Transcript Cari İşlemler Dengesi (GSYH Oranı, %)

DIŞ TİCARET VE ÖDEMELER
DENGESİ
Kaynak: TÜİK
İhracat
İthalat
140,9
245,0
222,5
199,5
185,5
160,0
143,5
127,0
113,9
102,1
202,0
170,1
250
2013 T
2012 T
2011 T
2010
2009
132,0
107,3
139,6
200
2008
2007
85,5
116,8
97,5
73,5
63,2
150
2006
2005
2004
47,3
69,3
100
2003
36,1
51,6
54,5
2002
0
31,3
41,4
27,8
50
2001
2000
Türkiye’nin Dış Ticareti (Milyar $)
Türkiye’nin Dış Ticareti (3 Aylık Kümülatif % Değişim)
50
40
30
20
10
0
-10
-20
-30
-40
İhracat
Kaynak: TÜİK
İthalat
7
5
3
2011-1
11
9
7
5
3
2010-1
11
9
7
5
3
2009-1
11
9
7
5
3
2008-1
-50
Türkiye’nin Dış Ticareti (12 Aylık Kümülatif % Değişim)
50
40
30
20
10
0
-10
-20
-30
İhracat
Kaynak: TÜİK
İthalat
5
2011-1
9
5
2010-1
9
5
2009-1
9
5
2008-1
9
5
2007-1
9
5
2006-1
9
5
2005-1
9
5
2004-1
9
5
2003-1
9
5
2002-1
-40
Dünya Ticaretinde Türkiye’nin Payı (%)
1,3
1,22
1,19
1,12
1,08
1,02
1,02
0,98
1,0
0,88
0,76
0,64
0,62
0,89
0,98
0,92
0,82
0,81
0,7
0,86
0,96
0,77
0,75
0,69
0,66
1,21
1,11
0,70
0,71
0,82
0,75
0,62
0,56
0,57
0,51
0,43
İhracat
Kaynak: WTO
İthalat
Dış Ticaret
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
0,4
İhracat Kompozisyon Değişimi (Paylar, %)
45
40
36,1
35
30
25
18,9
20
17,0
14,5
15
10,5
9,5
10
8,0
5,0
5
1,1
3,6
0
Tekstil ve Giyim
Eşyası
Motorlu Taşıtlar ve
Ulaşım Araçları
2000
Kaynak: TÜİK
Metal Sanayisi
2010
Makine ve Teçhizat Kok Kömürü, Rafine
Edilmiş Petrol
Ürünleri ve Nükleer
Yakıtlar
İhracat ve Döviz Yükümlülükleri (%)
Ortalama
(Tüm Firmalar)
90
Otomotiv
Temel Metaller
Döviz Borcu/Toplam Borç
80
Tekstil
Plastik
Kimyasallar
Elektronik
70
Ortalama
(Tüm Firmalar)
Medyan
İnşaat
Ulaştırma ve İletişim
60
Gıda
Makine
50
40
30
0
10
20
30
40
50
İhracat/Toplam Satışlar
Kaynak: TCMB
60
70
80
Yıllık 1 Milyar Doların Üzerinde İhracat Yapılan Ürün Sayısı
35
30
28
25
20
15
10
8
5
0
2000
Kaynak: TÜİK
2010
Yıllık 1 Milyar Doların Üzerinde İhracat Yapılan Ülke Sayısı
40
35
30
27
25
20
15
10
5
5
0
2000
Kaynak: TÜİK
2010
Ana Mal Gruplarına Göre İthalat (GSYH Oranı, %)
30
25
20
15
10
5
0
2000
2001
2002
2003
Sermaye Malları
Kaynak: TÜİK
2004
2005
Ara Malları
2006
2007
2008
Tüketim Malları
2009
2010
-10
-8,3
0
-5
-15
Kaynak: IMF
5,7
4,2
4,2
Litvanya
Danimarka
-1,5
-1,9
-2,3
-2,7
-3,0
-3,2
-3,2
Slovenya
Fransa
Türkiye
ABD
İrlanda
İtalya
Slovak Cumhuriyeti
-5,5
-6,1
-6,5
İspanya
Malta
İzlanda
-11,2
-10,0
Portekiz
Yunanistan
-9,5
Bulgaristan
