Transcript Talenten van studenten in de lerarenopleiding
Talenten van studenten in de lerarenopleiding
Evelien Schyvinck
Inhoud
•
Aanleiding project
– Twee perspectieven – Definitie – Waarom talenten?
•
Inhoud project
– Handleiding voor talentgerichte begeleiding – Praktijkvoorbeeld – Aanbevelingen
AANLEIDING PROJECT
Twee perspectieven
Kennismaking met het thema ‘talenten’: • Marcel Van Herpen ‘Wat zou jij doen?’ • Lost generation
Twee visies om naar ontwikkeling te kijken
Twee perspectieven
Twee perspectieven om naar ontwikkeling te kijken: Perspectief 1: ‘Wegwerken van tekorten’ • •
Afstand tot norm = GAP
Dominant perspectief Negatieve effecten: - negatieve invloed op motivatie en vertrouwen - slaagkansen minder hoog inschatten minder investeren in schoolwerk + meer defensieve reacties - meer risico op stigmatisering verwachtingen van docenten lager - minder betrokken in campusgemeenschap
Twee perspectieven
Twee perspectieven om naar ontwikkeling te kijken: Perspectief 1: Perspectief 2: Wegwerken van tekorten ‘Ontwikkelen van sterktes’
Afstand tot norm = GAP Wens om te groeien Gereali seerde successen
Twee perspectieven
Twee perspectieven om naar ontwikkeling te kijken: Perspectief 1: ‘Wegwerken van tekorten’ Perspectief 2: ‘Ontwikkelen van sterktes’
Afstand tot norm = GAP Wens om te groeien Niet: of/of Wél: wat plaatsen we als opleiding op de voorgrond en wat op de achtergrond?
Zwaktes negeren
Gereali seerde successen zwaktes vanuit een andere invalshoek bekijken
Twee perspectieven
Meerwaarde: (internationaal) wetenschappelijk onderzoek: positief effect op: Zelfvertrouwen Zelfeffectiviteit Intrinsieke motivatie Eigenwaardegevoel Uitstelgedrag Welbevinden Academische controle Academische betrokkenheid Academisch succes Verhoogd begrip van anderen Meer respect voor anderen Groei in relatie docent-student
Definitie
• Talent = talent zoals gedefinieerd in programma’s als: – De beste hobbykok van Vlaanderen – – Idool Belgium’s got talent – …
Nee, iedereen heeft talent!
Definitie
• Verschillende terminologieën: – – Amerika: talenten – sterke punten Nederland: kernkwaliteiten – Vlaanderen: talent in actie = talent + gedrag + context
Definitie
• Buckingham & Clifton (2010): “Een talent is een natuurlijk en
zich herhalend patroon van denken, voelen of zich gedragen dat op een productieve manier kan worden ingezet”
• Vbn.: aanpassingsvermogen, actiegerichtheid, analytisch, communicatie, empathie,…
Definitie
• • • Aandachtspunt: Talenten benoemen voldoende?
Nee!
Fixed vs Growth mindset (Carole Dweck) Proces: Talenten ontdekken Talenten bevestigen Talenten ontwikkelen
Definitie
•
Talenten ontwikkelen
– Sterktes ontplooien – Zwaktes aanpakken – Leren van elkaar – Doelstellingen en een actieplan formuleren
Waarom talenten?
• • • Tickle (1999): In de politiek en in de onderwijspraktijk is maar weinig aandacht uitgegaan naar het identificeren en het ontwikkelen van persoonlijke kwaliteiten, die de verbinding vormen tussen persoonlijke deugden en het professionele bestaan, oftewel tussen persoon en professie.
De Wulf, Van Meeuwen, & Tjepkema (2010): Talent toepassen betekent dat iemand niet alleen competent kan handelen, maar dat die competentie wordt aangedreven door talent dat onder die competentie ligt. Net deze toevoeging maakt het verschil, aangezien iemand dan ook voldoening en energie haalt uit een bepaalde activiteit en dat het aanvoelt alsof het uitvoeren van die activiteit moeiteloos verloopt.
Palmer (1998) : “Good teaching cannot be reduced to technique; good teaching comes from the identity and integrity of the teacher” (p. 10).
Waarom talenten?
Aanvulling bij een competentiegerichte opleiding: professionele ontwikkeling niet los te zien van persoonlijke ontwikkeling
Competenties
Gekoppeld aan organisatie/werk Aangeleerd Minder duurzaam, moet je goed onderhouden Objectiever, verbonden met norm
Noodzakelijk om je prestaties te behalen
Komt meer voor, met enige aanleg en inspanning kun je dit leren
Talenten
Ruimer dan organisatie/werk; ook in familiale context, vrije tijd Aangeboren, leren nodig om meer uit je talenten te halen Duurzaam, blijft je bij, leer je niet zomaar af Affectiever, verbonden met motivatie, affectie, passie
Noodzakelijk om het verschil te maken
Komt minder vaak voor, door natuurlijke aanleg doe je dingen
Waarom talenten?
• Meerwaarde van aandacht voor talenten/persoonlijke ontwikkeling: (Internationaal) wetenschappelijk onderzoek: positief effect op: - Zelfvertrouwen - Zelfeffectiviteit - Intrinsieke motivatie - Eigenwaardegevoel - Uitstelgedrag - Welbevinden - Academische controle - Academische betrokkenheid - Academisch succes - Verhoogd begrip van anderen - Meer respect voor anderen - Groei in relatie docent student
INHOUD PROJECT
PWO: Optimaliseren van doorstroom in de lerarenopleiding lager onderwijs door een talentgerichte stagebegeleiding • • • VIVES campus Brugge, lerarenopleiding lager onderwijs 1 september 2012 – 31 augustus 2014 Doelstellingen: – Ontwikkeling van een handleiding voor talentgerichte begeleiding – Opleidingsspecifieke vertaling van de handleiding voor 1BALO uitwerken en uitproberen – Docentenvorming opstellen en uitproberen – Kwalitatieve en kwantitatieve evaluatie project 1BALO
Handleiding voor talentgerichte begeleiding
- Deel 1: Theoretische achtergrond definities en benaderingen verhouding met competenties vormingstraject docenten onderzoeksresultaten (+ bevindingen VIVES) … - Deel 2: Methodieken/werkvormen om toe te passen in de talentgerichte begeleiding Drie onderdelen: talent ontdekken, bevestigen en ontwikkelen Per onderdeel keuze uit werkvormen in drie categorieën: zelfstandige verwerking, individueel gesprek, groepsgesprek
Handleiding voor talentgerichte begeleiding
• Voor elke opleiding hanteerbaar • Vertaling naar opleidingsspecifieke context: qua inhoud, werkvormen en methodieken • Voorbeeld 1BALO
Praktijkvoorbeeld BALO
•
12 leerbegeleiders in 1BALO
•
Elk is begeleider van 12-tal studenten
•
1 inleidende sessie en 6 leergesprekken
•
1 leerbundel: voorbereiding op gesprek door studenten
Praktijkvoorbeeld BALO
• • • • • • •
Leerbundel
Inleidende sessie (groep) Leergesprek 1: Intakegesprek Leergesprek 2: Studie en welbevinden Leergesprek 3: Eerste stage-ervaring Leergesprek 4: Terugblik op de examens Leergesprek 5: Tussentijdse evaluatie stage Leergesprek 6: Evaluatie en terugblik
Praktijkvoorbeeld BALO
Onderzoeksfase (2013-2014)
• 6 leergroepen stageconcept) (4 experimentele groep – 2 nieuw – docentenvorming – nieuwe leerbundel studentenversie: voorbereiding (oefeningen zelfstandige verwerking) docentenversie: individueel/groep (werkvormen individueel of groepsgesprek) keuze van oefeningen/werkvormen naargelang leer- of begeleidingsstijl
Praktijkvoorbeeld BALO
-
Nadenken over talenten (Clifton & Anderson, 2002; Dewulf, 2009; Tjepkema & Verheijen, 2009)
Wij willen jouw talenten (waar je heel erg goed in bent) in kaart brengen. Het zijn unieke talenten en sterke punten die je elke dag inzet in alles wat je doet. Tip: om te checken of het wel echt talenten zijn: zelfs al heb je stress, slecht geslapen, zit alles tegen, heb je een kater,… dan nog ben je hier goed in. Meer nog, dan zoek je nog meer situaties op waarbij je jouw talenten kunt inzetten. Mogelijke vragen om je talenten zowel in je vrije tijd als op school te ontdekken: Op
school
: Wat lijk je met het grootste gemak te leren? Waar hebben je leerkrachten je complimenten voor gegeven? Waar heb je een brandend verlangen naar om te kennen en begrijpen? In welke vakken heb je de grootste academische mogelijkheden? Wat is je favoriete soort van taken? Welke vakken leer je het liefst?
Praktijkvoorbeeld BALO
-
Hulplijn (Van der Neut, 2009)
Vraag het je vrienden: bel, sms of mail 3 mensen uit je omgeving. Vraag hen om je 3 grootste talenten/beste eigenschappen te beschrijven en bij elk een voorbeeld te geven.
Vriend 1 Voorbeelden Talent 1 = Talent 2 = Talent 3 =
Praktijkvoorbeeld BALO
-
Zeg het met een foto (Van der Neut, 2009)
Kies één van de onderstaande foto’s.
Praktijkvoorbeeld BALO
•
Leerbundel
Inleidende sessie: groepsgesprek: – Wat zijn talenten + eerste stap in ontdekken van talenten • Leergesprek 1: Intakegesprek – Eerdere ervaringen + talenten benoemen • Leergesprek 2: Studie en welbevinden – Talenten bevestigen • Leergesprek 3: Eerste stage-ervaring – Talenten ontplooien: talenten inzetten tijdens de stage + voorbereiding examens
Praktijkvoorbeeld BALO
• Leergesprek 4: Terugblik op de examens – Wat gaat goed/minder goed + wat is de link met mijn talenten?
• Leergesprek 5: Tussentijdse evaluatie stage – Talenten ontplooien: doelen en een actieplan opstellen • Leergesprek 6: Evaluatie en terugblik – Bespreking leertraject + voorbereiding examens
Praktijkvoorbeeld BALO
•
Kwantitatief onderzoek
: – Motivatie, zelfvertrouwen, zelfsturing – Pre- en posttest •
Kwalitatief onderzoek
: – Beleving – Focusgroepen studenten en docenten – Schriftelijke bevraging mentoren
Praktijkvoorbeeld BALO
• •
Resultaten kwantitatief onderzoek – LeMo-test
In welke mate heeft talentgerichte begeleiding een invloed op de motivatie, zelfeffectiviteit en zelfsturing van studenten?
In welke mate heeft talentgerichte begeleiding een invloed op de gemiddelde score van stage?
Moeten studeren Willen studeren Demotivatie Zelf effectiviteit Zelfsturing Externe sturing Stuurloos leergedrag Gemiddelde score stage Conditie
Controle Experimenteel Nieuw stageconcept 3.03
3.07
3.11
2.90
3.19
3.22
3.87
4.07
4.00
3.18
3.19
3.22
3.02
3.09
3.06
4.18
4.30
4.11
2.97
2.91
2.78
12.05
12.30
12.85
Praktijkvoorbeeld BALO
• Geen significante verschillen • Mogelijke oorzaken – Grootte van de groepen – Inhoudsvaliditeit: LeMo-test gericht op studeren, leergesprekken vooral gericht op stage
Praktijkvoorbeeld BALO
Resultaten kwalitatief onderzoek
1. Structuur leergesprekken Talentontwikkelingsproces komt onvoldoende aan bod Negatieve invloed op beleving studenten!
Studenten ervaren talenten ontdekken en bevestigen positief Studenten ervaren talenten ontwikkelen negatief
Praktijkvoorbeeld BALO
Resultaten kwalitatief onderzoek
2. Inhoud leergesprekken Studenten én leerbegeleiders: • Positieve beleving keuze individuele of groepssessie afhankelijk van inhoud • Positieve beleving groepsgesprek: meerwaarde voor groepssfeer • Positieve beleving keuze oefeningen (studenten) – werkvormen (leerbegeleiders)
Praktijkvoorbeeld BALO
Resultaten kwalitatief onderzoek
3. Invloed leergesprekken • Zelfvertrouwen: – Studenten: positief – Leerbegeleiders en mentoren: positief, maar oorzaak?
• Zelfsturing: – Studenten, leerbegeleiders en mentoren: weinig invloed • Motivatie – Mentoren: positief – Leerbegeleiders en studenten: weinig invloed
Praktijkvoorbeeld BALO
Resultaten kwalitatief onderzoek
3. Invloed leergesprekken • Relatie tussen studenten: – Studenten en leerbegeleiders: positief • Relatie tussen student en begeleider – Studenten: positief – Leerbegeleiders: geen invloed • Invloed op de leerbegeleider – Invloed op rol als begeleider – Werklast
Aanbevelingen
• Meerwaarde: – Talenten benoemen en bevestigen van bij de start – Keuzemogelijkheden oefeningen voor studenten – Keuzemogelijkheden werkvormen voor docenten – Groepsgesprek • Link met praktijk: concreet maken van talenten (belang talentontwikkelingsproces!)
– Hoe talenten inzetten tijdens de stage/opleiding?
– Hoe talent inzetten om zwaktes aan te pakken?
– Leren van elkaar belang van een docentenvorming
Aanbevelingen
Talent 1. Organiseren Activiteiten
Een spel of activiteit helpen op poten zetten.
Hoekenwerk Een bosbezoek,… organiseren
2. Fantasievol
• • Naar stage toe een fantasievol verhaal voorlezen of vertellen aan de kinderen.
Een didactisch wiskundespel in elkaar steken
3. Inlevings vermogen
Toneel, rollenspel of drama spelen met de kindjes.
4. Trouw
Klasgesprek of kringgesprek voeren met de kindjes.
5. Nieuwfreak
Een lesje geven en daarbij gebruik maken van het nieuwe elektronische bord.
Toekomst
• Afwerking en publicatie van boek:
Talent in elke student.
Handleiding voor talentgerichte begeleiding in het hoger onderwijs.
• Website uitgeverij: concrete voorbeelden, vb. docentenvorming en leerbundels