Transcript Prezentacja do pobrania

Sprawdź, czy Twoje picie jest
bezpieczne
Ogólnopolska społeczna kampania
profilaktyczno – edukacyjna
www.wyhamujwpore.pl
1
Cel kampanii
Ograniczenie szkód związanych z piciem
alkoholu
Ograniczenie liczy osób pijących ryzykownie
i szkodliwie
Adresat kampanii
Chcemy zachęcić dorosłych Polaków
Dorośli konsumenci
napojów
alkoholowych
pijących alkohol
do odpowiedzi
na pytanie
CZY MOJE PICIE
Przekaz
JEST BEZPIECZNE?
Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne
www.wyhamujwpore.pl
2
O czym jest ta kampania?
O tym, jakie szkody społeczne i zdrowotne
wiążą się z piciem alkoholu i dlaczego
trzeba ostrożnie z niego korzystać.
O tym, co to znaczy pić ryzykownie i
szkodliwie.
O tym, jak liczyć ilość wypijanego alkoholu.
www.wyhamujwpore.pl
3
Partnerzy i patroni kampanii
Kolegium Lekarzy Rodzinnych
Biuro Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce
Komenda Główna Policji
media ogólnopolskie
samorządy gminne i wojewódzkie
organizacje pozarządowe
www.wyhamujwpore.pl
4
W ramach kampanii przygotowany jest
specjalny przekaz zaadresowany do osób
niepełnoletnich
Dla osób niepełnoletnich
najbardziej bezpieczne
jest zachowanie
abstynencji!
www.wyhamujwpore.pl
5
Narzędzia kampanii
Materiały edukacyjne (ulotki, książki, broszury)
Spoty telewizyjne i radiowe
Strony internetowe www.wyhamujwpore.pl
www.niebotak.pl
Billboardy i plakaty
Lokalne debaty, szkolenia, wywiadówki i
programy profilaktyczne w szkołach
www.wyhamujwpore.pl
6
Spożycie alkoholu w Polsce
8,79
9,5l.
9,0
7,86
8,5
8,0
7,5
7,02
7,04
7,12
1998 r
1999 r
2000 r
6,63
7,0
8,28
9,21
7,97
6,93
6,5
6,0
5,5
5,0
2001 r
2002 r
2003 r
www.wyhamujwpore.pl
2004 r
2005 r
2006 r
2007 r
7
Struktura spożycia napojów alkoholowych
w Polsce w 2007 roku
Wyroby
spirytusowe
32,6%
Piwo
55,8%
Wino i
miody pitne
11,6%
W latach 2001 – 2002 udział
wyrobów spirytusowych
w strukturze spożycia
wynosił 25%
www.wyhamujwpore.pl
8
Dostępność ekonomiczna
Liczba butelek piwa, wina i wódki, którą można kupić za
średnie miesięczne wynagrodzenie
1100
Dwa razy więcej
1000
butelek piwa
900
i wina
737
800
796
871
953
669
700
600
772
831
909
1 035
Trzy razy więcej
butelek wódki
504
500
400
300
196
212
220
300
336
231
242
257
278
110
121
135
149
2004 r.
2005 r.
2006 r.
2007 r.
200
147
73
78
88
90
100
56
107
1998 r.
1999 r.
2000 r.
2001 r.
2002 r.
2003 r.
0
liczba butelek w ódki
liczba butelek w ina
www.wyhamujwpore.pl
liczba butelek piw a
9
Dostępność fizyczna
Gęstość punktów sprzedaży napojów alkoholowych
200000
303
166 552 162 671
197 495
175 780 181 309 184 974 177 945 188 751
149 036
150000
100000
127 479
230
50000
1998 r.
1999 r.
235
2000 r.
257
2001 r.
liczba punktów sprzedaży alkoholu
217
211
206
214
2002 r.
2003 r.
2004 r.
2005 r.
202
2006 r.
193
2007 r.
400
350
300
250
200
150
liczba mieszkańców przypadających na punkt sprzedaży alkoholu
www.wyhamujwpore.pl
10
Wzory spożywania alkoholu w
procentach
Osób pijących ryzykownie
i szkodliwie
jest ponad 4 razy więcej
70%
niż osób uzależnionych
abstynenci (16%)
60%
50%
uzależnieni (3%)
40%
30%
pijący ryzykownie i
szkodliwie (13%)
20%
pijący mało ryzykownie
(68%)
10%
0%
www.wyhamujwpore.pl
11
Badania ostatnich
dziesięcioleci pokazują
udokumentowaną empirycznie
zależność między
poziomem konsumpcji
alkoholu
a wieloma problemami zdrowia
i porządku publicznego.
www.wyhamujwpore.pl
12
Oddajmy głos badaniom i faktom ...
