Transcript Beleidsplatform slimme netten

VREG-enquête 2010
Hoe staan Vlaamse gezinnen
tegenover slimme energiemeters?
ViA-Rondetafel 5 oktober 2010
De consument en de slimme energiemeter
Dirk Van Evercooren
VREG
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt
Inhoud
Voorstelling ViA – Beleidsplatform slimme
netten
Opzet enquête
Resultaten enquête
– Focus op resultaten gezinnen
– Vergelijking met bedrijven
– Vergelijking met resultaten 2008
Conclusies enquête
Voorstelling ViA –
Beleidsplatform slimme netten
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt
Kader
Europese Elektriciteitsrichtlijn
Actieplan Vlaanderen in Actie (ViA)
Pact 2020
Regeerakkoord
Beleidsnota Energie 2009-2014
Europese Elektriciteitsrichtlijn
De lidstaten waarborgen dat slimme metersystemen
worden ingevoerd die actieve participatie van
consumenten ondersteunen
De invoering van dergelijke metersystemen kan worden
onderworpen aan een economische evaluatie van de
kosten en baten voor de markt en de individuele
consument of onderzoek welke vorm van slim meten
economisch haalbaar en kosteneffectief is en welke
termijn haalbaar is
Een dergelijke evaluatie vindt uiterlijk plaats op 3
september 2012
Wanneer ingebruikname van slimme meters positief
wordt beoordeeld, wordt tegen 2020 minstens 80%
van de consumenten voorzien van slimme
meetsystemen
Vlaanderen in actie
Vlaanderen moet investeren in slimme energie en zich profileren
als groen stedengewest
We zullen bestaande elektriciteitsinfrastructuur moeten
ombouwen naar een intelligent netwerk of ‘smart grid’
Dat betekent dat consumenten zelf meer elektriciteit moeten
produceren
Het elektriciteitsnetwerk zal beter uitgerust worden om dat
tweerichtingsverkeer te ondersteunen, en met behulp van een
interactief systeem kunnen we de stroomproductie optimaal
afstemmen op de vraag
Een intelligent elektriciteitsnetwerk moet de volgende positieve
resultaten opleveren:
– een betere prijs dankzij betere marktwerking
– de impact van stroomopwekking op het milieu vermindert
– we worden minder afhankelijk van energiebevoorrading uit het
buitenland
Pact 2020
Doelstelling:
Het elektriciteitsnet wordt tegen 2020
omgevormd tot een internationaal goed
geïnterconnecteerd net waarop decentrale
productie-eenheden en nieuwe
toepassingen kunnen worden gekoppeld.
Regeerakkoord
We maken op een economisch draagbare, gefaseerde en
gecontroleerde manier werk van de modernisering van
energiemeters en de optimalisatie van energienetten
(smart meters en smart grids)
Een grootschalig proefproject is operationeel in
deze regeerperiode
De meters moeten niet alleen een slim net mogelijk
maken, met inbegrip van de aansluiting van decentrale
elektriciteitsproductie-installaties, maar ook leiden tot
meer comfort en minder verbruik voor de
energiegebruikers
Ze moeten ook bijdragen tot een betere werking van de
energiemarkt
Beleidsnota Energie
Plannen netbeheerders in verband met slimme meters
en slimme netten zullen worden opgevolgd
Cruciale criteria hierbij:
– belang van de consument (kostprijs, gerealiseerde
energiebesparing, invloed op gedrag, bruikbaarheid informatie,
verbetering dienstverlening, privacy, sociale bescherming)
– bevordering decentrale productie
In wetgeving gieten van principes werking slimme meter,
minimale functionaliteiten hiervan, frequentie facturatie,
