Transcript Presentatie workshop L `Meer beginnende docenten voor - VO-raad

Onderzoek naar de effecten van
inductie van beginnende leraren
in het voortgezet onderwijs
Aanleiding tot het onderzoek
• Het lerarentekort in het voortgezet onderwijs
• De verwachte daling in de kwaliteit van het lerarencorps
Onderzoeksvragen
• Wat kunnen we doen om de uitval van beginnende leraren te
voorkomen?
• Wat kunnen we doen om de vaardigheidsontwikkeling van
beginnende leraren te versnellen?
Wim van de Grift & Michelle Helms-Lorenz, 2014
Leeftijden van leraren in het voortgezet onderwijs in
2010 (EaG, 2012)
Vanaf 2016 gaat een
grote groep zeer
ervaren leraren het
voortgezet onderwijs
verlaten
Zij worden vervangen
door een kleine groep
beginnende leraren
Als we niets doen,
kan dat leiden tot een
• lerarentekort, en
• een daling in de
kwaliteit van het
lerarencorps
% leerlingen dat naar HAVO of VWO gaat
De afgelopen 23
jaar zijn 13% meer
leerlingen naar
havo en vwo
gegaan
Leerlingen die naar
hogere opleidingen
gaan, verblijven
een jaar langer in
het voortgezet
onderwijs
Zij dragen bij aan
de groei van het
lerarentekort
Instroom van 12-jarigen het voortgezet onderwijs in
2010 (CBS, STATline)
Vanaf 2013
krimpt de
instroom
leerlingen van
207.000
geleidelijk naar
182.000 in 2020
Deze daling van
bijna 12% zal het
lerarentekort
mitigeren
Uitval van beginnende leraren uit het beroep
Ongeveer 25% van de beginnende leraren verlaat binnen 5 jaar
de school waar ze hun loopbaan zijn begonnen (Centerdata, 2012;
De Jonge & De Muijnck, 2002; OCW, 2003; 2010; Van Kregten &
Moerkamp, 2004).
Dit is overigens allerminst een specifiek Nederlands probleem
(Algozzine, Gretes, Queen, Cowan-Hathcock, 2007; Andrews, Gilbert &
Martin, ###; Ingersoll & Smith, 2003; Alliance for Excellent Education,
2004; Danielson, 2002).
Uit nader onderzoek blijkt:
Ongeveer 16% van de beginnende leraren verlaat binnen 3 jaar
het beroep en 14% hopt naar een andere baan (Van de Grift, W. &
Helms-Lorenz, M. (2013). Waarom verlaten zoveel beginnende leraren
de school waar zij hun carrière begonnen. Van twaalf tot achttien, 23(8).
‘Optimistische’ schatting van de onvervulde vraag naar
leraren in het voortgezet onderwijs
(CentERdata, 2013, 66)
Na 2018
zal het
lerarentekort in
het
voortgezet
onderwijs
verwaarloosbaar
zijn
Relatief eenvoudige mitigerende processen
Wetend, dat het lerarentekort in het voortgezet onderwijs na
2018 verwaarloosbaar zal zijn (CentERdata, 2013),
lopen we in de komende periode het risico dat men ‘aan de
knoppen gaat draaien’:
• Langer doorwerken van ervaren leraren
• De klassengrootte verhogen
• Het aantal lesuren per docent verhogen
• Grotere toepassing van ‘blended learning’ en videoonderwijs
Het ‘kwalitatieve’ lerarentekort
Het probleem van het ‘kwalitatieve lerarentekort’ zou in het
voortgezet onderwijs wel eens groter kunnen zijn dan het
kwantitatieve tekort, dat na 2018 afgelopen is
De beginnende leraren die de komende jaren de uitstromende
ervaren leraren gaan vervangen,
liggen in pedagogisch didactische vaardigheid nog ver achter
bij de ervaren leraar
Dit alles kan ten koste gaan van de prestaties van onze
leerlingen
Pedagogisch didactische vaardigheid en ervaring van 1604
leraren in het voortgez. onderwijs (gemidd.=21.91; s.d.=6.85)
32
30
28
26
24
22
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
<1
1 5
5 10 10 15
15 20 20 25 25 30
>30
2012 17.74 19.96 22.61 22.77 24.52 21.94 22.72 22.67
Beginnende
leraren liggen
ongeveer twee
derde
standaard
deviatie achter
bij de
gemiddelde
leraar
en zij liggen
een volle
standaard
deviatie achter
bij de ‘top’
leraar
Waarom is dit een serieus probleem?
