Transcript Szkoła muzyczna II stopnia - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa

Aktualna informacja
o stanie prac
nad projektami zmian
w szkolnictwie artystycznym
na dzień 15.10.2013 r.
Powody wprowadzenia zmian:
Propozycje zmian mają charakter ewolucyjny i są
wprowadzane ze względu na:
• konieczność dostosowania kształcenia do możliwości
i potrzeb coraz młodszych dzieci rozpoczynających naukę w
szkołach artystycznych,
• ekspansję nowych technologii i konieczność dostosowania
metod nauczania do nowych realiów,
• zmian na rynku pracy,
• Krajowe Ramy Kwalifikacji, które wymuszają inne niż
dotychczas opisanie efektów kształcenia.
Przebieg dotychczasowych prac związanych z reformą szkolnictwa artystycznego
•
•
•
•
•
•
Kwiecień 2012 r. – Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego zatwierdził kierunek
zmian w szkolnictwie artystycznym. W MKiDN powołano zespół do spraw legislacji
działający pod opieką merytoryczną Departamentu Szkolnictwa Artystycznego i Edukacji
Kulturalnej. Ministerstwo rozpoczęło debatę społeczną na temat planowanych zmian.
Kwiecień-lipiec 2012 r. – odbywały się spotkania informacyjne dyrektora Departamentu
Szkolnictwa Artystycznego i Edukacji Kulturalnej z dyrektorami szkół artystycznych z
całej Polski. Równolegle trwały prace zespołu do spraw legislacji dotyczące opracowania
nowego ramowego planu nauczania do szkoły muzycznej I stopnia.
Czerwiec 2012 r. – zespół do spraw legislacji rozpoczął działania związane z
przeprowadzeniem pilotażu nowych ramowych planów nauczania w szkołach
muzycznych I stopnia.
4 czerwca 2012 r. – na konferencji „Edukacja taneczna w Polsce – realia i wyzwania”
zorganizowanej przez Instytut Muzyki i Tańca zostały zaprezentowane środowisku szkół
baletowych kierunki zmian w szkolnictwie artystycznym.
3 września 2012 r. w 17 szkołach muzycznych I stopnia rozpoczął się pilotaż nowych
ramowych planów nauczania.
19 września 2012 r. – odbyło się pierwsze spotkanie z przedstawicielami szkół
muzycznych II stopnia, w którym wzięli udział dyrektorzy, nauczyciele oraz wizytatorzy
CEA.
3
Przebieg dotychczasowych prac związanych z reformą szkolnictwa artystycznego
•
•
•
•
27-28 września 2012 r. – podczas konferencji „Nowoczesna Szkoła Artystyczna”
zorganizowanej przez Centrum Edukacji Nauczycieli Szkół Artystycznych w UMFC w
Warszawie zostały zaprezentowane propozycje ramowych planów nauczania dla szkół
muzycznych, plastycznych i baletowych. Dyrektorzy szkół, w których prowadzony jest
pilotaż przedstawili pierwsze doświadczenia z realizacji pilotażu.
28 września 2012 r. – na stronie internetowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa
Narodowego został uruchomiony internetowy system zgłaszania uwag dotyczących
planowanych zmian w szkolnictwie artystycznym.
8-10 października 2012 r. – w Radziejowicach odbył się zjazd dyrektorów szkół
muzycznych I stopnia, w których prowadzony jest pilotaż. W trakcie spotkania zostało
przeprowadzone szkolenie dotyczące procesu wdrażania zmian oraz dyskusja służąca
wymianie doświadczeń.
II połowa października 2012 r. – zespół do spraw legislacyjnych rozpoczął prace nad
nowymi podstawami programowymi. M.in. odbyło się spotkanie prof. Z. Marciniakiem
ekspertem w sprawie opracowania metodologii tworzenia podstaw programowych.
4
Przebieg dotychczasowych prac związanych z reformą szkolnictwa artystycznego
•
Październik 2012 – czerwiec 2013 r. – odbył się szereg spotkań z ekspertami wielu
dziedzin artystycznych oraz środowiskami różnych typów szkół artystycznych, m.in.: z
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
wykładowcami dziewięciu uczelni muzycznych,
Konferencją Rektorów Uczelni Artystycznych,
Radą ds. Szkolnictwa Artystycznego,
Międzywydziałową Katedrą Kształcenia Słuchu,
wykładowcami i nauczycielami rytmiki,
dziekanami wydziałów edukacji muzycznej,
dyrektorami i kadrą zarządzającą szkół muzycznych II stopnia,
dyrektorami szkół plastycznych,
dyrektorami szkół baletowych,
wokalistami i dyrektorami szkół muzycznych, w których prowadzona jest specjalność
wokalistyka,
