Transcript 5. eta 6. Ikasgaia. Karena

KARENA. Karen helduaren anatomia.
Karen-hemodinamika. Karen-fisiologia. Amaumeki hartuemanak. Haurdunaldiaren
endokrinologia
M. ALBISU
KARENA
1.- Definizioa. Kontzeptua.
2.- Karenaren garapena.
3.- Karenaren morfologia.
4.- Karen zirkulazioa.
5.- Karenaren funtzioak:




Garraio funtzioa
Arnasketa funtzioa
Barrera funtzioa
Funtzio endokrinologikoa
I. Definizioa
 Fetua eta amaren umetokia lotzen dituen organo baskular
arola, biribildua, planoa, biguna, lodiera eta tamaina
desberdinekoa.
 Karenaren bidez jartzen da martxan amaren eta fetuaren arteko
elkartruke nutritiboa.
 Haurdunaldiko 3. hilabetean garatzen da, enbrioiaren
Korionetik eta umetokiaren Oinalde-geruzatik.
 Barnejarioko guruin baten antzera jokatzen du, zenbait
hormona jariatuz.
 Barrera plazentarioa.
UNITATE FETO-PLAZENTARIOA
II. Karenaren garapena
3 fase :
1. fasea: Lakuna-aurrekoa(Aintzira-aurrekoa):
-8. egunerarte
-Trofoblasto geruza(6.egunetik)
Zitotrofoblastoa
(Barruko k.)
Sinzitiotrofoblast.
(Kanpoko K.)
2. fasea: Lakunarra-Aintzira fasea:
-8.egunetik.........13.ra
-geruza trofoblastikoan odol espazioak.
3. fasea: Biloska aldia:
-13.egunetik........21. egunera
DEZIDUAK
 Umetokia: Serosa-
Miometrioa-Endometrioa
 Endometrioan (H. Kanpo):
.trinkoa
.arola
.oinaldeko geruza
 DEZIDUA: haurdun dagoen
umetokiaren mukosa:
.parietala
.Kapsularra
.basala
 KORIONA:
.hostotsua/leuna
Embriologia.
OBULO ERNALDUA
MORULA(+3egun; 8-32 zel.)
BLASTOZISTOA(+6egun;100-200
zel)
1.aldia: Aintzira-aurrekoa
1. fasea: Lakunaaurrekoa(Aintziraaurrekoa):
-8. egunerarte
-Trofoblasto geruza(6.egunetik)
Zitotrofoblastoa
Sinzitiotrofoblast
2.aldia: Lakunarra.
2.Lakunarra/Aintzira aldia
Sinzitiotrofoblastoa
deziduako estroman
barneratu eta
espazioak eragin.
LAKUNA/AINTZIRA
TROFOBLASTIKOAK
8...........13. egunera
Sinzitiotrofbl.
Zelulak amaren
odol-hodiak zulatu:
Biloska arteko espazioak
3. Biloska fasea (13º - 21º)
Sinzitiotrofoblasto
Zutabeak
Zitotrofoblasto zelulaugalketa
BILOSKA
NAGUSIAK
EDO PRIMARIOAK:
-13.....15.egun: SINZITIOTR.
-15.....18.egun:
SINZITIOTR.+ZITOTR
BIGARREN MAILAKO
BILOSKAK:
-MESENKIMA ARDATZA
-18. egunetik....21.egunera
HIRUGARREN
MAILAKO BILOSKAK:
-MESENKIMA ARDATZ
BASKULARIZATUA
(angiogenesia)
3. Biloska aldia
2 geruza bereizten dira:
OINALDE-Geruza
Geruza KORIONIKOA
 Umetokia
.Umekia
 Zitotr+Sinzitiotr.+.Zitotr+Sinzitiotr+Ehun Konjunt.
+Geruza fibrinoide+
Nitabuch geruza+
Oinaldeko dezidua
+Amniosa (epitelioa)
3. Fasea:Biloska aldia
21. egunetik aurrera 4. hilabeteraino:
Korion Hostotsua (biloskak /Oinaldeko dezidua)
Korion Leuna ( biloska gabekoa) /Dezidua kapsularra)
Biloska nagusietatik
LEHENEGO MAILAKO
ENBORRAK
BIGARREN MAILAKO BILOSKAK
HIRUGARREN MAILAKO BILOSKAK
 KOTILEDOIA:
-Umeki +amaren odolaren arteko elkartrukea betetzen duen
unitatea
-60 – 70 biloska enbor+ ardatzak
-10-30 kotiledoi
• Karenak 4 º hilabetetik aurrera behinbetiko egitura izango du.
III. Karenaren morfologia
 A)- Egitura MAKROSKOPIKOA:






Diskoidala
Diametroa: 15-20 zm.
Lodiera: 1,5-2,5 zm
Pisuera +/-:500 gr.
Umetokiaren barrunbearen +/- %25
2 aurpegi: amarena/umekiarena
 B)- Egitura MIKROSKOPIKOA:
-sinzitiotrofoblastoa+M.B+zitotrofoblastoa+estroma+endotelioa
IV. Karen-zirkulazioa
1º)-Umetoki
Plazenta:
-Umetokiko Arteria  Art. Arkuatoa  Art. Espiralak
Biloska arteko espazioetara  Umetoki-Karenako
Zainetara  Zilborresteko Zainera
2º)-Fetua
Plazenta:
-Zilbor-arteriak  Mintz Korionikora Lehenengo
Mailako Bilosketara 2. mailako bilosketara  3.
mailako bilosketara  Umetoki-Zain sistema
V. Plazentaren Funtzioak
Garraio funtzioa
Arnasketa funtzioa
Barrera funtzioa (Heparina eta insulina stop)
Funtzio Endokrinoa
A. Garraio funtzioa
Faktore mugatzaileak:
 Anatomikoak: mintz-loditasuna
 Fisiologikoak: presioa, konzentrazioa..
 Biokimikoak: karen metabolismoa
A. Garraio funtzioa
 Garraio mekanismoak:
 Hedapen sinplea: kontzentrazio gradiantea. O2 kontsumitu


gabe. Gasak (O2, CO2),ura, elektrolitoak.
Hedapen erraztua: glukosa
 Amaren odoleko [ glukosa ] > umeki [ ]
Garraio aktiboa: energia kontsumituta. burdina, bitamina
hidrosolugarriak,aminoazidoak...
Umeki [ ] > amaren odola [ ]
 Pinozitosia: trofoblas. Zel.K Biloska arteko gunetik hartutako
mikrotantak .Molek. handiak. IgG, lipoproteinak, fosfolipidoak
 Bide zuzena: karenaren haustura txikiek eragindako bidea.
Hematie
B. Arnasketa funtzioa
Elkar-trukea likido-fasean: amaren odola: biloska
arteko esp./ umeki-odola: bilosketako
kapilarretan
O2 + CO2 hedapenaren mugatzaileak:
-konzentrazio aldaketak
-distantzia ( loditasuna )
Presio-gradienteen fabore:PO2 bae> bilosk.
Kapil/ CO2 alderantziz
Umeki-hemoglobina(> [ ] Hb+ O2 zaletasuna> )
C. Funtzio endokrinologikoa ( 1 )
 1.- HCG: Korioneko Giza Gonadotropina
-Glukoproteina:-HCG/α-HCG
-sinzitiotrofoblastoan
-10º astean 50.000 mUI/ml ( gero
)
-haurdunaldia baieztatzeko froga ( obulaziotik 9.egun´+
odol analisian / 5º astean gernu testan)
-Funtzioak:
-gorputz luteoa (P 10º ast.)mantentzen du ,karenak
progesterona sintetizatu arte.
-testosteronaren ekoizpena +.
C. Funtzio endokrinologikoa ( 2 )
 2.- LPH:Plazentako Giza Laktogenoa
-Sinzitiotrofobastoan
- Karenaren masarekin erlazioa.
-Funtzioa: umekiari glukosa hornidura egonkor
bat bermatu,
lipolitikoa..
C. Funtzio endokrinologikoa ( 3 )
 3.- Haurdunaldiarekin lotutako prot.
Plasmatikoak:
-PAPP-A
-sinzitiotrof./funtzio inmunologikoa
-screenning hirukoitza
Haurd. Prot. Espezifikoa SP1 (Fx ?)
C. Funtzio endokrinologikoa ( 4 )
 4.- Esteroideak:
-Progesterona (10º astetik,
Amaren Kolesterolatik)
SINZITIOT.
-Estrona: E1; Estradiola: E2; Estriola: E3;
-Haurdunaldiko estrogeno garrantzitsuena: E3
-Haurdunalditik kanpo: E3> E2>E1: 3-2-1
-Haurdunaldian:
E3> E2>E1: 30-2-1
C. Funtzio endokrinologikoa ( 5 )
-Funtzioak:
-Progesterona: miometrioa erlajatu/ erantzun
inmunologikoa murriztu
-Estriola: umetoki-plazentako fluxua +/
prostaglandinen ekoizpena + ( A eta E
Prostaglandinak)
-umekiaren giltzurrungaineko guruinak eta
gibela beharrezkoak ditu.