Transcript 140912_esf_-_sectoranalyse_e

Maatwerkdecreet in uitvoering
Sectoranalyse e-Commerce
September 2014
© 2014 Deloitte Belgium
Doel van de sectoranalyse
•
Het doel van deze sectoranalyse is om een generiek overzicht geven van
de e-Commerce sector, incl. evolutie van de sector, algemene trends,
groeipotentieel, waardeketen, belangrijke spelers
•
Concreet zal er binnen deze sectoranalyse worden gefocust op de
wisselwerking tussen de Sociale Economie en de e-Commerce sector.
Een antwoord op de volgende vragen zal geformuleerd worden:
- Waar in de waardeketen zit er potentieel voor maatwerkbedrijven?
- Hoe kunnen potentiële activiteiten georganiseerd worden?
- Welke spelers kunnen partners zijn?
- Welke bedrijven zijn actief in de sector (concrete aanknopingspunten)?
- Bestaan er voorbeelden van samenwerkingen tussen sociale economie en
deze sector?
© 2014 Deloitte Belgium
2
Inhoudsopgave (1/2)
Sectoroverzicht (1/2)
5
e-Commerce is een belangrijke en groeiende sector in Europa
5
Ook in België is e-Commerce van belang én groeiend
6
e-Commerce in België groeit trager dan het Europese gemiddelde
7
e-Commerce websites zijn voornamelijk gevestigd in Vlaanderen, dicht bij logistieke
knooppunten
8
Belgische consumenten kopen meer online maar fysieke aankopen zijn (nog) niet vervangen
9
Boeken, kledij en schoenen zijn de grootste volume drijvers in e-Commerce in België
10
Tickets en boekingen hebben een groot maar dalend omzetaandeel
11
Prijs is de grootste drijver voor online consument, behalve voor voeding
12
Trends in de e-Commerce sector
13
Aandachtspunten voor de sociale economie
14
e-Commerce heeft een complexe, veranderende waardeketen met vele spelers
15
e-Commerce vraagt om een aanpassing van de traditionele logistieke werkwijze
16
Trends in de waardeketen van e-Commerce
17
© 2014 Deloitte Belgium
Inhoudsopgave (2/2)
Sectoroverzicht (2/2)
De last mile en voorraadbeheer zijn de voornaamste uitdagingen in de waardeketen
18
De waardeketen van materiaal management tot aankoop
19
De waardeketen van aankoop tot evaluatie
20
De waardeketen van retourservice tot retour evaluatie
21
Potentieel voor sociale economie in mobiliteitssector
22
Mogelijke ingangspunten voor de sociale economie in de waardeketen
22
Enkele sociale economiebedrijven zijn reeds actief in e-Commerce
23
De belangrijkste logistieke spelers in e-Commerce hebben een breed en internationaal netwerk 24
Er zijn Belgische en Europese belangenorganisaties actief in e-Commerce
25
Aandachtspunten voor de sociale economie
26
Bijlage
© 2014 Deloitte Belgium
28
Sectoroverzicht
e-Commerce is een belangrijke en groeiende
sector in Europa
14,7% groei in
omzet in EU28 in
2013
Totale omzet in EU28
in 2013 bedraagt
€317,9 miljard
webshops
2 000 000
7 miljard pakjes
jobs
© 2014 Deloitte Belgium
645 000
verzonden in 2013
Bron: Ecommerce Europe, Wijs , Becommerce, Twinkle
5
Sectoroverzicht
Ook in België is e-Commerce van belang én
groeiend
© 2014 Deloitte Belgium
€1,8miljard
Omzet van e-Commerce
in België in 2013
18,4%
Groei van de omzet van
e-Commerce in 2013
t.o.v. 2012
875%
Geschatte groei in
omzet uit e-Commerce
