Transcript Dry Needling “ een effectieve behandelmethode voor myofasciale

Dry Needling
“Een effectieve behandelmethode
voor (myofasciale) liespijn”
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Inhoud
- Myofasciaal Pijnsyndroom (MPS)
- Triggerpoints en Referred Pain
- Onderzoek MPS
- Dry Needling
- Dry Needling voor de behandeling van MPS
- Casus liesklachten
- Conclusies
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Myofasciaal Pijnsyndroom
Geschiedenis
Dr. Janet Travell & Dr. D. Simons
prof. dr. C. Chan Gunn (www.istop.org)
Frank Timmermans (CA)
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
MPS
Definitie Myofasciaal Pijn Syndroom:
'Myofascial pain syndrome is a regional muscle pain disorder that is
characterized by myofascial triggerpoints in taut bands of muscle
that refer pain to areas overlying or distant to the tenderness'
(Travell, 1990).
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Prevalentie MPS
 Evenredig man : vrouw
 Meest voorkomende oorzaak van chronische pijn in het
bewegingsapparaat
 Bevolking 12 % MPS
 Ptn. Huisarts 30 % ( Yap 2007 )
 Ptn. Fysio/manueeltherapeuten 93 % (Wheeler 2004)
 Pijnkliniek ptn. 85% / 93 % MPS
 Ontwikkeling MPS loopt op met de leeftijd en piekt in de
middenfase
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Kenmerken van MPS
Triggerpoints
(zijn essentieel binnen het kader van MPS)
Referred Pain
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Kenmerken triggerpoints
 Strakke band met pijnlijk punt
 Actieve en latente triggerpoints
 Consistente karakteristieke RP patronen bij druk op de trp
 Local Twitch Respons (LTR)
 Verminderde beweeglijkheid van de spier
 Spierzwakte zonder atrofie
 Autonome reacties
 Verspreiding van pijn naar andere delen van het lichaam in meer
ernstige gevallen
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Oorzaak ontstaan triggerpoints
 Acuut
 Langdurig herhaalde bewegingen/irritatie weke delen (RSICANS)
 Laesies meerdere structuren tegelijk
 Langdurige immobilisatie
 Psychologische factoren
 Houding
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Pathofysiologie triggerpoints
Tot op heden ontbreken nog definitieve verklaringsmodellen voor het
MPS
 Drie hypothesen die de pathofysiologie van MPS proberen te verklaren:
-
Spierspoelhypothese
- Energiecrisishypothese
- Neuropathiehypothese
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Onderhoudende factoren
 Structurele afwijkingen
 Interne oorzaak
 Hormoonspiegels
 Voedingstekort
 Anatomische veranderingen (beenlengteverschil, hemipelvis)
 Slaapproblemen
 Patiënt
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Referred Pain
van triggerpoints
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Referred Pain van triggerpoints vanuit
gluteus medius en minimus
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Diagnose MPS
88,5 % is MPS een rechtmatige diagnose (American Pain Society,
1999) echter praktische herkenning van MPS in de praktijk ontbreekt
vaak
Anamnese en onderzoek zijn belangrijk bij het stellen van de
diagnose MPS
MPS is geen FMS
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Onderzoek MPS
 Anamnese
 Regionale pijn – slecht gelokaliseerd
 Diep dof zeurende pijn
 Referred pain
 Pijn provocerende momenten
 Pijn sederende momenten
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Onderzoek MPS
 Onderzoek
 Palpatie is essentieel
 Huid specifieke veranderingen
 Mobiliteitsonderzoek
(passieve rek geeft meer beperking dan actieve rek)
 Spierkrachtonderzoek
 Structurele veranderingen
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Diverse vormen van therapie
 Massage
 Warmte therapie / Koude therapie
 Tens/UG
 Oefentherapie
 Muscle energy technieken
 Dry Needling
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Dry Needling
Inter Muscular Stimulation (IMS)
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Dry Needling
vs
Acupunctuur
Dry Needling
Acupuntuur
Pathofysiologie
trp
meridianen
Klinische applicatie
MPS
vele
Fysiolog. Respons
myolisis
endorfine
Puntselectie
palpatie
meridianen
Needling techniek
1 naald
diep
deactiveren
meerdere
oppervlakkig
spanning opwekken
Follow Up
ft/mt/ot
anders
Klinische vraag
Kennis
Kennis TCM
pathofysiologie/anatom
ie
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Dry Needling
Doel van de Dry Needling is het opwekken van
de local twitch respons
(LTR)
Dit is een klinisch fenomeen waarbij een korte contractie optreedt van
een groep gespannen spiervezels (taut band) waarin het triggerpoint
zich bevindt
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Naaldeffect
 Centraal effect (endorfine, invloed vanuit limbische systeem)
 Perifeer effect (gate control theorie)
 Placebo
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Verklaringsmechanismen voor
behandeling middels Dry Needling
 Mechanisch effect (spinale rekreflex en myolysis)
 Biochemisch effect
 Neurofysiologisch effect (72 uur naeffect)
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Behandeling middels Dry Needling
 Patiënt bepaalt mede de keuze voor behandeling middels Dry
Needling
 1e behandeling = proefbehandeling
 Afhankelijk van de na-reactie van de patiënt op de
proefbehandeling wordt vervolgtraject ingezet
 Behandeling lokaal en segmentaal
 Behandeling 1x per week
 Herhaal 4x (daarna 2x per 2wkn, 1x pm, afhankelijk van wat
patiënt nodig heeft en de onderhoudende factoren zijn)
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Na-reactie
 Moe gevoel (lokaal of totaal)
 Zwaar/stijf gevoel zelfde dag tot ong 3 dagen
 Vegetatieve verschijnselen
 Warmte (kruik, hittepit, douche)
 Paracetamol, ibuprofen, vitamine C
 Niet direct zwaar werken, sporten (herstelproces)
 Rustig rekken de dagen erna, oefentherapie
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Contra-indicaties
 Zwangerschap
 Angst voor naalden, patiënt wil liever geen Dry Needling
 Kinderen
---------------------------------------------------------------------------------
 Aanvang anti-coagulantia gebruik
 Bloedstolling probleem
 6 weken pre-post OK
 Geen lokale behandeling bij acuut letsel
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Dry Needling
&
casuïstiek liesklachten
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Liespijn
 Pijnklachten van de lies is een veel voorkomende klacht in de
sportpopulatie
 Adductoren 58% van alle gevallen oorzaak voor liespijn in de
algemene sportpopulatie
 Adductoren 64-69% oorzaak voor liespijn bij voetballers
 M. adductor longus is het meest vaak aangedaan
(J Werner, M H Hagglund, M Walden, J Ekstrand, UEFA sport injury, okt 2009)
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Liespijn
 Hoewel diverse aandoeningen van adductoren, buikspieren en
symphyse zijn beschreven bestaat er nog geen consensus over het
pathosmechanisme van liespijn
 Veelal wordt oefentherapie beschreven als meest effectieve
therapie
(Igor Tak ea, Sport en Geneeskunde, maart 2012)
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Anatomie
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Referred Pain van triggerpoints vanuit
adductor magnus
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Referred Pain van triggerpoints vanuit
iliopsoas en pectineus
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Casus
 Turkse jongen, 21 jaar, voetballer hoofdklasse A
 1 jaar buik en liesklachten rechts zonder duidelijk oorzakelijk moment,
toename klachten in de loop der tijd
 Voorgeschiedenis: 2 jaar geleden heupluxatie rechts bij vertillen van een
zware kast - conservatieve behandeling - goed herstel - geen restklachten
 Echo gb (geen liesbreuk), Röntgendiagnostiek gb
 Provoc: traplopen, fietsen, hardlopen, voetballen (draaien en kappen),
sprinten (explosiviteit), niesen, buikspier aanspannen (sit up)
 Sedatie: rust
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Casus – eerdere behandeling
 3 maanden 2x per week fysiotherapeutische behandeling zonder
effect
Bestaande uit:
 Oefentherapie bestaande uit oefeningen in de gesloten keten
 Massage
 Rekkingen
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Casus
Onderzoeksgegevens:
standsdiagnostiek: crista re hoger achter - li SIAI lager
arthrogeen: beperking L5-S1 - L2 - T11-12 - os pubis verminderde
jointplay - heup exo beperking (geen cp) – SI jointplay gb
myogeen: actieve trp in add longus – add magnus - pectineus –
iliopsoas - quadratus lumb - iliocost en longiss - buikspieren – tensor
– rectus femoris
neurogeen: gb
orgaan: darm/blaas/diafragma: gb
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Onderzoek en Behandeling
 Anamnese
 Onderzoek
 Bepalen behandelbare grootheden:
A(arthrogeen)M(myogeen)N(neurogeen)
M = MPS – bepalen wel of geen DN
 Behandeling: middels mobilisaties, manipulaties, dry needling,
oefentherapie, uitleg en advies onderhoudende factoren
Wanneer wordt gekozen voor behandeling middels dry neelding is
het nooit een stand-alone therapie!
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Casus – behandeling Dry Needling
 L1-L4
 Iliopsoas
 Quadratus lumborum: oppervlakkig en diep
 Iliocostalis lumbalis, longissimus
 Gluteus medius en tensor FL en rectus femoris
 Adductor longus en magnus
 Pectineus
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Casus – Aanvullende behandeling
 T10-12 / L2 / L4-5 HVT
 Os pubis HVT
 Weke delen technieken iliopsoas en buikspieren
 Rekoefeningen
 Oefentherapie (rompstabiliteit, stabiliteitstraining lumbaal, heup,
krachttraining adductoren en iliopsoas)
 Functionele oefentherapie sportgerelateerd – trainingsopbouw
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Casus – uitkomst behandeling
 Na 7 behandelingen middels dry needling in combinatie met
manuele therapie en weke delen technieken pijnvrij
 2 maanden oefentherapie en trainingsopbouw tot uiteindelijke
doel weer pijnvrij volledige wedstrijd op 100% kunnen uitspelen
 Marc Paantjes: onderzoek naar adductor gerelateerde liespijn en
de behandeling met triggerpoint dry needling gevolgd door een
musculaire manipulatietechniek (mei 2013)
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Samenvattend Dry Needling binnen
de fysiotherapie
 Bepalen wel of geen MPS vanuit anamnese en onderzoek
 Contra-indicaties afwegen
 Geen stand-alone therapie, maar als onderdeel van een totaal
behandeling
 Manuele mobilisaties en manipulaties
 Massage
 Oefentherapie
 Warmte-koude therapie
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Conclusies
mbt behandeling Dry Needling
 Groot indicatie gebied
 Geen traditionele acupunctuur
 Veilig
 Eenvoudig
 Goedkoop
 Effectief
 Diepe spieren bereikbaar
 Evidence based
 Geen stand alone therapie !
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Bedankt voor jullie aandacht !
www.dryneedling.nl
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013
Vragen?
Brigitte Dooren, Fysiotherapeut, Orthopedisch Manueel Therapeut,
Dry Needling en liesklachten 24-04-2013