Stwierdzono związek między fizyczną dostępnością alkoholu
a poziomem sprzedaży zarówno piwa jak i napojów
spirytusowych.
Istnieje zależność między dostępnością fizyczną
a przypadkami maltretowania dzieci
Potwierdzono zależność między liczbą punktów sprzedaży
a przypadkami hospitalizacji z powodu alkoholu
Ilość punktów sprzedaży podwyższa współczynnik
przestępczości.
Potwierdzono wpływ podniesienia podatku akcyzowego na
piwo na zmniejszenie się liczby śmiertelnych wypadków
drogowych wśród młodzieży.
www.wyhamujwpore.pl
13
A w Polsce ...
Im większe spożycie alkoholu, tym większa ilość
hospitalizacji z powodu związanych z alkoholem
zaburzeń psychicznych oraz większa ilość zgonów z
powodu marskości wątroby i zatruć alkoholem
(Moskalewicz).
PZH: w 2006r. w porównaniu z rokiem 2005 wzrosła:
 o 16% liczba zgonów z powodu zaburzeń
psychicznych związanych z używaniem alkoholu, przy
czym liczba zgonów kobiet z tego powodu zwiększyła się
aż o 21%,
 o 4% liczba zgonów z powodu chorób wątroby, przy
czym liczba zgonów kobiet z tego powodu wzrosła o 7%,
 o 7% liczba zgonów z powodu zatruć alkoholem, przy
czym liczba zgonów kobiet z tego powodu zwiększyła się
aż o 24%!
www.wyhamujwpore.pl
14
Suma szkód powodowanych
przez osoby nieuzależnione
jest większa
niż suma szkód powodowanych
przez alkoholików
czyli inaczej mówiąc
najwięcej problemów związanych z alkoholem
powodują osoby nieuzależnione od alkoholu i
to one stanowią największą grupę w całej
populacji.
Prawo paradoksu prewencyjnego
www.wyhamujwpore.pl
15
Celem działań jest więc zmniejszenie
różnych problemów powodowanych
przez alkohol w całej populacji, a nie
tylko w grupie podwyższonego ryzyka.
www.wyhamujwpore.pl
16
Alkohol jest substancją psychoaktywną
Alkohol etylowy, zawarty we wszystkich
napojach alkoholowych: piwie, winie, wódce,
jest substancją psychoaktywną, mającą
zdolność szybkiego przenikania do układu
nerwowego i wywoływania zmian, których
rodzaj i nasilenie są związane z poziomem
stężenia alkoholu we krwi.
www.wyhamujwpore.pl
17
Alkohol jest substancją tłumiącą
Alkohol jest substancją tłumiącą (działającą
depresyjnie), a odczuwane pobudzenie po
spożyciu alkoholu jest przejściowe i związane z
hamowaniem mechanizmów kontrolujących, co
skutkuje zaburzeniem krytycyzmu i
samokontroli oraz gwałtownymi wahaniami
nastroju.
www.wyhamujwpore.pl
18
Alkohol jest substancją toksyczną
Alkohol jest substancją toksyczną, mającą
silny, szkodliwy wpływ na niemal wszystkie
tkanki i narządy. Według Światowej Organizacji
Zdrowia alkohol znajduje się na trzecim miejscu
wśród czynników ryzyka dla zdrowia. Większe
ryzyko niesie za sobą tylko palenie tytoniu i
nadciśnienie tętnicze.
Ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma
związek ze spożywaniem alkoholu.
www.wyhamujwpore.pl
19
Zdrowotne skutki spożywania alkoholu
układ nerwowy: polineuropatia, zmiany zanikowe móżdżku i mózgu,
zwyrodnienia w płatach czołowych, ubytek szarej substancji mózgu,
encefalopatia Wernickego i inne;
układ pokarmowy: przewlekłe stany zapalne błon śluzowych jamy
ustnej, przełyku, żołądka i dwunastnicy, zaburzenia perystaltyki jelit
oraz upośledzenie wchłaniania, stany zapalne trzustki i wątroby
(stłuszczenie, zwłóknienie i marskość) i inne;
układ krążenia: nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatia alkoholowa
(zmiany zwyrodnieniowe włókien mięśnia sercowego, stłuszczenie i
powiększenie serca);
układ oddechowy: przewlekłe zapalenie błony śluzowej tchawicy i
oskrzeli. U osób nadużywających alkoholu 10-krotnie częściej
występuje rak jamy ustnej, krtani oraz tchawicy;
układ moczowy: ostra niewydolność nerek, wzrost stężenia kwasu
moczowego we krwi i związane z tym objawy dny moczanowej
(zapalenie stawów spowodowane gromadzeniem się złogów
moczanowych);
układ hormonalny: nieprawidłowe wydzielanie testosteronu,
zmniejszenie ruchliwości plemników i zniszczenie ich struktury.
Hypogonadyzm i feminizacja u mężczyzn, u kobiet zaburzenia
miesiączkowania, zanik jajników i maskulinizacja.
www.wyhamujwpore.pl
20
Zdrowotne skutki spożywania alkoholu
Alkohol:
wpływa na osłabienie systemu odpornościowego
organizmu. Skutkiem tego jest m.in. zwiększone ryzyko
występowania pewnych odmian raka, zwłaszcza
przełyku, wątroby, części nosowej gardła, krtani i
tchawicy oraz raka sutka u kobiet,
wywołuje niedobory witamin i innych pierwiastków
niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania
organizmu. Następstwem owych niedoborów są
zaburzenia widzenia, zmiany skórne, zapalenie
wielonerwowe, zmiany w błonach śluzowych i szpiku
kostnym, zaburzenia procesów rozrodczych, szkorbut i
inne,
powoduje znaczące zaburzenia w funkcjonowaniu
psychicznym człowieka: bezsenność, depresję,
niepokój, próby samobójcze, zmiany osobowości,
amnezję, uzależnienie od alkoholu, delirium tremens,
psychozę alkoholową, halucynozę alkoholową, otępienie
(zespół Korsakowa).
www.wyhamujwpore.pl
21
Stężenie alkoholu we krwi
Do maksymalnego stężenia alkoholu we
krwi dochodzi po upływie około 1,0-1,5
godziny od chwili jego spożycia.
Szkody zdrowotne wywołane alkoholem są
najczęściej proporcjonalne do:
- ilości wypijanego alkoholu
- poziomu jego stężenia we krwi
www.wyhamujwpore.pl
22
Wpływ stężenia alkoholu na organizm
od:
nieznacznych zaburzenń równowagi, euforii i
obniżenia krytycyzmu, upośledzenia koordynacji
wzrokowo-ruchowej oraz zaburzenia widzeń
(0,2 promila)
do
stanu zagrożenia życia - głębokiej śpiączki,
zaburzeń czynności ośrodka oddechowego i
naczyniowo-ruchowego, możliwości porażenia tych
ośrodków przez alkohol (ok. 4 promili)
www.wyhamujwpore.pl
23
Maksymalny bezpieczny poziom
stężenia alkoholu we krwi
Powyżej stężenia 0,6 promila skutki
spożycia alkoholu są już wyraźnie
negatywne. Znacząco pogarsza się ocena,
percepcja, zdolność uczenia, pamięć,
koordynacja, libido, czujność oraz
samokontrola.
Nie należy przekraczać tej granicy.
www.wyhamujwpore.pl
24
Metabolizowanie alkoholu
Proces metabolizowania alkoholu przebiega
wolniej niż proces jego wchłaniania. Alkohol
rozkładany jest w organizmie przede
wszystkim w wątrobie ze średnią szybkością
ok. 0,15 promila na godzinę.
Nie ma skutecznych sposobów na radykalne
przyspieszenie tego procesu.
www.wyhamujwpore.pl
25
Co to jest porcja standardowa alkoholu?