Güney Kıbrıs
-5,3
Hırvatistan
-4,5
-1,1
Çek Cumhuriyeti
Romanya
-1,1
0,2
Macaristan
İngiltere
0,3
Belçika
Finlandiya
Avusturya
1,3
2,3
2,8
4,5
Estonya
Japonya
4,9
5,4
Almanya
Holanda
Lüksemburg
İsveç
7,2
8,5
5
İsviçre
10
8,6
13,1
15
Letonya
Norveç
Cari İşlemler Dengesi (GSYH Oranı, 2009, %)
Eğilim Çizgisi: Hareketli Ortalama
Cari işlemler Dengesi (12 Aylık Kümülatif, Milyon $)
20.000
10.000
0
-10.000
-20.000
-30.000
-40.000
-50.000
-60.000
-70.000
2000-1
4
7
10
2001-1
4
7
10
2002-1
4
7
10
2003-1
4
7
10
2004-1
4
7
10
2005-1
4
7
10
2006-1
4
7
10
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
-80.000
Cari Denge
Kaynak: TCMB, TÜİK
Enerji Dışı Cari Denge
Cari İşlemler Dengesi (Milyar $)
10
3,8
0
-0,6
-10
-9,9
-20
-30
-40
-50
-60
Kaynak: TCMB
-7,5
-14,0
-14,4
-22,3
-32,2
-38,4
-42,0
-42,2
-47,7
-45,1
-47,8
Cari İşlemler Dengesi (GSYH Oranı, %)
4
1,9
2
0
-0,3
-2
-2,3
-2,5
-4
-3,7
-3,7
-4,6
-6
-6,1
-8
Kaynak: TCMB, TÜİK
-5,9
-5,7
-6,5
Cari Açığın Finansmanı (Milyar $)
1. SERMAYE ve FİNANS HESABI
Doğrudan Yatırım Dengesi
Yurtdışında
Yurtiçinde
Portföy Hesabı Dengesi
Varlıklar
Yükümlülükler
Bilgi için: Hisse Senetleri
Borç Senetleri
Diğer Yatırımlar Dengesi
Varlıklar
Yükümlülükler
Bilgi için: Uzun Vade
Kısa Vade
IMF Kredileri
Rezerv Varlıklar
2. NET HATA VE NOKSAN
Kaynak: TCMB
2002
1,4
0,9
-0,1
1,1
-0,6
-2,1
1,5
0,0
1,5
7,2
-0,8
8,0
2,1
-0,5
6,4
-6,2
-0,8
2003
3,1
1,2
-0,5
1,7
2,5
-1,4
3,9
0,9
2,9
3,4
-1,0
4,4
-0,8
5,3
-0,1
-4,0
4,5
2004
13,4
2,0
-0,8
2,8
8,0
-1,4
9,4
1,4
8,0
4,2
-7,0
11,1
6,2
8,5
-3,5
-0,8
1,1
2005
19,5
9,0
-1,1
10,0
13,4
-1,2
14,7
5,7
9,0
14,9
-0,6
15,5
13,3
7,5
-5,4
-17,8
2,7
2006
32,1
19,3
-0,9
20,2
7,4
-4,0
11,4
1,9
9,5
11,5
-13,4
25,0
26,6
2,9
-4,5
-6,1
0,1
2007
36,7
19,9
-2,1
22,0
0,8
-1,9
2,8
5,1
-2,4
23,9
-5,0
28,9
32,3
0,6
-4,0
-8,0
1,8
2008
37,3
17,0
-2,5
19,5
-5,0
-1,2
-3,8
0,7
-4,5
24,3
-12,1
36,4
24,2
10,5
1,7
1,1
4,7
2009
8,9
6,9
-1,6
8,4
0,2
-2,7
2,9
2,8
0,1
2,0
11,0
-9,0
-10,6
2,3
-0,7
-0,1
5,1
2010
43,0
7,8
-1,5
9,3
16,1
-3,5
19,6
3,5
16,1
32,0
7,0
24,9
-3,2
30,2
-2,2
-12,8
4,7
Enerji Fiyatları ve Cari Denge (%)
1
2009
2008
2007
2006
2005
-0,3
2003
2002
0
2004
0,5
-1
-1,3
-1,8
-2
-2,5
-2,5
-2,3
-2,4
-3
-3,0
-2,9
-3,7
-4
-4,6
-5
-5,7
-6
-6,1
-5,9
-7
2002 Yılı Enerji Fiyatlarıyla Cari Denge/GSYH
Kaynak: TÜİK, TCMB
Cari Denge/GSYH
48,3
Enerji İthalatı Hariç Cari Denge (Milyar $)
11,6
14,4
29,9