De kwaliteit van het pedagogisch didactisch handelen is
niet alleen gerelateerd aan leerwinst maar ook aan het
later inkomen van leerlingen
Leerlingen van leraren die een standaard deviatie beter zijn,
boeken 10% tot 25% meer leerwinst
(Aaronson, Barrow & Sander, 2007; Brandsma & Knuver, 1989;
Bosker & Witziers, 1996; Hanushek & Rivkin, 2010; Houtveen & Van
de Grift, 2007a; 2007b; Kane & Staiger, 2008; Rivkin, Hanushek &
Kain, 2005; Roeleveld, 2003; Rockoff, 2004; Wijnstra, Ouwens &
Béguin, 2003)
Leerlingen van leraren die een standaard deviatie beter zijn,
verdienen op latere leeftijd gemiddeld 20.000 dollar meer
(Hanushek, 2011)
Beroepservaring en leerlingprestaties
Leigh, A. (2010). Estimating Teacher Effectiveness from twoyear changes in students' test scores Economics of Education
Review, 29, 480-488.
Onderzoeksvragen
De belangrijkste vraag is dus eigenlijk niet
• Wat kan gedaan worden om uitval van beginnende leraren uit
het beroep te beperken?
maar
• Wat kan gedaan worden om de ontwikkeling van pedagogisch
didactische vaardigheden van beginnende leraren te
versnellen?
Pedagogisch didactische vaardigheid en ervaring
(n=1604; gemiddelde=21.91; sd=6.85)
32
30
28
26
24
22
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
eerder volleerd
uit de dip
hogere startvaardigheid
<1
2012
17.74
gewenst 19.45
1 5
5 10
10 15
15 20
20 25
25 30
>30
19.96
21.67
22.61
22.61
22.77
22.77
24.52
24.52
21.94
23.65
22.72
22.72
22.67
22.67
Wanneer
• afstudeerders
• beginnende
leraren, en
• leraren met veel
ervaring
25% van een
standaard
deviatie zouden
groeien in
pedagogisch
didactische
vaardigheid
ICALT-Raschschaal ‘De leraar …’
(n=1604; gem=21.91; sd=6.85)
toont in gedrag en taalgebruik respect voor leerlingen
geeft duidelijke uitleg van de leerstof
zorgt voor ontspannen sfeer
ondersteunt het zelfvertrouwen van leerlingen
geeft feedback aan de leerlingen
zorgt voor een ordelijk verloop van de les
-5.57
-1.94
-1.78
-1.05
-.99
-.95
1
2
3
4
5
6
normering
zorgt voor wederzijds respect
-.85
7
halverwege opleiding
zorgt voor doelmatig klassenmanagement
-.76
8
geeft goed gestructureerd les
-.71
9
bevordert dat leerlingen hun best doen
-.67
10
gebruikt leertijd efficiënt
-.67
11
gaat tijdens verwerking na of leerlingen opdrachten goed uitvoeren
-.50
12
stelt vragen die leerlingen tot denken aanzetten
-.42
13
betrekt alle leerlingen bij de les
-.12
14
verduidelijkt bij de aanvang van de les de lesdoelen
-.12
15
hanteert werkvormen die leerlingen activeren
duidelijke uitleg van didactische hulpmiddelen en opdrachten
-.04
.16
16
17
stimuleert leerlingen om over oplossingen na te denken
.16
18
gaat tijdens instructie na of leerlingen de leerstof hebben begrepen
.23
19
stimuleert het zelfvertrouwen van zwakke leerlingen
.36
20
zorgt voor interactieve instructie
.65
21
moedigt kritisch denken van leerlingen aan
.65
22
bevordert het toepassen van het geleerde
.71
23
6-15 jr ervaring
laat leerlingen hardop denken
startende leraar
1-5 jr ervaring
.81
24
gemiddelde leraar
leert leerlingen hoe complexe problemen te vereenvoudigen
1.26
25
16-20 jr ervaring
gaat na of de lesdoelen werden bereikt
1.32
26
stimuleert het gebruik van controle activiteiten
1.54
27
leert leerlingen oplossingen checken
1.57
28
stemt de instructie af op relevante verschillen tussen leerlingen
1.79
29
vraagt leerlingen na te denken over strategieën bij de aanpak
1.82
30
biedt zwakke leerlingen extra leer-en instructietijd
1.86
31
Onderzoeksvragen
Verlaten beginnende leraren die gedurende hun inductieperiode
goed opgevangen en begeleid worden minder vaak het beroep?
