Transcript Presentatie Simon Van Belle - End-of

Palliatieve Zorg in het Ziekenhuis:
algemene introductie
Prof. dr. Simon Van Belle
Ugent – UZ Gent
Overzicht
• Paar definities
• Beetje geschiedenis
• Structuur in het ziekenhuis
• Cijfers en bedenkingen
Definities
• Palliatieve zorgen
• Supportieve zorgen
• Terminale zorgen
• Euthanasie
Palliatieve zorgen
• WHO definitie:
– Palliative care is an approach that improves the
quality of life of patients and their families facing
the problem associated with life-threatening
illness, through the prevention and relief of
suffering by means of early identification and
impeccable assessment and treatment of pain and
other problems, physical, psychosocial and
spiritual.
Palliatieve zorgen
• WHO definitie:
•
•
•
•
•
•
verlicht van pijn en andere vervelende symptomen
legt de nadruk op het leven (“affirms life”)
beschouwt de dood als een normaal proces
zal de dood noch bespoedigen noch uitstellen
integreert de psychologische en spirituele aspecten
biedt ondersteuning om zolang mogelijk actief te leven
tot aan de dood
• biedt ondersteuning aan de familie om met de ziekte
te kunnen omgaan en helpt in het rouwproces
Palliatieve zorgen
• WHO definitie:
• gebruikt hiervoor een team benadering
• zal waken over de levenskwaliteit en hiervoor al of niet
het verloop van de ziekte beïnvloeden
• wordt geïntroduceerd vroeg in het verloop van de
ziekte , tesamen met andere behandelingen waaronder
chemotherapie of bestraling
• zal daarom ook gebruik maken van de nodige
onderzoeken om het verloop en de behandeling van
vervelende symptomen te begrijpen en te verhelpen
Kernwoorden uit de definitie:
•
•
•
•
•
Vroeg in verloop ziekte
Complementair aan andere behandelingen
Teamwerk
Integrale benadering
Patiënt en familie
Andere definities:
• Terminalcancer.net:
– Palliative care is an approach that aims to help a
patient diagnosed with a terminal illness. This help
comes in the form of pain relief, holistic measures,
care and attention to a patient’s symptoms and
more. The overall goal is to improve quality of life.
The goal of palliative care is not to cure, treat or
otherwise delay the disease.
Supportieve zorgen :
• Supportive care:
– Dictionary of Medicine:
• treatment given to prevent, control, or relieve complications
and side effects and to improve the patient's comfort and
quality of life.
– NCI:
• Care given to improve the quality of life of patients who
have a serious or life-threatening disease. The goal of
supportive care is to prevent or treat as early as possible the
symptoms of the disease, side effects caused by treatment
of the disease, and psychological, social, and spiritual
problems related to the disease or its treatment. Also called
palliative care, comfort care, and symptom management.
Terminale zorgen
• Terminal care (Webster dictionary):
– Medical and nursing care of patients in the terminal stage
of an illness
– This is a branch of medicine and nursing that deals with
the treatment of patients who are suffering from fatal,
incurable illnesses. Terminal care deals heavily with issues
such as pain management and addressing the emotional
and psychological needs or the patient and his or her
family
Wat is het verschil?
• LEIF website:
– Palliatieve zorg omvat dus alle zorg die men kan
aanbieden wanneer geen genezing meer mogelijk
is
– Is dus niet gelijk aan terminale zorg
– Bevat dus ook de supportive zorg
Is er een verschil
Nu >< vroeger:
Curatieve behandeling
Palliatieve zorg
Supportieve and palliatieve zorg
Etiologische therapie
Term
zorg
oud model
Term
= zorg
huidig model
Beetje geschiedenis
• 1985: eerste Palliatieve Eenheid in Brussel
(Zr Leontine) met thuisverzorgingsequipe
– erkend in 1990
• 1985-90:
– Snelle toename van het aantal PZ eenheden en
thuisequipes vooral in de grote steden
– Oprichting van “mobiele ziekenhuisequipes”
• 1991: KB financiëring“experimenten” in PZ
(Busquin)
Geschiedenis van de PZ
• 1993: oprichting federale werkgroep PZ
• Voorbereiding van de PZ in België
• 1997: installatie van de regionale netwerken
(1995 voor Vlaanderen)
–
–
–
–
25 regionale netwerken
één per 300.000 inwoners
coördineert alle lokale projecten
met vertegenwoordigers van zowel autoriteiten als
zorggevers
Geschiedenis van de PZ
• 1997: installatie van een PZ functie in
zorgtehuizen en revalidatietehuizen
• 1997: officiële oprichting van de PZ eenheden
in een ziekenhuis
• 1998: structurering van de thuisequipes:
– voorzien van middelen voor deze teams
– 28 teams (minstens1 per regionaal netwerk)
Hoe loopt het verder?