tussen 2005 en 2021
3%
Aandeel internetverkoop op de totale
Belgische retail omzet
72%
Buurlanden van België zijn
verantwoordelijk voor 72%
van de Europese eCommerce omzet
Bron: Ecommerce Europe, Wijs , Becommerce, Twinkle, Baldwin
6
Sectoroverzicht
e-Commerce in België groeit trager dan het
Europese gemiddelde
•
Meertaligheid zorgt voor een hogere drempel voor start-ups, hoewel het op langere
termijn een voordeel kan zijn
•
De gemiddelde afstand naar fysieke winkels is kleiner in België dan in de omliggende
landen. Daarom is er minder nood naar online bestellen
•
Ondernemerschap is zwakker dan in onze buurlanden
•
De retail sector in België is conservatiever en ziet e-Commerce eerder als een bedreiging
dan als een nieuw kanaal
•
De belastingdruk is hoger dan in de buurlanden en complexer te doorgronden
•
Online betaalmogelijkheden zijn minder ontwikkeld dan in de buurlanden
•
Belangenorganisaties voor e-Commerce zijn nog geen gevestigde waarden
© 2014 Deloitte Belgium
Bron: FOD Economie, Etude relative à la facilitation de l’offre d’ecommerce en Belgique, 2010
7
Sectoroverzicht
e-Commerce websites zijn voornamelijk gevestigd in
Vlaanderen, dicht bij logistieke knooppunten
21,2%
13,0%
15,1%
8,5%
9,5%
5,5%
4,2%
6,5%
Percentuele verdeling van 27 541
webshops in België per provincie
Meer dan 20%
Tussen 20% en 10%
Tussen 10% en 5%
Minder dan 5%
3,1%
11,7%
1,7%
© 2014 Deloitte Belgium
Bron: Ecommerce in Belgium, Wijs;Twinkle, 2013
8
Sectoroverzicht
Belgische consumenten kopen meer online maar
fysieke aankopen zijn (nog) niet vervangen
•
57% van de Belgische consumenten maakte een online aankoop in 2013, een stijging met
13% t.o.v. 2012
•
59% van de Belgische consumenten maakte ooit een online aankoop, een stijging met
7% t.o.v. 2012
•
24% van de consumenten maakt maandelijks een aankoop online, dit is 8% meer dan
2012
•
Gemiddeld geeft de consument €2000 uit aan e-Commerce per jaar
•
36% van de consumenten geeft meer uit aan e-Commerce dan vorig jaar, 14% minder
© 2014 Deloitte Belgium
Bron: Comeos, e-commerce 2013
9
Sectoroverzicht
Boeken, kledij en schoenen zijn de grootste
volume drijvers in e-Commerce in België
Gemiddelde frequentie
Specials
Volume
brengers
Kledij / schoenen
% gekocht in de laatste 12 maanden
Hotel / overnachtingen
Boot / vliegtuig / trein tickets
Evenement tickets
Boeken
Computer / hardware / software
Elektrische toestellen
Persoonlijke verzorging
Huishoudelijke toestellen
Telecom
CD / DVD / Blu Ray / Games
Gemiddelde penetratie
Speelgoed
Pretpark tickets
Sport Artikelen
Meubels en
decoratie
Farmaceutische producten
Doe-het-zelf en tuinproducten
Digitale muziek
Digitale films / tv series
Auto’s / motorfietsen / fietsen
Voeding
Kant-en – klare voeding
Geen
Volume
Niche
Aangekocht in de laatste 12 maanden
© 2014 Deloitte Belgium
Bron: Comeos, e-commerce 2013
10
Sectoroverzicht
Tickets en boekingen hebben een groot maar
dalend omzetaandeel
0%
•
In vergelijking met 2012 kochten
consumenten in 2013 meer kleding,
cosmetica, farmaceutische producten,
sport producten en speelgoed.
•
Het aandeel tickets, digitale muziek en
cd/dvd daalde.