En:
• Maken beginnende leraren die gedurende hun inductieperiode
goed opgevangen en begeleid worden een snellere
ontwikkeling door in hun pedagogisch didactische
vaardigheden?
•
Effectmaten
• Telefonische interviews bij de beginnende leraren die hun eerste
baan verlaten hebben, die gericht zijn op:
• het onderscheiden van ‘hoppers’ en ‘stoppers’ en
• op het achterhalen van de redenen voor eerste baanverlating
• De vragenlijst ‘Leerlingenpercepties van pedagogisch
didactisch handelen’ (24 items uit de lijst ‘Mijn leraar …’ die voldoen
aan de assumpties van het Raschmodel (Maulana, Van de Grift, &
Helms-Lorenz, 2014) Itemvoorbeeld: ‘Mijn leraar legt mij alles
duidelijk uit’
Raschschaal Vragenlijst ‘Mijn leraar …’
nooit zelden regelmatig vaak
…benadert mij met respect
…bereidt zijn/haar lessen goed voor
…geeft antwoord op mijn vragen
…betrekt mij bij de les
…maakt duidelijk wat ik voor een proefwerk moet leren
…helpt mij als ik iets niet weet of kan
…let erop dat ik anderen met respect behandel
…helpt mij als ik iets niet snap
…legt mij uit hoe ik iets moet doen
…gebruikt duidelijke voorbeelden
…maakt mij duidelijk wat de bedoeling van de les is
…zorgt dat ik mijn best doe
…legt mij alles duidelijk uit
…heeft aandacht voor mij
…hanteert duidelijke regels
…zorgt dat ik oplet
…sluit aan bij wat ik weet of kan
…controleert of ik de lesstof heb begrepen
…zorgt dat ik mijn tijd goed gebruik
…geeft mij zelfvertrouwen bij moeilijke taken
…zet mij aan het denken
…vertelt mij hoe ik iets moet leren
…motiveert mij
…weet wat ik moeilijk vind
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Treatment
Het inductiearrangement omvat:
• Werkdrukreductie
• Enculturatie in schoolbeleid en schoolregels
• Werken met plannen voor professionele ontwikkeling
• Observatie en coaching
Meetinstrumenten:
• Werkdrukreductie (20 dichotome items van het type: ‘Minder lessen te
geven dan minder ervaren collega’s’)
• Enculturatie in schoolbeleid en schoolregels (6 dichotome items van het
type: ‘Een speciaal informatiepakket over de structuur, organisatie en cultuur
van de school’)
• Werken met plannen voor professionele ontwikkeling (10 dichotome
items van het type: ‘Werken met een persoonlijk ontwikkelingsplan’)
• Observatie en coaching (26 dichotome items van het type: ‘Feedback
ontvangen op geobserveerde lessen’)
Steekproef
Simple random sample van 338 beginnende leraren in het
voortgezet onderwijs met experimentele groep en controlegroep
experiment controle
verschil
ele groep
groep
significant
192 leraren 146 leraren
% vrouwelijke leraren
54
54
n.s.
% leraren met alphavak
56
52
n.s.
% leraren met bètavak
30
33
n.s.
% leraren met gammavak
7
9
n.s.
% bevoegde leraren
61
71
.05
pedagogisch didactische vaardigheid
16.25
17.83
.01
bij de start (ruwe score)
pedagogisch didactische vaardigheid
1.17
1.63
.01
bij de start (Warm’s θ)
Implementatie van de treatment
n.s.