– specjalistami w zakresie muzyki dawnej i dyrektorami szkół muzycznych, w których na
zasadach eksperymentu prowadzona jest specjalność muzyka dawna,
– specjalistami w zakresie muzyki jazzowej i rozrywkowej, wokalistyki estradowej i
dyrektorami szkół muzycznych, w których na zasadach eksperymentu prowadzona jest
instrumentalistyka jazzowa i rozrywkowa, wokalistyka jazzowa oraz wokalistyka
estradowa,
– wizytatorami Centrum Edukacji Artystycznej.
5
Przebieg dotychczasowych prac związanych z reformą szkolnictwa artystycznego
•
•
•
•
•
Październik 2012 r. – czerwiec 2013 r. – CENSA i CEA zrealizowały kilkanaście szkoleń i
warsztatów dla dyrektorów i nauczycieli szkół biorących udział w pilotażu. Szkolenia
dotyczyły realizacji przedmiotów ogólnomuzycznych oraz sposobów wdrażania zmiany.
Materiały, które powstały podczas szkoleń dostępne są na stronie internetowej CEA.
27 lutego 2013 r. – podsumowano I semestr pilotażu w szkołach muzycznych
I stopnia.
Styczeń – czerwiec 2013 r. – trwały prace nad podstawami programowymi, których
projekt od czerwca dostępny jest na stronie internetowej MKiDN.
1 marca 2013 r. – odbyła się konferencja w Teatrze Wielkim dotycząca nowych podstaw
programowych.
Marzec – maj 2013 r. – odbyło się pięć trzydniowych zjazdów, w których brało udział
232 ekspertów piszących nowe podstawy programowe do wszystkich przedmiotów
artystycznych. Ekspertami byli wybitni nauczyciele i wykładowcy ze szkół artystycznych i
uczelni z całego kraju. Dodatkowo, projekty podstaw konsultowało 96 recenzentów
(głównie przedstawicieli uczelni). Łącznie powstały podstawy do 238 przedmiotów.
6
Przebieg dotychczasowych prac związanych z reformą szkolnictwa artystycznego
•
Marzec – czerwiec 2013 r. – odbyły się wizyty studyjne w szkołach pilotażowych
(marzec – Lubaczów, kwiecień – Bydgoszcz i Inowrocław, czerwiec – Bielsko-Biała).
Wizyty studyjne dały możliwość obserwowania nowych zajęć i rozwiązań stosowanych
przez wizytowaną szkołę oraz stanowiły okazję do wymiany doświadczeń.
•
Kwiecień 2013 r. – spośród szkół, które zgłosiły się do pilotażu, wybrano dziewięć szkół
muzycznych II stopnia. Od września 2013 r. szkoły realizują pilotaż.
•
30 czerwca 2013 r. – niezależny zespół ekspercki pracujący we współpracy z Instytutem
Muzyki i Tańca zakończył badanie 17 szkół muzycznych I stopnia biorących udział w
pilotażu.
8-9 lipca 2013 r. – w Radziejowicach odbył się drugi zjazd dyrektorów szkół
pilotażowych. W trakcie spotkanie podsumowano pierwszy rok pilotażu i przedstawiono
wstępne wyniki badań.
27-28 września 2013 r. – podczas ogólnopolskiej konferencji „Przywództwo –
inspiracje”, zaprezentowano rezultaty prac związanych z reformą szkolnictwa
artystycznego oraz przedstawiono wyniki ewaluacji pilotażu .
•
•
7
Harmonogram prac związanych z wprowadzeniem zmian w szkolnictwie artystycznym
•
•
•
•
Równolegle z przedstawionymi działaniami prowadzone są prace zespołu do spraw
legislacji koncentrujące się na przygotowaniu i wdrożeniu rozporządzeń
dotyczących ramowych planów nauczania, podstaw programowych, kwalifikacji
nauczycieli, oceniania, statutów szkół, dokumentacji przebiegu nauczania i druków
szkolnych, rekrutacji, świadectw oraz podręczników.
CENSA przeprowadziła 77 szkoleń i kursów związanych ze zmianami w szkolnictwie
artystycznym, w których uczestniczyło 2719 nauczycieli. W roku szkolnym
2013/2014 zaplanowano kolejne 127 szkoleń, w których może wziąć udział 3,5 tys.
nauczycieli.
CEA przygotowało materiały pomocnicze dla nauczycieli przedmiotów
ogólnomuzycznych w szkole muzycznej I stopnia, które dostępne są na stronie
internetowej CEA w zakładce Pilotaż. W najbliższych planach są dalsze publikacje –
m.in.: podstawy z komentarzem autorów, przykładowe programy nauczania,
podręczniki
Wprowadzono zmiany w regulaminie programu zamówień kompozytorskich. Od
bieżącego roku szkoły i uczelnie artystyczne mogą aplikować w programie
zamówień kompozytorskich. Dzięki temu będzie możliwe zamawianie przez szkoły
kompozycji, które staną się ogólnodostępne.
8
Harmonogram prac związanych z wprowadzeniem zmian w szkolnictwie artystycznym