• 1999: installatie van de “mobiele supportteams” in elk ziekenhuis (verplicht)
• 1999: terugbetaling PZ :
– initieel 483 € /maand (nu > 600 €) extra voor
palliatieve patiënt, thuis verzorgd, max 2 maand
– maar dan geen supplementen voor medische
kosten (arts, verpleegkundige, …)
Wetgeving rond PZ:
3 belangijke wetten in 2002
• Wet rond de patiënten rechten
• Wet recht van de patiënt op palliatieve zorgen bij
het einde leven
– het recht op goede (kwaliteitsvolle) PZ bij het einde
van het leven
– Het recht op correcte informatie rond zijn medische
situatie en de mogelijkheid om te kiezen voor PZ
• Euthanasie wetgeving
Palliatieve zorgen in het ziekenhuis
• PZ eenheden:
– In de meeste ziekenhuizen (niet alle !!!)
– 6-12 bedden (kamers)
– Totaal aantal bedden: 375 in België erkend
• Typisch:
– 1,5 vpk per bed (nl: 0.67) + 1 hoofdvpk
– “dedicated” psycholoog, sociaal werker, spiritule
werkers
– ondersteuning door vrijwilligers
Palliatieve zorgen in het ziekenhuis
• PZ eenheden:
– geen beperking tot opnames uit eigen ziekenhuis :
open voor externe verwijzers (65/35 %)
– geen beperking bepaald type ziekte
– levensverwachting: < 1 maand
– Patiënt en familie vriendelijk:
• geen beperking bezoekuren
• apart van klassieke ziekenhuis hospitalisatie eenheden
– eigenlijk uitweg voor onvoldoende thuis opvang
Palliatieve Zorgen in het Ziekenhuis:
het PST
• Verplicht in elk ziekenhuis! (72 % ingevuld)
• Samenstelling:
– Voor ziekenhuis minder dan 500 bedden:
• 0,5 FTE arts; 0,5 FTE vpk, 0,5 FTE psycholoog
• Mag in andere mobiele equipes geïntegreerd worden (bijv.
geriatrische equipe)
– > 500 bedden: proportionele bezetting
Palliatieve Zorgen in het Ziekenhuis:
het PST
• Taken (buiten PZ eenheid):
– behandeling en ondersteuning PZ patiënten
– tussenkomst gebeurt op “aanvraag”
– advies aan andere zorgverleners
– implementatie van de PZ cultuur in het ziekenhuis
– verantwoordelijk voor opleiding /training rond PZ
– verzekeren ook de continuïteit naar de
thuisequipes
Waar past dit eigenlijk in?
• Waar hebben we niet over gehad?
Intramuraal
Hospitaal +
Verzorgingstehuizen
Dagkliniek
Extramuraal
Thuis
Hoeveel kost dit allemaal?
• Schatting
(verspreid over verschillende budgetten):
– gekende kosten:
•
•
•
•
•
PZ eenheden:
PST:
Thuisequipes:
Tehuizen:
Netwerken e.a.
• Totaal=
3.500.000 €
6.000.000 €
2.000.000 €
7.000.000 €
5.000.000 €
23.500.000 €
• Niet inbegrepen: PZ forfaits …
• TOTALE KOST:
35.000.000 €
Is dit duur?
• Naar schatting 15.000 PZ patiënten:
2350 € per patiënt
• Kost 3 maand “futiele therapie”:
10.000 € (minimum)- 20.000 €
of 3500-7000 € per maand!
Besluit:
• Palliatieve zorgen:
– Best vroeg inbouwen:
• Goed voor de patiënt
• Goed voor de maatschappij