Transcript kuvvet

KUVVETİ KEŞFEDELİM
Neler Öğreneceğiz?
Kuvvet birimini
Kuvvetin dinamometre ile ölçülmesini
Kuvvetin yönünü ve doğrultusunu
Net kuvveti (bileşke kuvveti)
Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetleri
öğreneceğiz.
Anahtar Kavramlar
Kuvvet
Dengelenmiş kuvvet
Dinamometre
Dengelenmemiş kuvvet
Net (bileşke) kuvvet
1
Kimi kuvvetler bazen samimi sonuçlar doğurabilir
2
KUVVETİ KEŞFEDELİM
3
Örneğin topa vurmak temas gerektiren bir kuvvettir.
4
Temassız uygulanan bu kuvvetlere de temas
gerektirmeyen kuvvetler adını vermiştik.
5
KUVVET İTME - ÇEKMEDİR
Temas gerektiren kuvvetler: Fiziksel temas
sonucunda cisimleri etkileyen kuvvetlerdir.
ÖRNEK:Arabayı itan adam, sırayı çeken
öğrenci , topa tekme vuran çocuk vb.
Temas gerektirmeyen kuvvetler: Elektriksel
kuvvet, manyetik kuvvet ve yerçekimi kuvveti
gibi cisimlere temas olmadan etkiyen
kuvvetlerdir.
ÖRNEK: Mıknatısa yaklaştırılan toplu iğnenin
mıknatıs tarafından çekilmesi, topun yerçekimi
etkisiyle yere düşmesi vb.
6
Siz de bu adam gibi şaşırmayın.
Çünkü kuvvet, çekme olarak tanımlanabilir.
7
☺Kuvvet,
itme
olarak da tanımlanabilir.
8
KUVVETİ KEŞFEDELİM
KUVVETİNCİSİMLER ÜZERİNDE ETKİLERİ
Kuvvet, duran cismi harekete geçirebilir.
Kuvvet, hareket eden cismi durdurabilir.
Kuvvet, cisimlerin şeklini değiştirebilir.
Kuvvet, cisimlerde dönme, yön değiştirme,
sallanma, hızlanma, yavaşlama gibi
hareketlere neden olabilir.
9
İTME - ÇEKME
HIZLANMA
olarak tanımlanır
sebep
olabilir.
DURMA ‘ya
KUVVET
YAVAŞLAMA
Sebep
olabilir.
HAREKET ‘e
DÖNME
sebep olabilir.
ŞEKİL
DEĞİŞİKLİĞİ ‘ne
olabilir.
BÜKME
olabilir.
SIKMA
olabilir.
GERME
SALLANMA
YÖN
DEĞİŞTİRME
olabilir.
VURMA
10
DÖNDÜRME
ŞEKİL DEĞİŞİKLİĞİ
ÇARPMA
11
HAREKET
SALLAMA
12
YÖN DEĞİŞTİRME
13
KUVVET
Duran cimi hareket ettiren, hareket
eden cismi durduran ve ya cisimlerde
yön ve şekil değişikliği veren etkiye
kuvvet denir.
14
KUVVETİ KEŞFEDELİM
 Kuvvet dinamometre adı verilen
araç ile ölçülür.
 Dinamometre içinde çelik yay ve
Yay
üzerinde ise ölçeklenmiş bir
gösterge vardır.
 Kuvvet birimleri;
 Newton (N)
 Kiloğram kuvvet (Kğf)
 Gram kuvvet (Grf)
Kulp
Gösterge
İbre
15
Dinamometrenin farklı şekilde
kullanılan türleri vardır.
16
Günümüzde dijital göstergeli
gelişmiş dinamometreler de
kullanılmaktadır.
17
KUVVET BİRİMLERİ
1Kğf = 1000 grf
18
19
SORU:1
• Şekildeki birinci
dinamometreye asılı
cismin ağırlığı 15 N dur.
• İkinci dinamometredeki
cismin ağırlığı kaç N dur?
A) 10 N
B) 20 N
C) 25 N
D) 40 N
20
SORU=2
Şekildeki dinamometrelerin içindeki çubuklar 10 eşit
parçaya ayrılarak bölmelendirilmiştir. A’ daki
dinamometre en fazla 100 N’ luk, B ‘deki
dinamometre en fazla 150 N’ luk, C’ deki
dinamometre en fazla 200 N’ luk kuvveti ölçebiliyor.
Buna göre;
a) Dinamometrelerin cisimlere uyguladığı kuvvetleri
bulun.
b) 10 N’ luk kuvveti ölçmek için hangi dinamometre
daha uygundur?
21
SORU:3
A) 60
Şekildeki dinamometreler özdeştir. K cisminin
ağırlığı 150 N'dur. Buna göre L cisminin
ağırlığı kaç N'dur?
B) 120
C) 200
D) 240
22
4
B
A
D
C
23
24
Kuvvet – Gerilme grafiği
25
Kuvvet – Sıkışma grafiği
26
SORU=4
 Şekildeki grafikte yayların ucuna asılan ağırlıklar ile
yaylardaki uzama miktarları arasındaki ilişki
gösterilmiştir. Buna göre;
 a) Hangi yay daha hassas ölçüm yapar?
 b) 1. yaya 40 N’luk kuvvet uygulanırsa yaydaki uzama
miktarı kaç cm olur?
 c) 2. yaya 40 N’luk kuvvet uygulanırsa yaydaki uzama
miktarı kaç cm olur?
a)2.yay
b)10 cm
c) 40 cm
27
SORU=5
Kuvvet(N)
Şekilde A,B ve C yaylarının
Kuvvet-Uzama grafiği verilmiştir. 30
1)Her yaya 60N’luk kuvvet
20
uygulanırsa kaçar cm uzar?
A=8cm B=16cm C=48cm
2)Her yayı 24cm uzatmak için
kaçar N luk kuvvet
uygulamalıyız?
A
B
C
10
0
2
4
6
Uzama
8 (cm)
A=120N B=90N C=30N
3)Yayları hassaslık sırasına göre
sıralayınız?
A<B<C
28
KUVVETİ GÖSTERELİM
• Kuvvet (
) (yönlendirilmiş doğru parçası) ile
gösterilir.
• Kuvveti tam olarak belirlemek için dört elemanının
bilinmesi gerekir.
KUVVET
UYGULAMA
NOKTASI
DOĞRULTUSU
YÖNÜ
ŞİDDETİ
29
KUVVETİ GÖSTERELİM
Büyüklüğü
A
Uygulama noktası
4 birim
B
yönü
doğrultusu
30
KUVVETİ GÖSTERELİM
Batı
Doğu
X
F=10 N
Beton zemin üzerindeki cisme F kuvveti uygulanıyor.
Kuvvetin;
Uygulama noktası= X
Doğrultusu= Doğu-batı
Yönü = doğu
Şiddeti = 10 N
31
KUVVETLER İŞ BAŞINDA
İKİ YA DA DAHA FAZLA
KUVVETİN YAPTIĞI ETKİYİ TEK
BAŞINA YAPABİLEN KUVVETE
BİLEŞKE KUVVET (NET KUVVET)
DENİR. R HARFİ İLE GÖSTERİLİR.
Birden fazla kuvvetin etkisinde olan
cisimler daima bileşke kuvvetin yönünde
hareket ederler.
32
Birden fazla kuvvetin cisme yaptığı kuvveti tek başına
yapabilen kuvvete bileşke (net) kuvvet adını veriyoruz.
Benim adım
Bileşke Kuvvet, 3
kişinin yaptığı kuvveti tek
başıma yapabiliyorum.
33
DOĞRULTU VE YÖNLERİ AYNI OLAN
KUVVETLERİN BİLEŞKESİ
Kuvvet
F1
F2
Fnet
Doğrultu
Doğu-Batı
Doğu-Batı
Yön
Doğu
Doğu
Büyüklük
3N
5N
Doğu-Batı
Doğu
8N
F1= 3 N
F2= 5 N
Fnet= 8 N
34
DOĞRULTULARI AYNI YÖNLERİ ZIT OLAN
KUVVETLERİN BİLEŞKESİ
Kuvvet
F1
F2
Fnet
Doğrultu
Doğu-Batı
Doğu-Batı
Yön
Batı
Doğu
Büyüklük
3N
5N
Doğu-Batı
Doğu
2N
F1= 3 N
Fnet= 2 N
Batı
F2= 5 N
Doğu
35
ÖRNEK:1
80 N
1
50 N
2
K
60 N
100 N
☻ Yukarıdaki cisim sürtünmesiz bir yüzey
üzerinde şekildeki kuvvetlerin etkisinde hareket
etmektedir. Buna göre;
a) Cisim üzerinde net kuvvet kaç N dur?