•
•
•
Ewaluacja drugiego roku pilotażu w szkołach muzycznych I stopnia oraz pilotażu w
szkołach muzycznych II stopnia.
Wizyty studyjne w szkołach pilotażowych.
Regionalne spotkania informacyjne dla dyrektorów i nauczycieli prowadzone przez
wizytatorów CEA.
9
Skład zespołu legislacyjnego:
• Skład podstawowy:
1. Prof. Wiktor Jędrzejec, dyrektor DEK MKiDN
2. Mariusz Tokarski, zastępca dyrektora DEK
3. Małgorzata Rosińska-Kocon, dyrektor CENSA
4. Marzenna Maksymienko, wicedyrektor CEA
5. Maciej Kandefer, wicedyrektor CEA
10
Skład rozszerzony:
6. Prof. Maria Murawska, AM Bydgoszcz.
7. Prof. Krystian Kiełb, AM Wrocław.
8. Prof. Grzegorz Kurzyński, AM Wrocław.
9. Eugeniusz Buda, wizytator CEA.
10. Daniel Dramowicz, wizytator CEA.
11. Beata Lewińska-Gwóźdź, dyrektor ZPSP w Warszawie.
12. Jolanta Chliszcz, wizytator CEA.
13. Sylwia Świsłocka-Karwot, wizytator CEA.
14. Mirosław Różalski, dyrektor OSB w Poznaniu.
11
Pilotaż
• Wprowadzenie pilotażu poprzedziły dwa spotkania informacyjne (16
lipca i 27 sierpnia 2012 r.). Dyrektorzy uczestniczący w spotkaniach
informacyjnych, oprócz nowych ramowych planów nauczania,
otrzymali projekty podstaw programowych w zakresie nowych
przedmiotów, listę osób, które będą wspierały realizację pilotażu
oraz harmonogram wspólnych spotkań dyrektorów szkół
uczestniczących w pilotażu. Kadra zarządzająca i nauczyciele szkół
biorących udział w pilotażu objęci zostali zindywidualizowaną
opieką szkoleniową Centrum Edukacji Nauczycieli Szkół
Artystycznych i Centrum Edukacji Artystycznej.
• W celu usprawnienia wymiany informacji pomiędzy dyrektorami
szkół pilotażowych na stronie internetowej Centrum Edukacji
Nauczycieli Szkół Artystycznych zostało założone forum poświęcone
wyłącznie problematyce związanej z realizowanym pilotażem.
• 3 września 2012 r. pilotaż nowych ramowych planów nauczania
rozpoczął się w 17 szkołach muzycznych
I stopnia:
12
1. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. Emila Młynarskiego, Augustów.
2. Państwowa Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. Stanisława Moniuszki,
Bielsko-Biała.
3. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. prof. Jerzego Żurawlewa, Bochnia.
4. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina, Bydgoszcz.
5. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Bytom.
6. Szkoła Muzyczna I stopnia w Dobczycach, Dobczyce.
7. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Juliusza Zarębskiego, Inowrocław.
8. Państwowa Szkoła Muzyczna I st., Kolbuszowa.
9. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. Krzysztofa Komedy, Lubaczów.
10. Zespół Szkół Muzycznych im. Stanisława Moniuszki, Łódź.
11. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Mieczysława Karłowicza, Mielec.
12. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Olsztyn.
13. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Opole.
14. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I st., Pisz.
15. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Sochaczew.
16. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. nr 4 im. Karola Kurpińskiego, Warszawa.
17. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. nr 5 im. Henryka Wieniawskiego, Warszawa.
13
Od 1 września 2013 r. do pilotażu dołączyły następujące szkoły muzyczne II stopnia
1. Zespół Szkół Muzycznych im. I. J. Paderewskiego, Białystok.
2. Państwowa Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. Stanisława Moniuszki,
Bielsko-Biała.
3. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. F. Nowowiejskiego, Gdańsk.
4. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina, Bydgoszcz.
7. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Juliusza Zarębskiego, Inowrocław.
5. Zespół Szkół Muzycznych im. I. J. Paderewskiego, Krosno.
6. Zespół Szkół Muzycznych, Poznań.
8. Zespół Szkół Muzycznych im. F. Nowowiejskiego, Szczecin.
9. Państwowa Szkoła Muzyczna II stopnia im. Ryszarda Bukowskiego, Wrocław.
14
Zmiany w szkolnictwie
artystycznym
Szkoły muzyczne
15
Szkoła muzyczna I stopnia – najważniejsze kierunki zmian