•
Verwacht wordt dat het omzetaandeel
van kledij en schoenen zal blijven
groeien
© 2014 Deloitte Belgium
10%
20%
30%
40%
50%
Kleding
Hotel / overnachtingen
Tickets voor evenementen
Boot, trein en vliegtuig tickets
Boeken
Computer, hardware en software
Cosmetica
Elektrische apparatuur
CD/ DVD/ Blue-ray/ Games
Telecom
Huishoud apparatuur
Speelgoed
Farmaceutische poducten
Digitale muziek
Meubels en decoratie
Doe-het-zelf producten
Sport producten
Voeding
Digitale films of TV-series
Auto's, fietsen, motorfietsen
Overige
Bron: Comeos, e-commerce 2013
11
Sectoroverzicht
Prijs is de grootste drijver voor online consument,
behalve voor voeding
•
Prijs, tijdsbesparing, thuislevering zijn de top 3 motivaties voor een online aankoop bij
Belgische consumenten
•
Voor voeding ligt de nadruk op continue beschikbaarheid en tijdsbesparing
•
70% van de consumenten wil thuislevering, maar wil niet extra betalen voor de service
(ook niet voor uitzonderlijke momenten in de dag of week).
•
1 op de 4 consumenten verwacht gratis levering
•
77% van de consumenten wil de beschikbaarheid en leveringsstatus van producten
kunnen volgen
© 2014 Deloitte Belgium
Bron: Comeos, e-commerce 2013
12
Sectoroverzicht
Trends in de e-Commerce sector
Meer en meer leggen e-Commerce bedrijven de nadruk op prijs en rekenen deze door aan
leveranciers en tussenpersonen
•
Vb. In het voorjaar van 2014 was er een conflict tussen Amazon en de uitgever Hatchette over de prijs van fysieke
boeken vs. e-books. Dit conflict leidde tot een verlenging van de levertermijnen voor deze boeken door Amazon. Dit
conflict loopt nog steeds en beroert ook de Amerikaanse media.
Bron: destandaard.be
Omnichannel retailing is de evolutie naar een consumentenervaring door alle mogelijke
beschikbare kanalen. (fysieke winkels, mobiele toestellen, externe websites).
•
Vb. De integratie van bol.com binnen Ahold (Albert Heijn) zorgde ervoor dat bol.com aanbiedingen beschikbaar werden
via de folder van Albert Heijn en in de fysieke winkels. Fysieke winkels worden ook pick-up points. Daarnaast biedt Albert
Heijn klanten de mogelijkheid om te winkelen in de supermarkt, via smartphone of computer en levering of pick-up point.
Er wordt steeds meer voeding verkocht via e-Commerce, zowel reguliere inkopen als
levering van maaltijden
•
Vb. In 2014 werden zo’n 500 000 bestellingen geplaatst via de Just Eat app. Zo’n 520 aangesloten restaurants betalen
een eenmalige contributie van €300 en een commissie 12% per verkochte maaltijd. Over de eerste zes maanden van
2014 steef die omzet van Just Eat wereldwijd met 58%.
