Transcript Rozwijanie uzdolnienień uczniów metodą projektu.

Temat:
Rozwijanie uzdolnień uczniów metodą projektu
z wykorzystaniem strategii PBL
- problem based learning
Opracowanie: Otylia Pulit-Parszewska
Z wykorzystaniem
Koncepcji wspierania uzdolnień uczniów w województwie małopolskim
realizowanej w ramach projektu „DiAMEnT”
„DOSTRZEC I AKTYWIZOWAĆ MOŻLIWOŚCI, ENERGIĘ, TALENTY”
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Metoda projektu
W tradycyjnym rozumieniu metoda projektu to jedna
z metod nauczania, zaliczana do metod
praktycznych,
aktywizujących,
problemowych,
polegająca na samodzielnym realizowaniu przez
uczniów zadania przygotowanego przez nauczyciela
lub w porozumieniu z uczniami na podstawie
wcześniej ustalonych założeń.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Metoda projektu
Metoda projektu w rozumieniu innowacyjnym (zastosowanym
w projekcie „DiAMEnT”) to jedna z metod nauczania oparta na PBL
(problem based learning – uczenie się na bazie problemu / uczenie
się w oparciu o problem), strategii edukacyjnej, która cechuje się
tym, że uczniowie uczą się przez rozwiązywanie problemu. Metoda
projektu jest więc ściśle związana z nauczaniem problemowym (jest
metodą problemową), uczniowie realizują projekt edukacyjny nie dla
uzyskania określonego produktu, ale dla rozwiązania problemu,
a poszukiwanie tego rozwiązania pozwoli im nabyć określone
umiejętności i poszerzyć wiedzę z danego obszaru.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Metoda projektu
Aby rozwiązać problem, uczniowie muszą sobie odpowiedzieć na
pytania:
- Co wiemy? --- Czego musimy się dowiedzieć?
- Co umiemy? ----- Czego musimy się nauczyć?
Uczeń
badacz poszukujący rozwiązania i uczący się
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Metoda projektu
Wyznaczniki projektu jako metody nauczania
• ma określone cele,
• efektem działań uczniów jest rozwiązanie problemu,
zdobycie nowych umiejętności i poszerzenie wiedzy,
• ma wyznaczone terminy realizacji poszczególnych
zadań i całości przedsięwzięcia,
• ma określonych realizatorów poszczególnych
zadań
• rezultaty prezentowane są publicznie
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt edukacyjny
Jest to zadanie problemowe z określonymi celami,
długoterminowe, realizowane indywidualnie lub w
zespole pod nadzorem nauczyciela, w ściśle określonym
czasie,
polegające na samodzielnym i dogłębnym
zbadaniu danego problemu i zaprezentowaniu
rozwiązania. Może być powiązany z realizacją programu
nauczania jednego lub wielu przedmiotów, może też
wykraczać poza program.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ćwiczenie
Sformułujcie do wybranego modułu
projektowego po 2-3 tematy projektów
z uwzględnieniem strategii PBL
25 minut
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Temat projektu
pytanie napędzające
(driving question)
Istotnym elementem tak rozumianej metody projektu
jest sformułowanie problemu do rozwiązania (driving
question), pytania napędzającego, które postawi ucznia
w roli badacza poszukującego rozwiązania.
Temat projektu powinien mieć formę pytania
problemowego o szerokim zakresie, tak, by można
go rozpisać na szereg problemów szczegółowych, nad
którymi będą pracować uczniowie indywidualnie lub
grupowo w oparciu o wcześniej ustalone zasady i plan
realizacji zadania.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasady formułowania
tematu projektu
Przy formułowaniu tematów projektów należy
pamiętać o zasadach wynikających ze strategii PBL
i zasad nauczania problemowego :
• temat stanowi problem do rozwiązania (niekoniecznie z jednym
rozwiązaniem), sformułowany w formie pytania problemowego;
• ma szeroki zakres, co umożliwia różne podejście do
rozwiązania problemu i można go rozpisać na szereg pytań
problemowych szczegółowych, nad którymi będą pracować
uczniowie w grupach lub indywidualnie;
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasady formułowania
tematu projektu
• problem powinien odnosić się do rzeczywistości – „rozwiązuje
problem świata”;
• uwzględnia przyszłość;
• ma odniesienia społeczne;
• bliski uczniowi, umożliwia wywołanie związku emocjonalnego,
a więc motywuje do działania;
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasady formułowania
tematu projektu
• skupia się na poszukiwaniu, co pozwala na generowanie
wiedzy; (poszukiwanie – to istota metody projektu)
• wymaga integrowania wiedzy nie treści.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ćwiczenie 1
• Wykorzystując kartę ćwiczeń, zaplanujcie
realizację wybranych elementów projektu
na zajęciach pozaszkolnych z grupą
uczniów zdolnych z wybranego etapu
kształcenia.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Etapy realizacji projektu