tijdslijn voor uitrol,…
Breed maatschappelijk overleg
Samenwerking met privacycommissie
Slimme netten ViA
Oprichting beleidsplatform “Slimme netten” in kader van
uitvoering ViA – doorbraak groen stedengewest – actie
intelligente elektriciteitsnetten
Advisering aan de Vlaamse minister van energie met oog
op opmaak nodige wetgeving
Kennisopbouw en opmaak regulering rond slimme
netten en meters nodig voor uitvoering strategische
doelstellingen VREG:
– Verbetering van de werking van de elektriciteits- en gasmarkt
– Kenniscentrum zijn van de vrijgemaakte energiemarkt
Al gezette stappen
Kennisopbouw – ook over situatie in buitenland
Al aantal jaren overleg met energiesector (en andere
stakeholders)
Studie uitgevoerd naar mogelijke communicatiemiddelen
voor slimme meters (2007)
Ontwikkeling kosten-batenmodel slimme meters (2008)
Deelname aan Voka Smart Grids Platform en project
Linear binnen platform “Generaties”
Overleg opgestart met Privacycommissie
Bijdrage tot werking van ERGEG/CEER (Europese
energieregulatoren) over deze thema’s
Website www.slimmemeters.be – www.slimmenetten.be
Werking Beleidsplatform
Beleidsplatform slimme netten
Werkgroep netbeheer
en decentrale productie
subwerkgroepen
Werkgroep marktwerking
Gemeenschappelijke
en consumenten
werkgroep
subwerkgroepen
Allerhande initiatieven (o.a. Linear, Voka Smart Grids,…)
Opzet enquête
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt
Opzet enquête
Jaarlijkse telefonische enquête bij
gezinnen en kleine professionele
elektriciteits- en aardgasafnemers
Doel: hun gedrag en ervaringen op
de vrijgemaakte energiemarkt leren
kennen
Periode: midden juni tot midden juli
Opzet enquête
1.000 gezinnen en 1.005 bedrijven
(5-200 werknemers)
Vragen slimme meters voorgelegd
aan ongeveer 50% steekproef gezinnen
(bedrijven: 100%)
Presentatie gaat vooral over
gezinnen, maar waar nuttig vergelijking
met bedrijven én met 2008 (vorige
enquêteresultaten slimme meters)
Resultaten enquête
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt
Kennis over slimme meter
Zonder voorafgaande uitleg heeft 36% al gehoord van
een slimme meter (In 2008 werd deze vraag niet als dusdanig gesteld)
Meer mannen (42%) dan vrouwen (28%)
Beter bekend bij:
– hoger opgeleiden (> 45%)
– wie factuur grondig nakijkt (44%)
– wie goed of globaal weet wat VREG doet (49%)
Minder bekend bij mensen:
– zonder elektriciteitscontract (28%)
38% bedrijven kent slimme meter
Beter bekend bij grotere bedrijven vanaf 50 WN (49%) en bedrijven met
hoge energiekost (50%)
Energiebesparingspotentieel
gezinnen
63% van de gezinnen is (na een korte verduidelijking)
van mening dat slimme meter nuttig is om
energieverbruik te beperken door betere informatie
over verbruik te geven. In 2008 was 77% van mening
dat ze elektriciteit zouden kunnen besparen indien ze
meer informatie kregen over hun verbruik (los van de
slimme meter)
Voor gas is dit 64%
Vooral gezinnen die klant zijn bij een andere leverancier
dan hun standaardleverancier (73%) en huurders
(73%), ook gezinnen met kinderen (72%)
Ook 63% bedrijven gelooft in nut slimme meter om verbruik te doen dalen
Opnieuw vooral grotere (67%) en energieintensieve bedrijven (66%)
Besparingsmogelijkheden slimme meter
gezinnen
“Hoeveel % … zou u met een slimme meter kunnen besparen per jaar?”