Wzrost roli muzykowania zespołowego – zespół instrumentalny jako przedmiot
główny w dziale muzykowania zespołowego (od 4 klasy w cyklu sześcioletnim lub
od 3 – w cyklu czteroletnim) oraz obowiązkowe zajęcia z zespołu instrumentalnego w dziale instrumentalnym.

Szerszy dostęp do kształcenia muzycznego – Kursy przygotowawcze dla
kandydatów.

Możliwość przyznania dodatkowych godzin dla najzdolniejszych uczniów.

Zwiększona autonomia dyrektorów szkół – dyrektorzy otrzymają dodatkowe
godziny w wymiarze sześciu godzin tygodniowo na zajęcia w cyklu sześcioletnim i
cztery godziny na zajęcia w cyklu czteroletnim oraz decydują o rodzaju zajęć
realizowanych w ramach przedmiotu Zespół (klasy 1-3 w cyklu sześcioletnim lub 12 w cyklu czteroletnim) i Zajęcia indywidualne (klasy 4-6 lub 3-4 – w zależności od
cyklu).
16
Szkoła muzyczna I stopnia
Elastyczność siatki godzin wynikająca z rozwiązań systemowych
Stara ramówka
Godziny
obowiązkowe
dla wszystkich
uczniów.
35 1/3
(26 1/3)
Kurs dla
kandydatów
do szkół.
Nowa ramówka
Godziny
obowiązkowe
dla wszystkich
uczniów.
Godziny
dodatkowe do
dyspozycji
dyrektora.
•Tygodniowa liczba godzin zajęć przypadających na ucznia w cyklu kształcenia
(w nawiasach cykl czteroletni).
1
30 1/3
(22 1/3)
6
(4)
17
Szkoła muzyczna I stopnia
Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 1-3 cyklu
sześcioletniego
Stara ramówka
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Nowa ramówka
Liczba
godzin
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Liczba
godzin
1 Instrument główny
4*
1 Instrument główny
4
2 Zajęcia z akompaniatorem
X
2 Zajęcia z akompaniatorem
X
9
3 kształcenia słuchu
6
4 Zespół
3
Rytmika z elementami
3 Kształcenie słuchu
4 Rytmika
Razem:
13
Razem:
* Liczba godzin zajęć w ujęciu tygodniowym w cyklu kształcenia realizowanych przez ucznia.
18
13
Szkoła muzyczna I stopnia
Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 1-2 cyklu
czteroletniego
Stara ramówka
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Nowa ramówka
Liczba
godzin
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Liczba
godzin
1 Instrument główny
4*
1 Instrument główny
4
2 Zajęcia z akompaniatorem
X
2 Zajęcia z akompaniatorem
X
3 Kształcenie słuchu
4
3 KS z audycjami muzycznymi
2
4 Audycje muzyczne
1
4 Podstawy kształcenia słuchu
2
5 Chór lub orkiestra
2
5 Zespół
2
Razem:
11
Razem:
* Liczba godzin zajęć w ujęciu tygodniowym w cyklu kształcenia realizowanych przez ucznia.
10
19
Szkoła muzyczna I stopnia (klasy 1-2 cyklu czteroletniego lub 1-3 cyklu
sześcioletniego)
Najważniejsze zmiany:

Kurs dla kandydatów – Zajęcia prowadzą nauczyciele rytmiki oraz
instrumentaliści prezentujący kandydatom instrumenty nauczane w danej
szkole. Kurs nie jest obligatoryjny dla kandydatów.

Połączenie przedmiotów Kształcenie słuchu i Rytmika w jeden przedmiot
Rytmika z kształceniem słuchu* (w wymiarze 6 godzin tygodniowo w
sześcioletnim cyklu kształcenia).

