Transcript Presentatie voor tender regeling EBI

Document number
Tender regeling piloting EBI
Waarom?
EBI
2
Visie op Energiebesparing in de Industrie; de rol van innovatie
Het Energiebesparing in de Industrie (EBI) programma bespaart in 2020 20% energie en creëert
11.000 nieuwe banen. De fundamenten hiervoor zijn gelegd in het Nationaal Energie Akkoord.
Met dit programma initieert, ondersteunt en faciliteert TKI-ISPT de procesindustrie om innovatieve
technologie in gebruik te nemen, om nieuwe vormen van samenwerking en innovatieve vormen van
risicomitigatie en financiering in bestaande én in nieuwe ketens te exploreren. Bovendien gaat de
procesindustrie substantieel bijdragen aan het ‘afvlakken’ van het duurzame energieaanbod. ISPT
continueert het beproefde model waarbij bedrijven en kennisinstellingen in clusters technologie
ontwikkelen conform de principes van open innovatie.
Met het net gesloten nationale energie akkoord heeft Nederland ook besparingsambities voor de industrie
vastgelegd. Deze “ambities van de sectoren tellen op tot een totale energie efficiëntieverbetering in 2030 van
circa 230 PJ per jaar en 15 Mton CO2-reductie per jaar binnen de bedrijven. Daarnaast hebben de sectoren
een nog grotere ambitie neergelegd voor het energie-efficiënter maken van totale productieketens en
regionale industriële clusters”. De industrie heeft aangegeven deze ambities zelf te willen implementeren en de
verantwoordelijkheid daarvoor te dragen. Verder zegt het akkoord; “Er zijn verschillende barrières, die
belemmerend werken op het nemen van energiebesparende maatregelen binnen bedrijven en op het nemen
van energiebesparende maatregelen waarvoor samenwerking tussen partijen nodig is in productieketens en/of
regionale clusters. Oorzaken zijn 1) financiële barrières, 2) kennisbarrières, 3) organisatorische barrières en 4)
onzekerheden en gepercipieerde risico’s die het nemen van maatregelen bemoeilijken. Om het maximale
resultaat te bereiken moet de aanpak aangrijpen op elk van de barrières”.
Thema
Programma
Project
3
De ambitie van het programma Energie Besparing in de industrie
2% besparen per jaar; 20% in 2020, 30% in 2030
11.000 banen in 2020, 42.000 in 2030
De ambitie voor 2030


30% reductie van industrieel energieverbruik en broeikasgasemissies.
Uitbouw van banen in de procesindustrie en de toeleverende sector. Doelstelling is het
aantal banen uit te breiden naar 332.000, bij de grote bedrijven en het MKB, tegenover
ongeveer 290.000 in2013

De ambitie voor 2020

20% reductie van industrieel energieverbruik en broeikasgasemissies.

Behoud van banen in de procesindustrie en de toeleverende sector; Op dit moment krimpt
het aantal banen met ongeveer 4.500 per jaar. Door dit programma zal een deel
daarvan worden voorkómen. Ambitie van TKI-ISPT is 11.000 nieuwe banen, waarvan een
groot deel bij het MKB.
Thema
Programma
Project
4
Energie verbruik in Nederland
Totaal ≈ 3500 PJ
Functie
In 2011 waren er 797.000 banen in de
industrie en is 317 Miljard Euro omzet
gerealiseerd.
Sectoren
Wat en waarom?
EBI
5
Van suikerbiet naar suiker
CO2
uitstoot
Afval
water en
-warmte
geen
uitstoot
Hoog
energie
verbruik
Efficiënter
energie
gebruik
Hergebruik
van water
Hergebruik
van warmte
en gassen
Hoe?
EBI
6
Inzet Energie innovatiemiddelen 2014
Programmalijnen
Fundamenteel
Nieuwe generatie scheidingstechnologie als vervanging
van energie intensieve destillatie en regeneratie
Intensificeren van processen en optimaliseren van warmteen stofoverdracht
Energie-efficiënte manier van gasscheiding en
gasbehandeling
Energie efficiënt hergebruik van waardevolle
componenten uit waterstromen
Nieuwe generatie systemen van warmte(her)gebruik
Betrouwbare, rendabele en energie zuinige droog en
ontwateringsprocessen
Toegepaste R&D
-
1.000.000
-
Piloting
1.000.000
Totaal
Besparing
2.000.000
18 tot 35 PJ/jaar.
400.000
400.000
15 PJ/jaar
-
300.000
300.000
-
800.000
800.000
5 PJ/jaar
-
1.000.000
2.000.000
99 PJ/jaar
-
-
-
20 PJ/ jaar
1.000.000
-
3.500.000
2.000.000
NWO calls
Interne ISPT
call
Tender via
AgNL
5.500.000
Er zijn 6 programmalijnen gedefinieerd binnen het programma Energie Besparing in de Industrie. In 2014
ligt de focus op de programmalijnen Nieuwe generatie scheidingstechnologie als vervanging van energie
intensieve destillatie en Nieuwe generatie warmtegebruik systemen. Hierbinnen wordt zowel een
programma voor toegepaste R&D opgestart als een pilotprogramma.
Wat en waarom?
EBI
7
Waar werken we aan:
WAT?


Nieuwe generatie systemen voor
warmte(her)gebruik

Restwarmte opwaarderen naar
proceswarmte

Koppelen van vraag en aanbod en
werken aan energiebuffering
Levert op in
2020:
Met behulp van
HOE?
99PJ pr jr
Developmentprogramma
2,5mrd omzet
WAAROM?
35PJ per jr
Nieuwe generatie
scheidingstechnologie als vervanging 0,8mrd omzet
van energie intensieve
destillatie en regeneratie

Warmtepompen
(XX extra omzet)
Hoe?
Developmentprogramma



Membranen
Hidic Concentric
tube colum
Sewegs
technologie
Wat en
Wat?
waarom?
EBI
EBI
8
WAT? Waar werken we aan:


Levert op in
2020:
Met behulp van
HOE?
Betrouwbare, rendabele en energie zuinige
droog en ontwateringsprocessen
20PJ per jr

Vortex Chamber
Intensificeren van processen en optimaliseren
van warmte- en stofoverdracht
15PJ per jr

Membranen
1,0mrd omzet

Reactoren

Membranen
1,3mrd omzet
WAAROM?

Energie efficiënt hergebruik van waardevolle
componenten uit waterstromen
10PJ per jr
Wat?
EBI
9
Waar werken we aan:

Energie-efficiënte manier van gasscheiding en
gasbehandeling
Levert op in
2020:
Met behulp van:
18PJ per jaar Membranen
PAS Pilot unit
Reactor/vaste stof
sorbent
Thema
Programma
Project
10
Piloting van nieuwe technologie en demonstratie van bestaande
technologie
Early Adopter Projecten
Naast het instrument van de MIT kan het innovatief MKB hierin technologie toetsen bij eindgebruikers (grote
industrie). Dit geeft MKB toegang tot de plant, publiciteit en een referentie voor hun technologie. Het zijn kleine
projecten met relatief groot effect en uitstraling. Het is een uitermate succesvol bewezen format waarbij het
netwerk van ISPT een belangrijke rol speelt. Open brede tender, laagdrempelig voor MKB. Hiervan kunnen 7-15
projecten worden uitgevoerd en technologieën van MKB’s worden gedemonstreerd. Met dit programma wordt
voorzien in een duidelijke behoefte welke uniek is voor de procestechnologie. Door de hoge risico’s bij
implementatie is een programma wat uiteindelijk ‘risk mitigation’ voor de eindgebruiker oplevert een belangrijke
stap in daadwerkelijke toepassing van de technologie.
Deze tender zal enerzijds leiden snellere toepassingen van de MKB technologie waardoor energie efficiency
gerealiseerd kan worden bij de eindgebruikers. Daarnaast kunnen een aantal MKB’ers, door het verkrijgen van
een podium voor hun technologie, verder doorgroeien en hun technologie succesvol exporteren.
ISPT wil 0,4 mln euro beschikbaar stellen voor de Early Adopter projecten. De tender is breed gericht op
energiebesparing in de industrie.
Thema
Programma
Project
11
Early Adopter Projecten
Indicatie van soort projecten dat we verwachten
Programmalijn
Onderwerpen
TRL
Impact (PJ
per jaar)
Nieuwe generatie
scheidingstechnologie als vervanging
van energie intensieve destillatie en
regeneratie
+ uittesten membraan-, absorptie- en adsorptie
technologie als vervanging van destillatie en
regeneratie
5-7
2 PJ
Intensificeren van processen en
optimaliseren van warmte- en
stofoverdracht
+ gebruik van micro- en nanatechnologie en
externe velden (centrifuges) teneinde bij dezelfde
of lagere energieconsumptie een grotere conversie
te bewerkstelligen
5-7
1 PJ
Energie-efficiënte manier van
gasscheiding en gasbehandeling
+ nieuwe technologie ter vervanging van
aminescrubbing (CO2 en CO afvangen voor
hergebruik; aminescrubbing vereist veel
regeneratiewarmte; ondermeer membranen hebben
dit nadeel niet)
5-7
1-1,5 PJ
Thema
Programma
Project
12
Early Adopter Projecten
Indicatie van soort projecten dat we verwachten
Programmalijn
Onderwerpen
TRL
Impact (per
jaar)
Energie efficiënt hergebruik van
waardevolle componenten uit
waterstromen
+ Nieuwe affiniteitsscheidings-technologie met
chemische gesynthetiseerde componenten voor
het winnen van mineralen uit zijstromen
5-7
0.5-1 PJ
+Platen met specifieke perforaties die vluchtige
fracties uit vloeistoffen verwijderen, dan wel de
bulk bij lage temperatuur verdampen en in een
tweede stap condenseren met productie van
kristalzouten
5-7
0,5-1,5 PJ/j
+ Nieuwe technologie voor hergebruik
drooglucht
+ Drogen en behandelen van visceuze hoog
drogestof concentraten
5-7
1.5-2 PJ
+ Inzet gesinterde metalen membranen, die
warmteverlies bij afkoelen en opwarmen van
processtromen voorkomen
3-7
0,5 PJ/j
+ Uittesten van nieuwe warmtepomptechnologie
5-7
1-1.5 PJ
+ Elektrochemische membraancompressor voor
scheiden van waterstof en andere gassen
4-7
1- >10 PJ/j
Betrouwbare, rendabele en energie
zuinige droog en
ontwateringsprocessen
Nieuwe generatie systemen voor
warmte(her)gebruik
Thema
Programma
Project
13
Piloting van nieuwe technologie en demonstratie van bestaande
technologie
Pilotprojecten
Grootschalige shared pilots zijn belangrijk om nieuwe technologie geaccepteerd te krijgen en te komen tot
doorbraken. Het realiseren van pilotprojecten met als eerste doel energiebesparing industrie is moeizaam. Deze
tender wil projecten met een brede uitstraling, groot herhalingspotentieel helpen realiseren. Bedrijven alleen
willen vaak het risico niet aan. Door brede samenwerking te organiseren en ondersteuning te bieden vanuit het TKI
willen we deze drempel wegnemen. Dit onderdeel bouwt voort op ervaring van ISPT met shared facilities.
Focus ligt op de programmalijnen nieuwe generatie warmtegebruik systemen en nieuwe generatie
scheidingstechnologie als vervanging van energie intensieve destillatie. Deze lijnen zijn geselecteerd vanwege de
potentiële technologie die beschikbaar is en tevens een aanzienlijk energie besparingspotenteel hebben.
ISPT wil1,6 mln euro beschikbaar stellen voor de pilot projecten (voor beide programmalijnen 0,8 mln euro). Deze
projecten zullen worden uitgezet middels een tender met behulp van AgentschapNl. In de volgende sheets worden
voorbeelden genoemd van pilot projecten.
Thema
Programma
Project
14
Piloting van nieuwe technologie en demonstratie van bestaande
technologie
Indicatie van soort projecten dat we verwachten
Programmalijn
Onderwerpen
TRL
Impact
per jaar
nieuwe generatie
scheidingstechnolog
ie als vervanging
van energie
intensieve
destillatie en
regeneratie
Dividing Wall columns : integratie van meerdere destillatiekolommen in
één kolom. Hierdoor wordt de warmte-, en massaoverdracht en afgifte
beter aan elkaar gekoppeld.
5-7
2 PJ
Pervaporatie – damp permeatie: membraantechnologie voor selectieve
verdamping van één component. Hierdoor kan het aantal stappen in het
destillatieproces voorkomen worden.
5-7
1-1,5 PJ
Sewegs : opschalen van technologie met als doel voorkomen of
aanzienlijk verminderen van energieverbruik thans nodig voor het
regenereren van stoffen gebruikt voor zuiveren van gasstromen en
reduceren van CO2 en broeikasgas emissie.
5-7
2-3 PJ
Nieuwe generatie
systemen voor
warmte(her)gebruik
Veldtest electrisch aangedreven thermo akoestische warmtepomp
gekoppeld aan een destillatiekolom. Hiermee wordt laagwaardige
warmte omgezet naar bruikbare warmte.
5-7
3-10 PJ
Restwarmtegedreven absorptiekoelers voor de industrie. Ook hiermee
wordt laagwaardige warmte omgezet naar bruikbare warmte.
5-7
2-4 PJ