnie, przechodzenie do skracania czasu realizacji kolejnych
czynności ze ścieżki krytycznej, w kierunku do największych
kosztów bezpośrednich czynności, aż do momentu napotkania
jednego z poniższych warunków:
•
Zamierzone skrócenie czasu realizacji projektu zostało
osiągnięte.
•
•
Zasoby umożliwiające przyspieszenie zostały wyczerpane.
Redukcja kosztów ogólnych jest mniejsza niż zwiększenie
kosztów bezpośrednich związanych z przyspieszeniem, dla
każdej czynności ze ścieżki krytycznej.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Bieżąca kontrola:
Terminy kontroli, która musi być wykonywana systematycznie,
dobiera się mając na uwadze charakter danego przedsięwzięcia, np.
raz dziennie, co trzy dni, co tydzień, raz w miesiącu.
Najczęściej występującym odchyleniem jest nie pokrywanie się
czasów rzeczywistych czynności z terminami określonymi w
harmonogramie.
Przyczynami opóźnień są:
•
•
•
•
niedokładne określenie czasów trwania czynności,
niewłaściwa informacja,
nieterminowe dostawy,
brak środków itp.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
28
W wyniku analizy konieczne jest podjęcie odpowiednich decyzji
i dokonanie zmian w wykresie sieciowym zapewniających
wykonanie całego przedsięwzięcia.
Decyzje mogą dotyczyć np.:
 dodatkowego przydziału maszyn,
 dodatkowego przydziału ludzi,
 pracy w większym wymiarze godzin (np. na
dwie zmiany).
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Raport kontrolny
zaawansowania robót:
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
30
LITERATURA:
[1] Adam E.E.; Ebert R.J., (1992), Production and operations management, Prentice
Hall, New Jersey.
[2] Stoner J.A.F., Wankel C., (1992), Kierowanie, Państwowe Wydawnictwa
Ekonomiczne, Warszawa.
[3] Zbichorski Z., (1997), Metody graficzne w zarządzaniu i organizacji produkcji,
Wydawnictwa Naukowo-Technniczne, Warszawa.
[4] Praca zbiorowa, (1960)
Ekonomiczne, Warszawa.
Metody
sieciowe,
Państwowe
Wydawnictwa
[5] Sikorski W., (1992), Komputerowe planowanie przedsięwzięć, Zakład nauczania
informatyki „MIKOM”, Warszawa.
[6] Badowski S., (1970), Metody sieciowe w planowaniu i organizacji pracy,
Wydawnictwa Ekonomiczne, Warszawa.
[7] Szymański R. (2010) Narzędzia klasy CRM jako instrumenty kształtowania
konkurencyjności i innowacyjności MSP na przykładzie województwa
zachodniopomorskiego
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
31