Nowy przedmiot grupowy: Zespół w wymiarze 3 godzin tygodniowo
w sześcioletnim cyklu kształcenia** – w praktyce może to być np.: zespół
rytmiczny, taneczny, ludowy lub wokalny.
* W cyklu czteroletnim zamiast Rytmiki z kształceniem słuchu jest przedmiot Podstawy kształcenia słuchu (w
wymiarze 2 godzin).
** W cyklu czteroletnim na Zespół przeznacza się 2 godziny.
20
Szkoła muzyczna I stopnia
Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 4-6 cyklu
sześcioletniego
Nowa ramówka
Stara ramówka
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Liczba
godzin
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
1 Instrument główny
6
1 Instrument główny
2 Zajęcia z akompaniatorem
X
2 Zespół instrumentalny
3 Fortepian dodatkowy
1 1 /3
6
4 Zajęcia indywidualne
5 Audycje muzyczne
3
5
6 Chór, zespół lub orkiestra
6
22 1/3
7
3 Zajęcia z akompaniatorem
4 Kształcenie słuchu
Razem:
Liczba
godzin
X
1 1 /3
Kształcenie sł. z audycjami
muz.
6
6 Chór lub orkiestra
3
Razem:
* Liczba godzin zajęć w ujęciu tygodniowym w cyklu kształcenia realizowanych przez ucznia.
21
17 1/3
Szkoła muzyczna I stopnia
Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 3-4 cyklu
czteroletniego
Nowa ramówka
Stara ramówka
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Liczba
godzin
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
1 Instrument główny
4
1 Instrument główny
2 Zajęcia z akompaniatorem
X
2 Zespół instrumentalny
3 Fortepian dodatkowy
1 1 /3
4
4 Zajęcia indywidualne
5 Audycje muzyczne
2
5
6 Chór, zespół lub orkiestra
4
15 1/3
5
3 Zajęcia z akompaniatorem
4 Kształcenie słuchu
Razem:
Liczba
godzin
X
1 1 /3
Kształcenie sł. i audycje
muz.
4
6 Chór lub orkiestra
2
Razem:
* Liczba godzin zajęć w ujęciu tygodniowym w cyklu kształcenia realizowanych przez ucznia.
22
12 1/3
Szkoła muzyczna I stopnia (klasy 3-4 cyklu czteroletniego lub 4-6
cyklu sześcioletniego)
Najważniejsze zmiany:







Wprowadzenie działu instrumentalnego oraz działu muzykowania
zespołowego.
W dziale muzykowania zespołowego przedmiot Zespół instrumentalny jest
oceniany tak, jak instrument główny (egzamin komisyjny) – ocenę z
instrumentu wystawia pedagog (odwrotnie niż w dziale instrumentalnym).
Obowiązkowy Zespół instrumentalny dla wszystkich uczniów.
Połączenie przedmiotów: Kształcenie słuchu i Audycje muzyczne w jeden
przedmiot w wymiarze 6 godzin tygodniowo w cyklu kształcenia.
Nowy przedmiot Zajęcia indywidualne – szkoła opracowuje wykaz propozycji
w oparciu o posiadaną kadrę. Zajęcia nie są obowiązkowe dla uczniów,
których instrumentem głównym jest fortepian.
Chór lub orkiestra zostały zmniejszone do 3 godzin.
Dyrektor szkoły ma do dyspozycji 6 godzin (w ujęciu tygodniowym) na
realizację dodatkowych zajęć na cykl sześcioletni i 4 godziny na cykl
czteroletni.
23
Przykładowy podział godzin zajęć indywidualnych i zespołowych w klasach
IV – VI cyklu sześcioletniego (dział instrumentalny)
Stara ramówka
6 godzin zajęć indywidualnych
Nowa ramówka
7 godzin zajęć indywidualnych i
zespołowych
5 godzin zajęć indywidualnych
2 godziny zajęć w duetach
Istnieje możliwość przeniesienia niewykorzystanych godzin przedmiotu
głównego z klas I-III na klasy IV-VI. Przeniesienie jednej godziny do klas IV-VI
umożliwi realizację w tych klasach zajęć indywidualnych w wymiarze 2
godzin tygodniowo i dodatkowo w dwóch klasach po godzinie zajęć
zespołowych.
24
Przykładowy podział godzin zajęć indywidualnych i zespołowych w klasach
IV – VI cyklu sześcioletniego (dział muzykowania zespołowego)
7 godzin zajęć indywidualnych i
zespołowych
2 godziny zajęć w duetach
4 godzin zajęć zespołowych
2 godziny zajęć indywidualnych
3 godziny zajęć indywidualnych
3 godziny zajęć indywidualnych
Zajęcia zespołów mogą być prowadzone przez dwóch nauczycieli. Możliwa jest zatem
taka realizacja zajęć przy podziale godzin na poszczególne klasy w proporcji 1 i 1/3
(dwa zajęcia po 30 minut), że jedna lekcja w tygodniu będzie prowadzona wspólnie,
druga zaś będzie indywidualna pracą z pedagogiem nad repertuarem zespołowym.
Uczniowie działu muzykowania zespołowego będą mogli realizować tyle samo godzin
indywidualnie, co uczniowie działu instrumentalnego.
25
Jak można realizować założenia nowego ramowego planu nauczania?
Elastyczność nowych rozwiązań pozwala na realizację nauki w szkole muzycznej I stopnia
w sposób maksymalnie zbliżony do obecnego jednocześnie dając szansę szkołom, których
kadra posiada większe kompetencje na rozszerzanie obecnego modelu kształcenia.
Obszary autonomii
• Kursy umuzykalniające dla kandydatów nie są obligatoryjne – szkoła nie ma obowiązku
realizowania tych zajęć.
• Działy: instrumentalny i muzykowania zespołowego – nie ma odgórnie określonych
proporcji podziału uczniów, ani nawet obowiązku tworzenia obu działów.
• Przedmiot zajęcia indywidualne – szkoła opracowuje wykaz propozycji w oparciu o
posiadaną kadrę. Zajęcia nie są obowiązkowe dla uczniów, których instrumentem głównym
jest fortepian.
• Godziny do dyspozycji dyrektora – w ramach tych godzin można zwiększyć wymiar
obowiązkowych zajęć lub wprowadzić nowe przedmioty np. audycje muzyczne, czytanie
nut głosem realizowane jako osobny przedmiot.
26
Co może się zmienić w szkole muzycznej I stopnia?
Oprócz obligatoryjnego wprowadzenia zespołów instrumentalnych dla wszystkich uczniów
(dlatego zwiększono o godzinę liczbę godzin przeznaczonych na przedmiot główny)
dyrektorzy będą mogli wprowadzać do nauczania nowe elementy:
• Zespół – chociaż ten przedmiot realizowany w klasach I-III najczęściej prowadzony jest jako
zespół rytmiczny, szkoła może wprowadzić inną formę zajęć np. zespół ludowy, zespół
instrumentów Orffa itp. (treści zawarte w podstawie programowej są wspólne – różni się
forma ich realizacji).
• Podział godzin przedmiotu głównego – szkoła decyduje o podziale godzin między zajęcia
prowadzone indywidualnie i zespołowo na każdym z działów.
• Przedmioty ogólnomuzyczne – zajęcia rytmiki z kształceniem słuchu i kształcenia słuchu z
audycjami muzycznymi mogą być prowadzone w mniejszych grupach. Dzięki temu praca na
lekcjach może być efektywniejsza, a nauczyciele zachowają obecny wymiar zatrudnienia
mimo mniejszej liczby obligatoryjnych zajęć realizowanych przez uczniów (dotyczy
kształcenia słuchu z audycjami).
27
Szkoła muzyczna II stopnia – najważniejsze kierunki zmian

