Transcript Unger Kopietz - Forum Ekonomiczne

Energetyczny Audyt Miejski
Janina Kopietz-Unger
Uniwersytet Zielonogórski
V I I
F o r u m
e n e r g e t y c z n e
S o p o t ,
3 0
l i s t o p a d a
2 0 1 2
Rynek dla innowacji technologicznej
i poprawy efektywności energetycznej
w Polsce tworzą inwestycje prywatne
i jednostek samorządu terytorialnego (JST)
- 13,6 miliona gospodarstw domowych
- 4,6 miliona domków jednorodzinnych
- 908 miast
- 2479 gmin, w tym:
1576 gmin wiejskich,
597 gmin wiejsko-miejskie,
306 gmin miejskich.
Powodzenie polityki energetycznej kraju
zależeć będzie od bilansu energetycznego
jednostek samorządu terytorialnego (JST)
Gminy ustalają warunki
projektowania budynków
• W ciągu dziesięciu miesięcy 2012
roku najwięcej mieszkań
• - 54,4 proc. wybudowali
inwestorzy indywidualni, o 10,5
proc. więcej niż przed rokiem.
• 40,1 proc. deweloperzy
• a resztę stanowiło m.in.
budownictwo spółdzielcze,
komunalne i zakładowe.
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
Gminy gospodarują energią,
wybierają energooszczędne
rozwiązania
• Np. Strzegomiu została otwarta
zmodernizowana oczyszczalnia
ścieków wyposażona m.in. w
zbiornik biogazu, umożliwiający
produkcję energii cieplnej i
elektrycznej. Prąd ze ścieków
ogrzewa komory i pomieszczenia
obiektu.
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
W Polsce udział budownictwa współczesnego, kamienic i z wielkiej płyty w
poszczególnych technologii wznoszenia budynków mieszkalnych przedstawia
wykres. Maleje udział technologii tradycyjnych na rzez kolejno rozwijających się
technologii uprzemysłowionych (system wielkoblokowy i wiele wielkopłytowych)
System pomocy Państwa dla właścicieli chcących przeprowadzić
termomodernizację swoich budynków pod kątem obniżenia zużycia energii na cele
ogrzewania i przygotowania ciepłej wody, w formie premii termomodernizacyjnej
skutkuje znaczną poprawą stanu budynków wielomieszkaniowych.
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
Mechanizm rynkowy- w oparciu o EAM
- dostępny również dla JST
Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r. wprowadza
system białych certyfikatów - mechanizm rynkowy prowadzący do uzyskania
wymiernych oszczędności energii w trzech obszarach, tj.:
- zwiększenia oszczędności energii przez odbiorców końcowych,
- zwiększenia oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych –
rozumianych zgodnie z art. 3 pkt 14 ustawy, jako zespół pomocniczych
obiektów lub instalacji, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy Prawo
energetyczne, służących procesowi wytwarzania energii elektrycznej lub
ciepła;
- zmniejszenia strat energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego w
przesyle i dystrybucji.
Aby skutecznie startować w przetargu należy mieć dobrze zidentyfikowany i
uszeregowany potencjał oszczędności - co może być wynikiem
kompleksowego audytu dla JST- Energetycznego Audytu Miejskiego (EAM)
F o r t u m
E n e r g e t y c z n e
2 0 1 2
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
Energetyczny Audyt Miejski (EAM) to ekspertyza
dotycząca podejmowania i realizacji przedsięwzięć
organizacyjnych i formalnych JST racjonalizujących
zużycie energii
EAM jest elastycznym instrumentem polityki JST,
pozwala skutecznie reagować na zmiany,
przekazywać ważne wartości społeczne.
Celem EAM jest doradztwo w zakresie opłacalności
realizacji inwestycji dla JST, właścicieli nieruchomości
i mieszkańców.
Wytyczne, powinny być szersze niż zamieszczone w "projekcie założeń do planu zaopatrzenia w
ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe”, zgodnie z art. 19 ust.1 Prawa Energetycznego
(Dz.U.2006.89.625 z późn. zm),który sporządza się dla obszaru gminy co najmniej na okres 15
lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata (art. 19 ust. 2 Prawa energetycznego).