Bron: demorgen.be
© 2014 Deloitte Belgium
13
Sectoroverzicht
Aandachtspunten voor de sociale economie
•
e-Commerce is een groeiende sector waarin België inhaalslag moet maken
•
Belgische e-Commerce websites zijn voornamelijk gevestigd in Vlaanderen, dicht bij
logistieke knooppunten
•
Consumenten kopen meer en meer fysieke producten online, zoals kleding en voeding,
die handelingen vereisen
•
Consument verwacht efficiënte, altijd beschikbare, goedkope en volgbare service van eCommerce bedrijven
•
Enkele trends zijn de stijgende verkoop van voeding, de nadruk op prijs bij e-Commerce
bedrijven (en doorrekening naar leveranciers) en het gebruik van omnichannel retail
technieken
© 2014 Deloitte Belgium
14
Sectoroverzicht
e-Commerce heeft een complexe, veranderende
waardeketen met vele spelers
•
Zowel producenten, groothandels als detailhandels komen online in contact met de
consument
•
Een goede informatiestructuur is cruciaal in een e-Commerce omgeving. Zowel door de
noodzaak van de klant om opvolging als om efficiëntie in de keten mogelijk te maken
•
Logistieke proces kan worden uitgevoerd door de handelaars en producenten zelf, koerier
– en expresdiensten, gespecialiseerde dienstverleners of traditionele logistieke
dienstverleners
•
De consument maakt gebruik van een fysieke en digitale evaluatie van producten
•
Retourservice vormt een belangrijk deel van het logistieke proces
© 2014 Deloitte Belgium
15
Sectoroverzicht
e-Commerce vraagt om een aanpassing van de
traditionele logistieke werkwijze
De gemiddelde zendgrootte is door e-Commerce dalend. Dit vraagt om een
aanpassing in de werking van distributiecentra
•
Van orderpicking naar batchpicking met sortering per klantenorder achteraf
•
Van palletpicking naar itempicking
•
Ruimte voor nieuwe waarde toevoegende activiteiten (o.a. assemblage, retours,
verpakken en helpdesk)
•
Verschuiving in piek van vrijdag naar maandag door bestellingen in het weekend
•
Verandering in personeel (nauwkeuriger, lichter werk)
….Zolang orderpicking niet machinaal gebeurd ligt hierin ook een kans voor de
sociale economie
© 2014 Deloitte Belgium
16
Sectoroverzicht
Trends in de waardeketen van e-Commerce
•
De waardeketen wordt kleiner en afzetgebieden worden groter omdat consumenten
makkelijker kunnen worden benaderd.
•
Er is een trend naar schaalvergroting binnen de distributie, steeds meer werknemers en
meer oppervlakte per logistieke dienstverlener
•
Logistieke bedrijven verschuiven hun activiteiten van transport naar bredere logistieke
activiteiten
•
Warehousing staat onder druk. Er een trend naar verkleinen van voorraden en een
verschuiving naar crossdocking met minimale opslagruimte en –tijd. Er is overschot aan
opslagruimte met veel verborgen leegstand.
•
Stedelijke distributie is aan het veranderen en het percentage winkelleveringen neemt af
© 2014 Deloitte Belgium
17
Sectoroverzicht
De last mile en voorraadbeheer zijn de
voornaamste uitdagingen in de waardeketen
De last mile is de grootste oorzaak van logistieke kosten
•
Vanwege lage volumes en afwezigheid van ontvanger
•
Mogelijke alternatieven zijn pick up points en gespecialiseerde first en last mile logistieke
spelers. (bvb. bubble post)
Voorraadbeheer is een grote uitdaging omdat voldoende volume is nodig om processen te
kunnen automatiseren of mechaniseren.
•
Er ontstaat concurrentie bij frontoffice en samenwerking in backoffice
•
Dit resulteert in schaalvergroting en legt druk op bestaande opslagcapaciteiten.
© 2014 Deloitte Belgium
18
Sectoroverzicht
De waardeketen van materiaal management tot
aankoop
Fysieke Distributie
Logistiek
Logistiek Management
Fysiek Distributiemanagement
Orderpicken
Warehousing
Crossdocking
Producent
Materiaal Management
Grondstoffen en
halffabricaten
Groothandel
Detailhandel
Consument
© 2014 Deloitte Belgium
Informatiestroom
Productieplanning
Fysiek Distributie
Management
Front Office Activiteiten
Voorraad eindproduct
Assortiment, prijs, promotie,
presentatie, verkoop
Fysiek Distributie
Management
Front Office Activiteiten
Voorraad eindproduct
Assortiment, prijs, promotie,
presentatie, verkoop
Fysiek Distributie
Management
Front Office Activiteiten
Voorraad eindproduct
Assortiment, prijs, promotie,
presentatie, verkoop
E-Fulfillment
Orderpicken
E-Fulfillment
Orderpicken
E-Fulfillment
Evaluatie
Aankoop
Online / Fysiek
Online
Orderpicken
19
Sectoroverzicht
De waardeketen van aankoop tot evaluatie
Fysieke Distributie
Logistiek
Logistiek Management
Fysiek Distributiemanagement
Retourlogistiek
Orderpicken
Producent
Distributie en aflevering
E-Fulfillment
Orderpicken
Customer Service
Customer Service
E-Fulfillment
Groothandel
Orderpicken
Retourservice
Customer Service
Customer Service
E-Fulfillment
Detailhandel
Orderpicken
Consument
Retourservice
Retourservice
Customer Service
Customer Service
Aankoop
Ontvangst
Evaluatie
Online
Levering / Pick-up
Behoud / retour
© 2014 Deloitte Belgium
Informatiestroom
20
Sectoroverzicht
De waardeketen van retourservice tot retour
evaluatie
Fysieke Distributie
Logistiek
Logistiek management
Retourlogistiek
Retourdistributie
Inspectie en test
Producent
Reparatie / vernietiging
/ doorverkoop
Sortering en
herverpakking
Distributie en aflevering
Retourservice
Customer Service
Retourservice
Groothandel
Customer Service
Retourservice
Detailhandel
Customer Service
Consument
© 2014 Deloitte Belgium
Informatiestroom
Ontvangst
Evaluatie
Levering / Pick-up
Behoud / retour
21
Potentieel voor sociale economie in e-Commerce
Mogelijke ingangspunten voor de sociale economie
in de waardeketen
Stap
Activiteit
Spelers
Opmerking
E-Fulfillment / Fysiek
Distributiemanagement
Orderpicking
Producent, groothandel,
detailhandel, logistiek
(waar uitbesteed)
•
•
•
Afhankelijk van
doelgroep
Enclavewerking
waarschijnlijk
Groot belang van
informatiesysteem
Retourlogistiek
Inspectie en test
retouren
Producent, groothandel,
detailhandel, logistiek
(waar uitbesteed)
Retourlogistiek
Reparatie en
vernietiging van
retouren
Producent, groothandel,
detailhandel, logistiek
(waar uitbesteed)
•
Retourlogistiek
Sortering en
herverpakkingen
retouren
Producent, groothandel,
detailhandel, logistiek
(waar uitbesteed)
Producent, groothandel,
detailhandel, logistiek
(waar uitbesteed)
© 2014 Deloitte Belgium
Link met
recyclagesector
22
Potentieel voor sociale economie in e-Commerce
Enkele sociale economiebedrijven zijn reeds actief in
e-Commerce
Beschutte werkplaats Bouchout
•
Stockage van de producten
•
Klaarmaken van de bestellingen
•
Transport voor thuislevering
Manufast (Brussel)
•
Beheert voorraden van op afstand (goederen ontvangen, tellen en
stockeren)
• Maken colli op verzoek klaar en verzenden ze
• Volg het proces 24u per dag online
• Zorgen voor de logistiek webshop
• Online platform
• Drukwerk opslaan
• Bestellingen voorbereiden
• Bestellingen verzenden
© 2014 Deloitte Belgium
23
Potentieel voor sociale economie in e-Commerce
De belangrijkste logistieke spelers in e-Commerce
hebben een breed en internationaal netwerk
Bpost
Kiala
Mondial Relay
• 59 % van geleverde bestellingen
• 39% van geleverde bestellingen
• 14% van geleverde bestellingen
• 1250 afhaalpunten
• 900 afhaalpunten (300 click &
collect)
• 600 afhaalpunten
• Uitgebreid netwerk van leveringen
en postbodes
• €76 miljoen omzet uit pakketten
wereldwijd
• Klanten: Fnac, ECI, Coolbue,
Hachette, Foto.com
• 30 miljoen verwerkte pakketten per
jaar
• Onderdeel van UPS
• Klanten: neckermann, esprit,
hunkemöller, brantano, la redoute,
yves rocher, belgique loisirs,
bol.com, c&a, Ikea, Hema, postnl,
…
•
Klanten: Showroomprivé, Pimkie,
Mister Auto, Decathlon, Kiabi,
Alinéa, 3Suisses, Whirlpool, LDLC,
L'Occitane, Groupon, Becquet,
Blanche Porte, Tape à l'Oeil, Crown
Bedding, RueduCommerce.
https://www.becommerce.be/nl/pers/persberichten/
d/detail/persbericht-e-commerce-in-de-lift-in-belgie
© 2014 Deloitte Belgium
24
Potentieel voor sociale economie in e-Commerce
Er zijn Belgische en Europese belangenorganisaties
actief in e-Commerce
Becommerce
Safeshops.be
Ecommmerce Europe
• BeCommerce is de Belgische
vereniging van de bedrijven actief in
verkoop op afstand, via internet, en
dus alle vormen van e-Commerce
• Aan de basis van de vzw
SafeShops.be ligt het initiatief van
een aantal Belgische webshops,
waaronder Sunweb.be, Coolblue.be
en Vente-Exclusive.com,..
• Associatie van nationale
belangenorganisaties in Europa
(waaronder BeCommerce)
• Doelstelling: “BeCommerce wil
bouwen aan de groei van de sector
en de versterking van het
consumentenvertrouwen in kopen
op afstand”
• 334 leden waaronder Touring,
Delhaize, Belgacom, 3 Suisses
• Voorzitter: Patricia Ceysens
• Website: www.becommerce.be
• Doelstelling: “Het vertrouwen van
consumenten in België in online
shoppen te verhogen. Daarvoor
verzorgen wij de uitreiking en
promotie van het Safeshops.be
kwaliteitslabel.”
• Partners: o.a. postnl, bpost,
worldline, beslist.be, google
• Voorzitter: Marc Périn
• Doelstelling: “To advance the
interests and influence of ecommerce in Europe through
advocacy, communication and
networking.”
• Partners: o.a. DHL, bpost,
Katoennatie, postnl, GFK
• Voorzitter: Wijnand Jongen
• Website: www.ecommerceEurope.eu
• Website: www.safeshops.be
© 2014 Deloitte Belgium
25
Potentieel voor sociale economie in e-Commerce
Aandachtspunten voor de sociale economie (1/2)
•
Informatiebeheer is cruciaal in e-Commerce
•
Logistieke spelers zijn groot, met een breed netwerk
•
Zowel producenten, groothandels als detailhandels komen online in contact met de
consument en zijn dus mogelijke partners voor de sociale economie
•
Mogelijke ingangspunten voor sociale economie in de waardeketen situeren zich
voornamelijk in orderpicken en de retourlogistiek
•
Met name bij orderpicken is er een verandering naar itempicking en batchpicking.
Tesamen met enkele additionele diensten biedt dit kansen voor de sociale economie
© 2014 Deloitte Belgium
26
Potentieel voor sociale economie in e-Commerce
Aandachtspunten voor de sociale economie (2/2)
• Er liggen kansen voor de sociale economie in de uitdagingen van last mile
• Er is een overschot aan opslagruimte, en een trend naar het verkorten van
opslagtijd en crossdocking.
• Enkele sociale economie bedrijven zijn al actief in de e-Commerce sector
© 2014 Deloitte Belgium
27
Bijlage
e-Commerce waardeketen
Fysieke Distributie
Logistiek
Logistiek management
Fysiek Distributiemanagement
Orderpicken
Warehousing
Crossdocking
Producent
Materiaal management
Grondstoffen en
halffabricaten
Groothandel
Detailhandel
Consument
© 2014 Deloitte Belgium
Productieplanning
Fysiek Distributie
Management
Front Office Activiteiten
Voorraad eindproduct
Assortiment, prijs, promotie,
presentatie, verkoop
Fysiek Distributie
Management
Front Office Activiteiten
Voorraad eindproduct
Assortiment, prijs, promotie,
presentatie, verkoop
Fysiek Distributie
Management
Front Office Activiteiten
Voorraad eindproduct
Assortiment, prijs, promotie,
presentatie, verkoop
Evaluatie
Aankoop
Online / Fysiek
Online
Orderpicken
Orderpicken
Orderpicken
28