Szklanka 250 ml
piwa o mocy 5%
Lampka 100 ml
wina o mocy 12%
Kieliszek 30 ml wódki
o mocy 40% alkoholu
= ok.10 gramów czystego alkoholu etylowego
(porcja standardowa)
www.wyhamujwpore.pl
26
1 butelka/puszka butelka piwa 0,5l = ok.2
porcje standardowe
1 butelka wina 0,75 ml = ok. 7,5
porcji standardowych
1 butelka wódki 0,5l =
ok.17 porcji standardowych
www.wyhamujwpore.pl
27
Mity na temat spożywania alkoholu
 Wszyscy piją alkohol
 Alkohol zawarty w piwie, winie i wódce działa
inaczej
 Młodzież może spożywać słabe alkohole pod
kontrolą rodziców
 Problemy alkoholowe = uzależnienie
 Uzależnienie to problem społeczny, a nie
medyczny
 Problemy alkoholowe = niewłaściwe zachowanie
po wypiciu alkoholu, szkody społeczne
 Swoim piciem powinni się interesować uzależnieni
(bo to oni mają problem)
 Porcja standardowa alkoholu to tyle alkoholu, ile
mieści się w butelkach, szklankach, kieliszkach
 Bezpieczne picie to nie kwestia ilości ale
okoliczności
www.wyhamujwpore.pl
28
Kobiety i alkohol
Alkohol działa inaczej (bardziej toksycznie)
na organizm kobiety niż mężczyzny, a ryzyko
negatywnych konsekwencji spożywania alkoholu
przez kobiety jest znacznie większe. Ryzyko to
rośnie wraz ze wzrostem ilości wypijanego
alkoholu.
Jeśli kobieta waży tyle samo co
mężczyzna, to po wypiciu identycznej
porcji alkoholu jego koncentracja w jej
organizmie będzie o 40% większa.
www.wyhamujwpore.pl
29
Kto nie powinien wcale pić alkoholu
 niepełnoletni (ze względu na ryzyko poważnych
zaburzeń rozwojowych),
 kobiety w ciąży i matki karmiące (z powodu ryzyka
uszkodzenia płodu i negatywnego wpływu na zdrowie
dziecka),
 osoby chore, przyjmujące leki wchodzące w reakcje z
alkoholem,
 wszyscy, którzy znajdują się w okolicznościach
wykluczających picie (kierując pojazdami, przebywając w
pracy, w szkole, w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub
życia itp.),
 osoby, którym szkodzi każda, nawet najmniejsza, ilość
alkoholu,
 osoby uzależnione.
www.wyhamujwpore.pl
30
Wzory spożywania alkoholu
Abstynencja
Picie o niskim ryzyku szkód
Picie ryzykowne
Picie szkodliwe
Uzależnienie od alkoholu
www.wyhamujwpore.pl
31
Wzory spożywania alkoholu
wymagające interwencji i zmiany
Ryzykowne spożywanie alkoholu to picie
nadmiernych ilości alkoholu (jednorazowo i łącznie w
określonym czasie), nie pociągające za sobą aktualnie
negatywnych konsekwencji, przy czym można
oczekiwać, że konsekwencje te pojawią się, o ile obecny
model picia alkoholu nie zostanie zmieniony.
Picie szkodliwe to taki wzór picia, który już powoduje
szkody zdrowotne, fizyczne bądź psychiczne, ale
również psychologiczne i społeczne, przy czym nie
występuje uzależnienie od alkoholu.
Uzależnienie od alkoholu jest następstwem
długotrwałego szkodliwego spożywania alkoholu, w
którym picie uzyskuje zdecydowane pierwszeństwo
przed zachowaniami, które niegdyś były dla osoby
pijącej ważniejsze.
www.wyhamujwpore.pl
32
Sygnały ostrzegawcze
 zwiększa się ilość i częstotliwość spożywania
alkoholu,
 zmienia się funkcja picia i rola alkoholu w życiu,
 postępuje przywiązanie do sytuacji picia,
 alkohol spożywany jest w nieodpowiednich
sytuacjach,
 zaczyna się klinowanie,
 zdarzają się palimpsesty (luki pamięciowe),
 nasilają się incydenty upojenia,
 rosną negatywne konsekwencje nadużywania
alkoholu, a mimo to picie jest kontynuowane,
 otoczenie sygnalizuje zaniepokojenie piciem.
www.wyhamujwpore.pl
33
Co zrobić, aby picie nie stało się
problemem?
 stale przyglądać się swojemu wzorowi picia
(i jego zmianom),
 świadomie kontrolować ilość i częstotliwość
spożywania alkoholu,
 słuchać informacji osób trzecich na temat
swojego picia, zwłaszcza wtedy, gdy wyrażają
zaniepokojenie i troskę,
 nie bagatelizować własnych doświadczeń
(choćby jednostkowych) z nadużywaniem
alkoholu i wynikających z tego konsekwencji,
 nie zwlekać z poszukaniem porady u specjalisty
w sytuacji, gdy picie zaczyna pociągać za sobą
negatywne konsekwencje.
www.wyhamujwpore.pl
34
Jak sprawdzić czy picie jest
bezpieczne?