Metodologia Energetycznego Audytu Miejskiego dla Zielonej Góry
Strona tytułowa:
•
Zleceniodawca
•
Audytor
•
Data zlecenia
•
Miejsce i data wykonania
•
Data zatwierdzenia
•
Spis treści
Dane wyjściowe:
• Liczba mieszkańców miasta
• Liczba mieszkań
• Powierzchnia administracyjna miasta
• Powierzchnia zabudowy
• Określenie stref energetycznych miasta z uwagi na dominujące źródło zasilania w ciepło.
• Zużycie ciepła, energii i paliw gazowych
Wykaz dokumentów i danych źródłowych:
•
Audyty, w tym dla budynków o powierzchni użytkowej pow. 500m2, których jednostka sektora
publicznego jest właścicielem lub zarządcą
•
Certyfikaty energetyczne budynków
•
Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe
•
Analiza opłat jednostkowych za energię
z uwzględnieniem zasobów energetycznych
i możliwości rozwoju miasta;
•
Inne
Charakterystyka urbanistyczno–techniczna poszczególnych stref:
1) Analiza techniczna zabudowy pod względem czasu i technologii realizacji, funkcji oraz stanu
technicznego;
2) Analiza wskaźników urbanistycznych zawartych
w obowiązujących dokumentach planistycznych, uwzględniających rozwój miasta;
3) Intensywność zabudowy:
•
stan obecny
•
dopuszczalna - maksymalna
4) Wybór budynków reprezentatywnych dla zabudowy miasta Zielona Góra
5) Analiza zużycia energii użytkowej, końcowej
i pierwotnej w rozbiciu na energię potrzebną na ogrzewanie i wentylację oraz na przygotowanie ciepłej
wody użytkowej (bazując na budynkach reprezentatywnych).
6) Oszacowanie zużycia energii użytkowej, końcowej i pierwotnej dla poszczególnych rejonów i osiedli
w mieście
Ocena stanu technicznego budynków
Prognozowanie możliwych oszczędności
1) Zestawienie ulepszeń energetycznych wskazanych dla budynków reprezentatywnych
2) Optymalizacja rozwiązań.
Dokumentacja oceny opłacalności przedsięwzięcia:
1) Określenie szacunkowych kosztów działań energooszczędnych na podstawie audytów wykonanych dla
budynku reprezentatywnego
w każdej ze stref energetycznych
2) Oszacowanie zmniejszenia zapotrzebowania na energię na m2 w wyniku proponowanych działań dla
każdej ze stref energetycznych
3) Oszacowanie zmniejszenia zapotrzebowania na energię w wyniku proponowanych działań dla każdej ze
stref energetycznych
Wyniki Energetycznego Audytu Miejskiego:
1) Zestawienie kalkulacji poszczególnych stref
i uśrednienie danych w skali miasta.
2) Wytyczne audytowe dla miasta.
3) Prognozowanie planowanych zysków
i oszczędności.
4) SPBT/NPV oszacowanie czasu zwrotu poniesionych nakładów
Algorytm audytu energetycznego dla Lublina
Strona tytułowa:
•
Zleceniodawca
•
Audytor
•
Data zlecenia
•
Miejsce i data wykonania
•
Data zatwierdzenia
•
Spis treści
Dane wyjściowe:
•
Podział miasta na strefy energetyczne
•
Ustalenie typoszeregów budynków charakterystycznych dla stref
•
Ustalenie listy budynków reprezentatywnych dla każdej ze stref energetycznych
•
Ustalenie klasy energetycznej dla stref energetycznych.
•
Ustalenie zasad monitorowania stref energetycznych
Wykaz dokumentów i danych źródłowych, z których korzystał audytor:
-Audyty
-Certyfikaty energetyczne budynków
-Wyszczególnienie uwag i wytycznych zleceniodawcy
- Koszty nośników energii
- intensywność zabudowy:
•
stan obecny
•
dopuszczalna na podstawie miejscowego planu
•
zagospodarowania przestrzeni
•
inne…
Inwentaryzacja urbanistyczno – techniczna poszczególnych stref:
Wybór i parametryzacja reprezentatywnego obszaru badawczego
Wyprowadzenie wskaźników dla oszacowania zużycia energii w analizowanej strefie energetycznej
z uwzględnieniem wskaźników urbanistycznych
Inwentaryzacja urbanistyczna stref energetycznych:
- określenie średniej intensywności zabudowy dla strefy energetycznej
- określenie metrażu powierzchni użytkowej dla badanej strefy energetycznej wg.: ustalonych typoszeregów
budynków
- określenie średnio ważonego wskaźnika EK dla strefy energetycznej (bazując na budynkach
reprezentatywnych) – w stanie pierwotnym i/lub zastanym
- określenie średniego założonego poziomu EK dla strefy
Ocena stanu technicznego budynków wg WACETOB (metodyka)
- kwerenda dokumentacji archiwalnej
- badania in situ
- badania termograficzne
Zestawienie ulepszeń według szablonu MDN/R+E dla budynków reprezentatywnych w poszczególnych
strefach energetycznych:
- zestawienie potencjalnych działań podnoszących efektywność energetyczną obiektu, do trzech możliwych
stanów.
- wyspecyfikowanie wytycznych dla obiektów reprezentatywnych
Dokumentacja oceny opłacalności przedsięwzięcia:
-Określenie szacunkowych kosztów działań energooszczędnych na podstawie audytów wykonanych dla
budynku reprezentatywnego
w każdej ze stref energetycznych
-Oszacowanie zmniejszenia zapotrzebowania na energię na m2 w wyniku proponowanych działań dla każdej
ze stref energetycznych
-Oszacowanie zmniejszenia zapotrzebowania na energię
w wyniku proponowanych działań dla każdej ze stref energetycznych
Wyniki audytu miejskiego:
- Zestawienie kalkulacji poszczególnych stref
i uśrednienie danych w skali miasta.
- Wytyczne audytowe dla miasta.
- Prognozowanie planowanych zysków.
- SPBT oszacowanie czasu zwrotu poniesionych nakładów
MIASTO ZIELONA GÓRA
ANALIZA URBANISTYCZNO-TECHNICZNA ZABUDOWY
ANALIZA ŹRÓDEŁ ZASILANIA W CIEPŁO I ZUŻYCIE ENERGII W BUDYNKACH
WYBÓR BUDYNKÓW REPREZENTATYWNYCH I MODELOWE ZUŻYCIE ENERGII
OKREŚLENIE SZACUNKOWEGO KOSZTU MODERNIZACJI ENERGETYCZNEJ
ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH W REJONACH/OSIEDLACH
OSZACOWANIE ROCZNEGO ZYSKU PODNOSZĄCEGO EFEKTYWNOŚĆ
ENERGETYCZNĄ (MOŻLIWOŚĆ BIAŁYCH CERTYFIKATÓW)
PROPONOWANE WYMAGANIA INWESTYCYJNE DLA MIASTA
W ODNIESIENIU DO REJONÓW/OSIEDLI
EAM określa koszt zysk, czas zwrotu kosztów i inne ekonomiczne wskaźniki opłacalności inwestycji w budownictwie, transporcie.
Dostarcza podstawy do podjęcia świadomej decyzji dotyczącej gospodarki energią zarówno przez JST i gospodarstwo domowe.
19373,7 toe
225 316 185 kWh/rok
56362,33 toe
118360,893 ton CO2
655493,90 kWh
Świadectwo efektywności energetycznej (biały certyfikat) otrzymać można za działanie, w wyniku którego roczna oszczędność energii jest nie mniejsza niż 10 ton
oleju ekwiwalentnego (toe) lub też za grupę działań tego samego rodzaju, których łączny efekt przekroczy 10 toe.
Dokumenty w polityce miejskiej oddziałującej na
gospodarowanie energią:
- Strategia rozwoju gminy/miasta;
- Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy/miasta;
- Miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego;
Podstawa:
Art. 7, Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Dz.U.2001.142.1591
Art. 9, Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym Dz.U.2003.80. 717
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
- Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło,
energię elektryczną i paliwa gazowe gminy/miasta;
Podstawa:
Art. 19, Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne
Dz.U.2006.89.625
- Program ochrony środowiska gminy/miasta
Podstawa:
Art. 91 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska
Dz.U. 2001.62.627
- Program gospodarki odpadami
Podstawa:
Art. 14, Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r., ustawa o odpadach
Dz.U.2010.185.1243
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
jakość rozwoju JST determinują
realizacja celów
politycznych
aktywność
obywatelska
korzyści
ekonomiczne
życie w przestrzeni
świadomość
informacja
zaspokojenie
indywidualnych
potrzeb
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
Energetyczny Audyt Miejski (EAM) –metoda dla
Zielonej Góry - oparty jest na zbiorach danych:
- mapowych;
- audytach energetycznych budynków
reprezentatywnych;
- opracowaniu pt. ”Zapotrzebowanie na remonty
zasobów mieszkaniowych w Polsce”, ze
szczególnym uwzględnieniem Zielonej Góry.