6,3
-14,0
-4,4
-40
-50
2002
2003
Enerji ithalatı
Kaynak: TCMB, TÜİK
2004
2005
Cari açık
2006
2007
-41,9
-32,2
-30
-3,3
-22,2
-20
-0,9
-38,3
0,0
-14,4
-10
15,9
4,1
-7,5
0
8,6
-0,6
10
9,2
20
21,3
30
28,9
40
33,9
50
2008
2009
Enerji ithalatı Hariç Cari Denge
Kaynak: Reuters
06.09.2010
06.03.2010
06.09.2009
06.03.2009
06.09.2008
06.03.2008
06.09.2007
06.03.2007
06.09.2006
06.03.2006
06.09.2005
06.03.2005
06.09.2004
06.03.2004
06.09.2003
06.03.2003
06.09.2002
06.03.2002
06.09.2001
06.03.2001
06.09.2000
Brent Petrol Fiyatı ($, Varil)
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Enerji İthalatı (Milyar $)
48,3
50
43,4
45
38,4
40
34,5
33,9
35
29,9
28,9
30
25
21,3
20
14,4
9,5
8,3
9,2
2001
2002
10
2000
15
11,6
5
Kaynak : TÜİK
2012T
2011T
2010T
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
0
Yurtiçinde Doğrudan Yabancı Yatırımlar (Milyar $)
25
22,0
20,2
20
18,3
15
10,0
10
8,3
5,9
5
1,1
1,7
2,8
Kaynak: TCMB
Ocak-Ekim
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
1993-2002
Ortalama
0
Turizm Gelirleri (Milyar $)
30
25,5
23,8
25
22,0
20
18,5
18,2
16,9
15,9
15
22,5
21,3
13,2
7,6
8,1
8,5
2000
2001
2002
10
Kaynak: TCMB
2012T
2011T
2010T
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
5
Turist Sayısı (Milyon Kişi)
35
30
26,3
27,1
2008
2009
23,3
25
21,1
20
19,8
17,5
15
10,4
11,6
13,2
14,0
2002
2003
10
5
0
2000
Kaynak: TÜİK
2001
2004
2005
2006
2007
Sermaye Hareketleri (Milyar $)
30
23,9
25
18,3
20
15
9,9
7,9
10
5
1,0
2,8
0,5 0,7
6,1
4,3
1,1
3,3
0,1
3,4
1,7
0
-0,7
-5
-4,5
-10
-9,9
-15
Doğrudan
Yatırımlar
Hisse Senetleri
2000
Kaynak: TCMB
Borç Senetleri
2008
Diğer Yatırımlar
Uzun Vade
2009
Diğer Yatırımlar
Kısa Vade
IMF Kredileri
Kar Transferleri (Milyon $)
14.937
15.000
13.420
12.000
13.144
10.967
9.387
9.000
6.838
7.803
7.753
8.477
8.260
7.477
7.040
7.239
6.322
401
3.463
2.616
2.905
1.051
1.182
643
1.043
3.735
3.523
2.994
2.937
2.911
2009
309
2.244
3.326
2008
279
1.947
4.312
2006
1.734
5.010
2005
3.000
4.544
2004
4.395
2003
6.000 4.825
5.497
2.208
Doğrudan Yatırımlar
Kaynak: TCMB
Portföy Yatırımları
Toplam Kar Transferleri
2007
2002
2001
2000
0
Diğer Yatırımlar
Merkez Bankası Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $)
80.000
75.795
71.008
70.716
2008
2009
73.317
60.912
60.000
50.515
40.000
33.616
36.009
26.807
22.172
18.787
20.000
Kaynak: TCMB
Ekim
2010
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
0