Limity picia o niskim ryzyku szkód
(rekomendacja WHO)
Test przesiewowy AUDIT (WHO)
Kontrola stężenia alkoholu we krwi
www.wyhamujwpore.pl
35
Limity bezpiecznego spożywania alkoholu mężczyźni
Jeżeli pijesz alkohol codziennie to:
- powinieneś zachować co najmniej dwa dni abstynencji w
tygodniu (najlepiej dzień po dniu),
- nie przekraczaj granicy 4 porcji standardowych (tzn. 40g
czystego, 100% alkoholu) dziennie. Cztery porcje alkoholu to:
2 półitrowe piwa, 2 kieliszki wina o pojemności 200ml lub
120ml wódki.
W ciągu tygodnia nie pij więcej niż 280ml czystego alkoholu,
co jest równoważne z ok. 13 półlitrowymi butelkami piwa,
nieco ponad 3 butelkami wina (o pojemności 0,75 litra) lub
1 i 3/5 półlitrowej butelki wódki.
Pijąc okazjonalnie nie przekraczaj jednorazowo 6 porcji
standardowych (60g czystego alkoholu), tzn. nie wypijaj przy
jednej okazji więcej niż 3 półlitrowe butelki piwa, 3 kieliszki
wina o pojemności 200ml każdy lub 180 ml wódki.
www.wyhamujwpore.pl
36
Limity bezpiecznego spożywania alkoholu kobiety
Jeżeli pijesz alkohol codziennie to:
- powinnaś zachować co najmniej dwa dni abstynencji w
tygodniu (najlepiej dzień po dniu),
- nie przekraczaj granicy 2 porcji standardowych (tzn. 20g
czystego, 100% alkoholu) dziennie. Dwie porcje alkoholu to:
1 półlitrowe piwo, 1 kieliszek wina o pojemności 200ml lub
60ml wódki.
W ciągu tygodnia nie pij więcej niż 140ml czystego alkoholu,
co jest równoważne z 7 półlitrowymi butelkami piwami,
niecałymi dwoma butelkami wina (o pojemności 0,75 l) lub 420
ml wódki (ok. 4/5 półlitrowej butelki wódki).
Pijąc okazjonalnie nie przekraczaj jednorazowo 4 porcji
standardowych (40g czystego alkoholu), tzn.
nie wypijaj przy jednej okazji więcej niż dwie półlitrowe butelki
piwa, 2 kieliszki wina o pojemności 200ml każdy lub 120 ml
wódki.
www.wyhamujwpore.pl
37
Test AUDIT
Do 7 punktów – picie o niskim ryzyku szkód
Od 8 do 15 punktów – picie ryzykowne
Od 16 do 19 punktów – picie szkodliwe
20 i więcej punktów – podejrzenie
uzależnienia od alkoholu
www.wyhamujwpore.pl
38
Jeśli picie jest obecnie mało
ryzykowne
 Jeśli pijesz alkohol często – zachowaj co najmniej dwa
dni abstynencji w tygodniu.
 Powstrzymaj się od picia w sytuacjach stwarzających
podwyższone ryzyko szkód.
 Nie zwiększaj ilości i częstotliwości picia.
 Nie namawiaj do picia tych, którzy nie piją.
www.wyhamujwpore.pl
39
Jeśli picie jest ryzykowne
 Spróbuj ograniczyć picie alkoholu do poziomu niskiego
ryzyka szkód.
 Świadomie kontroluj ilość i częstotliwość spożywania
napojów alkoholowych.
 Nie upijaj się.
 Nie klinuj.
 Słuchaj informacji osób trzecich na temat swojego
picia.
www.wyhamujwpore.pl
40
Jeśli picie jest szkodliwe
 Musisz ograniczyć picie - zarówno częstotliwość, jak i
ilość spożywanego alkoholu.
 Umów się z sobą na nieprzekraczalnie limitu picia nie
niosącego za sobą ryzyka szkód i staraj się dotrzymać
obietnicy.
 Pij wolniej. Wydłuż czas spożywania każdej porcji
alkoholu.
 Unikaj miejsc i sytuacji, w których pijesz nadmiernie.