% elektriciteit
1%
0%
Tot 2%
2 tot 5%
5 tot 10%
Meer dan 10%
Weet het niet
8%
17%
% aardgas
13%
8%
11%
12%
33%
16%
21%
36%
26%
Base: Respondenten die slimme meter
nuttig vinden (n=295)
Base: Respondenten die slimme meter nuttig
vinden en aardgas gebruiken (n=200)
Elektriciteitsbesparingspotentieel
bedrijven
31% van de bedrijven meent dankzij slimme
meter jaarlijks tot 5% te kunnen besparen op
elektriciteit
30% verwacht tussen 5-10% per jaar minder
te verbruiken
11% meent tussen 10-20% te kunnen
besparen
3% zelfs > 20%
Slechts 3% van de bedrijven ziet geen enkele
besparingsmogelijkheid
22% heeft geen mening
Aardgasbesparingspotentieel bedrijven
29% van de bedrijven meent dankzij slimme
meter jaarlijks tot 5% te kunnen besparen op
aardgas
26% verwacht tussen 5-10% per jaar minder
te verbruiken
9% meent tussen 10-20% te kunnen besparen
1% zelfs > 20%
12% van de bedrijven ziet geen enkele
besparingsmogelijkheid
23% heeft geen mening
Informatie over verbruik
“Belangrijke meerwaarde van slimme
meter voor de eindverbruiker: snellere,
betere en meer gedetailleerde info over
energieverbruik”
– Welke informatie?
– kWh of euro?
– Welke vorm moet de informatie krijgen?
– Via welk kanaal?
Welke informatie?
Feedback in euro versus kWh:
– 63% verkiest informatie over het verbruik uitgedrukt in euro,
opvallend meer vrouwen: 75%
– Slechts 22% wenst verbruiksinformatie in kWh
– 12% wil informatie zowel in euro als kWh
– 3% weet niet
Gezinnen zijn vooral geïnteresseerd in vergelijking van
huidige verbruik met dezelfde periode vorig jaar (84%)
57% wil ook de impact van verbruik op milieu kennen
44% wil een vergelijking met verbruik van andere
gelijkaardige gezinnen (nvdr: volgens sociologisch
onderzoek de grootste motivator voor energiezuiniger
gedrag!)
Wijze waarop gezinnen informatie over verbruik wil
ontvangen
“Hoe zou u die informatie willen krijgen?”
78%
Op papier, als bijlage bij de factuur?
Via internet?
72%
45%
Op de meter zelf?
31%
Via uw TV-toestel (via digitale TV)?
Via een apart scherm op een goed toegankelijke plaats,
bijvoorbeeld in de woonkamer of keuken?
24%
13%
Via uw GSM?
Geen van deze
2%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100
%
Base: 50% van totale steekproef excl. ‘Respondenten die niet geïnteresseerd zijn in het verbruik’ - resultaten 2010 (n=446)
Vergelijking met 2008
Keuze voor papier is aanzienlijk afgenomen
(91% -> 78%)
Voorkeur voor internet nam sterk toe (54% ->
72%)
Voorkeur voor apart scherm is verminderd (31%
-> 24%) ten voordele van (digitale) TV (24% ->
31%)
Aantal dat voor GSM kiest, bleef gelijk
Leeftijd cruciaal:
– jongeren (18-34 j): 84% internet
– 55+: 86% papier
Privacy
Mogelijke inbreuk op privacy via/door
slimme meter is in alle landen belangrijk
discussiepunt
“Het energiebedrijf weet dus bijna op elk
moment van de dag hoeveel energie u op
dat moment verbruikt. Vindt u dat een
inbreuk op uw privacy?”