1e baanverlating na 3 jaar (na correctie voor verschillen
in bevoegdheid en startvaardigheid)
In de experimentele groep
• 2% minder
stoppers en
• 4% minder
hoppers
dan in de
controlegroep
Ontwikkeling in pedagogisch didactische vaardigheid
(in Warm’s θ; meting 1: gem 1.39 s.d. 1.37)
Leraren in de
experimentele
groep halen in
twee jaar hun
achterstand in op
de leraren in de
controle groep
Groei in pedagogisch didactische vaardigheid
na 2 jaar (in effectgrootte)
Leraren in de
experimentele
groep boeken in
twee jaar ruim
anderhalf keer
zoveel leerwinst
(e.s.=.26) als de
leraren in de
controle groep
Multiniveau regressie analyse
‘binnen 3 jaar stoppen met het beroep’
(n= 338 beginnende leraren; 62 scholen)
Te verklaren variantie
model 0
leraar
.132 ***
model 1
school leraar
.002
.060 ***
fixed effects
Intercept Binnen 3 jaar stoppen met beroep
.159 (.021)***
Niveau 1 (beginnende leraar)
Bevoegdheid
Pedagogisch didactische vaardigheid bij de start
Niveau 2 (school)
Werkdruk
Enculturatie in schoolbeleid en schoolregels
Plan voor professionele ontwikkeling
Observeren en coachen in de klas
-2* log likelihood
280.131
noot: *<.05 **<.01 ***<.001
school
.003
.524 (.081)***
-.102 (.047)*
-.02 (.004)***
.009
-.046
.030
.003
9.676
(.023)
(.023)*
(.024)
(.024)
Multiniveau regressie analyse
‘pedagogisch didactische vaardigheid na 3 jaar’
(n= 159 beginnende leraren; 62 scholen)
Te verklaren variantie
Intercept Ped. did. vaardigheid na 3 jaar
Niveau 1 (beginnende leraar)
Bevoegdheid
Ped. did. vaardigheid bij de start
Niveau 2 (school)
Werkdrukreductie
Enculturatie in schoolbeleid en schoolregels
Plan voor professionele ontwikkeling
Observeren en coachen in de klas
-2* log likelihood
noot: *<.10 **<.05 ***<.01 ****<.001
model 0
leraar
.68 ***
model 1
school
leraar
.09
.46***
fixed effects
2.35 (.08)***
school
.20*
1.48 (.19)****
.31 (.20)*
.33 (.08)****
407.52
.20
.10
-.04
.26
235.83
(.08)***
(.10)
(.10)
(.09)***
MIJN LERAAR …
Raschschaal: 0-24; gem: 17.02; s.d.: 4.94
benadert mij met respect
bereidt zijn/haar lessen goed voor
geeft antwoord op mijn vragen
betrekt mij bij de les
maakt duidelijk wat ik voor een proefwerk moet leren
helpt mij als ik iets niet weet of kan
let erop dat ik anderen met respect behandel
helpt mij als ik iets niet snap
legt mij uit hoe ik iets moet doen
gebruikt duidelijke voorbeelden
maakt mij duidelijk wat de bedoeling van de les is
zorgt dat ik mijn best doe
legt mij alles duidelijk uit
heeft aandacht voor mij
hanteert duidelijke regels
zorgt dat ik oplet
sluit aan bij wat ik weet of kan
controleert of ik de lesstof heb begrepen
zorgt dat ik mijn tijd goed gebruik
geeft mij zelfvertrouwen bij moeilijke taken
zet mij aan het denken
vertelt mij hoe ik iets moet leren
motiveert mij
weet wat ik moeilijk vind
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Reden voor uitval is onbekend
Stopt op eigen initiatief
Stopt omdat contract eindigt
Stopt wegens slecht functioneren
‘Hopt’ naar andere baan
Emigreert of gaat op buitenlandse reis
Stopt om privé redenen
Starter
Blijver
Na 1 jaar ervaring
11.45
11.98
13.36
13.91
14.46
15.38
15.40
17.02
18.20
18.94
Na 2 jaar ervaring
Ervaren leraar
20.25
20.96
MIJN LERAAR …
Raschschaal: 0-24; gem: 17.02; s.d.: 4.94
benadert mij met respect
bereidt zijn/haar lessen goed voor
geeft antwoord op mijn vragen
betrekt mij bij de les
maakt duidelijk wat ik voor een proefwerk moet leren
helpt mij als ik iets niet weet of kan
let erop dat ik anderen met respect behandel
helpt mij als ik iets niet snap