1. Przygotowanie uczniów do pracy metodą projektu.
Uczniowie muszą mieć świadomość, na czym polega
specyfika tej metody, wskazane jest także przygotowanie
uczniów do pracy w grupach.
2. Wprowadzenie uczniów w problematykę projektu.
Ten etap często wymaga pewnego przygotowania
teoretycznego.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Etapy realizacji projektu
3. Sformułowanie lub wybór tematu / tematów oraz
podział na grupy.
Możliwości w tym zakresie są różne - tematy mogą być sformułowane
przez nauczyciela, a grupy dokonują wyboru, grupy mogą same
ustalać tematy projektów (wskazane jest, aby nauczyciel pomógł
w odpowiedni sposób sformułować problem), wszystkie grupy mogą
realizować jeden problem określony przez nauczyciela.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Etapy realizacji projektu
4. Przygotowanie do realizacji projektu.
Punktem wyjścia jest zaplanowanie zadań szczegółowych dla poszczególnych
grup lub uczniów, które wynikają z rozpisania tematu projektu na problemy
szczegółowe.
Ważne jest, aby nauczyciel miał świadomość, jaką wiedzę i umiejętności będą
uczniowie nabywali przy rozwiązywaniu zadań szczegółowych, gdyż to jest
zakres merytoryczny planowany przez nauczyciela, który może być
poszerzony przez uczniów.
Kolejnym elementem przygotowania jest zawarcie kontraktu z uczniami na
wykonanie projektu.
W przypadku większych projektów, o dużej zawartości merytorycznej,
rozłożonych w czasie, konieczne jest opracowanie planu realizacji całego
projektu z uwzględnieniem zadań dla poszczególnych grup czy uczniów.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Etapy realizacji projektu
5. Realizacja projektu.
To planowa realizacja zadań cząstkowych, która wymaga od uczniów
zbierania i opracowywania materiałów, zdobywania nowej wiedzy
i umiejętności (!!!), badania problemu (!!!) w całości lub etapami.
6. Prezentacja projektu.
Prezentacja może mieć różne formy w zależności od pomysłowości
i możliwości uczniów. Mogą to być wytwory działalności uczniów,
sprawozdania, prezentacje multimedialne, sprawozdanie z działań
i zaprezentowanie efektów
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Etapy realizacji projektu
7. Ocena projektu według przyjętych kryteriów
Przedmiotem oceny w metodzie projektu powinien być nie tyle produkt
końcowy, choć on także podlega ocenie, co jakość działania uczniów
w trakcie rozwiązywania problemu. Zadaniem nauczyciela jest szczegółowe
opracowanie kryteriów oceny poszczególnych etapów pracy i rodzajów
aktywności uczniów. Ocenie powinno podlegać to, co jest ważne, a nie to,
co łatwo ocenić. Uczestnicy projektu muszą od początku wiedzieć, co
będzie podlegać ocenie i według jakich kryteriów. Nauczyciel może
sporządzić i prowadzić arkusz oceny dla każdej grupy czy ucznia, ale
bardzo ważnym elementem procesu oceniania powinna stać się
samoocena i wzajemna ocena uczniów, ale ten element wymaga także od
nauczyciela opracowania konkretnych propozycji.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kontrakt z uczniami
Ważnym elementem gwarantującym sprawne
przeprowadzenie projektu edukacyjnego jest kontrakt
zawierany z uczniami. Jest to swoista umowa
określająca najistotniejsze elementy przedsięwzięcia
oraz zasady obowiązujące nauczyciela
i uczniów w czasie jego realizacji
.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kontrakt z uczniami
Najczęściej kontrakt zawiera:
• temat projektu;
• cele projektu;
• formy realizacji poszczególnych zadań i całości;
• zadania do wykonania z określeniem osób odpowiedzialnych i
terminów realizacji oraz terminy konsultacji z nauczycielem (jeżeli
nie tworzymy planu realizacji projektu);
• źródła informacji, które powinny zostać wykorzystane
• możliwe sposoby prezentacji projektu (do wyboru przez uczniów);
• termin prezentacji;
• kryteria oceny projektu.