Szersza oferta kształcenia szkół dająca lepsze przygotowanie do kontynuowania
edukacji.

Atrakcyjniejsze zajęcia – uczeń w trakcie edukacji ma możliwość wyboru części
przedmiotów zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.

Możliwość poszerzenia wymiaru zajęć z zespołu kameralnego dla wszystkich
instrumentalistów.

Nowe specjalności – specjalności realizowane do tej pory jako eksperyment będą
mogły być realizowane przez każdą szkołę, jeżeli ta będzie posiadała odpowiednią
kadrę.

Położenie szczególnego nacisku na praktyczny aspekt realizacji zajęć
ogólnomuzycznych – odniesienie wiedzy i umiejętności do głównego przedmiotu
nauczania oraz korelacja treści między przedmiotami.
28
Szkoła muzyczna II stopnia
Propozycja ramowych planów nauczania dla specjalności
Instrumentalista
Obowiązkowe zajęcia edukacyjne
1
Instrument główny
2
Zajęcia z akompaniatorem
3
Zajęcia w ramach specjalności zawodowej
4
Kształcenie słuchu
5
Historia muzyki z lit. muz.
6
Harmonia praktyczna
7
Analiza dzieła muzycznego
8
Zasady muzyki z elementami komputerowej
edycji nut
9
10
11
Moduł
rozszerzający do
wyboru (minimum
6 godzin/co
najmniej 1 godzina
z każdego rodzaju
zajęć)
27
28
Zajęcia słuchowe
Zajęcia praktyczne
6
Zajęcia ogólnomuzyczne
29
Szkoła muzyczna II stopnia
Obowiązujący ramowy plan nauczania dla specjalności
Instrumentalista
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
1
Instrument główny
2
Fortepian
3
Liczba
godzin
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne cd.
Liczba
godzin
13
8
Kształcenie słuchu
12
3 1/3 1)
9
Zasady muzyki
2
Zajęcia z akompaniatorem
x
10
Harmonia
6
4
Nauka akompaniamentu
2
11
Literatura muzyczna
4
5
Improwizacja organowa
2
12
Historia muzyki z literaturą
9
6
Zespół kameralny
4
13
Formy muzyczne
4
7
Orkiestra lub chór
6
1.
2.
Razem2):
62 – 651/3
Pozycja nr 2 nie dotyczy uczniów klasy fortepianu, poz. 4 dotyczy wyłącznie uczniów klasy fortepianu, poz.
5 dotyczy wyłącznie uczniów klasy organów.
Całkowity wymiar obowiązkowych zajęć edukacyjnych to: 62 godziny dla klasy fortepianu, 651/3 dla klasy
organów, 631/3 dla pozostałych klas.
30
Szkoła muzyczna II stopnia

Zajęcia uzupełniające w ramach specjalności zawodowej – są to praktyczne przedmioty związane
z wybraną specjalnością. Dla instrumentalistów są to np.: orkiestra lub chór, zespół kameralny,
studia orkiestrowe, improwizacja dla klawesynistów i organistów oraz fortepian obowiązkowy dla
uczniów grających na pozostałych instrumentach. Godziny przeznaczone na realizację zajęć są
zgodne z sumą dotychczasowych przedmiotów wchodzących w skład zajęć uzupełniających w
ramach specjalności zawodowej.

Moduły rozszerzające – są to zajęcia profilujące i rozszerzające treści przedmiotów
ogólnomuzycznych obligatoryjnych dla wszystkich uczniów. Oprócz treści bezpośrednio związanych
z kształceniem słuchu, harmonią, historią muzyki z literaturą i analizą muzyczną mogą zawierać
także inne, wynikające z sylwetki absolwenta danej specjalności. Zajęcia mogą być realizowane
międzyoddziałowo oraz mogą w nich uczestniczyć uczniowie różnych specjalności. Zajęcia w
ramach modułów będą wybierane od czwartej klasy (w szkołach i specjalnościach o sześcioletnim
cyklu nauczania) lub klasy drugiej (w szkołach i specjalnościach o czteroletnim cyklu nauczania).
Każdy uczeń musi zrealizować co najmniej sześć godzin zajęć realizowanych w ramach modułów.
31
Szkoła muzyczna II stopnia

Moduł rozszerzający – zajęcia słuchowe – przedmioty zawierające takie treści jak np.: solfeż
tradycyjny, solfeż barwy, trening pamięci muzycznej, warsztat słuchu absolutnego, zajęcia
przygotowujące do egzaminów wstępnych na uczelnie muzyczne.

Moduł rozszerzający – zajęcia praktyczne – przedmioty zawierające takie treści jak np. : wstęp do
kontrapunktu, dwudziestowieczne systemy harmoniczne, współczesna notacja, podstawy
instrumentacji, ćwiczenia z kompozycji, ćwiczenia z aranżacji, harmonia jazzowa, podstawy
dyrygowania, czytanie partytur.

Moduł rozszerzający – zajęcia ogólnomuzyczne – przedmioty zawierające takie treści jak np. :
współczesne techniki kompozytorskie, krytyka muzyczna, wykonawstwo muzyki dawnej,
instrumentoznawstwo, folklor muzyczny, historia jazzu i muzyki rozrywkowej, podstawy prawa
autorskiego i przedsiębiorczości w kulturze i sztuce.

Treści przedmiotu Zasady muzyki zostaną rozszerzone o elementy komputerowej edycji nut.

Treści przedmiotu Formy muzyczne zostały przeniesione do programu Historii muzyki
z literaturą muzyczną oraz do obowiązkowego przedmiotu – Analiza dzieła muzycznego.
32
Zmiany w szkolnictwie
artystycznym
Szkoły plastyczne
33
Szkoły plastyczne (OSSP i LP) – najważniejsze kierunki zmian
 Aktualność ramowych planów nauczania – niezależnie od zmieniających
się technologii i potrzeb edukacyjnych.
 Indywidualizacja procesu nauczania – dostosowanie kształcenia do
potrzeb uczniów i bazy dydaktycznej szkoły oraz dodatkowe godziny na
pracę z uczniem zdolnym.
 Podział przedmiotów artystycznych – przedmioty obowiązkowe i moduły
uzupełniające.
 Zwiększona autonomia dyrektorów szkół – dyrektorzy mogą decydować
o rodzaju zajęć.
34
Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych
Elastyczność siatki godzin wynikająca z rozwiązań systemowych
Stara ramówka
Nowa ramówka
Godziny
obowiązkowe
dla wszystkich
uczniów.
70
Godziny
obowiązkowe
dla wszystkich
uczniów.
Godziny
dodatkowe do
dyspozycji
dyrektora.
63 (+5)*
6
*Dla uczniów szczególnie uzdolnionych można zwiększyć wymiar zajęć o pięć godziny w cyklu 35
kształcenia
Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych
Stara ramówka
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Nowa ramówka
Liczba
godzin
1 Historia sztuki
9
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Liczba
godzin
1 Historia sztuki
9
2 Rysunek i malarstwo
21
2 Rysunek i malarstwo
21
3 Rzeźba
6
3 Rzeźba
6
4 Podstawy fotografii i filmu
4
Podstawy projektowania –
5 kompozycja
4
6 Sztuka stosowana
12
Razem:
14
Podstawy projektowania –
kompozycja
4
5 Specjalność / specjalizacja
12
4
Razem:
70
7
59
+ 4 godziny zajęć modułowych
36
Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych – moduły dodatkowe
Stara ramówka
Moduły dodatkowe
Nowa ramówka
Liczba
godzin
Liczba
godzin
Moduły dodatkowe
1 Multimedia i fotografia
0
1-2
4
0
2
Zespołowe projekty
artystyczne
1-2
Razem:
4
37
Liceum Plastyczne
Elastyczność siatki godzin wynikająca z rozwiązań systemowych
Stara ramówka
Nowa ramówka
Godziny
obowiązkowe
dla wszystkich
uczniów.
70
Godziny
obowiązkowe
dla wszystkich
uczniów.
Godziny
dodatkowe do
dyspozycji
dyrektora.
63 (+5)*
4
*Dla uczniów szczególnie uzdolnionych można zwiększyć wymiar zajęć o pięć godziny w cyklu
kształcenia
38
Liceum Plastyczne
Porównanie ramowych planów nauczania
Stara ramówka
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Nowa ramówka
Liczba
godzin
1 Historia sztuki
8
Obowiązkowe zajęcia
edukacyjne
Liczba
godzin
1 Historia sztuki
8
2 Rysunek i malarstwo
16
2 Rysunek i malarstwo
16
3 Rzeźba
3
3 Rzeźba
6
4
Podstawy fotografii i filmu
Podstawy projektowania –
3
5 kompozycja
3
6 Sztuka stosowana
16
Razem:
21
Podstawy projektowania –
kompozycja
3
5 Specjalność / specjalizacja
16
4
Razem:
70
10
59
+ 4 godziny zajęć modułowych
39
Liceum Plastyczne – moduły dodatkowe
Stara ramówka
Moduły dodatkowe
Nowa ramówka
Liczba
godzin
Liczba
godzin
Moduły dodatkowe
1 Multimedia i fotografia
0
1-2
4
0
2
Zespołowe projekty
artystyczne
1-2
Razem:
4
40
Zmiany w szkolnictwie
artystycznym
Szkoły baletowe
41
Ogólnokształcące szkoły baletowe – najważniejsze kierunki zmian
 Poszerzenie
wspierających
możliwości
dwa
wprowadzania
podstawowe
kierunki
różnorodnych
kształcenia:
technik
klasyczny
i współczesny.
 Pogłębienie procesu kształcenia ucznia kreatywnego, otwartego na
zmiany zachodzące w europejskiej choreografii.
 Poszerzenie autonomii dyrektorów szkół w podejmowaniu decyzji
dotyczących profilu kształcenia artystycznego w swojej placówce.
42
Ogólnokształcące szkoły baletowe – ramowe plany nauczania
 Podobnie jak w szkołach muzycznych i plastycznych wprowadzono zajęcia
realizowane w ramach modułów. Są to zajęcia, realizowane w
uśrednionym wymiarze dwóch godzin tygodniowo, w każdym roku nauki.
 Ponadto wprowadzono dziewięć godzin do dyspozycji dyrektora.
43
Harmonogram wdrażania zmian w szkołach artystycznych I i II stopnia

Wrzesień 2014 – pierwsze klasy wszystkich typów szkół rozpoczną naukę wg nowych ramowych
planów nauczania i nowych podstaw programowych

Wrzesień 2016 – pierwsi uczniowie szkoły muzycznej I stopnia cyklu czteroletniego będą mogli
rozpocząć naukę w dziale muzykowania zespołowego

Wrzesień 2017 – pierwsi uczniowie szkoły muzycznej I stopnia cyklu sześcioletniego będą mogli
rozpocząć naukę w dziale muzykowania zespołowego

Czerwiec 2018 – pierwsi uczniowie cykli czteroletnich ukończą naukę wg nowych ramowych
planów nauczania

Czerwiec 2020 – pierwsi uczniowie cykli sześcioletnich ukończą naukę wg nowych ramowych
planów nauczania

Czerwiec 2023 – pierwsi uczniowie dziewięcioletniej szkoły baletowej ukończą naukę wg nowych
ramowych planów nauczania

Czerwiec 2026 – szkołę muzyczną II stopnia ukończą pierwsi uczniowie realizujący cały cykl (6+6)
wg nowych ramowych planów nauczania i nowych podstaw programowych
44