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
Analiza struktury urbanistycznej miasta dla
oszacowania zużycia energii i określenia możliwych
do wprowadzenia oszczędności energetycznych
wymaga wyboru budynków reprezentatywnych.
Dane budynków reprezentatywnych zostaną w
przyszłości zastąpione powstającą bazą danych i
informacji z zebranych audytów energetycznych.
Baza danych będzie powstawała sukcesywnie,
im zbiór będzie większy, tym szacunek
zapotrzebowania na energię, dokładniejszy.
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
koszt ciepła (stały
zmienny, amortyzacja,
dozór, serwis)
suma m2 powierzchni
ogrzewanej, podział
miasta na osiedla i na
strefy energetyczne
zużycie energii
V I I
F o r u m
E n e r g e t y c z n e
2 0 1 2
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
W dokumentach planistycznych konieczne jest
wprowadzenie wymogu bilansowania terenów
objętych ustaleniami
- miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego z jednostkami wyznaczonymi
w
- -studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy.
Pz - powierzchnia zabudowy ; Iz – intensywność zabudowy
Wskaźniki: netto, brutto,
stan istniejący, stan projektowany – docelowy.
F o r u m
e n e r g e t y c z n e
2 0 1 2
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
Białe certyfikaty
- wymagają dowodu uzyskanych oszczędnościEAM powinien być obowiązkowym
instrumentem polityki energetycznej każdej JST
• wprowadzono system świadectw efektywności
energetycznej
• nałożono obowiązek na przedsiębiorstwa
sprzedające energię elektryczną, ciepło i gaz
odbiorcom końcowym.
F o r u m
e n e r g e t y c z n e
2 0 1 2
J a n i n a
K o p i e t z - U n g e r
ścieżka wytyczona przez Ustawę o
efektywności energetycznej.
•
•
•
należy dla wybranego przedsięwzięcia proefektywnościowego wykonać audyt efektywności energetycznej
celem określenia poziomu bazowego i zaproponowania potencjalnych rozwiązań technicznych
wykorzystujących zidentyfikowany potencjał. Z zaproponowanych działań należy wybrać rozwiązanie
będące optymalne technicznie i ekonomicznie. W następnej kolejności należy wziąć udział w przetargu.
Warunkiem wygrania przetargu jest – osiągnięcie oszczędności z współczynnikiem określającym efekt
energetyczny w przedziale pomiędzy ωśr i ωmax.
Kiedy już otrzymamy świadectwo efektywności energetycznej, wówczas realizujemy działanie
proefektywnościowe zgodnie z wytycznymi z audytu wstępnego, a po zakończeniu działań
modernizacyjnych realizujemy audyt efektywności energetycznej potwierdzający deklarowaną
oszczędność. W przypadku audytu potwierdzającego są pewne wyłączenia - w przypadku działań, dla
których zadeklarowana oszczędność energii jest niższa niż 100 toe jako wartość średnioroczna, audytu
takiego wykonywać nie musimy. Po wykonanym audycie potwierdzającym (a jeżeli nie jest on wymagany po zakończonym przedsięwzięciu modernizacyjnym) podmiot, który otrzymał świadectwo zawiadamia w
terminie ustawowym Prezesa URE o zakończonych działaniach. Dalszy tryb to już w większości działania po
stronie Prezesa URE zmierzające do nadania świadectwu praw majątkowych.
Z chwilą wpisania świadectwa na konto ewidencyjne podmiotu, który zrealizował z sukcesem dane
przedsięwzięcie proefektywnościowe (dzieje się tak na wniosek Prezesa URE), świadectwo otrzymuje
prawa majątkowe. Prawa te są towarem giełdowym i są zbywalne. W praktyce pozyskane zostaną więc
środki finansowe, które poprawią nam wskaźniki ekonomiczne wykonanego działania
proefektywnościowego.
Dziękuję za uwagę
zapraszam na wystawę projektów
budynków zeroenergetycznych
Janina Kopietz-Unger
Uniwersytet Zielonogórski
Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska
Kierownik Zakładu Architektury
i Urbanistyki