 Gdyby próby ograniczania picia nie przyniosły
powodzenia przez kilka tygodni, poszukaj pomocy u
specjalisty.
www.wyhamujwpore.pl
41
Jeśli podejrzewasz uzależnienie od
alkoholu
 Sprawdź to podejrzenie udając się do specjalistów
pracujących w poradniach terapii uzależnienia od
alkoholu. Listę poradni znajdujesz na stronie
www.parpa.pl.
 Nie odwlekaj konsultacji sprawdzając ponownie swoje
możliwości ograniczenia picia.
 Specjalista, lepiej niż ten test, zdiagnozuje problem z
piciem i udzieli porady, jak go rozwiązać.
www.wyhamujwpore.pl
42
RADY JAK OGRANICZAĆ PICIE
Zanim zaczniesz pić:
 Zaplanuj dobrze miejsce, towarzystwo, ilość i rodzaj alkoholu,
który wypijesz, ilość pieniędzy, którą możesz wydać, czas
poświęcony na spożywanie alkoholu.
 Opóźniaj wypicie pierwszej porcji alkoholu.
 Zamów napój bezalkoholowy, zjedz posiłek.
Kiedy już pijesz:
 Pij alkohole słabsze.
 Wydłużaj picie każdej porcji,
 Zamawiaj mniejsze porcje, pij z małych kieliszków.
 Nie wypijaj do dna.
 Pij między łykami alkoholu napoje bezalkoholowe.
 Jedz (ale nie słone przekąski).
 Zajmij się czymś innym niż picie (taniec, rozmowa).
 Licz wypite porcje, wydane pieniądze, kontroluj czas.
www.wyhamujwpore.pl
43
Wczesne rozpoznanie problemów alkoholowych
i krótkie interwencje w POZ
(podstawowa opieka zdrowotna)
Osoby, które nie są uzależnione od alkoholu
mogą łatwiej, niż uzależnieni – przy
odpowiednim wsparciu i wysiłku – zmniejszyć
ilość lub zaprzestać całkowicie spożywania
alkoholu.
www.wyhamujwpore.pl
44
Wczesne rozpoznanie problemów alkoholowych
i krótkie interwencje w POZ: schemat procedury
• Wprowadzenie tematu alkoholu do kontaktu z
pacjentem POZ - uzasadnienie pytania o picie
• Wykonanie testu przesiewowego AUDIT
• Informacja zwrotna o wynikach testu
• Mikroedukacja na temat związków między wzorem
picia a stanem zdrowia
• Przeprowadzenie interwencji w kierunku ograniczania
picia – motywowanie
• Kierowanie do placówek lecznictwa odwykowego osób
uzależnionych i przy braku pewności diagnostycznej –
motywowanie
• Monitorowanie zmiany i wsparcie
www.wyhamujwpore.pl
45
Wczesne rozpoznanie problemów alkoholowych i
krótkie interwencje w POZ: struktura procedury
• 4-6 spotkań przy okazji wizyt lekarskich
• Czas poświęcony na procedurę to ok. 15-20 min
przy pierwszym spotkaniu i ok. 5 minut przy
następnych
• Dokumentowanie procedury w historii choroby
• Późniejsze kontakty co pół roku (w zależności od
sytuacji)
www.wyhamujwpore.pl
46
Wczesne rozpoznanie problemów
alkoholowych i krótkie interwencje w POZ:
skuteczność procedury
Około 1/3 pacjentów POZ, wobec których
zastosowano procedurę wczesnego
rozpoznawania i krótkiej interwencji skutecznie
ograniczyło spożywanie alkoholu.
Jest to najtańsza i najbardziej skuteczna
procedura profilaktyczna w POZ.
www.wyhamujwpore.pl
47
Pamiętaj!
Alkohol jest obecny w kulturze europejskiej od wielu
setek lat, ale od przynajmniej kilkudziesięciu jest
postrzegany jako produkt powodujący straty
zdrowotne, społeczne i finansowe w skali zarówno
kraju, społeczności lokalnej, jak i konkretnej rodziny.
Dlatego warto rozmawiać o tym, jakie są nasze
osobiste wzory spożywania alkoholu i warto
uruchamiać w społeczności lokalnej działania
edukacyjne w tym zakresie.
www.wyhamujwpore.pl
48
Sprawdź, czy Twoje picie jest
bezpieczne
www.wyhamujwpore.pl
www.wyhamujwpore.pl
49