.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ćwiczenie 2
• Wykorzystując materiał przygotowany
w poprzednim ćwiczeniu oraz kartę
ćwiczenia, zaplanujcie realizację projektu
z uwzględnieniem ilości spotkań oraz
pracy samodzielnej uczniów.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ćwiczenie 2 - podsumowanie
Realizacja projektu edukacyjnego musi się
opierać przede wszystkim na pracy samodzielnej
uczniów.
Wspólne spotkania nie mogą być poświęcane na
szukanie informacji przez uczniów!
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ćwiczenie 3
Instrukcja: Przedyskutujcie podane problemy
w grupie, a wnioski zapiszcie na plakatach.
• Grupa II i III: Jakie możliwości stwarza metoda
projektu uczniom zdolnym?
• Grupa I: Jakie możliwości stwarza metoda
projektu nauczycielowi pracującemu z grupą
uczniów zdolnych?
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ćwiczenie 4
Jaką rolę odgrywa nauczyciel w realizacji
projektu z grupą uczniów zdolnych?
Każdy wniosek zapiszcie na oddzielnym pasku
papieru.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ćwiczenie 5
Jakie zasady pracy należy stosować w metodzie
projektu z grupą uczniów zdolnych w danym
obszarze przedmiotowym?
Swoje wnioski zapiszcie na plakacie.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasady realizacji
projektu edukacyjnego
Zasady realizacji projektu edukacyjnego wynikają ze strategii PBL
i nauczania problemowego:
• stosowanie projektu edukacyjnego wymaga wcześniejszego
zaplanowania przez nauczyciela (już na etapie planowania
dydaktycznego);
• projekt edukacyjny wymaga zastosowania określonej procedury tak
w zakresie planowania jak i realizacji;
• punktem wyjścia w realizacji projektu jest określenie celów
zaakceptowanych przez uczniów;
• uczeń zdobywa wiedzę potrzebną do rozwiązania problemu poprzez
rozumowanie, a nie pamięciowe przyswajanie wiedzy podanej przez
nauczyciela;
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasady realizacji
projektu edukacyjnego
• głównym celem projektu edukacyjnego jest rozwiązanie problemu,
a nie końcowy efekt (prezentacja, sprawozdanie), bo ten stanowi tylko
element rozwiązania;
• w czasie szukania rozwiązania uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności
i może w dużej mierze samodzielnie decydować o ich zakresie, bo
zagadnienia pojawiają się i są rozwiązywane w miarę zagłębienia się
w temat;
• teoria wprowadzana jest wtedy, gdy jest potrzebna do rozwiązania
zadania;
• temat projektu stanowi problem do rozwiązania (niekoniecznie
z jednym rozwiązaniem), sformułowany w formie pytania
problemowego (driving question);
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Walory projektu edukacyjnego
w pracy z uczniem zdolnym
Projekt edukacyjny zapewni uczniowi zdolnemu:
• odmienny sposób pracy;
• poznawanie trudniejszego materiału wykraczającego poza program
szkolny;
• samodzielne, oryginalne opracowanie zagadnienia;
• poznanie metod samodzielnego poszerzania i zdobywania wiedzy;
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Walory projektu edukacyjnego
w pracy z uczniem zdolnym
• możliwości badawcze - stawiania pytań i hipotez badawczych;
• poznanie różnych sposobów prezentowania wyników;
• możliwość uczenia innych, co jest najbardziej efektywnym
sposobem uczenia się;
• myślenie twórcze, da możliwość wykazania się płynnością,
giętkością i oryginalnością myślenia;
• dobór materiału i źródeł informacji zgodnych z jego potrzebami.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego