Transcript Wykład VII

Postępowanie
Sądowoadministracyjne
Rozpoznanie sprawy przez WSA (cd.)
– orzeczenia i orzekanie
Copyright by Dariusz R. Kijowski


Sąd rozstrzyga sprawę – oddalając lub
uwzględniając skargę – wyrokiem (132)
Odrzucenie skargi lub zakończenie
postępowania przed wsa bez rozstrzygnięcia
sprawy (umorzenie) następuje w formie
postanowienia (art. 151 i 161 w zw. z art. 160)
Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub
postanowienie (art. 145 § 1):
1) uchyla decyzję lub postanowienie w całości
albo w części, jeżeli stwierdzi:
a) naruszenie prawa materialnego, które miało
wpływ na wynik sprawy,
b) naruszenie prawa dające podstawę do
wznowienia postępowania administracyjnego,
c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli
mogło ono mieć istotny wpływ na wynik
sprawy

2)
3)
stwierdza nieważność decyzji lub
postanowienia w całości lub w części, jeżeli
zachodzą przyczyny określone w art. 156
Kodeksu postępowania administracyjnego
lub w innych przepisach (OP);
stwierdza wydanie decyzji lub
postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli
zachodzą przyczyny określone w Kodeksie
postępowania administracyjnego lub w
innych przepisach (OP, UPZP, SpecUstawa)

w sprawach skarg na decyzje i postanowienia
wydane w innym postępowaniu, niż
uregulowane w Kodeksie postępowania
administracyjnego i w przepisach o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
przepisy art. 145 § 1 stosuje się z
uwzględnieniem przepisów regulujących
postępowanie, w którym wydano zaskarżoną
decyzję lub postanowienie (145 § 2).

"Wynikiem sprawy" w rozumieniu art. 145 § 1
pkt 1 lit. a) lub b) p.p.s.a. nie jest tylko samo
rozstrzygnięcie jako formalna część decyzji,
ale również otwarcie możliwości jego
pełnego i bezproblemowego wykonania lub
jego pełnej, przewidzianej przez prawo
kontroli (II SA/Gd 673/08).
Za kryterium kontroli aktów administracji publicznej przez
sądy administracyjne należy uznać prawo materialne
niesprzeczne z Konstytucją lub ustawami. Jeśli jakiś akt
indywidualny nie znajduje oparcia w tak rozumianym prawie,
to znaczy, że jest wydany z naruszeniem prawa materialnego.
Bowiem brak normy prawa materialnego zgodnej z
Konstytucją nie pozwala sędziemu na akceptację aktu
indywidualnego, który nie znajduje oparcia w niewadliwym
prawie. Wyjaśnienie powyższe konieczne jest do
prawidłowego rozumienia użytego w art. 145 § 1 pkt 1 lit. a)
p.p.s.a. terminu "prawa materialnego„ (I FSK 395/05 i 405/05)

Wprawdzie „błędna wykładnia” i „błędne zastosowanie”,
podstawowe formy naruszenia prawa materialnego w
ujęciu normatywnym, występują na gruncie przepisów
ppsa jedynie w odniesieniu do podstaw kasacyjnych - art.
(174 pkt 1), natomiast brak jest ich wyraźnego wskazania
w art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ppsa., niemniej nie oznacza to, iż
formy naruszenia prawa materialnego przez organy
administracji publicznej nie przybierają tych właśnie
postaci, a sąd administracyjny, oceniając zgodność z
prawem zaskarżonych aktów, wydanych przez te organy,
nie dokonuje tej oceny w powyższych kategoriach,
precyzując na czym naruszenie prawa materialnego
polegało (I FSK 258/07)

Ustawodawca nie precyzuje, kiedy
naruszenie prawa można zakwalifikować jako
"mające wpływ na wynik sprawy". Brak
takiego wpływu wystąpi w sytuacji, gdy
nawet w wypadku prawidłowego
zastosowania prawa materialnego treść
decyzji lub postanowienia byłaby taka sama
(I SA/Gd 644/07)


Nałożenie przez organy celne obowiązku na
podstawie niepublikowanego, w dacie
zgłoszenia celnego, aktu wspólnotowego,
stanowi naruszenie przepisów prawa
materialnego mające istotny wpływ na wynik
sprawy (III SA/Łd 107/08)
To teza mająca uniwersalne zastosowanie

Polegające na błędnej wykładni – ma miejsce
wówczas, gdy organ administracyjny błędnie
przyjął, że określony przepis prawa
obowiązuje lub nie obowiązuje w danej
sprawie albo - błędnie ustalił treść (znaczenie)
danego przepisu (uznano, że w sprawie
obowiązuje inna norma prawna, niż
wynikająca z przepisów prawa (podobnie
T.Woś, A. Kabat, Z. Kmieciak, J.P. Tarno)

Polegające na błędnym zastosowaniu prawa –
ma miejsce wówczas, gdy organ administracji
prawidłowo ustalił treść obowiązującego
prawa, ale błędnie ją zastosował do
ustalonego stanu faktycznego (T.Woś) – w
istniejącym stanie faktycznym norma nie ma
zastosowania (błąd subsumpcji)

Uchybienia redakcyjne przy formułowaniu
sentencji decyzji polegające na zamieszczeniu w
części określającej przedmiot tej decyzji oznaczeń dotyczących obsługi komunikacyjnej
planowanej inwestycji, nie mogą być jednak
traktowane jako dające podstawę do uznania, że
decyzja wydana została z naruszeniem prawa
materialnego mającym wpływ na wynik sprawy,
a tym samym - jako dające podstawę do
uchylenia przez sąd tej decyzji na podstawie art.
145 § 1 pkt 1 lit. a lub c p.p.s.a.(II OSK 701/05)

Skoro zmiana przepisów nie mogła być zastosowana w
czasie wydania decyzji, ale w dacie sprawowania kontroli
przez sąd administracyjny przepisy te są już znane i
możliwe do zastosowania, to sąd ma obowiązek - właśnie
dlatego, że sprawuje wymiar sprawiedliwości - uchylić
zaskarżony do sądu akt z tego powodu, że w dacie
wydania decyzji powinny być zastosowane inne przepisy,
które wskazują, iż rozstrzygnięcie jest obiektywnie
wadliwe. Nie jest bowiem do akceptowania takie
stanowisko, które by pozbawiało osobę bezrobotną
prawa do należnych jej w odpowiedniej wysokości
świadczeń, jakie wynikają z przepisów
materialnoprawnych, tylko dlatego, że procedura prawna
nie zna odpowiedniego trybu postępowania (I OSK 1/05)


Sąd, uwzględniając skargę na decyzję, może
uchylić ją w części dotyczącej uzasadnienia,
jeżeli zastosowano w nim nieprawidłową
interpretację przepisu prawa materialnego
(II SA/Lu 161/04)
Odmowa zatwierdzenia projektu i udzielenia
pozwolenia na budowę bez uprzedniego
wezwania strony do usunięcia nieprawidłowości,
w trybie przepisu art. 35 ust. 3 p.b., stanowi o
naruszeniu prawa materialnego
(II OSK 130/05 - ???).

Jak twierdzi NSA (I OPS 4/05) , nie spełnia
dyspozycji przepisu art. 145 pkt 1 lit. a p.p.s.a.
wymienienie w uzasadnieniu zaskarżonego
wyroku przepisów prawa materialnego bez
stwierdzenia, którym i w jaki sposób uchybił
organ wydając określoną decyzję oraz jaki
wpływ takie naruszenie miało na treść
podlegającej ocenie decyzji – to wprawdzie
zasadne żądanie, ale dyspozycja 145.1.1.(a) nie
dotyczy uzasadniania, lecz sentencji

Art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) ppsa wymaga dokonania podziału
przesłanek wznowienia postępowania
administracyjnego na takie, które są tożsame z
"naruszeniem prawa„ (…) i na przesłanki, którym nie da
się przypisać tej cechy. Tylko pierwsza z tak
wyodrębnionych grup przesłanek jest miarodajna dla
działania sądu administracyjnego i daje mu możliwość
uchylenia decyzji. Pozostałe przesłanki nie mogą
stanowić podstawy do uchylenia decyzji adm. przez sąd,
gdyż uchylenie takie byłoby niezgodne nie tylko z
analizowanym przepisem, ale i z ogólnym celem
działania sądów administracyjnych (I FSK 157/07 i 696/05)

Z analizy przepisu art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ppsa
wynika, że stwierdzenie wad będących
przyczynami wznowienia postępowania
administracyjnego winno skutkować
uwzględnieniem skargi, niezależnie od tego,
czy dane naruszenie prawa ma wpływ na
wynik sprawy (II OSK 227/07)

Zdaniem NSA, sąd pierwszej instancji jest
wprawdzie władny uwzględnić nowe fakty
lub dowody, lecz tylko takie, które istniały w
dacie wydania decyzji, a nie były znane
organowi administracji publicznej, i to pod
warunkiem, że zaskarżony akt zostały
wydany z naruszeniem prawa, dającym
podstawę do wznowienia postępowania
administracyjnego, a to za sprawą przepisu
art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ppsa (I OSK 358/07)

Bez znaczenia dla obligatoryjnego uchylenia
aktu administracyjnego, pozostaje
okoliczność, iż w przypadku o którym mowa
w art. 145 § 1 pkt 4 i w art. 145a § 1 Kpa,
wznowienie postępowania może nastąpić
jedynie na żądanie strony (odpowiednio - II
OSK 151/09 i II SA/Op 407/07)

Stwierdzenie, że doszło do naruszenia prawa
dającego podstawę do wznowienia postępowania
administracyjnego z uwagi na ujawnienie nowych
okoliczności faktycznych, powinno być uzupełnione
wyjaśnieniem, dlaczego sąd uważa te ujawnione
okoliczności za istotne, a zatem w jaki sposób
zapoznanie się z nimi przez organ może wpłynąć na
wydanie odmiennego rozstrzygnięcia. Należy przy
tym przyjąć, że istotne dla sprawy będą tylko te
dowody lub okoliczności faktyczne, których istnienie
lub brak będzie bezpośrednio wpływać na treść
orzeczenia (II OSK 2002/06)


Stwierdzenie przesłanki z art. 145 § 1 pkt 1 lit. b
p.p.s.a. nie zwalnia sądu od zbadania legalności
decyzji co do istoty sprawy
(I FSK 1130/06)
Podstawą uchylenia decyzji z przyczyn
określonych w art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a.
może być tylko taka sytuacja, w której organ
przy wydawaniu decyzji dopuścił się naruszenia
prawa dającego podstawę do wznowienia
postępowania. Powyższego warunku nie spełnia
przesłanka określona w art. 240 § 1 pkt 5 Op
(nowe okoliczności lub dowody) - II FSK 353/06

Zmiany stanu faktycznego, zaszłe po
wydaniu ostatecznej decyzji, nie mogą
stanowić podstawy do stwierdzenia
nieważności lub uchylenia tej decyzji przez
wojewódzki sąd administracyjny. Wyjątek od
tej zasady stanowią jednak zdarzenia
przewidziane w art. 145 § 1 pkt 7 i pkt 8 k.p.a.
I OSK 638/06 – ale… czy każdy przypadek z
pkt 7 i 8 to „naruszenie prawa”? Nie każdy
Z naruszeniem prawa uzasadniającym
wznowienie postępowania i obligującym sąd do
uchylenia decyzji będziemy mieli do czynienia
tylko wówczas, gdy oceniając zagadnienie
wstępne we własnym zakresie oap uczynił to z
naruszeniem prawa.
 Następcze uchylenie prawomocnego wyroku lub
ostatecznej decyzji adm. oraz wydanie aktu
uznaniowego rozstrzygającego zagadnienie
wstępne z zasady traktować należy jako nie
mieszczące się w kategorii przypadków
„naruszenia prawa” przez oap (DRK)


Podstawa wznowienia postępowania
administracyjnego przewidziana w art. 145a § 1
Kpa uzasadnia uznanie, że doszło do "naruszenia
prawa", o którym mowa w art. 145 § 1 pkt 1 lit. b
ppsa, także wtedy, gdy Trybunał Konstytucyjny
stwierdził niezgodność aktu normatywnego
stanowiącego podstawę prawną zaskarżonej
decyzji z Konstytucją, umową międzynarodową
lub ustawą po wydaniu zaskarżonej decyzji
(II SA/Wa 968/06)

Naruszenie przepisów postępowania może
polegać w szczególności na niedopełnieniu
wynikających z tych przepisów obowiązków
organu lub uniemożliwieniu stronie
skorzystania z przysługujących jej uprawnień
procesowych albo błędnej wykładni tych
przepisów (II FSK 563/07)

Jeśli w postępowaniu drugoinstancyjnym
zgromadzono nowe dowody, to strona miała
prawo do zapoznania się z ich treścią, a organ
rozpatrujący zażalenie tego nie dopełnił,
takie uchybienie mogłoby stanowić podstawę
do uchylenia zaskarżonego postanowienia
tylko w przypadku, gdyby mogło mieć istotny
wpływ na wynik sprawy (II SA/Ol 809/08).

Wydanie rozstrzygnięcia nieprzewidzianego
w przepisach art. 138 k.p.a. stanowi
naruszenie przepisów postępowania, które
miało istotny wpływ na wynik sprawy,
uzasadniające uchylenie kwestionowanej
części orzeczenia organu odwoławczego
II SA/Gd 90/08 (tu sko uchyliło część decyzji
bez rozstrzygnięcia sprawy w tej części, a
pozostałą część utrzymało w mocy)


Sprzeczność pomiędzy sentencją
rozstrzygnięcia a jego uzasadnieniem, a
wyrażająca się w prezentowaniu dwóch
odmiennych stanowisk, prowadzi do braku
możliwości kontroli sądowej (I SA/Sz 90/08)
Nieprawidłowe ustalenie podstawy faktycznej
decyzji jest naruszeniem przepisów
postępowania mającym wpływ na wynik sprawy
i skutkuje uchyleniem decyzji
(VII SA/Wa 1915/07)


Sam brak podpisu na załączniku nie stanowi
naruszenia art. 107 § 1 k.p.a. mogącego mieć
istotny wpływ na wynik sprawy
Załącznik do decyzji powinien być tak
opisany, aby nie powstawały wątpliwości, co
do jego związku z określoną decyzją.
II OSK 1862/06
Zaniechanie organu, polegające na powiadomieniu
wyłącznie jednej ze stron postępowania (inwestora) o
zwróceniu się o wymagane uzgodnienie oraz
doręczenie postanowienia uzgadniającego tylko
inwestorowi, spowodowało, że żadna ze stron, z
wyjątkiem samego inwestora, nie brała udziału w
postępowaniu uzgodnieniowym. Samo to należy
ocenić jako istotne uchybienie procesowe.
Pozbawienie stron możliwości wzięcia udziału w
postępowaniu uzgodnieniowym istotnie wpłynąć
może na wynik postępowania głównego
(IV SA/Wa 926/07, podobnie NSA: II OSK 693/06)


Kwiatek: Uniemożliwienie sądowi
administracyjnemu skontrolowania
legalności wydanej przez organ odwoławczy
decyzji poprzez dopuszczenie do utraty
zasadniczej części akt sprawy jest
równoważne naruszeniu przepisów
postępowania uzasadniającemu
uwzględnienie skargi (II OSK 1145/06).

Zaniechanie przez organ podatkowy podjęcia
czynności procesowych zmierzających do
zebrania pełnego materiału dowodowego jest
uchybieniem przepisom postępowania
podatkowego, powodującym wadliwość decyzji.
Jako dowolne należy traktować ustalenia
faktyczne znajdujące wprawdzie potwierdzenie
w materiale dowodowym, ale niekompletnym
czy nie w pełni rozpatrzonym
(II FSK 329/07) – teza aktualna także w
ogólnym postepowaniu administracyjnym

Naruszenie przez organ odwoławczy art. 200
§ 1 Ordynacji podatkowej jest naruszeniem
przepisów postępowania, które może
doprowadzić do uchylenia zaskarżonej
decyzji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c)
p.p.s.a., jeżeli wspomniane naruszenie mogło
mieć istotny wpływ na wynik sprawy
(I FSK 518/07) – podobnie należy traktować zaniechanie
zastosowania przez organ odwoławczy art. 10 § 1 Kpa)

Dokonanie ustalenia, że w pierwszej instancji
decyzję wydał organ niewłaściwy, w
konsekwencji w postępowaniu odwoławczym
sprawę rozpoznał również organ
nieuprawniony uzasadniało, zgodnie z art.
145 § 1 pkt 2 p.p.s.a., uruchomienie sankcji
nieważności dotkniętych kwalifikowaną wadą
prawną aktów.


Nie jest dopuszczalne, aby w postępowaniu
sądowym niezgodność rozporządzenia z
Konstytucją oraz ustawą mogła być
zakwalifikowana jako rażące naruszenie prawa.
Skoro nie może stanowić rażącego naruszenia
prawa sytuacja, gdy zastosowano przepis
wadliwie odczytywany w drodze jego wykładni,
to tym bardziej nie może być rażącym
naruszeniem prawa zastosowanie przepisu,
który może być uznany za sprzeczny z
Konstytucją lub ustawą (III SA 1287/02)

Decyzja wydana w trybie nadzorczym na
podstawie art. 156 Kpa, poddana na skutek
skargi kontroli sądu administracyjnego, nie
podlega ograniczeniu, o którym stanowi art.
145 § 1 pkt 3 ppsa (decyzja o stwierdzeniu
nieważności lub o odmowie jej stwierdzenia
nie może wywołać nieodwracalnych skutków
prawnych)

Decyzja wydana w trybie nadzorczym na
podstawie art. 156 Kpa, poddana na skutek
skargi kontroli sądu administracyjnego, nie
podlega ograniczeniu, o którym stanowi art.
145 § 1 pkt 3 ppsa (decyzja o stwierdzeniu
nieważności lub o odmowie jej stwierdzenia
nie może wywołać nieodwracalnych skutków
prawnych)