Privacy
86% van de gezinnen heeft er geen problemen
mee dat energiebedrijf op bijna elk moment
weet hoeveel ze verbruiken
Slechts 12% vindt dit wel inbreuk op privacy
Meer ouderen (15%) bezorgd dan jongeren
(10%), meer alleenstaanden (16%) dan
gezinnen met kinderen (9%)
Vooral laagst- en hoogstgeschoolden zien
probleem
Facturatie
“Slimme meter laat maandelijkse factuur op
basis van werkelijke verbruik toe”
47% wenst maandelijkse factuur op basis
van reëel verbruik
– meer bij universitairen (58%) en huurders
(60%)
50% verkiest vast maandelijks bedrag
– 55+ verkiezen overwegend voorschotfacturen
(64%), bij jongeren slechts 4 op 10
Innovatieve prijsformules
“Via slimme meter kan leverancier tariefperiodes
instellen om bijvoorbeeld elektriciteit goedkoper
te maken tussen 10 en 11u ’s morgens”
Twee op drie gezinnen (67%) zou hiermee
rekening houden om de energiekosten te
drukken, vooral:
– jongeren (76%)
– huurders (77%)
– mensen met contract bij andere dan hun
standaardleverancier (75%)
– mensen met een groen contract (74%)
Toelating om elektriciteit tijdelijk uit te
schakelen
“Zou u ermee akkoord gaan om als er een heel hoog elektriciteitsverbruik is, uw elektriciteit bijvoorbeeld gedurende
enkele uren uit te laten schakelen tegen betaling van een beperkte vergoeding om de vraag naar elektriciteit beter te
beheersen? Zegt u:”
Ja, tijdelijk volledig
1%
Ja, tijdelijk gedeeltelijk
Neen
2%
Weet het niet
26%
71%
Base: 50% van de totale steekproef - resultaten 2010 (n=472)
Uitschakeling elektriciteit tijdens
piekmomenten
“Zou u akkoord gaan met het tijdelijk uitschakelen
van elektriciteit, mits ontvangst van kleine
vergoeding, om vraag naar elektriciteit beter
te beheersen?”
71% is sterk gekant tegen eventuele
uitschakeling (laagst opgeleiden 84%)
26% gaat akkoord met gedeeltelijke
uitschakeling (huurders 33%, kleinste
verbruikers 39%)
Slechts 2% zou volledige uitschakeling tijdens
piekmomenten toestaan
Resultaten analoog met enquête 2008
Gebruik ‘slimme meter’ als voorafbetalingmeter
“De slimme meter zou ook kunnen werken als een voorafbetalingmeter, vergelijkbaar met een oplaadkaart bij een
GSM. Als u uw kaart oplaadt en in de meter stopt, dan kunt u verbruiken. Zou u deze functie willen gebruiken in uw
hoofdverblijfplaats of bijvoorbeeld in uw vakantiewoning of op een studentenkot of niet?”
Ja
Neen
Weet het niet
2%
20%
78%
Base: 50% van de totale steekproef - resultaten 2010 (n=472)
Interesse in voorafbetalingmeter
“De slimme meter kan als voorafbetalingmeter werken: een kaart
opladen, in de meter stoppen en dan verbruiken, naar analogie
met oplaadkaart voor GSM”
Hiervoor is relatief weinig interesse:
– 78% is niet van plan deze functie te gebruiken, noch in de
hoofdverblijfplaats, noch in vakantiewoning of op studentenkot
(2008: 81%)
– voornamelijk 55+ (85%) en gezinnen met hoog inkomen (84%)
hebben weinig interesse
– 20% zou dit eventueel wel gebruiken, bij de laagste
maandinkomens (netto < 1.500 euro) stijgt dit naar 25%
– deze betalingsmethode wekt meer interesse bij huurders (30%)
dan bij eigenaars (17%)
Conclusies
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt
Conclusies
1 op 3 gezinnen en bedrijven kent slimme
meter
Beter bekend bij actieve afnemers en hoger
opgeleiden
2 op 3 gelooft in besparingspotentieel
2 op 3 kiest voor feedback over verbruik in €
3 op 4 wil informatie via factuur en/of internet
86% van de gezinnen ziet geen
privacyprobleem
Conclusies 2
50/50 factuur op basis van voorschot versus
reëel verbruik
2 op 3 wil verbruik verschuiven in functie van
innovatieve tariefperiodes
Tijdelijke uitschakeling, zelfs gedeeltelijk, ligt
moeilijk bij 7 op 10
Voorafbetaling wekt weinig enthousiasme, wel
bij aantal huurders, meer bij laagste inkomens
Dank u voor uw aandacht
www.vreg.be
[email protected]
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt