Transcript Zanieczyszczenia środowiska
Pomimo rozwoju techniki i cywilizacji człowiek jest nieodłącznym elementem środowiska, którego ochrona jest warunkiem jego dalszego bytu i rozwoju. Życie ludzi zależy od czystości powietrza, wody i gleby
.
Tlen jest człowiekowi niezbędny do oddychania. Pobieramy go wraz z powietrzem atmosferycznym, dlatego też musimy zadbać o to, aby było ono czyste. Powietrze najbardziej zanieczyszczają dymy z kominów fabrycznych, spaliny samochodowe i pyły, które występują często nad obszarami gęsto zaludnionymi i przemysłowymi. Zanieczyszczenia powietrza są szkodliwe dla ludzi, zwierząt i roślin.
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA
POCHODZENIA NATURALNEGO
Wybuchy wulkanów Pożary lasów Huragany Burze piaskowe Procesy rozkładu materii organicznej
POCHODZENIA ANTROPOGENICZNEGO
Pyły Gazy
SMOG
Szczególnie niebezpiecznym zanieczyszczeniem powietrza jest smog. Jest to mieszanina zanieczyszczeń (np. dymu i spalin) i mgły lub pary wodnej.
FOTOCHEMICZNY
(„Los Angeles”) Powstanie: Powstaje ze spalin samochodowych zawierających węglowodory, tlenki azotu (NO x ) oraz czad (CO) Wpływ na zdrowie człowieka: Atakuje drogi oddechowe, zmniejsza odporność na choroby.
SMOG
SIARKOWY
(„londyński”) Powstanie: Powstaje głównie w wyniku spalania węgla. Zawiera duże ilości sadzy, tlenków siarki oraz tlenku węgla.
Wpływ na zdrowie człowieka: Działa na organizm parząco, poraża dogi oddechowe, szkodliwie działa na układ krążenia, powoduje liczne zachorowania i nagłe zgony.
WYBRANE ZANIECZYSZCZENIA GAZOWE
Wpływ na zdrowie człowieka Rodzaj zanieczyszczeń Powstawanie Dwutlenek siarki (SO 2 ) Trójtlenek siarki (SO 3 ) Związki azotu Tlenek węgla (CO) Dwutlenek węgla Węglowodory aromatyczne Spalanie zanieczyszczonych siarką paliw.
Utlenianie dwutlenku siarki (SO 2 ) Procesy naturalne (np. wybuchy wulkanów), procesy produkcyjne (obróbka wysokotermiczna, komory paleniskowe elektrowni), spalanie paliwa w silnikach spalinowych.
Niezupełne spalenie węgla lub jego związków.
Spalanie paliw stałych, ciekłych i gazowych, oddychanie organizmów żywych.
Parowanie lub spalanie paliw, głównie węgla, ropy naftowej, palenie tytoniu Zapalenie oskrzeli, choroby układu oddechowego, układu krążenia, choroby serca, uszkodzenie wątroby, zapalenie spojówek, Wywołuje choroby takie jak dwutlenek siarki (SO 2 ) Białaczka, sinica u niemowląt, działanie zmieniające geny, obrzęk płuc, zapalenie oskrzeli i oskrzelików, niedotlenienie organizmu w wyniku zablokowania hemoglobiny, obniżenie odporności, drażniące działanie na drogi oddechowe i oczy, zaburzenia oddychania, choroby alergiczne,astma.
Trwałe wiązanie się CO z hemoglobiną, niedotlenienie organizmu, uszkodzenie układu nerwowego, ciężkie zatrucia, a nawet śmierć, bóle i zawroty głowy.
Nie stanowi bezpośredniego zagrożenia pod warunkiem, że nie nastąpi naruszenie równowagi biologicznej. Ostre i przewlekłe zatrucia układu oddechowego, uszkodzenia układów nerwowego i krwionośnego, działanie rakotwórcze (nowotwory płuc)
ZANIECZYSZCZENIA PYŁOWE
PYŁY
PYŁY O DZIAŁANIU TOKSYCZNYM
Pyły zawierające metale ciężkie, radioaktywne, azbestowe, fluorki, niektóre rodzaje nawozów mineralnych Powodują szybkie zatrucie organizmu.
PYŁY SZKODLIWE
Pyły zawierające krzemionkę, pyły drewna, bawełny, pyły glinokrzemianowe Działanie pylicotwórcze bądź uczulające Zmniejszają odporność na choroby zakaźne Choroby alergiczne Astma Pylica płuc
PYŁY NEUTRALNE
Pyły żelaza, wapienia, gipsu, węgla Działanie drażniące, Blokują powierzchnię ochronną płuc, co prowadzi do zmniejszenia powierzchni oddechowej i wywołuje niedotlenienie organizmu Podrażnienie naskórka i śluzówki
METALE CIĘŻKIE
MIEDŹ Cu KADM Cd CYNK Zn
METALE CIĘŻKIE
ARSEN As NIKIEL Ni OŁÓW Pb RTĘĆ Hg
Metale ciężkie to jedne z najgroźniejszych zanieczyszczeń. Dostają się one do środowiska ze spalinami i środkami ochrony roślin. Metale ciężkie: Odkładają się w szpiku kostnym, śledzionie, nerkach, tkankach, wątrobie, włosach, uszkadzając te narządy Uszkadzają układ nerwowy Powodują anemię, zaburzenia snu, pogorszenie sprawności umysłowej, agresję Mogą wywoływać zmiany nowotworowe (nowotwory skóry, kości, wątroby, płuc, jajników, gardzieli) i mutuagenne Blokują syntezę enzymów Uszkadzają układ krwionośny, limfatyczny, nerwowy, wydalniczy Jednym z najbardziej rozpowszechnionych metali ciężkich jest ołów. Jego źródłem są spaliny samochodów gaźnikowych. Jest on trucizną ogólnoustrojową Działa szkodliwie na układ krwiotwórczy, sercowo-naczyniowy, nerwowy, nerki Może powodować bezpłodność Wpływa hamująco na rozwój psychiczny dzieci Może wywoływać uszkodzenia mózgu
DZIURA OZONOWA
Dziura ozonowa jest to ubytek ozonu w ozonosferze, którego powodem jest zanieczyszczenie atmosfery związkami reagującymi z ozonem – freonami. BROMEK METYLU CZTERO CHLOREK WĘGLA
FREONY
CHLOREK METYLU TLENKI AZOTU
Następstwem powiększania się dziury ozonowej jest wzrost natężenia promieniowania ultrafioletowego. Promieniowania to zabija organizmy żywe. Dalsze zmniejszanie się ozonosfery może mieć fatalne skutki: wzrost zachorowań na raka skóry wzrost zachorowań na choroby oczu ( także zaćma i ślepota) liczne mutacje genetyczne
Woda jest podstawowym związkiem chemicznym, od którego zależy życie organizmów, w tym człowieka. Woda, którą spożywamy pobierana jest z rzek lub studni. Musimy pamiętać, aby była to woda czysta, nie zawierająca związków trujących dla organizmu ludzkiego. ŚRODOWISKO ŻYCIA
FUNKCJE WODY
SKŁADNIK POŻYWIENIA SKŁADNIK ORGANIZMÓW UMOŻLIWIA PRZEMIANĘ MATERII
ZANIECZYSZCZENIA WÓD
SZTUCZNE
ścieki odpady komunalne gruntowe spływy z terenów przemysłowych
NATURALNE
zasolenie zanieczyszczenie humusem i związkami żelaza
BIOLOGICZNE
spowodowane obecnością drobnoustrojów patogennych
CHEMICZNE
oleje benzyna smary ropa i jej składniki detergenty chemiczne środki ochrony roślin nawozy węglowodory aromatyczne sole metali ciężkich zasady fenole i krezole
GŁÓWNE ZANIECZYSZCZENIA CHEMICZNE WÓD
Główne zanieczyszczenia chemiczne wód Źródła zanieczyszczeń
Detergenty Środki ochrony roślin, nawozy Gospodarstwa domowe, pralnie, myjnie Flotacje przemysłowe Przemysł papierniczy, farbiarski, gumowy, szklarski i tekstylny Budownictwo Przemysł chemiczny Rolnictwo i leśnictwo
Wpływ na zdrowie człowieka
Alergie Choroby układu pokarmowego Obniżają wartość składników odżywczych w żywności Białaczka Schorzenia psycho- i neurogenne
Związki metali ciężkich Węglowodory aromatyczne Radioizotopy Transport samochodowy Garbarnie Ścieki przemysłowe Metalurgia, górnictwo, hałdy hutnicze, hutnictwo, przemysł zbrojeniowy Petrochemia Przemysł chemiczny Eksplozje jądrowe Awarie jądrowe Przemysł zbrojeniowy Odpady i ścieki Mogą powodować trwałe i nieodwracalne uszkodzenia różnych narządów Anemia Działanie rakotwórcze Blokowanie syntezy enzymów Ostre i przewlekłe zatrucia układu oddechowego Uszkodzenia układów nerwowego i krwionośnego Działanie rakotwórcze Działanie kancerogenne i mutuagenne
RODZAJE ŚCIEKÓW
ŚCIEKI
PRZEMYSŁOWE BYTOWO-GOSPODARCZE OPADOWE Jednym z głównych źródeł zanieczyszczeń wód na świecie są ścieki. Jest to mieszanina zużytej wody i różnego rodzaju substancji, usuwanych z terenów miast i zakładów przemysłowych.