legt mij uit hoe ik iets moet doen
gebruikt duidelijke voorbeelden
maakt mij duidelijk wat de bedoeling van de les is
zorgt dat ik mijn best doe
legt mij alles duidelijk uit
heeft aandacht voor mij
hanteert duidelijke regels
zorgt dat ik oplet
sluit aan bij wat ik weet of kan
controleert of ik de lesstof heb begrepen
zorgt dat ik mijn tijd goed gebruik
geeft mij zelfvertrouwen bij moeilijke taken
zet mij aan het denken
vertelt mij hoe ik iets moet leren
motiveert mij
weet wat ik moeilijk vind
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Leraar in opleiding 14.78
Zij-instromer 14.89
Onbevoegde leraar15.65
Starter 17.02 1egr 17.56
PABO18.15 Blijver18.21 2egr 18.85
In 2e jaar 18.94
In 3e jaar 20.25
Ervaren leraar 20.96
MIJN LERAAR …
Raschschaal: 0-24; gem: 17.02; s.d.: 4.94
Warm’s θ
benadert mij met respect
bereidt zijn/haar lessen goed voor
geeft antwoord op mijn vragen
betrekt mij bij de les
maakt duidelijk wat ik voor een proefwerk moet leren
helpt mij als ik iets niet weet of kan
let erop dat ik anderen met respect behandel
helpt mij als ik iets niet snap
legt mij uit hoe ik iets moet doen
gebruikt duidelijke voorbeelden
maakt mij duidelijk wat de bedoeling van de les is
zorgt dat ik mijn best doe
Risico op stoppen
legt mij alles duidelijk uit
met het beroep of
hoppen naar
heeft aandacht voor mij
andere school
hanteert duidelijke regels
zorgt dat ik oplet
sluit aan bij wat ik weet of kan
Blijft in het beroep
controleert of ik de lesstof heb begrepen
zorgt dat ik mijn tijd goed gebruik
geeft mij zelfvertrouwen bij moeilijke taken
zet mij aan het denken
Ervaren leraar
vertelt mij hoe ik iets moet leren
motiveert mij
weet wat ik moeilijk vind
-4.13
-2.97
-2.39
-1.99
-1.67
-1.40
-1.16
-.94
-.74
-.55
-.36
-.18
.00
.18
.36
.55
.74
.94
1.16
1.40
1.67
1.99
2.39
2.97
4.13
ruwe score
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
p
b
.86
.82
.80
.79
.79
.79
.78
.76
.76
.76
.74
.73
.73
.73
.73
.72
.68
.67
.65
.63
.62
.60
.60
.58
-1.40
-.90
-.68
-.65
-.65
-.62
-.56
-.36
-.33
-.30
-.20
-.09
-.09
-.09
-.02
.32
.35
.54
.72
.78
.90
.92
1.05
1.36
Conclusie over uitval uit het beroep
Het niet bevoegd zijn van een beginnende leraar, een geringere
startvaardigheid en het zwak geëncultureerd zijn in de school
vormen de belangrijkste verklaring voor de uitval uit het beroep.
Beginnende leraren die stoppen met het beroep of
hoppen naar een andere baan in het onderwijs
hebben volgens hun leerlingen moeite met:
• Duidelijk maken wat de bedoeling van de les is
• Het zorgen dat leerlingen hun best doen
• Duidelijk uitleggen
• Aandacht hebben voor leerlingen
• Het hanteren van duidelijke regels
• Het zorgen dat leerlingen opletten
Conclusie over groei in pedagogisch didactische vaardigheden
Het inductiearrangement leidt tot een extra groei van ongeveer
een jaar pedagogisch didactische vaardigheden van beginnende
leraren.
Hierbij spelen vooral hun startvaardigheid, een verlaging van de
werkdruk in het eerste jaar en het observeren en coachen van
beginnende leraren in hun klassen een belangrijke rol.
Meedoen aan het landelijk vervolg experiment?
We starten binnenkort met de werving van beginnende leraren voor
de controlegroep en de experimentele groep
Wanneer u met de beginnende leraren op uw school wilt deelnemen
aan het landelijk vervolg experiment neem dan contact op met:
[email protected]
of
[email protected]
Achterin de zaal ligt een intekenlijst
Deze PowerPoint is te vinden op:
http://www.rug.nl/staff/w.j.c.m.van.de.grift/research