b) Cisme etki eden net kuvvet hangi yöndedir?
a) 70 N
b) 2 yönünde
36
DENGELENMEMİŞ KUVVETLER
F1= 3N
F2= 5N
R=F2 – F1 R=5 – 3= 2N
Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi
sıfırdan farklı ise cisim, bileşke (net) kuvvetin
etkisinde hareket eder. Bu durumda cisim
dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindedir.
37
DENGELENMEMİŞ KUVVETLER
F1= 3N
F2= 5N
Dengelenmemiş kuvvetlerin etkisi altında
olan cisimler bileşke kuvvet (net kuvvet)
doğrultusunda sabit süratla hareket ederler.
38
40
41
DENGELENMİŞ KUVVETLER
F1= 3N
F2= 3N
F1=F2 ise R=0 olur
Bir cisme etki eden aynı doğrultudaki zıt yönlü iki
kuvvet eşit büyüklükte ise net kuvvet sıfırdır. Net
kuvvetin sıfır olması demek cisim dengelenmiş
kuvvetlerin etkisi altında olması demektir. Bu
kuvvetlere dengeleyen kuvvetler denir.
42
DENGELENMİŞ KUVVETLER
F1= 3N
F2= 3N
Cisimlere etki eden kuvvetlerin bileşkesi
sıfır ise cisim ya duruyordur, ya da sabit
süratle hareket ediyordur.
43
Duran cisme etki eden
kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise
durmaya devam eder.
Sabit süratle hareket eden cisme
etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır
ise sabit süratle hareket etmeye
devam eder.
44
SORU 3
10 N
♣N
Sürtünmesiz yatay
düzlemler üzerinde
6N
bulunan yandaki
cisimler dengelenmiş ● N
kuvvetlerin etkisindedir.
15 N
Buna göre, şekillerde
boş bırakılan yerlere
uygun değerler yazınız?
7N
◙N
5N
♣ :3 N
● :10N
▲:10 N
K
8N
5N
L
9N
7N
M
12N
▲N
N
6N
10 N
◙ :11N
45
SORU:4
F1=1O N
F2=6 N
◙Yukarıdaki kuvvetlerin bileşkesi
aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A) 16
B) 10
C) 4
D) 2
İki kuvvetin bileşkesi toplamlarından
büyük, farkından küçük olamaz.
46
SORU:5 Şekilde verilen cismi hareket ettirecek
olan bileşke kuvveti bulunuz.
13N
6N
9N
A) 28
B)15
C) 4
D) 2
47
SORU:6 Şekilde verilen cismi hareket ettirecek
en küçük kuvvet kaç N’dur?
13N
6N
9N
A) 2
MERSİN ÇANKAYA
İLKÖĞRETİM
B) 3
C) 4
AHMET HARMANBAŞI
D)15
48
SORU:7
Şekildeki sandığı Engin ve Alp birbirlerine doğru
iteklemektedirler. Buna göre sandık hangi yönde
ve kaç N'luk bileşke kuvvetle hareket eder?
Batı
Doğu
A) Batı yönünde 11 N
B) Doğu yönünde 11 N
C) Batı yönünde 5 N
D) Doğu yönünde 5 N
49
SORU:8
Şekilde gösterilen kuvvetlerden hangileri zıt kuvvetlerdir?
1,3,4,8 ile 5,9
2 ile 6,7
1
5
8
2
4
6
7
9
3
Şekilde gösterilen kuvvetlerden hangileri aynı yönlü kuvvetlerdir?
1,3,4,8
5,9
6,7
50
SORU:9
Aşağıdaki cisimlere etki eden kuvvetlerin dengelenmiş
olup olmadıklarını belirtin.
Dengelenmiş K.
Dengelenmiş K.
Dengelenmemiş K
Dengelenmemiş K
Dengelenmemiş K
51