KWAŚNE DESZCZE
Kwaśne deszcze to opady atmosferyczne, które zawierają produkty przemian tlenków azotu, dwutlenku siarki, tlenków węgla. Skażone gazy ulatniają się w powietrze, a tam ulegają rozpuszczeniu w kroplach wody i przenosząc się w inne miejsca spadają w postaci kwaśnych deszczów.
SKUTKI KWAŚNYCH DESZCZÓW
Obumieranie drzew i runa leśnego Zakwaszanie gleb Uszkodzenie różnych budowli i konstrukcji Zakwaszanie niektórych wód
Źródła emisji tlenków azotu
Ogrzewanie domów - 5% Przemysł - 35% Elektrownie - 10% Transport - 50%
Źródła emisji dwutlenku siarki
Ogrzewanie domów - 14% Przemysł - 63% Elektrownie - 20% Transport - 3%
Gleba jest głównym elementem środowiska przyrodniczego. Jest ona miejscem życia wielu organizmów. Spełnia także dużo innych ważnych funkcji. Jej zanieczyszczenie powoduje zachwianie równowagi biologicznej.
RODZAJE ZANIECZYSZCZEŃ GLEB
ZANIECZYSZCZENIA GLEB
PRZEMYSŁOWE
Związki siarki Związki sodu Związki azotowe Ropa naftowa i jej pochodne Związki metali ciężkich Substancje radioaktywne
ROLNICZE
Pestycydy Retardanty Nawozy mineralne Gnojowica Chemiczne środki ochrony roślin
Zdrowie człowieka i jego prawidłowy rozwój zależy od struktury i składu gleby. Dzieje się tak, ponieważ wraz z pokarmem dostarcza nam składników odżywczych. Gdy gleba jest zanieczyszczona składniki te mają na nas niekorzystny wpływ. Odkładanie się substancji toksycznych w roślinach powoduje zatrucie wszystkich ogniw łańcucha pokarmowego, więc także człowieka. Skażenie metalami ciężkimi może wywoływać u człowieka miażdżycę i nowotwory. Nadmiar gnojowicy powoduje wzrost zachorowań na brucelozę, pryszczycę, różycę i gruźlicę. Skażenie pestycydami może powodować liczne schorzenia u człowieka. Są to: alergie, nowotwory, patologiczne zmiany w układzie nerwowym i układzie krążenia, zaburzenia procesów biochemicznych, przemiany węglowodanowe, białkowe, osłabienie ochronnego działania skóry.
STAN ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA W POLSCE
W Polsce emitowanych jest bardzo dużo pyłów i gazów. Z 3063 tys. ton zanieczyszczeń 87,2% stanowią gazy, a 12,8% pyły.
Gazy: SO 2 , CO, NO i NO 2 , węglowodory i inne Pyły: popiół lotny i pyły z produkcji cementu
Rozmieszczenie zanieczyszczeń w różnych częściach Polski jest zróżnicowane i związane z miejscem występowania zakładów przemysłowych i energetycznych. Najwięcej zanieczyszczeń występuje w rejonach: Krakowa, Katowic, Piotrkowa Trybunalskiego, Jeleniej Góry, Łodzi, Konina.
Na obszarach tych występuje bardzo duże stężenie metali ciężkich, związków smołowych, benzopirenu, tlenków azotu, tlenków siarki.
NAJGROŹNIEJSZE ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA W
Rodzaj zanieczyszczenia
POLSCE
Wpływ na zdrowie człowieka
Związki fluoru Ołów Bóle, zwyrodnienie kości i zębów Fluoroza kostna Alergie Uszkodzenie dróg oddechowych Różne schorzenia u dzieci Zaburzenia układu nerwowego u dzieci Opóźniony rozwój psychiczny Dwutlenek siarki Powoduje wiele schorzeń Prowadzi do zwiększenia liczby zgonów
Klonowa jest gminą typowo rolniczą. Przeważają gospodarstwa tradycyjne. Na terenie naszej gminy nie ma dużych zakładów przemysłowych, dzięki temu powietrze jest czyste. W niewielkim stopniu zanieczyszczone są jedynie gleby i wody, ponieważ rolnicy stosują nawozy i środki ochrony roślin.
Nieskażone środowisko naszej gminy sprzyja uprawom czystym ekologicznie i produkcji zdrowej żywności.
Klonowa posiada doskonałe walory krajobrazowe, co sprzyja turystyce.