Jako kryterium nieodwracalnego skutku prawnego
decyzji o przejęciu nieruchomości, w rozumieniu art.
156 § 2 k.p.a,. nie można przyjmować istnienia
możliwości rozporządzania nieruchomością, zaś
stwierdzenie nieważności decyzji przejmującej
własność nie musi oznaczać odzyskania własności
przez poprzedniego właściciela. Przy ocenie ujemnej
przesłanki z art. 156 § 2 k.p.a., nie chodzi o
"odwracalność" skutków prawnych w ogóle, lecz o
odwrócenie skutków prawnych wywołanych przez
decyzję dotkniętą nieważnością w ramach
postępowania o stwierdzenie jej nieważności (OSK
1773/04).



uwzględniając skargę na inny akt niż decyzja
lub postanowienie sąd uchyla ten akt
względniając skargę na pisemną interpretację
podatkową w sprawie indywidualnej sąd
uchyla tę interpretację
względniając skargę na czynność dotyczącą
uprawnień lub obowiązków wynikających z
przepisów prawa sąd stwierdza jej
bezskuteczność (146.1.)

W sprawach ze skarg na czynność dotyczącą
uprawnień lub obowiązków wynikających z
przepisów prawa sąd może w wyroku uznać
uprawnienie lub obowiązek wynikające z
przepisów prawa (146 .2.) – chodzi tu o
przypadki, w których prawo określa, w jakich
okolicznościach powstaje obowiązek lub
uprawnienie, ale nie przewiduje wydania aktu
konkretyzującego ich powstanie – np.
obowiązek zapłaty za parkowanie w SPP,
uprawnienie do zatrzymywania pojazdu w
miejscu, w którym obowiązuje zakaz

W przeciwieństwie do aktów, czynności nie są
(co do zasady) skierowane wprost na
wywołanie skutków prawnych, lecz
osiągnięcie jakiegoś stanu rzeczy. W razie
stwierdzenia przez sąd bezskuteczności
czynności (art. 146 § 1 in fine ppsa),
niezbędne jest wypowiedzenie się co do
możliwości ich kontynuowania lub
powtórnego podjęcia (wykonania).
Z.Kmieciak
Ppsa nie przewiduje stwierdzania nieważności
takich aktów
Wprawdzie ustawa nie określa przesłanek
uwzględnienia skargi na taki akt, kierując się art.
1 § 2 Pusa, należy przyjąć, że uchylenie takiego
aktu powinno nastąpić w przypadku ustalenia, że
jest on niezgodny z prawem – istotnie!
Sąd może uznać interpretację podatkową za
niezgodną z prawem, jeżeli wydano ją zgodnie z
przepisami o wydawaniu takich interpretacji,ale
sama interpretacja jest błędna, dokonująca
wykładni niezgodnie z sensem lub treścią
przepisu

Sąd, uwzględniając skargę na taki akt,
stwierdza jego nieważność w całości lub w
części albo stwierdza, że został wydany z
naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny
(ustawy „samorządowe” i ustawa o rio)
wyłącza stwierdzenie jego nieważności
(147.1)


Przesłanką uwzględnienia skargi na taki akt
jest istotna niezgodność z prawem
Obowiązek sądu administracyjnego
uwzględnienia skargi na akt prawa
miejscowego powstaje wówczas, gdy
naruszenie interesu prawnego lub
uprawnienia skarżącego jest związane z
jednoczesnym naruszeniem obiektywnego
porządku prawnego (II SA/Lu 342/08)
Uregulowanie dwukrotnie, w tym samym akcie, tej
samej kwestii, w sposób odmienny stanowi istotne
naruszenie prawa(
III SA/Gl 1564/07)
 Art. 190 ust. 4 Konstytucji wynika możliwość
sanowania zapadłych na podstawie
niekonstytucyjnego przepisu rozstrzygnięć poprzez
niezastosowanie tego przepisu w odniesieniu do
stanów faktycznych powstałych w okresie
poprzedzającym wejście w życie orzeczenia
Trybunału. Badając zgodność z prawem zaskarżonej
uchwały sąd nie może, będąc związany Konstytucją,
zastosować przepisu, o którym wie, że jest z
Konstytucją niezgodny.(cdn)


Okoliczność, że skutki wywierane przez
przepisy niekonstytucyjne nie dadzą się
odwrócić w wyniku instrumentów
przewidzianych przez art. 190 ust. 4
Konstytucji nie może pozbawiać sądu prawa
do unieważnienia uchwały poprzez
bezpośrednie zastosowanie przepisów
Konstytucji. II OSK 1893/07

Jakkolwiek organ j.s.t., którego akt zaskarżono, może
w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w
całości do dnia rozpoczęcia rozprawy, nie zawsze
takie uwzględnienie skargi, w postaci uchylenia
zaskarżonego aktu, skutkuje bezprzedmiotowością
postępowania sądowoadministracyjnego, stanowiącą
przesłankę umorzenia postępowania w oparciu o art.
161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. Skuteczne uchylenie uchwały
inną, kolejną uchwałą wywołuje bowiem jedynie
skutek na przyszłość (ex nunc) i przerywa
wywoływanie skutków prawnych uchwały poprzedniej
jedynie od daty wejścia w życie uchwały uchylającej.

Rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych,
wydane na podstawie aktu prawa
miejscowego podlegają wzruszeniu w trybie
określonym w postępowaniu
administracyjnym albo w postępowaniu
szczególnym (147.2)



Sąd uwzględniając skargę jednostki samorządu
terytorialnego na akt nadzoru uchyla ten akt
(148)
Może to uczynić w całości lub w części
(II OSK 235/05)
Ustawa nie przewiduje jak rozstrzyga sąd skargę
innego podmiotu wniesioną na akt nadzoru (co
jest dopuszczalne w świetle wyroku TK ), ale
należy wówczas stosować art. 146 (dot. skarg na
inne akty)


Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność
organów w sprawach określonych w art. 3 § 2
pkt 1-4a ppsa, zobowiązuje organ do wydania
w określonym terminie aktu lub interpretacji
lub dokonania czynności lub stwierdzenia
albo uznania uprawnienia lub obowiązku
wynikających z przepisów prawa (149).
Skarg na inną bezczynność ppsa nie
przewiduje

W sprawach skarg na akty i czynności
niewymienione w art. 145-148 sąd
uwzględniając skargę uchyla lub stwierdza
bezskuteczność aktu lub czynności (150)
Sąd wydaje wyrok po niejawnej naradzie
sędziów
 Narada obejmuje dyskusję, głosowanie nad
mającym zapaść orzeczeniem i zasadniczymi
powodami rozstrzygnięcia oraz spisanie
sentencji wyroku.(137.1.)
 Podczas narady i głosowania, oprócz członków
składu orzekającego, może być obecny jedynie
protokolant, chyba że przewodniczący uzna jego
obecność za zbędną (§ 50 reg. WSA)


Przebieg narady i głosowanie nad
orzeczeniem jest tajne, a zwolnienie od
zachowania w tym względzie tajemnicy nie
jest dopuszczalne (37.1.), z tym że, jeżeli
sędzia zgłosił zdanie odrębne – podaje się to
do wiadomości (publicznej), a gdy ten wyrazi
na to zgodę – także jego nazwisko (37.3.)



Przewodniczący zbiera głosy sędziów,
poczynając od najmłodszego stażem na
stanowisku sędziego sądu
administracyjnego, sam zaś głosuje ostatni.
Sprawozdawca, jeżeli jest wyznaczony,
głosuje pierwszy.
Wyrok zapada większością głosów (37.2.)




Sędzia, który przy głosowaniu nie zgodził się
z większością, może przy podpisywaniu
sentencji zgłosić zdanie odrębne
zgłaszający zdanie odrębne obowiązany jest
uzasadnić je na piśmie przed podpisaniem
uzasadnienia
zZdanie odrębne może dotyczyć także
samego uzasadnienia (37.2.)
uzasadnienia zdania odrębnego nie doręcza
się stronom (§ 55 ust. 5 reg. WSA)


Sentencję wyroku podpisuje cały skład sądu
(37.4.)
Brak podpisu chociażby jednego sędziego,
który uczestniczył przy wydaniu wyroku,
stanowi podstawę nieważności wyroku
określoną w art. 183 § 2 pkt 4 ppsa
Sentencja wyroku powinna zawierać:
1)oznaczenie sądu - jego pełnej nazwy i siedziby
2) imiona i nazwiska sędziów, protokolanta oraz
prokuratora, jeżeli brał udział w sprawie,
3) datę i miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku,
4) imię i nazwisko lub nazwę skarżącego,
5) przedmiot zaskarżenia (akt, czynność, bezczynność
6) rozstrzygnięcie sądu – co do „losu” zaskarżonego aktu
(czynności, bezczynności) oraz czy, i w jakim zakresie,
zaskarżony akt lub czynność mogą być wykonywane
(138 w zw. z art. 152).


przedmiot zaskarżenia powinien być tak
opisany (zindywidualizowany), aby nie było
wątpliwości jakiego aktu lub czynności
organu wyrok dotyczy (I OSK 1067/08)
w przypadku kiedy wniesiono kilka skarg, sąd
powinien w sentencji, jak i w uzasadnieniu
wyroku, dać temu odpowiedni wyraz, aby
jasno i jednoznacznie z tego wynikało, które
skargi zostały uwzględnione, a które zostały
oddalone (II OSK 507/08)

rozstrzygnięcie o niezgodności z prawem
zawartego w zaskarżonej decyzji orzeczenia
jedynie co do terminu początkowego
przyznanego stronie świadczenia, przy
jednoczesnym braku wypowiedzi sądu co do
legalności pozostałej części tej decyzji, jest
naruszeniem przepisów postępowania
sądowoadministracyjnego, które może mieć
istotny wpływ na wynik sprawy (I OSK306/07)



ogłoszenie wyroku powinno nastąpić na
posiedzeniu, na którym zamknięto rozprawę.
w sprawie zawiłej sąd może odroczyć
ogłoszenie wyroku na czas do czternastu dni.
w postanowieniu o odroczeniu sąd powinien
wyznaczyć termin ogłoszenia wyroku i
ogłosić go niezwłocznie po zamknięciu
rozprawy. Termin ten może być przedłużony
tylko raz i co najwyżej o siedem dni (139.1.)
Odroczenie ogłoszenia wyroku, połączone z żądaniem
sądu uzupełnienia akt, powoduje zaistnienie sytuacji,
w której z materiałem uzupełnianym może zapoznać
się wyłącznie sąd. Każdorazowo, należy więc
rozważyć, czy w wyniku uzupełnienia akt, względnie
braku ich uzupełnienia, zachodzi nowa, istotna dla
rozstrzygnięcia okoliczność, która ujawniła się dopiero
po zamknięciu rozprawy, uzasadniająca obowiązkowe
otwarcie rozprawy na nowo – zgodnie z art. 133 par. 3
ppsa - II OSK 2040/06
 Jeżeli sąd opiera się na nowym dowodzie - zachodzi




Ogłoszenie wyroku następuje na posiedzeniu
jawnym.
Nieobecność stron nie wstrzymuje
ogłoszenia.
Jeżeli ogłoszenie było odroczone, może go
dokonać jednoosobowo przewodniczący lub
jeden z sędziów składu orzekającego (139.2.)



Ogłoszenia wyroku dokonuje się przez
odczytanie sentencji.
W czasie ogłaszania wyroku wszyscy obecni,
z wyjątkiem sądu, stoją
Po ogłoszeniu sentencji przewodniczący lub
sędzia sprawozdawca podaje ustnie
zasadnicze powody rozstrzygnięcia, może
jednak tego zaniechać, jeżeli sprawa była
rozpoznawana przy drzwiach zamkniętych
(139.3.)


Ustne uzasadnienie wyroku nie musi być
pełne, nie musi w szczególności zawierać tych
wszystkich elementów, jakie pojawią się w
uzasadnieniu pisemnym wyroku
Ustane uzasadnienie powinno jednak
odpowiadać zasadniczym powodom
rozstrzygnięcia ustalonym w toku narady i
przyjętym przez skład orzekający w wyniku
głosowania (A. Kabat)


Uzasadnienie wyroku sporządza się z urzędu
w terminie czternastu dni od dnia ogłoszenia
wyroku albo podpisania sentencji wyroku
wydanego na posiedzeniu niejawnym, z tym,
że:
w sprawach, w których skargę oddalono,
uzasadnienie wyroku sporządza się na
wniosek strony zgłoszony w terminie siedmiu
dni od dnia ogłoszenia wyroku albo
doręczenia odpisu sentencji wyroku(141.1-2.)
Uzasadnienie wyroku sporządza się w terminie
czternastu dni od dnia zgłoszenia wniosku (141.2)
 Odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku
następuje postanowieniem wydanym na posiedzeniu
niejawnym (141.3)
 Odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku dotyczy
wyłącznie uzasadnień sporządzanych na wniosek
 Powodem odmowy może być uchybienie terminu do
złożenia wniosku, złożenie wniosku przedwcześnie lub
– przez podmiot nieuprawniony

uzasadnienie wyroku powinno zawierać:
zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów
podniesionych w skardze i stanowisk
pozostałych stron,
2) podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej
wyjaśnienie.
3) jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa
ma być ponownie rozpatrzona przez organ
administracji, uzasadnienie powinno ponadto
zawierać wskazania co do dalszego
postępowania (141.4.)

1)

Przez "zwięzłe przedstawienie stanu sprawy" w kontekście
art. 141 § 4 ppsa należy rozumieć zrelacjonowanie
dotychczasowego przebiegu postępowania w sprawie,
obejmujące te kwestie, które są niezbędne do
wyczerpującego przedstawienia pozostałych elementów
uzasadnienia wyroku. W konsekwencji przytoczenie
ustaleń faktycznych posłuży bowiem w dalszej kolejności
do oceny pod względem zgodności z prawem
zaskarżonego aktu administracyjnego. Stąd też Sąd nie
może bezkrytycznie przyjmować ustaleń poczynionych
przez organy podatkowe obu instancji, zwłaszcza w
sytuacji, gdy są one odmienne (II FSK 1451/07)

Szczególne miejsce w uzasadnieniu wyroku
zajmuje wskazanie podstawy prawnej
rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Powinno
ono mieć charakter zwięzły, ale pozwalający
na ocenę przez strony postępowania i
ewentualnie skontrolowanie przez Naczelny
Sąd Administracyjny, czy sąd orzekający nie
popełnił w swoim rozumowaniu błędów.
II FSK 592/08 –teza egoistyczna ale trafna!


Przepis art. 141 § 4 p.p.s.a. określa jedynie
obligatoryjne elementy uzasadnienia, zaś
ewentualne merytoryczne wady argumentacji
mającej uzasadniać przyjęte stanowisko sądu,
czy też wady wskazań co do dalszego
postępowania, nie są równoznaczne z ich
brakiem, a tylko w tym ostatnim przypadku
można by było mówić o naruszeniu art. 141 § 4
Ppsa (II FSK 568/08)
Teza skrajnie formalistyczna i wypaczająca sens
dwuinstancyjności psa

Sąd nie może ograniczyć się do ogólnikowych
stwierdzeń, czy też tylko do przytoczenia
wszystkich zarzutów bez odniesienia się do
każdego z nich z osobna. Winien wyjaśnić
stronie, dlaczego w świetle przepisów prawa
jej stanowisko jest prawidłowe bądź
nieprawidłowe (II FSK 288/08)


Jeśli sąd I instancji uchyla interpretację
organu odnoszącą się do zakresu i sposobu
zastosowania prawa podatkowego z powodu
nieuwzględnienia prawa unijnego, to ma
obowiązek określić, które z przepisów prawa
polskiego są niezgodne z unijną regulacją
I FSK 730/08
Możemy dodać, że powinien także wykazać
tę niezgodność

W sytuacji braku stosownej oceny organu
administracji dotyczącej prawnej kwalifikacji
stanu faktycznego, formułowanie jej w
wyroku uwzględniającym skargę z
powołaniem się na uchybienia natury
procesowej, musi być traktowane jako
ingerencja w sferę kompetencji właściwego
do rozstrzygnięcia sprawy organu
administracji publicznej.
II FSK 324/08

Zadaniem sądu administracyjnego nie jest
wyręczanie właściwych organów
administracji w realizacji powierzonych im
zadań, a jedynie przeprowadzenie kontroli
zgodności z prawem ich działań, w tym także
wykazywanie, na czym polegał błąd w
rozumieniu jakichś przepisów prawa (błąd co
do prawa) - II FSK 324/08


Zarzut naruszenia art. 141 § 4 ppsa można uznać
za usprawiedliwiony w sytuacji, kiedy skarżący
wykaże, że sąd nie wyjaśnił w sposób adekwatny
do celu, jaki wynika z treści niniejszego przepisu,
zastosowania przez organy przepisów prawa.
Z przepisu art. 141 § 4 p.p.s.a nie można
wyprowadzić normy prawnej nakazującej
prawidłowe, wszechstronne wyjaśnienie sprawy
i przyjęcie stanu faktycznego zgodnego z
rzeczywistością (II FSK 1653/08)


W przypadku kiedy wniesiono kilka skarg, sąd
powinien w sentencji, jak i w uzasadnieniu
wyroku, dać temu odpowiedni wyraz aby
jasno i jednoznacznie z tego wynikało, które
skargi zostały uwzględnione, a które nie - w
związku z czym zostały oddalone (II OSK
507/08)
Ale zdarzają się inne interpretacje:

Nie jest wystarczające ogólnikowe
przytoczenie w uzasadnieniu wyroku
przepisów prawnych, poglądów
prezentowanych w literaturze przedmiotu lub
też cytowanie obszernych fragmentów
znajdującego zastosowanie w sprawie
orzecznictwa bez przeanalizowania wszelkich
przesłanek uzasadniających te twierdzenia i
poglądy w danej konkretnej sprawie (I FSK
779/07)

Wyjaśnienie podstawy prawnej
rozstrzygnięcia nie musi szczegółowo
odnosić się do wszystkich argumentów
powołanych w skardze, jeżeli argumentacja
Sądu przesądza łącznie o ich bezzasadności
(II OSK 768/07)