Transcript Schoolcijfers als een tweede natuur

Schoolcijfers, een tweede natuur
Maart 2013
Denise van Schelven en Willem de Vos
[email protected] en [email protected]
Schoolcijfers, een tweede natuur
A.
Inleiding
B.
De praktijk van Schoolcijfers
C.
Flankerend onderzoek
A. Wat is datageletterdheid?
Het systematisch analyseren van
bestaande databronnen op school en het
gebruiken van analyses voor het
vernieuwen (innoveren) van instructie en
onderwijzen in de klas, curricula en
schoolopbrengsten én het implementeren
en evalueren van deze vernieuwingen.
A. Waaraan willen we werken?
• Het bevorderen van het analyseren,
interpreteren en gebruiken van data uit
het leerlingvolgsysteem op
basisscholen
• voor het verbeteren van de instructie in
de klas (het handelingsrepertoire van
de leerkracht) en het planmatig werken
met leerlingen
• en hoe kunnen lerarenopleidingen
(Pabo’s) toekomstige professionals
hierin opleiden?
A. Onderzoeksopzet
• Volgen van zes scholen en een
Antwerpse school. Drie controle en drie
experimentele scholen.
• De leerkracht centraal. Op de
controlescholen voortdurende training
tijdens schooljaar 2012-2013
• Drie metingen (oktober 2012, juni en
december 2013)
• Kwantitatief en kwalitatief onderzoek
(vragenlijsten en interviews)
• Toetsend en descriptief
A. Conceptueel kader
B. De praktijk van Schoolcijfers





Vraagstelling
Structuur
Interventies en training
Opbrengsten
Borging en transfer
B. Vraagstelling
Na intake vraagstelling met drie componenten:
 Houding (onderzoekend, pedagogisch)
 Vakinhoud
 Datagestuurd werken
Visie en cultuur
datageletterdheid
opbrengstgericht
werken
schoolleider/ib/
leerkracht
Planmatig ogw
teamoverleg werkwijze
doelen
analyse resultaten
reflectie
Onderwijsleerproces
Datagestuurd
werken
inhoud onderwijs
doelen
teamoverleg werkwijze
reflectie
professionalisering
professionalisering
Administratieve
voorwaarden
leerlingvolgsysteem
toetsafname
B. Vraagstelling
Hoe kunnen leerkrachten voor het verbeteren van
voorbereidend en technisch lezen in de groepen 1 tot en
met 4 data analyseren en vertalen naar de groepsplannen?
Deelvragen:
Hoe kan de instructie bij het voorbereidend en technisch lezen door de leerkrachten
vanuit de groepsplannen zo vormgegeven worden dat alle instructiegroepen instructie
krijgen vanuit een goed basisarrangement?
Welke data op het gebied van voorbereidend en technisch lezen zijn te gebruiken voor
het verbeteren van het technisch lezen?
Hoe kunnen de gedurende het project verworven vaardigheden overgebracht worden
naar de groepen 5 tot en met 8?
B. Structuur
Trainingen, ontwikkeld door onderzoeksteam:





Kernteambijeenkomsten
Werkbijeenkomsten
Teambijeenkomsten
Internationale bijeenkomsten
Flankerend onderzoek
B. Interventies en training
Kernteambijeenkomsten vs. werkbijeenkomsten:
beide zijn interventies.
Het onderzoeksteam ontwikkelt een werkwijze:
 Houding
 Vakinhoud
 Datageletterdheid
Doelen stellen:
Dataverzameling:
- Schoolniveau (ambitie)
- Welke data?
- Groepsniveau
- Waarom?
- SMART, in leerlingtaal
- Wanneer?
- Hoe?
Evalueren en bijstellen:
Analyse en interpretatie:
- Wat evalueer je?
- Lezen en begrijpen (1)
- Wanneer?
- Analyseren (2)
- Bijstellen: wat betekent dit
- Interpreteren (3)
voor het vervolg ?
Groepsplan maken:
- Samenvatten A/I
- Leerlingen clusteren
- Onderwijsleerproces
- Evaluatie
- Invullen groepsplan
Sterk: houding
Datagestuurd werken…
… met data als informatiebron voor het lesgeven
in de komende periode
… om trends zichtbaar te maken
… om te kijken waar leerlingen in hun
ontwikkeling op de leerlijnen zijn
Sterk: vakinhoud
Datagestuurd werken…
… vanuit een vakgebied
… met actuele data
… specifieke kennis over leerlijnen, doelen,
toetsen, didactiek
Sterk: planmatig, cyclisch
Datagestuurd werken…
… volgens een ‘vaste’ werkwijze
… om te komen tot werkbare groepsplannen
… om het onderwijs te richten, evalueren en
sturen
B. Opbrengsten
 Houdingsverandering leerkrachten (interesse
en noodzaak)
 Kennis toetsen, leerlijnen, doelen
 Geen losse elementen, maar samenhang
 Kennis en vaardigheden groepsplannen
 Trainingspakket, werkwijze Schoolcijfers
 Eigen expertise onderzoeksteam
B. Borging en transfer
Hoe borgen scholen de uitkomsten van
Schoolcijfers?
Transfer op scholen door middel van ‘train-detrainer’.
In gesprek met pabo over inbedding in
curriculum.
‘Het kijken naar leerlijnen en doelen is weer een eye-opener’
‘Ik zie dat het een geheel is, niet dat de toetsen losstaan van het groepsplan
en mijn onderwijs’
‘Ik maak concreet in mijn groepsplan wat ik de komende periode ga doen’
‘We verzamelen zoveel gegevens, wat gaan we daarmee doen in ons
onderwijs?
C. Flankerend onderzoek
op 6 scholen
Aantal lijsten
Experimenteel Controle Totaal
N
% N
%
N
54
81
135
(deels) vakleerkracht
Andere functie
Niets ingevuld
48 88,9 69 85,2
6 11,1 11 13,6
0
0 1 1,2
%
117 86,7
17 12,6
1 0,7
C. Flankerend onderzoek
Schaal
Betrouwbaarheid
Aantal
items
1. Toegankelijkheid van data
.76
6
2. Kwaliteit van data
.80
6
3. Datagebruik voor verantwoording
.72
6
4. Opvattingen van de gebruiker
.84
5
5. Kennis en vaardigheden van de gebruiker
.82
5
6. Schoolleiderschap
.82
6
7. Datagebruik voor schoolverbetering
.84
8
8. Visie en normen
.74
6
9. Scholing en ondersteuning
.70
4
C. Flankerend onderzoek
8,1
8,2
Toegankelijkheid van data
7,6
7,7
Kwaliteit van data
7,3
7,4
Datagebruik voor verantwoording
7,2
7,4
Opvattingen van de gebruiker
Kennis en vaardigheden van de
gebruiker
7,3
7,2
7,0
7,1
Schoolleiderschap
6,8
Datagebruik voor schoolverbetering
7,0
6,8
6,9
Visie en normen
experimentele
6,4
6,2
Scholing en ondersteuning
0
1
2
3
4
5
6
controle
7
8
9
10